AMSTERDAMSCHE KRONIEK.
Kinnenlandsch Nieuws.
Ook in de hoofdstad des Rijks zal de 70ste verjaardag
van onzen beminden Oranjevorst dan toch gelukkig „niet
geheel onopgemerkt" voorbijgaan. Men heeft het beste ele
ment uit alle mogelijke wijzen van feestviering genomen:
eene uitdeeling van levensmiddelen aan arme stadgenooten.
De volksspelen, de illuminatie en het vuurwerk kunnen
best een paar maanden wachtenmaar de spijzinging van
den hongerige moet op den eigen dag van 's Konings ge
denkwaardig jubilé geschieden. Die dag valt nog in 't hartje
van den winter en in een tijd van groot gebrek en wer
keloosheid. Dat heeft de commissie óók begrepen, endaar-
om verdient zij voor haar practisch optreden, waarmede
zij geheel in den geest van den hoogen jubilaris zelfheeft
géhandeld, inderdaad aller dank. Aan haar roepstem tot de
magazijnhouders en winkeliers om toezending van eetwaren
wordt ruimschoots gevolg gegeven, en de voorraad beloolt
zóó groot te worden, dat een practisch man reeds gratis
een pakhuis heeft beschikbaar gesteld, om er de massa's
worst, spek, ham, rijst, gort, aardappelen enz. in te bergen.
Menigeen der aanstaande bedeelden zal reeds watertanden,
als hij dit pakhuis voorbijgaat, waarin tegen 19 Februari
zooveel kostelijks wordt opgeslagen. Het moet een eigen
aardig schouwspel zijn, dien voorraad daar te zien liggen.
Een geïmproviseerde Tentoonstelling van voedingsmiddelen,
nog wèl zoo aantrekkelijk als die andere, die ons dezen
zomer te wachten staat.
Natuurlijk zal men op den grooten uitdeelingsdag geen
oproeping in de couranten behoeven te zetten, om de be
langhebbenden naar het aardsche paradijs, naar dit moderne
Luilekkerland, te doen heenstroomen. Er zullen zich
„gegadigden" genoeg aanmelden, want door den strengen
winter, met zijne telkens weer invallende vorst, neemt het
reeds zoo groote aantal behoeftigen en gebreklijdenden nog
gestadig toe. Wanneer alleen diegenen, die aan de optoch
ten der werkeloozen deelnamen, behoorlijk gespijzigd moe
ten worden, zal er wel een pakhuis-voorraad voor benoo-
digd zijn. Het weerzin wekkende schouwspel van die
optochten begint ons nu toch bespaard te worden. Met
dit woord „weerzinwekkend" geef ik werkelijk den algemeenen
indruk weder, door dit soort van demonstraties teweeg
gebracht. Want in den grond der zaak was het niets
anders dan een soort van demonstratie, een pralen met
ellende en haveloosheid, die zelfs hier en daar reeds
tot een poging van feitelijke vreesaanjaging oversloeg.
De klacht der leiders„Ons staat geen anderen weg open,
wij moeten aan de bezittende klassen laten zien, hoe
talrijk en hoe arm wij zijn," bleek al spoedig slechts een
voorwendsel tot het houden dozer „betoogingen" te zijn.
Want onbewimpeld vertelde de socialist Brijnen op een
volksvergadering in Den Haag dat de werkeloosheid te
Amsterdam zoo groot is, omdat de werkeloozen uit alle
deelen van het land daarheen trekken. Om er werk te
zoeken Wel neenom er het aantal te vermeerderen,
van dezulken, die nog te veel schaamtegevoel hebben, om
zich in hun eigen stad, in lompen op straat to vertoonen.
Dit „stelsel" droeg Brijnen's goedkeuring weg en hij raadde
zijnen geestverwanten aan, het allerwegen na te volgen:
hoe meer werkeloozen er in de groote steden zijn, hoe
eerder men helpen zal, meende hij. Maar met die mee
ning zou hij toch wel eens bedrogen kunnen uitkomen,
althans wat de resultaten van het door hem aangeprezen
stelsel betreft. Die zwijgende, sombere groepen, met loomen
tred langs grachten en straten voortstappende, enkel en
alleen met het kennelijk uitgesproken doel, om door
die impressie hulp af te dwingen, maken op de bur
gerij het tegendeel van den beoogden indruk. Uit den aard
van ons volkskarakter hebben wij een aikeer van al wat
naar dergelijke vertooningen zweemt. Maar daarom zijn
ons volk in bet algemeen en de bevolking der hoofd
stad in het bijzonder, nog niet aikeerig van weldoen.
Amsterdam's liefdadigheid heeft van oudsher een bijzon
der goeden naam gehad. Als er hulp te verleenen of ellende
te verzachten viel, stond Amsterdam meestal bovenaan
op de lijst. En ilt boud mij verzekerd, dat de inhoud van
zeker pakhuis de volgende week aan dien goeden naam
geen afbreuk zal doen.
Hartelijk hoop ik, dat van de (óók in de volgende week
te houden) jaarmarkt ten voordeele der vacantie-kolonies,
hetzelfde gezegd zal kunnen worden, en dat er uit het Paleis
van Volksvlijt een flinke som ten bate der ziekelijke kin
dertjes zal vloeien. Aan afwisseling en aantrekkelijkheid
zal het er althans niet ontbreken. Behalve de eigenlijke
kramen en tenten dezer philantropische kermis, zullen de
bezoekers er zich kunnen amuseeren met muziek, zang,
ballet, tooneelvoorstellingen, tombola, en ik weet niet wat
al meer. Amusementen genoeg dus, indien het batig
saldo daarmede nu slechts overeenstemtDezer dagen las
ik nog in een der bladen een klacht, dat zelfs de concer
ten en voorstellingen „met liefdadige doeleinden" tegen
woordig weinig of niets meer opleverenbij eene soirée
musicale et declamatoire, in het begin dezer week, ten
voordeele van kindervoeding gegeven, waren slechts even
de gemaakte onkosten gedekt. De hemel beware de zieke
lijke kindertjes, dat het in Volksvlijt op de jaarmarkt niet
even zoo gaMen zou er bij voorbaat het middel kunnen
toepassen, gebezigd op een liefdadigheidsconcert, waarvan
ik gisteren las. Nadat een nommer van het programma
afgeloopen was, trad een der bestuursleden op de estrade
met de mededeeling, dat de zangeres, die het nu volgende
stuk zou voordragen, plotseling ongesteld was geworden,
zoodat men nu besloten had, dit nommer thans te ver
vangen door een schaalcollecte. Tableau! Mij dunkt,
de liefdadige bezoekers zullen even verbaasd hebben opge
zien, als Adeline Patti in den schouwburg te San Fran-
cisco, toen een al te hartstochtelijk muziekminnaar haar
op minder gebruikelijke wijze met een ontplofbare bom
applaudisseerde.
Wat zou mevrouw Nieman-Raabe, de voortreffelijke
Berlijnsche tooneelspeelster, die thans in 1 et Grand-theatre
van Van Lier in de Amstelstraat hare gast voorstellingen
begonnen is, wel van ons zeggen, indien haar hier zulk
een luidruchtige ovatie bereid werd? Aan minder gevaar
lijke bewijzen van bijval echter zal het baar niet ontbreken,
want al was het slechts bij de vele Duitschers, die hier
wonen, zal haai talent al de aandacht en belangstellende
waarieering vinden, die het verdient. Om echter tooneel-
speelkunst te zien, moet men tegenwoordig in het Theatre-
Van Lier wezen, waar de talenten elkaar met eene voort
durend boeiende schakeering opvolgen en afwisselen. Wat
hebben wij b. v. gelachen bij het losse en geestige spel
van Franz Tewele, den Weener komiek bij uitnemendheid,
mevrouw Nieman's voorganger. Boeit de Berlijnsche actrice
oog en hart van den toeschouwer door hare edele standen,
welbestudeerde gebaren en buitengewone zeggingskracht,
de onbetaalder komische Tewele wist avond aan avond
een talrijk en sympathiek publiek in de vroolijkste stemming
te brengen door de schitterende blijken van zijn humoris
tisch talent. En vóór Tewele hadden wij Possart reeds
te zien gekregen, die op zoo waardige wijze den rij der
gastvoorstellingen van Duitschlands meest gevierde kun
stenaars opende. Natnurlijk zou in vele andere steden van
ons land hun succes niet even groot, of althans niet van
even langer duur zijn; maar daar het Duitsche element
gelijk ik zooeven reeds aanstipte hier zoo bijzonder
sterk vertegenwoordigd is, biedt dit gestadig optreden van
Duitsche acteurs en actrices hier steeds vrij grooter kans
van slagen aan.
Maar daarom vergeten wij onze „oude getrouwen" hier
evenmin. Mevrouw Beersmans wel eens de Vlaamsche
Ristori genoemd heeft het ondervonden, toen zij onlangs
te Amsterdam hare jubilé-voorstelling gaf en, behalve de
kostbare en smaakvolle geschenken, een geestdrift en
bewondering genoot, die duidelijk bewezen hoezeer hare
buitengewone talenteu hier op prijs gesteld worden. En
onze Louis Bouwmeester ondervindt ook nog duidelijk
genoeg, dat zijn verdienstelijk spel nog steeds op den
rechten prijs gesteld wordt. Vooral wanneer hij rollen
vervult, die als 't ware voor zijn talent geknipt zijn. Men
moet hem zien als de oude knecht Antoine in „De ver-
stootene", een uit het Fransch vertaald drama, waai mee
men thans in den Stadsschouwburg volle zalen maakt.
Zulk een type, die u beurtelings eon lach en een traan ont
lokt, met een melodramatisch tintje gekleurd, dat er echter
geen kwaad aan doet, weet Bouwmeester met aangrijpende
juistheid weer te geven. En de Hollandsche opera-voor
stellingen in den Parkschouwburg, waar nu Carmen aan
de beurt gekomen is, blijven nog steeds den toeloop trek
ken, dien zij verdienen en waarop de wakkere onder
nemer terecht aanspraak kan maken. Wat er van den
parkschouwburg zelf zal worden, is niet te zeggen. Het
met zooveel praal geopende gebouw, dat verscheidene hon
derdduizenden verslonden heeft, is voor f 133,000 gemijnd
doch niet toegewezen, daar de Arrondissements-Recht-
bank den deflnitiven toeslag verboden heeft tot nader orde.
De rooskleurige verwachtingen, op dezen muzentempel
gebouwd, zijn jammerlijk teleurgesteld maar waren die
verwachtingen ook niet in den stijl der luchtkasteelen
opgetrokken
11 Febr. '87. Grijsbreclit.
Schagen, 12 Februari 1887.
Op de lijsten voor het Kinderfeest alhier, op 19 Februari
e. k. is thans voor 180 Gld. geteekend.
De vergadering der afdeeling Schagen van de Holl. Mij.
vad Landbouw, alhier hedenmorgen gehouden iu het lokaal van
den heer A. Vader, was bezocht door 12 leden.
Na opening der vergadering werden de notulen gelezen en
goedgekeurd.
Door den secretaris werd medegedeeld dat in zake de op
richting eener kaasfabriek op het schrijven aan het Bond
der kaasfabrieken, tot heden nog geen antwoord was ingekomen.
Verder was ingekomen een schrijven der afd. Wieringer-
waard, houdende voorstel, om zich bij haar aan te sluiten, tot
het plan van oprichting eener vereeniging van aankoop van
veevoeder. Door genoemde afd. was gelijkluidend schrijven ge
richt tot de afdeelingen te Barsingerhom, Anna Paulowna, Win
kel en Zijpe.
Algemeen het nut van zulk eene corporatie inziende als
voorbeelden werden gesteld de lijnkoeken-vereenigingen te Heer
Hugowaard en Hoorn, besloot men aan de uitnoodiging der
atd. Wieringerwaard gevolg te geven en werden da heeren
J. Buis Sr. en D. Smit, gekozen tot afgevaardigden voor eene
gemeenschappelijke vergadering.
Nu werd door den penningmeester rekening en verantwoor
ding gedaan over het jaar 1886, waaruit bleek dat de ontvan-
steu hadden bedragen f372.085 en de uitgaven f 297.405, al-
zoo een batig saldo opleverende van f74.68.
Deze rekening en verantwoording door eene commissie nage
zien en goedgekeurd zijnde, werd door de vergadering, met het
oog op den vrij gunstigen toestand der kas besloten tot de
uitlotiDg van de nog resteerende 10 rentelooze voorschotten
ad f 8. ten laste onzer afdeeling.
Hierop werd gelezen eene openbare missieve, voorkomende
in het Maandblad, waarbij het hoofdbestuur ten opzichte van
het vaststellen van het programma voor de algemeene tentoon-
st Hing in '87 te Hoorn tehouden, de welwillende medewerking
inroept der zusterafdeelingen.
Werd besloten bet hoofdbestuur vrije beschikking te geven
over een verguld-zilveren medaille.
Bij de nu volgende rondvraag bracht de heer Buis Senior
het feit onder den aandacht der vergadering, dat sedert de
ontbinding der Stieren—Vereeniging te dezer plaatse, in deze ge
meente het aanfokken van beste stierkalver^n in verfl uwiim is
geraakt. Zijns inziens was het zeer wenschelijk ten deze op
zichte eenig nieuw leven te verwekken en meende dat daartoe
a eene tentoonstelling van stierkalveren in deze gemeente
t-r bevorderlijk zou kunnen zijn. Spr. gaf voorts als het beste
zeer bevorderlijk
tijdstip daarvoor aan eene der hefstmaanden
J 1 A.^rta tantonnst.AllinQP 7.011
'inzendingen voor deze tentoonstelling zouden alleen kunnen
geschieden door de ingezetenen veehouders, onzer gemeente en
door de leden onzer afdeeling buiten Schagen.
Bij breedvoeger bespreking van dit voorstel, bleek evenwel
tl. fowfrvrtïiGtpillincr nn flinke en Her «M» v
Uulj \JLLi ouiq
waardige wijze op touw te zotten en uit te voeren, zulks zee?
belangrijke kosten zou veroorzaken, welk bezwaar dan ook vïn
afdoenden aard was, waardoor men van dit plan moest afzien.
Daarentegen werd wel aangenomen om in dezen geest toch
eene poging te doen, liggende binnen het bereik der fiuantieele
krachten onzer afd. en besloot men om iu Oct. e. k. of i„
April '88 aanmoedigings-prijzen toe te kennen aan diegenen der
leden dezer afdeeling, welke volgens rapport eener nader te
benoemen Commissie van onderzoek, de beste stierkalveren hè- I
zitten. J
Hierna werd de vergadering gesloten.
Bij de publieke inschrijving voor de verplaatsing der
kapitale boerewoning van wijlen den Heer Jn. Rezelman en
de opbouwing derzelve op het land van den Heer J. C. h'j.
gelhout in de Weere, gemeente Winkel, waren ingekomen:
vier biljetten, van welke bij de opening op 11 Februari, dt
laagste inschrijver bleek te zijn, de heer Dk. Kramer, vu
Schagen, voor f2575. aan wien het werk is gegund. De
heer A. Droog van Kolhorn schreef in voor f4200. p
Koomeu te Winkel voor f3192. en Corn. van Soest vm
Beverwijk voor f3185.
Volgens voorwaarden en bestek was de begrooting door den
opzichter, den heer G. Holwerda van Kolhorn, geraamd
op f2740.
TT
- Tot burgemeester der gemeente Anna-Paulowna is bij
Kon. Besluit vau den 8sten dezer benoemd, de beer Th. J,
Waller.
'n de op den 9 te Arasterdam gehouden vergadering
der onlangs opgerichte afdeeling Noordholland van het Neder], I
Rundveestamboek, drong de voorzitter, de heer J. L. T. Gro-
neman, krachtig op de verbetering van het noordhollandsch t
rundvee aan. Tot secretarispenningmeester op f 50 jaarwedde, L
werd uit zes sollicitanten benoemd, de beer J. J. Willinge,
bnrgemeester van Hensbroek. De vergoeding voor reis- enf
verblijfkosten ter algemeene vergadering werd vastgesteld op -
f 6 bij eene vergadering in deze en op f 12 in eene andere
provincie. De heeren jhr. mr. P. van Foreest te Heiloo en
S. de Jongh te Oudorp werden tot commissarissen voor het
hoofdbestuur benoemd. De aftredende bestuuursledeu, de heeren
J. B ree baart Knz., C. de Goede Hz. en H. J. K. van dei
Steen, die aan de beurt van aftreding, waren, werden herbe
noemd en de heeren 3. O. Wijdenes, Jac. Witt, J. Koopman,
II. Fijn, J. Zijp Hzn. en Willekes Macdonald benoemd tot
afgevaardigden ter algemeene vergadering. Hoorn werd aan
gewezen als plaats voor de volgende algemeene vergadering,
De begrooting voor 1887 werd iu ontvangst en uitgaaf vast
gesteld op f 1415.
Uit Amsterdam
Niet minder dan 15 handelaren in vleesohwaren schonken
reeds, ruim 1000 kilo worst, spek en geld, voor een feest-1
gave aan de behoeftigen op 's Konmg's verjaardag. Daartoe is
een pakhuis beschikbaar gesteld. Velen zullen het goede
voorbeeld volgen.
Yolgens een opgaaf van het Bestnur der Vereeniginj
van Werklieden te Amsterdam, bedraagt het aantal tot nu t«
uitgedeelde brooden ruim 42.000. Het aantal werkeloozen dief
van den aanvang af werden ingeschreven, is 2878.
De directeur van een binnenlandschen stoombootdiepst
schrijft
„In de laatste tijden is er veel gesproken en veel geschrei®
over de werkeloozen te Amsterdam. Als tegenhanger wenscbil
mede te deelen, dat de vorige week de gezagvoerder van
onzer booten te Amsterdam eenige personen noodig had om tf
helpen bij het lossen en laden en daarvoor 15 cent per nu-'
aanbood. Hij kon echter niet slagen en was genoodzaakt 20 ct.
per uur te betalen. Nog zij hierbij opgemerkt dat dergelijk!
„losse mannen" veelal 8 a 10 uren werkzaam kunnen zij"
lk weet niet of dit een geval bij uitzondering is, doch fl® e'
toch het bewijs in, dat de toestand niet zoo slecht is als
't doet voorkomen."
Toen dezer dagen een socialist, die in Utrecht pr°|*
gauda voor zijn theorieën trachtte te makeu, verklaarde
er, voor de maand Mei ten einde was, een slachting,
van vee maar van menschen, zou plaats hebben," ontstal-
volgens het Utrechtsch Dagblad, een daar juist
wezige slager, die zijn gereedschap nog bij zich droeg, 11
zulk een woede, dat men vreesde de slachting te zien hes'11
nen met den sociaal-democraat zelf. Deze koos wijselijk
hazepad.
Door den recht -co m missaris in strafzaken te Leet)ffllJ'
wordt een instructie gevoerd tegen J. v. d. L., te Grro"*'
wiens molen dezer dagen is afgebrand onder verdachte omstan
digheden.
Die molen heeft reeds vrij wat druktejveroorzaakt. Midden J
het dorp staande, is hij bij sterken wind en storm f°°r
omwonenden steeds gevaarlijk, en velen zouden dan ook
liever zien, dan dat de molen werd afgebroken. Een
ge aan voorstel om hem van gemeentewege aan te ko°pY
werd door den Raad verworpen. Een paar jaren Keieden brs»
de molen af, en v. d. L. bouwde hem weer op. H:J J
iem met net, wat in strijd was met de verordening te* e-
scüing en voorkoming van brand. Een civiel proc* volg"',;,
werd door hem verloren. Bovendien werd hij ook door
kantonrechter veroordeeld wegens het dekken van den
niet riet en is een administratief proces bij den m
State aanhanging. Verliest v. d. L. dit, dan moet de
afgebroken worden, zonder dat hij schadevergoeding °ntr
flTooo de melen, In h«W«
11,000 verzekerd, een paar weken geleden opnieuw af20
