maken bonne mine mauvais jeu en betuigen dat hunne
harten vervuld zijn met blijdschap en dankbaarheid, omdat
er „weer een zetol aan de coterie ontrukt is." Ronduit
gezegd, geloof ik dat die zoogenaamde blijdschap en bij de
heeren van Tijd en Standaard er maar heel dunnetjes opzit.
Oprecht blijde te zijn wanneer men zich, tegen zijn zin,
verwezen ziet tot de rolom voor een ander de kastan
jes uit het vuur te halen vooral wanneer die ander
toch in beginsel lijnrecht tegenover u staat gaat mijns
inziens de menschelijke zielskrachten wel wat al te zeer
te boven. Het geval bewijst intusschen op nieuw, hoe de
sluw gelegde mijnen der clericalen soms totaal verkeerd
springen. Men heeft het gezien in Schoterland, waar door
de medewerking der antirevolutionairen, huns ondanks
misschien, een Domela Nieuwenhuis in de Tweede Kamer
werd gebrachten men ziet het ook nu weer tot tweemaal
toe te Amsterdam, waar radicalen en clericalen broederlijk
vereend uit jagen gaan, en eerstgenoemden met den
buit gaan strijken en de laatsten lijdelijk mogen toezien.
In dit opzicht geeft de uitslag der stemming van jl. Dinsdag
weer veel te denken en veel te leeren.
Overigens is er bij deze verkiezing, die toch waarlijk niet
van belang ontbloot was, weer gruwelijk slecht gestemd.
Van de 19,000 kiezers voor den gemeenteraad die Am
sterdam rijk is, kwamen er slechts ongeveer 7500, dus
niet veel meer dan ruim een derdeKlagen en mopperen
over de handelingen van het Gemeentebestuur is hieraan
de orde van den dag; maar wanneer den klagers gelegen
heid wordt gegeven om huns inziens betere vertegenwoor
digers der burgerij in den Raad te brengen, blijven zij stil
letjes thuis, denken //dat zal mijn buurman wel in orde
maken" en laten Gods water over Gods akker loopen.
Ook de werkeloozen vervullen de lucht weer met klach
ten over hun nood. Jl. Dinsdagmorgen waren zij wederom
in het „Volkspark" vereenigd, op nieuw onder voorzitter,
van den werkman Admiraal, ten einde hunne belangen te
bespreken. Omtrent de ingediende motie aan den Gemeente
raad (in mijn vorige Kroniek vermeld) deelde de voorzitter
mede, dat toen de Commissieleden zich j.1. Vrijdag, na de
Raadszitting van Woensdag, bij den burgemeester om ant
woord aanmeldden, deze hun niet te woord kon staan.
Maandag j.1. had het comité echter een der wethouders
gesproken, die hen naar de Kerkgenootschappen verwezen
hadde voorzitter had toen geantwoord, dat bedelen en
steunen op de publieke liefdadigheid niet lag op den weg
der werklieden, die willen arbeiden. Verschillende voorstel
len werden vervolgens gedaan, sommigen van zeer krassen
aard. Een der arbeiders b. v. raadde aan, om, als er geen
brood meer was en vrouwen en kinderen van honger om
kwamen, de rijk voorziene magazijnen te gaan plunderen.
Een ander wilde weer optochten gaan houdenterwijl een
derde bij troepen bij de werkgevers wilde gaan aankloppen.
Een voorstel om aan den Gemeenteraad te verzoeken, de
groote koopsmansbeurs op den Dam op sommige tijden
van den dag aan de werkeloozen af te staan tot het houden
van bijeenkomsten, werd bij acclamatie aangenomen. Ten
slotte werd met algemeene stemmen een voorstel van den
voorzitter goedgekeurd om Vrijdag (heden) weder een groote
meeting te beleggen, ten einde opnieuw een comité te be
noemen, dat naar den burgemeester zal gaan en met hem
zal spreken. Men zou dan Zaterdag wederom bijeenkomen,
om het antwoord te vernemen daarvan zou dan afhaDgen,
welke besluiten de werkeloozen zouden nemen.
Het antwoord is niet moeielijk te voorzien. De Burge
meester zal den vertegenwoordigers der werkeloozen, even
als aan vroegere deputaties, onder het oog brengen, dat
hij geen onbeperkte volmacht heeft om naar zijn goeddunken
gelden uit de gemeentekas te laten verwerken dat hij geen
andere openbare werken mag laten verrichten, dan waarvoor
op de loopende begrooting de noodige fondsen zijn aange
wezen of die tusschentijds door den Gemeenteraad zijn
goedgekeurdin één woorddat hij slechts de uitvoerder
der door den Raad genomen besluiten is en dus, qua
Burgemeester, in de onmogelijkheid verkeert om aan hun
verzoek te voldoen en terstond allerlei groote werken te
laten ondernemen, gelijk zij verlangen. Hoe pijnlijk dat
antwoord hem, als mensch, ook moge vallen, als Burgemees
ter kan en mag hij niet anders spreken. Jammer genoeg,
schijnen de arbeiders het logische van dat antwoord nog
niet in te zien. Intusschen is, tegenover een dergelijk
optreden der werkeloozen, het Burgemeesterschap van
Amsterdam een alles behalve benijdenswaardig baantje!
Ook het Nederl. "Werklieden-Verbond heeft, in dezen
staat van zaken, iets van zich doen hooren en op ver
scheidene plaatsen in de stad een opwekkend woord laten
aanplakken, waarin met het oog op den naderenden winter
en het groot aantal werkeloozen, wier toestand dan dubbel
treurig is, tot alle stadgenooten het dringend verzoek wordt
gericht om te helpen wie werken willen en hunne inkoopen
zooveel mogelijk te doen van binnenlandsch fabrikaat. Overal
ziet men groepjes, welke die biljetten staan te lezen, 't
Is te hopen, dat het opwekkend woord bij velen in goede
aarde valle
Ten slotte stip ik nog even aan, dat wij hier binnen
kort weder een nieuw middel van vervoer krijgen, nl. een
„tram-omnibusdienst," die op vastgestelde tijden van en
naar bepaalde punten binnen deze gemeente zal rijden. Het
vervoer zal geschieden door zoogenaamde tram-omnibussen,
lange, smalle wagens, voorzien van zit- en staanplaatsen,
evenals de trams, doch niet op rails loopende, tegen 71/,
cent per persoon. Voor sommige lijnen is dit vrij wat
goedkooper dan de tramneemt de zaak dus op, dan kan
het publiek er bij proflteeren.
Gijsbrecht.
Hinnenlandsch V ietiws
S c h a g e n, 20 October 1888.
Kaar wij vernemen zal de Harmoniekapel van Schagen,
Zondag 28 Oct. een concert geven, waarop het volgende keurige
programma ten gehoore zal worden gebracht:
1. Fest-Marsch über dem Choral, „Nun danket Alle Gott
Joh. Resch. 2. Ouverture //Dichter und Bauer", F. von Suppé.
3. La Ravissante (Schön Else) Gavotte, II. Alberti. 4. Grande
fantaisie de 1' Opera „Faust", Ch. Gounod. 5. Ouverture
„Allesandro Stradella", Fr. von Flotow. 6. „Ungarische
Tar.ze No. 5 en 6", Job. Brahms. 7. Sonvenier de 1' Opera
,1e Trouvère", G. Verdi. 8. „Wiener Blut", Walzer, Joh.
Strauss. 9. „Die Wachtparade kommt", Oharackterstuck,
R. Eilenberg. Nos. 1, 5, 6, 8 eerste uitvoering, No. 9 op verzoek.
De Herhalingsschool alhier werd geopend met 15 leer
lingen, de teekenschool telt voor deze cursus 20 leerlingen,
terwijl zich voor het Huisvlijt-ondeiwijs 25 leerlingen aangaven.
Ook te Kolhorn worden pogingen aangewend tot het
oprichten van eene Gymnastiek—klasse. De heer Th. Roep
te Schagen is verzocht zich bij bet tot stand komen, met het onder
wijs te belasten.
Naar wij met zekerheid vernemen zal Mr. I. A. Levy
in den loop van November voor de Kiesvereeniging te Barsin-
gerhorn als spreker optreden.
Onder bet opschrift vervalsching van Hollandsche kaas,
schrijft de Industrie Blatter het volgende „Nadat reeds sedert
eenigen tijd aan de Hollandsche kaasfabricage is verweten, dat
evenals b. v. in de boterindustrie, nu ook bij de kaas het
natuur-product begint plaats te maken voor een kunstproduct,
is dat feit thans door het Schotlandsche landbouwcongres openlijk
erkeud geworden. Volgens die mededeeling, wordt in Holland
op groote schaal kunstkaas gemaakt, bij welke varkensvet de
hoofdrol speelt, werkelijke kaasstof in het geheel niet daarin
voorkomt. Met name de provinciën Noord-Holland en Noord-
Brabant zouden dat bedrijf uitoefenen".
Daargelaten de meerdere of mindere juistheid van dal be
richt, teekent de N. R. Ct. hierbij aan, verdient het in elk
geval de aandacht, omdat &z,Industrie-Blcitter een zeer geaccre
diteerd blad is.
Aan den gemeenteraad van Beverwijk is medegedeeld, dat
het rijk nooit uit eigen beweging aldaar een rijkstelegraafkan
toor zou oprichten. De gemeente zal dat moeten vragen, eene
som van f 800 's jaars moeten waarborgen en eenig lokaal
huur betalen.
Dezer dagen werd in eene gemeente in Noord-Holland
ontdekt, dat een loteling der militie zich 14 jaren geleden als
eenige wettige zoon van den dienst had doen vrijstellen, terwijl
hij op die vrijstelling geen recht had, daar hij nog een halven
broeder in leven had. Hij zal zich thans nog over deze ontdui
king te verantwoorden hebben. Duurt het nu en dan wat lang,
zulke feiten komen toch in den regel voor den dag. Zij hebben
voor den betrokken persoon bovendien dit nadeel, dat hij thans
veel langer werkelijken dienst zal hebben te doen.
Als een klein maar sprekend bewijs voor de liefde, welke
onze geëerbiedige Koningin Nederland toedraagt en welken
prijs H. M. er op stelt tol onze nationaliteit te behooren, deelt
men het volgende mede:
Onlangs begaven zich eenige aanzienlijke Duitschers naar het
Loo met een inteekeningslijst voor de oprichting van een natio
naal gedenkteeken in eene Duitsche bladplaats.
De Koningin weigerde echter in te teekenen, zeggende, dat
Zij eene Hollandsche vorstin was en niet langer eene Duitsche
wilde zijn.
De postconducteur Kieke is niet te Amsterdam, doch op
verzoek der Leidsche politie te 's-Gravenhage aangehouden en
Woensdagavond naar Leiden overgebracht, om aldaar gehoord
te worden ter zake der verduistering van gelden uit een post
zak, dien hij op de lijn Leiden-Sassenheim onder zijne berusting
heeft gehad. Toen de brievengaarder in laatstgemelde plaats den
zak ontzegelde, was de waarde verdwenen. Den inspecteur van
politie R. Prouk, te Leiden, mocht het gelukken een gelijk
bedrag als ontvreemd is, te vinden in het bezit van eene vrouw
te Amsterdam, met wie K., die met zijne vrouw te 's-Hage
woonde, in ongeoorloofde betrekking was. Na aanvankelijke ont-
kentenis heeft K. aan den commissaris van politie te Leiden
eene volledige bekentenis afgelegd.
Den 16n October jl. zijn te 's-Gravenhage f1600 aan
munt- en bankpapier en goudgeld ontvreemd ten nadeele van
den tapper W.
Aan dezen diefstal wordt verdacht zijne bijzit, die sedert de
gemeente verlaten heeft in de richting naar Rotterdam, genaamd
Carolina Eshuis, 33 jaar, die vergezeld was van hare 12-jarige
dochter, gekleed met bruinen mantel en bonte muts. Zij °is
verder in gezelschap van Hendrik Bavius.
De commissaris van politie der le afdeeling te 's-Hage
verzoekt aanhouding en opzending van genoemde vrouw en ook
van Bavuis, zoo daartoe termen blijken te zijn, inbeslagneming
van het geld en bericht.
Zaterdag avond 10 y4 uur werd te Lisse een maanregen-
boog waargenomen. Terwijl er bij eene weinig bewolkte lucht
wat regen viel, en de maan zich niet ver boven de horizont
verhief, vertoonde zich aan den noordelijken hemel een zwak
getinte regenboog. Het verschijnsel duurde slechts 2 minuten
(H. D.)
Een slager in Friesland kocht onlangs bij een boer eenige
vette schapen, die hij echter niet terstond medenam, maar later
zou komen halen. De gekochte dieren bleven bij de andere
schapen op het land loopen.
„Maar hoe kent gij ze er nu later uit ?i vroeg de boer.
„Wel ik zal ze even een merk geven", hernam de slager,
waarop hij een mes trok en de gekochte schapen een gat in
t oor stak. D
Zoo bleven de arme dieren nog verscheidene dagen loopen.
Men schrijft uit Maastricht
Meer dan ooit is er in den laatsten tijd geklaagd over den
onvoldoenden staat van het gemeentelijk lager onderwijs hier
ter stede, dat vertegenwoordigd wordt door éene school voor
onvermogende, en eene voor betalende leerlingen. Men had ge
hoopt, dat op de begrooting voor 18S9 de noodige gelden
zouden zijn uitgetrokken. Dit nu is niet het geval
voor onderwijs zijn als vorig jaar geraamd, terwijl de re#
van toelichting met geen enkel woord van eene leorjT^
cewag maakt. Het schijnt, dat het dage ijksch bestnUr
met hervormingsplannen voor den dag komt, uit vrees ie
standers van het bijzonder onderwijs te mishagen. Toch 2"'
onder deze laatsten velen, die het onbillijk vinden, dat V'
stedelijke bestuur niet voor eene goed ingerichte school
die bij de hoogere burgerschool en het gymnasium aavP'
Zooals het thans met den toestand van het gemeentelijk onrf
wijs is gesteld, is het te hopen, dat de beBuinigingjmiït atfl
van den minister zich niet tot de rijksleerschool alhier 3i
uitstrekken, zonder welke deze stad van goed opeubaar onder*-0
aansluitende bij het middelbaar onderwijs, geheel zon verstof
zijn.
Donderdagnacht te drie uur is er brand uitgebroken
het Korte Delft, bij den broodbakker J. M. te Middelbos
Het perceel stond dadelijk in lichtelaaie vlam, en is
verbrand,
Omtrent dezen noodlottigen brand, meldt de Midd. Ct.
Een der overburen, door het knetteren der vlammen ge*^-
stond op, ontdekte den brand en begaf zich dadelijk naar het
aangetaste perceel. Hij trachtte zich door de deur toegang te
verschaffen, doch slaagde daar niet in, waarom hij de winkelrnit
insloeg, en tegelijkertijd, door de vlammen heen, door de %t,.
jarige huishoudster van M., die zich in den winkel bevond, iich
hoorde toeroepen „Help, help, ik stik De vuurgloed en de
uitstalling voor het raam zullen haar, die vermoedelijk ook een
der kinderen bij zich had, waarschijnlijk belet hebben door
deur of venster te ontvluchten.
Hulp te bieden was den overbuur onmogelijk; alleen kon hij
zich haasten brandalarm te maken. In korten tijd waren de
buren met de ramp in kennis gesteld, weldra klonk het brand,
alarm door de straten en rukte de brandweer aan.
Toen echter was in het brandende perceel reeds het vreese.
lijk drama afgespeeld, waarbij de bovengenoemde huishoudster
eene zuster van den bewoner, en vier kinderen als slachtoffers
vielen; deze kinderen waren een meisje van 9, een meisje vat
7, een meisje van bijna 3 en een jongetje van 6 jaren.
Omtrent de oorzaak van den brand is uit den aard der zaal I
zeer weinig te zeggen. De volgende lezing is echter niet ot- f
waarschijnlijk.
De bewoner, die telken nacht wordt gewekt door zijn knecht, I
gaat, na zich gekleed te hebben, naar beneden met een petto-1
leumlainpje dat hij op de toonbank zet en uitblaast, waarna kil
de winkel sluit. Vermoedelijk is nu, zonder dat M. het hl
merkte, bij het uitblazen de vlam in den oliehouder
en terwijl M. de deur achter zich sloot de lamp gei
de olie in vlam geraakt en zoo het houtwerk in brand gekomen I
Dit is te meer verklaarbaar, omdat te half drie een nacht-1
waker het buis gepasseerd is en niets heeft bemerkt en ootl
omdat in een oogwenk het huis, van binnen geheel uit hout,I
in laaie stond.
Het ligt voor de hand dat er vooral thans veel gesprokil
wordt over de vraag of er geen mogelijkheid heeft bestaan il
slachtoffers van deze vreeselijke ramp te redden. Volgens p-1
tuigeuis van overburen en andere personen, die het eersi ktl
onheil zagen, is daartoe geen gelegenheid geweest. Veler e-I
dachten waren natuurlijk het eerst bij hen, die zich in kil
pand bevonden; een der overwonenden riep, nadat zij den bra;:|
zag, dadelijk uit het raam „denk in Gods naam om de fel
deren", maar reeds toen was er geen quaestie meer van ml
in het huis te komen en de reddende hand te bieden, o.a.aail
de kleinen die men nog voor een der vensters heeft gezwl
Yan voren hen te bereiken was niet alleen onmogelijk wl
ook aan de achterzijde van het huis, besloten als dit ligt tel
schen twee hooge muren, bestond daarvoor geen gelegenheid. I
Tijdens den brand liep wel het gerucht dat de kinderen e: I
de zusters van M. gered waren, duch spoedig bleek dat
hierbij op een dwaalspoor was gebracht. Wel waren kinc
weggedragen, doch die behoorden aan een overbuur. Het treur? I
feit is thans, dat de ongelukkige vader, gisteren nog in hd I
bezit van vier lieve kinderen, thans alleen zijn jongste, dat te
Leiden bij zijn grootouders verbleef, heett behouden.
Te Dinxperlo liet de eigenaar van een huis dit sloop®-1
Te midden van de puinhoopen bleef echter, naar de Zutph-H1
mededeelt, ééne kamer onaangeroerd, welke tot woning stres" I
aan een gezin van vijf personen. De huurder bleef vele J«®|
achterstallig in het betalen der huur, maar weigert zijne wonte
te verlaten, en de eigenaar kan het werk niet voortzetten
der gevaar voor menschenlevens te doen ontstaaD.
Te Leur bij Breda ontstond eergisteren avond door v-
onbekende oorzaak brand bij Rombout Broek, waarbij twee gr"0"
mijten met graan eene prooi der vlammen werden. Het
huis bleef gespaard. Het verbrande was niet verzekerd.
Tot overmaat van ramp werd de 60jarige kleermaker ÏM1
Kop overreden door den knecht van Broek, in diens dolle va
te paard, om hulp te gaan halen. De zwaar gewonde was w
kwartier uurs een lijk.
Door de politie te Tilburg is eergisteren aangehoude"d
weduwe v. G., als verdacht van kindermoord. Zij beken6
kind, dat volgens haar niet geleefd heett, twee dagen bij
een doek gewikkeld in eene sloot verborgen te hebben,
het in de vorige week gevonden werd. Zij is 'ie
Breda gebracht.
Een veertienjarige jongen te Hilversum wedde ®et
kameraad om een kwartje, dat hij vier kop zure appe
tereen zou opeten. Het kwartje werd gewonuen, maar e
kelooze jongen is kort daarna overleden.
In de vorige maand is te Waarde geboren een
het mannelijk geslacht, aan de linkerzijde zonder 8nD jjeiu
en aan de rechterzijde slechts een klein stompje arm,e
gedeelte been, aan dit been een hand, waarvan drie
een duim. Niettegenstaande al deze gebreken i»
zond en groeit goed.
