Wordt Vervolgd.
auditorium verwierf. De werkzaamheden van den heer Lorenzi
op het slappe draad, alsmede de gedresseerde Beerverwierven
een daverend applaus.
In het koffiehuis //de Beurs" ontmoetten wij weder den
alhier zoo gunstig bekenden Hollandschen Komiek, den Heer
de Haas. In langen tijd was de heer de H. alhier niet meer
opgetreden en zijne oude vrienden waren dan ook verlangend
hem eens weder te hooren. Nu, hij is nog altijd de geestige,
pikante de Haas, die uitstekend de kunst verstaat, door zijne
snakerijen aller lachlust op te wekken, getuigen zijn „Gefortu-
meerde Spekslager" en „Blauwbaard", welke noviteiten herhaald
applaus verwierven.
In den heer Nieuwenhuis leerden wij een komiek kennen,
die vooral op het punt van mimiek zeer verdienstelijk acteert.
De duetten van deu heer N. en echtgenoote, waren vol actie
en vooral het duet //Kunst en Natuur" was geestig en levendig.
Het vuurwerk 'a avonds ten half tien ure afgestoken, gelukte
uitstekend en muntte uit door helderheid en een prachtig
slotnummer.
Als eene bijzonderheid kunnen wij mededeelen, dat bij
onzen plaatsgenoot, den beer Oudshoorn, en bij den heer W.
v. d. Oord te Barsingerhorn, een//goudenregen" voor de tweede
maal van dezen zomer in vollen bloei staat.
De aandacht van belanghebbenden, wordt gevestigd op
de mededeeling, dat op de tentoonstelling van fokrammen op
1 October a.s., te Barsingerhorn te houden, de mededinging
voor iedereen openstaat, en niet beperkt is tot de leden van
de afdeeling Barsingerhorn der Hollandsche Maatschappij van
Landbouw.
Aan de j.1. Maandag te Schagerbrug gehouden harddraverij
namen 12 paarden deel. De prijs, een electro zilveren servies
met blad, werd gewonnen door „de Hazewind" van J. C. Groot,
de le premie, twee electro zilveren suikervazen, door //Anna"
van As. de Wit en de 2de premie, een rijtuigzweep, door
z/Appollo" van Js. de Wit, allen te Zijpe.
Maandag 16 Sept. jl. heeft te Anna Paulowna de plech
tige opening plaats gehad van School No. 3 in deu Oostpolder.
Nadat door den EdelAchtb. Heer Burgemeester, Th. J. Waller,
en het hoofd dier school, den heer Sasburg, een hartelijk woord
was gesproken, werden de kinderen onthaald op chocolade, koek
en krentenbrood. Yoor deze school zijn ingeschreven 72 leerlingen.
De heer Breukelaer te Antwerpen heeft ten behoeve van
verzending naar de Argentijnsche Kepubliek. o. a. gekocht van
den heer E. Kok te Westwoud, 6 melkkoeien, voor de som
van f 2025.
Vrijdag middag is in het kreupelhout in de Scheveningsche
Boschjes, in de nabijheid van het Kerkhof, het lijkje gevonden
van een pasgeboren kind. Aan den hals van het lijkje bevond
zich een bandje, uit welke omstandigheid het vermoeden wordt
geput, dat het kind om het leven is gebracht.
Het lijkje is overgebracht naar het stadsziekenhuis.
Een onderzoek is ingesteld.
Dezer dagen verschenen de concepten van dienstregeling
en tarief voor den geprojecteerden Tram-Omnibusdienst Hoorn-
Alkmaar. Zooals velen bekend zijn zal, zijn de stations, die aan
de nieuwe lijn liggen, de volgendeOudorp, Oterleek, Rustenburg,
IJrsem, Aveuhorn, de Goorn en Berkhout. Van Alkmaar bedraagt
het tarief naar deze stations achtereenvolgens 10, 221/2, 32y2,
37y2, 50, 55, 67Y2 en naar Hoorn 80 cents.
De ontworpen dienstregeling brengt reeds eenige verbetering
in de aansluiting, in de eerste plaats met Eriesland. Tot dus-
is, O neen, neenriep Alexander onstuimig uit, en op zijn
gelaat kwam eene uitdrukking te voorschijn, die maar al te
zeer verried, wat er in zijn gemoed omging. //Neem niet zulk
een koele houding aan wees niet zoo deftig ga niet
zoo luchtig heen over een eerlijke bekentenisEn ik bid u
ging hij zacht en langzaam met nadruk voort, toen zij hem
vragend aankeek en hem door hare houding niet tegemoet
kwam, //wees voor mij een weinig goedGij neemt aan, dat
ik voor u niets ernstig's gevoel, en toch denk ik van s'mor-
gens vroeg tot s'avonds laat aan niets anders. Een onrustig
gevoel belet mij bijna mijn arbeid te verrichten Steeds doemt
uw beeld voor mij op, uw gelaat, uw heerlijk wezen, uwe
groote geestelijke waardeEn daar ik nu eenmaal gesproken
heb, u mijn gemoed bloot gelegd heb, mejuffrouw Brissö,"
geeft gij mij nu ook een weinig hoop, niet waar
Alexander sprak steeds sneller, gejaagder, en het meisje, dat
geen gelegenheid vond om hem in de rede te vallen, wendde
in hare ontroering het hoofd ter zijde. Gij bedenkt voortaan
dat ik zal streven niet alleen naar de vergelijkende maar ook
naar den overtreffenden trapgaarne liever het liefste.
Hoe wonderbaar schoon klinkt dat laatste woordEn niet
waar Gij zijt niet op mij vertoornd, omdat ik zoo openhartig
spreek, dat ik u zoo genegen ben, dat ik het niet meer alleen
bij mij kon omdragen, dat
In dit oogenblik werd de deur geopend en de dienaar zeide
„mijnheer de assessor, Dr. Brandt, verzoekt om de eer."
Alexander vloog overeind, en Clothilde streek, spoedig hare
bedaardheid terug winnende, over het gloeiende voorhoofd. De
student vond haar zoo schoon, dat het hem niet mogelijk was,
nu reeds van haar te scheiden. Hij wierp haar een vragenden
blik toe, hij vorschte naar een antwoord, zijn hart klopte en
zijne ledematen beefden onder de nawerking van hetgeen was
voorgevallen.
Maar nu trad de aangediende binnen, en er ontspon zich
tusschen Clothilde en dezen een gesprek, aan hetwelk Alexander
beleefdheidshalve geen deelnam. Maar Clothilde moedigde hem
later ook niet aan. Zij deed bijna, alsof hij er niet was. Hij
stond dan ook op en nam afscheid.
Toen hij op straat kwam, liep hij voort als een bedwelmde.
Niets, niets, was er op haar gelaat verschenen; ja, zij had met
een koel, afwijzend gebaar en zonder hem tot het herhalen
zijner visite aan te moedigen, zijn groet beantwooord.
verre moest men 's ochtends per Packet van 6 uur of per
eersten trein yan 7.5 uur uit Alkmaar, om do aansluiting er
Eriesche veerbooten te Enkhuizen te halen, waarbij dan n0oy°
Zaandam een uur gedwongen oponthoud van 8 uur tot 8.00
kwam wegens de slechte aansluiting. Met de nieuwe tramver-
biuding vertrekt men eerst te 8.45 's morgens uit Alkmaar,
aankomst te Hoorn 10.45, waar te 11.16 de trein naar Enk-
huizen aansluit, in correspondentie met de veerboot naar den
overkant.
Uit Wichen wordt van 15 dezer gemeld: Heden en de
2 volgende dagen is het weder kermis, die als andere jaren na
de laatste mis aanvangt met het openen van kramen, draai
molen en wat er verder is. Alhoewel geen rekening wordt
gehouden met den dienst der protestanteukerk, was daar juist
wegens vacature geen dienst. De indruk, dien de kerkgangers
hadden medegenomen, scheen spoedig op velen geene goede
uitwerking te hebben gehad, want reeds te 2 uur in den
middag werd er flink gevochten, waarbij ééne eene diepe wond
in den hals bekwameen ander werd in het hok gebracht. In
elke mis werd aangekondigd dat op de kermisdagen de meisjes
om half zeven uit de herberg, draaimolen enz. moeten en naar
huis gaan. Dit uur zou worden aangekondigd door het luiden
der klok^van den gemeente-toren om half zeven.
Te Amsterdam zou Zondag-avond in den Parkschouw
burg een liefdadigheids-concert worden gegeven, ten voordeele
van de slachtoffers der Antwerpsche ontploffing. Er kwam echter
niemand.
Naar men meldt is onze in het buitenland zeer vermaard
geworden landgenoot de heer Johan Smit benoemd tot profes-
seur du cours supérieur de violon aan het Koninklijk Conser
vatorium te Gent.
Een ander Nederlandsch violist, evenals de heer Johan Smit
hier te lande niet vergeten, de heer Theodor Werner, thans te
Londen gevestigd, oud-leerling van Erans Coenen, is benoemd
tot ffeerste professor aan de Koninklijke Iersche Academie van
Muziek" te Dublin.
Te Sappermeer hebben de papierpaksters aan de fabriek
van den heer W. A. Scholten het werk gestaakt. Haar eisch is
meer loon.
De minister van binnenlandsche zaken heeft afwijzend
beschikt opeen verzoek van den gemeenteraad van Deventer,om
na 1890 te mogen voortgaan met op de kostelooze school meer
dan 600 leerlingen toe te laten.
Men meldt uit Oosterwijk
Een zeldzaam voorbeeld van ontaarding heeft zich hier voor
gedaan. Zekere v. d. W., wiens moeder ziek was, vreesde door
haar te zullen worden onterfd. Zondagavond begaf hij zich,
naar men zegt in beschonken toestand, naar de woning zijner
ouders, maakte daar geweldig schandaal en dreigde zijne
moeder in haar bed te zullen vermoorden, indien zij hem geen
geld gaf. Het oude tnensch is dientengevolge zoodanig verer
gerd, dat haar het laatste sacrament is toegediend. De woeste
ling maakte zich uit de voeten, doch is door de raaréchausseé's
opgespoord en werd eergisteren avond per trein verder vervoerd.
UIT DE PERS.
I )e Onderwijswet. Art. 46, over de
heffing van schoolgeld aan de openbare school, gelijk het door
de Tweede Kamer met 72 tegen 21 stemmen is aangenomen,
luidt aldus
Ter tegemoetkoming in de bosten, welke voor rekening der gemeente blijven,
wordt voor ieder schoolgaand kind, met uitzondering van bedeelden en van
hen die schoon niet bedeeld, onvermogend zijn, een schoolgeld geheven van
tenminste twintig cent per maand
Minvermogenden worden, indien het schoolgeld voor ieder kind van dezelfde
klasse gelijk is, slechts voor een gedeelte aan de heffing onderworpen.
Vrijstelling van verplichting tot het heffen van schoolgeld kan aan eene
gemeente door Ons worden verleend bij een met redenen omkleed besluit, den
Baad van State gehoord. Intrekking dezer vrijstelling geschiedt op gelijke
wijze.
Het invoeren of wijzigen van dit schoolgeld geschiedt met inachtneming van
de art. 232—236 der wet van 29 Juni 1851 (Stbld. No. 85) [Gemeentewet],
De invordering wordt geregeld door eene plaatselijke verordening overeen
komstig de bepalingen van de art. 258- 262 dier wet. Indien het schoolgeld,
behalve voor zooveel betreft de gevallen in het 2de lid van dit artikel en in
art. 48 vermeld, voor ieder kind van dezelfde klasse niet gelijk is, zijn daarop
de art. 264266 dier wet, gelijk die gewijzigd is bij de wet van 28 Juni
1882 (Stbld. No. 102) mede van toepassing, met dien verstande, dat het school
geld voor geen kind meer bedrage dan hetgeen voor het onderwijs van dat
kind kan geacht worden voor rekening der gemeente te blijven.
Het Handelsblad (No. 18954) gaat na wat door dat artikel
in den bestaanden toestand, veranderd wordt.
//Vooreerst zal de vrijheid van de gemeente-besturen om voor
geen enkel schoolgaand kind schoolgeld te heffen vervallen. De
rechterzijde heeft haren wensch doorgezetvoortaan zal ook
aan de openbare school regel zijn, dat voor elk kind, wiens
ouders niet bedeeld of onvermogend zijn, schoolgeld wordt
betaald.
z/Het schoolgeld echter zal blijven ueene tegemoetkoming" in
de kosten. Het zal wel van allen die niet bedeeld of onver
mogend zijn geheven moeten worden, maar de beslissing over
de //billijkheid" is aan de Regeering onttrokken, en een weinig
bezwarend laagste cijfer 20 centen elke maand is in de
wet opgenomen. E11 wegens gewichtige redenen, bij elke beslissing
openbaar te maken, kan geheele kosteloosheid worden toegestaan.
z/Met deze uitkomst zoo vervolgt het Hdbld. //kan de
liberale partij naar onze overtuiging vrede hebben. Het begin
sel van verplichte schoolgeldheffing is nu wel in het ontwerp
opgenomen, maar onder zulke beperkingen, dat van schade voor
liet volksonderwijs geen sprake meer kan zijn. Inderdaad heb
ben de liberalen bereikt waarom het hun te doen wasafwen
ding van een ernstig gevaar voor de openbare school.
wEen tweede verandering in den bestaanden toestand is hierin
gelegen, dat voortaan het schoolgeld voor alle kinderen in dezelfde
klasse eener openbare school on- en minvermogenden uit
gezonderd niet meer hetzelfde behoeft te zijn. Eigenlijk
behoort dit vraagstuk bij art. 48 thuis, dat die gelijkheid
voorschrijft. Uit den boven aangehaalden tekst van het
nieuwe artikel 46 ziet men echter, dat dit voorschrift als ver
vallen wordt beschouwd. De Gemeenteraad zal voortaan het
schoolgeld mogen regelen naar de financieele draagkracht der
verschillende ouders, dus een evenredig schoolgeld
„Wij hebben zegt het Hdbld. over dat pUnt 0f$
crinsel vaak bestreden en betreuren zeer, dat het ei1"1il
Foops, zonder ernstige beraadslaging, in de wet
Het geraakte zoek in de schaduw van het debat over^
schoolgeld. In de laatste alinea van art. 46 is echt»
gewaakt tegen eene. overdreven toepasssing van dit V
Men zal niet meer mogen vorderen dan het ouderwijs 5'"*
schoolgaand kind aan de gemeente kost. Geen VadL N
"-,11 iu:: ucr znl
schoolgeld behoeven bij te passen hetgeen een ander raj J
H
1,1 wier m
den kostenden prijs betaalt. Dat is de juiste leery
komende behoort de gemeenschap te dragen, in
het schoolgeld naar elks omstandigheden wordt
de gewichtige veranderingen welke de Regeering
voorstel heeft gebracht is een der belangrijkste
blokken uit den weg gcruind. Kunnen de liberaler.
volle genoegen nemen met de nu aangenomen reoe]insr
verschilt toch zoo hemelsbreed van de eerst voorgedrag 5
dat de liberale partij met voldoening mag terugzien oD
voerde beraadslaging en de gevallen beslissing." P(ieS
Een speld, in een hooimijt te ,„1
monnikenwerk. 20eV
Wanneer de speld echter wordt aangewezen, dan heeft
ze slechts voor 't oprapen.
't Wil ons voorkomen, dat velen de speld ia hetscüoo)
plan der clericalen niet bespeuren, doch wordt ze
vreezen zullen dat ze prikken zal.
Tamelijk wel is ze aan 't oog onttrokken en heel «,t i
is er op gestapeld.
Het //dat zijn onze zakenvan het infant terrille J
clericalen Haffmanslaat eenig licht vallen op de
eigenlijk
bedoeling der heeren.
z/üat zijn onze zaken
Dom houden om te kunnen heerschen.
is steeds, en overal, het streven der heeren clericalen
Wat //heeroom" of //de leeraar" zegt, moet onverwrikhr
vaststaan.
Wie eigen meening heeft, heet in het bargoens der
vigeu" een „kind der helle".
Daarom, de strijd die gevoerd wordt om denkvermogen
wikkelend onderwijs te voorkomen; waar het bestaat te»
nietigen.
Lezen en schrijven leeren, machinaal rekenen Kanend
nog half door, staat het „papegaaien" niet in den
Maar verder liefst niet.
Ziet ge nu de speld
Leegpompen van de opeubare school, die streeft naar oniiii
kelend onderwijs onverschillig of al dan uit
zoogenaamd christelijk onderwijs kan ut
den genoten daarop is het, niet tegenstaande
zekeringen van het tegendeel, toegelegd.
Daarom werd tot het uiterste vastgehouden aan de verfl
invoering van „billijk" schoolgeld, daaromv bovenal vi
men zich mei hand en tand tegen leerplicht. w
Hebt ge de speld gevonden
Bewaar ze dan als een kostelijk reliquie
Q. N.
Anti-revolutionnair ai-ieidsver
mogen. Met betrekking tot het Zaterdag
zittingsjaar 188/89 der Slaten-Generaal, schrijft
onder bet motto „een mager beestjehet volgende:
We staan dus aan het eind van een parlementair
en slaan dientengevolge een blik achterwaarts.
Wat in dit tijdvak is tot stand gekomen 'tis pos
Zaken, die dringend voorziening eischten, doch op ®s
wachten, ze vormen een lange lijst.
Vergelijkt men de verkiezings-beloften der clericalen
ze verrichtten, dan moet men, zelfs al behoort men M'
volgelingen van Kuyper of Schaepman, erkennen: waiu
Regeering van de lieden van 't „Christelijk bewustzijn
meer en beters weet te brengen, dan het Ministeriel/?
totdusverre, dan is het treurig gesteld met die heeren
geerendepartij.
Dat het zoo komen zou, is tijdig, voor de verkie/v
voorspeld. Waar de regeerings-meerderhid bestaat fit
montanen en Kuyperianen, daar heeft men zich te wnf
bochten om die twee heterogene fractiën te doen som'/
tenzij, zooals de laatsten bij de onderwijs-wet deden. Ii!"
worden opgeofferd. Zonder dat kan de teg
derbeid slechts administratie voeren en zaken van
belang tot stand brengen.
Wat komt er van de (vrij-onvoorzichtig, dit
toegezegde pacificatie van Atjeh? Wat werd i
beruchte opium-kwestie
Niets totaal niets
Hervorming van ons belasting-wezen
Geen denken aan met dezen Minister van
den euvelen moed had te verklaren, dat afschaffio?
kende accijnsen niet van hem te wachten is.
schoolwet door subsidieering van 't bijzonder od
eischen aan de Schatkist komt te stellen
Oorlog? Werkende aan dingen die zich laten
der#
koif1
rachte":,
Marine Flaters en een ontbreken van doortas e
de fouten tijdig te herstellen. je
Binnenlandsche Zaken? Een mislukt pi»" °^s|S(i
Kamer „om te zetten" en de onderwijswet, w Jaaroffi
gelijkheid" een zandgrond bleek en die men [jl
leukjes moest opruimen om te land te komen bij e
aangewezen „billijkheid." et
Ons dunktalleen de Ministers van Wa e
Justitie, wier clericale beginselen trouwens in bittefj
onderhanden werden genomen zooal iets dan oC ^\W
gewicht in de schaal legden, kunnen met eei s
W e bedoelen hier het subsidie-stelsel, nog voor w
Dr. Kuyper gesignaleerd als de kanker voor de oij
«Rechtsgelijkheid" werd nadat
en onze afgevaardigde Van Asch van Wijd, 'u-de
door een zijner medeleden ter Tweede Kamer, ïulks van
opnieuw in 'tvuur gebracht. Geen „rechtsgelijkheid
si*'
Minister
ironisch „w jArtf
doof
maar van oudersApenkooi yoor
stemmachines
