ondervinding geleerd, zich met meerderen ijver zullen inspannen.
Er ligt voor D. D." nog een groot veld braak.
Ten slotte nog een enkel woord over het decoratief.
Hoe jammerlijk vervallen ziet dat er toch uit
Begrijpt men dan niet, dat tot een goede uitvoering van een
tooneelstuk ook een hoofdvereischte isnet en flink onder
houden decoratief, requisite enz.
De rederijkerskamer //Onderlinge Oefening" van St.
Maarten mocht zich, bij hare opvoering in het lokaal „Ceies"
verheugen in eene talrijke opkomst van het publiek.
De goede naam der kamer deed ons ook niet anders verwachten.
z/Emma Berthold" is een boeiend stuk, maar bij eene opvoering
als we den 26en December bijwoonden, gevoelt men eerst dubbel
de waarde van Oremer's schepping.
De hoofdrollen waren op enkelen na in goede handen. De fiere
Emma Berthold werd uitstekend weergegeven. In het eerste
bedrijf, waar het waardige op de voorgrond moest treden,
zochten we dat wel te vergeefsch, maar in de laatste bedrijven,
waar het hartstochtelijke het wint van het statige, kwam de
rol flink tot haar recht door de vurige vertolking.
Caspar Baks was een type dat bijna niet beter weergegeven
had kunnen worden. De mimiek was onberispelijk, de actie
verdienstelijk, het accent zuiver en gedistingeerd.
Mevrouw Berthold was waardig en eenvoudig. Laura lieftallig
en aangrijpend in haar roerend spel.
Hoewel de majoor zeer rolvast was, (een deugd die trouwens
alle spelers gemeen hadden) ontbrak in hem den hooggeplaatsten
militair. Was er in het laatste bedrijf uitgekomen, dat hij zijne
Willemsorde verdiend had in het eenvoudig soldatenpak en dat
hij na de eene of andere erfenis de airs van een majoor had
aangenomen, het zou ons niets hebben verwonderd, zóó zeer
mistte zijn spel de noodige losheid en élégance; ook zijn
uitspraak was verre van zuiver; „koerazie" bijv.: is noch
Hollandsch, noch Fransch en past allerminst in den mond van
een krijgsman van rang en stand.
Hetzelfde zou men kunnen zeggen van zijn zoondiens spel
was beter, zijn uitspraak meer beschaafd, maar hij mistte geheel
de houding die bij het uniform van zee-officier past.
Geheel het tegengestelde mogen we zeggen van Harmen en
Hansje; zelden zagen we vaster en karakteristieker spel.
Handigheid bij hunne dienstverrichtingen, levendigheid van
voordracht, juistheid van spel en mimiek, ziedaar alle hoofd
eigenschappen waardoor ze uitmuntten.
Het was jammer dat men voor Otto Bright niet een meer
geroutineerden rederijker had kunnen vinden. Zijn eenige ver
dienste was, dat hij zijne rol kende, maar zijn geheele spel
duidde aan dat het tooneel een nog ongewone grond voor
hem was.
Tot dusverre de persoonlijkheden, het samenspel was over
't algemeen zeer goedwel vergaten in het laatste bedrijf èn de
majoor èn zijne medespelers de doofheid var. den eersten; wel
ook vergat men van tijd tot tijd, dat de ware beschaving ligt
in het vermijden van alles wat niet hoogst fijn is: maar we
moeten der kamer allen lof toezwaaien, dat zij in alles
geaffecteerdheid vermeed en daardoor aantoonde dat zij vele
vereenigingen vooruit is, die den goeden toon zoeken in eene
overdreven en preutsche uitspraak.
De toneelschikkingen waren met zorg behandeld, vooral het
toneeltje in de oranjerie was keurig en wekte terecht aller
bewondering.
Mocht het aanstippen der bovengenoemde vlekjes enkelen
leden van //Onderlinge Oefening" minder aangenaam zijn, dat
zij mij die aanmerkingen niet euvel duiden, maar haar eerder
beschouwen als vriendschappelijke aanwijzingen.
De kamer „Onderlinge Oefening" staat mijns inziens te hoog,
om haar eene zoo juist mogelijke beoordeeling te sparen; wist
ik niet, dat zij de kracht had, om der critiek flink onder de
oogen te zien, ik zou liever geen verslag van deze uitvoering
hebben gegevenmaar ik ben er van overtuigd, dat „Onder
linge Oefening" het met mij eens is, dat een rechtvaardige en
juiste critiek meer opbouwt dan afbreekt.
De Weleerw. Zeergel. Heer Ds. B. H. Habbema, pre
dikant bij de Hervormde gemeente te Graft heeft het beroep
naar Blokzeil aangenomen.
Heden den 26 dezer gaf de Rederijkerskamer ,/t Made
liefje" te West-Graftdijk hare tweede uitvoering in dit seizoen
met het programma ,/t Parelsnoer of Knecht, Dienaar en Heer"
drama in 8 afdeelingen door C. J. Roobol en „Het levend
doode snijderpaar" blijspel met zang in 2bedrijven. Voor een
talrijk publiek werden de met zorg ingestudeerde stukken uit
stekend opgevoerd. Vooral de rollen van Hans Jurgen (alias George
Kaapman) Anna en Karei bleken in goede handen te zijnin
het nastukje wekten Thomas en Julie niet weinig den lachlust
van het publiek op.
Den tweeden Kerstavond gaf ook de Rederijkerskamer
O. V. onder den zinspreuk „Oefening volmaakt" eene openbare
uitvoering. De stukken „Vadervloek en Moederzegen" drama
in 8 tafereelen door W. A. van Dolder Vz. en „Kwartjes
vinders" blijspel in 1 bedrijf door W. Mets Tz. werden
goed opgevoerd en ofschoon we eene gelijktijdige uitvoering van
2 kamers steeds betreuren, bleek dit aan de opkomst van het
publiek geen schade te doen, daar ook hier op eene goed bezette
zaal kon geboogd worden.
Aan het station Noorscharwoude werd verleden week een
14 a, 15 jarig meisje in kennelijken staat van dronkenschap
gevonden. Bij onderzoek bleek, dat zij in dien staat gebracht
was door een ingezetene van Broek op Langendijk, blijkbaar
niet met de beste bedoelingen. Tegen den dader is proces-ver
baal opgemaakt.
De hoogste prijs (f 100), uitgeloofd door Gebrs. Koster
te Amsterdan, voor het best gekeurde opschrift op een scheur
kalender, is toegekend aan den heer G. Zijlstra, onderwijzer in
de gemeent Gaasterland (Fr.) met het volgende versje
„Wil wel wat de wil wel wil
Wil niet wat de wil wel wil"
De griep in Nederland. De alom hecrscheude y/iep
of influenza heeft thans ook de bemanningen van Zr. Ms. oor
logsschepcn te Amsterdam aangetast, zoomede de mariniers van
het 1ste bataljon, aldaar in garnizoen. Vooral onder de jongens
van het opleidingsschip Admiraal van Jf assenaer hebben /,ICJ
plotseling vele lijders aan die ziekte voorgedaan. In veibant
hiermede en met maatregelen tot een richtige verpleging, >'j
opeenhooping van zooveel zieken, kwam de inspecteur van den
geneeskundigen dienst der zeemacht Zaterdag te Amsterdam.
Ook te Leiden heeft de influenza sedert eenige dagen een
groot aantal personen aangetast. De ziekte vertoont zich daar
voornamelijk in den catarrhalen en in den nerveusen vorm
maar is tot nu toe, gelijk overal, zeer kort van duur en goed
aardig. Van de in de vacantie achtergebleven studenten zijn een
groot aantal ongesteld. Merkwaardig is, dat de ziekte daar
zeer dikwijls gepaard gaat met een rooden uitslag in het ge
zicht, zoodat de geneesheeren aanvankelijk aan mazelen denken.
Onder de bevolking der Kweekschool voor Zeevaart te Leiden
zijn meer dan x/a der jongens er door aangetast.
Ook onder de pontonniers te Dordrecht hebben zich ver
scheidene gevallen van influenza voorgedaan. Met het oog op
de geringe ruimte in het garnizoenshospitaal is eene der groote
zalen in de kazerne gereed gemaakt tot het opnemen van lijders.
Ook aan boord van Zr. Ms. monitor Matador, liggende op
den Biesbosch aldaar, moeten thans eenige gevallen van influeuza
onder de bemanning zijn voorgekomen.
Mede verneemt de J). C., dat op eene fabriek aldaar zich
Donderdag ochtend 11 van de 30 werklieden hebben ziek gemeld.
Uit Maastricht meldt men van 23 December
De influenza heeft hier haar intocht gehouden. Een der ge
neesheeren constateerde heden een paar ontwijfelbare gevallen.
Waar het uitbreken van een brand iemand toe bren
gen kan.
In verband met de ontvreemding eener som van f 300,
tijdens den brand in de deken-fabriek van de firma J. C.
Zaalberg Zn. te Leiden, waarvan een jongen werd verdacht,
die, op aanwijzing, door de politie naar het bureau geleid,
ondervraagd en daarna weder ontslagen is, vernemen wij nader
dat juist die jongen een sterke getuige is geworden tegen den
werkelijken dader.
Nadat hij eergisterenmorgen door den commissaris van poli
tie te Rotterdam nader werd ondervraagd en het dien ambte
naar bleek, dat hij van het begin tot na het in veiligheid
brengen der boeken enz. op het kantor was geweest, moest
hij zich natuurlijk kunnen herinneren, wat daar is voorgevallen.
Onder al die verwarring herinnerde hij zich alras, dat een met
winterjas en fantasiehoed gekleed heer, dien hij in de duisternis
niet kon onderkennen, op het kantoor was gekomen, met een
sleutel den lessenaar had geopend en, na er geld, volgens zijne
gissing echter niet veel, uitgenomen te hebben, den lessenaar
weder sloot en het kantoor verliet, zonder iets te zeggen van
het openvinden van een lessenaar of vermissing van geld.
Deze verklaring werd bevestigd door zekeren Nieuwenburg,
fabrieksarbeider, die aanvankelijk door den jongen Van der
Spek genoemd was en naar wien vruchteloos werd gezocht.
Nu evenwel die verklaring vaststond, werd de meesterknecht
Sieval, die de kas beheerde en aangifte gedaan had, dat het
geld uit zijn lessenaar was gestolen, ook aan het bureau ge
haald, waarop door den commissaris van politie de bezwarende
getuigenis tegen hem werd ingebracht, terwijl die ambtenaar
op den man af tegen hem zeide, dat het geld dien avond niet
gestolen was, omdat het er niet geweest was en dat hij het
tehuis moest hebben of reeds door hem verduisterd was.
Daarop werd S. stil en in zichzelven gekeerd, totdat hij, na
aangemaand te zijn, in zijn eigen belang de waarheid te spre
ken, bekende zelf bedoeld bedrag in zijne huishouding te heb
ben gebruikt.
Reeds negen jaar geleden was hij begonnen, om het inge
komen ziekengeld gedeeltelijk'te verduisteren.
De toevallige brand had hem op het denkbeeld gebracht,
die gelegenheid te baat te nemen, om diefstal door anderen
voor te wenden.
Wegens verduistering strafbaar ingevolge de wet, wordt
proces-verbaal opgemaakt, terwijl eveneens is strafbaar gesteld
het valschelijk doen van aangifte van een misdrijf.
Gaarne vestigen wij de aandacht onzer lezers op den
dezer dagen verschenen vijfden jaargang van Roelants' Almanak
voor 1890. Het is stellig de kleinste, en naar den inhoud
gerekend, de goedkoopste almanak die in ons land bestaat.
Het uiterlijk sierlijke boekje, in handig formaat, dat 160 blad
zijden telt, bevat een rijken inhoud; men vindt er behalve
alles wat in een gewonen almanak thuis behoort, de tarieven
der Spoorwegen in Gelderland; alle gewenschte opgaven omtrent
het zegel, de posterijen, de telegrafie, de vorsten van Europa,
de Nederl. Ridderorden, de Gezanten in en buiten Nederland,
de Ministeriëele Departementen, de beide Kamers der Staten-
Generaal, de Raad van State, de Rekenkamer, het Bestuurder
provinciën, de Rechterlijke macht, het hooger en middelbaar
onderwijs, de Kamers van Koophandel, enz., enz., kortom alles
wat men, bij dagelijks voorkomende gevallen, noodig heeft te
weten. De prijs van dezen Almanak is slechts tien cents.
Niemand onzer lezers zal zeker hebben kunnen vermoe
den, dat de 70 jarige dichter J. J. L. ten Kate, toen hij, hoe
wel ongesteld, Maandag zijn 70sten jaardag vierde, zijn laatsten
verjaardag beleefde.
Hij heeft waarschijnlijk zelf niet vermoed, dat het versje in
„Eigen Haard" door hem geplaatst, zijn zwanenzang zou zijn
of wel, is 't een voorgevoel geweest.
Hoe velen zijn weg, die ik teêr heb bemind
'k Ben eenzaam maar toch niet alleen,
Want daaglijks vertroost mij een blijvende Vrind
„Geduld nog een weinigGij zijt toch God's kind,
„Ik leide u naar 't Vaderhuis heen!"
De dichter is zijn betreurde dooden gevolgd en Donderdag
middag kalm en zacht ontslapen. AmsterdCt.)
Door den burgemeester van Edam zijn eenige veehouders
opgeroepen, om maatregelen te beramen tot het oprichten van
een veefonds.
Slechts weinig nieuwe gevallen van gri
garnizoen te Amsterdam waargenomen. Alle onder V,
goed vooruit. aa"ëelaaten
In Zeeland heeft
de influenza een oft'
jeugdig aan die ziekte lijdend vijfjarig knaapfe
overleden.
geëischt. v
Door de politie te Sloten (N.-H.) isaan^l
bedelarij zekere J. K., vroeger ontvanger der St'ït! We2fns C
In den Haagschen kout van de Prov q
medegedeeld, dat bij den minister üyserinck' hetT' Ct' '^(It
bestaan zijne portefeuille neer te leggen. °°rne:
men
zoj
Men verhaalt, dat aan de zaadmarkt te Alk-*
korten of langer tijd van stadswege ten behoeve vanT1 S^ert
in erwten eene proefkokerij is ingericht, waar men T z:
waarover men in ouderhandeling is, door een da
de
aarvoot
erwten a;
ijk aangestelden beambte kan lateu probeeren, Aan d
van dezen onpartijdigen scheidsman heeft men
zich te
""spraak
onder.
werpen en dat doet men te eerder en te HeV(
andere markten die onpartijdige scheidsrechter ontb'r T"" °P
gaat zelfs zoo ver van te beweren, dat de Hoornsche
markt haren geheelen ondergang te gemoet gaat w 6 etW'C'!'
daar niet een dergelijke gelegenheid wordt geopend aMleet
Woensdag ochtend omstreoks
'V4
uur
Groningen brand in den sigarenwinkel van De V. tan'u
Zuiderdiep. De bewoner was naar de kerk geweest
terugkomende, de kachel aanleggen, doch gebruikte J J
petroleum, hetgeen ten gevolge had, dat de vlam uit dek h)
sloeg en spoedig zoowel de winkel als de daarachter "7"™'
met twee kindereu
kamer, waar de vrouw van De V
lichte laaie stond. Slechts met moeite gelukte het De T
vrouw en kinderen uit den vuurgloed te redden, terwiil^'
bovenbewoners eveneens ongedeerd hunne woning konden
laten. Gelukkig passeerden juist aldaar een paar brai
mannen met slangen en ander gereedschap, zoodat deze
die zich zeer ernstig liet aanzien, door het spoedi» 0
der brandweer beperkt werd tot den reeds aangetasten "wifiJ
en kamer en het bovenhuis gespaard bleef.
De inboedel van De Y. was niet geassureerd, doch verbn*
geheel, zoodat hij door deze ramp, waarbij hij alles veil*
diep ongelukkig is. N. G. C
Zondag jl. had in 't Café Suisse te Amsterdam de al»
meene vergadering plaats van 't gewest „N--Holland" van
Ned. Gymn.-Verbond. Een 40tal vereenigingen waren door
of meer afgevaardigden vertegenwoordigd. Na afdoening ia
huishoudelijke zaken, waarbij o. a. het Bestuur herkozenendt
heer J. Nierop te Haarlem als commissaris gekozen werd, wen
de gelukkige uitslag herdacht van de eer.ste gewestelijke uilvoe
ring, in den loop van 'tjaar te Schagen gehouden. Warme
dank werd gebracht aau de ikmsterdamsche voorwerkersklasse,
welke het gewest gedurende 2 jaren onmisbaar steun ver
schaft bij het in 't leven roepen eener gewestelijke voorwer
kersklas. \|l i
Bepaald werd geen besluit te nemen aangaande eene uitvoi
ring in dit jaar, daar waarschijnlijk het N. Gym. Veibon
zelve in 1890 zal optreden. je1
Als plaats voor de volgende alg. vergadering werd Ilaarlen.'j
aangewezen. fO
Met het oog op de tegenwoordig heerschende griep, is 7
het niet onaardig te lezen hoe Horace Walpole bijna anderhalve
eeuw geleden (25 Maart 1743), over de toen heerschende ziekte
aan een vriend schreef.
„De laatst aangekomen schepen, schreef hij, hebben de epidemie
overgebracht. Geen gezin te Londen of er zijn minstens 5 of
6 zieken; velen zijn gedwongen nieuwe arbeiders te huren,
Geurnier, de apotheker, nam 2 nieuwe bedienden en kon toch
niet. eens al zijne klanten helpen. Het is kou en koorts. Ik
had het erg te kwaad en werd Zaterdag en Zondag
maar nu is het geheel over; mijn vader werd
gelaten, maar heeft het niet erg. De geneesheeren zeggen,
er sedert '33 zoo'n epidemie niet geweest is; in 't kort: ons
leger te velde zou er van schrikken, zulke stroomen bloed
er gelaten zijn Niemand sterft er van."
Tegen de griep wordt thans, volgens de „Pharm. Ztg. e
Berlijn voornamenlijk antipyretica en chinine aangewend.
De Londensche correspondent der N. Rott. Ct. S913"?
dat door de te New—York aangekomen transatlantische soo^
booten bericht gegeven wordt van verschrikkelijk
dat zij op den overtocht ondervonden hebben, ft
ook het stoomschip Amsterdam, van de Ned. Am.
Mij., waarvan de gezagvoerder rapporteert dat bij se. eIj j(|
vertrek uit IJmuiden aanhoudend slecht weder doors 0
den nacht van den 14en December ging de storm over aJ
orkaan en weid, tengevolge der magnetische storing» w
onbruikbaar. Sint Elinusvuren werden over de tortz«eëu
van het schip gezien. Tengevolge der overkomende 3 rpen.
werden de vuren uitgedoofd, zoodat de machine stils 0
einde minder last te hebben van de zeeën, werden "j^en
gevolg vaten olie op de golven uitgestort, maar olievaten
der lading was oorzaak, dat verscheidene verf- eD,
berstten, waardoor vele zijden en fluweeleu goederen
werden.
(Het stoomschip Amsterdam is den 7den dezer van
vertrokken en den 23 te New-York aangekomen.
UIT DE PERS'
„et
s Lands verdediging". liel ff
Amsterdammer (no. 2327) is zeer ontevreden 0
waarop de Oorlogsbegrooting in de Kamer is b° o]lïe l»nua
„Aangaande den ontredderden toestand, waarin ,e£a®eI
Tvlprll m ri n> ff ««/-«•+ hpt". 1)13» Cl O' -ollCiW
stormweder,
was
ing
en
telicbt
'bui
tfn-augtttuiue uen oiiireacieraen loeswuiu,
verdediging zich bevindt, was," zegt het blad
op de duidelijkste en op volkomen afdoende wij e)1 DUi
Dat Nederland in gevaar verkeert, men weet u teg/
het leger, en in het leger zóó goed, dat nieman ajs
deel heeft durven beweren. Het was bekend» z0^ gergaI
allen in de Kamer, in de pers, bij het vol1 voortbcst'
reeds twee jaren lang een toestand heeft a
