gekomen, en dat getal is, volgens de Leidtche
Courant, toenemende.
Ook te Amsterdam doet zich een geval
van slaapziekte voor. De patiënt is een
werkman, in dienst van de Rijnspoorwegmij.
Verleden week, Vrijdagmiddag, werd hij domme
lig, en van dat oogenblik af slaapt hij door, nu
en dan even wakker wordende, waarvan partij
getrokken wordt om hem wat bouillon in de keel
te gieten.
Te Loosdrecht hebben zich in den laatsten
tijd weder verschillende gevallen van influenza,
een paar met doodelijken afloop, voorgedaan.
Te Koudekerk a/d Rijn verdronk Zondag
ochtend een jongetje van 7 jaar in eene sloot.
De ouders misten het reeds te 11 uren, maar
stelden geen onderzoek in vóór 2 uur, nadat
zij gegeten en daarna geslapen hadden.
Een 29 jarige arbeider te üiloom, die den
lOden dezer door de rechtbank te Assen tot
zes weken gevangenisstraf was veroordeeld wegens
mishandeling, begaf zich den llden s morgens
naar de heide om plaggen te steken. Hij keerde
niet terug en den volgenden morgen vond men
hem dood. Hij had zichzelf om h e t
leven gebracht uit wauhoop over zijne
veroordeeling, gelijk hij ip een bij hem gevonden
brief verklaarde.
Opnieuw wordt het ons bevestigd, dat
kokosnoot werkelijk een geschikt middel is om
den lintworm uit het menschelijk lichaam
te verdrijven.
Het middel werd namelijk aangewend bij een
tienjarig zoontje van iemand van ons personeel,
en wel met het beste gevolg. Gisteren namiddag
te 6 uren begon het kind met eerst de melk,
en daarna het vleesch van eene kokosnoot te
gebruiken, en heden namiddag te 4 uren kwam
de lintworm in zijn geheel te voorschijn, zonder
dat er ziekelijke verschijnselen bij het kind
waren waar te nemen. N. Rott. Ct,
In een magazijn van wollen goederen en
beddegoed te 's Gravenhage kwam de meid van
mijnheer X. binnen en verzocht, namens hare
mevrouw, dadelijk met mooie fijne wollen dekens
te zenden. Onmiddellijk voldoet de magazijnhou
der aan het verlangen. Den volgenden namiddag
ontvangt de knecht, die om antwoord op de
dekens komt, ze allen terug, met de boodschap
Mevrouwzal wel wederaan komen.
Mevrouw bleef echter weg en bij nauwkeurig
onderzoek der ter bezichtiging gezonden dekens
bleek het dat éen daarvan, de duurste en fraaiste,
gebiuikt was; de deken droeg daarvan de
onmiskenbare sporen.
De koopman onderzocht nu de zaak verder
en nu kwam het uit, dat de bewuste mevrouw
een logé had gehad en, bij gebrek aan een
deken, deze op eene zeer oorspronkelijke wijze
in het magazijn ugeleend" had
{Prov. Gron, Ct.
De Dam heeft een nieuwe aantrekkelijkheid
verkregen, die massa's volk trekt. Er is dan
ook wat moois te zienveitconingeu met een
tooverlantaarn. Op de bovenverdieping
van een perceel op den "Vijgendam is een stellage
aangebracht, waar door middel van verlichting
allerlei annonces worden vertoond, afgewisseld
door grappen en rariteiten om de aandacht
gaande te houden. Geheele familiën kampeeren
den ganschen avond op de trappen der Beurs;
ze brengen mondbehoefte en het onmisbare
snapsje mee en vinden het er recht gezellig.
Dat er ook andere minder onschuldige individuen
onder de toeschouwers ronddolen, bewijst een
juffrouw die haar knipje met ongeveer vier
gulden vermist.
Een der lezers van de Zutph. Ct. schrijft
haar:
"Voor eenige dagen las ik in de Zutph. Ct.
dat de kokosnoot een uitstekend middel tot
afdrijving van den lintworm is.
Aangezien mijn zesjarig zoontje sinds zijn
derde jaar veel last van een lintworm heeft en
alle geneeskundige adviezen niet mochten baten,
besloot ik op mijn jongen het door u vermelde
middel van prof. Parisi eens toe te passen.
Zaterdag ochtend heb ik hem de melk van
eene versche kokosnoot laten drinken, terwijl
hij Zaterdag namiddag de halve noot heeft
opgegeten. Het eenvoudige middel heeft uitste
kend gewerkt. Zondag ochtend acht uur kwam
een gedeelte en korten tijd later de rest van
den lintworm tevoorschijn, zonder dat hel kind
er nadeelige gevolgen van heeft ondervonden.
Naar men ons meldt, deed zich te Avezaat
(bij Tiel) deze week ook een geval voor van
slaapziekte bij een Jongmensch, die voor eenige
maanden geleden had aan de bekende influenza.
Na 5 dagen slapens bezweek de jonge man,
zonder één oogenblik wakker te zijn geworden.
De politie te Leeuwarden heeft proces
verbaal opgemaakt tegen een 15-jarig meisje
dat in een aanval van drift hare moeder
met een tafelmes twee diepe sneden in het
aangezicht heeft gegeven.
Een der werklieden van den heer "W. G.
Boele Sr., sigarenfabrikant te Kampen, met name
H Baaks, herdacht Zaterdag den dag Waarop
hij e d u r e n d e 2 5 jaren op die fabriek
werkzaam was. Zijn patroon vereerde hem o. a.
een gouden remontior horloge met inscriptie.
Elk vak heeft zijne eigenaardige manieren.
Wie zou b.v. gelooven, dat de Lemster ansjovisbe
rijders, véér zij den eersten handgreep doen, zich
tooien met glacéhandschoenen? En
toch is dit het geval, en wel omdat bij bet
aftrekkeu der koupen de viugeis ieder oogenblik
worden geschaafd, zoodat men genoodzaakt is
de handen te beveiligen, en dat kan niet geschikter
dan door glacé-handschoenen aan te trekken.
Algemeene vergadering der onderwijzers en
onderwijzeressen in het arrondissement
Helderop JHaandag 16 Juni, in het
lokaal van den heer Joh. de Beurs.
Tegenwoordig waren 115 personen.
De voorzitter, Mr. M. Büchner, de school
opziener van 't arrondissement, opende de ver
gadering met een kort woord, waarin hij er
aan herinnerde, hoe belangrijk 't afgeloopen
jaar voor 't onderwijs geweest was. Er was
immers een nieuwe wet op het lager onderwijs
gemaakt! Onder de thans aanwezigen, zeide
voorzitter, waren er wel, die nu onder een 4e
wet op 't lager onderw. werkzaam waren, terwijl
voorz. zelf reeds onder een 3e dit deed. Voor
zitter hield er zich van overtuigd, dat de aan
wezige onderwijzers onder deze wet met den
zelfden ijver zouden doorgaan de beginselen
voor te staan, die ze altijd hadden gehuldigd.
In dit arrondissement zou dan althans het
onderwijs blijven, wat het altijd was geweest
een zegen voor het volk.
Spreker dankte verder de Burgemeesters van
Schagen en Barsingerhorn hartelijk voor hunne
tegenwoordigheid, en gaf hun de verzekering,
dat de vergadering dit bewijs van belangstelling
op hoogen prijs stelde. Hij herinnerde er de
vergaderden aan hoeveel invloed de burge
meesters op den gang van zaken betreffende
het onderwijs uit kunnen oefenen.
Nadat daarop een zangkoor van onderwijzers
en onderwijzeressen eenige nummers ten gehoore
hadden gebracht, werden door den secretaris
de notulen der vorige vergadering gelezen en
onder daverend applaus goedgekeurd.
De voorzitter deelde vervolgens mee, dat de
regeering weder f75 had toegestaan voor 't
aankoopen van boeken voor de arrondissements
bibliotheek, terwijl hij tevens opgaf welke
nieuwe boeken er in den laatsten tijd waren
aangekocht. Punt 4 van de Agenda, bepaling
van tijd en plaats der in 1891 te houden
vergadering was spoedig afgehandeld, daar het
voorstel van den voorzitter, om die in de
maand Juni van 't volgende jaar maar weder
te Schagen te houden, bij acclamatie door de
vergadering werd goedgekeurd.
Ook punt 5, verkiezing van één lid des
bestuurs, leverde geene bezwaren op, daar het
aftredend lid, de secretaris, de heer Mooij, zich
zijne herkiezing bij acclamatie op verzoek van
den voorzitter liet welgevallen. Nu trad als
inleider de heer J. C. Reijers op met het
onderwerp de vrije- en orde-oefeningen. Spre
ker ging in 't kort na wat er in ons land
voor de gymnastiek gedaan is en zoo ver het
de wettelijke regeling daarvan betreft. Hij wil
niet uitweiden over 't nut der gymn. daar dit
al zoo dikwijls gebeurde, maar voelt zich toch
gedrongen te wijzen op eenige resultaten, als
krachtige spieren, goed gevormde beenderen,
versnelden bloedsomloop, sterkere stofwisseling,
vermindering van den aanleg voor longziekten,
en sterker zenuwgestel, 't Doel van de gym
nastiek moet zijn bevordering van den wel
stand des lichaams en de onderwerping van
dat lichaam aan den geest. Spreker acht het
in strijd met de eischen van eene gezonde
opvoeding, dat kleine kinderen tegenwoordig
5 of 6 halfuren achtereen op de schoolbanken
moeten zitten. Hij acht 't daarom noodzakelijk,
dat ze ongeveer op 't midden van den school
tijd niet na den schooltijd een half uur
eiken dag gymnastiseeren. Na en voor school
tijd spelen de kinderen toch altijd. De onder
wijzer, die gymnast, onderwijs geeft moet be
dreven zijn in de vrije en orde-oefeningen.
Vnje-oefeningen zijn oefeningen die zonder
toestellen kunnen gedaan worden, en oefeningen
met halters en staveu. De orde-oefen, bepalen
zich tot 't vormen en vervormen van reien.
Als geschikte oefeningen noemde Spreker op
hoofd- en schouderbewegingen, hoewel
minder belang armbewegingen, rompbewegingen
en bewegingen met de onderste ledematen
Rompbewegingen vooral voor meisjes, evenals
huppelen en springen. Bij de jongens moet
gelet worden op ontwikkeling van kracht, bij
de meisjes op bevalligheid. Spreker verklaarde
een vijand te zijn van rompbewegingen achter
waarts. Hij sprak verder nog over het geven
van commando's, over 't bestudeeren der oefe
ningen door den onderwijzer en noemde eenige
""vt fcdK°eÖ1,'°t deT' "rd gebrUik'
gemaakt door „ndemchetden. tereo^
De heer e. dWm levmdt er I
er weer een apart lokaal noodig zal zijn
wil de speelplaats geschikt maken voor gym
nastiek. De heer v. d. Berg stelt eene mot
voor, die hieronder volgt. De heer Koops wenscht
een cursus voor gymnastiek in het arron
ment en vraagt of de gemeenteraad onderwij
zers de verplichting kan opleggen eene acte
voor gvmnastiek te verkrijgen. De heer Ileenk-
huizenvraagt, wat er aan de speelplaats gedaan
moet worden om die geschikt te maken voor
de uitoefening van gymnastiek. In zijn goed
gekeurd leerplan staat, dat er alleen gymnas
tiek zal gegeven worden in het zomerhalfjaar,
De heer Westendorp vraagt of gymn. gelijktijdig
gegeven moet worden aan meisjes en jongens
en begrijpt niet hoe de inleider 4 uur in de
week voor 't geven van gymnastiek kan vinden,
waarop inleider antwoordt, dat even als bij de
handwerken twee klassen bijeen kunnen gevoegd
worden, om die 4 uur te verkrijgen. De heer
Stad zegt dat aan 't verlangen van den heer
Heerikhuizen moeielijk zal kunnen voldaan wor
den en komt terug op de motie van den heer
v. d. Berg, die hij ten krachtigste ondersteunt.
De heer Klerk antwoordt: „wel, men bevloere
slechts de speelplaats, plaatse er muren om
heen en een dak er op en ziedaar, klaar is
zij." (Hilariteit.) De heer v. d. Woude vraagt
nog wanneer de scheiding tusschen de meisjes
en jongens moet beginnen bij gymnastiek-on-
derwijs, waarop de heer Reijers antwoordtin
het derde of 4e jaar, hoewel er ook wel oefe
ningen samen kunnen gedaan worden. Daarop
wordt bij luide acclamatie de volgende motie
van den heer van den Berg aangenomen:
„De vergadering is van oordeel dat voor de
uitoefening der vrije- en orde-oefeningen 't be
slist noodzakelijk is, dat er aan elke school
een gymnastieklokaal wordt verbonden." Daar
de heer Uurbanus niet wel bij stem was, kon
punt 7 van de Agenda niet in behandeling
komen, waarom de voorzitter voorstelde een
half uur pauze te houden.
Na heropening door den voorzitter lieten de
„opperzangmeesters," de heeren Kuik en Even
wel, zooals de heer Mooij hen noemde, hunne
manschappen weer aantreden, en werden er
nogmaals eene drietal schoone zanguummers
ten beste gegeven.
De voorzitter wekte na 't gehoorde allen op,
die konden zingen, om voortaan ook hunr.e
krachten in te spannen voor de uitvoeringen
op de vergaderingen, opdat eenmaal de vol
maaktheid zoude bereikt worden, 't Was nu
al bijna volmaakt, volgens 't oordeel van den
voorzitter. Nu werd het woord gegeven aan
den heer W. Kloeke, die inleidde het teeken-
onderwijs op de lagere school. Spreker begon
met te zeggen, dat er tegenwoordig tal van
methodes en handleidingen in het licht ver
schijnen over het teek enen, dat hij vroeger
reeds gesproken had over het nut van teekenen.
Nu was de tijd daar door 't verplichtend
stellen van teekenonderwijs om er over te
spreken, hoe 't gegeven moest worden. De heer
Kloeke was zeer verheugd over de opname van
teekeneu als verplicht leervak. Niet omdat er
nu Rembrands en Potters's en Van Dijks zou
den gevormd worden, maar omdat er nu ten
minste ook een vak was, dat niet zoogenaamd
„ingepompt" kon worden. Vele scholen kregen
langzamerhand het karakter van drilscholen,
waar kinderen pasklaar gemaakt werden voor
examens. Spreker vergeleek het teekenen met
zingen, 't Doel van ons zangonderwijs toch is
alleen de kinderen zoover te brengen, dat ze
eenvoudige zangwijzen zuiver kunnen zingen,
't Doel van 't teekenen moet zijn 't verkrijgen
van handigheid in 't weergeven van eenvoudige
recht- en krom-lijnige figuren. Begint men
bij zangonderwijs met voorzingen of voorspelen,
opdat het oor en de stem geoefend wordt, even
zoo moet men handelen bij 't teekenonderwijs
om oog en hand te oefenen.
Moet men bij zang zuiver voorzingen, bij
teekenen moet men zuiver voorteekenen Even
min als men op de school R. Hol's kan vor-
men, even min kan men Rembrandt's scheppen.
Men moet zich daarom bepalen tot 't bereik
bare tot 't voor ieder, die goede oogen, goede
handen en gezonde hersenen heeft, te begrijpene.
Wat de methode betreft, zeide inleider, dat
vele wegen naar Rome leiden. De beste methode
noemde hij die, welke honderden en duizenden
lijnen kan laten trekken zonder dat 't den
leerlingen verveelt. Zooals de heer Kloeke S
zijnc jeugd teekencn teerde, hoopt hij nooit
dat t teekenonderwijs ingericht zal worden
Dat teekenen bepaalde zich bij 't coS-n
van veei te moeiehjke voorbeelden, welke copieën
echter zoo door de onderwijzers werden ver.
anderd, dat de leerling eigenlijk
toekende. Men kreeg daar b
zelfs
«iets
paarden, koeien, landschappen, koppen etle»
te maal perspectivische teekeningen di EnZ',Sl
en al boven do bevatting van het kind §6ll6cl
Op sommige lagere scholen gebruikte*4'611'
vroeger zoogenaamde teeken bladen, zwart 10611
jes met witte lijnen, die de onderwijzf!?'^
de kinderen liet nateekenen. Ook hi
naar 't onmogelijke gestreefd. Op weer'
scholen verbond men teekenen aan aard 't6
kunde om zoodoende twee vliegen in één w
te slaan, 't Gevolg was natuurlijk dat P
zelfs geen één vlieg ving, want geene landka61)
is zoo eenvoudig dat zij kan dienen tot mm i
kei ijk teekenvoorbeeld, en door 't verk j
nateekenen der kaarten was de aardrijkskund
allei
en
ook al niet gebaat. De heer Kloeke wil
laten copieëren vlakke figuren, daar 't De„
pen van 't geteekende bij 't kind bovenal mi
gaan en zulks veel te wenschen zou over lat
bij 't nateekenen van perspect. figUren jtt
ruitjes teekenen op de lei noemde inleider een
aardige bezigheid, die wel eenig nut had, doch
grootendeels achterwege kan blijven als de
kinderen op de Fröbelschool eene goede voor
bereiding hebben gehad door 't leggen van
stokjes en schijfjes in bepaalde figuren. Heelt
zoo'n school die voorbereiding niet gegeven
dan acht inleider 't uitstekend om zulks in'
het 1ste leerjaar op de lagere school te doen
't Oefent het zien. De aantrekkelijkheid van
dit werk kon zeer verhoogd worden voor de
kleine door gekleurde stokjes en schijfjes te
nemen, die zij volgens op 't bord voorgetee.
kende wijze langs de lijnen moeten leggen van
een in vakjes verdeeld tafelblad, dat vereischt
veel oplettendheid en oefent wel niet de hand
maar uitstekend het oog.
In het 2e leerjaar wil spreker het eigenlijke
teekenonderwijs doen aanvangen met het maken
van honderden en duizenden rechte lijnen in
verschillende stauden. De heer KI. vindt dat
de opklimming in de tegenwoordige teeken-
boeken te moeielijk is. Zooals b.v. bij de
methode Deelstra. Bovendien wordt het voot
de kinderen vervelend als er geene afwisseling
genoeg is. De heer KI. wil daarom teekenbla
den met tinten uitgeven om de aantrekkelijk
heid te verhoogen. Langs die tinten moeten
de kinderen dan met zwart krijt lijnen trekken
waardoor zij verschillende aardige figuren krij
gen, als b.v. de Nederlandsche vlag, enz. In
het 4e of 5e leerjaar wil inleider passer en
liniaal laten gebruiken, om meer samengestelde
figuren te laten teekenen op wit papier met
gebruik van potlood, gomelastiek en een psat
kleuren. In de hoogste klasse moet eerst bet
zoogenaamde vrije teekenen beginnen van groote
wandkaarten, die verklaard en voorgeteekend
moeten worden en waarvan de verhoudingen
der verschillende deelen van de figuur in cijfers
moeten kunnen worden opgegeven. Die ver
houdingen mogen niet te moeielijk zijn. De
heer Kloeke laat na 't afteekenen van zoo'n
plaat de netste teekeningen met penseel kleu
ren. Voor 't teekenen is noodig een goed ver
licht lokaal, zoo ingericht, dat allen eene
teekening flink kunnen zien. Dan ook kan
men overgaan tot 't natuurteekenen. Inleider
hoopt echter dat 't met het teekeuen niet zoo
moge gaan als in 1857 met de invoering van
natuurkunde als verplicht leervak, toen ieder
onderwijzer of hij er iets van begreep of
niet maar aan 't verklaren ging van brand
spuiten volgens beschrijvingen, enz. Hij hoopt,
dat elk onderwijzer zelf teekenen leert en ge
bruik maakt van goede voorlichting. Dan
zal zijn gezond verstand hem zelve den be
weg doen vinden om dat vak te onderwijzen-
Om te laten zien, hoe ver men met 2 uur ie
de week teekenonderwijs kan komen, had de
heer KI. eenige teekeningen uit zijne schooi
meegebracht.
Na het door den heer Kloeke gesprokene,
werden hem nog eenige vragen gedaan en e
wensch geuit, dat spoedig zijne methode 1,1
't licht mocht verschijnen. De voorzitter dan 4
den heer K. wel voor zijne rede en het dave
rend applaus dat er volgde, bewees ffe'
hoeveel belangstelling men den spreker 1
aangehoord.
Nu volgde er eene lezing van Jen
S. Gazan, over onze kinderen. De heer
las ons idéé 438 van Multatuli voor tot s a
van zijne beweringen, en ook een stuk, ë®9C,.
ven in de vrouwenwereld: over de °Pel
der vrouw. Verder behandelde hij de
naamde kribbenbewaarplaatsen voor zeer
kinderen, de kindertuinen, de bewaarsc.
en de lagere school. Na nog eenige.0?1"
gen beantwoord te hebben van sommige
die met hem in debat waren getreden,
punt 10 aan de ordeomvraag en lo0]0p-
De heer Uurbanus vroeg den heer sc
ziener of gemeenteraden volgens zijne 'V-geJ
onderwijzers de verplichting konden opi g|
acte gymnastiek te halen. De scboo ."P
antwoordde dat volgens zijne persoon'J
ning de gemeenten geen recPlts™ f ün£ji 0
om hen daartoe te dwingen. Mei
