Uit en voor de Pers.
Binnenlandsch Nieuws.
Schagen, 14 Maart 1891.
tm ibmi
al geen winst behaalde.
In 1864 werd met den Staat eeu contract
gesloten,, waarbij werd bepaald, dat de staat 3
°/0 der brnto opbrengst zou geuieten en men
na een 10—jarige ervaring onderhandelen ion
over de verlenging van de concessie op den
grondslag van een nit te vaardigen wet. In 1875
begon de onderhandeling over eene nieuwe over
eenkomst, welke in 1882 tot stand kwam en
waarbij de in 1852 verleende concessie zou
verlenïd worden met 35 jaar, dus niet in 1892
ïou afloopeu, maar in 1927. De staat zou 41/»
°/c der bruto— opbrengst ontvangen, in plaats
van de 3 °/0 vroeger bepaald, evenwel zou die
41/, cc"1 uitgekeerd worden na 1892. In-
tusschen was de Billiton—maatschappij in zeer
goeden doen gekomen en kon jaarlijks niet
alleen hooge rente nitkeeren, maar zelfs een
zeer groot deel van het gestorte kapitsal aflossen,
zoodat de aandeelhouders in 1882 b. v. bijna
de helft van hnn kapitaal terug hadden en toch
nog roim 52 #/0 rente trokken van het vroeger
gestorte kapitaal.
De Tweede kamer, begrijpende dat* de staal
bij verlenging der concessie toch veel meer bad
moeten bedingen, nam eene motie aan, waarbij
aan de regeenng werd te kennen gegeven, dat
de overeenkomst op grond van vele onregelma
tigheden niet geldende was en de concessie dus
in 1892 als geëindigd moet worden beschouwd.
De Billiton-maalschappij echter houdt vol dat
hare concessie inderdaad op de genoemde
voorwaarden is verlengd tot 1927. Wat zal er
nu geschieden De Billiton—maatschappij zal
natuurlijk niet vrijwillig alstand doen vau het
geen zij als ren recht beschouwt. De rechter
zal dus moeten beslissen. Jammer slechts, dat
dit proces niet kon aanvangen, vóór de onbe
twiste overeenkomst tot 92 is afgeloopen en de
geheele onderneming zal moeten stilstaan, zoolang
het proces dunrt. Zeer is het te hopen, dat met
gejiasten spoed, door krachtig handelen gewerkt
worden in 't belang van den staat.
De spoorwegovereenkomst van verleden jaar
heeft ons wel getoond, dat machtige maatschap
pijen veelal machtige vrienden hebbenmaar
toch wij willen hopen I
Omtrent het in onze gemeente zoo gun
stig uitstekende schoolverzuim kunnen wij belang
stellenden daarvan onderstaand overzicht geven
Aantal kinderen in de gemeente Schagen,
die geen onderwijs ontvangen
Geboren in: M. V. Totaal.
1884 4 9 13.
1883 1 1.
1882
1881 1L
1880 1 1 2-
1879 2 9 11.
Tan het bovenvermelde aantal gaan, wat 1884
betreft, 4 jongens en 2 meisjes naar de bewaar
scholen.
Wat 1879 betreft, hebben allen wel onder
wijs ontvangen, doch de school tijdelijk of voor
goed zerlaten,
Met betrekking tot de nieuw te bouwen
doctorswoning te Haringcarspel, is men nu
zoover gevorderd, dat in de raadsvergadering,
verleden Dinsdag gehouden, werd besloten het
het daarvoor benoodigde terrein te koopen van
den heer Jb. Swan, en wel dat gedeelte, het
welk gelegen is bij de brug te Dirkshorn.
Met gegronde redenen mogen wij dus verwach
ten, dat de docter spoedig zijne wouing hebben
en Haringcarspel zijn geneesheer behouden
zal.
Onder de lotelingen voor de nationale
militie voor Bergen-op—Zoom, bevonden zich
Maandsg niet minder dan vier gehuwden.
Een van die huisvaders trok Dammer zts, een
ander een twijfelnummer, zoodat de respectieve
familiën zich voor eenigen tijd een gedwongen
scheiding znllen moeten getroosten.
Het bestuur der Vereeniging tot ont
wikkeling van den landbouw in Hollands
Noorderkwartier heelt op de beschrijvings
brief voor de voorjaarsvergadering, welke zal
gehouden worden op Woensdag 25 Maart 1891,
des voormiddags 10 nre, bij G. J. Hoekstra te
Twisk, ter behandeling de navolgende punten
geplaatst:
Jaarverslag der vereeniging (art. 8 der sta
tuten).
Rapport van de financieele commissie betref
fende de rekeningen en verantwoording over
het dienstjaar 1890.
Verslag van het landhnishondkundig congres.
Uit te brengen door den Heer J. Zijp Kz.
Verslag omtrent de proef met Blnnt's voe-
deipers. Uit te brengen door den Heer P. Sta
pel Sz.
Mededeelingen omtrent de aangelegde proef
velden door den Heer C, J. Van Lookeren Cam
pagne.
Benoeming van een afgevaardigde voor het
landhnishondkundig congres.
Benoeming van een afgevaard'gde voor de
vergaderingen van de Vereeniging »het Neder-
landsch Paarden—stamboek."
Benoeming van eene commissie tot wetsher
ziening. Voordracht van het bestuurde Heeren
Jhr. Mr. P. Van Foreest, N. Loder en J. L.
T. Groneman.
Benoeming van drie leden van het bestuur,
in plaats van de Heeren Jhr. Mr P. "k an
Foreest, K. Breebaart Jz. en J. Zijp Hz.
Benoeming van een voorzitter.
Bepaling van de plaats waar de Alzemeene
Vergadering in November 1821 zal gebonden
worden. Voordracht vau het bestoor: Purmerend,
Voorstel van den Heer C. De Goede H.z.
om op de tentoonstelling der Hollandsche Maat
schappij van Landbouw te Alkmaar, vanwege
de Vereeniging twee prijzen uit te loven voor
de grootste en beste verzameling vee, behoorende
tot dezeltde familie nit ééne boerderijde af
stamming te bewijzen door extracten van in
schrijving in een der stamboeken. Iu te leiden
door den heer C. De Goede Hz.
Voorstellen van het bestuur:
Proefneming met de inenting tegen vlek
ziekte der varkens. Inleider de Heer M. J.
Hengevelö Gz.
b. Om andermaal f700,beschikbaar te
stellen voor het aanleggen van proefvelden. In
leider de Heer N. Loder.
c. Om adhaesie te betuigen aan een adres
van de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw aan den Minister van Binnenlandsche
Zaken, omtrent de maatregelen bij het uitbreken
der besmettelijke varkensziekte. Inleider de Heer
K. Koster Hz.
d. Om toe te treden tot het lidmaatsehap
der Kamer van Koophandel te Londen, lnlei-
de Heer Jhr. Mr P. Van Foreest.
Bespreking van het in te dienen adres aan
de Tweede Kamer der Staten-Generaol, betref
fende de belasting—voorstellen. (Zie de staat,
die vóór de vergadering zal worden toegezonden.)
In te leiden door den Heer J. Breebaart Kz.
Vaststelling der begrooting van het dienstjaar
1891.
Uit de rekening over 1890 blijkt dat de
ontvangsten beliepen f 4478.91 J/s en de uit
gaven f 2931.381/,, zoodat aanwezig is een
batig saldo van f 1647.58.
De begrooting voor 1891 is in ontvangsten
en uitgaven geraamd op f 4596.08.
Den 9den Maart 1.1. werd te Amsterdam
gehouden de tweede jaarlfjksche algemeene ver
gadering van de Northwestern and Pacific Hypo
theekbank onder voorzitterschap van den presi
dent-commissaris, don heer M. J. Walleb.
Op 1 Januari 1890 bedroeg het aantal 5 pCt.
Pandbrieven in omloop f 3,950,500.—. Gedurende
den loop van het jaar word geplaatst f5,520,500.—
daarentegen werd uitgeloot f 219,000.— waarvan
kosteloos tegen nieuwe stukken werd ingewisseld
f 197,000.—, zoodat totaal op 31 December 1890
in omloop was voor een bedrag van f9,449,000.—
Het Reservefonds, dat op 1 Januari 1890 f 30,000.—
bedroeg, vermeerderde op 1 Augustus met f36,000.—
door de bfjstorting van 3 pCt, op de nieuw uitge
geven 2e serie aandeelen, terwfjl uit de winst
over het afgeloopen jaar daaraan f29,000.— wordt
toegevoegd, zoodat het Reservefonds thans f95,000.
bedraagt.
De winst- en verliesrekening toont eene netto
winst aan van f 310,508,00», waardoor het mogelijk
is aan aandeelhouders over hunne verplichte stor
ting een dividend uit te keeren van 44 pCt. op
de aandeelen serie A en van */w daarvan of 8fj
pCt, op de aandeelen serie B. na afschrijving van
het geheele bedrag der Inventaris-Rekening en na
storting van f 29,000.— in de Reservekas.
Voorts wordt in het verslag nog vermeld, dat
volgons mededeelingen van hetHoofd-Agentschap
te Spokane-Falls deze stad in het afgeloopen
jaar onmiskenbare blijken gaf van grooten voor
uitgang op elk gebiedzoo werd er voor een bedrag
van dol. 6,000,000.— aan nieuwe gebouwen opge
trokken, waarvan velen van vijf a zes verdiepin
gen, terwijl de stad zich bij voortduring sterk
blijft, uitbreiden. Het aantal bankinstellingen ver
meerderde tot 11 met een totaal-kapitaal van
dol. 1,500,000.— en een bedrag van dol. 3,000,000.—
aan deposito's, verscheidene dezer Banken zijn
Nationaal Banks. De stad betaalt dol. 300,000.-
per maand aan vracht op koopmansgoederen aan
de spoorwegen. De omzet van een duizendtal
firma's wordt in het afgeloopen jaar geschat op
meer dan dol. 23,000,000. to zamen.
De stad is het middelpunt van 7 spoorwegen,
terwijl waarschijnlijk op het einde van dit jaar
ook de QreatrNorthern Spoorweg haar zal bereiken,
waardoor zi) dan met 4 transcontinentale lijnen
zal verbonden zijn, nl. de Northern-Pacific, de
Union-Pacific, de Great-Northern en de Canadian-
Pacific Spoorweg, en wel met de laatste lijn door
middel van den Spokane-Northern Spoorweg,
welke tot de grenzen van Britsch-Columbia looptj
vanwaar de. verbinding verder per stoomboot
geschiedt.
In het geheel bezit de stad Spokane-Falls thans
34 Eng. mijlen tramway, terwijl men bezig is
den paardentram te vervangen door een electri
schen- tram, waarvan reeds 7 mijlen in exploitatie
z\jn.
De graanoogst is in Oostelijk-tVashington in het
afgeloopen jaar bijzonder overvloedig geweest,
deze bedroeg 25,000,000 bushels, vertegenwoordi
gende eene waarde van dol. 12000,000.-. De waarde
van de totale exportatie uit den Staat Washington
wordt geschat op 50,000,000. dol. op eene be
volking van 345,000 zielen.
Lieve bloedverwanten. Uit
Nieuweroord meldt men aan de Am. Crt.
Hoe roekeloos er soms met een menschen-
leven wordt omgesprongen, blijkt uit het vol
gende:
K. S. had zich verhuurd als „scheper op
de Oode Wijk. Den geheelen winter evenwel
was hij sukkelende, zoodat hij weinig of geen
dienst kon doen. Zijn loestand werd zorgwekken
der. De boer, bij wien K. S. thuis was, verwittigde
den vader vau den toestand des zoons. Deze
kwam even zien en hierbij bleef het. N'u wilde
de boer den zieke niet langer thnis hebben,
zette daarom S. over de Hoogeveensche vaart
en bracht hem in een kruiwagen te Middel
saai op, waar S. een broeder heeft wonen, die
hem evenmin wilde thuis hebben.
Daarop werd de kruiwagen met den zieke
op de stoep nedergezet, terwijl hij door een
paar zakken tenen het gure weder van deze
week was beveiligd. De broeder heeft den zieke
opgenomen, doch he.m spoedig op dezelfde
wijze getransporteerd naar 't Lotterveid, bij
Hardenberg, waar de vader woont.
Naar men zei, was K. S, zoo zwak, dat hij
geen vonder alleen kon overkomen.
Uit de Langstraat schrijft men aan de
N. R. CL
Zooals uw Tilburgsche correspondent reeds
gemeld heeft, is er eenegroote beweging onder
onze bierbronwers tegen de concurrentie,
die bun wordt aangedaan door de palers trap
pisten te Tilburg. Deze eerwaarde heeren hebben
in de laatste jaren het bier, dat zij aanvankelijk
voor eigen gebruik brouwden, ook in de handel
gebracht, en wie dat bier dronk, herinnerde
zich de dagen van ouds, toen het Brabant-
sche bier beroemd was en ieder Hollander, die
aan deze zijde van de Maas kwam, zich te goed
deed aan het schuimende vocht. Die roem is
echter in de laatste jaren erg gestaanrl; een
lekker glas echt Brabautsch is een zeldzaamheid
geworden sedert de nieuwe iurichting in de
bier-industrie.
De paters echter brouwen een biertje, dat
Cambrinus zelf niet zon verachten, en leveren
het tegen een prijs, waarvoor de gewone brou
wers zulk bier tegenwoordig niet kunnen lerereu,
wal trouwens zeer duidelijk is, want de paters
hebben lo.geen arbeidsloon te betalen, aangezien
zij alle» zelf doen 2o. kunnen zij tevreden
zijn met eene kleine rente voor het kapitaal
dat inde zaak steekt; 3o. behoeven zij slechts
weinig winst maken. Een gewoon brouwer dus,
die zijn werkvolk moet betalen, rente moet
opbrengen en met een gezin van de winst van
zijn bedrijf moet leven, kan dezelfde waar als
die van de paters niet leveren tegen denzelfden
prijs als zij.
Men staat hier voor een eigenaardig oecono-
misclt vraagstuk. Het is uitgemaakt, dat een
gewoon brouwer niet tegen de paters kan con-
curreeren. Moet men nu aan de kloosters
verbieden, industrieele ondernemingen uit te
ocfetn-n, of zouden zij moeten worden genood
zaakt hunne prijzen zoo te stellen dat er tegen is
te concurreeren Hiertegenover echter staat dat
door de lagere prijzen en de goede waar het
consumeerende publiek zeer is gebaat en dat
gedwongen prijsverhooging de kloosters noode-
loos zou verrijken.
Naar de N. R. Ct. meldt, moet de ko
ningin-regentes het voornemen hebben te ken
nen gegeven, namens de koningin, voortaan weer
jaarlijks een gouden zweep als prijs uit
te loven voor de te Leeuwarden te houden
harddraverij van Friesche paarden.
De influenza begiut zich ook te
Grave weder te verbreiden. Verschillende per
sonen zijn er reeds door aangetast, die ook
vroeger daaraan geleden hadden. Gelukkig zijn
er nog geen gevallen met doodelijken afloop
voorgekomen.
Eene vrouw te Harlingen, die hevige brand
wonden had bekomen, doordien hare kleederen
bij de gloeiende kachel in vlam geraakten, is
dientengevolge overleden.
Te Monster verwondde een meisje zich
den vinger met deu tand van een verroeste
vork. De arm zwol weldra in hevige mate op
en het meisje is kort daarna overleden.
In den laatsten tijd is de uivoer
van geslachte kalveren en big-
gen uit Friesland naar Engeland buitengewoon
groot. Nuchteren kaltsvleesch, dat door vele
Friezen als eene lekkernij wordt beschouwd,
is dan ook bijna niet te krijgeu. De biggeu, die
naar Londen verzonden worden, zijn gewoonlijk
60 h 80 pond zwaar. In Friesland voor 17 a 18
ct. per pond opgekocht, worden ze te Londen
voor 25 a 26 ct. van de haDd gedaan. Intusschen
zijn de kosten van vervoer en de belooning
der makelaars geheel ten laste van de afzenders,
terwijl ze bovendien de risico loopen dat het
vleesch, al was er bij de afzending ook niets aan
te bespeuren, te Londen wordt afgekeurd, daar
het toezicht aldaar buitengewoon streng is. Toch
levei t deze handel aan de slagers eene aardige
winst.
Een knaap te Goes sprong dezer dagen des
nachts uit bed en rende in dolle vaart de trap
af haalde een mes te voorschijn en stond met
woeste gebaren in de ganp te schermen. Zijne
ouders door 't gedruisch gewekt, lieten hem
begaan, tot hij eindelijk wakker werd. Toen
bleek, dat de jongen door 't lezen van een
roovergeschiedenis aan het droomen geraakt
was en meende dat er werkelijk roovers in het
huis zijner ouders gedrongen waren. De dokter,
die ontboden werd, keurde het goed, dat de
knaap niet door de ouders gewekt was, en
raadde aan, den jongen zulke lectuur te ont
houden.
Wij vestigen de aandacht onzer lezeis
op eene door de dinctie der Holl. \it-
ren Spoorweg Maatschappij, blijkens achterst,
adv. genomen maatregel, welke zeer met inge
nomenheid zal worden begroet door allen, die
voor hunne zaken bijna dagelijks gebruik moe
ten maken van het spoor; temeer nu er ook
voor de *2e ei\ Se klasse abbonnementskaarten
zullen worden afgegeven.
Het is een slechte tijd voor
zenuwachtige en angstige men-
schen, nu men zoo onophoudelijk van nach
telijke inbraak en aanranding boort. Velen ma
ken zich onnoodig ongerust, anderen schrikken
van alles, wat maar ongewoon is; de voorzorgs
maatregelen, die worden genomen, om van een
ongewenscht bezoek verschoond te blijven, gren
zen dikwijls aan het ongeloofelijke en toch
slaapt men somtijds niet eens gerust.
Zoo had men bij een famillie, meldt het
N. v. N. hoewel de vensters van stevige
luiken en de deuren van solide sloten waren
voorzien - als voorzorgsmaatregel, 's nachts voor
de slaapkamerdeur twee stoelen geplaatst, waar-
overheen een plank was gelegd, waarop etn
twaalftal ledige wijnflesschen stonden, die dus,
als men onbekend met de belemmering, de deur
openmaakte, met geweldig geraas neerkomen
en de slapenden uit bun zoete rust wekken
moesten.
Doch wat gebeurt! 's Nachts komt de breek
bare waar met het gewenschte geweld naar be
neden tot niet geringe ontsteltenis van het
slapend echtpaar. Een onderzoek wordt ingesteld,
maar bevonden dat de stoelen niet verschoven
zijn; de deur zelfs niet is open geweest. De meid
die was opgescheld om deel te nemen aan den
onderzoekingstocht, welke echter niet het minste
aan het licht bracht vertelde, dat zij op het
oogenblik, waarop de llesschen moesten zijn
gevallen, de brandweer hard voorbij had hooren
rijden. En daar meu niets verdachts kon
ontdekken, moest dan ook als de eenvoudige
oplossing worden aangenomen dat het gedreun
door de voorbijsnellende brandweer veroorzaakt,
de flesschen van de eenigzins schuinliggende
plank had doen glijden.
De barricade wordt 's niet meer opgesteld.
Als eene bijzonderheid wordt gemeld, dat
reeds nu aan eene woning te Doornspijk een
nest met jonge spreeuwen wordt aangetroffen.
Ken "weigering-. De heer
Domela Nieuwenhuis heeft in antwoord
op de uitnoodiging, hem door den voorzitter
der Kamer namens de Koningin-Regentes gedaan
om het diner ten hove bij te wonen, den
volgenden brief aan de Koningin gezonden:
Mevrouw
"S erleden week ontving ik door bemiddeling
van deu voorzitter der 1 weede Kamer namens
u een uitnoodiging om aan den „Koninklijken
disch" te komen.
Ik heb daarvoor bedankt, gelijk u misschien
ter oore is gekomen. En de reden daarvan lag
niet alleen in de voorwaarde om in kostuum
te verschijnen, ofschoon ik niet ontveinzen kan,
dat waar een kostuum wordt voorgeschreven
alsof men anders niet in gepast kostuum zou
komen dat misschien goed is voor hofla-
keien maar niet voor volksvertegenwoordigers,
dit op zichzelf voldoende zou geweest zijn om
te bedanken. Neen, de reden is deze, dat ik
niet gaarne zou aanzitten aan een weelderigen
disch, terwijl ik weet dat duizenden bet aller
noodzakelijkste missen om den mond open te
houden van vrouw en kinderen zonder dat er
iets gedaan wordt om in dien nood te voorzien,
terwijl ik weet dat velen van H. Ms. onder
danen zich zoudeu verheugen als zij mochten
deelen in de zooveel grootere zorg, die besteed
wordt aan H. Ms. piarden, honden en herten.
Ik, die weet wat het volk lijdt, en nog maar
bij benadering, ik zou het van mij zeiven een
laagheid geacht hebben aan een weelderigen
disch te verschijnen, terwijl zulke ellende wordt
geleden, en een laagheid zoudt gij, naar ik
hoop, van mij niet verlangen.
Indien het U, Mevrouw, behagen mocht om
op de hoogte te worden gesteld van de ellende
des volks, dan zult gij mij bereid vinden om
als zulks door u verlangd wordt ten uwent te
verschijnen, opdat ook gij weet wat er onder
't volk leeft en omgaat, wat nu niet het ge-