J
Uit en voor de Pers.
hii°hiW ?ll?wauer impr7rio hee« nomen <1och tot hnn grooten schrik ontdek-i uitgevoerd, zoodat men zich geen illnsiëni uit het volk temidden der
f T L 1 en v*a, ^uroPa be" le de ouders dat de levensgeesten trewden moest maken. Opzijn t na/, wat het comité
zocht. In den laatster, tijd reisde hij niet meer. w-ren. dan wel dacht over hm vragen, ze.de
Door de zware bedekking was het wicht Steenbergeu het antwoord van het gemeente-
gestikt. 1
Te ROZENDAAL is een geval van
pokken voorgekomen.
Uit Oosstellingw erf wordt
gemeld:
De brigade maréchanssè:s vau Oosterwolde
naar Appelscha, waar het onrustig blijkt te
zijn, Donderdag aaogekomeu. Ook
is de politie te voet vermeerderd.
De burgemeester dezer gemeente, te Appel
scha aanwezig, heeft samenscholingen van
meer dm 4 personen verboden. Daar het
kanaal sterk is, begaven maréchaussees zich
te paard op het ijs.
Drie peronen zijn gisteren gevankelijk naar
Heerenveen gevoerd,
Heden nacht is alles rustig gebleven.
Men meldt uit DEVENTER
aan de Zw. Ct.
Dezer dagen kwam een korporaal der
hnzaren met een transport uit Sappemeer
per spoor naar hier. Onder hun mede
reizigers bevond zich ook iemand, die door
een soort pels tegen da koude was beschut
en overigens iemand bleek te zijn, die dik
wijls meer vertelt dan hij verantwoorden
kan. Reeds spoedig begon hij zijn discours
over de troebelen in het noorden en trachtte
daarover bijzonderheden te vernemen van
den korporaal. Dat ging echter niet vlot
en om hem nu aan den gang te krijgen,
vroeg hij of er ook dynamiet te Sappemeer
was. Toen hij daarop een ontkennend
antwoord ontving, wist bij als een feit te
verhalen, dat er zich toch 15'/2K.G, bevond.
Nadat de korporaal hem dit een paar
malen had laten bevestigen, zoodat ook
enkele der mede-reizigers zulks hoorden,
deelde hij onzen gepelsden praatjesmaker
mede, dat hij van dit oogenblik af zijn
arrestant was. Hij vermoedde niet, dat
dit den korporaal ernst was, maar kw.m
tot de onaangename ontdekkiug, dal hij
in Deventer den trein moest verlaten en
onder militair geleide naar den commis
saris van politie werd gebracht, die zeker
onzen prater wel onder het oog gebracht
zal hebben, om in het vervolg ook met
zijn grappen wat voorzichtiger te zijn.
Uit DEUTICHEM wordt gemeld
Ook in onze gemeente wordt tamelijk
veel voor de behoeftigen gedaan. Telkens
worden er door den burgemeester uitdee
lingen van grnis enz. gehouden, waarvan
geregeld door circa 150 huisgezinnen wordt
gebruik gemaakt. De Vereeniging Doeti-
cheras belang hondt nog dagelijks 35 werk
loozen hoofden van gezinnen aan het werk
met het opruimen van sneeuw en ijs, ter
wijl Woensdag middag eens hardrijderij op
schaatsen plaats had, waaraan alleen door
behoeftige kinderen mocht worden deelge
nomen. Aan ieder der deelnemers werd een
1j3 H. L. gruis en eene hoeveelheid brood,
meel, spek enz. verstrekt, terwijl de prijs-
winners bovendien als hoofdprijs eene ka
toenen deken ontvingen.
Als een groote zeldzaam-
heid deelt het »Vad." mede, dat de heer
W. Hepkema, te LANGWEER (Fr.) een
hok heeft, waarin een ooievaar, in gezel
schap van twee koeien den winter door
brengt. Het dier eet zeer veel, hoofdzake
lijk longen van koeien, varkens en visch.
Hij begeeft zich nooit buiten het hok, en
als de deur opengaat kruipt hij zoo dicht
mogelijk in een warm hoekje.
Het detachement huzaren
onder bevel van den luit. Gelderman, is
gisteren van Harlingen naar Leeuwarden
teruggekeerd. Ook zijn het detachement
uit Franeker en de helft van de te Bui
tenpost gestationeerde infanteristen naar
hunne garnizoenen teruggekeerd.
Een oudsrenpaar uit OOS
TERZEE (Friesland) ging een paar dagen
geleden over ijs een bezoek afleggen bij
familie, hun kindje vsn enkele maanden
werd medegenomen, in een slee geplaatst en
flink toegedekt. Ter bestemder plaatse aan
gekomen werd het kindje uit de sleê ge-
Dickensis nooit nitgele- "j4*- de ,|G)'
zen, en blijft voor het volgende 1 1 dalZ8nden
bestuur te verwachten en verzekerde hij,
geca uitstel djldde, wrat dat
geslacht,
wat, hij voor vroegere geweest is. Wat is
kostelijker dan zijne scherts, wat vrooüjker,A "urgcmee
I ,i- J„. de werkloosheid
wat beminlijKer, wat onschuldiger? Van
welken romanschrijver is het zoo waar als
van Dickens, dat hij vermaakt en sticht,
dat hij nooit ergert en nooit verveelt? Al
wat dienen kan om hem voor de jongeren
te maken, wat hij voor de ouderen geweest
is en blijft, eene onuitputtelijke bron van
reitie eu verheven gevoelens, van ouschul-
dig vermaak en levenswijsheid, juichen wij
toe en daarom verheugen wij ons, dat zijne ^ènsmïdddlen
werken thans in goeden vorm voor geno
gen prijs verkrijgbaar worden gesteld.
ROTTERDAM 20 Janu
ari.
I it de verder ingekomen begrootings-
verslagen der eerste kamer blijkt:
Het beleid van den minister van oorlog
werd verschillend beoordeeld. Enkele leden
zouden voor zijn begrooting stemmen
alleen omdat zij geen crisis willen uitlok
ken doch wilden dit niet opgevat zien als
bewijs van vertrouwen in 's ministers beleid.
baiten
hongerende mannen
wachtten.
De burgemeester deed op oerken, dat
in dit s-iz ien ieder jaar
terugkeerde en het goed was in de zoaaer-
campsgne daarop bedacht te zij i, waarop
Steenbergen zeide, dit de loonen te laag
waren om te kunnen sparen.
Da burgemeester antwoordde, dat tegen
concurrentie, althans van gemeentewege,
niets was te doen en dat de loonen over
het algemeen in den laat sten tijd we) waren
gestegen, zor.dtr dat de prijzeu der eerste
hooger waren geworden
ten slotte zeide de burgomeester in ant
woord aan Steenbergen, dat Donderdag
tusschen 11 en l uur het antwoord zou
worden gegeven.
Hierua begaf de stoet zich weder naar
de Boommarkt, waar een commissie den
uitslag van bet bezoek mededeelde. Aai-
geraden werd Woensdag en Donderdeg daar
weer bijezn te komen om le wandelen.
Hierna ging de menigte kalm uiteen.
"Weer herhaalden zich Donderdag de
treurige ongeregeldheden. Thans had de
Andere leden voerden bewijzen van activiteit i
- i j oorspronkelijke betooging echter een ge-
tu de verbetering van den stand der weeroud-
del, een activiteit, volgena anderen, zich
openbarende in het kleine, maar niet aange
wend tot verbetering der defensie. Dc winter-
verloven werden door velen afgekeurd. En
kele leden twijfelen aan den ernst der ro-
geering in zake het verdedigingsvraagstuk.
Bij de beoordeeling der waterstaatsbegroo-
ting werd met de instelling der staatscom
missie voor de Zuiderzeedroogmaking niet
onverdeeld ingestemd, althans als zij
werkverschaffing bedoelde. Werkliedenver
zekering werd over het algemeen nog niet
voor beslissing rijp geacht. Gevraagd werd
of maatregelen noodig waren tegen noord-
waartsohe opschuiving van het vaarwater van
den Rotterdamschen waterweg. Velen klaag
den over de uilkomsten der spoorweg-over
eenkomsten,
heel ander karakter dan den vorigen dag
De 7elegraaf meldt daarover
Donderdag kwamen heel veel arme
werkeloozen, heel veel goedwillige arbei
ders samen, om te liooren, of de burge
meester hun ook werk, en daardoor brood
kon geven. Toen natuurlijk het
antwoord ontkennend luidde, lieten zij
zicli opruien door een aantal mannen,
die misschien teneinde raad door
geweld verbetering wilden brengen in den
treurigen toestand.
Vrijdag was 't heel anders. Om elf uur
in den morgen kwamen een aantal man
nen, meest zeer jonge lieden, op den
Voorburgwal bijeen. Niet die armoedig
gokleede arbeiders van gisteren, met die
eerbiedwaardige grijze huisvaders, die met
in de hoop wat
te kunnen verdienen. Grootendeels opge
schoten jongens, slechts enkele ernstige
en een paar leden van bet comité.
Allereerst ging het naar de Vijzelgracht,
die bij aankomst van den stoet reeds vol
stond met nieuwsgierigen. De oude brood
fabriek was omsingeld door een dubbel
cordon politieagenten. De stille zijde der
gracht was afgezet, evenals de burg over
de Focke Simonstraat.
Het comité werd doorgelaten. De hek
ken zorgvuldig gesloten.
De portier der fabriek, beweerde geen
brood te hebben beloofdde directeur
was er immers den vorigen dag niet. Hij
kon dus niets geven.
Een oogenblik van spanning.
Hoe zou de overtalrijke menigte dit
antwoordt opvatten
Heel kalm, berustend. Geel deelde den
uitslag mee van bet onderhoud en, staande
op een hooge stoep maande hij de hon
derden aan vooral kalm te zijn en geen
wenschten terugkeer tot cl n 11 in medejie^n
Amsterdamschen tijd eu staatsexploitatie
van de telepboon. ff. Rolt. Cl.
Men schrijft uit Drenthe
Dat de boterfabrieken algemeen eenen
gunstigen invloed op de hndbouwopbreng-
sten beginnen te oefenen, blijkt hieruit dat
niet alleen in die gemeenten wiar die la-
brieken zijn, maar ook in andere gemeen
ten, daardoor voordeelen worden bekomen.
Reeds begint men de melk tot op verr n
afstand van de fabrieken aan te voeren, en
ook dan nog wordt de melk zoo goed be
taald dat het boterkarnen aanmerkelijk af
neemt. Zoo wordt b. v. thans de melk reeds
van Slien naar de fabriek te Dalen verzon
den. Te Odoorn en omstreken waar bet bo
terkarnen nog in gebruik is en dit door het
gebruik van thermometers veel is verbeteid,
vind de boter zoo gretig koopers dat zij
elke week geregeld uitgevoerd wordt. Te
Zuidland, waar ook nog geen fabriek is, legt
men zich thans met uitstekend gevolg toe
op het vetmesten van kalveren, dat in na
burige gemeenten wegens den melkuitvoer geweld te gebruiken. „Dit geeft thans
afneemt en dat dit mesten wel voortleeleu toch niets", zei hij, „omdat wij niet sterk
oplevert, blijkt dat daaruit enkelen reeds tot genoeg zijn, en bovendien zougeweldda-
bij de 20 stuks tegelijk op stal hebben.
Het getal fabrieken dat voor een paar ja
ren nog zeer kle'n was, zal spoedig tot een
tiental in deze provincie zijn geklommen,
want ook te Zweeloo en te Noord—Barge
zullen dit jaar nog fabrieken in werking wor
den gesteld.
Te AMSTERDAM vonden
aan het Damrak eenige personen een man,
in diepen slaap gedompeld en leunend te-
dig optreden de plannen der commissie
in duigen doen vallen."
Zeer ordelijk trok toen de stoet af,
nu en dan zingende, nu en dan vroolijk
lachende en pratende. Neen, gisteren had
den de meeste betoogors geen houger.
't Grootste deel was bet te doen om
ongeregeldheden uit te lokken. Een zeld
zaam, vooral in
lijk genoegen.
De betoogers
deze dagen zeer schade-
verspreidden zich, alles
agenten ge
worpen.
Terstond maken dezen front, en dade
lijk daarop vielen zij de menigte aan,
met de blanke sabel, op ieder hakkende
die in hun bereik kwam.
De heele troep stoof uit e' kander. De
schuldigen vluchtten en op de nieuwsgie
rigen koelden de politiedienaren hun
woede, die reeds zoo lang was opgekropt.
Menschen, die in portieken een schuil
plaats meenden te vraden werden er
uitgehaald, en vóór zij konden wijken
hadden zij een slag beet.
In versnelden pas, de bloote sabel
voortdurend in de hand, volgden de
agenten de vluchtenden in den Kalver-
straat en in de stegen eu langs het
Rokin en op den Dam thans was
haar geduld uit.
Een clubje betoogers trachtte op het
Spui weer nieuwe steenen te halen, doch
een detachement politie wachtte hen op
met de sabel.
Voortdurend vlogen er steenen en
stukken ijs door" de luchttusschen
drie uur en kwart over drieën was het
centrum onzer stad het tooneel van een
onbekende verwarring, van de meest
afschuwwekkende ongeregeldheid
De politie bleef meesteres van het
terrein, doch het kostte vier gewonden,
die naar liet gasthuis werden gebracht
en een groot aantal gekwetsten. Een
agent werd ernstig getroffen door een
steen aan het hoofd.
Zes detachementen politie maakten
tegelijk charges.
Een hoop volk, waaruit ook met
steenen werd geworpen, bezette het
Beurspleinvan het Rokin werd zij
nagezet door de politie en toen zij door
de Beurspoort wilde vluchten, stuitte zij
op een ander detachement, dat het volk
in het front aanviel.
Een vreeselijke verwarring ontstond,
de menschen vielen over elkander, ter
wijl de agenten, meestal met bet plat
van hun sabel op den hoop insloegen.
De twee detachementen vereenigden
zich en trokken langs het Rokin, stille
zijde. Vervolgens gingen zij weer terug
en werden bij de Kapelsteeg begroet met
steenen. Onmiddellijk werd weer de sa
bel getrokken, de menigte vluchtte door
de steeg en wierp al vluchtende nog met
steenen.
Op den Dam hadden hier en daar nog
samenscholingen pl ats, die door detache
menten politie zonder geweld werden uit
eengedreven. Alleen werd nog een char
ge in de Mozes- en Aaronsstraat gemaakt,
terwijl ook naar de zijde van den Vijgen
dam de politie een oogenblik handelend
optrad.
Eenige personen werden gearresteerd.
Langzamerhand verzamelde de menigte
zich weer op den Dam, doch zij werd
teruggedreven naar de Kalverstraat.
Halsstarrig kwamen de nieuwsgierigen
weer terug, om te zien wat het eind zou
zijn.
Een troep trok den Nieuwendijk op,
doch werd bij dc Martelaarsgracht door
veertig agenten uiteengejaagd.
Op het Damrak werd gelijktijdig ge
vochten.
Tegen vijf uur trok de politie af.
En nn wordt er van verschillende
kanten afkeurend geoordeeld over het
streng optreden der politie.
Men vergete echter niet dat dikwijls
genoeg mei zachtheid was getracht, de
ongeregelheden te doen eindigen.
Tot het uiterste waren de mannen gesard
't Is waar, menig onschuldige kreeg
een houw. Misschien had het optreden
wat omzichtiger, wat minder wild kunnen
zijn begrijpelijk was het.
gen een huis, op een kistje zitten, dal hij hep zonder verdere 6toornis af.
1. 1 i 1. 1 t. T"f fn n »l il t"% f-An«/\n 1\ /\4
gewezen ijzerhandelaar, die nooit een gele
genheid verzuimde, om zijn voordeel te doen.
„Misschien zou ik daartoe ook niet onge
negen zijn, evenwel hangt dat van omstan
digheden af. Als jonggezel blijf ik misschien
niet in Parijs en na het onderhond, hetwelk
gij met Berquin hadt,
„Veroorloof mij u op to merken, dat dit
aan mijn plan niet het minste verandert. Ik
heb nooit meer dan juist heden gewenscht,
mijn dochter van haar man to bevrijden,
nadat ik vernomen heb, dat hij zich hand
tastelijk aan haar vergrepen beeft. Zij leelt
ook reeds gescheiden van hem."
„Sedert wanneer?"
„Sedert heden morgen. Zij is naar mij
gevlucht en de scheiding zal zooveel moge
lijk bespoedigd worden.
In ieder geval zou ik het toch gewensebt
achten, dat gij u daartoe bediendet van een
anderen advokaat. Wat veroorlooft die penne-
likkor zich tegenover mijLaat hij zich
maar bemoeien, met zijn moordenaar wit te
wasschen." j
Ja, ik verwonder mg er ook over, dat
hij' zicb voor die John Nsmeless zooveel
moeite geeft. Ik weet wel, dat men hem
ambtshalve tot zijn verdediger beeft aange
steld maar tegenover mij te willen beweren,
gelijk hij heden deed, dat die misdadiger
onschuldig is, dat vind ik toch wel wat
te sterk 1"
„Zoo, beeit hij dat beweerd
Sanguinet.
groeiden aan tot
weg werd er zelfs
tram moeite had
scheen gedragen te hebben. Hij zag er zeer
fatsoenlijk uit en hoewel hij er wat bleek
uit zag, scheen hij toch niet dronken eD
men vreesde dat hij door de koude bevan
gen was. Er was geen verroeren aan den
man en spoedig was onder de omstanders,
die langzamerhand aangroeiden, de mare
verspreid: »Hij is doodl Hij is drodgevro-
ren!" De nieuwsgierigen
honderden perouen en d>
door versperd, zoodat de
om er door te komen.
Daar springt eensklaps de doodgevrorene
overeind en op de kist en terwijl hij een
paar doosjes boven zijn hoofd zwaait, roept
hiJ
Dames en heeren, hartelijk dank
voor uwe warme belangstelling, die mij
nooit uit liet geheugen zal gaaD, al word ik
zoo oud als Melhusalem en dat die niet
mij geldt, daar ben ik zeker van, maar mijn
wereldberoemde Parsdijspillen, die ik hier
offreer bij deze buitengewone gelegenheid
voor een spotprijs, een prijs, dien ik zoo laag
stel, opdat deze wonderbare, onovertroffen
pillen tegen het zuur niemand mogen ont
breken 1 enz.
Men lachte en sommigen kochten vaD
den armen drommel, die een nieuwe wijze
van reclame had uitgedacht.
Na een wandeling van 12
tot 1 uur langs enkele hoofdwegen, kwa
men Dinsdag ongeveer 1000 werkloozen
aan het stadhuis te AMSTERDAM, waar
En dat ze slaagt, de tooneelen in Fries-
lands Zuid-Oosthoek en in het Gronin
ger Oldampt bewijzen het. En intusscher
worden de arme werkloozen nog grooter
ellende te gemoet gevoerd.
En wat wordt gedaan om die name-
looze ellende, die steeds grooter afmetin
gen aanneemt, te lenigen? Ja, wat kan
gedaan worden De verarmde Friesche
gemeenten worden, door de ontzettend
hooge armlasten, hoe langer hoe armer.
De persoonlijke liefdadigheid van velen,
wat vermag ze tegen dien stroom? En
ook, vergeet het niet, er wordt gevraagd
om werk, dat brood geeft, brood voor
vrouw en kinderen.
Men spreekt van de droogmaking der
Zuiderzee. Een heerlijk plan dat velen
werk zal verschaffen. Ook aan allen die
nu werk zoeken? Wie beweert het in
ernst
Alleen in emigratie ligt uitzicht op
hulp. Ons Comité heeft in zijne Medeelin-
gen I en II (Uitgever P. J. Milborn,
Nijmegen) uitvoerig medegedeeld, welke
overwegingen het geleid hebben de Noord
Westelijke disticten van Canada tot doel
der landverhuizing te kiezen. De hoofd
reden is, dat de regeering van Canada aan
ieder volwassen persoon boven de 18
jaar een huisplaats, 160 acres (65 bun
ders), tegen betaling van de kosten der
inschrijving a 10 dollars, afstaat; mits hij
aan de voorwaarden voldoet, waarvan de
strekking is, de regeering een waarborg te
geven, dat de alzoo toegestane huisplaats,
ook werkelijk door den „setier" bewoond
wordt.
Ons Comité hoopt een Maatschappij tot
stand te kunnen brengen, die eene lee
ning uitschrijft, met liet doel, om zóó
duizenden gezinnen, die hier geen werk
en dus geen brood kunnen vinden, op
eene huisplaats te vestigen. Maar het
oogenblik is daartoe niet gunstig. En toch
de nood nijpt.
Om het groote doel voor te bereiden,
wenscht het Comité een 40 of 50 jonge
mannen, met 2 of 3 gezinnen naar Ca
nada te zenden, die daar als pioniers, als
wegbereiders voor hunne lotgenooten, die
wij hopen te laten volgen, zullen optre
den. Reeds in April 1893 hoopt het Co
mité die uitzending te doen geschieden.
Yoor hunne ontvangst en plaatsing in
Canada zal onze vertegenwoordiger aldaar
de heer R. lnsinger, lid der Staten
van de Noord-Westelijke districten, zorg
dragen. Tegen een goed loon is daar werk
voor hen te vinden, al is dit loon niet
zoo hoog, als door een drukfout, op blad
zijde 6 van Mededeelingen II wordt op
gegeven. Het loon .is, in de zomermaan
den, niet (wee, maar één dollar daags,
boven kost en inwoning. In alle gevallen
hoog naar onze begrippen. Vijftien gul
den in de week, boven kost en inwo-
al
Maar 's middags, tegen het aangaan
der beurs zag de Dam weer zwart van
menschen. Het tramverkeer werd ver
traagd, de beursbezoekers waren niet op
hun gemak.
Een kenner een verslaggever wordt
in deze dagen kenner van het publiek
zag dadelijk dat ongeregeldheden te
wachten waren.
Al die menschen, die de Dam vulden,
wachtten er iets. Het waren bijna uit
sluitend nieuwsgierigen en zij waren
voornamelijk de schuldigen aan de be
treurenswaardige botsingen die volgden.
't Minste was oorzaak van een op
loopje. Een dronken man, een rijtuig,
ja, wat niet al deed een oploop ontstaan,
waarbij dikwijls personen onder den voet
geraakten.
Toen bleef de politie, waar zij verdekt
was opgesteld. Zij vreesde ernstige onge
lukken.
Eindelijk werd weer een troep gevormd,
die zingend die jongens hadden de
brutaliteit ernstige, 'i zij dan revolutio
naire liederen, te zingen zingend uit
volle horst, met een koekepan voorop,
de Kalverstraat introk, tot schade van
winkeliers, die toch ook niet allen uit
weelde hun kostbare artikelen uitstallen
in de groote magezijnen.
Weer volgden duizenden nieuwsgierigen,
die de Kalverstraat letterlijk verstopten
op het drukste uur van den dag.
Op het Spui vulden tal van jongens
vele nieuwsgierigen den stoet opwachtten, hnn zakken met steenen, die daar in
Dezelfde drie leden werden in couiité bij groote massa lagen opgehoopt bij een
den burgemeester toegelaten, die hein
mompelde Maandag de gestelde motie overhandigden.
Huu woordvoerder was Steenbergen. De
guiuu'- j i o
Dat niet alleen, maar bij voegde er ook burKemeester se'do do motie aan htt ge
J:.„„.i;., aan geel
aan
nog aan toe, dat bij dit spoedig
de wereld zou bewijzen!"
Sanguinet antwoordde niet, maar verzonk
in gepeins.
WORDT VERVOLGD.
meentebestuur in overweging te zullen
geven, doch persoonlijk thans niet te kun
nen zeggeo, welke werkeD van gemeente
wege zouden kunnen of moeten worden
huis, dat wordt afgebroken.
Toen eerst was het geduld der politie
ten einde. Een detachement dreef de
menigte door Heiligen weg terug naar de
Kalverstraat, waar haar een ander de
tachement, van uen Dam komende, tege
moet trok.
Op eens wordt een zware baksteen
De schuldigen echter aan alles, wi)
herhalen het nogmaals, zijn niet alleen
de troep onnadenkende kwajongens, maar
voor een zeer groot deel de nieuwsgie
rige», die een kleine beweging tot een
storm maken.
Hulp voor onze werk
loozen.
De ondergeteekenden, uitmakende het
Comité voor emigratie, wenden zich tot
alleen, die bemiddeld genoeg zijn, om
iets voor den lijdenden broeder te kun
nen afzonderen.
Het Comité is overtuigd, dat in den
dringenden nood van duizenden landge-
uooten, alleen door emigratie kan voor
zien worden. Niemand zal dit met grond
kunnen tegenspreken.
Na een zomer, die voorbeeldeloos vrucht-
haar was, en waarin bijna alle voedings
gewassen een buitengewoon rijken Oogst
opleverden,is ellende algemeen.In hetvroe-
ger zoo welvarende Friesland zijn duizen
den flinke werklieden aan het nijpendste
gebrek ten prooi, omdat ze niet alleen
nu in den winter, geen loonenden arbeid
kunnen vinden, maar velen zelfs in den
verloopen zomer te vergeefs naar werk
zochten. In andere oorden des lands is
die armoede, als gevolg van werkloosheid,
misschien niet zoo sterk sprekend, omdat
er meer in stilte geleden wordt, maar dat
ze toch bestaat,wie durft het tegenspreken?
En deze toestand openbaart zich niet
nu voor het eerst. Integendeel, hij her
haalt zich jaar op jaar, en neemt steeds
grooter en pijnlijker verhoudingen aan.
Een woelzieke partij, die het om omver
werping van de bestaande maatschappe
lijke toestanden te doen is, grijpt deze
treurige omstandigheden gretig aan,
als een middel om aanhangers voor hare
leer, strijders voor haar doel te werven
ning, voor een veldarbeider, is veel. Van
dit loon kan een kloeke jonge man na
eenigen tijd de kosten van overtocht te
rugbetalen. Ditzelde geld kan dus later
weer dienen om anderen te helpen emi-
greeren.
Eene belangrijke som is noodig om
dit plan uit te voeren. Helpt gij allen,
die, meer of minder rijk bedeeld met aard-
sche goederen, veel of weinig van het
uwe kunt afstaan.
Maar helpt spoedig, want April is niet
verre meer, en voor de eerste dagen dier
maand moet het Comité eene keuze gedaan
hebben uit de vele honderden, die zich
tot ons wenden met het verzoek om hen
te helpen, ten einde in een ander
werelddeel werk en dus brood te vin
den.
De penningmeester van ons Comité,
Jhr. Dr. L. de Geer te Velp zal gaarne
iedere gift voor dit doel, groot of klein,
in ontvangst te nemen.
Moge het voorbeeld van die drie wel-
dadigen, die ieder reeds eene gilt van
f 1000 voor dat doel toezegden, bij vele
gegoeden navolging vinden.
De nood nijpt en in emigratie is alleen
onder Gods zegen uitkomst.
Het Comité voor emigratie
Joh. van 't Lindenhout, te Neerbosch.
L. R. J. A. Roosmale Nepveu, te Doorn.
H. Pierson, te Zetten.
II. A. J. Leembruggen, te Zwolle.
Jhr. Dr L. de Geer, te Velp.
J. H. F. Gangel Czn. te Harderwijk.
Arnhem, 26 December 1892.
Opruiing. Wie nog in
twijfel mocht zijn omtrent de rol, welke
de sociaal-democraten spelen bij de op
roerige bewegingen in het Noorden,
heeft, om tot zekerheid te komen, slechts
kennis te nemen van hetgeen Luitjes in
Constantia te Amsterdam gesproken heeft.
Dat hij van de gebeurtenissen te Win
schoten, te Pekela, te Finsterwolde, „u&
eene door en door valsche voorstelling
gafdat hij het „eene zeer dappere daad"
noemde, dat een werkman eenen huzaar,
die de socialisten gefouilleerd had, „op
zijn nek kwam", dat het hem plezier
deed, dat ook kleine burgers een gedeel
te der klappen hadden opgeloopen,
wij laten het met zooveel meer, voor
hetgeen het is. Er is erger. Herhaaldelijk
dreigde Luitjes met een algemeenen op
stand, en hij roemde er op, dat het ter
rein te Sappemeer en omstreken zich
zoo uitnemend tot eenen guerillaoorlog
leentom aan het slot zijner rede uit
te roepen„Al zegt de commissaris der
Koningin da^ wij gewetenlooze opruiers
zijn, wij zullen blijven opruien, totdat
opstand het gevolg is. Wij durven den
kamp aan."
Niemand zal ontkennen dat de maat
schappelijke toestanden in sommige dee-