L a n d b o u w.
De
van goed
beteekenis
melken.
Wijze: Be Toning Jeer'!
O, dat ze leven al te gaar,
De leiders onzer schreden,
Dat w'allen later met elkaar,
ln hnnnen voetstap treden,
Dat elk van hen de satisfactie heeft,
Dat zijn naam lang, ja lang nog leeft.
Wijze Wij leven vrij.
Komt drinken Tg na vrij ea big,
Op 't vak, dat ons vereent,
Dat, hoe zgn echte naam ook zij,
Gezondheid geeft en kracht verleent
Na thans nog onbeslisten strijd,
Eens zegevieren zaL
Den beker geheven
Met krachtige hand.
Gezroren 't vak te brengen,
Aan 't jonge Nederland.
W. M.
Sedert het laatst der
maand Juli is aan den LANGEDIJK de
handel in bloemkool in vollen gang. De
prijzen, die in den beginne hoog waren,
14 a 17 gulden, liepen in hel begin der
maand Augustus terug tot 5 a 8 gulden.
De laatste week bracht daarin weder ver
andering, zoodat de tegenwoordige prijzen
loopen van 8 tot 13 gulden. Roode kool
geldt tegenwoordig 5, gele 6 en 7 gulden
de 100. Door de vele vruchten overtreft
de aanvoer van kool de vraag wortelen
zijn zeer weinig waard. Nep. d. i. klpine
uien, werd dezer dagen verkocht voor f 3
de 4. L.
handel.
Groote uien is nog niet in den
Dienaimeisje 10 nur thuis
In een open brief spoort de afdeeling
rFinsterwold" van den Bond van Orde
door Hervorming de werkgevers aan, bij
't aangaan van een nieuwe overeenkomst
met dienstboden den eisch te stellen, dat
ze op een bepaalden tijd, b. v. 10 's avonds,
thuis moeten zijn. Haar, die zich een ge
heel jaar aan deze regel hebben gehomden,
verzoekt de afd. eene verhooging van loon
met 110 toe te staan, bij óéne overtreding
van f 7.50 enz.
mnziekaliteit getuigende opvatting. Daar
waren in zijn spel kleine nnaDces, die,
zóo aangebracht, alleen het uitvloeisel
konden zijn van het gemoed, niet het re-
snlaat van dressuur.
Meer dan nog in het concert voldeed
mij de knaap in de mooie Ballade en Po
lonaise van Vinextemps, het meest in de
als toegift gespeelde Nocturne (opus 9)
van Chopin, die bij meesterlijk voordroeg.
Na het concert van Mendelssohn kreeg
hij een krans van rozen en met elk num
mer steeg de thermometer van den bij-
Tel.
De jonge Brouislaw bleet onder de bij-
valsstormen zeer kalm, maar het was niet
de kalmte der vroegere geblaseerdheid.
Veleer was het de onverschilligheid
vsn een kind, dat met zijn gedachten heel
ergens anders, heel ver weg is. Vaderl.
met
wat
Op 'tDa m rak t e AM3TEI-
DAM kregen twee personen twist. Een
man beweerde, dat pruimen ongezond wa
ren een ander man, die net den laatsten
zin opving, beweerde dadelijk, ('t wis
Maandag en dan wordt er nogal veel be
weerd) dat er niets gezonder was dan een
pruim. De twee sinjenrs hadden de jassen
al uit, toen een derde op 't snuggere idéé
kwam te vragen, welke pruim Xo. 2 be
doelde. »Wel een tabakspruim". Dat was
No. lvolkomen met hem eens.„Maar zeg dan
„slaatje", ber aristocraat 1"
Te SCHILDWOLDE, zoo
schrijft men aan de Prov. Or.Ct., is Vrij
dagmorgen een arbeider onder cholera-
achtige verschijnselen overleden. Den vo-
rigen dag nog bezig koren in te halen,
kreeg hij diarrhee. Toen hij 's avonds thuis
kwam, werd dat erger. De dokter werd
gehaald, maar d«se kon geen hulp meer
aanbrengen. De diarrhe# nam toe, brakin
gen volgden en 's morgens om 6 uur wss
hij overleden. Het lijk werd nog dien ei
gen avond op last van den burgemeester
uaar het lijkenhuisje vervoerd en de wo-
ning zooveel mogelijk ontsmet. De mtn
laat een vrouw met 6 nog jeugdige kin
deren achter.
BronislawHnbermann te
Scheveningen.
In beginsel zijn alle menschen het eens
over het gevaarlijke en verkeerde van het
optreden van wonderkinderen want niet be
let dat, telkens wanneer er wordt aange
kondigd, men zich verdriagt om het te
zien en te hooreo. Dat is allijd zoo geweest,
want ten allen tijde waren er wonderkin
deren. Het eenige verschil tusschen voor
heen en thans en dat is niet gering
is in de programmas der jeugdige phe-
notnenen. Joseph Joachim zelf, dien het
affiche als leermeester van den negenjari
gen Hnbermann vermeldde, was een won
derkind en deed zich reeds op negenjari
gen leeftijd in een concert te Weenen
hooren echter niet in een werk als het
concert van Mendelssohn, maar met drie
zijner medeleerlingen in een concertante
van L. Maurer. Dat is heel andere kost.
In de kenze der stukken die men thans
door kleine virtnosen hoort uitvoeren, ligt,
dunkt mij, meer nog dan in hnn optreden
zelf, het gevaar.
Was het affiche wel geheel Volledig?
Ik meen dat het Isidore Lotro is, de War-
schauer violist, san wien de negenjarige
Hnbermann ia hoofdzaak zijn muzikale
opvoeding U danken heeft en dat Joachim
eerst sedert korten tijd zijn leider is. Wat
daarvan zij, het staat evenzeer vast dat de
knaap van het hem gegeven onderwijs uit
muntend heeft geprofiteerd, als dat hij van
de natuur zeldzame gaven ontvingen.
Bronislaw Hnbermann is eer klein dan
groot voor zijn leeftijd. Het gezicht, door
lange, alleen op het voorhoofd kort ge
knipte haren geëncadreerd, heeft iets ouwe
lijks en de groote diepliggends brnine oogen
geven den indruk van naderende bijziend
heid. Wat mij trof, dat waren de naar
evenredigheid zeer groote handen, die den
kleine dan ook in staat stellen op zijn in
strument de grootste grepen te doen en bij
na zender moeite. Alleen het zennwachtig
trekken van den mond verried dat het kind
zich moest inspannen. Hij speelde overigens
met veel gemakkelijkheid in kenrige rus
tige houding, den stok elegant vcsrend,
slechts na en dan kijkend in de voor hem
opgeslagen muziek, meestal vrijmoedig om
zich heenziend. Reeds na de eerst» maten
van Mendelssohn's concert wist men waar
aan zich te honden en de indruk bleef
ook verder zeer gunstig, zelfs daar waar
het werk boven de krachten van het vir-
tuoosje ging e» hij, wat meer dan eens
gebeurde, er uit raakte. Want alle tech
nische zondea werden meer dan goedge
maakt door eea van zeldzame rijpheid en
De S t a a tt c o u r a n t bevat
de namen der leden van de Raden van be
roep betreffende den aanslag in de ver
mogensbelasting. Voor Noord-Hol
land zijn deze Raden samengesteld als
volgt
te Amsterdam: voorzitter: W. baron Roëll
te Amsterdam; leden: lo. mr. H. S. vsn Len-
dep te id., 2o. J. Coninck Westenberg
te id., So. mr. L. H. Povel te id,
plastsv. leden lo. mr D. Josephos Jitta
te id.2o. mr. L. Hovy te id., 3o. Ph.
H. Saddel te Hilversum
te llaarlem voorzitter: mr. Joh. Ensche
dé, Haarlem; leden: lo. dr D. de Haan te
id.; 2o. jhr. mr. T. W. van Styrum te id.
So W. Pekelharing te
leden; lo. C. Prins Sz.,
mr. Z. W. Straatman te
Dieren Bijvoet te id.
te Hoornvoorzitter; M. de Jong te
HoorD; leden: lo 11. C. Calkoen te E lam;
2o. mr. G. H Bast te Hoorn; 4o. K. Edel
te Beemster; plaatsv. leden: lo J. Blom
te Westwoud, '2o D. F. Pont te Edam,
3o. G. Wonder te Berkhout.
Te Alkmaar: voorzitter mr. H Boelmans
ter Spill te Alkmaar; leden: lo. J. de
Lange JCzn, te id., 2o. J. M. de Sonna-
te id. 3o. J. L. Tb. Groceman te Wierin-
gerwaard; plaatsv. leden: jhr. mr. D. van
Foreest te Anna-Paalowna, 2o. C. H.
Beels te Schagen, 3o. J. P. Kool Pzn. te
Alk maar.
De leden en plaatsvervangende leden
sub lo. zijn door heeren Gedeputeerde Sta
ten, die snb. 2o. door den rechtbank, en
die sub 3». door den Minister benoemd.
kleinere steenen.
Een nieuwe charge met stok en sabel
volgde waarbij eene sergeant en een
fourier van de infanterie krachtig
de blanke sabel hielpen.
De brigadier Otterhof. die zich
ver alleen waagde, werd door eenige
stokslagen getroffen en toen hij zich
weer bij zijn manschappen wilde voegen,
werd hij op de Hoogesluis door een
grooten steen verwond.
Door eenige rechercheurs werd hij weg
gedragen en later per brancard naar liet
gasthuis gebracht.
Iutusschen was de volksmenigte vrij
wel naar alle richtingen verspreid, doch
nog steeds moesten charges worden
gemaakt langs den Binnen—Amstel,
Utreeht8chestr<iat, zoowel als op de
phatikade om de laatste steenengooiers te
verdrijven.
Een agent werd nog licht gekwetst,
eenige personen werden gearresteerd,
terwijl ook eenige personen uit den troep
licht gewond werden. Omstreeks eén uur
was Let terrein schoongeveegd en koerd;
de rust in het hoofdstad terug.
De heer Rutgers Rozenburg was niet
thuis, alleon twee huisbewaarders pasten
op zijn woning, die gedeerd werden.
na
in de
Sar-
Zaandam plaatsv.
te Haarlem; 2o.
id.; 3o G. J. van
Men meldt ons dat op de Vrijdag
te NIJMEGEN gehouden tentoonutel-
ling der Geldersche en Overijsstltche Maat
schappij van Landbomo. a. zjjn bekroond,
de heeren P. Boekei Cz. te Schagen op
de MIEDEN voor 1 melkgevende vaars,
geboren in 18912e prijs, zijnde zilveren
medaille en voor een stierkalf geb. 10
Januari 1893 eene eervolle vermelding.
C. Clay te HARINGHUIZEN, een stier
kalf geb. in 1893 le prijs zijnde Verg.
Zilveren medaille; een stierkalf geb. in
1893; 2e prijs Zilv. medaille een kruis-
pink geb. in 1892 le prijs Zilveren me
daille, een melkgevende koe geb. in 1886
2e prjjs Verg. Zilv. medaille.
Nog moet ik vermelden dat van den
heer G. Clay voor de verloting is aange
kocht deze laatste koe voor f 250.
De inzending was zeer groot126
nummers staan in den catalogus vermeld
de eenige Noord-Hollandders zijn schit
terend uit den strijd gekomen.
In „Maison Stroucken"te
AMSTERDAM, ward gisteravond door
een 1500-tal personen een meeting bij
gewoond om te protesteeren tegen de
houding van enkele Tweede-Kamerleden
die zich bij de behandeling van het kies-
wetsontwerp minder welwillend over een
deel van het volk hebben uitgelaten.
Het waren voornamelijk sociaal-demo
craten welke op deze meetinghet woord
voerden.
Aan het eind der meeting werd een
motie aangenomen, waarin aan de ver
ontwaardiging der betoogers uitdrukking
wordt gegeven.
Op voorstel van een der aanwezigen
werd besloten deze motie te brengen aan
den heer Rutgers van Rozenburg, Sar-
phatistraat 2. het Kamerlid, wiens hou
ding de meeste ergernis had opgewekt.
Op de wandeling naar de Sarphatistraat
werd wel aangedrongen op aansluiting
bij den troep, doch de animo was niet
bijster groot zoodat ten slotte van de 1500 i
man slechts 500 overbleven om, zonder
te zingen, den tocht voort te zetten. On-
verwacht wordt uit het volk een steen
geworpen naar de agenten van politie,
waarop terstond een charge met de blan
ke sabel volgde.
De menigte vluchtte in allerijl naar
Melken is een kunst en moet derhalve
worden geleerd.
En gelijk alle beoefenaars eener zelfde
kunst niet dezelfde vaardigheid bezitten
om haar nit te oefenen, zoo ook zullen
niet alle melkers of melksters even bekwaam
zijn in het verkrijgen der melk nit de koe.
Melken moet aan krachtige, aan be
kwame handen worden toevertrouwd.
Waarom?
Laat ons zien
Hoe komt het dat zoogenie dieren op
houden melk te geveD, zoodra men hun
jongen speent
Eenvoudig omdat de prikkeling op de
melkklieren, veroorzaakt door het zoigen
aan den nier, ophoudt. Naarmate het jong
langer bij de moeder blijft, geeft deze ook
langer melk. Ten bewijze dat bedoelde
prikkeling heel wat te beduiden heeft, kan
dienen, dat het gelukt is om koebeesten,
die nog nooit gekalfd hadden, tot afschei
ding van melk te brengen, enkel als ge
volg van opzettelijke prikkeling van den
uier, door er alle dagen aan te trekken
bij wijze van melken.
Vooral bij jong vee, dat op weg is goed
te worden, dient veel zorg aan het melken
te worden besteed en nimmer mogen on
bekwame handen hier het werk verrich
ten.
Het melken geschiede steeds krachtig
van het begin tot het einde en zelfs, na
dat men al de melk in den emmer heeft,
blijft men nog een trek of wat aan den
uier doen om dezen daardoor tut een ver
hoogde werkzaamheid te brengen.
Melkrijk vee alleen is niet voldoeude,
want een onbekwame hand kan het beder
ven, maar bij goed vee moet komen een
alleszins goed melker, die een bestaanden
aanleg tot goed „geven* weet te ontwikke
len.
Een koe went zeer goed aan haar mel
ker en het is daarom raadzaam steeds zoo
vee) mogelijk dezelfde koeien door dezelfde
personen te doen melken. Verschil van
hand, van wijze van melken, kan dadelijk
iuvloed uitoefenen op de meerdere of min
dere hoeveelheid melk. De koe is zeer vat
baar voor indrukken. Worden des melkers
gedachten afgeleid door praatjes, door pu
bliek dus, door heuzelingen of door wat
dan ook, dan gebeurt het licht, dat de koe
onrustig wordt en baar melk ophoudt, wat
schadelijke gevolgen kan hebben.
Eerstens toch geeft een herhaling hiervan
aanleiding tot een mindere opbrengst, dus
tot verlies; maar in de tweede plaats is het
geen zeldzaamheid, dat de achtergeblevene
melk in den nier lot bedert overslaat en
den volgenden keer de gemolken melk me
de aansteekt, tengevolge waarvan er geen
sprake kan zijn van goede boter of kaas.
Schoonmelken is altijd noodzakelijk.
En men zal hier nog te meer toe komen
als men bedenkt, dat de laatste melk verre
weg de beste is, wat het vetgehalte betreft.
Men zegt dan ook niet ten onrechte „De
laatste drop is de boterknop.'
Onderscheiden proeven hebben bewezen
dat de laatste liter melk 3 maal zooveel
botervet bevat als een gelijke hoeveelheid
aan het begin gemolken, wel een reden om
al de melk er uit te halsn.
De melk is zeer gevoelig voor invloeden
van buiten. Ze trekt gretig «tof, dampen
en in de lucht zwevende onreinheden aan
en juist deze zijn Int, die haar zoo spoe-
het melken proeven. Deze eigenaardig
ge smaak verdwijnt als ze koud wordt en
daarom dus ook is het geraden, om haar
dadelijk in een koudere, een zuivere, een
frissche omgaving te brengen.
Men moet op het kleinste acht geven,
juist omdat melk zoo gevoelig is.
Daarin ligt vanzelf opgesloten,dat men niet
;ot melken mag overgaan voor men er zich
van overtuigd heeft, dat de uier bevredi
gend schoon is; is hij verontreinigd door
dierlijke uitwerpselen of door modder, dan
moet hij met een spons of een doek wor
den afgenomen en daarna goed afgedroogd
opdat eene mogelijke scherpe wind er geen
bersten inbrengt, die natuurlijk zeer pijn
lijk zoud -n zijn aan het betrokken dier.
Maar evea noodzikelijk is het, dat de
melker of melkster zindelijk zij; geen vui
le handen mogen een speen aanraken, geen
bepaald smerige kleeren mag bij of zij dra
gen, die de koe gaat melken, want de be-
derfwekkende bacteriën schuilen overal waar
vuil en een warm vochtige lucht is. Ja,
ze weten zelfs in de spenen te komen. Het
verdient daarom aanbeveling om de twee
drie eerste straaltjes melk, bij bet melken
op den grond te laten vallen, en vooral
niet in de hand zooals velen doen. Ook
bezie men goed de melk, omdat een ab
normale kleur wijst op een abnormalen toe
stand.
Msn kan, zegt een Amerikaan, 5
percent melk meer bekomen door aan de
volgende regels onveranderd vast te hou
den
1. Jaag nooit de koe uit of naar de
weide.
2. Melk smorgeus en 's avonds altijd
op hstzelfde uur.
8. Men zij altijd vriendelijk jegens de
koe.
4. Het melken moet snel en krachtig
geschieden.
5. Men spreke ondsr het melken niet.
6. Als men de koe nadert en ook als
men van onder haar opstaat, spreke men
haar vriendelijk toe. Hoe vertrouwelijker
men met haar is, hoe beter ze de melk
laat schieten.
Wat gebeurt echter dikwijls vraagt
de Amerikaan
1. Vaak haalt een jongen het vee op eu
drijft het met ruw geweld.
2. Men melkt vaak 's morgens vroeg
en 's avonds laat en verdeelt dus den dag
zoo ongelijk mogelijk.
3. Men bromt en gromt niet zelden
tegen de koe.
4. Dikwijls wordt er langzaam en slor
dig gemolken.
5. Er wordt veeltijds gekletst bij het
melken.
6. Gedurende het melken is vaak de
koe bang en is het werk verricht eu heelt
ze niet goed stil gestaan dan kan ze met
eea schop weer heengaan.
Vanwege de vereeniging tot Ontmkke-
ling van den Landbouw in Hollands Noor
derkwartier, zal eene Beproeving van Werk
tuigen, ten dienste van den Landbouw,
worden gehouden op Woensdag 6 Septem
ber 1893, des voorsmiddags te 10 uren,
op de plaats „Welgelegen,* nabij de Klei
ne Sluis, in het oostdeel van den ANNA
POULONA POLDER.
De te btproeven werktuigen zijn
1. een petroleummotor van 4 paarden
kracht, waaraan een Marshalls dorschmachine
zal wordeD verbonden.
2. een eenpaards Burtin's rechtstroo-
dorschmachine met treemolen.
3. een verbeterde windkaftnolen.
Bovenstaande werktuigen zijn voor deze
beproeving welwillend en kosteloos afge
staan door de Heeren
D. P. H. HASSELMAN te Amsterdam,
I. PEIGNAT en Co te Amsterdam, BOE-
KE en HUIDEKOPER, te Groningen.
De loegang is bepaald als volgt
a. Voor leden der Vereeniging vrij
b Voor dames vrij
c Voor leden der Hollandsche Maat
schappij van landbouw 25 cent de peisoon;
d Voor niet-leden der Vereeniging of
der Hollandsche Maatschappij van Land
bouw 50 cents de persoon.
drie kanten, richting Frederiksplein Sar- dig doen bederven. Met verdubbelden ijver
phatistr&at en Oosteinde, doch in hun mag men dns wel alles aanwenden om hsat
vlucht wapende zij zich met groote stee- zooveel mogelijk te vrijwaren voor die schijn-
IV AIS /-via ril Ao/tn A*% /\#w«ii#«a 1 1 1_ 1 V 1 1 1 1 X 1 v
nen, die tusschen eenige kruiwagens te
gen het Paleis lagen.
Nu werden de chargeerende agenten
van alle kanten met steenen geworpen
waardoor er verscheidene schrammen en
builen opliepen.
Op het Frederiksplein hield een troep
stand in het plantsoen, steeds gooiend
met steenen; en niet dan na een her
haald slaan met de 6abel zetten ook
dezen het op een loopen.
Ken oogenblik trokken de agenten
zich terug tegen het Paleis, oostzijds,
en zij vereenigden zich met een nieuw
aangr komen detachement. Nauwelijks
echter stonden zij bij elkander,
of een groote klinkersteen, werd in hun
midden geworpen, gevolgd door talrijke
taar onbeduidende kleinigheden, die, helaas
maar al te dikwijls eeD mscht 'ten toon
spreider, waartegen de eetenscbap niet al
tijd opgeaassen is.
Als men de kceien in den stal moet mel
ker, uag men niet verzuimen de melk di
rect uit den stal te verwijderen; 't is ver
keerd dsarmee te wachten lot het melken
is afgelcopen immers, wat al dampen zijn
er niet in den staldierlijke uitwasemin
gen, maar ook ontledirgsprcducten der mest
stoffen in de zindelijkste stallen komen|
ze vcor et) men kan ze nergens anders ont
wijken dan juist buiten den sta). Zn in
lanw-warmen tocstaDd is de melk hit meeat
aantrekkelijk. Maar boveidien, de melk
zelf heeft dierlijke lucLt in zich cf verraadt
althans hare herkiicst als we haar direct
Kaay con-
kieswet.
de
te
voor
d e
Mr. YV. v. cl.
tra, Tak's
H.
Aan de hand der verslagen over
kiesbeweging 1891,* rest ods nu aan
toonen, dat de kiezers van dit district,
welke in hun program den eisch: Uit
breiding van kiesbevoegdheid
zoover mogelijk binnen
grenzen der g r o n d w e t" stel
den, met reden zich moeten teleurgesteld
gevoelen over de houding van onzen Af
gevaardigde, den heer Mr. W. t>. d. Kaau
bij de algomeene beraadslaging over Tak'
ontwerp.
Iu de eetste plaals verwijzen wij naar
de vergadering der Lib. Kiesvereen. Scha
gen, 23 Maart '91 gehouden en in wel
ke vergadering het program voor de
toen volgende verkiezingscampagne
opgemaakt.
Art. 4. "Van dat prrgram weid UB ccl
lang en vinnig debat met 14tigen 9 stem
men, aldus vastgesteld.
„Uitbreiding der Kiesbe
voegdheid zoover als diebin-
nen de perken der Grondwet
teverkrjjgeni s."
Naar aanleiding van een in die dager,
gi maakte opmerking dat de omscbiijving
„zoover als die binnen de peiken der
groncwtl te ve.kiijgen is.» vrag er, on
positie! was, betoogden wij dat die omsohrijl
weid
na een
ving „voor onzen te stellen afgevaardigde
de moreele verplichting in zich sloot ten
allen tijde elk voorstel dat tot uitbreiding
der kiesbevoegdheid gedaan zou worden,
te ondersteunen; mochten erme.r-
dere dergelijke voorstellen tegelijk aan de
orde zijn, dat voorstel te stcuneD, hetwelk
de verste strekking had; en mocht er geen
dusdanig voorstel zijn, zelve desbetretien-
de een voorstel te doen in deu meest
geanvanci'erden zin.*
Wat de kiesvereeniging Schagen deed
werd in den loop dier dagen door
meerdere, zoo niet door de meeste Li
berale Kie8vereenigingen in ons land ge
daan. En men deed daarmedo niets an
ders dan zich aansluiten bij de Libera
le Unie, welke door geheel het land
vertakte vereeniging toch moet worden
aangemerkt als gevende de afspiegeling
der Liberale Partij in ons land. Onze
Minister Tak was bestuurslid dierzelf-
de Liberale Unie.
Het Manifest der Liberale Uniege
lijk dat in de vergadering dier Unie
dd. 11 April 1891, werd aangenomen,
bezat de navolgende paragraaf over de
kiesbevoegdheid:
„De kiesbevoegdheid voor de Tweede
Kamer der Staten-Generaal worde door
onbekrompen toepassing van het voor
schrift der grondwet uitgebreid ook tot
den kring der werklieden, die reeds te
lang daarvan verstoken bleef. De wet
gever ga aanstonds zoover, als eene
e e r 1 ij k e uitlegging der Grondwet hem
veroorlooft. Persoonlijke en geheime in
vulling van het stembiljet in het lokaal
der stemming worde voorgeschreven."
Wat de kiesvereeniging Schagen ver
langde, was door de Liberale Unie ins
gelijks en in even ruime mate betoogd.
En in de op 2 April gehouden bui
tengewone vergadering van bestuursleden
van den Bond en de Afgevaardigden der
aangesloten afdeelingenBarsingerhorn,
HaringcarspelSchagen en Wieringerwaard
werd de door Schagen aangenomen
Kiesrechtformule met schitterende meer
derheid aangenomen tot onderdeel van
het Bondsprogram.
In de vergadering van 23 Maart '91
was ook besloteD, „den heer W. v. d. Kaay
van wege den Bond uit te noodigen,
in eene openbare vergadering het
door den Bond gestelde program te be
spreken."
Op zondag 26 April 1891, gaf de heer
v. d. Kaay aan die uitnoodiging gehoor,
zoodat de vergadering „uit den
mond v a n d e n a fg e v a a r d i g d e
voor dit district zou verne-
meninhoeverredeze instemt
met het door den Bond van
Liberale Kiesvereenigingen
in het District Alkmaar op
gemaakt Program."
Sprekende over dit Program zeide
Mr. IF. v. d. Kaay
Ook de Liberalen hebben een program
opgemaakt. De Lib. Unie heeft er een
uitgevaardigdóók de Bond van Lib.
Kiesvereen. in het district Alkmaar,
heeft er een. En waarom niet Er
kunnen omstandigheden zijn, dat de
Liberalen er prijs op stellen te verklaren:
dat is in het belang van het land, hier
aan heeft het Ned. Volk behoefte, dit
wenschen wij. Wat zou daar tegen zijn
Het is niets anders dan plicht."
Met betrekking tot de Kiesrechtkwes
tie verklaarde de heer Mr. W. v. d. Kaay
iet volgende:
En wat moet er met het Kiesrecht
geschieden?
„De tegenwoordige (dat was de anti
revolutionaire) RegeeriDg is in gebreke
gebleven het kiesrecht, dat voorloopig is
de Add. Artt. der grondwet geregeld in,
die blijvende, die betere regeling te geven,
de voorloopige moet vervangen, en
bij is uitbreiding derkies-
oegdheid noodig. „Onlangs*
zoo zeide Spr. „schreef ik aan het Bond
in dit district daarover het volgende
„W at het kiesrecht betreft,is naar mijne
meening uitbreiding der kiesbevoegdheid
binnen de perken dei Grondwet volstrekt
noodig; al aanstonds om de schromelijke
ongelijkheid, die thans in verschillende
kiesdistricten of gemeenten van hetzelfde
kiesdistrict bestaat in de verhouding van
het aantal kiezers tot dat der ingezetenen.
In het kiesdistrict Alkmaar b. v. zijn
1012, in vele gemeenten 11J/2 percent
van de ingezetenen kiezers, te" Haarlem
6, te Amsterdam en 's-Gravenhage ruim
5, te Rotterdam 3*^2 percentMaar er
bestaat voor de uitbreiding der kiesbe
voegdheid een nog veel gewichtiger
reden.
„Bij dat doel des volks, dat tót nog
toe op de verkiezingen geen rechtstreek-
schen invloed heeft, is het vertrouwen
op de volksvertegenwoordiging, hetzij
dan te recht of ten onrechte, aannierke-
lijk verzwakt of geheel verloren gegaan.
Inderdaad kunnen volgens het bestaande
kiesrecht de verkiezingen teveel worden
beheerscht door de belangen der zooge
naamde bezittende klassen, en kan alzoo
een vertegenwoordiging worden gekozen,
waarbij die belangen te zwaar wegen of
welke althans verdacht wordt bij haren
arbeid op die belangen te sterk te letten.
Dit is ontegenzeggelijk een kwaad; maar
hij de uitbreiding der kiesbevoegdheid
moet gezorgd worden, dat niet een tegen
overgesteld kwaad worde geboren, moet
namelijk worde voorkomen, dat het aan
tal kiezers zonder zelfstandig oordeel en
zonder eenige finantieele onafhankelijk
heid zoo groot worde, dat het de andere
zou kunnen overstemmen. Deze kiezers
zouden de werktuigen worden in de ban-
