Uit en voor
Binnenlandseh Nieuws.
De Koninginnen te
den Helder, op Woensdag 12 Sept. 1804.
dientengevolge Java van troepen ont
bloot en er is dus versterking noodig.
De regecring toont zich daarvan door
drongen door ten spoedigste versterkingen
te zenden en krachtige pogingen aan te
•wenden tot bevordering der werving en
tot overplaatsing van ofticieren en man
schappen. Maar de aldus verkregen macht
is niet bestemd voor Lombok en niet voor
tijdelijk verblijf in Indië, maar voor ver
sterking, althans van eenigen duur, der
Indische strijdkrachten in het algemeen.
In die richting moet met nadruk ge
handeld worden, maar in het kader dier
maatregelen passen de bovenvermelde
voorstellen niet, want geen dier po
gingen beoogt hot Indische leger zelf te
versterken, en Lombok moet geholpen
sjjn, lang voordat bedoelde plannen tot ver
wezenlijking komen.
Met meer voldoening en ingenomen
heid zien wij de belangstelling voor de
in Lombok gevallenen en de daar strij
denden zich openbaren in pogingen om
aan zieken en gewonden hulp en steun
te verschaffen, om de troepen te velde
van de benoodigdheden en versnaperin
gen te voorzien, die hun van gouverne-
mentswege niet worden verstrekt en om
de nagelaten betrekkingen der gevalle
nen zooveel doenlijk te helpen in hun
dadelijken nood en te steunen in de toe
komst. Dat is wat in het kader der om
standigheden past, dat is wat dade-
delijk en voor het vervolg baat kan ge
ven, dat is geschikt om den moed der
onzen aan te vuren en dat is een han
deling, waartoe ieder oprecht vaderlan
der naar de mate zijner krachten kan
meewerken. Men taste zoo spoedig en
*00 diep mogelijk in de beurs en steune
voorts de regeering, waar zij Lombok
dadelijk van strijdbare troepen voorziet,
en de daardoor in het Indische leger onsta-
ne leemten zoo spoedig mogelijk door
blijvende versterkingen van hier aan
vult.
Met den trein van 10 u. 45 kwamen
de hooge bezoeksters aan het station, waar
zij werden ontvangen door den burgemees-
Ier en eenige marine-antoriteiten. Haar
werden bouqetten aangeboden door freule
Uhlenbeck, de dochters van het oudste
raadslid, den heer van Keek, en den com
missaris van politie, den beer Swaving.
Koningin Wilhelmina zag er goed uit.
Zij was gekleed in een wit cachemire ja
pon met mantel en strooien hoed de Ko
ningin-regentes in een zwarte japon met
bronskleurigen mantel.
Binnen de afgeperkte ruimte voor het
station, waren eere-waebten van schutterij,
infanterie en artillerie opgesteld, die door de
Koninginnen werden geïnspecteerd, terwijl
de trompetten schalden en het volk juich
te. Er werden saluutschoten van het fort
Dirk»-Admiraal en 101 schoten van het
wachtschip gelost.
Langs de voornaamste straten begaven
zich de Koninginnen met haar gevoig,
voorafgegaan door den burgemeester en
begeleid door de autoriteiten, naar de ha
ven, naar bet pantserdektoren schip de
Koningin Wilhelmina'1die in de haven lag,
om dit schip dat, zooals men weet, in 't
begiu van dit jaar te Amsterdam te water
werd gelaten, te bezichtigen. Hier werd
aan de jonge Koningin een model van hel
schip aangeboden.
Vervolgens begaven HH. MM. zich naar
het koninklijk jacht De Valk, waar een
dejeuner werd aangeboden, dat tot onge
veer twee uur duurde.
De groote vaartuigen lagen in twee
liniën, terwijl de torpedobooten een derde
linie vormden.
De Valk, uitgesleept door de Hercules
stoomde tusschen de eerste en tweede li
nie door en nam den terugweg door de twee
de en derde linie.
Een schijn-manoeuvre door torpedo's
werd op de Valk gedaan, hetgeen zeer be
langwekkend was en wat nog verhoogd
werd door de bulderende saluutschoten.
Na afloop van het dejeuner had de revue
over de vloot plaats, die tot half vijf duurde.
Ken torpedo werd glanceerd, tetwijl
de beet nominer 9 een mijn deed springen.
Alleen het laatste was zichtbaar voor het
publiek.
Na afloop der revue bracht de Valk ie
Koninginnen weder aan wal.
UH. MM. brachten daarop nog een kort
bezoek aan het Marine-instituut te Wil
lemsoord en maakten verder een rijtoer
door de keurig versierde stad, welke toer
bij een triomftocht te vergelijken was.
Bij het telegraafkantoor was een zang
koor van 900 jongens en meisjes opge
steld, die een welkomslied zongen. Op het
Kerkplein werden HH. MM. op dezelfde
wijze gehnldigd door een mannenkoor en
voor de Israël, synagoge evenzoo door een
kinderkoor.
Bij de Postbrng waren voor een der drie
vensters van het hois des heeren Hattin-
ga RaveD, de drie bij het ongeluk op de
Guinea gewonde matrozen gezeten.
Voor 't weeshuis werden weder bloemen
aangeboden, en voor de R. K. Kerk zongen
Je leden van den R. K. Volksbond het
bondslied.
Bij de eerepoort aan 't station ston
den de besturen van een groot aantal ver
eenigen geschaard met de banieren, alsmede
de Heldersche oud-strijlers van 1830,
in rijtuigen gezeten.
Om 6.20 keerden de hooge gasten weder
per extra-trein naar Soestdijk terug.
De gondelvaart, die 's avonds werd
gehouden, is prachtig geslaagd, 't Was
een echt grootsch schouwspel, die vele
vletten en sloepen en bootjes als een vu
rige slang door het kanaal te zien voort
bewegen en dan die ontzettende menschen-
massa op den wal, ter weerszijden van het
kanaal, bijna voortdurend door bengaalsch
vuur beschenen.
Hel vuurwerk dat aan de oostzijde der
Binnenhaven wprd ontstoken slaagde evens
uitstekend, 't Kon met recht schitterend
heeten. De duizenden toeschouwers, die
het bijwoonden, hebben voldsan de Bin
nenhaven kunnen verlaten.'t Was een avond
feest, zoo mooi, zoo opwekkend,'als er in ja
ren geen beeft plaats gehad in die gemeente.
De volgende bekendmaking is door den
heer Burgemeester der gemeente Helder
afgekondigd
Ingezetenen der gemeente Helder.
Namens Hare Majesteiten de Koningin
en Koningin-Regentes, vervul ik de aange
name taak, u den bijzonderen dank van
HH. MM. over te brengen voor de hulde
en daarbij betoonde eerbied en de orde bij
het bezoek van Hare Majesteiten aan deze
gemeente, op den 12 dezer maand.
Als blijk van waardeering hebben HH.
MM. aan mij ter hand doen stellen, ten
behoeve van de armen der gemeente, een
bedrag van f 400.
Helder, 13 September 1894.
De Burgemeester der
gemeente Helder,
C. A. BEUKENKAMP.
Benoemd zijn bij Kon. besluit, in de
orde van Oranje Nassautot comman
deur, de schout-bij—nacht C. E. Uhlenbeck,
directeur en commandant der Marine te
Willemsoordtot officier, de kapt. Ier zee
M. J. C, Lucardie, commandant van Hr.
Ms. raderschip „Valk* en de kapt. ter
zee, adjudant van H. M. de Koningin,
P. Zegers Veeckens, commandant van Hr.
Ms. pantserdekschip Koningin Wilhel
mina der Mederlanden*.
vallen aan Mej. Tl. Bom, Dacostakade 45
te Amsterdam, de premie van 5 kilo Thee
aan den Winkelier, den heer J. Barendsen
Dacostakade N. 53 te Amsterdam.
Het paardenspel van den
heer Cohen, staande op de KOLHORN-
NER kermis was Dinsdagavond staandvcl.
Op geen der drie rangen *as bij den aan
vang een plaatsje meer te krijgen. Het
programma was ongeveer gelijk aan dat
van Zondag. Zelfs ging dezelfde pantomi
me van den vorigen avoud, naar de direc-
rectie annonceerde „Op vereerend
verlangen.'
En hoewel Woensdagavond uit den aard
der zaak de hoofdnummers weer eveneens
waren, wist Cohen toch door de gril ige
werkzaamheden der Clowns de noodige
variatie te weeg te brengeD. Ook hlejuff.
Dassie muntte dien avonden uit door ha
re wonderlijke toeren, die getuigden van
inspannende oefeningen. Als nasiukje gat
hij Woensdag de pantomime „De ongeluk
kige Schoenmakerdie echter wat gehalte
betreft ver blijft beneden He Rotaris
met tijn 136 ongelukkendat het slot van
de vorige avonden gediend had. De heer
Cohen heelt bij zijn afscheid aan 't pu
bliek den wecsch uitgesproken t volgend
jaar kermis weer te keeren. Als dan 't pu
bliek de nietgeziene nummers van zijn
program te genieten krijgt, zal hij waar
schijnlijk wel weer op een ruim bezoek mo
gen rekenen.
De heer Willem Hart speelde Dinsdaga
vond in de Kolfbaan van den heer D. Kist
„De kinderen van de visschers-weduwe. De
zaal was gevuld met een niet talrijk maar
aandachtig publiek, zoodat én de artisten
én de toeschouwers dien avond meer ge
noegt n hadden dan den vorigen toen
Zu/arte Griet gegeven was.
In hel stuk zat handeling. Al aanstonds
in het le bedrijf, werd de intrige op touw
gezet, die zich in de 2e. en 3e. acte ver
der ontspon, zoodanig dat de toeschouwers
in groote spanning geraakten. Toen het
dan ook in de laatste acte tot eene ge-
wenschte ontknooping kwam, was b ij n a
iedereen tevreden. Wij schrijven „bijna" -
want de auteur die tevens als acteur in
't stuk meewerkt (W. Hart) wordt ernstig
in overweging gegeven, enkele uitdrukkin
gen en handelingen in 't laatste bedrijf
de op 1.1. Zondag geh;el onschuldig
ten deel gevallen.
is
Schoorsteenveger
Poelestr., onder
re M.
H. Sikkema.
;n Rook verd rij ver(
den heer Singer.''
(Fr.) is ze ke
geleden, wegens
Te OUDKGA
D„ die 34 jaren
medeplichtigheid aan moord, op twee e-
jaarde lieden aldaar, tot levenslange ge
vangenisstraf werd veroordeeld, uit het
tuchthuis te Leeuwarden teruggekeerd.
De Regentes heeft hem wegens zijn goed
gedrag iu de gevangenis gratie geschon
ken. Hij heeft zich nu gevestigd te Sur-
huisterveensterheide, dicht bij Oudega.
Zijn vader, die ook medeplichtig was,
stierf in de gevangenis, zijn Deef, die hem
dwong mede te doen, ondergaat nog zijne
straf.
van Mataram, waar volk uit \r
was verzameld, is gisteren iD£rpJatatim
bezet, na een gevecht, dat den
dag heeft geduurd.
Het verlies aan onzen kant
De operaties worden voortel!^
vijand versterkt de kampong» 5
tararn. T(** Ma.
De Sassaks hebben het YorKim-,
blijf te Goenoeng Sari verbrand *N
Baliërs hevig aangevallen. en
Onze staf is van oordeel datlf
binnen een week zal zijn verov
Bij de wekelijkscheThee
Tkomson'8 Verloting is op Woensdag 12
Sept. '94 de prijs van f 25 ten deel ge-
daad te begaan. Het is moord, geen diofstal,
bedenk dat"
Wolf voelde het koude zweet op zijn voor
hoofd staan; hij zag sijn vriend ontzet aan.
„Bedenk wat dat zegen wil,'' ging Dr.
Lampert voort. „Ik kan mij den zielstoestand
van iemand die een ander medemenscb ver
moordt,niet voorstellen. Men beeft mij den raad
gegeven, een revolver te koopen, daar ik altijd
geheel alleen ben, en toch mijne verzamelin
gen en een weinig geld te vtrdedigen heb.
Maar ik wil geen wapen hebben, want ik
kan mij niet voorstellen dat het oogenblik
komen zal, dat ik op vleesch en bloed schie
ten zal. Liever laat ik mij bestelen en be-
rooveo; de menschea zijn zeer verschillend,
maar ik denk, dat zoo men iemand doodt,
moet men door dolle jaloezie verblind zijn,
ot een roover zijn, wiens eenige lust is: roe
ven, moorden en stelen, of zoo men een edel jkelijk schouwspel was
moet hebben, wil ik nog eerder aannemen,
dat ik het gedaau heb. Geertruida niet! Geer-
troida, nooit? Zij heeft het niet gedaan! Ik
wil zweren, dat zij het niet gedaan heeft. Ik
leg mijn hand daarvoor in het vuur en mijn
hoofd onder de guillotine!"
Wolf was zoo opgewonden, dat zijn vriend
geen woord meer duride zeggen. Dr. Lam
pert was innig overtuigd dat Geertrnida de
wandaad bedreven had, en het zweefde bem
op de toog te zeggen: dat een joQge dame,
die achter den rug harer familie een geheim
huwelijk durfde aan te gaan, ook wel in
staat geacht kan worden, nog slechter din
gen te kunnen doen. Maar hij wilde zijn
vriend nog niet meer in vertwijfeling bren
gen. Hij zag Wolf reeds in een opgewonden
stemming, wat voor den bedaarden man, die
zich altijd kan beheerschen, een verscbrik-
zoodanig te wijzigen, dat 't harmonieert
met den ernst van 't oogenblik en de moraal
van 't stuk. Wezenlijk, de slotscène zal
er door winnen. Overigens valt te consta-
teeren dat men thans alle heeren en dames
artisten, uitmuntend kon verstaan en ieder
een rol had naar gave en krachten bere
kend. Het was een goed geheel. Hoewel
't niet op 't program vermeld stond, werd
er nog een nastukje gegeven, getiteld „De
Tijgerdtt even als het slotstukje van
den vorigen avond zeer voldeed en vooral
bij de jongelui de noodige vroolijkheid
teweegbracht, die noodwendig een „bal na11
moet voorafgaan.
Bij den gehouden Kolf-
wedstrijd op Woensdag 12 September te
KOLHORN heeft de hr. G. Beers, Waardp.
met 115 punten den prijs behaald. De le
premie viel ten deel aan de hr. H. Westerman
te Barsiugerhorn met 109 p.; de 2e premie
aan de hr. Jb.Bakker,Groetpelder niet 106 p.
terwijl de hr. Jb.Kuilman te N.-Niedorp, den
Serieprijs won met 48 p.
Gelijktijdig had er een Biljartwedstrijd
plaats, met den volgenden uitslag
Prijs de heer A. Schenk van Barsingerhorn.
le pr.de hr.P.Haringbuizen van N.-Niedorp.
2e pr. de hr. P. Pool van Kolhorn.
In verband met hetinge-
zondene omtreDt den Kolfwedstrijd te
NIEUWE NIEDORP deelt de heer P.
HaringhuizenLogementhouder in de „Prins
Maurits" aldaar ons mede, dat hoogst
waarschijnlijk binnen enkele dagen een
match in het kolven zal worden gehou
den, die ongeveer eene maand zal duren.
Dit is iets heel nieuws in deze streken en
daarom zal hij eenige avonden zijne baan
aan de mededingers afstaan. Hoe in détails
de regeling van deze match zal zijn, wekt
natuurlijk zeer de belangstelling en zal
daarom eerstdaags nader omschreven wor
den.
mensch is, door haat of liefde zich zeiven
niet meer meester zijn. De oude Benuewitz
is niet bestolen geworden, dus wat blijft er
dan nog over? Wie ter wereld zou dien man
dood gewensebt bebbeo, of liever nog, wie
zou hem vermoord hebben? Wie had daar
belang bij? Niemand anders dan de twee
persoDtn, wier vereeniging en liefde hij in
den weg stond. Derhalve, boe verschrikkelijk
het ook mocht klinken, ik blijf er bij, de
blondine moet het geweest zijn. De natuur
vau een mensch is ondoorgrondbaar. Mie
zal zeggen, boe bet binnenste van dit meDach,
dat gij uw vrouw noemen moet, er inwen
dig zal uitzien?"
„Men zegt, de natuur is wreed," antwoord
de Wolf, „bet schijnt mij echter toe, dat de
natuurvorschers ook wreed rijn. Gij gewent
u te veel, met onverbiddelijke gestrengheid ge-
vo'gtrckkingen te maken."
„Zoo zegt gjj mij dan, welke nitlegging
gijself aan de z»ek geeft."
„Neen!" riep Wolf uit, terwijl hg opsprong,
„nooit bee t Geertruida dat kunnen doen.
Wanneer een van ons beiden het gedaan
Wolf staarde voor zich uit, daarna ging bij
op dr. Lampert toe, vatte hem met zjjn rechter
arm in den borst en schudde hem toornig
heen en weder. „Menscb," riep bij, „hoe kan
je zulke woorden over de lippen brengen.
Gij moet wel geheel en al verhard en op
gedroogd zijn bij je onnoozele studie, dat
je geen gevoel meer hebt voor het warme
ieven. Het ia onmogelijk, hoor je. Nooit hebt
gij haar in de oogen gezien, nooit een blik
mogen en kunnen slaan in die vrouwelijke
ziel. Ik haat en verafschuw je, voor die giftige
woorden!"
Maar Wolf zon niet zoo opgewonden en
heftig geworden zijn, wanneer zijne over
tuiging van Geertruida's onschuld, hecht en
sterk gebleven was. Hij geloofde wel, dat
Geertruida onschuldig was, maar allerlei an
dere denkbeelden en gedachten droDgen zich
aan bem op en hij stoDd ontzet voor een on
verklaarbaar duister. Kon Geertroida met
het bloed aan zijn band Hij wilde niet
verder denken.
WORDT VERVOLGD.
Onder vele blijken van
belangstelling, herdacht Donderdag 1.1. de
heer Heromahoofd der school te KOOG,
op Texel, zijn zilveren ambtsjubilé. De
meeste collega's kwamen den feestvierende
gelukwenscheu en boden hem tevens een
frsai geschenk aan. Onder de vele bezoe
kers behoorde ook de Burgemeester, tevens
arrondissements-schoolopziener.
De w i 1 dverzending vat
TEXEL is weer in vollen gaug en bij den
aauvang vau het jachtseisoeu nog al van
beteekenis. Eiken dag worden fliuke hoe
veelheden uitgevoerd, vooral naar he!
buitenland. "Wanneer het lijsterstrikken
eerst goed aan den gang is, wordt de uit
voer van wild nog merkelijk grooter.
Men betaalt op het eiland thans voor
wilde eenden 55 a 70 ct. voor talingen
30 a 40 ct., voor hazen f 1.40 a f 1.75
en voor wilde koüijnen van 50 tot 60 ct.
De dezer dagen te MIDDEL
BURG gearresteerde J. H. C. W. heeft
eene volledige bekentenis afgelegd.
Aan een verkeerd adres.
In het Dag. Advertentieblad van Gronin
gen staat de volgende advertentie:
„De ondergeteekende verklaart dat hij
niet behoort tot de middernacht—zende
lingen en verzoekt bij deze zijn persoon
niet te verwarren met den midderuacht-
zendeling B. N. Sikkema, wonende in
de Houtza*
ransel bes
In de op 17 September ge
houden vergadering van den Raad der
gemeente ALKMAAR is b noemd tot
wethouder, in de plaats van wijlen den heer
H. J. Bruinvis, de heer J. M. de Sonna-
ville.
De „Amsterdammer' re
dactieloos. De geheele redactie van „de
Amterdammer', Dagblad voor Nederland,
(hoofdredacteur en alle vaste medewerkers)
heeft, wegens ernstig geschil met den
eigenaar van dat blad, tegen primo Octo-
ber a.s. haar entslag genomen.
Die eigenaar is de heer jhr.Henry Tin-
dal, tevens eigenaar van De Telegraafhet
ochtendblad De CourantHet Geïllustreerd
Politienieuws, de Hengeloosche Courant en de
Nieuwe Apeldoornsche Courant.
De 80 sten verjaardag van
Nicolaas Beets werd onder veie blijken
van belangstelling gevierd. Vele Utrechte
naars vooral de buren van den grijzen dich
ter, hadden de vlag ontplooid eu vau alle
kanten regende het blijken van belangstel-
ling.
De naar Beets gedoopte rederijkerskamer
te Groningen, bood hem, met „Jona
than*, een fraai album aan, met de na
men der leden „Jonathan' aan het hoofd.
Door den predikant Te
Gempt, te HOOGEBEINTUM (bij Dok-
kum), moet een zeer practisch en hoogsi
eenvoudig middel gevonden zijn om een
vu .rschip telefonisch of telegrafisch te ver
binden met een telegraafkantoor aan den
vasten wal. Wenschelijk is het, dat de
heer Te Gempt in de gelegenheid worde
gesteld, zijne vinding door deskundigen te
doen beoordealen. Genoemde heer was te
genwoordig bij de treurige ramp te Cal-
lantsoog, en heeft jarenlang het reddiugs-
wezen tot onderwerp van talrijke proeven
en studiëu gemaakt. H b 1.
Detweede snede van het
grasgewas is thans binnengehaald. Langs
de WESTFRIESCHE en andere dijken,
in polders en hooilanden, langs kaden en
wegen bijna overal overtreft deze sneê
het eerste gewas, tenminste wat hoeveel
heid betreft. De kwaliteit is natuurlijk
afhankelijk van vele bijkomende omstan
digheden. Gebrek aan hooi is er dus dit
jaar in onze streken niet. Konden de bou
wers nu insgelijks maar tevredeD zijn over
den marktprijs hunner gewassen, dan was
alles in 't reine, maar tot heden is een
groot deel van den oogst in ééa woord
onverkoopbaar. Waar toch de beste tarwe
(157 pond) nog vrij wat beneden 7 Gl.
blijft en de prijzen van haver, gerst, uien,
enz. naar rato gedrukt zijn, is het ver
standiger een afwachtende houding aan te
nemen, en te zien wat de tijd baart.
Den zesden September
1894 is te WIERINGEN een weduwnaar
van 68 jaar met een jonge dochter van
21 jaar in het huwelijk getreden. Oude
lietde, roest niet.
In de gemeente SIJBEKAR-
SPEL hadden in eea zeer kort tijdsbestek
twee zelfmoorden plaats.
Maakte den 4den Sept. de veertienjari
ge dochter van den handelaar in brands'of-
fen P. B. door ophanging een einde aan
haar leven, hetzelfde moet helaas gemeld
worden van den 38 jarigen werkman C.W.
nalatende eene bedroefde weduwe en twee
jeugdige kinderen.
Ter
Onder dit
ln 4
°-1- »el d,
„Onze eeuw roemt in haar lic},t)
negentiende eeuw heet nu
overweging
motto lezen vrij
Limb. Koerier het volgende, wat
aandacht waard is.
De
de eeuw der verlichting, de "een60111*4'
L m al w- rm /\i\ lil 1. tt
beschaving. Zoo is
vóór, en ook veel
het. En
tegen.
er
Vóór Ja,
doorgedrongen en ook
deel geworden van
de be8chavingi8lneer
ok een,germate
de laagste klalr
maatschappij. De vrijheid gaat met T
beschaving hand aan handfcet 10
wijs onzer bijzondere en openbar»
len ontsteekt het licht van kennis
daar, waar vroeger totale dni^
heerschte. In steden en dorpen,
afgelegen uithoeken, in de stulpen
gevolge!
Heden en verleden vormen een
- - de —'feu
hutten, overal ziet men er de
van.
schril-
Toen g i s t eren m i ddag de
trein van Helder te half vijf het station
ALKMAAR binnenkwam, werd
juffrouw S. uit O o s t w o u d,
overreden die te Alkmaar te logee-
ren was geweest, eu, in den waan
dat ze in den stilstaanden Amsterdamschen
trein No. 115" moest instappen, zich be
vond op de baan van deu van Helder ko
mende trein. Wel maakte de op het per
ron aanwezige menigte door angstig ge
schreeuw het meisje op het gevaar op
merkzaam, doch daar zij mank was en
ontstelde, kon ze niet meer uit de baan
komen en werd door de locomotief ge
grepen en levensgevaarlijk gewond.
Intusschen had de machinist den trein
tot staan gebracht en werden de wagens
afgehaakt. Bij onderzoek bleek dat het
meisje aan het hoofd zeer ernstig ge
wond en dat haar manke been stuk ge
slagen was. Het ongelukkige meisje
werd onmiddellijk onder geneeskundige
behandeling gesteld en naar het gast
huis vervoerd, alwaar het hoofd werd
genaaid en het verbrijzelde been werd
beneden de knie afgezet.
Gisterenavond leefde het meisje nog.
le tegenstelling. Het bijgeloof ruimt raePr
en meer het veld, het geloof aan toovl
naars en waarzeggers gaat den doofnot
in. Een honderd jaar geleden was i
onwetenheid, vooral onder den boeren6
stand, zóó groot, dat zij elke handeling
op hun terrein, als gevaarlijk voor hun
belangen beschouwden. Dat ondervonden
bv. de ingenieurs en de landmeters, die
het veld ingingen om opnemingen of
opmetingen te doen. De druk was du
ook zoo groot geweest, dat men derje-
lijke lieden als afgezonden beschouwde
door den fiscus, om te nemen, om te
verhoogen, om te schaden althans. Dan
liepen de dorpelingen te hoop, en wan
trouwend sloeg men de werkzaamheden
gade. Nog geen vijftig jaar geleden be
stond dit wantrouwen nog in den achter
hoek van Overijsel en Gelderland. De
meest durvende uit den hoop trok dan
eindelijk de stoute schoenen aan om den
ambtenaar op hoogen toon te vragen,
wat dat alles beduidde. En dan of er
geen gevaar bij was.
En elders was het niet beter. De be
roemde schrijver Yiollet-le-duc hangt er
ons in zijn voortreffelijk werk, Hisloire
<fun dessinateur een aardig tafereeltje van
op, voor Frankrijk.
Gelukkig is dat alles nu anders ge
worden, dank 't onderwijs, dank de
meer en meer doordringende beschaviag.
De bordjes zijn als verhangen. Waar
vroeger topografen, onderzoekers, bota
nisten, geologen, ingenieurs, luchtschip
pers tegenwerking hadden te verduren,
daar vinden zij nu een goed onthaal, ja
veelal hulp en bescherming.
De groote kracht van het onderwijs,
gesteund door de dagbladen, die ook de
meest afgelegen oorden thans bereiken,
de groote kracht der leeskunst, dezen
machtigen hefboom ter ontwikkeling,
werkt nog voortdurend aan den vooruit
gang ten goede.
Er is voorit, gaog. Het licht der be
schaving breidt zich over grooter op
pervlak uit en dringt ook door m 6
diepte. Waar de Christelijke godsdienst,
bij monde van de ijverige Evange e-
predikers, dat licht ontstak in de ai
sternissen van het heidendom, daarg
hij ook nog altijd voort de behulpzame
hand te bieden om ware beschaving
doen doordringen. Geloof en wetensc p
slaan de handen ineen ten zegen
het menschdom. En zoo is er ware v
uitgang. En zóó mag onze eeuw roe®
in haar licht, in haar uitvindingen
allerlei gebied. Waar de communies
middelen verder alle slagboomen
vallen, daar kan aan de beschaving,
laat ons hopen de ware, Christel^
schaving de toegang niet
blijven.
LOMBOK.
v x UiJ Batavia ontving De Telegraaf ei8-
agersteeg, voor wibd het pak terochtend het volgende telegram
temd was, dat ondergetceken-De versterking Pasingabar,0 ton'.
Tegen fDe keerzijde der me<^
Ik wil niet al te scherp
ik zie twee groote vlekken op 0
beeld der hooggeroemde 19®
beschaving. En of die vlekken nog
ter zullen worden P En of zij deD
glans zullen doen tanen?
Welke die vlekken zijn Gij
evengoed als ik, geachte lezer
socialismedat met ongeloot a(jtjelijke
hand gaat en spot met alle g ,f<f.
en menschelijke wetten 2o. ja#j
drijving, de opgeschroefdheid va
hJd- donk016
Deze beide toonen zien ai v()0f.
wolken aan het uitspanselde eer,s rjftng;
al dreigend met vernieling en on
de tweede inwendig broeiend e
vend. Ik laat het socialisme
In dit blad is reeds menig ^^^14
over dezen kanker in 't midden
Naar mijn gevoelen ishet soeia
werk des duivelsvernielzuC jjief
dje
wrok, nijd, zijn de booze geesten»
het leven inblazen. Even nij
booze geest neerzag op den eVg0 slu*
r> i van het eerste menschenpaar, c
versterking Pasmgaban, ten zuiden als hij met helsche list erin
