Alm ui mens-,
AlKIttltit- k LuMliL
)t Erfiiehlti
Donderdag 27 September 1894.
38ste Jaargang No. 2869.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuit^omend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever J. WINKEL.
Bureau: ICHAGEIÜ. liaan, D 4.
3.60.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van I tot 5 regels f 0.25iedere regel meer 5ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Zij die zieh met
1 OCTOBER op dit blad
abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Binnenlandsch Nieuws.
Gemeente Sc hagen.
Bekendmakingen.
Herhalings-Ondervvijs.
Vergadering1 van den RAAD
der gemeente SCHAGEN, op
Vrijdag 28 September 1894, des na
middags ten 6 ure.
1. Ingekomen stukken.
2. Adres overneming Departemen
tale Bewaarschool.
3. Aankoop door de gemeente van
het Polderhuis.
4. Aanbieding gemeentebegrooting
1895.
5. Voorstel van het raadslid Vla
ming tot verzekering tegen ongeluk
ken van werklieden enz. in dienst der
gemeente.
FEUILLETON.
30
lgk
Mislukte moordaanslag.
Burgemeester en Wethouders van Scha-
gen breDgen ter kennis van belanghebben
den dat het Herlialing's-Oritler-
wye aan d0 gemeenteschool aldaar zal
«invangen op Maandag 1 October a. s. de»
avonds ten vijf ure.
De leerlingen kunnen zich, medebren
gende hun vaccinebewijs, aanmelden aan
de Gemeenteschool, op Donderdag 27 Sep
tember a.s. des avonds ten vijf ure.
Het onderwijs zal niet worden gegeven,
ranneer zich daarvoor niet minsten» vijf
tien leerlingen aanmelden.
Schagen, 21 September 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
de Secretaris,
DENIJS.
Punten van behandeling
Roman van August Niemann.
Geertruida zat voor de piano in het salon
ju sloeg in gedachten verzonken, eenige ac
toorden aan. Zij fantaseerde en onwillekeurig
'peelde zij bet Frtthlingslied uit de Walküre.
Haar voor dat zij bet lied ten einde ge-
•peeld had, brak zij plotseling af, stond op
68 riep op smartvollen toon:
.Neen ik kan dat rood niet verdragen!*
Felieitas zag van haar boek op.
«Wat voor een rood?" vroeg zij.
Geertruida zag baar nicht met een ver
toornden blik aan.
«Dit rood!" zeide zij. „Wagner's opvat-
schijnt mij rood toe, en de muziek doet
?ü8en pijnlijk aan.*
relicitas zag haar bezorgd aan. Geertrui-
2ag er zoo bleek uit. Was bet dat zwar
tleed, dat de anders zoo bloeiende ge-
Jttute zoo treurig deed schijnen? Neen, zwart
S** de schoone blondine altiid voortreffe-
gestaan. Maar in den loop der laatste
'«n, was Geertruida zoo veranderd, dat
e icita8, die baar dagelijks zag, het tocb
erken moest. Haar huid was zoo bleek en
rzchijnend geworden, dat de blauwe ade-
b r BChemerden, de rozen van Geer-
a8 wangen waren verdwenen, en bare
8®u schenen zich vergroot te hebben.
weel niet, wat gij voor gedachten hebt,*
"w Felieitas. „Ik heb nog nooit gehoord,
tnti de oogen pjjn doet, ofschoon bet
®en *.e0Tetkomen is, dat, wanneer iemaod
gsvoel maz'ek valsch speelde, ik oen wee
m mijn maagstreek kreeg.*
«jI pP miJ Kaakt bet een bijzonderen indruk",
a, °r'«da ten antwoord, terwgl zg zieh
k0mt ln een leunstoel nederzette. „Mij
Sedert eenige dagen zat
op de vlakte bij 't onbewoonde eilandje
GRIEND, de Texelsche blazerschuit I.
X. 46, van schipper K. Knijnen. Sommi
ge visschers van de Cocksdorp hebben
beproefd, de gestrande Bchuit in vlot wa
ter te brengen, doch men mocht er niet
in slagen. De opvarende kregen langza
merhand gebrek aan voedsel en drinkwa
ter. Zondag is eene schuit met eene vlet
op sleeptouw uitgezeild, om den visschers
een en ander te brengen. Het vaartuig
zal vermoedelijk niet weer vlot komen al
vorens de wind westelijk loopt.
—Volgens de Londensche
World, wordt er van gesproken, dat de
Koningin met de Koningin-Regentes het
volgend jaar voor een geheele maand naar
Abergeldie, in Schotland zullen
komen!
Reeds in het jaar 1892, is
door den raad der gemeente TEXEL een
subsidie van f 10.000 toegezegd, voor
den aanlag eener nieuwe haven, nabij de
Oostkarp op 't eiland. Van rijkswege is
sedert een ontwerp gemaakt en zijn peilin
gen gedaan, in verband met de aangejaag
de haven. De kwestie of nu ook door het
rijk en de provincie Noord-Holland eene
som zal worden toegestaan, terverwezenlij
king van het plan, ligt nog in 't duister.
De visschersbevolking, die zich steeds bij
zonder aan de zaak gelegen liet liggen,
heeft veel goeden moed. Daarvoor is trou
wens wel grond, nu het gemeentebestuur
en der betrokken autoriteiten van het groo
te nnt der aangevraagde haven ten zeerste
overtuigd zijn.
Van de weekbrachten wij
een bezoek aan de Kolf-Socieleit, jOver de
Helft" te NIEDWE NIEDORP. Secreta
ris en Commissieleden, die den Nationalen-
Tien-Seriën-Match uitgeschreven hadden,
en die wij ontmoetten, gaven bereidwillig
alle gevraagde inlichtingen. Er bleek uit,
dat er zoetjes aan leven in de brouwerij
komt. De op touw gezette geschiedenis
lijkt aan te slaan. Toezeggingen tot deel
die
een
al,muziek sedert eenigen tija,
B«ch Tcor ■^oen g'Eteren 'e'8 T8D
fee t sPe0lde, scheen het mij donkerblauw
,'q!! .af> met Wagner is alles weder rood."
baLL'üt nerveuB. Wanneer wij naar de
den bet8 ^e^aan wa*en, zouden wij ons bei-
too e fr 8®voeIen, maar het ia nu eenmaal
6 j).es'eudige bewakiDg welke dit huis
'fi" »e 8 f® beort valt zou ieder mensch
«Ma*, eD,,in °P8lacd brengen."
da hellicht ig dat ook niet zoo," zei-
•leabta gevoel mij niet ziek,
0fd ik eoo spoedig moe. Mjj komt
tijd,
het voor, als dwalen er kleuren en tonen
door de gansche wereld. Welicht zijn zij er
altijd geweest, maar waren wij te dom en te
blind om bet waar te nemen."
,'t Mag en kan zijn zoo het wil," antwoord
de Felieitas. „Maar wat hebben kleuren en
tonen met elkander te maken? Gjj moet een
kop thee drinken. Thee verdrijft alle dwaze
en overdreven denkbeelden."
„Het is bet nur niet van thee drinkee;
ik vreea dat ik dan van nacht nog slechter
zal slapen dau anders. Neen, gij begrijpt niet
wat ik bedoel. Wellicht bebooren kleuren en
tonen meer bij elkander dan wij wel denken.
Want wat vereenigd en verwant is, zien wg
veelal, als niet bij elkander behooreode,
eerst wanneer wij dieper zien, ontdekken wij de
veiwantschap. En ik geloof dat wij het
scherpst waarnemen, wanneer wij dood zijn."
Felieitas antwoordde niet, maar een baog
voorgevoel maakte zich van haar meester.
„Gij moet u wat afleiding bezorgen," zeide
zg na een poos. „Het ia niet goed, om zoo
den ganschen dag te denken en over alles
te tobben. De dokter zegt dat immers ook.
Lees toch een onderhoudend boek. Ik heb
hier een roman, die zeer boeiend is. Wilt
gij hem eerst lezen
„Lezen deugt niet voor mij, lieve Fé.
Wanneer ik onder aan de bladzijde ben,
weet ik niet meer. wat ik aan de bovenzijde
gelezeD beb. Ach, moebt ik, wanneer ik
mij weder ter ruste leg, morgen niet weder
ontwaken."
Felieitas nam zich voor, om nog heden
avond een briefje aan den dokter te schrij
ven, en hem daarin den volgendeo dag te
ontbieden. Want het was te zien, dat Geer
truida in werkelijkheid zeer ziek was. En
Felieitas bekende zichzelf, dat dit geen won
der va»: Zg was zelf ook niet zoo rustig
als gewoonlgk. Geertruida had niet zooveel
wilskracht dan zij. Die vreeselijke gebeurte
nis en de heimelgke onrust en wroeging
hadden haar ter neer gebogen. Uur op uur
verliep, de eene dag volgde den anderen, en
de verdenking, die op het huis en de huisge-
nooten lag, werd niet weggenomen.
Het gerecht hield zich schijnbaar rustig;
tenminste de dames hadden geen last van
verdere navorschingen gebad. Maar zg ge
voelden het pijnlijke van het altgd durende
bewaken; zij traden niet buiten de deur, of
zij zagen personen, die haar reeds bekend
voorkwamen, en mets anders dan detectives
waren. Van tgd tot tgd versoheen de com
missaris van politie, alsof hg naar de
gezondheid der beide dames kwam infor-
meeren, vroeg n<»ar dezen en genen, sprak
vriendelijk en bemoedigend, «naar liet toch
neming uit de omgeving vloeien toe. Toe
zeggingen van buiten af, komen eerst lang
zamerhand. Ook openbaarde zich eenige
last met heeron kolvers, die het regelma
tig lezen mogelijk minder gewend, daar
door verteerd lazen en nit de toegezon
den circulaires begrepen hadden, dat zij
3 dagen moesten kolven, hoewel er dui
delijk «fond te lezen dat zij 3 datums in
October - die hun 't beste voegde om over
te komen - op moesten geven aan den Se
cretaris, die dan nit die datums er een
zou kiezen, waarop het de com
missie voegde hen te ontvangen, dat wil
zeggen, waarop de baan tot hannen dienst
is. Naar gissing, toezegging en ruwe be
rekening zullen zich 75 u 100 kolvers
met elkander meten. De onderneming is
in elk geval oorspronkelijk en heeft veel
aantrekkelijks.
Ook moet erkend worden dat het Be
stuur ran »Over de helft" zich veel
moeite getroost heeft, om het plan
voor verwezelijking vatbaar te ma-
kan.
Bij genoegzame deelne
ming, zal de volgende maand, te BARSIN-
GERHORN, KOLHORN en HARING
HUIZEN, avondsohoolgehouden worden,
voor knapen en meisjes die de hoogste
klasse der Openbare Lagere School doorloo-
pen hebben.
Men schrijftons uit KOL
HORN
Het gaat met de jacht in deze streken
al even treurig, als met de visscherij. Kla
gen de visschers, dat er zoo weinig gevan
gen wordt, ook de jagers kunnen tot he
den hun wild wel torschen. Platzik of met
een enkel geschoten haasje of talinkje ko
men zij thuis.
Zeer verontrustende tij-
dingen verspreidden zich in de laatste da-
ge,n der vorige week omtrent Anton van
Niene»jongman, vroeger wonende te BAR-
S1NGERHORN, thans werkzaam in de
stoomgrutterij van den heer Tol te Elbnrg.
Men vertelde niet meer of minder dan dat
hij in de machine beide handen verloren
had en de armen verbrijzeld waren. Tot
telkens, wanneer hg baar verliet een pgnlgk
gevoel achter, alsof men een verhoor had
ondergaan.
Felieitas had het plau opgevat, met Geer
truida naar een badplaats te gaan, maar de
voogd bad bezwaren gemaakt, omtrent reis
geld en dergelgkeo, en had bet passender
gevonden, om gedurende deu rouwtgd tehuis
te blgven.
De raad van voogdijschap had zich even
eens de zaken van deu ouden Bennewits
aangetrokken. Zij probeerde ze te verkoopeu
en intusschen werden ze voor rekening der
erfgenamen gedreven. Hierbg was de heer
Wegelin van groot nut, want de jODge man
was als vertrouwde in alle zaken ingewijd.
Zoo was dan ook de heer Wegelin het eigen
lijke hoofd van de zaak geworden, ofschoon
onder toezicht der voogden. Hg bad zgn
intrek in de werkkamer van den gestorvene
genomen, en verliet zgn plaats niet, dan om
te gaan slapen eo te eten; zgne soliditeit en
huiselijkheid vervulde iedereen met vertrou
wen. Altijd zat de heer Wegelin ia den stoel
vaa den oaden Bennewitz en waarin deze ook
vermoord gevonden was. Eo wanneer iemand
binnenkwam, hiel hg langzaam het bleeke
gelaat met de eigenaardige oogen van zgn
werk op.
Niet alleen handelslieden gingen de
werkkamer bionen en spraken met den heer
Wegelin. Ook Felieitas trad dikwgls bg hem
binnen. Zg scheen zich bgzonder tot den
joogen man aangetrokken te gevoelen. Op
zeer verschillende aren van den dag, kwam
zij bg bem binnen, zette zich tegenover hem,
vestigde bare groote oogen vast op zijn
gelaat, en wikkelde zich met hem in een
levendig gesprek.
Ook hedenavond, nadat zg Geertruida's
wonderlijke uitvallen gehoord had, ging zg
weder daarheen. Zg trad onverwachts binnen,
maar hare verschijning deed den boekhouder
niet opschrikken. Langzaam bief hg bet
hoofd op, zag haar kalm aan en groette met
een beleefde hoofdbeweging.
Felieitas trok eeu stoel naderbij en zette
zich tegenover den beer Wegelio, en zeide:
,ik stoor n toch niet, mgnheer Wegelin
„O, integendeel juffrouw Lork," antwoord
de hij rustig.
„Ofschoon het ock niet hinderen zon, zoo
ik u eens stoorde, mijnheer Wegelin," giog
Felieitas voort, „want ik vrees dat gg te
veel arbeidt."
„Er is veel te doen in zulk een groote zaak,"
zeide hg op bescheiden toon.
„Ja, maar ieder meDSch, kan het overdrg-
ven. Gg gaat des avonds nooit uit zoo
als gij dat andera deedt.. Andere
geruststelling van de velen, die hem ken
nen, kan vermeld worden, dat zijn vader,
die hem na het ongelnk dadelijk ging be
zoeken, ons het volgende heeft meegedeeld:
Een drijfriem van het loopende werk heeft
hem gegrepen. Eer hij 't wist, was hij
eenige keeren rondgeslingerd en toen on
middellijk daarna de machine tot staan
kwam, was zijn rechterarm beneden den el
leboog en zijn linkerarm onder en boven
den elleboog gebroken. Maandag is hij Daar
het gasthuis te Kampen getransporteerd.
Zijn vader heeft de verzekering gekregeD,
dat alles terecht kan komen en dat hij
waarschijnlijk met een drie weken, de reis
naar huis aaavaarden kan. Alles neemt een
bevredigend verloop.
Vanwege de afdeeling
WAARD 8f GROET der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, zal teWinkel
den lenOctober a.s.eecCUrsus van Land
bouw-onderwijs worden geopend. Het
onderwijs zal worden gegeven, door
den heer J. Porie, onderwijzer in de land
bouwkunde te Winkel. Tot den cursus
hebben toegangjongens, die den leeftijd
van 14 jaar bereikt hebben en zich daar
voor aanmelden vóór of op den 1 October
bij den heer J. Porte te Winkel. Het on
derwijs en de leermiddelen worden geheel
GRATIS verstrekt. De Regeering heeft
voor dezen curcus eene subsidie van f 200
toegestaan.
Moord te Venloo.
Een treurig geval heeft te VENLOO
plaats gehad.
Een gewezen huzaar, die voor eenige we
ken den dienst verliet, had kennis met een
circa 18-jarige dochter van den caféhouder
Fritsen.
Volgens gerucht was de liefde van het
meisje afgekoeld en had zij thans kennis
met een ander jongeling.
Vrijdagmiddag trof de afgewezen min
naar het meisje op den Singel te Venloo
aan en loste hij op haar eenige schoten uit
een revolver, met het noodlottig gevolg
dat zij, in het hoofd getroffen, spoedig deD
geest gafdaarna schoot de moordenaar
zichzelf een kogel door het hoofd, die
heeren drinken 's avonds een glas bier, of
gaan naar bet theater, of gaan een concert
bezoeken."
„Ik hond niet van dergelgke uitspannin
gen
„Gij spreekt juist als mijne nicht," zeide
Felieitas.
Een vluchtig rood bedekte voor een oogen-
blik de wangen van den jongen man, en
Felieitas merkte het op. Zg zag, dat zgne
oogen begonnen te flikkeren en hij schroomde,
ze neder te slaan, daar hg vrees
de dan iets te doen, dat achterdocht wekken
zou.
„Ja, Geertruida kon eveueens wel wat
afleiding gebruiken, maar die wil daar niet van
weten. Wg kannen na wel niet schouwburg of
concert gaan bezoeken, maar gg zgt toch geen
bloedverwant; kom tenmioste hedenavond
bg ons en soupeer met ons, dat zou alweder een
kleine afwisseling zgnvoor ons en tevens voor
uzelf. Ik heb u dat al reeds eenmaal gezegd,
toen schgnt gij mg evenwel niet begrepen
te hebben,"
In het binnenste van den boekhouder
scheen een hevige strgd te woelen, want
eerst Da een poos stilzwggen, zeide hg: „Gg
zgt zeer goed, juffrouw Lork, en ik heb
uwe vroegere uitnoodiging wel begrepen;
maar ik doe beter, voor uwe welwillendheid
te bedanken."
„Waarom?"
„'s Avonds ben ik van den arbeid zoo
vermoeid, dat ik slechts een vervelend gezel
schap zon zgn."
„Dat wil met andere woorden zeggen: bg
u ben ik bang, dat ik in slaap zal geraken."
„O, neen," antwoordde hij, met een poging
tot glimlachen.
Nu, dan verzoek ik het a nog eenmaal!
Het is niet goed voor u, dat gg altgd zoo
alleen zit. Gg werkt te veel. Overigens be
wonder ik n, dat gg den moed hebt, op die
plaats en altgd in dien stoel te zitten
Een kleine verandering greep er in he
gelaat van den beer Wegelir plaats, terwg
hg antwoordde: „O, ik heb hier het best
licht. Het is bgna de eenige plaats, waar
men goed licht om te schrijven beeft."
„Zoo," zeide Felecitas. „Maar, de meeste
lieden, zouden niet gaarne zitten, daar, waar
een man gezeten heeft, die ik weet
niet
„Ik ben niet overgevoelig," zeide Wegelin.
„Dat schgnt zoo
„Een man van zaken, mag niet gevoelig
zgD," voegde Wegelin er nog aan toe.
„En gg zgt een man van zaken," gaf
Felieitas toe. „Maar gg zgt toch ook een
menscb, en overdrjjving doet niemand goed.
ook bijna den onmiddelijken dood tenge
volge had.
Niemand in Friesland zal
bewereD, dat de zuivelfabrieken aldaar dit
jaar beste zaken maken. Integendeel. De
oorzaak hiervan ligt vooral in de lage prij
zen van het znivel, terwijl bovendien de
kwaliteit van de melk niet zoo goed was,
als gewoonlijk. Dat was een gevolg van
da natte weersgesteldheid, waardoor het
vochtgehalte van de melk grooter werd,
het vetgehalte lager. Te OOSTERZEE waar
eene fabriek in werking was, die het ei
gendom is eener naamlooze vennootschap,
is het werken met verlies den aandeelhou
ders gaan vervelen, die thans besloten
hebben de vennootschap te ontbinden.
Waarschijnlijk wordt de fabriek met ha
re machines enz. publiek ten verkoop aan
geboden. Of het bij deze eene fabriek zal
blijven? Men twijfelt hieraan; men gelooft
vrij algemeen, dat meerdere zullen volgen,
tenzij de boterprijzen stijgen, binnen niet
al te langen tijd.
Reeds is een der stoomzuivel—fabrieken
in staat van faillissement verklaard.
De vereeniging te Tzum, die ten doel
had, daar eene groote zuivelfabriek te stich
ten, heeft haar plan laten varen en de
vereeniging is ontbonden.
Op het Molenpad no. 13A te HAAR
LEM woont een rentenier van zeventig
jaar, Pieter van Garste genaamd, met zijne
echtgenoote.
In den afgeloopen nacht van Zondag op
Maandag waren de onde lieden rustig en
wel te bed, toen zij plotseling door een
vreemd geluid opschrikten. Bij het licht
van een klein lampje zagen zij hoe een
kerel zich door het opgeschoven raam naar
binnen wrong.
Van Garste zelf had den tijd nog om
uit het bed te loopen naar de voorkamer,
waar hij een ruit insloeg en nit alle macht
om hulp schreeuwde. Intusschen was de
inbreker op het bed gesprongen en op de
vrouw aangevallen, die zich zoo goed zij
kon verweerde.
Tot haar geluk geraakte in het zachte
bed de kerel het evenwicht kwijt en viel
Overigens, doe ik bet niet alleen om uwent
wil, maar ik geloof, dat het Geertruida ook
zon opvroolgben, eens met iemand anders
dan met mg te praten."
„Zoudt gij denken
„.Ja, dat geloof ik. Geertruida bevalt mij
niet Zij ziet er niet gezond uit."
„Ik heb dat ook bemerkt, ofschoon ik
haar maar vluchtig ontmoet heb, beneden."
„Ja, het komt mij voor, alsof bare zenuwen
danig in de war zijn. En dat zal u, die
alleen van alle menschcn de verhoudingen
goed kent, Diet als een wonder voorkomen.
Denk eens, welke schokken 1*
Mijnheer Wegelin knikte.
„Neem eens in aanmerking bet verlies
van een man, met wien zij getrouwd is, maar
dien zg slechts twee uur na de trouwplechtig
heid gezien heeft."
Mgnheer Wegelin knikte weder.
„Een man, dien zij zoo zielslief heeft."
Mijnheer Wegelin had zich weder over
zgn werk gebogen. Nu scheen een siddering
bem door de leden te gaan.
„En daarenboven nog, al deze verschrik-
kelijke gebeurtenissen! Boven alles nog, dat zg
ook nog den smaad van eene verdenking op
zich voelt rusten."
Mgnbeer Wegelin verhief het hoofd.
„Op Geertrmda kan toch nooit de verden-
kin g vallen,* zeide hij heftig.
„Dat moest niet zoo wezenHet is dwaas,
maar het verwondert mg toch, dat gg daar zoo
over opvliegt, mgnbeer Wegelin."
„Ik vlieg volstrekt niet op, juffrouw Lork.
Het gerecht is zoo dom, dat men van daar
alles verwachten kan, en de meoseheu zgn
ïd 't algemeen, allemaal dom. Derhalve beb
ik ook geen lust, zooals vele anderen, om
des avonds in het café een glas bier te gaan
drinken."
„Juist, mijnheer Wegelin, dus heden avond
om 8 uur komt gij bij ons tbee drioken.
Anders moetea wij aannemen, dat gij ons
▼oor een dom gezelschap houdt. Het zou
mij veel genoegen doen uw oordeel over mijne
nicht te vernemen. Mij komt bet somwglen
reeds voor, alsof zg reeds lijdt aan verstands
verbijstering."
„Mgn GodI* riep de boekhouder.
„Ja bet is treurig, toch vrees ik het."
„Daar gij mg zoo vriendelijk uitnooodigt,
zal ik niet verzaimen om te komen,* zeide
mgnheer Wegelin.
„Goed dan, alzoo tot wederziens.*
WORDT VERVOLGD.
