Zondag 17 Februari 1395.
39ste Jaargang Ho. 2964.
i
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN»in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever J. WINKEL.
Bureau: SIHAOEX, Laan, O 4.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van l tot 5 regels f 0.25iedere regel meer 5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Gemeente 8 c h a g e n.
Bekendmakingen,
dameshandschoenen.
Iets over het Pacht-
contract.
Bimienlandsuli Nieuws
COURANT.
AAurteoliE- LuttnvlliL
POLITIE.
Ter Secretarie zijn inlichtingen te be
komen omtrent een paar gevonden
Ter Secretarie worden inlichtingen ver
zocht omtrent een op 11 dezer in deze
gemeente verloren
shawl (wit met blauw).
Onder de vragen, die het bestuur der
Liberale Unie aan de orde heeft gesteld,
is ook deze„Of nu de agrarische
verhoudingen zooveel te wenschen over
laten ook niet eene herziening van
het pachtcontract tot een voorwerp van
's wetgevers zorg moet worden ge
maakt
Op die vraag zal wel niemand een
ontkennend antwoord geven. Maar daar
houdt de overeenstemming ook op. Wel
zijn zeer ernstige studiën over het on
derwerp geleverd en zeer verdienstelijke
voorstellen tot verbetering gedaan; maar
de strijd der meeningen heeft hier nog
niet het noodige licht gebracht, en wat
de een voorstelt, wordt door den ander
verworpen en.op ernstige gronden
bestreden.
Toch zal men, om met vrucht bij den
wetgever op verbetering aan te kunnen
dringen, het| eens dienen te zijn over de
richting, waarin die gezocht moet wor
den en daarom behoort dit onderwerp
zeker tot die, waarover gedachtenwisse-
ling noodig is, om zoodoende eene gemeen
schappelijke overtuiging daaromtrent te
vestigen.
Nu zou het van grooten eigenwaan
getuigen, als wij den weg wilden wijzen,
waar groote deskundigen, in zake het
pachtwezen, zoo uit rechtskundig als
praktisch oogpunt, ten deele nog tasten
en zoeken ten deele een warmen
strijd voeren. Wel echter wenschten wij
een bescheiden opmerking te maken over
wat o. i. de oorzaak is van de groote
moeielijkheid, die gelegen is in elke re
geling van het pachtcontract in den zin,
waarin die veelal zoo niet uitsluitend
gezocht wordt. Wat men namelijk
bereiken wil, is naar onze overtuiging
onbereikbaarmen wil in één contract
regelen verhoudingen van volslagen tegen-
strijdigen aardtegenstrijdig zoowel in
haar gevolgen voor den pachter als voor
den eigenaartegenstrijdig ook in haar
invloed op vraag en aanbod, waardoor
bij slot van rekening alle prijsbepalingen
beheerscht worden.
Uit het oogpunt, waaruit wij nu de
zaak beschouwen, worden de gevolgen
van het pachtcontract beheerscht door
drieërlei invloeden, waarvan de eerste
buiten de verhouding van pachter en
eigenaar staatten aanzien van de twee
de soort loopen beider belangen even
wijdigin de derde loopen zij tegen el
kander in.
lo. Onder de eerste verstaan wij de
weerinvloeden en andere, die een meer
of minder voordeeligen oogst ten gevol
ge hebben. Zoo min als de pachter er
aan denken zal, bij een voordeelig jaar
vrijwillig de pacht te verhoogen, heeft
hij aanspraak op verlaging bij onvoor-
deeligen oogst. Wel kan en zal een
menschlievend eigenaar met ongunstige
omstandigheden rekening houden, en
eenigen pachtafslag toestaan, maar dit is
eene vrijwillige daad zijnerzijds, behalve
in zoover de wet nu reeds bepaalt, of
nader bepalen mocht, dat onder zekere
omstandigheden recht op korting of ge-
heele vrijstelling ontstaat, iets, wat ech
ter van algemeenen aard is en op de bepa
lingen der bijzondere contracten geen in
vloed hebben kan. Hierbij mag intus-
schen wel worden opgemerkt, dat in ie
der geval een einde dient gemaakt te
worden, aan de nu vaak gevolgde slech-1
te gewoonte om in pachtcontracten den
pachter afstand te laten doen van de
voordeelen, die uit dergelijke bepalingen
der wet voortvloeien.
2o. Onder alle omstandigheden wor
den de meer of minder voordeelige uit
komsten bepaald door de meerdere of
mindere deugdelijkheid van den verpach
ten grondalsmede door de meer of
mi nderg unstigealgemeenehandelstoes tan
den in betrekking tot de opbrengsten van
den grond. Ten allen tijde zal de betere
grond meer pachtwaarde hebben dan de
slechtere, maar ook voor hooger prijs
verkocht worden. Ten allen tijde zullen
bij hooge prijzen van landbouwvoort-
brengselen de pachten rijzen, maar zal
de landbouwer die ook gemakkelijk kun
nen betalen dalende prijzen doen zoo
wel voor pachter als eigenaar hun on-
gunstigen invloed gelden. Hier is van
strijd van belangen hoegenaamd geen
sprake. Dezelfde invloeden baten of scha
den beider belangen.
3o. De meer of minder voordeelige
uitkomsten van een bedrijf zijn voor een
groot deel echter ook afhanke ijk van
den eigen arbeid van den pachter van
de wijze, waarop hij het land bebouwt.
In zoover de pachter door eigen krachts
inspanning en door oordeelkundig
handelen voordeeliger oogsten en hoo
ger opbrengsten verkrijgt, de luie
en onkundige boer van zijn eigen te
kortkomingen de wrange vruchten plukt,
is de zaak volkomen iu orde.
Doch er ligt op dit terrein een ern
stige strijd van belangen. De eerste land
man zal in den regel niet alleen zelf
de vruchten plukken van zijn meerderen
arbeid, van de ruimere bemesting en
van de oordeelkundiger vruchtwisseling
hij zal ten gevolge daarvan ook den grond
verbeterendeze zal, kan althans, meer
waarde hebben dan toen hij de pacht
aanvaardde. De andere landbouwer zal
den grond uitmergelen en in minder
gunstigen toestand brengen.
De eigenaar zal dus, dank zij den
meerderen arbeid, de meerdere offers, de
meerdere kennnis van den eerste, zijn
eigendom in waarde zien toenemen en
dat dus tegen hooger prijs kunnen ver
pachten door toedoen vaD den tweede
zal hij zijn grond in waarde zien dalen
en dien tegen minder prijs afstaan. Blij
ven beide pachters elk op denzelfden
grond, dan zal de eerste, die aan den
grond waarde heeft toegevoegd, er dadr-
om meer voor moeten betalende laat
ste, die er waarde aan onttrokken heeft,
daarom met lager pacht kunnen volstaan.
Had men met de onder 2o vermelde
invloeden alleen te doen, dan ware het
pachtcontract zeer eenvoudig te regelen.
De wet van vraag en aanbod zou de
pachtprijzen bepalen, en men zou alleen
hebben te zorgen, dat door niet te lange
pachttermijnen de daling en rijzing der
pachten in evenwicht bleef met de min
der ot meer gunstige algemeene handels
toestanden.
De moeilijkheid ontstaat door de onder
3o vermelde invloedenwas als men
daarmede niet afzonderlijk rekening
houdt, dan zal de wet van vraag en
aanbod hier eene averechtsche werking
hebben: de pachter, die zijn grondverbeterd
heeft, zal meer, die den grond verarmd
heeft zal minder hebben te betalen, om
op denzelfden grond te kunnen blijven.
Zelfs al neemt men aan, dat welwillen
de eigenaars nu een goeden boer niet zul
len wegjagen om wat hooger pacht te
bedingen, blijft het toch waar, dat dit
vooreerst van de welwillendheid van den
eigenaar afhangt en niet een recht van
den boer isten tweede, dat, zoo hem
al geen hooger pacht opgelegd wordt, hij
bij dalende pachten toch allicht niet zoo
veel en zoo snel zal worden afgeslagen
maar eindelijk en bovenal, dat bij het
eindigen der pacht vroeger of later
de eigenaar de meerdere waarde* be
komt in het eene geval, met de minde
re waarde blijft zitten in het andere.
Nu komt het ons voor, dat men zal
moeten afzien van elke poging om die
tweërlei tegenstrijdige invloeden onder
ééne regeling te brengen. Men zal het
pachtcontract moeten splitsen in twee
deelen het eene, bevattende een zuiver
pachtcontract, enkel rekening houdende
met de onder 2o bedoelde invloeden. De
moeielijkheid daarvan kan niet groot zijn,
als men in het tweede gedeelte eene re
geling treft voor de onder 3o vermelde
invloeden nl. den pachter een recht
toekent op de meerdere waarde, die de
grond door zijn toedoen heeft verkregen
en den eigenaar verhaal geeft op den
pachter voor mogelijke waard e-v er min
dering van het gepachte.
Die laatste regeling zal bezwaren in
hebben; niet wat de rechtsverhouding be
treft, want die is klaar als de dag en
eenvoudig genoeg. De bezwaren zullen van
practischen aard zijn: het zal niet gemak
kelijk vallen de juiste waardevermeerde
ring of-vermindering te bepalen; deze toch
moet gezocht worden onafhankelijk van de
algemeere waardeverhoudingen: een stuk
grond kan op de openmarkt minder pacht
waarde hebben dan zes jaar geleden en
toch beter zijn dan toen; het kan meer
pachtwaarde hebben en toch «Zeever zijn.
Een moeilijk op te L>ssen vraagstuk is
dit en een wi-kunstig zeker antwoord
zal er wel nooit op te vinden zijn.
Maar juist daarvoor is het ook te
minder mogelijk die oplossing vast te
knoopen aan of te vermengen met een
ander onderwerp, dat door geheel tegen
strijdige invloeden wordt beheerscht.
Wanneer men haar echter afzonderlijk
beschouwt, is eene aanvankelijke vol
doende en door de practijk allengs te
verbeteren regeling o. i. wel te vinden.
Zou het bijv. niet mogelijk zijn, on
partijdige commissiën in te stellen, die
den aard en de gesteldheid van den grond
bij den aanvang en bij het einde der
pacht bepalen, om daarnaar te beslissen
óf, en zoo ja, hoeveel de grond in waar
de vooruit gegaan of verminderd is?
Wat men van dit laatste denken mo
ge, zooveel is, dunkt ons zeker, dat de
oplossing van het vraagstuk, hoe een
goed pachtcontract moet samengesteld
worden, buitendien bemoeilijkt wordt
door het vermengen van twee onderling
geheel verschillende, ja tegenstrijdige ele
menten, en dat men de taak, die men
heeft te vervullen, zeer vereenvoudigen en
vergemakkelijken kan, door te scheiden
en zorgvuldig gescheiden te houden,
wat niet te zamen behoort.
Donderdag- namiddag
heerschte er eene ongewone drukte in
het anders stille LUTJEWINKEL. En
geen wonder, op de Kolk, waarvan het
ijs door de goede zorgen der IJsclub
keurig in orde was gebracht, werd de
aangekondigde wedstrijd in het schóón-
rijden van paren gehouden, opgeluisterd
door Winkel's Fanfare-corps. Tien pa
ren hadden zich voor deelneming aange
meld. Bij het rijden werd door de Com
missie van beoordeeling hoofdzakelijk
op het volgende gelet: 1. Stand bij het
afgaan, 2. Regelmaat van streek, 3. leng
te van den streek, 4. Stand onder 't rij
den en 5 Snelheid. Door de tien paren
werden twee ritten gemaakt, waarna er
vier paren afvielen. Van de overige zes
behaalden met 56 punten de heer F. A.
F. Groneman en Mejuffrouw Al. Kaan
den eersten prijs, een barometer; de heer
A'. 1. leengs en Mej. A. G. Kaan met
55 punten den tweeden, een album met
stander: de heer R. C. Blaauboer en zij
ne dochter, Mej. 1. Blaauboermet 54
punten den derdeD, een inktkoker. Alle
prijswinners zijn woonachtig te Wier'm-
gerwaard. Het maximum aantal punten
was 60, dus men kan begrijpen, dat er
prachtig gereden is.
In de kolfbaan van den heer W.
Smit te WINKEL werden na afloop van
den wedstrijd, de prijzen met toepasse
lijke toespraken uitgereikt door den voor
zitter der ijsclub, den heer K. Vries. Na
mens de prijswinners sprak daarop de
heei Blaauboer een woord van dank
voor de uitstekende wijze, waarop de ijs-
club dezen wedstrijd geregeld had; hij
roemde de leiding en de orde en wensch-
te de ijsclub geluk met het behaalde
succes.
Hierbij gaf hij de verzekering, dat,
mocht te Winkel later weder een wed
strijd in schoonrijden gehouden worden,
ook dan de Wieringerwaarders niet zul
len achterblijven in het mededingen.
Hiermede nam dit ijsfeest een einde.
Kort maar opgewekt was het oogenblik
dat men in de kolfbaan vertoefde, op
gewekt vooral ook, doordat ook hier het
fanfarecorps zich liet hooren. j
Eere aan de ijsclub voor haar werk.
Zij zorgt, dat velen wat verdienen, die
anders in dezen tijd ledig moeten loo
pen. Van harte hopen wij, en zij voor
zeker niet minder, dat zij weer spoedig
een tijd van rust moge krijgen, maar
mocht dat niet het geval zijn, mocht de
koude nog aanhouden, dat zij dan voortga
zooals ze tot heden gedaan heeft. Maar
dan is het ook noodig, dat zij kunne
voortgaan en het haar niet aan de mid
delen behoeft te ontbreken. Steune haar
dus ieder, die kan, want het aantal le
den kan in deze gemeente veel grooter
zijn dat het thans is.
De winter nijpt fel, de winter is koud,
het ijs dekt de vaart, de sneeuw dekt
het woud, de schoorsteenen rooken
juist, dat laatste wil de ijsclub en dus....
één gulden maar kost het lidmaatschap
per jaar.
Voor de Jongelui deelen
wij als een voorbeeld tot navolging me
de, dat Hermande zoon van den heer
H. v. Heerikhuizen, onderwijzer te LUT
JE WINKEL, in den prijskamp van
„het Jonge Volkje" een tijdschrift
voor Jongens en Meisjes den 2den
prijs, een zilveren horloge of zilveren me
daille verwierf; terwijl zijn jongere broeder
Cor, ook tot de keurbende behoort met no.
18. Wij deelen dit mede ter opwekking aan
zoovele ouders, die meermalen de ver
zuchting slaken, dat de jongelui zooveel
bij de straat zwerven. Hen raden wij in
ernst aan, schaf voor uwe kinderen een
abonnement van „het Jonge Volkje" aan,
gij verschaft hun daarmede flinke kinder
lectuur en tevens een aangename en nut
tige ontspanning.
Aanstaand Zondagmiddag
te één uur zal te ANNA PAULOWNA
op het Oude Veer, ;en hardrijderij op senaat-
worden gehonden, uitfluitend voor ingeze
tenen. De pogingen om de Molenraart
eenigzins berijdbaar te maken zijn gedeel
telijk geslaagd doch de baan is niet aan
bevelenswaardig.
Bijde wekelijksche Thee
Thomson'8 Verloting is op Woensdag 13
Eebr. 1895 de prijs van ƒ25, ten deel
gevallen aan Mej. J. W. Hagen Witten-
burgergraebt 7 Amsterdam.
De Premie van 5 Kilo Thee aan den
Winkelier de Heer J. W. hagen aldaar.
De afdeeling WINKEL
van Volksonderwijs zal op Dinsdag 19
Februari het genoegen smaken als spreker te
zien optreden, den Heer J. W. van Hoog-
straten te Edam. Ten einde ieder in de
gtlegenheid testellen, den geachten spre
ker, die vrorger predikant te Winkel ge
weest is, te hooren, heeft het Bestuur der
Afdeeling besloten ook degenen, die geen
lid der Afdeeling zijn, toe te lateo. Het
Bestuur hoopt dan ook, dat velen van die
gelegenheid gebruik zuilen maken en dat
vooral ook de dames sterk vertegenwoor
digd zullen zijn.
De bijeenkomst zal plaats hebben in de
kolfbaan van den beer A. Wit te Winkel
des avonds te half zereD.
Woensdag den 13 Febrna-
ri is op de Reid te NIEUWE-NILDORP
een wedstrijd in het kunstrijden gehouden.
Door vier personen werd er aan deelgeno
men. De le prijs werd behaald door den
heer hoodeman van Nibbikswoud, met 193
punten; de tweede door K. Tuin te As-
sendeltt, met 186 punten, de derde door
A. D. de Boer ie Assendeift, met 159 pun
ten en den vierden door J. Blanken, te
Spanbroek met 99 punten. Een groote mas
sa nienschen bewoog zich op de prachtig
ingerichte banen. Lustig klonken de tonen
van het Winkelder Fanfarecorps, dat niet
weinig tot de gezelligheid bijdroeg. Was
het getal deelnemers aan den wedstrijd ook
kleiD, toch kan men zeggen, dat het feest
uitstekend geslaagd is en de ijsclub te Nieu-
we-Niedorp aan welen een recht genoeglij
ken namiddag heeft verschaft.
Woensdag gingen drie
personen van ENKHUIZEN op schaatsen
over het ijs der Zuiderzee naar Maiken.
Eenige Urker visschers, wier vaartuigen
aldaar liggen ingevroren, trachtten over
het ijs hun eiland te bereikeD, wat
hun echter niet mocht gelukken;
tegen den middag keerder zij ternghet
ijs was nog niet vertrouwdzelfs waren
er nog plekken open water.
Om te kunnen beoordee-,
len hoe herig te HARDERWIJK de
diphtherits (besmettelijke keelziekte) ge
woed heeft, moet men de cijfers raadple
gen. In 't geheel werden 80 gevallen van
lijders aangegeven. Van hen zijn 50 her
steld, 29 overleden, terwijl nog 1 patiënt
in behandeling is.
Als een bewijs van den
achteruigang van den prijs van den grond
in den tegenwoordigen tijd kan gelden, dat
eene boerderij met 16 H.A. land in het
N.O. deel van Noord-Hofland, voor ette
lijke jareo gekocht voor de som van
f60,OCO, nu voor ongeveer f 11,000 is
verkocht.
Door de felle koude waren
bij een arm, rondzwervend jongentje te
BREDA, beide ooren bevroren.
Medelijdende menschen namen het on
gelukkige kind in huis en plaatsten het
hij de warme kachel, teneinde zijn bevro
ren ledematen te ontdooien. Dit mocht
werkelijk gelukken, maar toen de ooren
ontdooid waren, viel van één ervan het
onderste deel af. Dat het arme kereltje
hevige pijnen leed, kan iedereen zich
voorstellen.
Uit NIJMEGEN schrijft men:
Als bewijs, dat het ijs zich in den Rijn
degelijk heeft vastgezet, kan dienen dat
gisteren bij Malburgen een wagen met
paard, beladen met 2300 pond aan vracht
er ongehinderd is oveigetrokken.
Volgens mededeeling van
den heer B. L. Tydens telt de Tweede Ka
mer 44 voorstanders van graanrechten.
De artillerie te AMSTER
DAM heeft Vrijdagmorgen te vergeefs be
proefd, het ijs op op de Skating-club ach
ter het Rijksmuseum door middel van bas-
kruitmijnen te laten springen. Men zeide
dal er te weinig water onder het ijs stond.
In den loop van den morgen werden, on
der leiding van kapitein Fabius, een aan
tal mijnen aangelegd en buitendien in den
naasten omtrek der mijnen spleten in het
ijs gehakt om het stukspringen in de hand
te werken met dit resultaat alleen, dat in
het gunstigste geval het kruit ontbrandde,
doch het ijs bleef vastzitten als een muur.
Men meldt uit HAAR
LEM:
Met de veiligheid in de omstreken de
zer stad is het tegenwoordig treurig ge
steld.
Dit ondervond o. a. Maandagavond
jhr. A. C. Barnaert. Met den trein van
6»/4 uur te Vogelenzang gekomen, werd
hij op zijn weg naar huis door een drie
tal personen aangerand. Van een hun
ner kreeg hij onverwacht een schop of
een stomp, zoodat hij viel. Op te staan en
zijn aanrander aan te vallen, was voor den
60-jarigen ongewapenden man het werk
van een oogenblik; doch het baatte niet
veel, want een tweede persoon schoot
toe en sloeg den heer B. met zijn schaat
sen drie bloedende wonden op het hoofd,
waarvan ééne van 8 cM. grootte.
De heer B. wendde zich nu tot dezen,
pareerde met den arm de slagen, waar
bij hij nog eene wond aan de hand op
liep, en wist den aanrander op den grond
te krijgen, waarop hij hem een pak
slaag toediende, waardoor ten minste de
ze onschadelijk was.
Van de anderen was hij echter nog
niet af. Terwijl hij op den grond bezig
was, kreeg hij een schop tegen het ach
terhoofd. Dezen nu ging het echter als
zijn kameraadook hij werd gegrepen
en onschadelijk gemaakt, waarna de der
de afdroop en de heer B. zijn weg kon
vervolgen.
De aanranders zijn bekend en de ju
stitie heeft proces-verbaal opgemaakt.
Bevroren voeten.
Terwijl een jonge vrouw per schaats van
SNEEK naar ROSSEM (bij Heeienveen)
reed, bevroren haar beide voeten. Ze kon
niet meer rijden en moest verder per sle
de vervoerd worden.
Op denprachtigenIJsbaan
te KOLHORN, dit jaar door honderde
vreemdelingen bezocht en door allen om
't zeerste geroemd, zal Zondag, ijs en
weder dienenJe, eene hardrijderij worden
gehouden door mannen boven de 18 ja-
ren.
Prijs en premien tot een bedrag van
f 30.is geheel door particulieren ge
schonkenalleen afaakeniog der banen,
enz. komt ten laste der IJsclub. De toe-
gaDg is geheel vrij gesteld vrijwillige bij
dragen ten behoeve der baanvegers worden