Li
Alrattiiit- L
1
Bet Personeel.
Zondag 23 Mei 1895.
D
39ste Jaargang No. 2993.
A. J.
Th.J. Waller.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever J. WINKEL.
Bureau: 8CHAOE1Ï» liaan, D 4.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van I tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit nummer behoor1
een Bijvoegsel.
Gemeente Sc hagen.
Bekendmakingen.
TREKHOND.
f 40.—.
Het eenige doel isprotectie van
den landbouw.
Binnenlandsch Nieuws.
Ansjovis.
mei
POLITIE.
Ter Secretarie dezer gemeente zijn in
lichtingen te bekomen omtrent een op 24
dezer opgevangen
Bij de Burgemeesters van SCHAGEN
en WINKEL is aangifte gedaan van een
in de Winkeler Wheere gevonden
bankbiljet van 1 40,
De rechthebbende kan het bankbiljet
terug ontvangen bij den Burgemeester van
Scbagen, onder opgave van het nummer
van het biljet.
.1
t
Met betrekking tot de aan de or
de zijnde verkiezing voor twee le
den voor de Provinciale Staten
hebben wij ons de vorige maal niet
onledig gehouden, omdat het ons,
door omstandigheden buiten onzen wil,
niet vergund was zulks te doen aan
de hand van een vrijzinnig pro
gram.
Onze Lezers, die ons politiek optre
den tot heden hebben nagegaan en
daardoor bevoegd geacht kunnen
worden, daarover te oordeelen, zullen
weten, dat het ons streven is, ook in
het politiek leven de eerlijkheid te
betrachten.
Naar onze meening kan dat vooral,
wanneer men zich stipt houdt aan
een eenmaal gekozen program, en wij
meenen dat er tot bevordering van een
eerlijk politiek optreden in de dagen
der verkiezing reeds een aanmerkelij
ke schrede voorwaarts is gegaan, zoo
samenwerking tot een program van
actiefs verkregen.
Bij de verkiezingen voor de Provin
ciale Staten is een dusdanig program
tot heden nog een onbekend iets; en
aan het ontbreken daarvan schrijven wij
het dan ook toe, dat bij de onlangs
gehouden eerste stemming, uit de stem-
men-combinatie bij de opening der
stembus is gebleken, dat persoonlijke
ingenomenheid op het uitbrengen der
stem invloed heeft uitgeoefend.
Deze laatste omstandigheid doet
het ons geraden achten, de herstem
ming althans niet onopgemerkt te la
ten voorbijgaan, en willen wij trach
ten, onze Lezers-kiezers het juiste
standpunt te doen vinden, hetwelk
bij deze stemming dient te worden
ingenomen.
Van welke politieke richting men
ook zij, voor allen geldt het, bij het
uitbrengen der stem zich rekenschap
te geven, waarom men dezen of ge
nen Candidaat stemt. Doen de kiezers
dit, dan zal ieder voor zich het al
gemakkelijk kunnen uitmaken of hij
stemt volgens plicht en geweten,
Deze herstemming wordt geheel en
heheerscht door de lirotectie-
vraag. 1
■tengevolge van het onverpoosd en
eere wie eere toekomt volijve
rig optreden der Proteclionistische
Vereeniging, zijn velen, die tot heden
°g doorgingen voor vrijzinnigen (libe-
a in zijn gewone beteekenis) van
11 P° 1,le|c afgedwaald en hebben,
tigelokt door de verleidelijke vcor-
lar j"1? V^n ^en invoer op Buiten
een 6 anen» zioh gevormd tot
zoogenaamde agrarische partij, die
t werd in een openbare verga
dering onomwonden verklaard niet
meer vraagt naar politieke meening;
daarentegen mannen van uiteenloo-
flende politieke richting en geloofsbe-
ijdenis alzoo bijeenbindende.
Is men overtuigd dat alle bescher
ming en vooral dien van den landbouw
onzen middenstand geld kost en de al-
gemeene welvaart in hooge male bena
deelt, dan mocht men eigenlijk ver
wachten, dat het meerendeel der
kiezers, die toch allen behooren tot
den middenstand en tot den kleinen
burgerstand, eenparig zouden stemmen
tegen de protectionistische candidaten.
Doch dat deze veronderstelling fout
uitkomt, heeft de eerste stemming al
bewezen. Velen uit dienzelfden mid
denstand moeten gestemd hebben op
protectionistische candidaten.
Wil men eenig bewijs, dat de pro
tectie den middenstand benadeelt?
Welnu, men denke dan maar eens
aan het onrustbarend budget, hetwelk
de Fransche Minister van Financiën
aan de protectie aldaar te wijten heeft;
aan de Amerikaansche Mac-Kinley-
wet die heel wat narigheid heeft ge
bracht over de Amerikaansche Unie
Wat niet uit de lengte kan, moet uit
de breedte komen.
Maar niet alleen de protectionistische
beloften, ook kleinzielige, persoonlijke
beweegredenen zijn blijkbaar in het
spel geweest om aan de aftredende
Candidaten stemmen te ontnemen.
En tegen dit laatste mag niet anders
dan een afkeurend vonnis worden
geveld.
Bij die herstemming moet het voor
den kiezers alleen de vraag zijnvóór
of tegen protectie, en al wie dus te-
ge» protectie is, kan en mag niet
anders, dan stem uitbrengen op de
candidaten die in dit geval zijne geest
verwanten zijn. Doet men dat, dan
betracht men eerlijke politiek.
Maar dan ook getrouw ter stembus
opgekomen. Die thuis blijft, speelt
zijn tegenstander in de kaart. Het
recht van stemmen sluit in zich, den
plicht om te gaan stemmen. Geen der
kiezers verzuime dan nu ook zijn plicht.
Wij voor ons, wij noodigen de kie
zers, die het met ons eens zijn, uit,
hun stem uit te brengen op de
heeren
Desbetreffende gevraagd, hebben zij
onomwonden verklaard, geen protectie
te willen. Als zoodanig hebben zij dus
recht op de stemmen van alle anti-
protectionisten.
Wil men een aftredend afgevaardig
de niet herkiezen, dan behooren daar
toe in de eerste plaats gemotiveerde
gronden te bestaan.
Bij de laatste stemming waren o.a.
een zeer groot getal briefjes ingevuld
met de namenKaan en Schermer-
horn, en ook met de namen Backx en
Waller.
Die zóó gestemd hebben, hebben
getoond van hun taak weinig of geen
begrip te hebben. Immers beiden plaat
sten tegenstanders naast elkaar.
Tegen dergelijke stem versnippering
dient gewaarschuwd, want hetzij men
i« protectionist of anti-, zulk mis
bruik maken van het stemrecht ver
dient afkeuring.
het moeielijk spoediger had kunnen wor
den ingediend, went in het stelsel des
ministers is een uitvoerig plaatselijk on
derzoek noodig geweest, dat niet alleen
zelf veel tijd vorderde, maar dat gege
vens moest verschaffen voor een arbeid,
die op zijne beurt weder veel studie en
overleg heeft geëischt. De minister heeft
n. 1. alle plaatsen, of gedeelten van plaat
sen in acht klassen verdeeld, en voor
iedere klasse afzonderlijk bepaald
een bedrag van huurwaarde, waar, naar
zijn voorstel, de belastbaarheid zal aan
vangen. Wij beoordeelen dat stelsel en
de uitwerking, die er aan gegeven is,
nu niet; in het algemeen achten wij na
der overwegen noodig, om over een zoo
omvangrijk en veelzijdig onderwerp een
oordeel uit te spreken en wij bepalen
ons dus heden tot het mededeelen van
onzen voorloopigen, algemeenen indruk,
en tot het aanwijzen iu i groote trekken
van de strekking van het onderwerp.
Het wetsontwerp tot herziening van de
Personeele btlasting is verschenen. Nu
wij het voor ons hebben met zijne toe
lichting, willen wij gaarne verklaren, dat
De algemeene indruk is, dat in het
algemeen de belasting een regelmatig
progressief karakter krijgt, in dien zin,
dat de lagere aanslagen belangrijk min
der zullen worden, maar de hoogere zul
len toenemen; dat, wat de middenstan
den betreft, de neringdoenden belangrijk
gebaat zullen worden door het vrijstellen
van alle lokalen,die tot fabriek, werkplaats
of winkel, of tot stalling of bergplaats ten
dienste van de uitoefening van een beroep
of een bedrijf zijn ingericht. Yoor hen,
die door de bedrijfsbelasting het zwaarst
worden getroffen, dat is, die vroeger niet
in de patentbelasting waren aangeslagen
zal de nieuwe wet waarschijnlijk alleen
eene belangrijke bate geven, indien zij
een groot gezin hebben en dus van den
voorgestelden aftrek voor kinderen par
tij kunnen trekken. En, wat de laagste
klassen betreft, zullen wel is waar de
aanslagen verminderd, maar het aantal
aangeslagenen aanmerkelijk verminderd
worden, wat waarschijnlijk een gevolg is
van het streven, om de belastingwet voor
de kieswet dienstbaar te maken. Immers,
uit een fiscaal oogpunt is het aan vele
bezwaren onderhevig, een zeer groot aan
tal personen voor zeer kleine bedragen te
moeten aanspreken.
Het ontwerp, zooals het daar ligt,
geeft eene belangrijke verbetering van
de bestaande wet, ook, op zichzelf be
schouwd, eene rechtvaardiger verdeeling
der belasting. In hoeverre het beantwoordt
aan den, uit het samenstel onzer be
lastingen voortvloeiendeu eisch om ver
lichting van druk te brengen voor die
genen in den middenstand, die daaraan
het meest behoefte hebben en voor wie
die van den aanvang der belastingher
vorming in de plannen lag, is voorloo-
pig nog niet met juistheid te beantwoor
den, omdat dit, zooals nader blijken zal,
afhangt van een aantal factoren, waar
voor de gegevens in verschillende geval
len zeer zullen uiteenloopen, zoodat het
niet onwaarschijnlijk is, dat sommigen
gebaat maar anderen zwaarder gedrukt
zullen worden. Het zou, om dat punt
uit te maken, aanbeveling verdienen,
als eens vergelijkende tabel werd opge
maakt van hetgeen van een willekeurig
gekozen, vrij talrijke groep ambtenaren
ieder naar de bestaande en do nieuwe
wet zou moeten betalen.
De eerste algemeene opmerking, die
omtrent de strekking van het ontwerp
is te maken, is deze, dat de wet een
tweeledig karakter heeft, in zoover zij,
in haar geheel, eenerzijds tot ver
laging, anderzijds tot verhooging leidt
Uit de grondslagen vervallen n.1.
„deuren en vensters," de belasting van
licht en luchtmaar daarentegen wordt
de huurwaarde gebracht op den werke-
lijken huurprijs en voor weekhuren op
50 X den wekelijkschen huurprijs. Nu
worden, zooals men weet, de weekhuren
met 33 vermenigvuldigd en zijn de
overige huurwaarden naar schatting be
paald. Die schatting geeft zeer uiteen-
loopende uitkomsten, maar over 't geheel
kan men aannemen,dat de geschatte waar
de lager, in veel gevallen zeer veel lager is
dan de werkelijke huurprijs. Bovendien
wordt het percentage dat nu 5 pCt. be
draagt met 20 opcent, dus 6 pCt., ge
bracht op 8 pCt. Nu behoeft bet geen
betoog, dat wie b.v. veel deuren en
vensters heeft, van de nieuwe regeling
veel meer voordeel tiekt dan wie er
weinig heelt j en dat omgekeerd hij,
wiens geschatte huurwaarde zeer laag
was, nu naar een veel hooger bedrag,
en over dat hooger bedrag een hoo
ger percentage moet betalen.
Er dient op gewezen te worden, dat,
wanneer men eene zeer ongelijkmatig
en zeer onbillijk werkende belasting als
hot Personeel, verbetert, men steeds zul
ke uitkomsten verkrijgen zal. Zij volgen
rechtstreeks uit de vroegere ongelijkmatig
heid van druk. De reden, waarom er hier
op gewezen wordt is, om in het licht te
stellen, dat uit de algemeene regeling
van de belasting niet is op te maken,
of en in hoever er door gebaat worden
zij, voor wie de behoefte aan verbetering
het meest op den voorgrond treedt.
Aan den grondslag der huurwaarde is
een degressief karakter gegeven. De ge
meenten zijn, zooals meegedeeld is, in
acht klassen verdeeld en voor iedere
klasse in een bedrag vastgesteld, waar
boven de belasting eerst aanvangt. Be
hoort eene gemeente in de 8e klasse,
dan is eene huurwaarde van f 25 en
daarbeneden vrijvoor de 7e klasse is
dit f37.50, voor de 6e f 50, voor de 5e
f62.50, voor de 4e f75, voor de 3e
f 87.50, voor de 2e f 100 en voor de
le f 125. Doch van hoogere huurwaarden,
die dus wel belastbaar zijn, wordt een
een vast bedrag afgetrokken.
Yoor de lage huurwaarden maakt dit
een belangrijk verschil, dat afneemt, naar
mate de prijzen stijgen.
Die aftrekoijfers zijn in de 8e klasse
f 10 7e f22 50; 6e f35; 5e f47.50;
4e f60; 3e f72.50 2e f85; le f 110;
In eene gemeente der le klasse blijft dus
bij eene huurwaarde van f130 slechts
f 20 belastbaar, en bij eene huurwaarde
van 1 1000 f890.
Progressief daartegen zijn de grondsla
gen haarsteden, mobilair, dienstboden
en paarden d. w. z. dat men grooter
getal of meerder waarde niet naar even
redigheid meer, maar naar belangrijk
hooger maatstaf moet betalen.
Van de haardsteden is er éen vrij en
worden van de overige slechts voor de
belasting in aanmerking gebracht die,
welke inderdaad gebruikt wordenvan
de dienstboden is ook in vele gevallen
éen vrij en worden die van jeugdigen
leeftijd lager belast dan anderen, terwijl
tal van spitsvondige onderscheidingen uit
de vroegere wet vervallen.
Yan het mobilair wordt alleen voor de
belasting in aanmerking genomen wat
tot stofïeering dient, dus al wat de schat
ter bij de opneming zien kan, zonder in
kisten en kasten te kijken en geheel
vrijgesteld wordt het mobilair in wonin
gen van betrekkelijk lage huurwaarde,
wederom naar acht klassen verdeeld. De
huurwaarde, waarbij de belastbaarheid van
het mobilair aanvangt,is iets hooger dan die
waarbij naar den eersten grondslag moet
betaald worden, zoodat de laagst aange
slagenen naar de huurwaarde niet naar
den grondslag van het mobilair behoe
ven te betalen.
Een zeer belangrijke verandering en
zonder twijfel verbetering is de bepa
ling, dat het bedrag der belasting naar
huurwaarde, haardsteden en mobilair ver
minderd wordt in verband met het getal ei
gen of aangehuwde kinderen, kleinkinde
ren en pupillen van den bewoner, die
met hem het perceel bewonen, ongehuwd
zijn en op den lsten Januari van het be
lastingjaar den vollen ouderdom van 20
jaar nog niet hebben bereikt.
Die vermindering wordt slechts
toegepast voor perceelen, waarvan de
huurwaarde niet meer is dan 6 maal de
huurwaarde, vermeld in Art. 12, dat is
de huurwaarde, die in ieder der acht klas
sen van gemeenten belastingvrij is; en
wel in dien zin, dat zij 12% pCt. be
draagt, wanneer zij is beneden het
tweevoud dier huurwaarde, 10 pCt.
tusschen het twee- en het drievoud, 7
pCt. tusschen het drie- en het viervoud,
5 pCt. tusschen het vier- en het vijf
voud en 21 :2| pCt» bovenjhet vijf- en bene
den het zesvoud.
Die afdaling is wel zeer geleidelijk,
maar of zij in het stelsel der wet past,
is twijfelachtig. Het is toch een bekend
feit, dat in den middenstand de ouders wei
nig minder offers moeten brengen,weinig
minder tijd noodig hebben om hun kin
deren voor hun toekomstigen werkkring
behoorlijk voor te bereiden dan in de
j hoogere standen, terwijl juist in de werk-
ujiijuskringen de kinderen op betrekkelijk
jeugdigen leeftijd reeds mede beginnen
te verdienen en wat inbrengen. Doch af
gezien van de toepassing, waarop wij nu
trouwens niet verder ingaan, verdient
het beginsel zelf onvoorwaardelijke in
stemming. Er wordt dan ook met dit
voorstel slechts gekweten eene schuld, die
bij de vaststelling der bedrijfsbelasting
is aangegaan.
Met het oog op die schuld moge de
Tweede Kamer zich haasten met de be
handeling en hare beste pogingen aan
wenden, om de wet te verbeteren, voor
al in de richting, die daardoor aange
wezen wordt: d.i. tot ontlasting vooral
van hen, voor wie de bedrijfsbelasting den
zwaarsten druk oplevert. Aan deze zijde
van de zaak schijnt nog niet genoeg aan
dacht te zijn gewijd.
—V an de 4 sollicitanten voor
de betrekking van Onderwijzeres aan school
no. 1, te HEER HUGOWAARD, zijn op
het alphabetich drietal geplaatst ,de dames:
Bakker van Sneek, Hetterschij van den
Bosch en Mulder van Sneek.
Ten behoeve der Volksbi-
bliotheek te HEER HUGOWAARD, is
door het Hoofdbestuur der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen, een subsidie
van f 25 verleend.
Bij de wekelijksche Thee
Thcmsons Verloting is de prijs van f25
op Woensdag 22 Mei 1895 gewonnen le
prijs f 10 dcor H. Jongepier, Hoogstraat
142 Middelburg; de le premie van 2%
K.G. thee door J. Muilman, Middelburg;
de 2e prijs 1 10 door Mej. N. Hobbelman.
Groote Oorst 90 Hoorn, de 2e promie
van 2Y2 K. G. thee door K. Langedijk,
Wcsterblokker N.H.; de 3e prijs f 5.door
C. Schaeffer, Overtoom 38, Amsterdam,
Men schrijft ons uit KOL-
HORN:
Willen wij eens mee uitzeilen ter
vischvaugst? Wie weet hoe weinigen er
zijn, die zich een ju'st denkbeeld kun
nen vormen hoe die kleine, heerlijke
vischjes bemachtigd worden. Stap dan
maar in die sloep. Het is namiddag 4
uur en om 6 of 7 uur zijt ge weer aan
den wal.Pasop! niet op de netten stappen,
die als een grooten dobbelsteen in het
midden van het vaartuig liggen opge
schoten; struikel ook niet over die mas
sa ankertjes en stokken met vlaggetjes
en ga niet te kort bij het roer zitten
want de schipper moet de handen ruim
hebben, omdat er gezeild zal worden.
Houd ook het zeil in het oog, want bij
mogelijk laveeren zoudt ge ra zeer onaan
gename kennis met de giek kunnen ko
men. Daar gaan we!— Het zeil wordt
geheschen en met een frissche bries
gaat het de haven door en op de schut
sluis aan. 't Zeil strijkt en men loopt
de sluis binnen om die vijf minnten la
ter aan de anderen zijde weer te ver
laten.
De buitenhaven wordt in een omme
zientje algeloopen en daar zijn we op den
wijden plas. De schipper en zijn twee
maats (gewoonlijk zijn er drie man in
de sloep) beraadslagen nu op wat hoog
te er geschoten zal worden. Zij bedoe
len daarmee waar men de netten uit zal
werpen.Nadat dit pun t op de groote wa
tervlakte zoo ongeveer bepaald is,zeilt men
er op af en op de vischplaats aangeko
men, wordt er zeil geminderd en gaat
het verder langzaam lenzende (voor den
wind af) vooruit. Allereerst gaat nu een
goed gesloten ledig tonnetje buitenboord
met een touw aan een ankertje beves
tigd. Dit tonnetje kan dus niet wegdrij
ven en wijst de plaats aan waar de
vleet de gezamenlijke vischnetjes
begint. Op de ton staat een vlaggetje
en aan het ankertouw is een lange lijn
vastgemaakt waaraan de netjes verbon
den zijn. Deze netjes hebben allen een
rechthoekigen vorm, zoo ongeveer als
een beddelaken maar natuurlijk veel
grooter, en mazen waardoor wel het kop
je van een ansjovis kan komen, maar
het geheele viscbje niet.
Terug kan het diertje ook niet meer,
want het blijft met de kieuwdeksels
in de fijne mazen hangen. Aan de eene
lange zijde dezer netjes zijn steenen vast
gemaakt en aan de andere zijde groote
kurken. Werpt men dus dit vischtuig
le water, dan ligt het voor de hand
dat het eene rechtstandige houding aan
