Hei KiesreÉomweri). Zondag 23 Juli 1395. 39ste Jaargang No. 3011. Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en Z a t e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst. INGEZONDEN STUKKEN één] dag vroeger. Uitgever J. WINKEL. Bureau: SCHAOKAf. I<aan, D 4. Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60. Afzonderlijke nummers 5 Cents. ADVERTENTIEN van I tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Gemeente Schagen., Bekendmakingen. MET FINAAL. Binnenlandsch Nieuws. Het polderbestuur te HEER HUGOWAARD heeft bij publie ke aanbesteding de levering gegund van Machineolie aan A. Wijnberg, f22.- p.100 kilogram; Raapolie aan A. Wijnberg t 24.25 p. 100 kilogram. Reuzel aan H. Hartoch f 42.- p. 100 kilogram. Paardenvet aan J. Elsbach f22.-p 100 kilogram. Poetskatoen aan dezelfde f36.- p. 100 kilogram. Kaarsen aan H. v. d. Berg f 16.50.- p. 100 pak. Petroleum aan Holsmuller, 114.26 p. vat. Het schoolfeest,bestaan de uit een rijtoer met de leerlingen van school no. 2 te HEER HUGO WAARD over Alkmaar, Bergen naar Egmond aan Zee en terug over Egmond- binnen, Heiloo naar den speeltuin te Alkmaar, is j.1. Woensdag, aanvankelijk begonnen met ongunstig weer, doch in zeer opgewekte stemming en opgeklaard weer ten einde gebracht. De vrouw van een hove- nier te PRINSENHAGE, nabij Breda vermiste iederen morgen te veld staan de groenten en vruchten. Haar echt genoot bewaakte gedurende eenige nachten den moestuin, doch kon geen daders snappen. De vrouw, zich ter con trole eveneens derwaarts begevonde, ontwaarde dat haar man het ooft aan een venter verkocht. Een afrossing met den klomp was de straf voor den ontrou wen gemaal. SCHAGER Alicitei AiurtEitie- k LuMiL nu eenmaal het stelsél der Grondwet Burgemeester en Wethouders der ge meente SCHAGEN; Gezien art. 219, 2de alinea der Wet tot regeling van de samenstelling, inrich ting en bevoegdheid der Gemeentebesturen, brengen ter kennisse van de ingezetenen, dat de rek. dezer Gemeente over het afgeloo- pen dienstjaar 1894 ter Secretarie voor een ieder ter lezing is nedergelegd van af heden tot en met den 7den Augustus e.k., van des voormiddags tien tot des namiddags twee nre, en hetzij in druk, hetzij in afschrift, tegen betaling der kosten algemeen ver krijgbaar wordt gesteld. Schagen, den 23 Jali 1895. Burgermeester en Wethouders voornoemd, S. BERMAN. de Secretaris, DENIJS. De Memorie van Toelichting hij het kiesrechtontwerp van den heer Van Houten hinkt blijkbaar op twee gedach ten. Dit is zeer verklaarbaar. Waar men getracht heeft principiëele bezwaren aan te voeren tegen het ontwerp van den vorigen Minister, moet men wel met zich- zelven in tweestrijd komen bij de ver dediging van principiëel dezelfde zaak. Dit hinken op twee gedachten komt het sterkst uit bij het punt, dat men als principiëel bezwaar het luidst heeft doen klinkende grondwetsqureslie namelijk. In den aanhef der Memorie wordt het voorgesteld, alsof wij hier nu hebben het in de Grondwet gehuldigde stelsel. Zóó sterk, dat de Minster het de moeite niet waard vindt over de waarde van dat stelsel te strijden, zijne voordeelen in het licht te stellen, zijne gebreken aan te wijzen. Men zou, dit lezende, meenen te doen hebben met de uitwer king van eene grondwettelijke bepaling, over welker uitlegging niet het minste meeningsverschil bestaat, in plaats van met Artikel 80, dat om zijne onduide lijkheid en zijne rekbaarheid den naam van caoutchouc-artikel verworven heeft. Wij hebben dan ook reeds in een vo rig artikel er op gewezen, dat deze naïeve opvatting van den Minister op geen en kelen goeden grond rustmaar dit belet hem niet, om, als ware er aan zijne op vatting niet te twijfelen, aan anderen „vrijheid" te geven „wenschen te koes teren, die met de Grondwet onvereenig- baar zijn en pogingen voor te bereiden om het grondwettig stelsel door een be ter te vervangen." Dit wil met andere woorden zeggen, dat eene andere rege ling dan die de Regeering voorstelt, niet met de Grondwet zou zijn overeen te brengen en slechts door grondwetswij ziging zou zijn te verkrijgen. Lijnrecht in strijd echter met de als onomstootelijk op den voorgrond gestel de opvatting, als zou het nu voorgedra gen stelsel, met uitsluiting van elk an der het grondwettelijk stelsel bij uitne mendheid zijn, is wat wij verder in de Memorie lezen, t. w.: (De Regeering ver wacht natuurlijk niet, dat er niet velen zullen overblijven, die van meening zijn, dat de Grondwet zou veroorloven hier en daar ietwat verder te gaan, dan door haar wordt voorgesteld; maar wel gaat zij uit van de onderstelling, dat ook het meerendeel van hen niet wenscht de be lemmering welke de wetgeving steeds ondervindt van het aanhangig zijn van kieswet-voorstellen, bij de volgende Ka mer over te brengen en als het ware permanent te maken." Hier nu wordt met zoovele woorden erkend dat binnen de grenzen der Grond wet eene andere regeling mogelijk ware en met die erkenning ontzinkt alle grond aan de hooghartige verzekering, dat o- ver de voor- en nadeelen van die stel sel niet te redeneeren valt, omdat het 18. e Met min of meer kleingeestige zorg wordt het gebruik van termen en om schrijvingen, die aan het vorig ontwerp herinneren, vermeden. Zoo spreekt de heer van Houten van „economisch zelf standigen," waar hij blijkbaar geene an dere menschen bedoelt dan die welke volgens het met groote meerderheid aan genomen Artikel 3 van het ontwerp-tak, „voorzien in het onderhoud van zich en hun gezien." Zoo wordt in de boven aangehaalde zinsnede kennelijk niets an ders bedoeld dan dat het ontwerp ons niet zou brengen de „finale" kiesrecht- uitbreiding. Ook hier weder hinken op twee gedachten. De zucht om getrouw te blijven aan de leus, dat men niet zoo ver mocht gaan als Tak ging en de vrees om beschuldigd te worden dat men niet ver genoeg gaat. Doch dit daargelaten, volgt uit de wij ze, waarop de zaak hier voorgedragen wordt, dat de Minister zich eene onjuiste voorstelling maakt van hetgeen met „finale" kiesrechtuitbreidiDg be doeld wordt. Daarmede wordt niet ge vraagd een zoo groot mogelijk getal kiezers, maar juist eene zoodanige re geling, dat er onder de bestaande Grond wet niet op goede gronden eene nade re uitbreiding gevraagd kon worden m. a. w. dat niet door de bepalingen der wet personen van het kierecht wor den uitgesloten, die, naar de bedoeling der Grondwet, er aanspraak op konden maken. Een enkel voorbeeld zal het ver schil duidelijk doen beseffen. De veelbe sproken schrijfproef in het vorige ont werp had, naar veler opvatting, tot eene niet onbelangrijke beperking van het geraamde aantal kiezers kunnen leiden, hetzij, omdat velen die proef niet konden of omdat zij haar niet wilden afleggen. Dit zou dau wel beperking van het aan tal kiezers teweeggebracht hebben, maar niet te kort gedaan hebben aan het finale der uitbreiding, omdat de eisch, dat men, om kiezer te zijn, moet kun nen lezen en schrijven, niet alleen met de Grondwet in overeenstemming, maar ook op zichzelf volkomen gerechtvaar digd is en ieder, die het kiesrecht ver langt, in de gelegenheid is, zich de ver- eischte kundigheden eigen te maken. Daarentegen zal de eisch in het ontwerp- Van Houten, dat men een half jaar in dezelfde woning moet gebleven of dertien maanden in eene zelfde dienst betrekking moet geweest zijn, misschien niet zoovelen het kiesrecht doen derven i als de schrijfproefmaar desniettemin aan het finale der kiesrechtuitbreiding afbreuk doen, omdat de eischen noch uit de Grondwet voortvloeien, noch met de geschiktheid voor het kiesrecht ver band houden. Waar de Minister dus ver onderstelt, dat er zullen zijn, die verder willen gaan dan hij, moeten wij erbij voegen, dat er zeker zullen zijn, die eene betere regeling verlangen. Uit de aangehaalde zinsnede blijkt ver- der al wordt het niet met ronde woor den gezegd dat de Minister het wen- schelijke eener finale kiesrechtuitbreiding zeer goed gevoelt. Hij geeft den grond voor die wenschelijkheid zelf aan. Het is dezedat het kiesrechtvraagstuk in eens afgedaan worde en niet langer de strijd daarover een belemmerenden in vloed uitoefene op de behartiging van andere dringende belangen. Doch al we der; hinken op twee gedachten. Terwijl men de wenschelijkheid der zaak erkent, verzaakt men het middel dat tot het doel kan leiden. In plaats van zelf door eene finale kiesrechtuitbreiding de aanleiding tot verdere agitatie weg te nemen, doet de Minister een beroep op de welwil lendheid of op de toegevendheid van hen wier wenschen hij niet bevredigt. In plaats van aan de agitatoren het wapen uit de hand te nemen, door aanstonds zoo ver te gaan, als de Grondwet toe laat, geeft hij hun een wapen in handen, met het vriendelijk verzoek om er geen gebruik van te maken Ook hier wordt weder blijk gegeven van eene kortzich tigheid, die slechts te verklaren is uit de tweeslachtige positie, waarin men zich door den strijd tegen tak's ontwerp ge bracht heeft. Er is beweerd, dat ook de kiesrechtuitbreiding van Tak niet aan alle agitatie een einde zou gemaakt heb ben zeker niet. Zij, die vrouwenkiesrecht verlangen, die ook bedelaars en landloo- pers kiesrecht willen geven, kortom, die het meest algemeen stemrecht zouden willen invoeren, zouden daarmede nie. tevreden geweest zijn. Maar aan hunne agitatie zou elke redelijke grond ontbro ken hebben, althans voor allen, die zich op het standpunt der Grondwet stellen en dat is in ons vaderland gelukkig de overgroote meerderdheid. Nu wordt daarentegen aan een nieu we agitatie een redelijke grondslag aan geboden. Men zal opkomen voor de be langen van hen, die ten onrechte naar dit ontwerp, zoo het onverhoopt zonder wijziging wet mocht worden, van het kiesrecht zullen zjjn uitgesloten. Zij, die meer verlangen, dan de Grondwet toe laat, zullen steun vinden bij hen, die niet erlangen, wat zij volgens de grond wet mochten verwachten en niet alleen bij dezen, maar ook bij allen, die de ge grondheid van deze grieven zullen erken nen. En nu bedenke men wel, dat deze agitatie zal werken nadat het kiesrecht belangrijk zal zijn uitgebreid, waardoor, zooals wij vroeger reeds aantoonden, de mogelijkheid ontstaan kan, dat de nieuw gekozene Kamers verder zullen willen gaan, niet alleen dan Van Houten nu wil, maar zelfs verder dan Tak wilde. Zoo ziet men dat, ook van deze zijde beschouwd, het stelsel van Tak door de beschouwingen van Van Houten ge rechtvaardigd wordt. M e j. N. Horst van BARSIN- GERHORN heeft met voldoenden uitslag het toelatingsexamen gedaan voor de Kweekschool voor vroedvrouwen te A m- sterdam; terwijl Rei er Wagemaker Cz. na vergelijkend examen is geplaatst als leerling op de Kweekschool voor de Zee vaart te Amsterdam; en Jan Simon Schuitemaker bij toelatingsexamen is ge slaagd als leerling op de Gerard Adriaan van Swieten Tuinbouwschool te Frederiks- oord. Beide laatstgenoemde jongens zijn leerlingen der lagere school te Barsinger- hom. De gebroeders Tjabbens te BLIJHAM, van de markt te Win schoten terugkeerend, zijn door den kas telein S. op Hoogeburg in een twist zeer ernstig gewond. Den jongsten broeder werd met eene biljart queae den linkervoorarm verbrijzeld en den anderen broeder met betzelfde voorwerp een slag op het hoofd toebracht, waardoor hij bewusteloos neer- neeg. Hun toestand moet zorgwekkend zijn. Ongeveer een jaar gele den werd te 's GRAVENHAGE in eene der drukste winkelzaken de tweede be diende ontslagen, als verdacht van oneer lijkheid. Voor korten tijd bleek het echter aan de eigenares dat de eerste bediende, een man, die bijna 20 jaren in de zaak werk zaam was geweest, zich aan diefstal schul dig maakte. Hij werd gearresteerd en be kende ook den diefstal, waarvan zijn me- debediende verdacht was geworden, 't Bleek verder, dat hij een heel aardig be drag op de spaarbank had staan. De vroegere bediende, die nog steeds zonder werk was, werd in de plaats van den dief als eerste bediende aangenomen en troont nn weder in den bekenden win kel als van ouds. Naar w ij vernemen is de bekende firma Draibma van "V alken burg te LEEUWARDEN, voor hare in zending LEVERTRAAN, wederom met goud bekroond; nu op de Wereld tentoonstelling te Amsterdam. Goede aardappelen wor den in de omstreken van BREDA reeds verkocht voor f 1.25 per H. L. Men verwacht, dat de prijs nog dalen zal, om reden er overvloed van dit gewas is. Er ia sprake van volgens de „Amst. Crt.«, dat de heeren Timmer en Mossel het orkest van het Concertge bouw te AMSTERDAM zullen verlaten en zich aan het Opera-orkest verbinden. Debekende beeldhouwer „Pier Pander*, te Rome, vertoeft thans in Friesland, waar hij geboren is. Maandag j.1. kwam hij te OLTER- TERP (gem, Opsterland) aan, waar zijne ouders met hnn schip gelegen zijn. Te KERK-ÜRIEL heeft een 23-jarig jongeling v. O., die in een hooi berg werkzaam was, en in bezweten tos- stand een groote boeveelheid zure karne melk dronk, daarop hevige krampen ge kregen en is eeuigen tijd daarna aan de gevolgen overleden. Dan. De Lange is uitge- noodigd als directeur van het Conservato rium te AMSTERDAM zitting te nemen in de commissie die einde Augustus te Berlijn bijeenkomt voor de toekenning van den Rubinsteiu-prijs voor pianocom positie. Onder AKSEL is eene vrouw gestorven aan bloedvergiftiging. Zij had een doorntje in den vinger gekregen en verwijderde dit door middel van een speld. De vinger geraakte aan het zweren, pap pen hielp niet en geneeskundige hulp ver mocht de patiente niet te redden. Naar wij vernemen is de Tabak uit de bekende Stoomtabaksfabriek (De Rustende Jager* van Jacob Fransen te MEPPEL, op de Wereld-ten toonstelling te Amsterdam, bekroond met de Gouden Medaille. Dezer dagen bevond zich een rondreizend persoon, Roelof Keizer, met zijn zieke vrouw en twee kinderen, in de buurt van TUBBELBERGEN (Overijsel). Hij begaf zich met eenige koopmansschap naar de R.-K. pastorie doch kon niets verkoopen. Hierover, naar het schijnt, boos gewoideD, haalde hij zijn vrouw van de kar en plaatste haar tegen het hek voor de pastorie, met de woorden tot den pastoor geri cht »Zie zoo, ik heb haar 28 jaar gehad, na moogt gij haar ook wel eens hebben.* Daarop verwijderde hij zich met de beide kinderen en liet zijn vrouw in hulpbehoe venden toestand achter. De vrouw is in gevolge haar verlangen vanwege het ge meentebestuur naar Olst getransporteerd. Van den man en de beide kinderen heeft men verder niets meer gehoord. Iemand te CHAAM, een ge- meentebetrekking bekleedende, had van verschillende boeren het verschuldigd be drag voor den hoofdelijken omslag opge haald, om dit voor hen bij den gemeen te—ontvanger te voldoen. Het sckijnt ech ter dat de man, die geen vijand van (ver gunning" was, het geld voor zich gehou den heeft, althans hij beeft het niet ter bestemder plaats afgedragen. Yoor het oogenblik is hem vrij logies verleend in de (paraplu* te Breda. Twee maten! B. en W. van EDAM hebben aan An- dries Simons, eigenaar en gebruiker van het Heerenlogement te Edam, ver gunning verleend om gedurende de laod- bouwtentoonstelling aldaar op 8, 9, 10 en 11 Angnstns, in zijn tuin, alsmede op het afgesloten gedeelte (onmiddellijk aan zijn lo gement grenzende), sterken drank in het klein te verkoopen, omdat „de terreinen van het Heerenlogement zijn gelegen in het centrnm der terreinen van de ten toonstelling en aldaar dus zeer vele vreemdelingen zullen vertoeven en het voor de hand ligt dat verscheiden bezoe kers der tentoonstelling tijdens hun ver blijf op de terreinen behoefte zullen ge voelen aan ve-rverschingen, die, als be- hoorende tot de sterke dranken, niet zonder vergunning mogen worden ver kocht". Ged. Staten van N.-Holland hadden tot het geven van die vergunning mach tiging verleend. Men zal zich herinneren, dat Ged. Sta ten van Gelderland voor de landbouw tentoonstelling op (Sonsbeek* de vergun ning weigerden. Vad' Op de spoorbaan tusschen ZE VEN AAR en ÜIDAM heeft een onge val plaats gehad, dat erge gevolgen had kannen hebben. EeD boerendochter zat op een honden kar, en reed over de spoorlijn, toen een trein uit Zevenaar in aantocht was. Mid den op de rails bleef de hond steken en wilde niet verder. Het meisje sprong nog juist bijtijds vaa de kar. Nauwelijks was zij er af of de trein stoomde haar rake- kelings voorbij. De kar werd totaal ver brijzeld. Te MEPPEL ging een voor eenige dagen geleden met groot verlof ge zonden tamboer met de schutterij aldaar ter oefening mede. Ai spoedig bleek dat de man, hoe bekwaam ook, zijn taak als tamboer nn niet ernstig opvatte en haar meer als een grap beschouwde. Althans hij gedroeg zich zóó, dat de commaudant den sergeant tamboer vóór het inrukken order gaf, den man te verzoeken bij hem te ko men. Dit werd door den tamboer geweigerd hij wilde zich verwijderen, sloeg met de trom om hem heeD, verwondde deze en gene, en politie en marechaussee zagen zich ge noodzaakt tusschen beiden te komen. Het gevolg was, dat het zoer talrijk aan wezig publiek, niet wetende wat er aan de hand was, van alle zijden opdrong, de handhavers der orde op alle mogelijke wij zen belemmerden en het noodig bleek hen uiteen te drijven, waarbij deze en gene na tuurlijk nog al een gevoeligen klap op liep de tamboer vond, te midden van de verwarring gelegenheid, zich uit de voe ten te maken. Daarna bleef het den ge- heelen avond zeer levendig op straatmare chaussee, gemeente- en rijkspolitie sur veilleerden voortdurend, en eerst nadat drie personen waren opgeborgen, verliep de menigte tegen een uur of 11. U i t d e STREEK tusschen Hoorn en Enkhuizen wordt gemeld. De teelt van vroege aardappelen neemt in dit deel vaD Noord-Holland van jaar tot jaar in omvang toe, wat aanleiding heeft gegeven tot de oprichting van een vijftal marktplaatsen in dezen omtrek. Onder de zen trekt Bovencaispel, waar tevens groo te hoeveelheden groenten worden aange voerd, de grootste aanvoeren, zeer waar schijnlijk een gevolg van de gunstige lig ging dezer plaats voor den handel. Yan 30 Mei fot 20 Juli 1. 1. zijn al daar aau den afslag geleverd 52.516 lL H. L. aardappelen, vertegenwoordigende een bedrag van f 71.368,31. Daarenboven wer- deB builen afslag 15000 1/2 H. L. gele verd. Aan groenten werd 26 Jnni tot 20 Ju li 1.1., eene som van f31.873.03 omge zet. De violist Max Mossel' vroeger verbonden aan het orkest van Kes te AMSTERDAM, zal zich in Sep tember te Birmingham vestigen en optre den als leeraar in de hoogste vioolklas sen van het (Midland Institute School of Music* aldaarook zal hij eene klasse voor kamermuziek openen. De heer Mossel heeft medegewerkt in Henschel's symphonie-concerten en is te Londen met veel succes opgetreden. Om zijne verbintenis te Birmingham heeft hij de nitnoodiging tot een reis van zes maanden in Amerika moeten afslaan. Een woest geworden koe heeft in „De Purmei" twee landbouwers ernstig gewond.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1895 | | pagina 1