Zondag 28 Februari 1897.
41ste Jaargang ïTo. 3181.
Bij dil Nummer behoort dn8jer s™* h^en. &et0™d in het ver-
EEN LES
OER
ERVARING.
Binnenlandsch Nieuws.
en
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woensdag-
Zat e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
UilgeverJ. WINKEL
Bureau: SCHATKIST, liaan, D 4.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
een Bijvoegsel.
GemeenteSchagen.
Beken dm aki n «ren.
Openbare vergadering van den
RAAD der gemeente S c h a g e n, op
Dinsdag 2 Maart 1897, des voor
middags 10 ure.
Punten van behandeling
1. Mededeelingen.
2. Ingekomen stukken.
3. Adres Loting staanplaatsen
marktvee.
4. Idem Gymnastiek- en Scherm-
vereeniging Lycurgus, om subsidie
voor de gewestelijke uitvoering.
5. Regenbak.
6. Suppletoire begrooting herbou v
gemeen tetoren.
7. Benoeming lid schoolcommissie.
8. Levering geneesmiddelen ten
behoeve der armen.
9. Landbouwschool.
10. Comité.
Schagen, 26 Febr. 1897.
De Burgemeester,
S. BERMAN.
Het is nog geen tien jaren geleden,
dat we leefden in een' tijd, die in meer
dan één opzicht overeenkwam met de
dagen van heden. Door de pas totstand
gekomen grondwetsherziening was er
uitbreiding gegeven aan het kiesrecht.
Aan de nieuwe kiezers werden
evenals nu, koeien beloofd met
horens door de
partijen, die
Eene nieuwe Industrie in
Nederland.
ei een Nitiis-
Ilmltilifi- Laiilrallai.
J oordeelen der liberale parti), en die op
al haar doen en laten wat hadden af te
dingen, maar die nog niet de gelegen
heid hadden gehad, om te toonen, of zij
het land beter besturen konden dan die
gesmade liberalen. Juist omdat zij nog
nooit iets gedaan hadden en dus ook
geen fouten hadden kunnen maken en
zich geen tekortkomingen konden te ver
wijten hebben, waren zij overvloedig in
het veroordeelen, moedig in het beloven.
Men sprak van liberaal wanbeheer en
stelde de schatkist als bodemloos voor
men wilde bezuinigen en meer welvaart
verspreidenhet christelijk bewustzijn
zou bij de regeering voorzitten en naar
anti-revolutionnair staatsbeleid zou het
land bestuurd worden. Het was alles
verkeerd, en het zou alles beter worden.
En de natie, althans de meerderheid
der kiezers, gaf aan die lokstem gehoor;
er kwam eene meerderheid en een minis
terie van de rechterzijdehet ministerie
bestond uit bekwame mannen, en de
in gebreke gebleven, en wat de anderen
aangaat, zij zijn zeker nog in niets te
kort geschoten, maar enkel, omdat hun
nog nooit gevraagd is, iels te doen
Burgemeester en Wethouders van Scha-
gen
Gezien hunne bekendmakingen van 1
December j.1., waarbij
1. den eigenaars, vruchtgebruikers of
beheerders van binnen of aan de grens
van de kom der gemeente gelegen slooten
of wateren, wordt bevolen, die te doen
uitbaggeren of te doen slooten op eene diep
te van 0.80 Mr. en bodembieedte van 0,90
Mr., zulks voor den lsten Maart a. s.
2. de ingezetenen morden herinnerd
aan het bepaalde bij alinea 4 van art. 122
der Algemeene Politieverordening voor de
ze gemeente, luidende als volgt
onder privaten, geplaatst boven vsar-
ten, slooten, of waterwegen, mott bij eene
"uitgestrektheid van minstens 1 Ms, eene
^waterdiepte van minstens 0.5 M. aanwe
zig zijn
Herinneren, dat in de eerste dagen der
maand Maart a. s. een onderzoek zal wor
den ingesteld, of aan den inhoud der be
kendmakingen bovenvermeld, gevolg is
gegeven, en dat zij, die daarin nalatig
zijn geblevenstrafbaar zijn met eene boete
van ten hoogste f 35.of hechtenis
van ten hoogste zes dagen.
Schagen, 23 Februari 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
De BURGEMEESTER van Schagen
Brengt ter algemeeDe kennis, dat in die
gemeente zich heeft opgehouden een per
soon, zich noemende Barend Aron
Costina, volgens opgave woonachtig te
Amsterdam, door wien- aan de inge
zetenen een bedelbrief is aangeboden, waar
van de inhoud is gebleken, niet over
eenkomstig de waarheid te
z y n.
Zijn signalement luidt als volgt
Middelmatige lengte, tenger van
persoon, donkere oogeD, zwart haar,
gekleed met bruin-zwart geruite
gekleede overjas, donkere broek, ci
linder hoed, grijze das, waarop eene
speld met gouden hoefijzer.
Deze bekendmaking geschiedt, opdat men
zich voor de praktijken van gemelden
persoon kan wachten.
Schagen, 24 Februari 1897.
De Burgemeester,
S. BERMAN.
toen,
gouden
zich tot
taak werd hun door de liberale min
derheid niet moeilijk gemaakt, en toch
niet alleen spatte de meerderheid
omdat zij niet samenhangend was
weldra uiteen, doch wat vermocht men,
ook toen men nog in den bloeitijd was
Wat bracht men tot stand, wat niet
ieder ander ministerie evenzeer had kun
nen tot stand brengen? De pacificatie
op onderwijsgebied wellicht, waarop nog
dezer dagen gepocht werd, als zoo een
voudig en zoo voor de hand liggend, en
toch door niemand vóór dien tijd gevon
den Maar die pacificatie, wat is zij
anders, dan wat van liberale zijde hij de
grondwetsherziening aangeboden, maar
toen versmaad werddoorhen,
die er nu groot op gaan?
Ziet, men was toen met den besten
wil bezield, om alles anders en natuur
lijk beter te maken, dan die gehate libe
ralen het gedaan hadden, en men eindigde
met alles te laten, zooals het was, en
den financiëelen toestand, dien men als
het Staatsbankroet nabij had voorgesteld
uitmuntend te vinden.
Het regeeren door de rechterzijde heeft
het beste bewijs geleverd, hoe valsch de
beschuldigingen waren, tegen de vrij
zinnige richting met toenemende felheid
uitgesproken, hoe alle grond ontbrak aan
de schoone belotten, waarmee het kie
zersvolk toen werd gepaaid.
De woorden van het liedeken, dat nu
gezongen wordt, luiden anders, de
wijs is dezelfde en het doel is gelijk.
Het heet weeral wat de liberalen de
den, deugde nietkomt tot ons, volgt
ons, en wij zullen alles anders, alles be
ter makendie liberalen beloven nu
ook wel gouden bergen, maar gij be
grijpt weldaar meenen zij niets van,
want als ze er iets van meenden, dan
hadden ze dat alles immers al lang ge
daan. Hiertegen gelden eenige eenvoudi
ge opmerkingen. Wat de roomschen,
wat de anti-revolutionnairen, wat de ra
dicalen,. wat de socialisten zouden ver
mogen, als zij alleen meerderheid wer
den, is moeilijk na te gaan zij zijn het
nooit geweest, en hebben niet veel kans,
het vooreerst te wordenzij kunnen
dus onvervaard beloven, en zonder ee
nige terughouding den liberalen hunne
fouten voor de voeten werpen, want zij
loopen niet veel gevaar, dat zij spoedig
tot het inlossen hunner belotten geroe
pen zullen worden, en dus ook niet,
dat zij dra 't bewijs zullen leveren, hoe
gemakkelijker het is, anderer werk af te
keuren, dan zelf het beter te doen. De
roomschen en anti-revolutionnairen te
zamen hebben reeds eene rol als meer
derheid gespeeld, en het gevolg was, dat,
toen zij een jaar of wat bezig geweest
waren, zij heel wat toontjes lager zon
gen, dan vóór hun gezamenlijk optreden;
en dat hunne eigen organen toen de on
mogelijkheid van hun samengaan in het
licht stelden
En als men zich eens de radicalen en
socialisten, vereenigd als meerderheid,
kan denken, hoe zou het dezen als re-
geeringspartij gaan Hun verleden hin
dert ook hun niet maar wat is voor
de toekomst van hen te wachten En
welke kracht kan er van andere combi
naties uitgaan Wat van dit alles in-
tusschen zijn moge, zij, die buiten de
liberalen in de gelegenheid geweest zijn,
hunne beloften te vervullen, zijn daarmede
Goed, zal men zeggen, maar zij zijn
dan toch nog niet te kort geschoten, zoo
als de liberalen.
Laat ons eens zien, wat er van die
tekortkoming der liberalen aan is. Voor
eerst zj ter loops herinnerd, dat
de liberalen, vooral door den onzaligen
schoolstrjd, meestal hebben opgescheept
gezeten met eene achterhoede van con
servatieven, die zich ook nu nog den
naam van liberalen toeëigenen, maar die
in den tegenwoordigen stand van zaken
huiveren, met de ware liberalen geljken
tred te houden. Wj spraken van hen
hierboven niet, omdat zj tot dusver nog
geen gevolg gaven aan hunne bedreiging,
om eene afzonderljke partj te vormen
en nog niemand weet, welke plaats zj
op het politieke slagveld zullen inne
men. Tegen hunne politieke vrienden
uit de dagen van den kieswetstrjd, de
roomschen, zjn ze al te onvriendeljk
om te kunnen verwachten, dat ze zul
len samengaan, en of de Christ-hist.
kiezersbond beter van hunne gading zal
zjn, moet nog bijken.
Dat wj dus niet verder gevorderd
zjn, ligt voor een goed deel daaraan,
dat wj door dien conservatieven nasleep
in onze bewegingen belemmerd werden
des ondanks bewogen wj ons in de goe
de richting.
Dat is niet een jdel praatje, maar is
voor bewjs vatbaar. Vooreerst hebben
wj te wjzen op onze Staatsinstellingen.
Die zjn liberaalzj waren dat in
1848, toen zj door de liberale partj in
het leven geroepen zjn, maar zij
waren dat vooral door de kienr van
ontwikkeling, die zj in zich bevatten,
in die mate, dat, toen in 1887 eene
grondwetsherziening tot stand werd ge
bracht, alleen eene verruiming van wat
te eng getrokken grenzen, eene verbe
tering van enkele minder gelukkig ge
stelde gedeelten noodig bleek, maar het
gausche werk kon bijven rusten op
den grondslag, in 1848 gelegd. En wie
nu nog verder gaan willen, dan men in
1887 gegaan is, wat willen die? Alge
meen kiesrecht en afschaffing der Eer
ste Kamer
Wj meenen te mogen zeggen, dat
zulk een werk meer zegt, dan alle groo
te woorden en jdele beloften vermogen.
En naast onze Staatsinstellingen hebben
we onze provinciale- en onze gemeentein
stellingen, die zeker ook verbetering be
hoeven, maar alleen verruiming; verbe
tering, ontwikkeling in dezelfde richting,
in denzelfden geest, waarin de liberale
partj ze eenmaal tot stand bracht.
Voegen we daarbij, wat gedaan is, om
den Staat vrj te maken van alle andere
dan financiëele verplichtingen tegenover
de kerk wat ter verbetering van het
onderwjs op elk gebied, ook iu het vak-
onderwjs wat ter bevordering der
bronnen van volkswelvaart dan mee
nen wj, dat het verleden niet tegen ons
getuigt, en dat, zoo wj sneller hadden
kunnen gaan op meer dan één gebied,
w j toch zeker niet eene andere richting
te volgen hadden gehad.
dat hier in den dag des oogstes te maaien
vallen zal, overvloedige vrucht, om
dat de grond goed bewerkt en daarin
goed zaad gestrooid is.
Zeggen wj hier te veel van den ar
beid der Liberale Unie Maar ziet dan
om u heen, ziet dan, dat de verst
vooruitjagenden in hoofdzaak hetzelfde
verlangen, als wat de Liberale Unie wil,
en dat, wat zj anders willen op oecono-
misch gebied, den zwakkeren waarschjn-
ljk geen baat, zoo al geen schade bren
gen zal, en dat allen, die haar van
nabj of van verre nastrompelen, hare
vlag vertoonen, al is het dan met min
of meer verflenste kleuren
Wat volgt daaruit Dat de liberale
partj, thans vertegenwoordigd in de Li
berale Unienu op oeconomisch gebied,
evenals in 1848 op staatkundig gebied,
de goede richting heeft aangewezen, en
dat, als haar nu weder, evenals eene hal
ve eeuw geleden, de gelegenheid ge
schonken wordt, om hare denkbeelden
met volle kracht te verwezenljken, zij
wederom op echt liberalen grondslag een
gebouw zal optrekken, dat wederom,
evenals dat van 1848, later wellicht ver
ruiming, verwjding, verbreeding, ont
wikkeling zal noodig hebben, maar dat
op denzelfden deugdelijken grondslag zal
kunnen bijven berusten.
Wj zjn allerminst blind voor der
liberalen tekortkomingen. Maar slechts
wie niets doet, kan geen fouten maken.
En de fouten der liberalen betroffen wel
iswaar soms belangrjke, maar toch, in
betrekkeljken zin en vergeleken bj de
algemeene richting, ondergeschikte zaken.
In algemeene richting, zoowel op staat
kundig als op maatschappeijk gebied,
hebben wj geen duimbreed af te wjken
van den eenmaal gekozen weg, en wj
kennen geen enkele partj, die óf alleen,
óf met andere te zamen, meer en beter
vermag dan zj. Fier op haar verleden
gaat zj fier de toekomst tegemoet, 't zj
als meerderheid, 't zj als minderheid,
zeker, dat zij de draagster is der begin
selen, die de beginselen der natie, de be
ginselen der toekomst zjn.
Maar daar werpt men ons het maat
schappeijk vraagstuk voor de voeten.
Daarvoor is nog niets gedaan.
Met uw verlof. Aan wie de schuld
Zjn het niet juist de liberalen, nu
uitsluitend in den engeren zin van de
vooruitstrevende liberalen genomen
die dit vraagstuk aan de orde gesteld
en aan de orde gehouden hebben, en is
het niet de Liberale Unie geweest, die
daarvoor de openbare meening gewon
nen heelt, in die mate, dat nu nagenoeg
alle programma's op haar Ijken als het
eene blad op het andere, alleen met
wat flauwer of wat sterker nuanceering,
naar mate men zich meer rechts of
meer links van haar geplaatst voelt?
Niets gedaan Heeft de landman
niets gedaan, als hj zjn akker geploegd,
en den mest en het zaad in de voren ge
strooid heeft Men ziet van de vruch
ten, die h j in de schuren hoopt te ver
zamelen, nog niets, de vlak geëgde bo
dem houdt zelfs de zaadkorreltjes ver
borgen, en toch alleen de landman,
die het zaad strooide, ook zjne vrien
den, ja iedere der zake kundige weet,
Te Zuidscharwoude is a a n-
vankelijk met 29 leden eene Arbeiders-K ies-
vereeuiging opgericht. Met Ds. Melchers
als voorzitter is een voorloopig bestuur
vastgesteld.
Doordat zijn vrachtwa-
gen te zwaar beladen was, geraakte schip
per Kaper van KOLHORN te Wierin-
gerwaard te water. Zijne koopmansgoe
deren kregen belangrijke schade.
Dat de Noordhollandsche
vereeniging „Het Witte Kruis11 zich in ve
ler sympathie mag verhengen, blijkt wel
uit het groote aantal harer afdeelingen en
den bloei en vooruitgang van de meesten
dezer.
O.a. ia te Nieuwe Niedorp yüet
Witte Kruisal zeer populair. De afdee-
ling telt thans reeds 209 ledeD, dank zij,
behalve die populariteit, het onvermoeid
vtieven van den secretaris, den heer
J. G. van Eden, om dat getal steeds groo-
ter te maken.
Het bestuur schaft vcortduiend nieuw
verplegingsmaterieel aan en stelt dit gul
verkrijgbaar voor armen en rijken, niet-
leden en leden. Reeds nu bezit de aidee-
ling een' ijskelder, tot de nok gevuld,
waaruit in 1896 is afgegeven:
binnen den kring 43 en daarbuiten 12
emmers ruw ijs, terwijl bovendien door
middel van een prar ijsmachineljes wer
den verschaftbinnen den kring 13 en
buiten den kring 14 „broodjes* zoetwa
terijs.
Verder heeft de afdeeliDg, nevens vele
kleinere artikelen, o. a. 2 ijzeren ledikan
ten, 3 zinken badkuipen, 3 ziekenstoelen
met kussens, 2 kamerstilletjes, 1 desinfec-
tiekostuum enz., terwijl zoo mogelijk nog
dit jaar zal worden aangekochteene bad
kuip met verwarmingstoestel, een brancard,
een paar ledikanten, een formaldebyde-
apparaat, een paar ziekenstoelen en
koortsthermometers.
Niettegenstaande dit, zal men bui
tengewone ometitdigheden uitgesloten
einde 1897 zonder schulden zijn, en is
het bestuur nog lang niet overtuigd, dat
i het materiëel biermede voldoende is.
Te BAARN verricht de o na-
roeper zijne functie op een rijwiel.
Door de heeren Stuijt, Brantjes Co.
te PURMEREND zjn de eerste stappen
gedaan tot oprichting eeaer Fabriek van
Cylindervaten aldaar. Het gebouw der
voormalige Cementfabriek is daarvoor aan
gewezen. Deze nieuwe industrie zal eenig
in Nederland zjn, in aansluiting met de
„Cylinder Fass-Fabrik Gesellschafl' te
Berlijn.
Deze vaten worden gefabriceerd van
krniselings, door hydraulische kracht op
elkander geperst, hont en bestaan nit drie
deelen, namelijk een cilinder met twee bo
dems. Zij zijn onovertroffen sterk en zelfs,
bij langdurig en herhaaldelijk spoortrans-
port, bijna aan geen reparatie onderhevig.
De vaten lekken nooit, tanen niet door
en zijn aan den iuvloed der tempe
ratuur niet onderhevig. Zij zijn ge
schikt voor alle vloeistoffen en geven
daaraan kleur, smaak noch reuk. Als
bewijs van soliditeit kan dienen, dat de
biervaten beproefd zijn op een' druk van
2Y2 atmospheer.
Ouder de verschillende soorten, als bier-,
olie-, wijn- en spiritusvateD, behoort ook
een zoogenaamd pakvat, hetwelk met een
los deksel hermetisch gesloten wordt en
bijzonder geschikt is voor verzending zoo
wel van alle droge en dik vloeibare goede
ren naar de Iudiën, als voor alle moge
lijke andere emballage, en behouden, na
gebruik, hunne waarde.
Proefzendingen worden nu reeds in alle
afmetingen geleverd.
Veelbelovend. Voor den
krijgsraad te ARNHEM bevindt zich een
soldaat der koloniale reserve uit Nijmegen
voor meineed en voor derde desertie.
Dat jongmensch dient nog geen Degen
maanden en heeft in dien tijd vier maaB-
den gevangenis ondergaan, twee dagen
gevangenis, dertig dagen provoost, vier-en-
vijftig dagen politiekamer en twintig dagen
arrest, makende alzoo tweehonderd-zes-en-
twiutig strafdagen van tweehonderd-zeven
tig dienstdagen.
Zondag werd in het café
Vondel te AMSTERDAM eene familiebij
eenkomst gehouden van hen, die meenen
aanspraak te mogen en te kunnen maken
op eeo onverdeeld gedeelte van eene nala
tenschap van zekere Neeltje Pater, in
1789 in Broek in Waterland overleden.
Uit alle oorden des lands waren circa
400 menschen opgekomen. Vlksdgbd
Onderhen, die woensdag
op het Raadhuis te ARNHEM in den
echt verbonden werden, was ook een uaar,
dat trouwde met een bewijs van onver
mogen. Het bruidspaar en de getuigen werden
in 3 rijtuigen naar het Stadhuis gereden.
In eene gemeente nabij Arnhem zou
dezer dageD een huwelijk worden voltrok
ken. Ter bestemder tijd verscheen de
bruidegom, maar hij verklaarde, van het
bawelijk af te zien, omdat hij zijne bruid
dronken had gevonden. Over twee maan
den kom ik weerom, zeide hij bij het
heengaao, maar dan met eene andere.
Een verschrikkelijk f a-
miliedrama werd eergisteren te BAARN
op de Oosterheide afgespeeld. Een echt
paar leefde sedert jaren in onmin, en
eergisterenacht stond de vrouw plotseling
op en verwondde baar man met bijl en
mes aan het hoofd. De man nam
de vlucht en toen stak de vrouw met
petroleum btd, gordijnen, alle meubelen
en daarna zichzelve in brand. De bu
ren haalden de brandende vrouw uit haar
huis en bluscüten het vunr. Zij wordt in
het ziekenhuis verpleegd en heeft vreese-
lijke brandwonden bekomen, die haar toe
stand hopeloos maken. Die van den man
is vrij bevredigend.
Te KRUISLAND, b ij Rozen-
daal, heeft iemand bij het schieten op
eene kat, die zich te goed wilde doen
aan het spek van een pas geslacht varken,
bij ongeluk zijne zuster doodelijk getrof
fen. De ongelukkige kreeg de volle lading
in bet onderlijf. Haar toestand is zeer
bedenkelijk
Kilometerboekjes.
Daar bij het gebruik der kilometerboek
jes is gebleken, dat zij dikwijls voor een
zelfde traject worden gebruikt, heeft de
Maatschappij tot Exploitatie van Staats
spoorwegen het plan, boekjes voor vaste
