Donderdag 11 Maart 1897.
41ste Jaargang No. 3184.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
UilgeverJ. WINKEL
Bureau: S€HAG£1V, Laan, O 4.
Prijs per jaar f 3.—. Franco per post f 3.60,
Alzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
iemeenteSchagen.
Bekendmakingen.
Binnenlandse!) Nieuws.
FEUILLETON.
Wieringen, 7 Maart 1897.
8 lïitlll-,
AlTCTtUtiB- LllHlITlllL
Bargemeester en Wethouders van Scha-
gen;
Gezien hanne bekendmakingen van 1
December j.1., waarbij
1. den eigenaars, vruchtgebruikers of
beheerders van binnen of aan de grens
van de kom der gemeente gelegen slooten
of wateren, wordt bevolen, die te doen
uitbaggeren of te doen slooten op eene diep
te van 0.80 Mr. en bodembreedte van 0,90
Mr., znlks voor den lsten Maart a. s.
2. de ingezetenen worden herinnerd
aan het bepaalde bij alinea 4 van art. 122
der Algemeene Politieverordening voor de
ze gemeente, luidende als volgt
„onder privaten, geplaatst boven vaar-
„ten, slooten, of waterwegen, moet bij eene
„uitgestrektheid van minstens 1 M', eene
waterdiepte van minstens 0.5 M. aanwe
zig zijn;
Herinneren, dat in de eerste dagen der
maand Maart a. s. een onderzoek zal wor
den ingesteld, of aan den inhoud der be
kendmakingen bovenvermeld, gevolg is
gegeven, en dat zijdie daarin nalatig
zijn geblevenstrafbaar zijn met eene boete
van ten hoogste f 25.of hechtenis
van ten hoogste zes dagen.
Schagen, 23 Februari 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
8. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
De burgemeester van Schagen brengt
ter kennis van de ingezetenen, dat de
heer Landmeter van het kadaster zich tot
het opnemen van Kadastrale veranderingen,
in deze gemeente zal vervoegen op Maan
dag 15 Maart a. s.
Schagen 9 Maart 1897.
De burgemeester voornoemd,
S. BERMAN,
Bij den landman Jb. Tuinman
io't Veld te Nieuwe Niedorp is in
de afgeloopen week een wonderkalt
ter wereld gekomen. Nu zou men haast
gaan denken, dat dit weer een gedrocht
zal zijn met twee en een half dozijn poo
ien, eenige koppen enz. Dit is echter
niet het geval. Het beest heeft heel ge
woon vier pooten, één staart en ééa kop
en derhalve één neus, maaren nu
komt het wonder, boren op dien neus
heeft het een gewonen speen of tepel.
Wijl in dezen, evenals in eiken anderen
tepel, een gaatje is, zou het den zonen
van Minerva eventueel niet gemakkelijk
zijo, hoe gaarne ze dit ook overigens
mochten doen, dit kalf nn eens niet als
kalf, maar als Denshoomtelg of iets der
gelijks te qualificeeren.
De agent van twee begra-
fenisfondsen Heer-Hugowaard,
is in hechtenis genomen als beschuldigd
van oplichting en herhaalde valschheid in
geschrifte.
Deze strafbare, bedreven feiten moeten
reeds over jaren loopen.
Mei meldt ons uit de Zype.
Het bericht,dat de gemeente in twee stern-
districten zal worden verdeeld, was voor ve
len eece teleurstelling. Vrijwel algemeen had
men gehoopt, aan elk dorp een stembureau
te krijgen, om ouden en nieuweD kiezers ge
legenheid te geven, onder niet al te moei
lijke omstandigheden van hun kiesrecht
gebruik te maken. Nu de gemeente in
twee deelen wordt verdeeld, valt de ver-
belering alleen ten deel aan de wijken A.
B. en C, dat is Burgetbrug met hare
bovenwegen en Hazepolder, terwijl het
voor de enkelen, die uit de wijken C. en
D. daaraan werden toegevoegd, weinig
uitmaakt, of zij naar Burgerbrug moeten of
naar Schagerbiug.
Bij eene verdaeling in 5 stemdistricten
waren de veist afwoneuden, dat zijn zij, die
1 uor of verder van het stembureau ver
wijderd wonen, tot enkelen beperkt; nn de
gemeente in twee deelen is verdedd, blij
ven minstens s/6 van de kiezers 1 uur
tot ongeveer iy2 uur van het stembureau
verwijderd. Beschouwt men de gevallen
beslissing alteen uit het standpunt, gelijk
heid van afstanden, en acht men een af
VAN
Reinhold O r tm ann.
9. (+-0-+)
Frans Steinacker z;g hun beider gelaat
zoo duidelijk, alsof hij vlak voor ben in
de kamer stond. Zij waren beiden doods
bleek en llse's trekken hadden eene eigenaar
dige strakheid aangenomen, dat bij haar een
teeken van met moeite bedwongen opge
wondenheid was. Maar Fraüz meende er zeker
van te kannen rijn, dat zij van niets anders
spraken dan van noten en verzen, in wel
ker beoordeeling sjj verdiept schenen, want
hunne oogen bleven onafgebroken op het pa
pier gevestigd.
Wanneer hij de woorden maar had kon-
nen verstaan, welke zij beiden tot elkander
spraken. Wanneer hjj zich door een enkel
gezegde maar, op de hoogte had kan
nen stellen van het onderwerp, waarover zij
het hadden. Hij bracht zjjn gelaat nu zoo
dicht bij het venster, dat er waarlijk gevaar
bestond, dat men hem zon ontdekken, maar
er drong geen enkel gelaid van nit de ka
mer tot zijn oor door. Ea opnieuw maakte
een overweldigende angst zich van hem
meester, toen hij zag, hoe plotseling Ilse
het bloed naar de wangen steeg en zij het
hoofd in den nek wierp, als ware zij door
eene uitdrukking van Rudeck gekwetst. Nu
moest de verklaring onfeilbaar volgen en
«ijn schijngeluk zou nu de bodem worden
ingeslagen. Steinacker zocht een steun aan
den naikouden mnur,omdat eene duizeling hem
overviel en een waas hem voor de oogen
opsteeg. De genchten van die twee daar
binnen verdwenen in eene schemering en
toen hij met al de kracht, die hem nog over
was, den aanval van zwakte van zich had
afgeschud, waren zij beiden verdwenen.
Aog een paar minnten lang wachtte hg
toen oorst daed de koude zich bjj hem gel-
nj tilde aan al zijne leden en zijne
tanden sloegen klapperend op elkaar. Te-
gelijk voelde hy eene razende hoofdpijn en
bjj iedere ademhaling scheen het hem toe,
alsof zijne borstkas vaneen gescheurd werd.
Me', do grootste moeite en ten prooi aaD
de hevigste pynen, steeg hij van den sneeuw
hoop af. Zijne ijskoude veeten dreigden
stand van een uur geen bezwaar voor de
kiezers, dan valt er tegen de genomen
beslissing weinig aan te voeren, en is zij
zelfs te verkiezen boven eene verdeeling ia
3 stemdistricten; hetzij men het Zand,
hetzij men Oudeslnis als 3e stemdistrict
had genomeD, een van de twee plaatsen
was verongelijkt geworden, de afstand
van beiden tot Schagerbrug is onge
veer gelijk.
Van de ongeveer 700 kiezers zullen waar
schijnlijk ruim 500 behooren tot het stern-
district Noord-Zijpe en klein 200 tot het
stemdistrict Zuid-Zijpe.
V r ij e- en orde-oefeningen.
Het hoofdbestuur van den Bond
van Gymnastiek-Onderwijzers-Vereenigingen
beeft zich met een adres tot den minister
van Binnenlandsche Zaken gewend.
Het bestuur vreest, dat het aantal aan
vragen om ontheffing van het geven van
onderwijs in de vrije- en orde-oefeningen
der gymnastiek, op grond van geen ge
schikte lokaliteit aan het schoolgebouw,
legio zal zijn. Het meent echter, dat het
geen volstrekt vereischte is, dat het lo
kaal voor het houden dezer oefeningen
direct aan het betrokken schoollokaal is
verbonden, zooals het voorbeeld van Rot
terdam, 's-Gravenhage, Leiden en andere
plaatsen leert, waar de leerlingen door den
kksseondervrijzer naar eene in de nabijheid
gelegen gymnastiekschool gebracht worden.
Het zal dus kunnen gebeuren, dal er in
gemeenten, welke vrijstelling voor vak J
verzoeken, op grond van gemis aan ge
schikte lokaliteiten aan het schoolgebouw,
wel eene geschikte gelegenheid bestaat op
eecigen afstand der betrokken school.
Adressanten meenen overigens, dat de
beslissing over het al of niet geschikt zijn
van een lokaal voor het uitvoeren der vrije-
en orde-oefeningen, wel het fce3t zal toe
vertrouwd zijn aan der zake kundigen, en
dat a!us de minister goed zal doen, er bij
Ged. Staten op aan te dringen, geen vrij
stelling te verleenen om bovengenoemde
redenen, alvorens ook het advies van een
of meer bevoegde personen (gymnastiek-
onderwijzers) te hebben ingewonnen.
Te ALM KERK zijn dezer d a-
gen in een arbeidersgezin drie zoons krank
hem bij iedere schrede deo dienst te ont
zeggen en wanneer hij niet langs den muur
getast had, zou hg niet in staat geweest zijn,
staande teblyven. Hij wist nauwelijks, hoe
bij in den gang, welke naar het tooneel voerde,
was aangeland en hoe hij den daar staanden
sto l had bereikt. Hij wist alleen, dat bet
ooodig tijd was, want bij viel er
zwaar op neder en Bteunde zjjn doodvermoeid
en gepijnigd hoofd tegen den wand.
Duidelijk kon bij hier vernemen, wat er
in de zaal voorviel. Hij hoorde bet hand
geklap, dat er op de ouverture volgde en
aan de diepe stilte, welke nu intrad, dat Ilse
op het tooneel gekomen was.
„Ik zal naar de zaal gaan," dacht hij,
„moeder zal mg missen*. Maar trots dit
voornemen, verroerde hij zich niet en sloot
de oogen, waot zelfs het schijnsel van de
kleina olielamp hinderde hem.
Gedempt, als kwam zjj heel oit de verte,
hoorde Steinacker de weeke en toch volle
stem van Ilse, die met de voordracht van
hare verzen begonnen was. Hg kon de
woorden niet verstaan, maar reeds de klank
was voor hem een weldaad. Bij had
bet gevoel, als streek h .re zachte, koele
hand langs zijn brandend voorhoofd en hij
wenschte, dat bij aldoor naar die wellniden-
de stem zou mogen blijven luisteren.
Maar daar weerklonk eene korte poos
handgeklap, dan orkestmuziek eu dan we
derom handgeklap. No moesten de levende
beelden vertoond worden. Bet eerste scheen
het publiek zeer te bevallen, want aan het
applaus scheen geen einde te zollen komen.
Dan werd het weder stil en slechts bet
door Ilse gesprokene verbrek de diepe
stilte. Een andere klank vergezelde nn
hare woorden, ernstige, zachte tonen.
Steinacker kromp ineen, om het hoesten,
dat hem geen ocgenblik m9t rust liet, in te
honden. Nu moest bij immers luisteren
□n mocht hem niets ontgaan, want die ant
woorden in tonen en klanken waren voor hem
eene samenspraak tnsschen die beiden, die
hg door leugen van elkat-der had geschei
den en elke klank scheen hem eens beschul
diging toe, welke zijo arm, ziek hoofd opnieuw
martelde en hem eene onzinnige vrees deed
lijden.
Bg deed bovenmenschelijke moeite, om
meester van deze govoe'ens te bljjven eo
na eenige oogenblikken bad hg daar
mede in zooverre succes, dat enkde woorden
nit de voorgedragen verzen htm verstaan
baar werden en hg daaruit Let geLetl eenigs-
zics kon ssmetskllen. Tan echter werd
alles weder eeu verwarde chaos voor hem.
De forache orgelkanken werden een vreestlijk
donderen en bruischen, dit zijne overspannen
zenuwen tot waansinnig worden toe folter
de; eena stem, streng en onbarmhartig als
de stem van den rechter bij het jongste
oordeel, klonk straffend en vernietigend.
Tevergeefs trachtte bij zich te ver
dedigen, niets dan een zwaar steunen ont
wrong zich am zijne borst. En dan gevoel
de hg plotseling den grond onder zijne
voeten verdwijnen tevergeefs grepen zijne
banden in de lucht, met razende snel
heid werd hjj in de diepte gesleurd en dui
zenden en duizenden kleine vlammen sloegen
rondom hem op en toen verdween hjj in het
oneindige. Bjj lag in zwijm.
BOOFDSTUK X.
Toen zij den regisseur met Theodoor Ru-
d ck de kumer had zieu binnentreden, bad
Ilse zich schuw in den donkersten hoek te
ruggetrokken,en zoodoende hoopte zjj aan han
ne opmerk raamheid te ontgaan. Maar het was
vruchtelooze moeite geweest en een minuut
later Btonden de beide beeren reeds voor
haar, de een lachend en vroolijh, do ander
in zijne verlegenheid en zyn schrik onbe
holpen als een op eeu slechte daad betrapte
knaap. Ilse had den woordenvloed van deo
regisseur la en voorbiigiaD, zonder he'göeu
hg zeide, te kunnen begrijpen en plotseling
stond zjj alleeu tegenover den man, dien zg
als een onwaardige voor immer uit hare
gedachten, evenals oit haar hart, had willen
j verbannen.
Wel een min nat lang zwegen zg beiden;
vervolgens zeide Theodoor Rodeck„Gij
zult mij zeker wel willen gelooven, juffrouw
Forbach, als ik u zeg, dat ik deze samen
komst niet gezocht heb. Toen ik toestomde,
om voor den zieken organist in te vallen, wist
ik niet, dat ik daardoor verplicht zou zgn,
u te accompagneereu*.
Beter dan ieder woord, was juist deze
uitdrukking in staat, haar kalm te doen wor
den. Het feit, datRudeck bet voor noodig hield,
zich op eene dergelijke manier te verontschul
digen, wekte haar trots op en daardoor was
zjj hare verwarring gauw meester.
„Ik geloof u gaarne,* antwoordde zjj koel
en vervolgens, om te bewijzen, dat deze sa
menkomst ook haar geheel onverschillig
was, voegde zjj er droogjes aan toe: „gij
hebt geen enkele repetitie meegemaakt, ik
vind het uwerzijds een groot waagstuk.*
„Zeker. En ik had wellicht beter ge
daan, bg mij re eerste weigering te volharden.
Nu is het daar to laat vcor en ik kon toch
slecht mijn eenmaal gegeven woord weer
intrekken.*
Om hare mondhoeken speelde een spot
zinnig geworden. Het eerst trof deze treu
rige ziekte den jongsten zoon, wat later
den tweeden en kort daarop ook den
oudsten.
Nederlandsche Bank.
Aan het voorloopig bericht, dat de Ne
derlandsche Bank maatregelen beraamde
in den geest van de Duitsche Rijksbaifk,
om de ontdekking van valsche teekeningen
op wissels en promessen te bespoedigen
en daardoor dit kwaad, in den laatsten
tijd nogal eens voorgekomeR, te beteuge
len, kan thans, naar wij uit goede bron
vernemen, het volgende worden toegevoegd:
Yoortaan zal de Nederlandsche Bank,
van hare hoofdbank te AMSTERDAM en
van hare bijbank te ROTTERDAM uit
gaande, aan de acceptanten van gedomici
lieerd papier papier, elders betaalbaar
gesteld, dan ten huize ot ten kantore van
den acceptant eene kennisgeviug zen
den, inhoudende, dat bij haar in porte
feuille is gekomen een door hen geteeken-
de of geaccepteerde wissel, met vermel
ding van bedrag, vervaldag en betaling-
plaats. De kennisgeving wordt gezonden
zonder dat de meerdere of mindere solidi
teit van den discontant in overweging
komt.
De maatregel heeft een algemeen karak
ter en kan dus niemand kwetsen. Integendeel
zal die maatregel ook anderen dan de Neder
landsche Bank beschermen. De discon
tant toch, die onwetend een wissel roet
valsche teekening uit zijne portefeuille naar
de portefeuille der Nederlandsche Bank
overbrengt, wordt uit den aard der zaak
eveneens gebaat door het stuiten van het
kwaad.
Uit de BILT wordt aan
het U. B. geschreven
Kleine Wout is een bleek, stil, niet
onaardig ventje van 6—7 jaar. Hij is
vaders trots en moeders lieveling, en in
zijn eerste studiejaar aan de openbare
lagere school te de Bilt.
Vaa de week op een middag uit de
school thuis komende, begon hij bitter te
huilen, omdat de juffrouw hem ziju si
garenpijpje had afgenomenen nog wel
dat mooie meerschuimen sigarenpijpje, dat
tend lachje, bijna onmerkbaar, maar nog
duidelyk genoeg, dat het hem niet kon ont
gaan. Ziju gelaat werd bleek en hij perste
de lippen op elkaar, waut het kostte hem
moeite, de bittere woorden te onderdrukken,
welke hem op de lippeu zweefden. Van alle
levende wezens was zjj toch immers de
laatste, die recht had, hem ironisch te be
handelen.
„Bovendien hoop ik, dat het publiek om
het humane doel een weinig medelyden met
mij zal hebben,* voegde hg er na eone kleine
pauze aan toe. „De stukkeu zjjn mg be
kend genoeg, dat ik ze zoo van 't blad
spelen kan, en wanneer gij zoo goed wilt
zyn, mij een weinig op de hoogte te helpen
omtrent de beginpunten en het tempo, dan
zal ik het, hoop ik, wel zoader al te grove
fouten ten einde brengen*.
Zij namen elk hun boek ter hand en traden
in de vensterros, om de verzen en de mu
ziek eens gezamenlijk door te loopao. Of
schoon haar het harte tot berstens toe vol
was, bleef zij oegenschjjnlijk bedaard, om
ham bare gevoelens niet te verraden. Ru-
deck maakte bier en daar eene kleioe pot-
loodaan teekening en wat er tnsschen hen
gesprokeu werd, had de meest jaloerscbe
man gerost mog n hooren.
Daar kwamen zjj aan de passage, waar van
de vergankelijkheid van het aardscbe geluk
en van da ijdelheid van 's menschen hoop
sprake was. Bet was den dichter uitstekend
gelukt, hier warmte en gloed in zijne woor
den te leggen, en de toestand, waarin zjj
beiden verkeerden, gaf aan deze verzen
eene nog diepere beteekenis. Hoe zjj er ook
baar best voor deed, kon Ilse toch niet
verhinderen, dat hare stem minder zeker en
vast klonk, en het bloed drong den ander
mei meer kracht naar het hart, zoodat zij
ne gedwongen bedaardheid niet langer
stand hield voor eene krachtiger opgewon
denheid-
Bjj liet zjjn muziekboek zakkeD en vroeg
zacbt„Moeten wjj elkander dan onder
dergelijke omstandigheden wederzien, joörouw
Ilse F En heeft uwe ziel nog geen tnkel
oogenblik berouw gevoeld bg het denkbeeld,
dat het zoo geworden is F*
De smarteljjke, verwytende toon zijner
woorden trof haar evenzier als die zacht
verwijtende en diep treurige blik, welken hg
op straat op baar had geslagen. Zjj was
bjjna in een hartstochtelijk weenen uitge
broken, maar tegelijk werd zjj toornig op
zichzeive over hare zwakte.
Omdat zij zich niet nog ecna aan de onweer
staanbare macht zijner oogen wilJe overge
ven, wendde zij zich met een toornig ge
hij op ziju' verjaardag van vader heeft
gekregen.
Het geheele gezin is er door van streek.
De buren komen er aan te pas.
„Zoomaar rookt hij dan al P"
»Nu ja! heel enkel een sigaartjezijn
vader is zoo gek met hem en heeft hem
voor zijn verjaardag dat mooie pijpje ge
kocht voor twee kwartjes. Als die het
straks hoort, die stuift er op af."
Groote Wout is inderdaad zoo boos
om het onrecht, zijn zoon aangedaan, dat
hij op staanden voet zijn beklag bij het
hoofd der school gaat doen en zijn eigen
dom terog eischen.
»Dat de juffrouw 't afnam, als ze er
last van had fiat I "zegt groote Wout,
„maar ze had het moeien teruggeven
na de school."
Gelukkig wordt het pijpje gevonden en
aan den rechtmatigen eigenaar teruggegeven.
Als kleine Wout nu eens mag opsteken
van vader, dan rookt hij nit zijn mooie
pijpje weer.
En dan klagen sommige onders nog,
dat hun kinderen niet gezond zijn en
aan bloedarmoede lijden.
De Gvmnastiekvereeni-
ging #d e W e 8 t f r i e s" van Barsin-
gerhorn hield op zondagavond den 7en
Maart in het lokaal van den heer Jb.
Ootjers te Barsingerhorn eene open
bare uitvoering, waarbij de vereenigingen
»Olympia" van Wieringerwaard en „Spar-
ta" van Winkel hunne medewerking ver
leenden.
Niettegenstaande het ongunstige weder
waren zeer veel ondersteunende leden en
audere belangstellenden bij de uitvoering
aanwezig. Ook met het oog op de werk
zaamheden der gymnasten slaagde alles
naar wensch.
Een zeer geanimeerd bal besloot den
avond en hield de jongelieden tol in den
vroegen morgen bijeen.
Heden ontving onze kerkeraad het te
leurstellend bericht, dat de heer Dr. G.
Nijhoff, cand. tot de H. D. te Farmsum,
voor het beroep naar hier hteft bedankt.
baar (ot hem en een hard woord zou zijn
deel geworden zgn, als hnn gesprek niet
jnisl afgebroken waro geworden.
Met eenigo verontschuldigingen trad de
regiss mr op hen toe, om hen mede te
deolen, dat bet publiek onmogelijk langer
op bet begin van de voorstelling wilde wach
ten,en Ilse begroette dit bericht als eene red
ding. Onbekommerd er over, dat zg feitelijk de
waarheid niet sprak, zeide zij vlag„Wij
zijn gereed. Laat het teeken geven. Ik
ben gereed.*
En zij week Diet meer van de zijde van
den regissenr, totdat de ouvertnre geëin
digd waa en zij op het tooneel komen moest,
om haar vers te beginnen.
Toen Ilse baar verloofde gezegd bad, dat
zij volstrekt geen vrees koesterde, om in
het openbaar op te treden, bad zg hem
volkomen de waarheid gezegd. Deze feeste
lijk oitgedoschte schaar waa haar volkomen
onverschillig. Ja, zij dacht er aan, toen het
scherm in de hoogte ging, dat er onder
diegenen, wier menschlievendbeid zij zoo
aanstonds in verzen zou verheerlijken, per
sonen waren, die bij het sterven van haar'
vader en de reddering in zgn' boedel, de
grootste schraapzucht en inhaligheid hadden
aan den dag gelegd, en zij growde bijna
van hare taak. Onverschi lig, gedwongen
en zonder dat haar hart maar ie's meege-
voelde, begon zij hare voordracht. Aikoe-
wel hare lieflijke verschijoing en haar wel
klinkend geluid eene groote uitwerking
hadden, zoo geschiedde dit tegen hare ver
wachting en zonder haar toedoen. Zij
gevoelde geen vreugde bij dat daverende
handgeklap, dat haar oor eens zoo gaarne
zoa hebben vernomen, en terwijl zij nu
daukend bet hoofd boog, koesterde zij
slechts den wecscb, dat alles spoedig ten
einde zon zgn.
Maar eene wonderlgke verandering greep
er in haar binnens'e plaats, toen Radeek
met zijn orgelspel bsgon. Er was voor
haar niets verrassends in dezen zach-
ten, vloienden iuzet en toch ontstelde zij,
toch legde bet zich beklemmend op baar
hart en zg voelde bara wangen branden,
alsof haar lang verborgen geheim aan de
nieuwsgierige blikken van deze menschen
was prijs gegeven. Bet kostte haar moeite,
verder te spreken, en het speet haar ge
dacht, dat zjj niet beslist verklaard had,
decen sccompagnateur niet te kannen ge
bruiken. Hare onzekerheid, die haar nu
eens deed aarzelen, dan weder eenige
woorden in groote haast nitstooten, bad
gemakkelijk den meest geoefenden musicus in
de war kunnen brengen. Theedoor Budick
