ilSEHfifil lisais-,
AInrlEitiE- k L11MI1L
Ëxtran timmer.
Donderdag 18 Maart 1897.
41ste Jaargang Ho. 3187.
JPDit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Uitgever: J. WINKEL.
Bnreau: SCHAGIK, Laan, I) 4.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
"Verslag van de vergadeiii g der Vereeniging
tot Ontwikkeling van den Landbouw in
HOLLANDS NOORDER
KWARTIER, gehouden te
Benningbroek,
het lokaal van den heer J,
Winkelop Woensdag 17
Maart, des voormiddags
half elf
in
ure.
Aanwezig 61 leden en 8 gasten.
De vergadering wordt door den Voorzit
ter, den heer P. v. Foreest, geopend, die
alle aanwezigen in een kort woord welkom
heet en den wensch uitspreekt, dat ook
ditmaal door Hollands Noorderkwartier
gewichtige besluiten mogen genomen wor
den en de belangen van den landbouw
zullen worden behartigd.
Daarna werden door den heer W. leengs,
den secretaris, de nauwkeurige en goed ge>
stileerde notulen gelezen en met luid ap
plaus hechtte de vergadering hare goed
keuring daaraan.
De Voorzitter brengt daarna een woord
van dank nit aan de afgetreden bestuurs
leden, de heeren Kaaskooper, Kaan en
Kooij.
Mededeelingen
Het aantal ltden der vereeniging be
draagt op dit oogenblik 166 en 8
zoons-leden, dat eene vermeerdering is
van 5 leden.
Ingevolge opdracht vergadering is door
het bestuur aan den Minister van Binnen-
landsche Zaken een adres betreffende
tuberculose ingezonden, in welk adres
verzocht wordt, van regeeringawege alle
maatregelen te nemen, om de inspuiting met
tuberculine te bevorderen en tuberculine
voor een kleinen prijs verkrijgbaar te
stellen.
Adres van adhaesie is gezonden aan de
Friesche Maatschappij van Landbouw be
treffende de boterwet. Daar de statuten
gebieden, dat de algemeene vergadering
het bestuur daartoe machtiging geeft, maar
de tijd drong, heeft het bestuur dat adres
verzonden zonder machtiging. De verga
dering hecht bij acclamatie daaraan hare
goedkeuring.
Verzonden eene missive aan den minister,
om te willen melden, of van de uit te lo
ven subsidie voor de veeiokking het ge
wone deel aan Noorderkwartier zal
worden toegekend, maar tot leedwezen
van den Voorzitter is daarop nog geen ant
woord ontvangen, zoodat Vooizitter vreest,
dat het cok nu wel eenigszins mosterd na
den maaltijd zal norden.
Voorzitter doet vervolgens mededeeling
van een geval, dal zich voorgedaan heeft
met een slier van den heer Meijer van
Weespercarspel, welke stier aas bekroond
met eene subsidie van f 150.waaraan de
bepaling is verbondeD, dat de stier in een
der beide stamboeken wordt ingeschreven.
De heer Meijer had aan die bepaliDg niet
voldaan, zoodat het bestuur zich bad ge
wend tot Ged. Staten, (daar de provincie
de subsidie verleent,) van welk college
het antwoord was gekomeD, dat de snb-
^sidie aan den heer Meijer niet mocht
worden uitbetaald.
Was ontvaDgen Kon. goedkeuring op de
gewijzigde Statuten.
Adres verzonden aan rtgeering en Sta
ten tot aanvrage gewone subsidie zuivel-
consulent. Antwoord daarop was, dat de
gewone f 2000 was toegestaan.
O. m. was ingekomen:
Brief pachtcommissie part. begrooting
ter bestrijding der gemaakte kosten.
Blauwboek ministerie.
Missive Frieschen boerenbond.
Rapport wedstrijd bietenrcoiers op het
land van den heer Baudnin.
Melding vsn het te houden Landhuis-
houdkundig corgies te Hoorn.
Missive Ritzema Bo», cultuurgewas-
sen.
Mededeelingen van te honden Paasch-
tentoonsteliingen.
Programma Winterschool Schagen.
Circulaires, enz. enz.
Volgens eenmaal genomen besluit werd
het jaarverslag niet gelezen, maar zal het aan
het Landbouw Weekblad worden opgezon
den.
Bij mande van den heer P. Schenk
adviseerde de financiëele commissie, belast
met het nazien der rekening over 1896,
tot goedkeuring derzelve. De rekening ken.
sloot in ontvangst op f 8634.16, in uit
gaaf op fl624.081/2, batig saldo f2010.12*/^
Rekening Rijks- en Personeele bijdragen,
sluitende in ontvangst f 3000.uitgaaf
f 1650.waarvan in het voorjaar nog
f 12G0.-— moet worden nitgekeerd voor
premiëD, in 1896 toegekend voor stieren,
geboren in 1895.
Door den heer W. leengs werd verslag
uitgebracht van de vergadering van het
Nederlandsch Paardenstamboek.
Bij monde van den voorzitter, den heer
P. v. Foreestwordt verslag uitgebracht
van de verhandelingen van den zuivel-
consulent, den heer Keestradie niet op
de vergadering aanwezig is.
Uit dat verslag blijkt, dat den heer W.
Keestra in 8 gevallen hulp is gevraagd,
waar het betrof het slecht stremmen der
melk. De heer Keestra geloofde als oor
zaak daarvan te moeten opgeven een zie-
kelijken toestand der inelkdieren; ook andere
oorzaken kunren daarvan reden zijn.
De resultaten van enkele gevallen waren
gunstig, van andere twijfelachtig.
Verder warer. den httxKeeslra inlichtingen
gevraagd omtrent lange weibij de op
richting van eene kaasfabriek; bij eene
verandering in eene bestaande kaasfabriek,
en waren door hem inlichtingen verschaft
ovet het maken van Edammer kaas.
Verder had de consulent op verschil
lende plaatsen lezingen gehonden over
melkonderzoek, kaasbereiding en melkver-
koop, enz.
Door den heer W. Keestra was ook eene
studiereis in Engeland ondernomen.
Na lezing wordt dit rapport onder dank
zegging voor kennisgeving aangenomen.
Bij monde van den heer G. Wonder
wordt vervolgens het verslag gelezen van
de werkzaamheden der pachtcommissiën
over 1896, De commissie stelde voorop,
dat dit verslag poover moest zijn, daar zij
in Oclober hare taak bad aanvaard en al
het gebeurde niet geschikt was voor open
baarmaking, daar het van vertrouwelijken
aard was. 14 September werd te Am
sterdam eene eerste algemeene vergadering
gehouden, waarop onder meer werden ge
kozen de algemeene Vooizitter en de al
gemeene secretaris. Den 21sten October
werd er weder eene vergadering te Am
sterdam gehonden en daarin werd bespro
ken, hoe men 't geschiktst de noodige pu
bliciteit aan de beweging zou kunnen
geven. Daar werd de wijze van werken gere
geld en werden de algemeene haurcontracten
vastgesteld. Den 22en October had de
aanvrage van de eerste hoeve plaats in het
4e districtop 16 November de tweede
in het 3e district. De commissie eindigde
haar rapport met den hartgrondigeD
wensch, dat de le taxatie in dit jaar
door meerdere gevolgd mogen wordenget.
J. L. T. Groneman, Alg. Voorzitter,
P. Buis Jz., Alg. Secretaris.
De heer L. Visser kan zich zeer goed
begrijpen, dat de pachtcommissiën eenige
vergoeding krijgen voor de door haar ge
maakte kosten. Spr. noemt het rapport
ook heel aardig, maar gelooft, dat de boe
ren er maar heel weinig aan zullen heb
ben, daar alles, wat door de pachtcommis
sie gedaan wordt, geheim gehouden wordt
en er zoodoende weinig of geen nut uit
wordt getrokken.
De heer L. T. Groneman heeft het
woord gevraagd als voorzitter der pacht
commissiën. Spr. oordeelt, dat hetgeen
tusscben eigenaar, huurder en commissiën
gesproken wordt, van vertrouwelijken aard
is en dat riet alleen de pachtcommissie
daar niets van vertellen wil, maar ook de
eigenaar telkens op den voorgrond stelt,
dat het verhandelde van vertrouwelijken
aard moet zijn.
Een eigenaar b. v. roept de hulp der
commissie in, om zijne boerderij te Uxee-
ren; dan gaat het toch niet aan, om de
resultaten van dat onderzoek publiek te
maken P Spr. gelooft, dat onmogelijk aan
bet verzoek van den heer Visser kan wor
den voldaan.
Vooizitter brengt vervolgens dank aan
de pachtcommissiën, voor het door haar
zelve verplicht gemaakt rapport en is het
ver
voor
volkomen met dén heer
dat vee] van hetgeen de
Groneman eens,
pachtcommissiën
doen, niet voor openbaarmaking geschikt
18.
Aan de orde wordt nn gesteld een voor
stel van het bestnur tot het nemen van
proeven met bloembollencultuur, waartoe
in de vorige vergadering reeds was beslo
ten. Bij acclamatie wordt het bestaur
gemachtigd,daarvoor f 60.— uit te trek-,
Voorstel van het bestuur tot het
leenen van eene bijdrage van f 200.
de veetentoonstelling tijdens het Landhuis-
hondknndig congres te Hoorn. In te lei
den door den Voorzitter. De heer v.
Foreest deed dit met een gemst gemoed,
daar Spr. geloofde, dat niemand op dit
punt iets kon tegen hebben. De voor
naamste opluistering van dit congres was
de daaraan te vertinden groote tentoon
stelling van fokvee, die natuurlijk kosten
met zich brengt. Maar de kas van het
congres is niet groot genoeg, om die kos
ten te bestrijden. Spr. brengt nu het belang
van die tentoonstelling in herinnering,
wijst op de verplichting van de vereeni
ging Hollands Noorderkwartier,
om die zaak te steunen en hoopt, dat de
vergadering de sub. commissie, die met het
honden der tentoonstelling is belast, in
staat zal stellen, haar werk naar behooren
te volbrengen.
De heer L. Visser bevindt zich evenals
Voorzitter in een moeilijk geval, daar hij
l ook lid van het landhuishoudknndig con
gres is. Spr. wil ook wel iets bijdragen
ter bestrijding in de kosten, maar acht
f 200.veel te hoog. Spr. oordeelt, dat,
daar in het voorjaar er zoo op getimmerd
is, om de contributie voor Hollands
Noorderkwartier te verlageD, het nu niet
aangaat, om ter wille van eene stad, die
haar fatsoen niet houden kan, f 200.te
geven. Spr. oordeelt f 50 meer dan vol
doende en gelooft, dat Hollands Noorder
kwartier dan wel degelijk haar fatsoen hondt.
De heer v. Foreest zal niet beoordeelen,
of Hoorn haar fatsoen niet houdt, maar
meent, dat, als bet geen de heer Visser
zegt, eens waarheid was, dan Hollands
Noorderkwartier verplicht is, het fatsoen
van Noordholland te redden.
De heer L. Visser acht dat niet ver
antwoord en gelooft, dat Holl. Noorder
kwartier zich niet mag opofferen voor een
ander. Spr. oordeelt, dat, als de gast, dien
Hoorn eerstdaags zal ontvangen, haar te
dnur is, Hoorn dan maar had moeten
zeggen, dat die gast haar niet paBte.
Da heer Br. v. d. Zande gelooft niet,
dat Hoorn, met f 500.te geven, nu zoo
heel weinig gedaan heeft. Sneek beeft nok
f 500.en Dort f 1000.gegeven, maar
niemand zal het in zijn hoofd krijgen, om
Hoorn met Dort te gaan vergelijken. Spr.
vindt het optreden van den heer L. Visser
al zeer eigenaardig, daar de heer Visser
bij het opmaken der begrooting voor de
tentoonstelling telkens bij het ramen der
prijzen beweerde dat die te laag waren.
Als er f 30.gezegd werd, riep de heer
Visser: f 80.dat is veel te weinig, moet
f 60.— zijn. Toen is den heer Visser
geantwoord, dat daartoe de middelen niet
toereikend waren, maar als er eventueel
nog geld voor mocht disponibel zijn, dan
aan zijn verlangen zou worden voldaan en
nu hier sprake is, geld toe te kennen,
is de heer Visser, in plaats van een voor
stander, juist degene, die zijoe stem er
tegen vetheft. Br, v. d. Zande acht zich
ook nog verplicht te zeggen, dat het
geheel verantwoordelijk is, als Hollands
Noorderkwartier f 200.geeftdat het
wel een zeer groot bedrag is, geeft Spr.
toe, maar het wordt ook zeer nuttig be
steed.
De beer L. Visser wijst nogmaals op de
tweeledige functie, die bij bekleedt, en dat
hij hier zit ajs lid van Noorderkwartier,
dat hem zeer na aan het harte ligt en het
meer dan genoeg acht, als er, evenals bij
andere tentoonstellingen, f 50.gegeven
wordt. Spr. had van Hoorn buiten de
f 500.nog een waarborgfonds tot een
gelijk bedrag verwacht.
De heer J. L, 1. Groneman kan uit
stekend goed meegaan met het denkbeeld,
om f 200 toe te staan. Hollands Noor
derkwartier beeft al 25 jaar zich bezig ge
houden, om de veefokking in deze provin
cie te verheffen en haar naam hoog te
honden, zoowel binnen als buiten onze
grenzen. Spr. noemt de a. s. tentoonstel
ling te Hoorn eene goede gelegenheid daar
voor, te meer, daar dit de 50-ste verga
dering van het corgres is en dus ook een
eenigszins feestelijke dag. Spr. brengt
onder de aandacht, dat er op dien dag te
Hoorn uit alle deelen vaD ons vaderland
personen aanwezig zullen zijn en ook wel
licht van buiten ons land en dat bet dan e6ne
uitstekende plaats genoemd mag wer
den, om reclame te maken voor het vee
uit onze provincie.
De heer Groneman wijst op Friesland,
dat reeda zooveel voor zijneu veestapel
heeft gedaan. Laten wij ook zoo iets doen,
zegt Spr., en laat ons f 200 geven, opdat
door het uitloven van hooge premiën goede
zendingen ree zullen wordeo ingezonden.
Spr. meent, dat consequent wordt gehan
deld, wanneer er f200 wordt toegekend,
daar altijd het doel i9 geweest verbetering
van den veestapel en wij te Hoorn weer
zullen kunnen laten zien, welk uitstekend
goed vee we hier hebben.
Da heer L. Visser trekt hierop zijn
voorstel in.
Het voorstel van bet bestuur wordt nu bij
acclamatie aangenomen.
Voorstel van het bestnur tot het uitlo
ven van een gouden medaille of f50.—
voor de Internationale Landbouwtentoon
stelling te 's Hage. In te leiden door den
heer G. Wonder, Spr. wijst op de goede
verstandhouding van Noorderkwartier en
Hollandsche Maatschappij, dat meermalen
beide vereenigingen elkaar de hand heb
ben gereikt tot het verkrijgen van groot-
sche doeleinden en oordeelt, dat de vereeni
ging deze f 50.gerustelijk voor dat doel
mag uitloven.
De heer R. Visser Lz. wenschte er wel
de bepaling aan vastgeknoopt, dat deze som
disponibel werd gesteld voor eene aparte
rubriek Zwitsersche geiten.
Voorzitter meeat dit aan het hoofdbe
stuur te moeten overlaten, daar het
voor eene speciaal op te geven rubriek te
laat is.
Voorstel wordt daarna bij acclamatie
aangenomen.
In de nu volgende pauze hadden de
verschillende verkiezingen plaats.
a. tot drie leden van het bestaur in
de plaats van de periodiek aftredende ledeD,
de heeren Jhr. Mr, P, v. ForeestJb.
Pz. Groot en D. Branderdie niet her
kiesbaar waren, de heeren J. Mul Jz.
van Berkhout, met 36 en A. J. Peeck van
Schoorl, met 35 stemmen, en na een twee
tal stemmingen werd gekozen de heer
K. Jonker van Haringhuizen met 38 van
de 54 stemmen.
C. tot afgevaardigde naar het Land-
huishoudkundig Congres, de heer Jn. Zijp
KzAbbekerk, met 38 stemmen.
d. tot afgevaardigde naar de vergadering
van de vereeniging Paardenstamboek, de
heer W. Teengs met 50 stemmen.
Tot plaats, waar de volgende algemeene
vergadering zal worden gehouden, wordt
Schagen aangewezen, met 48 stemmen.
Voorstel van het bestuur tot the
oretische opleiding van veeverloskundigen.
In te hiden door den heer B. Brander.
Spr. brengt eerstens in herinnering de
groote sterfte bij de dieren in de jaren
18411876, wijst vervolgensin een uit
gebreid rapport op het omkundige van
vele kalverenvilders, waar het de zinde
lijkheid betreft, met het oog op overbren
gen van smetstof van het eene dier op het
andere en zegt, dat aan dat eu
vel vele moeder-dieren bezweken zijn.
Vervolgens wordt door Spr. het nut be
toogd tot het honden van een cursns door
een veearts tot opleiding van veeverloskun-
digen. Tot verduidelijking van het sterfte
cijfer der koeien aan verschillende ziek
ten had de heer Brander eene giaphiache
kaart gemaakt en opgehangen.
De heer WC. Visser van Nieuwe Nie-
dorp acht het opleiden van veeverloskua-
digen van het hoogste gewicht, maar
meent, dat er met geringe kosten meer
kan gedaan worden door eene handleiding
hei licht te doen zien, waarin voorname
lijk de verkeerde liggingen en de daarbij
beboerende behandelingen worden bespro
ken. Spr. wil gaarne met het zooeven
besprokene meegaan, maar acht een der
gelijk werkje, dat voor kleinen prijs of des
noods gratis verkrijgbaar wordt gesteld,
van veel nut.
De heer Baron kan ook wel meegaan
met de idee van den heer Visser en
brengt vervolgens in een uitvoerig betoog
de noodzakelijkheid van eene opleiding van
veeverlosknndigen onder de aandacht der
aanwezigen.
De heer R. Visser Lz. gelooft, dat het
voorgestelde weinig nut zal hebben
voor de practijkdat het in de
prcctijk geheel op de handgrepen aankomt
en meent wel, dat men zal kunnen zeg
gen, zoo moet je doen, maar om het zoo
te doen, dat is het voornaamste en dat
laatste is volgens spr. alleen dooi oefening
te verkrijgen.
Voorzitter oordeelt.dat het bestuur 't geheel
met Spr., en Spr. geheel met het bestuur
eens is en meent, dat er vele
i kalverenvilders zijn, die in de practjjk heel
handig zijn, maar van de theorie geen be
grip hebben en dat juist, door hen die
theorie te leeren, de noodige ontsmetting
zal worden toegepast.
Het voorstel van het bestuur, f 150.
voor dit doel uit te trekken wordt nabij
acclamatie aangenomen en de Voorzitter
doet toezegging, dat het bestuur gaarne,
hetgeen door den heer Visser van Nieuwe
Niedorp in het midden is gebracht in
ernstige overweging zal nemeD.
Voorstel van het bestaur omtrent een
in te stellen onderzoek naar de suikerbie
tenteelt in andere streken. In te leiden
door den heer K. Breebaart Jz. Spr. be
gint zijne inleiding met de veronderstel
ling, dal de zuidelijke provinciën de noor
delijke voor zijn, wat de opbrengst van
het aantal suikerbieten per hectare betreft.
Gaarne zou Spr. daarvan de redenen op
lossen en met dat doel stelt Spr. namens
het bestuur voor, 3 leden naar die plaatsen
te zenden, nl.1 theoreticus en 2 practische
landbouwers, om af te leiden, waaraan de
hoogere opbrengst is toe te schrijven. Men
bad hier voornamelijk het oog op Zeeland
en westelijk Noordbrabant en het bestunr
achtte den zaaitijd als het beste tijdstip
voor dat bezoek.
Voorzitter licht toe, dat voor dit onder
zoek 1 300.— is uitgetrokken,
Dit voorstel wordt eveneens bij accla
matie aangenomen.
Voorzitter deelt mede, dat tot die com
missie door het bestunr zijn aangewezen
de heeren K. Breebaart Jz. en G. H,
Geerligs, als practische landbouwers en de
heer C. Nobeldirecteur Winterschool te
Schagen, als theoreticus.
Voorstel van het bestuur, om een cre-
diet te verleenen van hoogstens f 100.
aan het comité van de proefzuirelboerderij.
In te leiden door den Voorzitter. De heer
v. Foreest meent, dat de zaak der proef-
zuivelboerderij schijnbaar op goede scbroeren
staat. Ged. Staten hebben zich bereid
verklaard, in de a. s. voorjaarsvergadering
aan de Provinciale Staten voor te stellen,
voor dit doel eeue subsidie van f 8500.—
te verleenen. Met den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken heeft te Hoorn ook
eene conferentie plaats gehad en scheen
ook die niet ongeneigd, om mede te wer
ken maar diens medewerking werd af
hankelijk gesteld van eene ruime bijdrage
der provincie. Daarenboven heeft de
Minister den Rijksbouwknndige opgedra
gen, om met bekwamen spoed te maken
een plan voor een proefstation met anntxe
boerderij op bescheiden voet. Officieus is
de mededeeliog gedaan, dat de minister
geneigd zou zijn, aan de 2e Kamer te
verzoeken, daarvoor een post nit te trekken.
Maar tot dusverre heeft voorzitter van
dit alles nog niets gemerkt; en om de gewone
dagelijksche onkosten te bestrijden, als
drukwerken en anderszins, moet er geld
zijn, en daarom stelt voorzitter voor, daarvoor
f 100.op de begrooting te stellen.
De heer W. C. Visser, Nieuwe Niedorp,
stelt voor, om dit punt dadelijk bij accla
matie aau te nemendiensvolgens ge
schiedt.
Vocrstel bestuur, om eene premie van
f 100.uit te loven, voor de beste col
lectie van minatei>s 20 stuks, in Hollanda
Noorderkwartier ingevoerde, engelsche fok-
rammec. In te leiden door den heer
H. Fijn Hz. Spr. herinnerde er aan, dat
reeds eenige jaren geleden engelsche ram
men waren ingevoerd geworden en het
succes daarvan ook niet was uitgebleven,
doch hierdoor bleek de bestrijding van
den achteruitgang van het schapen
ras nog niet voldoende.
In vorige jaren toch gingen slechtB een
paar landbouwers en handelaars naar En
geland en kochten daar voor eigen reke
ning rammeD, die zij meenden van de
hand te kunnen zetten, doch deze pogingen
leidden niet verder. Dat aankoopen evenwel
aan te meedigen was het streven van het
bestuur en daarom werd er voorgesteld,
om eene premie uit te loven. Spr. bracht
vervolgens in herinnering de beste resul
taten, die verkregen waren met de krui
sing van engelsche rammen.
De heer Zuurbier waardeerde ten zeer
ste de nitloving van f 100.maar ge
loofde toch eenige bedenking te moeten
oppereB. Spr. vindt het gewaagd, voor
één collectie van 20 rammen f 100 uit te
loven, daar, gesteld dat er 3 inzendiogen
zijn, er dus 2 onbekroona zullen blijven,
en de twee eigenaren daarvan schade zullen
ondervinden bij het verkoopen hunner die
ren. Spr. zag liever f 100 uitgeloofd voor den
besten ram van al de aangevoerde koppels.