Zondag 4 April 1897.
41ste Jaargang ETo. 3191
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Z a t e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Bureau: SCHA©K]S, liaan, II 4.
UilgeverP. TRAPMAN.
MedewerkerJ. W1X R E L.
Prijs per jaar f 3.—. Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Bij dit Nummer behoort
een Bijvoegsel.
GemeenleSc hagen.
Bekendmakingen.
POLITIE.
Jacht en Visscherij.
Binnenlandsch Nieuws.
De laatste j. 1. maandag
gehouden, wintervergadering van het
Departement „Nieuwe Niedorp" der
Maatschappij tot Nut van het Algemeen j
kenmerkte zichzooals trouwens de
meeste harer voorgangsters, door
slechte opkomst der leden.
Door afwezigheid van den Voorzitter,
den heer D. v. d. Stokopende de heer
Ds. K. van der Heulen de bijeenkomst,
waarna de uitgebreide notulen van den
Secretaris, den heer S. Prinsonder dank
zegging werden goedgekeurd.
De heer J. Coster deelde,als Commis
saris der Departements-Leesbibliotheek,
mede, dat verschillende boeken nood
zakelijk dienen te worden opgeknapt.
Een begrooting hadden Commissarissen
nog niet opgemaakt, doch de heer Coster
zou gaarne zien, dat het bestuur van het
Departement in de zomermaanden nog
eens bijeenkwam, opdat, in verband met
het besluit van de vorige vergadering,
nog voor September de bibliotheek in
goeden staat zou kunnen worden ge
bracht.
In de plaats van het aftredend en
niet herkiesbare bestuurslid, den heer
D. v. d. Stok, werd de heer J. G. van
Eden gekozen, terwjjl respectievelijk als
Secretaris van het Departement en als
Commissaris der Leesbibliotheek de
heeren S. Prins en K. Brouwer werden
herkozen.
In de Commissie voor het nazien der
rekening van de Spaarbank werden
benoemd de heeren R. Swagerman., J.
G. van Eden en S. Prins en eindelijk
werd als afgevaardigde van het Depar
tement naar de eerstvolgende Algemeene
Vergadering der Maatschappij aange
wezen de heer J. Costermet den heer
J. G. van Eden als plaatsvervanger.
De beschrijvingsbrief der Algemeene
Vergadering lokte weinig disscussie uit.
Aan den afgevaardigde werd een vrij
mandaat verstrekt.
De Voorz., de heer Fan der Heulen
sloot hierna de vergadering met dank
aan de aanwezigen voor hunne getoonde
belangstelling en met de hoop, dat het
volgend jaar blijk moge geven van meer
leven en getrouwer opkomst.
Alieitei Nioiws-,
RUNT.
AÖKTtBltiE- LmIIHIIM
Ter Secretarie dezer gemeente wor
den inlichtingen verzocht, omtrent
een verloren zakboekje, inhoudende 16
Schager loten voor de aanstaande
Paaschtentoonstolling, en wel da volgen
de nummers: 12525, 12527, 12528,
12529, 12530, 12531, 12532, 12533
12535, 12536, 12537, 12538, 12540,
12541, 12542, 12543.
De Burgemeester der gemeente Schsgen
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat
de aanvragen ter bekoming van jacht- en
vischacten, en van kostelooze vergunningen
tot de uitoefening der visscherij, voor het
seizoen 1897/98, ter Secretarie voor de be
langhebbenden ter invulling verkrijgbaar
zijn, dagelijks, zon- en feestdagen uitgezon
derd, des voormiddags van 9 tot 12 nre.
Schagen, 26 Maart 1897.
De Burgemeester voornoemd,
S. BEKMAN.
Mman-Canlaten.
Over den loop, dien de verkiezings
strijd dit jaar nemen zal, is nog weinig,
eigenlijk niets te zeggen. Alleen kan
men als een begin van teekening in
den toestand beschouwen de toenadering
tusschen oud-liberalen en Chr. histori-
schen ot liever, om ons volkomen juist
uit te drukken vau de laatsten tot de
eersten. Wij zien het bewijs daarvoor
niet in de tusschentijdsche verkiezing
te Breukelen, want het Breukelensche li
beralisme is juist van de kleur, die zich
met de chr. historische opperbest mengen
laat. Neen, maar er zijn kleinigheden hier
en daar losgelaten, die in die richting
wijzen. De voornaamste daarvan is eene
gedachtenwisseling tusschen de h.h.
Bronsveld en de Beaufort. De heer
Bronsveld maakte in zijne Kroniek nog
al eene ernstige bedenking tegen de
brochure van den heer de Beaufort.
De heer de Beaufort wees die beden
king in de Amst. Ct. tamelijk kras en
zeer uit de hoogte ai. En ziet, in de
volgende Kroniek komt de heer Brons
veld meêdeelen dat er zooveel verschil
niet is tusschen beiden en dat hij
het heel graag eens is met een man
als de Beaufort. Al te veel hechte
men aan deze aanduiding nog niet
maar zij geeft toch voldoende aanwij
zing, om in die richting een oog in 't
zeil te houden, eerstens, omdat het eene
merkwaardige combinatie zou zijn op
zich zelve, met het oog op die van
1894, eu ten andere, omdat, zoo
deze combinatie tot stand mocht komen,
anderen daaruit van zelf voortvloeien.
Ook voor de vooruitstrevende liberalen
is het niet onverschillig, of de oud-
liberalen, 'tzij dan in hun geheel,
't zij ten deele hun steunpunt zoe
ken bij eene groep, die nog wat meer
rechts Btaat dan zij. Maar, invloed
daarop uit te oefenen, in één of anderen
zin ligt op onzen weg niet, en daarom
houden wij de zaak alleen in het oog
als zeer belangstellende toeschouwers.
Inmiddels hebben wij met des te
meer ernst na te gaan, wat er op eigen
gebied voor ons te doen is, en dit geeft
ons aanleiding enkele denkbeelden, over
we rkman-candidaten te ontwikkelen.
Wij hebben geijverd voor bet toeken-
nen van het kiesrecht aan den werkenden
stand, onder meer, omdat, nu de beharti-
81Dg van zijne belangen het meest op
den voorgrond zal treden, hij er aan
spraak op heeft, om daarop zijn invloed
te "oen gelden, maar ook verplicht is,
om voor de te nemen maatregelen me-
e "e verantwoordelijkheid te dragen. Het
spreekt vanzelf, dat, als de werklieden-
ezers van hun kiesrecht geen of een
verkeerd gebruik maken, zij voor hun
eel de schuld dragen, dat aan de be-
3-Qgen van hunne standgenooten niet vol-
P - ^ht wedervaart.
oppervlakkig redeneercnde,
zou men nu tot de gevolgtrekking kun
nen komen, dat die werklieden-kiezers
om dezelfde reden verplicht zouden
zijn, om ook werklieden candidaat te
stellen en alleen op dezen te stemmen.
Dit zou echter onjuist geredeneerd zijn
en ook niet in het belang van den
werkmansstand zijn. Om toch in eene
parlementaire vergadering zijn doel te
bereiken, moet men niet alleen weten,
wat men wil, maar ook de middelen en
de wegen kennen, om dat te verwezen
lijken; anders loopt men gevaar, met
een kluitje in het riet gezonden te
worden. Want niet altijd treft de een
voudige werkman in de vergaderingen
van kundige en ontwikkelde personen
welwillende medeleden aan, die zijne
onervarenheid te hulp komen. Het ge
beurt wel eens, dat er zijn, die zich het
goedkoope en kinderachtige vermaak
gunnen van den min-geleerde in zijne
ongeleerdheid ten toon te stellen! Daar
om is het, ter bereiking van het doel,
aanbevelenswaard, dat men zijn vertrou
wen schenke en het mandaat verleene
aan mannen, die het klappen van de
zweep kennen. Onder de tegenwoordige
Kamerleden zijn er, die een warm hart
voor de belangen der minderbedeelden
aan rijke parlementaire ervaring paren.
Hunne namen zweven op aller lippen.
Als de werklieden-kiezers aan zulke
mannen hunne stem geven, behartigen zij
niet alleen hunne eigen belangen en die
hunner lotgenooten, maar zij dekken
ook ten volle hunne verantwoordelijk
heid: want die mannen zullen voor hen
opkomen beter, krachtiger en met meer
gevolg, dan zij zelf zouden vermogen.
Naast deze meer algemeen bekende
werkmansvrienden, kent iedereen er wel
in eigen kring. Hun ontbreekt misschien
de parlementaire ervaringmaar niet
het warme hart voor den werkman, niet
de zucht, om zijne belangen te bevorderen,
zijn lot te verbeteren, het peil van den
stand te verheffen. Ontwikkeling en in
vloed zijn veelal hun deeluit hunne
gelederen kieze men ook zijne candida-
tenmet de mannen van de oude gar
de zullen zij eene sterke keurbende vor
men, die, zelfs al moge zij niet groot in
aantal zijn, een machtigen invloed ten
goede zal kunnen uitoefenen, omdat, wat
zij beoogen, in de richting van den tijd
ligt en komen moet.
En dus kan de werkman stilletjes
thuis blijven Dat zouden wij zeer be
treuren. Er zijn ongetwijfeld ook werk
lieden noodig in de Tweede Kamer. Mits
zij maar van de goede soort zijn. Wij
bedoelen hiermee nietvan de goede
richting, maar dat zij in staat zijn er de
taak te vervullen, die hun er wacht.
Wi6 met de werklieden wat meer van
nabij in aanraking komt, weet, dat men
onder hen aantreft mannen met eene
zekere natuurlijke welsprekendheid. Zij
hebben eene tamelijk ruime woordenkeus,
eene zekere gemakkelijkheid in de wijze
om hunne zinnen te vormen en in goe
de orde op elkander te doen volgen
veelal maken zij een gepast gebruik van
den klemtoon en als zij dan ook nog met
eene welluidende stem bevoorrecht zijn,
dan maken zij veelal indruk en behoo-
ren zij tot de voormannen. Toch zou
den wij op hen niet in de eerste plaats
de aandacht gevestigd willen zien voor
kamer-candidaten. Niet, omdat wij die
welsprekendheid op zichzelf schadelijk of
zelfs maar overbodig zouden rekenen. In
tegendeel. In eene beraadslagende verga
dering is zij van veel, maar voor de
vervulling van de taak van een werk
man-Kamerlid toch slechts van bijkomen
de waarde. Wat hij in de eerste, de
voornaamste plaats, wat hij in ieder ge
val moet bezitten, dat gaat met die wel
bespraaktheid niet altijd, helaas niet
eens dikwijls samen het is grondi
ge kennis van de werkmanstoestan
den, van de werkmans-belangen, van de
werkmans-wenschen. Let welwij zeg
gen grondig, en wij bedoelen van
werkmans-standpunt. Wij verlangen niet,
dat de werkman, die lid van de Kamer
wordt, studie hebbe gemaakt van de
staathuishoudkundeniet, dat hij eene
keuze wete te doen tusschen al de stel
sels, die voor het maatschappelijk ver
keer zijn en worden aangeboden. Maar
wij wenschen, dat hij kunne mededeelen,
welke verbeteringen de verstandige,
practische werklieden in hun toestand
noodig en mogelijk achten en langs wel
ken weg zij dat doel bereikbaar achten,
wij verlangen tevens, en hieraan is veel
gelegen, dat zij ontwikkeld genoeg zijn,
om, wanneer hun duidelijk gemaakt
wordt, dat de door hen aanbevolen weg
niet bruikbaar is, of niet tot het doel
leidt, de daarvoor aangevoerde gron
den te waardeeren en tevens te beoor-
deelen, of hetgeen hun in de plaats
daarvan aangeboden wordt, tot eene be
vredigende oplossing kan leiden. Met an
dere woorden duswij verlangen man
nen, die weten,'wat den werkman dien
stig is, en die met staatslieden en staat
huishoudkundigen kunnen overleggen,
hoe dit op de beste wijze te bereiken
ismaar die ook aan deze laatsten kun
nen aantoonen, wat er aan hunne plan
nen ontbreekt, om hunne bedoeling, het
welzijn van den werkman, te verwezen
lijken.
Zulke mannen zijn er. Zij zijn ge
vormd in ^ïet vereenigingsleven. Maar
zij treden in den regel niet op den
voorgrond. Men moet ze dus opsporen
en de aandacht op hen vestigen, hoe
eer hoe beter. Dit element toch is in
de aanstaande Tweede Kamer onmisbaar.
Ook nog om eene andere reden. Zullen
zij, die werkelijk het goede voor den
werkman willen, veel dienst hebben van
de voorlichting der door ons bedoelde
mannen, nog meer zal hun raad en hunne
waarschuwende stem van dienst zijn
tegenover anderen, die ook wel het goe
de willen, maar niet recht weten, hoe
het aan te vangen. Er wordt nl. in
onze dagen nog al geliefhebberd op het
gebied der maatschappelijke vraagstukken
en naast hen, die, op grond van ernsti
ge en veelij verige studie, welgemeende
pogingen willen aanwenden, om tot
eene oplossing te komen, zijn er ande
ren, die zich meer door hun goede hart
dan door hun wikkend en wegend hoofd
laten leidennog anderen, die aan die
vraagstukken meedoen, omdat het nu
eenmaal in de mode is, gezwegen
nog van hen, wien de sociale belangen
dienen tot voertuig van andere belan
gen Yan die allen zijn denkbeelden,
plannen, voorstellen te verwachten, die
misschien veel beloven, maar inderdaad
weinig zullen geven. Om daartegen
met den noodigen nadruk en de ver-
eischte zaakkennis op te treden, heeft
men in hooge mate behoefte aan de voor
lichting van hen, die uit eigen levens
ervaring weten, wat goed is voor den
werkman, wat zjjn lot inderdaad verbe
teren kan, zonder aan den anderen kant
ernstige bezwaren te voorschijn te roe
pen.
Evenals op elk gebied dus trachte
men ook hier naar verdeeling van ar
beid en vereeniging van krachten, om
alzoo het meeste nut te stichten. Geen
staatslieden dus alleen, en geen werk
lieden alleen, maar beiden, bereid om
ieder dat deel, waarvoor zij het meest
geschikt zijn, te aanvaarden van de taak,
die zij te zamen moeten en te zamen
willen volbrengen ter bereiking van één
gemeenschappelijk doel
Zaak-Kievit s.
Bij den uitgever E. N. Smit Ez., te
KOOG a/d ZAAN, zal dezer dagen eene
brochure verschijnen, getiteld Kievit's lij
den in het krankzinnigengesticht Meeren-
berg, naar officieele stukken en bescheiden
bewerkt door C. J. H. van Ooi] te Amster
dam.
Allen, die belang stellen in deze duiste
re zaak, znllen ongetwijfeld de verschij
ning van dit boekje met spanning tege
moet zien.
De brochure zal voor den geringen prijs
vjn 30 cents in eiken boekhandel verkrijg
baar zijn.
Vergadering van den G e-
meenteraad van Winkel, gehouden op
dinsdag 30 Maart 's voormiddags te 91/t
ure.
Afwezig de heer J. Breelaart Kt. met
kenuisgeving.
De Voorzitter opent de vergadering,
waarna de notulen der vorige zitting wor
den voorgelezen en goedgekeurd.
Wordt medegedeeld
dat Burgemeester en Wethouders hebben
gezien, dat op de overtreding van art. 100
der 2 Februari vastgestelde algemeene Po
litieverordening, geene sti&fbepa'ing is
gesteld, en dit artikel alzoo niet in de
strafbepalingen (art. 109) dier verordening
is opgenomen. Daar B. en W. het echter
wenschelijk hebben gevonden, op de over
treding van dit artikel wel straf te stellen
en 't in de strafbepalingen, vervat in art.
109, alsnog op te nemen, wordt een des-
betreffend door den secretaris in concept
opgemaakt, besluit ter tafel gebrachtmede
wordt in concept ter tafel gebracht eene
bij art. 65 der Kieswet voorgeschreven
plaatselijke verordening, waarin bij ver
kiezingen als stemlokaal voor de gemeente
wordt aangewezen het locaal in het Raad
huis, waarin de vergaderingen van den
Gemeenteraad worden gehouden.
Beide deze verordeningen worden na
voorlezing onveranderd vastgesteld, en zul
len H. H. Ged. S aten in afschrift ter ken
nisneming worden aangeboden.
Aan de orde is behandelen kohier van
den Boofdelijken Omslag en de belasting
op de honden, waartoe in comité wordt
gegaan. Bij heropening der vergadering
wordt het kohier en hoofdelijk omslag vast
gesteld tot een bedrag van f2658,51' en
dat der hondenbelasting tot een bedrag van
f137.welke beide kohieren h. h. Ged.
Staten ter goedkeuring zullen worden toe
gezonden.
Overgelegd wordthet Procesverbaal
van opnemiug der boeken en kas van den
Gemeenteontvanger, waaruit blijkt, dat de
ontvangsten over den laatstvoorgaanden en
van den loopenden dienst hebben bedragen
f26633.29, en de uitgaven eene som van
f 25986.19' beliepen, zoodat in kas be
hoorde te zijn de som van f647.095, welk
bedrag overeenstemt met de bij hem in
kas zijnde gelden. Voor kennisgeving aan
genomen.
Door den Voorzitter wordt thans de wen-
schelijkheid besproken om in plaats van hou-
ten, ijzeren goten om de nieuw te bou
wen school te leggen, niettegenstaande eene
dergelijke wijziging van het bestek, volgens
opgaaf, de aannemingssoa met ongeveer
f50.zal verhoogen. Na eene korte be
spreking wordt hiertoe met meerderheid
van stemmen besloten.
Ingekomen zijn de volgende verzoeken
1. vau den onderwijzer, den heer J.Porte,
om over een gedeelte grond vsn het
schoolplein, ter breedte van orgeïeer \1J1
M., grenzende aan den tuin van den heet
Htlchior, te mogen beschikken, ter beplan-*
ting van verschillende bloem- en grassoor
ten, ten einde zijne leerlingen gedurende
de speeltijdtn door aanschouwelijk onder
wijs in de plant- en landboawknnde in te
wijden.
Alvorens dit verzoek in stemming te
brengen, wordt den heer Helchior gevraagd,
of door hem, bij eene inwilliging van het
verzoek, genoegen zal worden genomen met
het plaatsen van een laag hekje als schei
ding tusschen ZijnEd. erf en het school
plein, ten einde het thans bestaande schei
dingshek alsdan voor den aantebrengen
tuin te kannen plaatsen. Nadat door de
zen is verklaard, hiermede genoegen te ne
men, wordt tot stemming overgegaan en
met vijf tegen een toestemmend op dit
verzoek besloten.
2. van D. Keijzer te Lutjewinkel, tot
demping van een tusschen zijn erf en den
weg loopend slootje. Wordt besloten,
Keijzer vergunning te verleenen tot dem
ping dier sloot, met dien verstande echter
dat het door hem te stellen hek niet ver
der mag worden gebracht dan aan den on
derkant van de thans bestaande sloot, met
welk toezicht de heeren Nobel en Timmer'
man zich znllen belasten.
3 van P. Hul, om een gedeelte van de
Zoutkaagskade voor eene som van f 15.—
van de gemeente uit de hand te mogen
huren. 'Daar echter tan vorigen jare de
geheele kade door H.Wurkum voor f 45.—
in veiling is ingehuurd geworden en het
door Hul verlangde gedeelte meer dan 1/t
der geheele kade bedraagt, vindt geen der
heeren redenen zonder vooruitzicht van
eenig voordeel, van de gewone regeling af
te wijken er wordt alzoo afwijzend besloten.
Echter wordt algemeen overeengekomen,
deze kade bij de a.s. veiling in tweeën te
presenteeren, en wel het eerste gedeelte te
stellen vanaf de Boodskade tot aan de uit
watering van den Zoutkaagsmolen en het
tweede gedeelte vanaf die uitwatering tot
de Siuiskade. In verband hiermede wordt
nog besloten, de verpachting te honden
op zaterdag 10 April e. k., 's avonds 6
uur, om dan tevens de uit de dorpssloot ge
trokken bagger te verkoopen.
Ten slotte wordt de wijze van aan
besteding besproken, betreffende de ver
moedelijk benoodigde schoolbehoeften vaDaf
1 Mei 1897 tot 1 Januari 1898, waarvan
de door de onderwijzers opgemaakte lijs
ten zijn ingekomen.
Besloten wordt, de in deze lijsten om
schreven benoodigdheden in massa aan te
besteden, welke aanbesteding in daarvoor
geschikte couranten zal worden gepubli
ceerd.
De op het convocatiebiljet Ier behande
ling gestelde punten hiermede eindigende,
wordt door den Voorzitter de gewone
omvraag gedaan, waarin de heer Timmer
man met bet oog op de verwijtingen en
scheldwoorden, welke sommige personen
elkaar kunnen toevoegen bij de verpach
ting van het grasgewas, in overweging
geeft, de perceelen niet in opbod te doen
veileD, maar ze, nadat vooraf door Bur
gemeester en Wethouders de sommen daar
voor zijn bepaald, in afslag aan den eer
sten mijner toe te kennen.
Hiervoor tot stemming overgaande, wordt
met 5 stemmen tegen 1 stem voorstel Tim
merman verworpen waarna de Voorzitter
deze vergadering sluit.
Een nieuwe schouwburg
te AMSTERDAM.
Het aanstaande jaar zal de heer L. H.
Chrispijn volgens eene mededeeling
in het N. v. d. D. een eigen, een
nieuwen schouwburg hebben, een schouw
burg, niet te groot en zeer behagelijk in
gericht, volgens getoonde teekeniDgen van
den bouwkundige, den heer van Kesteren,
zoon van den bekenden graveur te Am
sterdam.
Het plan bestaat, het tooneel te bonwen
gelijk in sommige duitsche schouwburgen,
bestaande nit een voor- eu achtertooneel.
Als een der bedrijven afgespeeld is, zinkt
de geheele toestel, waarbinnen de handeling
voorviel, naar beneden, van achteren komt
eeD geheel gemonteerd tooneel voor de vol
gende scène aanschoiven. De open achter-
rnimte wordt terstond aangevuld door een ge
reed staand tooneel voor eene weder volgende
scène, die uit de diepte komt oprijzeD. In
de daarachter ontstane benedenruimte
komt het tooneel van de afgespeelde scène
aanschuiven, dat terstond voor eene volgen
de akte wordt gemonteerd. De moeilijk-
