GEMEENTERAAD.
Zondag 20 Juni 1397.
41ste Jaargang ITo. 3214.
De Uitslag'.
VERKIEZING
OPGAVEN VAN CANDIDATEN,
Mtiel overzictt der weel.
Dit blad verschijnt tweemaal per week j Woensdag- en
Z a t e r d a g a v o n d. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
AIVERTENTLEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Bureau: §CHAOEIt liaan, JD 4.
UitgeverP. TRAPMAN.
MedewerkerJ. WINKEL
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 8.60,
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Zij, die zich met
I Juli op dit blad abonnee-
ren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende num
mers gratis.
Gemeen teSchagen.
Bekendm aki i» gr e n.
Maar bovenal verdient de aandacht
Buitenlandscli Nieuws.
Alititei NiÊiws-,
Aiurtemifi-1 LuMliL
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van SCHAGEN;
Gelet op art. 46 van de Politieveror
dening voor die gemeente,
Brengen ter algemeene kennis,
dat het op den 21, 22, 24 en 27 Ju
ni a. 8. in het belang der openbare orde
verboden is, in de kom der gemaeDte van
af de punten, waar de daartoe betrekkelij
ke waarschuwingen «ijn geplaatst, anders
dan stapvoets te rijden.
Overtreding wordt gestraft met eene
boete van ten hoogste f 25 of hechtenis
van ten hoogste 6 dagen.
SCHAGEN, 15 Juni 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
de Secretaris,
DENIJS.
De BURGEMEESTER van SCHA
GEN,
Gezien artt. 10 en 145 van de politie
verordening dezer gemeente,
Verleent Vergunning
aan de tappers, om gedurende de kerm:s
muziek te laten maken, danspartijen te
doen plaats hebben en ra bezetten tijd te
tappen.
Schagen, 15 Juni 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
de Secretaris,
DENIJS.
VOOR DEN
De Burgemeester der Gemeente Schagen,
brengt niermede ter openbare kennis,
dat op DINSDAG, den 29 Juni aan
staande, zal plaats hebben de verkiezing
van Drie leden van den Gemeenteraad
van Schagen, in het Kiesdistrict Schagen,
waartoe deze Gemeente behoort;
dat op dien dag, van des voormiddags ne
gen tot des namiddags vier uren, bi) den Bur
gemeester der Gemeente Schagen (hoofd-:
plaats van het Kiesdistrict) kunnen worden
als bedoeld in artikel 51 der Kieswet en ar
tikel 10 der Gemeentewet.
Deze opgaven moeten Inhouden den naam,
de voorletters en de woonplaats van den
candidaat en onderteekend z\jn door ten
minste tien kiezers, bevoegd tot deel
neming aan deze verkiezing.
De inlevering dezer opgaven moet ge
schieden persoonlijk door één of meer der
personen, die de opgave hebben onderteekend.
De candidaat kan daarbij tegenwoordig zijn.
Van de inlevering wordt een bewijs van
ontvangst afgegeven,
P ormulieren voor de opgaven bovenvermeld
zijn ter Secretarie dezer Gemeente koste
loos verkrijgbaar van heden tot en met den
dag der verkiezing.
De Burgemeester brengt hierbij in herin
nering artikel 151 der Kieswet, luidende als
volgt
Hij, die eene opgave als bedoeld in arti
kel 51 inlevert, wetende dat zij is voorzien
van handteekeningen van personen, die niet
bevoegd zijn tot deelneming aan de verkie
zing waarvoor de inlevering geschiedt, ter
wijl zonder die handteekeningen geen vol
doend aantal voor eene wettige opgave zou
overbleven, wordt gestraft met gevangenis
straf van ten hoogste drie maanden of een
geldboete van ten hoogste honderd
twintig gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die
wetende dat hij niet bevoegd is tot deelne
ming aan de verkiezing, eene voor die ver
kiezing ter inlevering bestemde opgave,
bedoeld bij artikel 51, heeft onderteekend.
Schagen, den 14 Juni 1897.
De Burgemeester voornoemd,
S. BERMAN.
Wij hebben het ons niet te ont
veinzen De uitslag der verkiezingen is
den liberalen niet gunstig geweest. E-
venals in 1887 schijnen zich de nieuwe
kiezers bij voorkeur bij de kerkelijke
partpen aangesloten te hebben.
Die uitslag komt niet onvoorzien. Wij
waren er op voorbereid en zullen den
verderen loop der dingen met kalmte
afwachten, wetende, dat onze tijd weder
om komen zal, spoediger dan men nu
wellicht mogelijk acht.
Van een geregeld overzicht van den
uitslag kan nog geen sprake zijn, daar
slechts in 50 districten een definitieve
uitslag verkregen werd en daaronder
die r.-kath. districten, waarin men den
uitslag wel reeds van te voren voor
spellen kon In die 50 districten zijn
nu 15 liberalen, 12 anti-revolutionairen,
22 katholieken en 1 chr.-hist. candidaat
gekozen. Wij nemen natuurlijk de groo
te verdeelingen en verdiepen ons nog
niet in de nuanceeringenhet is beter,
daarmee te wachten tot wij bekend zijn
met den uitslag der herstemmingen, in
de meeste waarvan liberalen betrokken
zijn. Er zijn er 24 tusschen liberalen en
anti-revolutionairen, 8 tusschen liberalen
en katholieken, 3 tusschen rechtsche
liberalen en radicalen of linksche libera
len.
In deze groepen zijn niet ingedeeld
eenige herstemmingen, die een eigenaar
dig karakter hebben en die wij daarom
afzonderlijk vermelden, zonder ook
déarover in beschouwingen te treden.
Te Amsterdam, waar in alle distric
ten herstemming moet plaats hebben,
ziet men o. a. tegenover elkaar
staan den heer Heldt, die reeds
jaren lang den werkmansstand
in het parlement vertegenwoordigt en
den heer Pastoors, den voorzitter van
den roomsch-katholieken Volksbond. Te
Amersfoort komen in herstemming de
tegenwoordige burgemeester en de oud
burgemeester, de heer Schimmelpenninck
en de heer van T.A.J, van Asch vaD Wijck
in een eigenaardige verhouding de heer
Schimmelpenninck, eigenlijk van conser
vatieve natuur, en door alle conserva
tieve elementen gesteund, is bij de an
ti-revolutionairen ingedeeld, doch zijn
tegen-candidaat is volbloed auti-revolu-
tionair en candidaat van de verbonden
partijen.
Eenigszins van gelijke natuur als de
heer Schimmelpenninck zijn de chr.
historische candidaten, waarvan er ee
nige in herstemming komen, doch met
verschillend gekleurde tegenstanders, één
nl. met een liberaal, één met een an
ti-revolutionair, één met een katholiek
en één met een radicaal.
Van de socialisten is er geen geko
zen. De heer van der Zwaag komt in
herstemming met den liberaal Pij Metsen,
en de heer Troelstra met den radicaal
Gerritsen, de anti-revolutionair de
Vries en den liberaal Bos.
Zeer opmerkelijk is in de gegeven
verhoudingen, nu anti-revolutionairen en
roomsch-katholieken samengaan, de
stand van zaken te Katwijk en te
Loosduinen, in elk van welke districten
een anti-revolutionair staat tegenover
een katholiekte Katwijk Donner te
genover van Nispen tot Sevenaer en in
Loosduinen de heer Brummelkamp Jr.
tegenover den heer van Berckel.
Er zijn nog eenige herstemmingen,
die de aandacht verdienen om de per
sonen, die er in betrokken zijnte
Amsterdam IV, de heer Gleichman,
Voorzitter der Tweede Kamer, tegeno
ver den radicaal Mr. van den Bergh,
en in V, de oud-minister Pierson tegen
over den radicaal Ketelaarin VI, de
liberaal Cremers tegenover den bekenden
katholieken bouwkundige Cuypers, maar
vooral in IX, Dr. Kuyper tegenover Mr.
Tak van Poortvliet, dien hij in 1894
zoo kloek en zoo onvervaard ter zijde
stondIn Beverwijk staat de heer
Tak tegenover den katholiek Borret
en in Zuidhorn de heer Kuyper die
in Sliedrecht gekozen is, evenals Dr.
Schaepman in Almelo tegenover den
heer Zylma, die, hoewel liberaal, als
protectiónist gesteld is en dus den heer
Boonstra als liberaal tegenover zich
heeft.
de tweestrijd in Groningen, waar Mr.
8. van Houten, thans het hoofd der
conservatief-liberalen, tegenover den heer
Drucker staat, die als oud-voorzitter der
Liberale Unie een der corypheeën van de
linka-liberalen heeten mag. Reeds nu
kreeg de heer Drucker er ongeveer
700 stemmen meer en de stand der
stemmen doet niet verwachten, dat de
heer van Honten meer winnen zal dan
de heer Drucker.
Over 't geheel kan men niet bewe
ren, dat het stembuslot den conservatie
ven gunstig is geweestnoch in aantal
gekozenen, noch in aantal behaalde
stemmen. Trouwens, ook de radicalen,
de volkspartij, de soc.-democraten kwa
men niet bijzonder in aanmerking. Zon
der daaruit nu al dadelijk bepaalde ge
volgtrekkingen te maken, willen wij wel
eene onderstelling, die zich aan ons op
dringt, ten beste geven, en wel deze
dat de kiezers oprecht vertrouwen ge
steld hebben in de beloften, die van
kerkelijke zijde ten opzichte der sociale
politiek werden gedaan. Zullen die goe
de verwachtingen vervuld worden? Wij
wagen ons niet aan voorspellingenzoo
ja, dan zal ieder, wieD de verbetering
van het lot der maatschappelijk misdeel-
den ter harte gaat, zich daarin verheu
gen zoo neen, dan zullen de gevolgen
zich niet laten wachten.
In becjjferingen omtrent den mogelij
ken uitslag der herstemmingen verdiepen
wij ons niet. De stembus zal weldra
haar beslissend woord gesproken hebben
en dan zal het tijd zijn, in afwachting
van de daden der nieuw gekozenen, hen
voorloopig in te deelen Daar de kleur,
die zij zelve aangenomen hebben,
of waaronder zij den kiezers zijn aange
boden. En dan is het tijd ook te over
wegen, welke de plaats is, die de onzen
onder den nieuwen koers hebben in te
nemen, om in 't belang van land en
volk zooveel te doen als de omstandig
heden hun toelaten te doen.
Voor berekeningen omtrent den uitslag
der herstemmingen ontbreekt ook elke
deugdelijke grondslag. In 1894, toen de
kieswetstrijd eene scherpe scheiding
scheen gemaakt te hebben tusschen
voor- en tegenstanders van Tak 's kies
rechtuitbreiding, kwamen toch de her
stemmingen heel anders uit dan de eer
ste stemmingen deden verwachten. Wat
zal het dan nu zijn, nu tusschen de ge
decideerde partijen, die weten, wat zij
willen, zich allerlei zwevende groepen be
wegen, die zich nu eens her- en dan
derwaarts bewegen, en bovendien over
belangrijke vraagstukken onder alle par
tijen zelve in meerdere of mindere ma
te verschil van meening bestaat P
Wat den onzen te doen staat op den
25 Juni a. s., daarover geven wij het
woord aan het Bestuur der Liberale U-
nie, dat onderstaande circulaire aan de
kiesvereenigingen verzond:
AMSTERDAM, 17 Juni.
Aande Kies vereenig in gen,
leden van de „Liberale Unie."
De herstemmingen staan voor de
deur.
Gij stelt er waarschijnlijk prijs op van
ons te vernemen, welke leidende ge
dachte daarbij richtsnoer van uw hande
len moet zijn.
Waar candidaten in herstemming ko
men, die bij eerste stemming reeds door
u waren gesteld of gesteund, is uw
taak aangewezen. Maar ook daar, waar
niet de man uwer voorkeur in1, de her
stemming is begrepen, is onthouding in
geen geval geoorloofd.
Nu de zekerheid bestaat, dat de
Roomschen en hunne anti-revolutionaire
bondgenooten elkanders candidaten zul
len stemmen om de meerderheid te ver
overen, zal door u onvoorwaardelijk de
candidaat gesteund moeten worden, van
wien gij zeker zijt, dat hij de politiek,
die van hen te wachten is, niet zal
dienen.
Voorstanders van 'maatschappelijke
hervormingen mogen de overwinning
dier vereenigde partijen niet in de hand
werken. Niet omdat zij ontkennen, dat
ook in die partijen voorstanders van
maatschappelijke hervormingen worden
gevonden, maar omdat bij dezen de
graanrechten de prijs zijn, waar
voor die moeten worden gekocht.
Immers, zij beloven het volk wel her
vormingen, maar willen tot dat doel de
minder gegoeden, onder voorspiegeling
van uitbreiding van het nationale ar
beidsveld, alvast belasten, door de eer
ste levensbehoeften duurder te maken.
Wat er van de hervormingen komen
zal, als eenmaal de protectie verkregen
is, kan men nagaan, waar conservatieve
Katholieken de leiding in handen heb
ben.
Daar gij met ons overtuigd 'zijt, dat
geen grooter ramp ons bedreigt dan de
invoering der protectie, die het volk
verarmt, zijt gij verplicht, elk lid der
vereenigde anti-liberale partijen te we
ren, ook al meent gij, dat hij op 't
stuk van sociale hervormingen dicht bij
u staat.
Bij 't volgen van deze gedragslijn zijt
gij zeker, het uwe te hebben bijgedra
gen, om ons voor eene clericale en pro
tectionistische meerderheid te bewaren.
Hetbestuur der „Liberale
Unie":
Mr. E FOKKER, Voorzitter.
P. J. DE WITT, Secretaris.
De Vereenigde Staten lijden aan uit
breidingsmanie en wel in 't bijzonder
aan eilandenzucht. Reeds meermalen
hebben ze beproefd, op de eene of an
dere wijze zich in de Cubaansche zaken te
mengen, zelfs heeft de Senaat SpaDje
bij herhaling tot een oorlog getart, we
tende, dat de prijs daarvan Cuba zou
zijn. Terwijl er tot heden evenwel te
vergeefs uitgezien werd naar een ge
schikt oogenblik, om de politieke heb
zucht te bevredigen, heeft men zich
langs vreedzamen weg van de Sand
wicheilanden verzekerd. Deze eilan
dengroep is wegens hare ligging tus
schen Azië en Amerika het centraal
punt voor den handel op de Zuidzee,
de ververschingplaats voor de robben
en walvischvaarders der Z. IJszee, de
aanlegplaats voor het steeds toenemend
verkeer tusschen Hongkong en Joko-
hama eenerzijds en San Franeisco an
derzijds. Natuurkundig behooren zij tot
de vruchtbaarste en schoonste der aarde.
Trotsche vulkanen, woeste lavavelden
en steile rotsvelden wisselen af met
lieflijke dalen, waarin de grootste en
schoonste verscheidenheid der dieren- en
plantenwereld wordt aangetroffen. In
tegenstelling met andere eilandengroepen
van Australië, hebben de bewoners allen
den protestantschen godsdienst omhelsd.
De europeesche beschaving heeft hier
haar schoonste arbeidsveld gevonden.
Deze belangrijke archipel, bestaande uit
8 groote eu tal van kleine eilanden,
waaronder er zijn, die met eene dikke
guanolaag zijn bedekt, heeft zich vrij
willig (P) bij de Vereenigde Staten aange
sloten. De tekst van het verdrag, dat
reeds de goedkeuring van den Presi
dent mocht verwerven en nog slechts
door den Senaat bekrachtigd moet wor
den, om in werking te kunnen treden,
bevat de volgende hoofdbepalingen
1. Hawaï, zoo worden de Sandwich
eilanden ook genoemd, staat zijne ge-
heele oppervlakte, met inbegrip der zee
havens en kroonlanden, aan de Vereenig
de Staten af en zal voortaan daarvan
onder den naam van Territory Hawaï
een deel uitmaken.
2. De Vereenigde Staten erkennen
den schuldenlast, groot 5 millioen pond
sterling, en nemen daarvan tot een be
drag van 4 millioen dollar voor hunne
rekening.
3. Alle burgers van de tegenwoor
dige republiek Hawaï worden burgers
van de V. Smet uitzondering van die
Aziaten, welke reeds zijn uitgesloten
van de amerikaansche burgerschaps
rechten. De op de eilanden vertoeven
de Chineezen mogen slechts onder zeke
re voorwaarden in de V. S. vertoeven.
4. De bestaande wetten op Hawaï,
mogen in zooverre blijven bestaan, als
ze niet in strijd zijn met de amerikaan
sche grondwet.
Gelukkig, dat Australië er tot he
den geen Monroeleer op nahoudt,
anders kon deze vreedzame annexatie
nog wel tot ernstige verwikkelingen aan
leiding geven. Geheel zonder protest is
ze evenwel niet gebleven. Telegraphisch
kwam heden het bericht tot ons, dat
Japan tegen de gesloten overeenkomst
verzet heeft aangeteekend.
Wanneer de Amerikanen den ingesla
gen weg verder bewandelen, zal men wel
dra kunnen spreken van zoo landgierig
als een Angel-SakBer. Nu is Engeland
weer aan de beurt, 't Heeft in Azië weer
eene schoone gelegenheid gevonden, om
een deel van Afghanistan in te palmen.
Eene wetensehappelijke expeditie, on
der militair begeleide,is op de grenzen van
Afghanistan door een der bergstammen
verradelijk overvallen. Drie officieren en
25 man werden gedood, een gelijk aantal
officieren en manschappen werden gewond.
De volksstammen behooren tot de Mah-
sud Mullicks en staan onder bevel van
Mullah Powindah, die iu het bergland
langs de noordgrens van Pendjab als
een der ergste vijanden van Engeland
bekend staat. Hij was het ook, die in
November 1894 het engelsche kamp hij
Wano overviel. De onvermijdelijke ex
peditie zal wel weder met uitbreiding
van grondgebied bekroond worden. In
Afrika maakt Engeland zich gereed, den
veldtocht in Soedan te hervatten.
De britsche officieren van het egyp-
tische leger, die met verlof in Engeland
zijn, hebben bevel ontvangen, in het
laatst dezer maand naar hunne garnizoe
nen terug te keeren, ten einde gereed
te zijn voor de expeditie naar Soedan.
Ook de Khalifa maakt zich tot den
strijd gereed. Hij heeft 16000 kameelen
te Omdurman bijeengebracht. Tegen mid
den Juni werd te Omdurman door het
opperhoofd der Dervischen een grooten
krijgsraad belegd, ten einde vast te stel
len, of men tegen de Engelschen op zal
rukken of hun aanval te Omdurman zal
afwachten.
In elk geval schijnt men tot een krach-
tigen tegenstand gezind te zijn. In hoe
verre de belgische expeditie naar Cen-
traal-Afrika, onder bevel van baron
Dhanis, den Engelschen afleiding zal ge
ven, is niet bekend. Allerlei verwarde
geruchten doen over dezen krijgstocht,
zoowel in de buitenlandsche als in de
belgische bladen, de ronde. Nu heet het,
dat de negertroepen in opstand zijn ge
komen, dan, dat baron Dhanis naar het
Kongo-gebied terugkeert, elders weer,
dat hij met de Dervischen slaags is ge
weest en ze heeft uiteengedreven.
Verwonderlijk is het zeker wel, dat het
meest anti-militaire land in allerlei krijgs-
oudernemingen is gewikkeld. De strijd
der belgische clericalen tegen de afschaf
fing van de rempla^anten is te heftiger,
naarmate de koning zich over dit vraag
stuk uitlaat. De toespraak, zondag door
koning Leopold gehouden tot de gene
raals, die hem een adres aanboden, waarin
op de afschaffing der plaatsvervanging werd
aangedrongen, heeft in Katholieke kringen
heel wat opschudding veroorzaakt. De
Patrie, het grootste clericale blad van
België, berispt den koning in zijne meest
scherpe artikels.
Het zegt
De natie is met ons tegen verpruising
van het land. De militaire politiek
van den koning is thans duidelijk ge
bleken. De toestand ligt dus open.
Heeft de koning als onverantwoorde
lijk hoofd van den Staat en zonder
voorafgaande toestemming van de ver
antwoordelijke ministers gesproken, dan
heeft hij een coup d'état begaan." Ver
der zegt dit blad. „De toespraak des
konings is dus zijn zuiver persoonlijk
werken deze, door het hoofd van
dea Staat, buiten alle regels der con
stitutie ondernomen betooging, plaatst
den souverein buiten alle stroomingen
van de openbare meening." Wij zou
den de meening van zekeren Kat-
wijkschen pater, die van de liberalen
in eene zijner verkiezingsvoordrach-
ten als van de onder mij ners van het ge
loof aan God, trouw aan den koniDg
en liefde voor het vaderland sprak, in
deze wel willen weten.
Komt dit clericale orgaan niet in op
stand tegen God, waar het dus schrijft
over de door God aangestelde machten,
ondermijnt het niet de trouw aan den
vorst als het zegt, dat de souverein bui
ten alle stroomingen der openbare mee
ning staat, en waar blijft zijne Reide tot
het vaderland, waar het uit onverant
woordelijke partijzucht de gestelde mach
ten met elkaar in botsing tracht te
brengen P 't Is waar, dit geschiedt in
België en 't was hier te doen om de
Hberalen er onder te brengen j derhal-
