GEMENGD NIÉUWS.
haard gestookt wordt, die doet een goed werk. En
wie voor dien bouw een steentje aandraagt, één of
meer, al naar dat hij kan dragen, die bouwt mede
aan het goede werk. En al wat goed is komt tot
«tand en blijft. Zoo leert ons de geschiedenis van
onzen tijd; zoo predikt het geloot van de besten
onzer.
AMSTERDAM, November 1897.
Mijnheer de Redacteur
Uit oude betrekking, daar ik jaren
lang medewerker ben geweest aan de
Scbager Courant, stel ik voortdurend
belang in 't geen die gemeente betreft,
en zie ik met genoegen, hoe de geest
ran waren voorniigang ook aldaar meer
en meer doordringt.
Juist daarom irok het stnk van den
heer W., getiteld VWintergatten" mijne
aandacht, en ben ik zoo vrij, U 'l volgende
mede te deelen
Reeds gernimen tijd was het lot der
armen bij mij een punt van overweging
geweest.
Ik bedoel hiermede vooral de wijze,
waarop zij ondersteund werden, die, mijns
inziens, maar al te dikwijls partijdig en
niet oordeelkandig was. Ik onderzocht
naar alle kanten en bevond du, dat er
maar al te dikwijls wordt gegeven aan
heD, die de knnst verstaan, om op
aandoenlijke wijze bannen al of niet
bestaanden nood voor te dragendat
menigeen, die nog te veel eergevoel heeft
om te vragen, in stilte werkelijk gebrek
lijdtdat er menige cent woidt gegeven
aan bedelaars en landtoopers, die te lui
zijn om te werken, en op die wijze
gemakkelijk aan den kost komendat
menigeen daarover klaagt, maar toch geen
middel aanwendt, om hieraan een einde
te makendat maar liever vat ik
alles samen in dezen éénen zin
Op dit punt is verandering, verbetering
zeer noodzakelijk, ja, is onze plicht I
Ik besloot de hand aan 't werk te
slaan, en richtte alhier eene vereeniging
op onder den naam van „Armenzorg'.
Deze bestaat nn ruim een jaar en werkt
uitstekend.
Zij berust op nauwkeurig onderteek.
Ons stadje is daarbij in 6 secties ver
deeld. Iedere sectie heeft twee buuitbe-
zoekers. Elke aanvraag wordt onderzocht
door de bnurtbezoekers, dis bun rapport
bij 't bestuur indieneD.
Zonder dit geene ondersteuning.
Geven van aalmoezen aan bedelaars of
laudloopers is verbodeD.
De vereeniging telt reeds meer dan 150
leden. Contributie f 3.'s jaars. Elk
was er oprecht blij overdat mij daar
mede eeD steen, neen een zwaar rotsblok
van het hart viel, behoef ik niet te zeggen.
Sleebts een enkel mecsch beeft, God mag
weten welke, bedenkingen gemaakt die
zwartrok I*
„Zwartrok P"
„Ja, ik bedoel Ritzau. Die weigerde nn
beslist, mij te tronwen, ofschoon hij een
schoolvriend van mij is.*
„Zoo Ritzau I" mompelde Zarnow.
Een warm gevoel van dankbaarheid welde
in zijn harte op. Bij herinnerde zicb, dat
Ritzau met zjjne verloving met Cilli bekend
was.
„Ja Ritzau. Na, er zijn gelukkig nog
een millioen andere pastoors op de wereld
en wij zijn daarom ook niet verlegen blij
ven staan. Wat de man tegen het bnweljjk
heeft gehad, ik weet het niet. 't Is mij
ook hetzelfde. Wij, Cilli en ik, leven zeer
gelukkig met elkaar en er is maar een punt,
waarover wij het niet eens kannen worden
en dat betreft Jnanita-"
„Dat had ik mij al zoo gedacht," zeide
Zarnow eerlijk.
„Niet waar, het is zoo natuurlijk, dat er
wat vrouwelijke ijverzucht in 't spel geko
men is. Daaruit is zooveel te verklaren.
Cilli heeft eon vooroordeel tegen Juanita,
dat ik trots alles niet best kan begrijpen.
Alhoewel ik haar te dien opziehte krach
tig bestrjjd, beb ik toch ingezien, dat bet
Diet goed is, tnsschen twee vrouwen te staan,
die men beide lief heeft. Zoodoende komi
het, dat gij het meisje niet bij ons znlt
vinden. Zij is in Bergedorf."
„Dat wist ik reeds. Ik heb in Braiilie
een paar brieven van baar nit Bergedorf
gekregen."
„Kijk, kijk I" Gerard lachte eenigszins
gedwongen. „Die kleine heksl Heeft zij
niet geschreven, dat zij zich daar heel wel
gevoelt f"
„Eerlijk bekend, neen, mijnheer Gerard.
Zij voelt, wat zij verloren beeft, sedert zij
n niet meer met de viool mag begeleiden."
„Alsof ik dat niet mis 1" riep Gerard.
„Maar Jnanita kan zich toch gemakkelijk
sebadeloos stellen. Ja, in bet pension ont
breekt het haar daaraan toch niet, duetten,
qoartetten en dergelijke dingen te spelen."
«Aha, zit de zaak zoo in elkaar 1"
decht Zarnow. „De genadige vroaw heeft
lid heeft aan zijn deur een bordje, met
het woord Armenzorg
Dit bordje schrikt bedelaars en land-
loopers af. Ze komen bijna niet meer.
De ieden behooren tot alle kerkge
nootschappen. Vooral, en dit is een
voornaam punt, bestaat er voeling en
samenwerking tnsschen 't bestuur van
Armenzorg, en de verschillende Armbe-
staren of bestaande liefdadige instellingen.
Het eerste jaarverslag zal ik n zenden.
Misschien wilt gij dit wel aan den heet
W. ter inzage geven, of nog beter aan
den heer Burgemeester, den heer Berman,
den man, die zich steeds beijvert, om de
belangen van Schagen's ingezetenen te
bevorderen.
Juist in een kleine plaats, waar de
bnurtbezoekers alle menschen kennen, kan
het stelsel goed werken.
Tot verdere inlichtingen steeds bereid,
dank ik n voor de verleende plaatsruimte.
F*, van de Velde Mz.
Doetinchem, 25 Nov. '97.
I n Amerika heeft zich een
profeet bekend gemaakt, die „de oude
Moor' geDoemd wordt. Voor het volgen
de jaar voorspelt hij„Vreeselijke ge
beurtenissen zullen in de geheele wereld
plaats vinden, sterren, kronen en hoofden
znllen vallen. Het zwarte ras zal een
bloedigen kamp voeren met hel blanke.
De zuidelijke Siaten znllen in bloed
zwemmen, de golt van Mexico zal rood
worden van bloed.'
In Augustus van het volgende jaar heb
ben we te wachten verval, dood, pest en
instorting. Te Londen zal eveneens in
die maand een vreeselijke revolutie uit
breken en de Czaar van Rusland zal op den
rand van het graf gebracht worden, maar
dat alles is nog niets bij wat in Novem
ber gebeuren zal.
Dan zullen namelijk voor het eerst be
woners van Mars de aarde bezoeken en
er zal een vaste verbindingsweg tnsschen
Mars en de Aarde gevonden worden.
Voorts zal de Noordpool ontdekt worden,
de kleine Koning vtfn Spanje zal geroofd
worden en over de grenzen gebracht, den
Prins van Wales z>l het liefste wat hij heeft
ontnomen worden, maar van den Keizer van
Duitschland zal de hoogste wensch vervuld
worden
er de voorkeur aan gegeven, haar beer ge
maal daarvan Diets te laten weten, dat zij,
omdat zij jaloersch op Juanita is, het arme
meisje van haar muziek beeft beroofd."
Maar bij zeide niets.
Gerard sprak nog veel en altoos nog met
een sterke verlegenheid kampende, dat bet
ter wille van den vrede noodig geweest was,
Jnanita te verwijderen. Uit zijne woorden
was het duidelijk op te makeu, dat bij
gevoelde, welk onrecht bet meisje geschied
de, en dat ht) in de tegenwoordige verwis
seling had ingestemd, om ergere diDgen te
voorkomen en bij zichzelf dwingen moest
om het optreden van Caeeile eenigermate te
kannen vergoelijken. Hoe minder steekhoe
dende argumenten hij daarvoor aanvoerde,
des te ijveriger was hg in de weer, zichzelf
door zijn woorden in slaap te wiegen.
Zarnow kreeg medelijden met deze po
gingen, om de zaak te bemantelen, van den
man, die anders de rechtvaardigheid in eigen
persoon was. Zarnow ram daarom de vol
gende pame te baat, om op te merken
„Er is voor Jnanita spoedig hoop, dat tij
in omstandigheden zal worden geplaatst, die
haar aan de jaloerschheid harer stiefmoeder
zullen onttrekken. Ons lief sneeuwwitje heeft
recht niet alleen op een priDS, maar op rijk-
domaaen, die haar een prins tot gemaal
znllen kannen geven.*
„Wat wat zeg jij daar?*
„Luister eens naar mij.*
Zarnow vertelde uitvoerig het vinden van
Jaanita's erfdeel.
Verstomd boorde Gerard alles aan. Het
scheen hem toe, als zat Zarnow maar een
beetje te fantaseeren, maar de deposito's
der engelsebe bank voor de bewaarde dia
manten en de wissels der Anglo-braziliaansche
bank deden iederen twijfel te niet.
„En nu, mijnheer Gerard,* zoo besloot
Zarnow zijn bericht, „moeten wij het daar
over eens wordeD, wat thans, zooa's de zaken
nn staan, het beste kan geschieden. Gij
znlt het mij niet envel duiden, dat ik,
als de overbrenger dezer boodschap een be-
slissecde stem bg de beraadslagingen over
Jnanita heb."
„Natanrlijk,* verklaarde Gerard, die zijne
overmatige uitdrukkingen geheel scheen ver
geten te zijn.
WORDT VERVOLGD.
In een vuurwerk-fabr'6^
te Berlijn zijn bij een ontploffing een man
en twee meisjes omgekomen en zeven per
sonen gekwetst.
Dierentelling.
Op 1 December e. k. heeft in Pruisen
weder een telling van den „veestapel"
plaats, waarbij voor 't eerst ook ganzen,
eenden en hoenders znllen worden meege
teld, eD wel om het fokken van gevogel
te te bevorderen, waartoe eerst een op
neming van de aanwezige stnks moet
worden verricht. De invoer van gevogelte,
eieren en veeren in Daitshnd it in de
laatste jaren zeer toegenomen, van 90
millioen mark waarde in 1893 tot 116 milli
oen in 1896 (waaronder 75 millioen aan
eieren). De uitvoer was in de laatste 10
jaren gemiddeld slechts 8% millioen
waard. Men wil na eerst den stand van
Duitschlands rijkdom aan „gevleugeld vee»
opnemeD, en daarom wordt de telling, die
vroeger om de 10 jaren pleals had ('t
laatst in 1892), thans reeds weder na
vijf jaren gehoudenen dan middelen
beramen, Dnit8ehland zelf meer en meer
in de behoefte aan gevogelte en eieren te
doen voorzien.
Wie kent de scène niet
uit „Dokter Klaus," wanneer de bediende
van den arts zich als den dokter voor
doet en een zieken boer onderzoekt en hem
ten slotte een geneesmiddel toedient Iets
dergelijks vond voor eenigen tijd in Bndapest
plaats en gisteren stond de knecht
yan den professor terecht.
In de woning van den hoogleeraar, dr.
Tauffer, kwam eene vroow uit het Arader
Comitaat, om zich te laten onderzoeken.
„Is mijnheer de professor thuis vroeg
de kranke. Met een elegante buigiög
zeide de knecht„jawel, komt n binnen,
ik ben de professor zelf". In de studeer
kamer deed de pseudo-medicus allerhande
vragen en onderzocht de patiënte op
wetenschappelijke wijze. Ten slotte
liet hij zich voor het consult 10 gulden
betalen.
Op straat gekomen kwam een dienst
man, wiens standplaats bij het hnis des
hoogleeraars is, op haar af en vertelde de
vronw, dat de professor in het geheel niet
thais was en dat, wanneer zij onderzocht was,
de knecht dat moet hebben gedaan, iets,
wat hij wel meer deed. De vrouw ging
direct naar de politie, en tegen den knecht,
Jan Toth, werd een een onderzoek inge
steld. Bij de openbare verhandeling vroeg
de verdediger aan de aanklagende partij,
of zij haar klacht niet wilde intrekken,
waarop de bedrogen vrouw verklaarde, dat
wanneer Jan berouw toonde, zij niet op
een veroordeeling stond. De rechtbank
kon zich na aan een terechtstelling ont
trekken, die heel wat grappigs had kan
nen opleveren.
Hi) kon niet stelen in dat
huis.
Een inbreker was een hnis binnengeko
men, zoo zacht mogelijk, maar zijn schoe
nen waren nog al dik gezoold en maakten
daardoor meer leven dan hem lief was.
Hij had juist de deur eener slaapkamer
bereikt, toen hij hoorde, dat iemand daar
binnen bezig was, juist alsof men aanstal
ten maakte op te staaD. Hij hield eveD
stil, en hoorde de stem eener vrouw zeg
gen „Als je je laarzen niet uittrekt, als
je binnenkomt, dan zullen we eens wat
anders zien Het heelt waarachtig drie uur
geregend, en je durft met die vuile mod-
derschoenen over mijn karpetten en klee-
den loopeu Ga naar beneden, gauw hoor,
en doe ze nit, v<5<5r je er mee hier komt
Hij ging naar beneden zonder een woord
te zeggen, maai hij deed zijn schoenen
niet nit. Iu plaats daarvan liep hij de
straat op, en zijn makker, die op hem
stond te wachten, zag een traan in zijn
oog glinsteren.
„Ik kan in dit hnis niet stelen', zei
hij, „alles herinnert er mij aan mijn
vronw zaliger I*
De amerikaanscbe m i 1-
joenen. Miss Anna Gonld, de vrouw van
den New-Yorkschen graal Bonifaco de
Castellaue en die dezen vijftien miljoen
dollars als bruidschat meebracht, gaf den
gemaal, die altijd geld noodig had, de
volle beschikking over de schatten, die
kaar vader had opgehoopt. De graal liet
zich dat geen tweemaal zeggen. Als ver
kwister had hij soms geniale invallen, die
zijn mededingers in deze soort sport bijna
tot vertwijleling brachten.
De uitbundige weelde, de waarlijk
verblindende pracht, waarmee hij zich om
gaf, bracht geheel Parijs in verbazing en
opgewondenheid. Paarden van hst zuiverst
ras, diamanten ran onschatbare waarde,
niets was voor hem onbereikbaar.
Alsot hij daarmee nog niet genoeg een
bres kon schieten in de miljoenen zijner
vrouw, begon de graaf als een waanzinnige
te wedden en te spelen en te specnleeren.
Duizenden en nog eens dnia-nden verloor
hij zoodoende. Een heele schaar avontu
riers zagen nu hun tijd gekomenals
hongerige wolven stortten zij zich op des
dollen verkwister. En het gevolg van
dit alles is, dat de groote bruidschat zij
ner vrouw al mooi begint te slinken. De
familie Gould verzet er ziek tegen, maar
het helpt Diet veel, de graaf lacht ze
wat nit, en als antwoord heeft hij in de
laatste dagen een feest gegeven, dat hem
een half miljoen kostte, waarvoor hij een
prachtig mooi paleis liet bonwen, het voor
plein daarvoor met kostbare oostersche
tapijten liet beleggen, en een meer in dea
tain aanleggen, waarop een sierlijk vaar
tuig dreef, omgeven door een aantal zee
paarden en dolfijnen. Een opera-orkest
liet in hnis de mooiste melodieën en dan
sen hooren. Des avonds was er een
prachtig vuurwerk in den tuin, welke
talrijke standbeelden bevatten van feeën,
elfen en grieksche Goden en GodinneD.
Aan het diner bedienden 115 kellners, 30
lakeien en 24 bedienden in gepoederde
pruiken en schitterende livreien.
Warmtetheorie.
Gast alléén in een koffiehuis zittende).
Waarom maak je de kachel niet aan f 't
Begint al kond te worden 1
Koffiehuishouder, Ja weet u, voor u
alleen is 't de moeite niet waard en als
er meer menscheD zijn, dan wordt 't van
zelf warm 1
De arbeid van sprekers
en zangers.
Hoeveel arbeid wordt in den mechani-
schen zin van het woord door sprekers en
zangers verricht f
Bij de berekening van verbruik van ar
beidskracht wordt alles teruggebracht tot
de eenheid o( Kilogrammeter, dat is de
arbeid, noodig om 1 Kilogram één meter
hoog op te heffen.
Volgens Pellat zon een halve Kilogram
meter, dat wil zeggen de geringe arbeid,
verricht één hal ven meter hoog
opheffen van één Kilogram, omgezet in elec-
trische kracht en in een goede telefoon
gejaagd, een geluid voortbrengen, dat tien
duizend jaar hoorbaar was I Dit komt per
uur overeen met vijf duizendmillioeuste
deelen van een Kilogrammster, dat wil
zeggen met den arbeid van een vloo, die
een sprong maakt. De redevoeringen, ge
luiden, scheidwoorden en kreten van een
openbare vergadering blijven beneden de
som arbeid, ontwikkeld door een rijtuig-
paard, dat achteruit trapt.
Auguste Gnillemiu, leeraar in de na
tuurkunde aan de geneeskundige school
van Algiers, die hetzelfde onderwerp be
studeerd heelt, leert ons, dat de gespro
ken taal 160 Kilogrammeter per nar ont
wikkelt, dat een clarinetspeler per uur 300
Kilogrammeter levert, een zanger bij elke
seconde een gewicht van 100 gram één
meter hoog heft. Er zouden dus 750 ster
ke zangers noodig zijn, om de energie van
één paardekracht te verbruiken.
Na een afwezigheid van
14 jaar is de dochter van een Kozik te
Orenbnrg in haar geboorteplaats terug
gekeerd onder de volgende zonderlinge
omstandigheden. Als kind werd zij door
een bende Kirgiezen geschaakt en naar een
afgelegen boek van het Kasalinsker gou
vernement gevoerd, waar bijna nooit een
ambtenaar komt.
Gednrende den geheelen tijd van haar
nomadenleven had de gerooide nooit eenig
russisch magistraat-persnon gezien, terwijl
men haar alle mogelijkheid op terngkeer
ontnam. Acht jaar geleden nam een der
KirgiezeD haar tot vrouw, maar bleef zorg
vuldig vermijden iu de nabijheid van steden
te komen, totdat hij meende, dat familie
banden en moederplichten de jonge vronw
aan zijn stam genoegzaam zonden gebonden
hebben.
Maar de eerste maai, dat hij zijn teDteD
opsloeg is de nabijheid van een rnssische
stad, ontvlood de vronw hem en stelde zij
zich onder de hoede der overheid.
Bij deze gelegenheid bleek, dat over een
gebied, zoo groot als Nederland en België
te zamen, in het geheel slechts twee ambte
naren waren, het districtshoofd en zijo ad
junct, die nu en dan hun district eens
rondreizen.
Appelen bewaren.
In Duitschland is men op verschillende
plaatseD, bij het nemen van vele proeven,
daaromtrent tot de slotsom gekomen, dat
appelen het best blijven bewaard in
tarfstrooiael,
Torfstrooisel werkt bederfwerend, dat
was al lang bekend.
Men vreesde slechts, dat de in turf-
strooisel bewaarde appelen niet de fijnheid
van reuk en smaak zouden behouden,
maar misschien een bijsmaak aannemeD.
Het bleek echter, dat de in turfstrooi-
sel bewaarde appelen, zelfs na een heel
langen tijd, den genr en den smaak vaD
versch gepinkte appelen hadden behou
den.
Ook tnrfmolm, om 't even van welke
soort van turf, kan voor dit doel gebruikt
worden.
Eene vergelijking van de in turfstrooi-
sel bewaarde appelen met de op andere,
veel meer kostbare en tijdroovende manier
behandelde, viel ten voordeele der in turf-
strooisel bewaarde uit.
Ia een vat doet men dan een onder
laag van een decimeter dikte en verbruikt
vervolgens dezelfde hoeveelheid turfstrooi-
sel als appelen, aan de wanden van het
vat echter de laag het dikst hebbende.
Zoo het vat vol is, wordt alles weer ge
dekt door een laag van 1 d. M. dikte.
De zoo bewaarde appels behoeven niet
eerst in papier te worden gewikkeld.
{De Veldpeet.)
Een brng over Brussel.
Te Brussel bestaat het grooteche plan,
de bovenstad met de benedenstad te ver
binden door een brng van staal, die 800
meter lang wordt en van den Boulevard
Central over de huizen der benedenstad
naar de Place dn Palais tegenover het
Park zal loopen. Zij zal tevens door een
electrische tram worden bereden, die den
afstand in 4 minuten aflegt. Aan het eene
uiteinde daalt men dan in een lift, door
de brugpiilers, in één minuut neder.
Do heer Ficbetet, de ontwerper, neemt
aan, die brug in drie jaren gereed te heb
ben. De Koning steunt het plan krach
tig.
Een spoorwegongeluk.
In het fransche departement Haute Py-
renées is bij het station Tournay een ge
mengde trein achterhaald door een
ballasttrein, die de helling van Capverne
met volle vaart afsnorde.
Er had een verschrikkelijke botsing
plaats.
Een aantal wzggons zijn verbrijzeld.
Tien reizigers zijn gedood en velen ge
wond.
Men veronderstelt, dat de machinist van
den ballasttrein door den dikken mist den
voorrijdenden trein eerst zag, toen het te
laat was om te remmen.
Mogen de onderwijzeres-
sen wielrijden
Met deze quaestie houdt men zich thans
bezig in Parijs. Verscheidene onderwijze
ressen aan de lagere school zijn plotseling
verplaatst naar een andere, minder voor-
deelige inrichting. Waarom, werd hsar niet
openlijk verteld, maar het was duidelijk,
dat haar ten laste werd gelegd, dat zij in
den laatsteu tijd den weg van en naar
school aflegden op een fiets. Het lid van
den gemeenteraad Larisse heeft nu naar
aanleiding dezer gebenrtenis aan den in
specteur van het lager onderwijs het ver
zoek gericht, openlijk verklaring af te leg-
gen, of het den onderwijzers en den on
derwijzeressen is toegestaan al of niet te
fietsen, en of zij daarvoor aan zekere
voorwaarden moeteD voldoen.
Een dure mnggebeet. De
som van f 120,000 is onlangs in Looisville,
in den noord-amerikaanschen Staat Ken-
tucky, voor een mnggebeet betaald geworden.
Daar had een zekere meneer Amberg zich
verzekerd voor ongelukken, invaliditeit enz.
voor bovengenoemde som. Voor eenige maan
den stierf hij tengevolge van den beet van
eeD muskiet. De VerzekeriDgmaatschappij
weigerde eerst om de som uit te betalen,
bewerende dat een mnggebeet geen ODgeluk
was, in den gewonen zin des woords,
Mrs. Amberg echter bracht de zaak
voor den rechterin twee instanties
werd zij in haar eisch afgewezen, maar voor
het hoogste gerechtshof werd deze toegewezen
en de maatschappij veroordeeld, om de
f 120.000 uit de betalen.
In de war.
„Pa, wat is een pessimist P"
„Dat is iemand, mijn jongen, die denkt,
dat de heele wereld over stuur is, omdat zijn
eigen gestel in de war is 1"
l au moei aienen. om mn naar te m-
