INSCHRIJVING.
Zondag 5 December 1897.
41ste Jaargang Ho. 32S3.
Politiek overzicht te met.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Prijs per jaar f 8.—. Franco per post f 8.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 et.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen,
EERSTE RL AD.
Gemeente Schagen
Bekendm ak ingen.
NATIONALE MILITIE.
Binnenlandsch' Nieuws.
BuitenJandsch Nieuws.
I
Al MUI! tl litifS-
RAAIT.
A
olai.
Bureau: SCHAGKX, liaan, II 4.
UilgeverP. TRAPMAN.
MedewerkerJ. WINKEL.
(Art. 19 der Wet.)
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
der Gemeente Schagen
Brengen ter openbare kennis, dat de
mannelijke ingezetenen, geboren in het
jaar 1879, zich ter inschrijving
voor de Nationale Militie behooren aan
te melden ter Gemeente-Secretarie, tus-
schen den lsten en den Sisten Januari
1898.
Voor die inschrijving zal zittiüg worden
gehouden iederen werkdag van des voor-
middags 9 nre tot des namiddags 4 ore,
zoodat men verzocht wordt zicb zooveel
mogelijk op dat tijdstip aan te melden.
Verder wordt de aandacht gevestigd op
onderstaande artikelen der wet van den
19den Augustus 1861 (Staatsblad No.
72), welke betrekking hebben op de in
schrijving voer de Militie
Art. 15. Jaarlijks worden voor de Mi
litie ingeschreven alle mannelijke ingeze
tenen, die op den lsten Januari van het
jaar hun 19de jaar waren ingetreden.
Voor ingezeten wordt gehouden
1°. hij, wiens vader, of, is deze over
leden, wiens moeder, of, zijn beiden over
leden, wiens voogd ingezeten is volgens
de wet van den 28steuJali 1850 (Staats
blad No. 44);
2°. hij, die, geen ouders ot voogd heb
bende, gedurende de laatste, aan het in
de eerste zinsnede van dit aitikel vermel
de tijdstip voorafgaande achttien maanden
in Nederland verblijf hield
8°. hij, van wiens onders de langstle
vende ingezeten was, al is zijn voogd
geen ingezeten, mits hij binnen het Rijk
verblijf houdt.
Voor ingezeten wordt niet gehouden de
vreemdeling, behooreode tot eenen Staat,
waar de Nederlander niet aan den ver
plichten krijgsdienst is onderworpen, of
waar ten aanzien dei dienstplichtigheid het
beginsel van wederkeerigheid is aangenomen.
Art. 16. De inschrijving geschiedt
1°. van een ongehuwde in de Gemeente
waar de vader, of, is deze overleden, de
moeder, of zijo beiden overleden, de voogd
woont
2°. van een gehuwde en van een we
duwnaar in de Gemeente, waar hij woont
8°. van hem, die geen vader, moeder
of voogd heeft of door dezen is achterge
laten, of wiens voogd buitenland geves
tigd is, in de Gemeente, waar hij woont
4°. ?au den buiten 's lands wonenden
zoon van een Nederlander, die ter zake
van 's lands dienst in een vreemd land
woont, in de Gemeeule, waar zijn vader
of voogd het laatst in Nederland gewoond
heeft.
Art. 17. Voor de Militie wordt niet in
geschreven
1°. de in een vieemd Rijk achtergeble
ven zoon van een ingezeteD, die geen
Nederlander is.
2*. de in een vreemd Rijk verblijf hou
dende ouderlooze zoon van een vreemde
ling, al is zijn voogd ingezetenen
3°. de zoon van den Nederlander, die
ter zake van 's lands dienst in 's Rijks
overzeesche bezittingen of kolouiën woont.
Art. 18, lste en 2de lid. Elk, die
volgens art 15 behoort te worden inge
schreven, ig verplicht zich daartoe bij
Burgemeester en Wethouders aan te ge
ven tusschen den lsten en Sisten Janua
ri.
Bij ongesteldheid, afwezigheid of ont-
steolenis is zijn vader, of, is deze ovei-
leden, zijn voogd tot het doen van die
aangiite verplicht.
Art. 20. Hij, die eerst na het intreden
van zijn 19de jasr, doch vóór het vol
brengen van zijn 20ste, iDgezelen wordt,
is verplicht, zicb, zoodra dit plaats heeft,
ter inschrijving san te geven bij Burge
meester en Wethouders der Gemeente,
waar de inschrijving,
moet geschieden.
Daarbij gelden de bepalingen der 2de
zinsnede van artikel 18.
Zijne inschrijving geschiedt in het
register var. het jaar, waartoe hij volgens
zijnen leeftijd behoort.
Afgekondigd en aangeplakt voor de
eerste maal te Schagen, den len Decem
ber 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de Burgemeester,
S. BERMAN.
De BURGEMEESTER van Schagen brengt,
ter voorkoming van bekeuringen, ter ken
nis der ingezetenen, dat de schoorsteeneo,
ingevolge het bepaalde bij de Politieverorde
ning dier gemeente, ten minste twee
malen 's jaars, en wel in Decem
ber en Maart, moeten worden geveegd
en schoongemaakt.
SchageD, 1 December 1897.
De Burgemeester voornoemd,
S. BERMAN.
De z a n g v e r e e n i g i n g
tEuphonia" te Schagerbrng,
directeur da heer P. Stadt, zal in de
maand Februari van het volgend j'aar haar
tienjarig bestaan vieren met een luister
rijk coDcert. Een feestavond voor leden
en genoodigden zal daarna nog worden
gehouden, terwijl een tweede conoert den
minder bedeelden in de gemeente door de
feestvierende vereeniging zal worden aan
geboden.
In de afgeloopen maand
November j.1. hebben in de Registers van
den Burgerlijken Stand der gemeente
Sint Maarten geene inschrijvingen
plaats gehad.
In de maand November
werd aan het hulpkantoor Kolhorn in
de rijkspostspaaibank ingelegd f 1045, in
49 inlagen.
Een deputatie.
Op audiëntie bij den Minister van Finan
ciën zullen gaan de heeren W. Mets Tz.
en T. C. Koopman, afgevaardigden van den
Visschersbond te Texel, om te trachten vrij
dom van zoutaccijDS te verkrijgen voor het
koken van garnalen.
Tot Molenmeester van
den Oosterpolder, gelegen in de gemeente
Winkel en IN ieuwe JVie-
dorp, is in de vergadering van In
gelanden, gehouden den 29 November bij
den heer P. Haringhuizen te Nieu
we Niedorp, herkozen de heer P. K o o p-
man.
De bewoners van den
Groetpolder hebben maandag met
den storm, toen de wind op den dijk
stond, eenige nare oogenblikken doorge
bracht. Onophoudelijk gingen kolossale
golven over den dijk, die, zoo 't weder
niet zoo spoedig bedaard was, het zeker
niet zon hebben uitgehouden. Gelukkig is
de polder voor dit ouheil bewaard gebleven.
Ineenevrij goed bezette
zaal, bij den heer D. Stam te Noord-
Scharwoude, gaf het kwartet-gezelschap
„Loreleij* eeoe nitvoering, afgewisseld met
declamatie door den heer Janten. Velen
onzer is dit gezelschap bekend en kannen
met recht zeggen, dien avond weder te
hebben genoten.
Mocht dit gezelschap ten platten lande
eene nitvoering geren, dan is het aan te
raden, het met een bezoek te veteeren.
HAARLEM, 2 December. Op
d» a. s. DecembervergaderiDg van burge
meesters eu secretarissen in Noord-Holland,
zal de burgemeester van Edam de heer
H. J. Calkoen spreken over de moge
lijke intoeriug van feea pensioenfonds
voor gemeente-veldwachters en dienaren
van politie" in dit gewest.
Paaschtentoonstelling te
PURMEREND.
De jaarlijkache Paaschtentoonstelling te
Purmerend zal in 1898 gehouden worden
op Dinsdag 29 Maart, en de verloting
(ditmaal mat bevoegdheid tot verkoop van
10.000 in plaats van, zooals tot dusver,
6000 loten) op dinsdag 5 April.
Men verneemt uit ARN
HEM, datdehearmr. J. A. van Gilse, lid
der Tweede Kamer, met 1 Jan. 1898 zal
optreden als hoofdredacteur-directeur der
Arnhetntche (Auranl.
volgens art. 16, Het door de gemeente
Winkel te dragen aandeel m de
lichting der Nationale Militie van 1898
is bepaald op 4 man.
Voorde vacante betrek
king van onderwijzeres te TjUtjewin-
liel, op eêta jaarwedde van f 600, heb
ben zich acht sollicitanten aaDgemeld.
Door de Staten van
Noordhollaod is in hnn laatste bijeen
komst besloten, aan Hare Majesteit de Ko
ninginnen van wege de Provincie een o-
penlijk blijk van hulde aan te bieden, bij
gelegenheid van het verblijf van Hare
Majesteiten te Amsterdam, voor de plech
tigheid der Inhuldiging van Hare M»jes-
teit de Koningin. Hst heeft Hare Majes
teiten behaagd de daartoe tot llare
Majesteiten gerichte uitnoodiging te aan
vaarden.
Naar wij vernemen bestaat het voorne
men ter nitvoering van het besluit der
Staten, op nader te bepalen dag, een
vuurwerk op het IJ vóór Amsterdam te
doen ontsteken, dat door Hare Majesteiten
te midden der Staten in oogenschouw zal
worden genomen.
Een 15—j" arige jongen te
OUD-BEIJERLAND was stil achter op
een der zandwagens van den stoomtram
geklommen. Onder het rijden viel h\j er
af, waardoor de achterste wagens over
hem heengingen, die hem de beenen ge
heel van het lichaam scheidden. Naar zijne
woning gebracht, stierf hij eenige oogen
blikken later.
De Eerste Kamer is do n-
derdag uiteengegaan tot maandag 27 Decem
ber, als waDneer de indische begrooling aan
de orde komt.
TWEEDE KAMER.
Het algemeen debat is geëindigd.
Hoofdstuk 1 (hui» der Koninginzonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Hoofdstuk 2 hooge cotiegiet) aangevan
gen.
Art. 1 21 goedgekeurd.
Iu de vrijdag gehoudeD zitting der Twee
de Kamer is met de artikelsgewijze behan
deling der Staitsbegrooting voor 1898
v< origegaan. Bij den post dtcoratiëo
f 80,000 was door den heer K. van der
Zwaag een amendement tot vermindering
van het nitgetrokken bedrag tot op f 8000
voorgesteld. Hoewel sommige leden gaar-
ne zagen dat de Regeering dien post niet
overschreed, werden bijna algemeen die
gelden noodig geacht, zoodat het amende
ment met 67 tegen 7 stammen weid ver
worpen.
Met 64 tegen 14 stemmen wordt aan
genomen het amendement der rapporteurs
om te voorkomen dat, gelijk onder het mi
nisterschap van D?r. Van Houten gebeurde,
deRegeering put uit de onvoorziene uitgaven,
die dat karakter niet dragen.
Het hoofdstuk Hooge Colleges werd aan-
geuomen met 74 tegen 4 stemmen.
Aan de orde kwam hierop de
Begrooting voor Buitenland-
sche Zaken, waarover het algemeen
debat is afgeloopen.
ENKHUIZEN, 3 D e c. De a f d.
Andijk der OeDtrale Liberale Kiesvereni
ging in het hoofdkiesdistrict Enkboizen
heelt zich tegen, de afd. Svbekarspel vóór
afscheiding tan de Liberale Unie verklaard.
Tusschen Oudenbosch en
Rosendaal is eergisteravond een zeven
jarig knaapje, dat voor zijn moedei
boodschappen moest doen, te pletter ge
reden door tieio 53 H. S. M. Toen de
trein te Esschen aankwam, zat het mand
je met boodschappen a«n de machine.
Men ging zoeken en vond weidia het
misvormde lijkje.
De dubbele moord te ROT
TERDAM.
Ia de zaak van G. C. F. Muller, in
voorloopige hechtenis wegens moord op
M. M. E. Hannemann en hnn kind M.
E. M. Müller, in hunne woning in de
Schooterboschstraat te Rotterdam den
avond van 28 September j.1., heeft de
rechtbank aldaar dezer dagen Müller buiten
vei volging gesteld, maar zijoe plaatsing
in een krankzinnigengesticht bevolen.
Aan deze beslissing der rechtbank was
voorafgegaan een gerechteiijk-geneeakundig
onderzoek naar den geestesioerisnd van
den beklaagde door de daartoe benoemde
deskundigen dr. S. J. Halbertsma en
F. H. Schreve, artsen te Rotterdam. Deze
deskundigen hebben de resultaten van
hnn onderzoek nedergelegd in een rapport,
waarbij zij komen tot de volgende conclu-
siën
I. Gastar Müller lijdt aan epileptische
nenro8e en hare gevolgen.
II. De psychomotorische ontlading der
hersenen, en symptoom der epileptische
neurose, treedt bij beklaagde niet alleen
op onder den vorm van krampaanvallen,
maar ook in dien van impulsieve hande
lingen (epileptisch aequivalent).
III. Vóór en vooral nv deze ontladingen
komt een staat van krankzinnigheid voor,
waarin hallucinaties van verschilleaden
aard sterk op den voorgrond treden en
welke de gemoedsstemming en voorstellin
gen van beklaagde volkomen beheerschen.
IV. De moord op vrouw en kind is
geschiedt tijdens eene psychomotorische
ontlading.
V. Wij achten beklaagde volkomen on
toerekenbaar voor de hem ten laste ge
legde feiten en wij honden het voor drin
gend noodzakelijk, dat Gustav Müller, ais
hoogst gevaarlijk voor de maatschappij,
onverwijld in een gesticht voor kiaukzin-
nigen worde opgenomen.
Op de tijding, dat het ministerie Ba-
deni de portefeuille ter beschikking van
den keizer had gesteld, en dat deze in
de ontslagaanvrage heeft berust, zal er
zeker een zucht van verlichting in de
duitsche landen van het oostenrijksche
keizerrijk zijn opgegaan. Het was dan
ook langzamerhand zoover gekomen,
dat een oproer elk oogenblik kon uit
breken. Te Gratz hadden reeds samen
scholingen plaats, die door wapengeweld
uit elkander werden gedreven. Bij die
gelegenheid werden tal van personen
gewond en één gedood. Te Weenen
vereenigden 8000 studenten zich met
30.000 werklieden, tot eene ontzagwek-
kenden stoet, die voor het huis der
afgevaardigden en voor de woning van
den gehaten minister-president, luide
diens ontslag eischte. De eociaal-clerica-
le burgemeester van "Weenen zag geen
kans, om de beweging langer binnen de
perken der orde te houden, wat hij den
keizer in eene particuliere audiëntie
heeft te kennen gegeven. Een krachtigen
steun in hun verzet tegen de willekeu
rige regeering van graaf Badeni kregen
de duitsche afgevaardigden in een adres,
door 97 professoren der hoogeschool te
Weenen van alle faculteiten aan de
beide Huizen van den Rijksraad toege
zonden.
De hoogleeraren wijzen er in dit
stuk op, dat in het parlement beschre
ven en bezworen rechten zijn geschon
den en gaan dan aldus voort
„Hoe zal men dan bij de jeugd de ide
ale vaderlandslievende toewijding, de
achting voor de majesteit van de wet,
den afschuw voor de schending van
beschreven rechten opwekken, wanneer
op de geheiligde plaats van de wetge
ving zoo zonder bedenken wordt gehan
deld naar het grondbeginsel, dat macht
gaat boven recht!"
Nu de opgezwollen strooming in haar
natuurlijk bed is teruggetrokken, doet
zich de vraag voor, wat nuZal de
nieuw benoemde minister-president, baron
Yon Gautsch, de taalverordeningen in
trekken zullen de wijzigingen in het
reglement van orde, waardoor de oppo
sitie in hare grondwettelijke rechten
werd verkort, buiten werking worden
gesteld; zal de overeenkomst met Hon
garije haar beslag tegen 1 Januari
krijgen, en zullen Polen en Bohemers
nu niet een zelfde taktiek gaan voeren,
als door de Duitschers met zooveel suc
ces gedurende weken is gevoerd
Alle verschijnselen zijn daar, om te
vermoeden, dat de Czechen niets onbe
proefd zullen laten, om zich op de
Duitschers te wreken. Overal beginnen
de Czechen de hoofden op te steken.
De anti-duitsche betoogingen in Praag
nemen geheel en al het karakter van
een oproer aan. De Czechen bepaalden
zich niet tot het inwerpen van ruiten
in de huizen der Duitschers, maar tot
het vernielen van de eigendommen van
dezen; zij zijn in vol oproer tegen de
politie en de militairen, die de orde
moeten handhaven.
Elk oogenblik moesten nieuwe deta
chementen militairen uitrukken om de
menigte uiteen te drijven en woensdag
avond was het geheele garnizoen van
Praag, zeventien bataljons infanterie en
twee escadrons cavalerie sterk, in de
weer. Niettemin ging de menigte met
haar vernielingswerk in de stad en de
voorsteden voort. Te Ziskof werd een
aanrukkende versterking met revolver
schoten ontvangen. De politie gaf even
eens vuur, waarop de aanvallers schreeu
wend uiteenstoven. Een man met een
schotwond in den arm bleef achter.
Des avonds werden de militairen, die
op de Paardenmarkt waren opgesteld,
met steenen en glasscherven geworpen.
De bevelvoerende kolonel gaf last de
geweren te laden en een onheil werd al
leen voorkomen door de tusschenkomst
van een inspecteur van politie. Later
werd van den bevelvoerenden generaal
strenge order ontvangen om niet langer
te talmen, maar gebruik te maken van
de vuurwapenen.
In de stad zelf waren des avonds de
openbare gebouwen door militairen bezet.
De Czechen drongen een koffiehuis over
het raadhuis binnen en sloegen er alles
kort en klein, op de meubelen na. Deze
werden uit de vensters geworpen en op
straat in brand gestoken. Der aanrukkende
brandweer werd het blusschen belet.
Het is ernstig te hopen, dat de over
heid met de meest krachtige middelen
de rust herstelt. Doet zij dit niet, dau
zijn de gevolgen niet te overzien. Want
het geldt hier niet een politieke strijd,maar
een gevecht van ras tegen ras en dat
de Duitschers hun landgenooten niet
ongewroken zullen laten, valt wel hieruit
af te leiden dat zij te Saaz reeds maat
regelen van weerwraak hebben genomen.
Daar werden eenige Czechen, die een uit
dagende houding aannamen tegenover een
troep duitsche betoogers, die kalm haars
weegs ging, duchtig mishandeld. Dank zij
het flink optreden der overheid zijn daar
voorloopig ergere dingen voorkomen.
Maar als de nationaliteiten, nog onder
den indruk van de gebeurtenissen van
den laatsten tijd, in opstand komen te
gen elkander, zijn de grootste onheilen
te vreezen
Ook te Pilsen hadden ernstige on
geregeldheden plaats.
In Galicië, een der provincies van het
oude Polen, begint men reeds ach en wee
te roepen over het „verraad" van Bade
ni. De bladen klagen, dat hij de Polen,
die den voornaamsten steun der monar
chen vormen, in een treurigen toestand
achterlaat. De regeering van dit pool-
sche ministerie, die een der schitterend
ste bladzijden van de poolsche geschie
denis had kunnen worden, ie op hoogst
ongelukkige wijze geëindigd. En wie
weet, wat Galicië daaronder zal Ijjden.
Er zal heel wat staatsmanewijsheid
van keiz6r Frans Jozef en zijne ministers
geëischt worden, om het schip van
staat weder behouden in kalmer vaar
water te brengen. Schepen van staat
zijn het in werkelijken zin, waarom de
duitsche politiek van het oogenblik zich
draait. De keizer heeft in eigen per
soon een beroep op de medewerking van
den Rijksdag gedaan, terwijl zij
ne regeering in eene memorie de nood
zakelijkheid der marine-uitbreiding bepleit.
De regeering bespreekt daarin de
toeneming der bevolking, den handel,
de scheepvaart, de reederij, den scheeps
bouw, de havenwerken, de ontwikkeling
der zeevisscherij, de koloniën en de duit
sche handelsbelangen in het buitenland
zij geeft eene vergelijking tusschen de
vloten van Engeland, Frankrijk, Rusland,
Italië, de Vereenigde Staten, Japan en
Duitschland in 1883 en 1897. En uit
die gegevens komt zij tot het besluit,
dat de duitsche marine, hoewel de eco
nomische belangen van Duitschland zich
meer ontwikkeld hebben dan in een
dezer rijken, geen gelijken voet met die
der genoemde landen houdt. Deze me
morie besluit met de volgende woorden
„De ervaring, sedert eeuwen en voor
al in den allerjongsten tijd opgedaan,
heeft geleerd, dat tusschen oorloge- en
handelsvloot een voortdurende wissel
werking plaats heeft, een achterblijven
van de eene heeft invloed op de ande
re. Een sterke oorlogsvloot is zoowel
een bron van vooruitgang voor dea
