Brieven uit Be Maasstad.
Zondag 2 OctoToer 1893.
32ste Jaargang No. 3350.
Aar en Halm.
OM
TWEEDE BLAD.
FEUILLETON.
GEMENGD NIEUWS.
Rotterdam, 27 September 1898.
No. 166.
SCHAGfiR
COURANT.
Inkomstenbelastizg en schutterij, dat
zijn ongeveer wel de onaangenaamste din
gen, die het wonen in een groote stad als
Rotterdam met zich brengen. Hoe men
dit in Amsterdam gevoelt weet ik niet,
maar zoolang ik niet beslist het tegeno
vergestelde heb vernomen, mag ik het er
wel voor bonden, dat men ook daar in
komstenbelasting-betalen en schntteren
minder aangename bezigheden vindt.
Na is het waar, dat men in dezen wel
eens wat overdrijft. Ik ben ze't schutter
geweest en ik betaal zelf inkomstenbelas
ting, maar ik had een zachtaardigen kapi
tein en de ontvanger is weinig veelei-
schend, zoodat mijn persoonlijke ervaring
van beiden een niet onvriendelijke is.
De herinnering aan mijn kort militair
leven is zelfs een zonnige en er zijn tijden
dat ik, mijn oud schutterspak aanziende,
dat ik, hoeveel advertenties ik ook als
lokvischjes heb uitgegooid, Diet heb mogen
verkoopen en dit dus, met een stevige
mot er in, een hoekje van mijn zolder nog
vele jaren zal versieren, dat ik het wel
eens betreur, niet getracht te hebben, pro
motie te maken. Als gemeen schatter heb
ik den dienst verlaten, maar ik had den
kelijk officier, zeer zeker sergeant kunnen
worden, en in dat geval was ik nog schut
ter geweest en ik had bij het beoordeelen
van de vorderingsn der strategische we
tenschappen als man van 't vak een
woordje mee kunnen spreken. Ik had dan
misschien zelfs een andere opvstting van
de zaak Diejfus gekregen en mijne mili
taire neigingen hadden rnjj wellicht asn
de zijde van Boisdrffre en de andere hel
den uit de antie-Dreylus-campagQe gelokt.
17.
Eeniga dagen later braoht Arno een be
zoek op Bornahij was dat voornemens ge
weest en het aandringen van Hammer deed
hem er nog eerder toe overgaan. Hij had
het middaguur gekozen, om een reden te
hebben om zijn bezoek niet al te lang te
behoeven te rakken. Wel verlangde hij naar
een langer bjjeanzijn met Marguretbs; bij
haar kon hij rekenen op medegevoelin zijn
tegenwoordigs, boewei winstgevende,
tooh ondergeschikt» positie, had hij er bshoef-
te aan, oude herinneringen op te halen en
de beelden zijner jeugd eens aan zijn geest
te laten voorbijgaan. Het deed hem goed,
eens met menschen te spreken, wier gedach
ten door iets anders beheerscht wer
den dan door berekening en speculaties.
Aan zijn verlangen naar Margaretha be
merkte hij eerst goed, hoezeer zijn hart nog
gepijnigd werd door de droeve ervaringen,
die hij met Lucy had opgedaan- En hij
stemde het zichzelf reeds balf en half toe,
zijn grove manier van optreden kwam
nog uit diezelfde reden voort.
Maar voor den man van Margaretha ge-
voslde hij een zekere onverklaarbare vrees.
Niet, dat de persoon van den majoor hem
onsympathiek was, integendeel trok de ma
joor hem aan, maar juist die herinnering
aao den korten droom zijner jengd maakte
hem tegenover den echtgenoot van bet
voorwerp van dien droom bevangen en links.
Hg haalde daarom bepaald verlioht adem,
toen hij den majoor niet thuis trof. Deze
was naar de uiterste grenzen van het land
goed en kwam, zooals Arno van Margaretha
te weten kwam, niet voor hot etensuur
thuis,
Margaretha ontving Arno in haar kleine
De herinnering aan mijn heerlijke schut-
terlijke jaren werd levendig in mij, toen
ik deze week, wandelend door de nieuwe
straten achter de Sehie voor een woning
in de Heemsteestraat een heelen volksop
loop zag bij een bedaarden politieagent,
die met een onverschillig gezicht op een
trottoir stond, voor een huisdeur.
Eu er werd in dien volksoploop druk
geredeneerd. Schelle kijfstemmen van vrou
wen en doffe bromstemmen van mannen.
Probeer eens, van een volksoploop te we
ten te komen, waarom hij er is. De mees
te menschen staan er, omdat andereD er
staan, praten over korte, meestal onjuiste
mededtelingen, die zij uit de verte opvan
gen en blijven inmiddels nieuwsgieiig
naar de feitelijke toedracht der zaak.
Wat was er hier gebeurd Er was iets
met een schutter aan de hand, maar meer
hoorde ik io 't eerste moment niet.
Een schutter I Dat trof myn militair
hart. Ik drong me door, tot 'k heel voor
aan stond, bij den agent, die van ons niet
de minste notitie nam en in 't gehoor
van een buurvrouw, die uitleggingen deed.
Wat een omhaal van woorden 1
Kees, de schutter in kwestie heette
Kees, Kees was lui geweest. Hij had één
van de vijf schietoefeningen, waartoe de
schutterawet eiken zomer de burger-mili
tairen oproept, zonder boodschap verzuimd
en hij was éénmaal brutaal geweest tegen
esn korporaal.
Schietoefeningen verzuimen en korpo
raals brntaliseeren brengen een schatter
zonder pardon voor den sohuttersraad.
Ook Kees was voor de hooge officiers-
rechtbank geweest.
Anders is hij niet op z'n mondje
gevallen, verklaarde de buurvrouw en de
andere buurvronwen bevestigden dit, maar
voor den k'ernel stond ie als Pietje Lut.
En ze hebbeu em vijf gnldeu boete ge
geven of acht dagen op de Poort.
Kees, die voor den kolouel als Pietje
Lut gestaan hia, was bij 't thuis komen
daarentegen heel woordenrijk geweest. Hg
salon. Toen hij door den bediende daarheen
geleid werd, stond zij io het middea der
kamer, met een hoog rood gelaat, bjjna on
beweeglijk, om da diepe ontroering, die zich
van haar had meester gemaakt, niet te ver
raden. Nauwelijks had de bediende de deur
achter zich gesloten, of zij snelde op Ar
no toe, hem beide handen toestekende. Zij
heette hem welkom met een stem, waarin
ingehouden smart sidderde.
Vol ongeduld had zij hem iederen dag
verwacht en telkenmaal »ls hij niet geko
men was, had zij haar toorn daarover te
kennen gegeven. AI dien tijd lang was aij
ten prooi geweesi aan de meest verschillen
de stemmingen dan rnsteloos door een luid
ruchtige vroolijkhaid heen en weer gedre
ven, d is in een donkere treurigheid verzon
ken, die zonder de minste reden weer tot
de dolste vreugde oversloeg.
En deze wisselende stemmingen had zij
voor den majoor angstig moeien verbergen.
Zij wist, hoe Ijverzuchtig hij ieders harer
bewegingen bewaakte en hoe hij dikwijls
achter de grootste onverschilligheid een vol
komen plan vermoedde, dat hem dreigde te
berooven van de zoozeer door hem gelief
de vrouw. Maar in deze dagen was bij
m3er dan liel voor haar geweest, hij had
haar met attenties overladen en haar de
wenschen nit de oogen gelezen, haar bij
na door de bewijzen zijner vorigs genegen-
beid angstig gemaak'. Het scheen, alsof hij
haar telkens vergoeden wilds voor de (eslijke
gedachten, die hij nog steeds ten opzichte
van haar en Arno koesterde. En juist die
liefdesbetuigingen, dia aanbidding was haar
ondraaglijk. Hoe weinig begreep hij haar
tooh I Dat, wat zij zoo vurig verlangde,
zonder wat zij niet kon leven hij kon of
wilde het baar niet geven. Zij wilde vrij
als een vogel in de lacht bare vleugels uit
slaan, wilde van al de heerlijkheden van
het leven genieten, zoo lang ze nog jong
en vrooljjk was, en hij hij sloot haar in
deze gevangenis op, in die kooi, die hij
tevergeefs trachtte te vergalden en waarin
zij bijna versmachtte.
Io deze ontmoedigende stemming was zjj
verzonken geweest, toon de bediende haar de
had zijn vrouw een standje geschopt, dat
het, volgens dc buurvrouw, een schande
was, en hij had gezworeD, de held, dat
hij de boete niet betalen zon en dat ie
ook niet naar de Poort ging. Hij zou wel
eens kijken, «ie de baas was.
Nn, Kees was de baas niet.
Van de week, vertelde de buurvrouw,
was tie een snrzjant in 't vizier geloopen
en die bad 'em naai de Poort willen bren
gen. Maar Kees wou liever naar huis en
hij had z'n beenen opgenomen en de
sergeant, bijgrstaan door een paar dien
ders, was hem nagegaan, tot huis toe, waar
Kees veilig binnen was gekomen.
Nou, toen konden z'em niks meer
doen, aldas de buurvrouw, want as ie in
huis ben, als was ie Jut in persoon, d»n
mag een diender niet binnenkomen. jMaar
de heele straat bad op stelten gestaan.
Er was een diender achtergebleven om
het huis te bewaken en Kees kon zijn
deur niet uit als ie z'u boete niet betaal
de 1 Dit was nu de oorzaak van de»
volksoploop
Kees, de schutter in kwestie, zat voor
het open raam, in z'n overhemd, fideel
de menigte tce te lachen.
- Keesriep een buurman nit den
kring, Kees, laat je gezeggen, jongen, be
taal je boete, ja mot er toch an gelooven.
En sa 't lang duurt, verzuim je meer met
je werk.
Ah Foezel, uit den Doofpot, riep Kees
dat ie 't niet deed, dat ie 't lekker niet
deed. Hg kon zijn vijf gulden wel beter
gebruiken en de k'rnel was rijk genog.
't Was al mooi, zei Kees, en toen lachte
de heele buurt en de agent incluis, dat ie
't vaderland gratis hielp verdedigen. Ecd
marinier kreag zestig cent in de vijf da
gen en een sohutter zon nog geld toe
moeten geven Die verzuimde zijn werk
en ais ie een leelijk gezicht trok tegen
een korporaal, moest ie naar de Poort. Hij
dankte er voor. Hij was vóór Oranje,
maar tegen de geldboeten. En dat z'em
voor niks een diender gestuurd hadden,
komst van Arno meldde. En de wanklank
dier droeve overpeinzingen sidderde nog in
hare woorden, toen ze hem ontving.
.Eigenlijk moest ik boos op u zijn," zeide
zij, Da de eerste begroeting, „dat ge zoo
lang op u hebt laten wachten. Weet ge
dan niet, dat bij ous, te midden van de lan
delijke verveling, een bezoek wordt aange
merkt als een feest Acb, verontschul
dig n msar niet,* riep zij uit, toen ze zag,
dat bij iets wilde zeggen. „Het zonden tooh niet
anders zijn dan holle woorden. Maar daarvoor
moet ge boeten. We laten u den geheelen dag
niet los. Geen tegenwerpingen Ga daar
raaar eens zitten 1" Zg wees op een met
zijde bekteeden divan, waarover een heer
lijke palm haar fijne bladeren uitbreidde. Daar
na snelde ze beon, om een oogwenk later
mat een rookstel binnen te komen. „Ik
waet, dat ge gaarne rookt. Een sigaret
Of een sigaar? Natuurlijk een sigaar. Stil,
stil, verroer je niet. Ik zal dat »I1js sens
knapjez voor je in orde anken." Zij sneed
de punt van do sigaar af en reikte Arno
vaar toe. „Eigenlijk mag bier niet ge
rookt worden, mijn man sta ik zao iets
nooit toe. Men moet de mannen niet ver
wennen. Maar een zoo zeldzame en lieve
gast als gij Zool En nn aan 't ver
teilen. Wat Alles 1 Mg interesseert
alles."
Zij zette zich in een schommelstoel, van
waaruit zij zijn gelaat in het volle licht
zag. En terwij! zij przatte, hingen bare
oogon onafgebroken aan zjjn gelaat Het
was, alsof se trek voor trek bestudeerde,
als zocht ze in de ljjcsn van zijn gelaat de
geschiedenis van den tijd te ontraadselen,gedu
rende welken zij ver van elkander geweest wa
ren. En na een kort stilzwijgende oorzaak van
e»n kleine verlegenheid, kreeg Arno
zijn onbevangenheid weder terog. Een se
dert lang ontbeerd gevoel van behaaglijk
heid, van heerlijk thnis-zijn, braoht hem in
een sprookjesachtige betoovering.
Da saohte geur van dat heerlijk vertrekje,
waarin alles met fijnen, eleganten smaak stond
gerangschikt; Margaretha's vertrouwelijke
persoonlijkheid, haar deelneming en gene
genheid, die nit elk harer woorden sprak—
vond ie heel aardig. Dan kwamen er
zeker geen dieven.
Niewaar, dienderriep Kees uit het
raam, je zult wel oppassen, dat er geen
dieven kommen zoeken naar de vijf gul
den, die jullie van me hebben willen. Of
maak ie, dat je wegkomt als er een diaf
in dc baart is, zeg F
't Werd hoe langer hot vroolijker in
den hoop, De agent had pret voor zea
en in dc beste stemming werd de schutte
rij k faire genomen.
Ik heb gehoord, dat Kees later t6ch de
boete betaald heeft en de politiepost voor
zijn woning is ingetrokken. De schntterij
heeft tenslotte de overwinning behaald.
Maar of die nu haar prestige vestigen
zal, weet ik niet. Daar zal een nienwe
schntterij wet voor moeten zorgen.
Een moraal heeft deze vertelling ten
slotte niet. Of 't zon deze moeten wezen
dat men als schutter geen schietoefeningen
moet verzuimen. Eigenlijk is dat geen mo
raal nn, laten we 't er dan maar eens
zonder doen. We moraliseeren zoo druk
kend veel tegenwoordig, dat hrt een heele
opluchting is, als men ons eens een moraal
cadean doet.
Van de sehuttterij naar de inkomsten
belasting is maar één stap
Zij zijn beiden even weinig populair, of
schoon beiden in 't gebruik wel meêval-
len. De inkomstenbelasting is ook dit jaar, op
drie procent gehouden. Onze stedelijke fi
nanciën zijn in zoo goeden doen, dat het
halve procent vermindering van verleden
jaar ons ook thans is gegeven.
Niet geheel en al van harte nochtans.
De vermaning gaat er bij, dat het in 't
volgand jaar wel weer dria en een half pro
cent zal moeten worden, want dit jaar
kunnen we 't nog zuinig aanleggen, maar
in 't volgend jaar zijn er dure werken te
wachten.
Enfin. Wat we hebben, is meegenomen
Dat halve procent zal denkelijk wel door
de dames voor toiletjes en inkoopen van
anderen aard geannexeerd worden, in vele
alles dronk bij met gretige tengen in. En
Margaretha's vragen,haar belangstelling in zijn
liefhebbergen verhoogde dat weldadige ge
voel nog meer. Zelfs toen hij, als een ge
volgvan zijn gemoedstoestand,de gedachten be
sprak, die met betrekking tot zjjn werk
kring, zijn brein pijaigdea, verminderde
hare belangstelling nog niet. Wel bemerk
te hij, hoe weinig zij van zjjn beroep ver
stond hetzelfde beroep, dat ook haar man
beoefende, maar de ijver, waarmede sg zich
onderwijzen liet, de vroolijke verwondering,
waarmede zij aan zijn band de haar vreem
de wereld intrad, deden hem vermoeden,
dat hier de eigenlijke reden te zoeken was
waarom haar huwelijk haar niet bevredigde.
Da majoor bazat bij zijn hoogeren leeftijd
waarschijnlijk niet meer de gave en wel
licht niet m«er hst geduld, zich met de en
gere gedachten van zijn vrouw in te laten,
om haar «oodoeede tot ziob op te voeren.
In plaats van baar op te voeden tol een
deelnemende en in zijn zaken opgaande echt-
gonoote, had hg van haar gemaakt een lu
xe pop, eo maakte haar zoodoende tot een
stok speelgoed van zijn persoon. Moest er
dan zoodoende ook geon gevoel van spijt
en ontevredenheid over haar komen P En
zooveel te glinzender de rijkdom werd, waar
mede hij haar omgaf, zooveel te vuriger
moest zij verlangen naar datgene, wat hij
haar onthield, wat hij haar niet vermocht
te geven: naar gemeenschap van geest en
ziel.
Zoodoende vervolde Arno een diep, har
telijk medelijden mat de vronw, die als
meisje da eorste zoete neigingen in zijn hart
had opgewekt. Zoo veroordeelde hij in stilte
reeds den man, die het kostbaarste, dat
hij bezat, veronachtzaamde. Bet kwam
Arno niet in de gedachte, dat hij «ich ver
gissen kon, dat een deel der sohnld tenmin
ste bij de vrouw liggen kon. Uit hare
woorden meende hij te moeten opmaken,
dat al die luxe en pracht haar eon gruwel
was, dat lij er nooit naar had verlangd
en dat zij dat alles bij de eerste de beste
gelegenheid gaarne als iets las igs en on
nuts van zich zou willen afsohudden.
En toch paste haar trotsohe schoonheid
gevallen. Al schenkt het ons dan g?en
voordeel, 't geeft «en moment van hui»#-
lijk genoegen en van echt-vrouwelijk geluk.
De wintercampagnes van de modemaga
zijnen zijn alweer begounen. We krijgen
van alle zijden winter-mode-catalogi
thuisgestuurd. Ds magazijnen etsleeren
schitterend, de nieuwste modes van Parijs,
japonnen, mantels en hoeden.
Ik heb gehoord, dat we ditmaal op de
hoeden eens geen vogellijkjes en veeren
zullen te bewonderen krijgeu; dat de da
mes het eens geheel met linten en bloe
man zullen doen.
Dat ljjkt me een heuglijke tijding.
De wreede vogelmoord voor de onbarm
hartige juffronw-mode zal dus voor het
eerst eens niet plaats vinden.
GelukkigAls we het halve procent
inkomsten-belasting, dat de stad ons ca
dean doet, onder anderen ook moeten be
steden aan hoeden met doode vogeltjes er
op nn, dan gna ik het eigenlijk
maar liever aan de stad.
O.
Na bij het Russische stati
on Nosarowks, 304 werst van Moscou,
zijn 14 waggons op een hellende lijn op
een goederentrein, die bestond uit 23 ge
laden en 31 leege waggons, geloopen. D«
botsing was vieeselijk. De hoofdcondacteur
en zes andere beambten werden verschrik
kelijk verminkt; drie personen werden
zwaar gewond en 36 waggons zijn geheel
verpletterd.
E en bekend luchtschipper
beweert, dat er tusachen de lucht boven
de aardoppervlakte en die ter hoogte
van 800 meter een even groot verschil
bestaat als tusschen het water van een
moeras en van een bergbron. Hij varklaart,
dat het iemand, die per ballon op de
aarde daalt, toeschijnt, alsof bij „dikke
stof* in pLats van lucht inademt.
zoo wonderlijk goed in de rgke ljjs», die
haar omgaf- In arme, nederige omstandig
heden sou Arno zioh haar nooit kunnen
danken. Zooals ze daar voor hem zat, balf
achterover leunend, het schoone hoofd tegea
den om dat hoofd geslagen arm, waarvan
lange kant naerviel, en zoodoende de heer
lijke blankheid en oaberispeljjken vorm ont
hullend, vermocht hij zijne oogea niet vaa
haar af te honden. Maar geen onedele ge»
daehle, goen onrechtvaardig g.voel steeg in
hem op; zij scheen hem als eea ideaal, dat
als sneenw voor de zon sou verdwijnen, als
hij traehten zou, het van zijn verheven»
hoogte in het stof en vuil der aard» neer
ta halen.
Margaretha echter verlangd» naar
woord van bem, dat betrekking zon heb
ban op die korte apanne tjjds van jong galak,
die se grnnesnzzam hadden doorgebracht.
't Was haar niet deideiijk, wat haar tot
dit verlangen dreef. Zij verlangde er naar, nog
eenmaal dien fioieterenden an hartsloehtelyken
toon der liefde te hooren, die haar in hare ber
innering altoos nog ala rnischenda muziek
in de ooren klonk. Ea wanneer Arno tot
haar sprak
Oa willekeurig eloot zij de oogen,- zij wild»
de gevolgen niet overdenken, die de verwezen-
lijking ven haar ziek verlangen na zich zoa
sleepon. Zg dacht daaraan in 't geheel
niet j hat w»e haar, als was zij niemand re-
kensohap schuldig over haar doen ea laten,
als leefden Arno en zij met hun tweëen in
een blondere wereld, die met die »nd»re,
waarin de majoor loefde, niets gemeen bad.
Als aan de aarde ontrukt, zweefde r.jj, door
sterke armen gedragen, aan een brtede borst
gevljjd, door de ruimte, hooger en hoogor,
nzur den hemel, de eon tegemoet, welker gou
den stralen alles in een ze» van licht eo
soboonheid dompelde.
Zoo droomde zg, terwijl Arno sprak.
Toen na een poot zijn gesprak verstomde,
werd se niet wakker. Da zonderlinge toestand
van droomen duurde voort; onder het s.ille
opwaarts-gaan kwam het ruisoben beneden
haar tot haar over als aan verro harpen ont-
tokkeld.
Arno waa ala betooverd. Hare wonder-
