Zondag 7 MEI 1899.
üii m-,
43ste Jaargang Ho. 3413.
Inschrijving voor de SclmUerij.
Het groote kanaal.
Dit inner Mat lil twee Malen.
eerste blad.
kenn7sgeving.
Gemeente Schagen.
Bek endmakitii g e n.
Aangifte van Verhuizing.
Kennisgeving.
liinnenlandsch Nieuws.
4. De grond, aan den heer Kossen af
gestaan, is bij opmeting gebleken te zijn
17 M*; voor kennisgeving aangenomen.
i. Op voorstel van deu Voorzitter wordt,
ia navolging van eeu naburige gemeente,
besloten, voortaan voor het doodea van
jonge ratten de halve premie, derhalve
vijf cents, uit te kesren.
Heer Hugowaard. Bij publieke
HAGER
mm.
Dit blad verschijnt tweemaal per week Woensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIEN in het eerst uitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
f&ureau: 8CHAÖKS, Laaa, 1» 4.
UilgeverP. TRAPMAN.
MedewerkerJ. WINKEL.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 8.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25;iedere regel meer 5 ct
Groote letter» worden naar plaatsruimte berekend.
POLITIE.
Ter Secretarie dezer gemeente worden
inlichtingen verzocht omtrent een verlo
ren Sleutel.
Burgemeester en Wethouders van
Schagen brengen, voor zooveel noodig,
met het oog op het verzuim, betrekke
lijk het doen van aangifte ter secretarie
bij verhuizing binnen de gemeente, aan
de ingezetenen in herinnering het be
paalde bij art. 5 van de Politieverorde
ning dezer gemeente, luidende als volgt
„Ingeval van vei huizing binnen de ge
meentezat daarvan binnen acht dagen
behooren te norden /eennis gegeven ter
Secretarie der gemeentete welen
Foor afzonderlijk levende personen door
henzelf, foor de geheele bevolking van
gestichten of andere inrichtingenwaar
personen onder eenig bestuur te zamen
wonendoor de bestuurders.
Overtreding wordt gestraft met een geld
boete van ten hoogste één gulden."
Schagen, 25 April 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Schagen
noodigeu bij deze uit
le. alle mannelijke ingezetenen, geboren m bet
jaar 1874;
2e. alle mannelijke ingezetenen, geboren in ae
jaren 1865 tot en mei 1873, die, ofschoon in andere
gemeenten reeds ingeschreven, sedert de iuschiijving
van bet vorig jaar in deze gemeente zijn komen
wonen; 4
3e. alle vreemdelingen, die sedert de laatste in-
scbrijving in de termen zijn gevallen, om als inge
zetenen te worden beschouwd;
om, met overlegging van een extract
geboorte-akte, zoo zij elders geboren zijn, zich
ter inschrijving voor de schutterij aan te melden ter
Gemeente-Secretarie, tnsschen den 16den enden3isten
Mei e.k.terwijl voorts wordt medegedeeld, dat voor
die inschrijving meer bepaaldelijk zitting zal worden
gehouden op alle werkdagen, des voormiddags van 9
tot. 12 uur.
Wordende hierbij, ter voldoening aan art. 8 van
het Koninklijk besluit van den ïlsten Maart 1828,
Staatsblad No. 6, nog medegedeeld eenige bepalingen,
vastgesteld bjj het Ilde hoofdstuk der Schrift' rgwet,
betrekkelijk de inschrijving voor de Schutterij, lui-
Artikel Elk jaar, vóór den eersten Juni, zullen
de ingezetenen, die op den lsten Januari van bet
iaa* bun 25ste jaar van ouderdom zullen zijn in
getreden, zonder onderscheid of zij vermeenen mochten
al of niet tot de vrijgestelden of uitgeslotenen te
behooren, verplicht zijn, zich bij het bestuur der
G.meente, in welke zij woneu, voor de schutterij
te doen inschrijven.
Artikel 7. Zij, die in meer dan «ene Gemeente hun
gewoon verblijf houden, of den zetel van hun ver
mogen hebben gevestigd, zullen tot de inschrijving
verplicht zijn binnen die Gemeente, alwaar een
dienstdoende schutterij aanwezig is.
Bb'aldien in die verschillende Gemeenten al
leen dienstdoende of alleen rustende schutterijen
bestaan, zullen zij zich doen inschrijven in
de Gemeente, alwaar zij voor de personeele
belasting zijn aangeslagen, en de ambtenaren in die
Gemeente, alwaar zij ambtshalve verplicht zijn hun
verblijf te honden.
Artikel 8. Die van hunnen ouderdom geen voldoend
bewijs geven, zullen door het plaatselijk bestuur
worden ingeschreven, naardeszelfs oordeel, onver-
minderd de bevoegdheid van den ingeschrevene, om
van zijn juisten ouderdom nader te doen blijken.
Artikel 9. Die bevonden zullen worden zich niet
vóór 1 Juni te hebben doen inschrijven, zullen door
het plaatselijk bestuur ambtshalve ingeschreven worden,
en door den schuttersraad worden verwezen tot eene
geldboete, terwijl zij daarenboven zonder loting bij
de schutterij zullen worden ingelijfd, indien het zal
blijken, dat er, tijdens de verzuimde inschrijving,
geen redenen tot uitslniting of vrijstelling te hunnen
aanzien bestonden.
Algekondigden aangeplakt^ Schaden,
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
S. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
Burgemeester en Wethouders van
Schagen brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat, wegens het invallen van
den Hemelvaartsdag op 11 Mei
a. 8-, de gowone Donderdagsche markt
aldaar in die week zal worden gehouden
op Woensdag.
Schagen, 25 April 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
8. BERMAN.
De Secretaris,
DENIJS.
II.
Hebben we in ons laatste artikel (zie
Schager Courant van 30 April '99) de
besturen van de betrokken gemeenten,
polders en bannen verzocht de zaak
ernstig te onderzoeken, ook de gemeen
ten en polders die nu niet direct zoo
veel belang bij het kanaal hebben, wordt
met alle bescheidenheid op het hart
gedrukt, goed te overwegen, of bij nader
inzien hun belangen niet in grootere
mate bij het kanaal betrokken zijn, dan
op het eerste gezicht lijkt.
Het js onze vaste overtuiging, dat de
doorsnijding van den Westfrieschen dijk
voor geheel Westfriesland van 't groot
ste belang is, evenzeer als 't een groot
belang voor het noordelijk deel van de
provincie zal blijken om den bloei van
de markt te Schagen te bevorderen.
Wanneer maar eerst de dijk door
boord is, zal de scheepvaart zich wel een
weg banen door Westfriesland,een streek
zoo vruchtbaar als geen andere, door
sneden van vaarten, doch waaraan sinds
menschenheugenis bijna niets ter ver
betering gedaan is, omdat dat toch wei
nig of niets geeit, zoolang er slechts
een ten eenenmale onvoldoende toegang
tot die vaarten is.
Alkmaar, dat die verbetering in haar
eigen belang zoo krachtig kon steunen,
zal, 't is onlangs nog gebleken, eer3t
dan hiertoe overgaan, wanneer de con
currentie er haar toe dwingt. Deze con
currentie zou slechts den meerderen bloei
van de streek tengevolge hebben.
En zou bijvoorbeeld de concurrentie
te Schagen tusschen verschillende mid
delen van vervoer niet ten goede komen
aan de plaatsen, aan de tram Schagen
Wognum gelegen, die aan beide einden
aansluit aan lijnen in één hand geëx
ploiteerd Zou de verbinding van West
friesland en Waard en Groet met de
Zijpe, Wieringerwaard en Anna Pau-
lowna van geen beteekenis zijn? Zoude
betere gemeenschap der polders onder
ling niet bevorderlijk kunnen zijn aan
de oprichting van een coöperatieve stro
kartonfabriek, suikerfabriek of andere
industrie P
Wij vragen dus ook de meer indirect
belanghebbenden ernstig te overwegen of
't ook op hun weg ligt van hun be
langstelling te doen blijken door een
grootere of kleinere bijdrage. Alle beet
jes helpen is het spreekwoord. En wat
is bijv. voor een polder of gemeente
van eenige beteekenis een jaarlijksche
uitgave van f 50.voor zulk een doel
Niet alleeu om die 1 50.is het te
doen, maar vooral ook om den zedelijken
steun, die daaraan verbonden is, aange
zien men daarmede te kennen geeft,
dat men het kanaal als „een algemeen
belang" beschouwt, wat op de subsidie
van Rijk en Provincie van verbazenden
invloed zal wezen.
Wat men ook op onze vorige artike
len zal hebben kunnen aanmerken, zeer
zeker; niet, dat we de zaak te rooskleu
rig hebben voorgesteld. We hebben
immers maar gerekend op een scheep
vaart, gelijkstaande met de tegenwoor
dige en dat is toch zeker zeer bescheiden.
Het ligt toch voor de hand, dat van
zoo'u prachtige gelegenheid om van de
Zuiderzee en alle daaraangelegen
plaatsen langs een flink kanaal met be
weegbare bruggen, zoodat ook schepen
met hooi, stroo, turf, enz. geladen kun
nen passeeren, een druk gebruik zal
worden gemaakt. Het spreekt dan ook
van zelf, dat de voordeelen (kadegeld,
enz.) veel hooger bedrag zullen vormen
cf, wat nog beter is, lager gesteld zullen
kunnen worden dan wij hebben aan
gegeven.
Maar, zoo heeft men gezegd, deze
voordeelen zijn nadoelen voor
den schipper. Dit is niet zoo.
Een schipper berekent zijn vracht in
verband met de kosten, die hij heeft te
bestrijden. Het kadegeld komt dus ten
laste van hem, die de goederen ontvangt,
en dat is juist de man, dien wij hebben
moeten, want hij betrekt zijn goederen
zooveel goedkooper dan vroeger. Van het
groote voordeel, dat hij geniet, vraagt
het bestuur een klein deel terug. Op
billijker wijze zijn toch zeker de kosten
niet goed te maken.
Maar ook van de doorvarende schepen
kan een matig recht worden geheven en
ook op die baten is nog niet gere
kend.
De gemeente Barsingerhorn heft thans
een havengeld van 2£ cent per ton per
keer of 10 cent per ton per jaar. Brengt
men nu het havengeld per keer en tege-
'ïjk Per jaar op 7 8 ets per ton, even
als te Nieuwediep, dan worden de schip
pers van Kolhorn er beter door en de
vreemde schippers kunnen voor 'tzelfde
bedrag als zij te Nieuwediep betalen het
geheele kanaal doorvaren
Wij hebben ook al gehoord, dat men
terugdeinst voor de groote som, die be-
noodigd is. Hierop antwoorden wij de
besparingen (de voordeelen dus) bedragen
minstens f 30.000 per jaar,
de totale lasten (rente
en aflossing en onder
houd) beloopen hoog
stens f 15 000 per jaar.
zoodat een directe winst
wordt behaald van f 15.000 per jaar
Komt het kanaal er dus niet, dan wordt
er in 50 jaren 50 X f 15 000 f 750.000
verspild, ongeacht de rente dezer kapitalen
en de indirecte voordeelen, van vooruit
gang als anderszins, die het gevolg van
het kanaal zullen zijn.
We hebben een ander maal wel ge-
zegd, dat men de zaak ernstig en her
haaldelijk moet overwegen, doch hier
mede is niet bedoeldvandaag eens en
morgen over een jaar nog eens. La
ten we wel bedenken, dat het getij op
dit oogenblik gunstig is eD dat er mis
schien spoedig weer een langdurige
ebbe intreedt. Wij weten immers, dat
de tegenwoordige Regeering zaken als
de onze met kracht en ijver steunt,doch
wij weten ook, dat deze Regeering het
eeuwige leven niet heeft en misschien
spoedig wordt vervangen door een an
dere, die onze zaak minder genegen zal
biijken te zijn. Er komt echter nog wat
bij.
De heer Mr. H. Smeenge zei in een on-
langs gehouden voordracht over het Zui-
derzee-vraagstuk onder meer het
volgende
„Eenige jaren geleden heb ik den Mi
nister gevraagd, of Zijn Excellentie conces
sie zou verleenen voor de droogmaking
van de Wieringermeer, waarvoor volgens
geruchte, het benoodigde kapitaal aan
wezig zou zijn. Ik heb toen gemeend
daar tegen te moeten adviseeren, omdat
het belang der demping van de Zuider
zee daardoor belangrijk zou verminderon.
Wordt evenwel niet spoedig tot de dem
ping der Zuiderzee besloten; dan moet
natuurlijk de concessie voor de droog
making van de Wieringermeer worden
verleend. Deze polder van circa 18000
H. A. zal bijna geheel van uitstekende
qualiteit en zoowel voor bouw- als voor
groen land geschikt zijn. Zoo'n polder
wordt natuurlijk langzamerhand wel be
volkt, doch dorpen en steden verrjjzen
nog niet zoo dadelijk. Evenmin spoor-
of tramwegen, maar wel goede vaarten,
omdat die tijdens de inpoldering reeds
worden gegraven, zooals dan ook 't Zui-
derzeeplan aangeeft. Alle af- en aanvoer,
zoowel tijdens de droogle gg i n g
als daarna, zal dus te water moeten
geschieden, naar en van plaatsen, die
eveneens aan het water gelegen zijn.
Wanneer daarom tegon dien tijd het
kanaal niet tot stand zal zijn gebracht,
zal de handel vanuit dien nieuwen
polder zich vestigen op Medemblik, ter
wijl Barsingerhorn en Schagen, indien
ze een kanaal hsdden, daarvoor in de
eerste plaats zouden in aanmerking ko
men."
Dit zei de Voorzitter van de Schip-
persvereeniging Schuttevaer, die ons eerste
artikel gelezen had, doch geen bezwaar
maakte tegen de heffing van kadegeld
en die toch altijd en overal voor de
belangen der schippers opkomt
Doch wel heeft Mr. Smeenge den
Minister in de Kamerzitting van Maandag
I.1. gevraagd, of „bij het wetsontwerp
tot bevordering van den aanleg van
stoomtramwegen op de Zuid-Hollandsche
eilanden, o.a. bij de bruggen voldoende
was gelet op de belangen der scheepvaartP"
belaugen, die hier totaal zijn verwaar
loosd, zoodat de verbinding tusschen het
Westelijk deel van Schagen met het ten
Oosten der spoorlijn gelegen deel en Bar
singerhorn geheel verbroken is, belangen
van iedereen, waarop nog steeds niet
voldoende wordt gelet.
De scheepvaart is naast andere mid
delen van vervoer in Nederland en in
Noord-IIolland in 't bijzonder door haar
goedkoopte het beste hulpmiddel om de
productiviteit en de welvaart te verhoo-
gen.
Zij bevordert niet den vooruitgang van
de eene plaats ten koste van de andere, van
den eenen persoon ten koste van den ande
ren,neen, zij brengt hem voor iedereen, den
een natuurlijk in meerdere mate dan den
andere. Zij geeft besparing van productie
kosten, niet 'door na te laten wat nuttig
en noodig is, maar door nuttelooze ver
spilling van krachten te voorkomen. Dit
zijn naar onze bescheiden meening de
eerste voorwaarden voor welvaart.
Zuinigheid is een groote
deugd, doch waar zij de wijs-
heid bedriegt, wordt zijver-
k w i s t i n g.
Laat ons dit bedenken
Mei 1899. V. R.
Y ergadering van den Raad
der gemeente Haringcarspel, den 3
Mei 1899. Afwezig de heer ff. Keetom.
1. Na opening der vergadering door
den Voorzitter, worden de notulen der
vorige bijeenkomst voorgelezen en goed-
gekeuid.
2. Voor kennisgeving wordt aangeno
men de medsdeeling van den Voorzitter
dit de collecte voer de Maatschappij van
Weldadigheid heeft opgebracht f 14.40.
3. Door den Voorzit'ei wordt medege
deeld dat de heer P. Boerdijk, aan wien
in de vorige vergadering bouwterrein is
toegezegd, aan den Kcorndijk of te Kerk
buurt, het laatste heeft gekozen. Bij op
meting is echter gebleken dat de opper
vlakte niet is 200 doch ongeveer
150 Ms., wanneer althans ten Noorden van
het brandspuithuisje eene ruimte v >n
3 M. vrijgehouden wordt voor oplusplaats.Be
paald noodzakelijk wordt dit laatste echter
niet geacht, en aangezien de heer Boer
dijk voor zijn huis het geheele terrein
noodig heelt vanat het erf van den heer
Jan Spiausen tot het brandspuithuisje,
wordt hem dit in koop afgestaan voor 75
cent de M2.
5. Hierna wordt in behandeling geno
men, en daarop gunstig beschikt, het
verzoek van den heer C. Spaans, om tegen
den gewonen koopprijs van 50 cent de
M1. aan hem in koop at te staan een stukje
grond aan de Noordzijde van den Kooru-
dijk tegenover ziju huis, ter grootte vsd
ongeveer 40 M2.
6. Wordt aan de orde grgteld de be
noeming van hooistekers tot voorziening
in de vacaturen, ontstaan door het bedanken
vau enkelen hunner. Da Voorzitter merkt
op, dat het moeilijk z»l ziju zelfs tegen
genot van de verhoogde belooning, ge
schikte personen voor deze betrekking in
ieder deel der gemeente te vinden en
heelt er reeds meermalen aan gedacht het
voorstel te doen tot benoeming van een
tweetal hooistekers voor de geheele ge
meente, tegen eeo nader vsst te stellen
bezoldiging. Dit idee vindt bij de verga
dering instemming, doch omireDt di
b-zoldigiog is men het niet eens, waarom
de behandeling van dtze aangelegenheid
tot eene volgende vergadering wordt uit
gestald.
8. Tot derden ambtenaar van den Bur
gelijken Stand wordt benoemd de heer
J. Schoorl die deze benoeming aanneemt.
Hierna gaat de Raad in comité tot be
handeling van een reclame tegen den
hoofdelijken omslag.
Na heropening der vergadering de
gewoDe rondvraag nieta opleverende, «'ui
ting.
inschrijving zijn den 2rn door het polder
bestuur twee watermolens voor afbraak
verkocht
Inschrijvers daarvoor waren de heeren
P. van Liene te Alkmaar, ad f 1580.
J. Muijs en Co. id. 1205.
J. Levendig id. K 1100.
J. de Boer te Oostzaan, 1100.
J. Meijer te Ursem 1075.
J. Wijker te Obdam 911.—
J. G'jsbers te Winterswijk 835.
J. Bi eed veld te 's-Hagn t 9 1165.
Aan den boogsten inschrijver zijn beide
molens afgestaan.
Tijdens da vergadering is ook aanbe
steed de levering van benoodigde straatstee-
nen, grint en zand, waarvoor ingeschreven is:
Naar steener. door de heeren
W. F. Stoel ad 117.50 en P Mesaelaar
ad f 17.90 per 1000. Beiden te Alkmaar.
Yoor giiot is ingeschreven door de heeren:
H. de Boer te Oodorp ad 1 2.15,
J. Schreuder te Alkmaar ad f 2,35, W. F.
Stoel te Alkmaar ad f 2.20 en P. Messe-
laar te Alkmaar ad f 2.26 pet Ms.
Voor zand is ingeschreven door de heeren:
C. Kroon» te Oudorp ad 1 1.en J. van
Wonderen te Oodorp ad f.97® per M3.
Yoor deze aanbestedingen ia de levering
aan de laagste inschrijvers opgedragen.
MeD schrijftuit URK.
De haringvisscherij is geëindigd. De uit
komsten zijn, vergeleken met hst voorjaar
van 1898, niet bevredigend geweest.
Hoofdzakelijk was dit te wijten aan het
lang uitblijven van den haring. De voorteelt,
waarin de visch het meeste geld waard is,
had weinig te beteekenen. De vangst was
steeds zeer zuinig. Eerst met het begin
van Maart werd ze van eenig belang, om
een paar weken later haar vollen omgang
te verkrijgen. To»o lag da zee nu en
dan „droog* van haring bij Urk. Er
werd ongewoon veel haring, zelfs over
vloedig, gevangen.
Maar de hariogprijzen zijn in dit voor
jaar verre van voordeelig geweest voor de
visschers. Met de „daaldersharing'
11.50 voor een tal 200 stuks werd
weinig verdiend. En daarvan moeten ze
het voornamelijk hebbeD. De haring was
spoedig uit haar geld, en de grootste aan
voer ging gepaard met geringe waarde der
viach. Vooral om den koers van Pasehen
bracht ze zeer weinig op.
Ook in de n&teelt was de vangst niet
onbevredigend, maar de verdiensten zijn
aanmerkelijk beneden die vanl898 gebleven.
Voor de visscherij met de zegen of het
trekken langs den wal is bet zelfs een
zeer ongunstig voorjaar geweest. Het be
gin der teelt leverde niets op. Alleen laat
in den tijd trok men lasten (i last 50
tal 10.000 stuks) boring op het dro
ge, doch de visch, toch al van de minste
kwaliteit, was w.-inig waard, sd kon som»
nauwelijks te gelde gemaakt worden.
Controle van kunst- en
handelsmeststoffen.
Door het College van directeuren der
Rijkslandbouwproefstatious is, Lr voldoe
ning aan het voorschrift van art. 31 van
da Bepalingen, onder welke de Rijksland
bouwproefstatious zich belasten met het
onderzoeken io openbare controle van
kunst- en handelsmsststoffen, voor het jaar
1899 de volgende verhouding vastgesteld
voor de waarde der verschillende in mest
stoffen voorkomende bestanddeelen
1 K. G. stikstof op 100 aangenomen,
wordt de waardevan 1 K. G. phosphor-
zuur in water oplosbaar 34van 1 K.G.
phosphorzuur in minersalznur oplosbaar 20;
van 1 K.G. kali 2T.
Men meldt uit HEEREN
VEEN
Op den len Mei-dag gaf de hr. P. van
der Meul«u, inspecteur der belastingen
alhier, des avonds in het socialistisch
volksgebouw Aurora eenige voorstellingen
met lichtbeelden. O. a. kwam daarbij te
voorschijn een corpulent heer, waarbij
v. d. M, de verklaring gaf, dat die plaat
den heer Pierson, minister van financiën,
voorstelde, die aan het Kamerlid v. d.
Zwaag gezegd heeft dat de arbeiders Dog
wel vleesch nuttigden, doch dat Z. E.
zijn pottie ook wei kreeg, getuigde zijn
blakende gezondheid. Door deo brigadier
der rijksveldwacht is nu tegen den heer
v. d. M. proces-verbaal opgemaakt wegen»
het belachelijk voorstellen vau minister
Piersoa.
Nu m«u zich in Friesland
door het gesloten blijven der Duitsche
gienzen, meer op zuivelbereiding dan op
aaufok toelegt, zoodat veel grootere besla
gen gebonden worden dan voor «enigen
tijd, moeten veehouders, die zelfs zeer
groote boerderijen bewonen, nog wei— of
hooiland bijhureD.
Want iedere Friesche boer heelt te
veel vee, iu verhouding zijner landerijen.
Het gevolg is, dat bij de verhuring
van weilanden thans prijzen besteed wor
den, zoo hoog, als in geen jtren hel geval
was.
Voor het pondewaat, d. i. 86'/4 Are,
wordt tot zel/a f 40 pacht betaald.