AllEICtl
is- k LulliiTllai
Zondag 11 Mei
46ste Jaargang No. 3730.
Dit blad vertchijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ore, worden
AOVERTENT1EN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Prijs per jaar f 8.Franco per post f 3.60.
Afzonderliike nummers 5 Cent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 ct
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Spinster.
Buitenlandseb Nieuws.
GEMEaNGD nieuws.
m.
BureauICH AGES, Laan, D 4.
Uitgever P. TRAPMAN.
MedewerkerJ. W 1 R E L.
Ci emeente S c h a g e n.
BEKENDMAKINGEN.
o-o
POLITIE. Ter Secretarie dezer gemeente worden
inlichtingen venocht omtrent een verloren honden-
halsband en een pakje manniactaren.
Openbare Vergadering van
den Raad der gemeente SCHAGEN, op
Dinsdag den 13 Mei 1902, des
voormiddaga ten 10 ure.
Punten van behandeling
1. Ingekomen stukken.
2. Suppletoire begrooting dienst 1901
3. Regeling belooning onderwijzend
personeel aan de gemeente-sohool.
4. Herbalingsoiiderwijs.
Schagen, den 9 Mei 1902.
De Burgemeester,
H. J. POT.
Uit het Duitsch van Dr. Hans Liesel.
o—oo
Het is zeven nnr. Als sneeuwvlokjes stijgen
de nevelen door de warme stralen der zon
omhoog, hoog naar de toppen der bergen.
Door het open venster dringt de reuk van
pasgewonnen hooi Daar binnen, tegelijk met
het luidruchtig gepiep der jonge vogels, die
nieuwsgierig de kopjes uit het nest steken.
De krekels zingen, het beekje murmelt en de
boombladeren rniscben, zacbtkens door den
lentewind bewogen. Van verre glanst het
witte kerkje, en tusschen donkere cypressen
door schitteren de kruisen.
De jonge vrouw, met hare diep liggende,
droeve oogen, merkt niets van de pracht van
dezen heerlijken ochtend die oogen toch vol
gen onafgebroken de bewegingen van het spin
newiel, snel gaat het rad, de draad loopt tril
lend naai de spoel, de arbeid is in vollen gang.
Op bloote voeten, verhit, stormen de beide kin
deren de kamer binnen. „Waar is het brood,
moe wij hebben honger."
„Kijk eens in het kastje, daar moet nog
wat liggen."
De kinderen zoeken en snuffelen, maar met
leege handjes en pruilende lipjes komen ze
bij moeder terug. En de kleinste schreeuwt,
met de onschuldige wreedheid agn zijn leef
tijd eigen „Maar moe, er is geen brood in
de kast, en ik heb toch zoo'n ergen honger
„Ga maar naar Tonio, kinderen, vraag om
een pond brood, ik zal het later wel betalen."
En op haar voorhoofd parelt het konde
zweet; bleeker zijn nog hare lippen gewor
den, haar oog onvaster; toch draait het wieltje
onafgebroken door.
De kinderen komen terug met leege han
den, met behuilde gezichten.
„Tonio zegtn hebt reeds drie dagen het
brood niet betaald, hij wil niet meer geven."
„Willen mjjn hartjes dan nog zoo lang
wachten tot ik dit vlas heb afgesponnen
ik ga dan daarmeê naar de fabriek en breng
dan zeker brood meê terug."
„Maar dan moet moesje dat mooie liedje
ons voorzingen van het brood, dat de bakker
nog bakken moet, en dat voor den avond
niet klaar is. Doet n dat n zingt zoo mooi 1"
De kinderen hurken bij haar neer, en zien
vol verwachting naar haar op.
De ongelukkige trachtte te doen, wat zij zoo
graag zou willen.Zacht,half hoorbaar komen de
eerste klanken uit haar keel. Langzaam aan
wordt haar stem helderder, en liet droevige
lied klinkt door de kamer, met tonen die
mnziek heeten te vormen, in waarheid kre
ten van een zoo arm gepijnigd menschen-
hart zijn.
De laatste trillende, bevende klanken heb
ben geklonken zij kust haar lievelingen op
de gouden lokken.
„O moe, wat zijn uwe lippen heet, ze
branden. Hoe komt dat, zeg?"
„Ik ben wat moe, hartje; van nacht heb
ik slecht geslapen. Ga nu zoet nog een
beetje buiten spelen, ik ben dan zooveel te
gauwer 1 laar."
Het lange zwarte haar, door de beweging
losgeraakt, valt als een donkeren mantel haar
om de schouders. De armelijke kleeding kan
haar schoonheid niet wegnemen, al is haar
gelaat vertrokken, bestormd als zij wordt
door de meest kwellende, de meest pijnigende
gedachten. b
Als ze nu ziek moest worden Als de
weert het is nauw zes maanden
Vf1' T. baar kuis terug kwam
aar 0 God, dat mag niet, dat kan niet!
^iekenrig zien de donkere oogeD,
was er immers niet?
Tot laat in den nacht snorde het spinnewiel,
en als de morgen daagde, stond ze op, en
weer draaide het wieltje met koortsachtigen
spoed. Haar stil geluk, haar drooinen van
een rustigen ouden dag, haar jongens groot
en braaf te zien als hnn vader, met hem
het veld bewerkend, 's avonds met hem thuis
komend, met hunne jonge frissche stemmen
hem bij het zingen van de welbekende liede
ren begeleidend, dat alles was voorbij, voor
altijd voorbij
Begraven onder dien kleinen, groenenden
heuvel haar vreugde, haar hoopHet
gejuich der kinderen, die de vlinders in de
zonnestralen najoegen, en daardoor hnn hon
ger vergaten, doet haar nit haar droevig
gepeins ontwaken. „O goede God, en gij
Heiligen, allen! staat mij bij, opdat ik mijn
werk gereed krijge. Als ik niet dat alles in
de fabriek kan afleveren, heb ik geen geld
voor brood 1"
Met bijna toornenden ijver draait ze het
wiel, dat het zwakke werktuig er van trilt,
de draad vliegten het gesponnene hoopt
zich steeds meer op.
Naar het kerkje durft ze niet meer zien,
de smart mag haar niet overmeesteren, haar
oogen mogen niet, kunnen niet verduisterd
woiden door tranen, die steeds komen, komen
willen. Voor haar smart, haar droefheid is
er geen tijd
Maar haar hoofd, het is of haar slapen
als hamers kloppen zij rilt, alsof een ijzige
tocht haar tegen waait, haar ooren suizen, en
haar hart klopt,zoo snel, zoo beangstigend snel
„Wat kan dat wezen, goede God ik moet
mij beheerschen, dat ellendig gevoel niet
voeden; toe, schaam je, hebben je kinderen
dan geen honger? Werk toch, werk toch,
zoolang ge de klos nog vasthouden kunt".
En weer snort het rad, weer loopt de
draad en weer hoopt het gesponnene zich
op, hoe langer hoe meer.
Maar nu bemerkt ze ook, dat haar oog
niet helder meer isangstig ziet ze naar het
kerkje, het is alsof de toren wankelt, de
kruisen rijzen en dalen, de schitterende blauwe
hemel grauw wordt, de zon bloedige strepen
teekent op de zwarte bladeren der hoornen en
i deze als door een rcuzenhand worden heen en
weer geschud.
Het verschrikkelijke gevoel van onmacht
gaat voorbij en de hand slaat zich kramp
achtig om don haspel, terwijl het wieltje
steunt en kreunt en de draad altijd sneller
zich om de spoel windt. Als op eenmaal ziet
ze weer de dagen van geluk, voor altijd ver
loren, voor haarhet lieve kerkje van haar
dorp, waar ze als bruid naast hem staat; het
gelach en de scherts van hare vriendinnen,
het vroolijk knetteren der vreugdeschoten
hoort ze; opnieuw doorleeft ze het zalige, wee
moedige uur van het afscheid.
Negen jaren gingen voorbij en van al dis
geluksdroomen is niets gebleven dan twee
kinderen, die om brood roepen en een kleine
henvel, waarop gras groeit. De zon zendt
hare gloeiende stralen in het kleine kamertje
maar de spinster bibbert van kou. Toch snort
het wiel onafgebroken door. De nevel voor
haar oogen wordt dichter, de draad gaat nog
even gelijkmatig om de spoel. Groote zweet
droppels komen op haar voorhoofd, de borst
gaat hijgend op en neer, het zwaar gewor
den hoofd nijgt zich dan naar deze, dan naar
gene zijde. Maar de wil is nog sterk, de
moeder wil niet inzinken, niet ziek worden,
niet sterven, want haar kinderen vragen
brood. En verder snort en draait het wiel.
Bij het beekje niet ver van huis spelen nog
altijd de kinderen. Als de klok het middag
uur slaat, valt het hnn in, dat zij nog niets
hebben te eten gehad, en zij vliegen naar
huis.
Ze hooren het wieltje niet meer snorren.
O, wacht, moesje is reeds heengegaan, mis
schien met het brood al weer terug, ze kookt
misschien wel een lekker broodsoepje, dat zoete
lieve moesje
Zij lag op den grond naast het omgevallen
spinnewiel, waarin henr haren verward
waren. Haar hand hield nog krampachtig
den haspel vast, maar het laatste spinsel is
niet afgewerkt en het wieltje snort niet
meer
Een doordringende kreet van schrik en
smart klinkt nit de kindermondjes door het
open venster naar buiten, waar het zoo heer
lijk en prachtig is, zoo rustigzoo kalm
zoo stil
bekruipt het onwillekeurig de vrees, dat werd door geheel Europa met verlangen
Turken, Berberen, Kabylen, Tibboes en tegemoet gezien.
Toearegs wel eens even gevaarlijke tegen- Men is gewoon, dat in die zitting door
standers konden zijn, als de Koptische den Oostenrijkschen Kanselier een ver-
Christenen van Let Abessynisch Alpenland, trouwbaar overzicht wordt gegeven van
Men mag gerust aannemen, dat èa j den poiitieken toestand des lands, en daar
Turkije, èn da stammen van Tripoli zich die in vela opzichten nauw is saam-
krachtig tegen eene annexatie zulien ver- geweven met den staat van zaken in Europa,
zetten. De stammen van Tripoli hebben is de belangstelling van Noord tot Zuid
hunne bijzondere redenen, om eene-Italiaau en van Oost tot West algemeen. In 't bij-
scbe bezetting te weêrstaan. zonder hoopte men thans iets te vernemen
In de eerste plaats balijdt de geheele be- over de Balkan-quaesties, over Oostenrijk's
volking den Mohammedaanschen godsdienst, verhouding tot Rusland en wat al niet meer.
zoodat ztj in den Sultan den beheerscher j De heer Goluchowski heeft in zijne rede
aller geloovigen ziet. Het bloed kruipt aan veler verlangen voldaan,
ook hier, waar het niet gaan kan, en als j Omtrent het Drievoudig Verbond zeide
de nood aan den man komt, zullen allen hij „Het Dr. Verb., dat in Mei 1903 ein-
voor den Kbalif, den afstammeling van den digt, gaat zijne hernieuwing tegemoet,
Profeet, gaarne ten strijde trekken. Dan nadat de drie Kabinetten hunne voor-
nog zijn de stammen van Tripoli vrij en onaf- nemecs hebben besproken en overeen zijn
hankelijk In naam Turksch, zijn ze inder- gekomen, om de bestaande verdragen in
daad vrij. Die vrijheid zou zeker spoedig hun vollen omvang te doen voortbestaan
aan banden worden gelegd, wanneer de en bijtijds over te gaan tot de onder-
Italianea heer en meester van het land I teekening van de nieuwe verbintenissen."
werden. In zijne beschouwing der Turksche aan-
Voor Turkije zou de afstand van Tripoli j gelegenheden, was spreker sober en somber,
meer van moreele, dan van materiëele ba- j „Het zou een niet te rechtvaardigen optimis-
teekeDis zijn. Eens vormden al de landen in
Afrika, gelegen om de Middellandsche Zee,
een kostbaren keten, die den Islam versierde;
elke schakel, die weer asn dien keten
wordt ontroofd, is eene vernedering voor
den Sultan en eene beleediging aan den
Koran.
Op alle denkbare manieren tracht Abd-ul-
Hamid zijn prestige onder de geloovigen
te behouden. Waar hem daartoe de macht
me zijn en zelfs een geheel zelfbedrog nabij
komen, zoo men niet wilde erkennen, dat
de toestanden in dien klassieken onweers-
hoek voortdurend veel te wenschen over
lieten. De innige overeenstemming tus
schen Rusland en Oostenrijk heeft tot nog toe
eene uitbarsting voorkornen.Ook in 't vervolg
wordt eene gemeenschappelijke handeling
tusschen Weenen en St. Petersburg vereischt
om niet op een slechten dag voor eene
van het zwaard ontbreekt, zoekt hij langs algemeene uitbarsting te staan." Het lot
diplomatieken en minnelijken weg zijn doel van den Balkan hangt dus van de verhouding
te bereiken. Zoo heeft hij thans eene gees- tusschen Oostenrijk en Rusland af.
telijke en militaire missie naar Ara'oië ge- -
zonden, om de strijdende en oproerige! 7TB ANSVA Aïv»
stammen te kalmeeren. -
Voor het welslagen van dit gezantschap Volgens de Daily Mail beweert men in
zijn de Europeesche belangen, die mede welingelichte kringen, dat blijkens telegram-
he^mni Vtn ,koorts> voor een oogenblik naar
Hii l6' met "J11 g^en en kruisen,
flinke vlÜtiê en oppassend; in zijn
semen v kon de zeis in 't zonlicht bhk-
nloeo- |trcand bestuurde de 06sen voor den
ji'best, niemand kon het avopdlied
werk a 16gen als hij, wanneer hij van zijn
z*r L j k,wam- En nu rust hij sedert
onderen li b°Yen' biJ bet'kleine kerkje,
Zijn vTïh Den heuvel, waarop gras groeit.
°P de b"l ba<b voor de laatste maal
de verbVw b?ofdies zijner kinderen gerust,
zegenwen^l JlPPen hadden een gebed, een
waren b gestameld, en twee groote tranen
nit omrent d.e '^gezonken waDgen gerold,
py' f^ds door den dood omsluierd,
ha'd dn U iV€c mij slechts mijne armen",
®Pinnewi^gW^e t0t «cbzeli gezegd, „mijn
hond van ^'ge,waardoor ik in het onder-
moet. Ik kn en mij116 kinderen voorzien
en voor miader slapen, zal minder eten,
wtaaii, aig de mijnen arbeiden, en sterk
zwak moiffit U?derdrukt had ze haar smart;
met wezen, tijd om te weenen
aan de beweging dan stoot hebben gege
ven, groote hindernissen. Wij weten, dat
Engeland, door zijn gunstelingen in Nedsjed
vooruit te schuiven, op die wijze zich in
het Noorden van de Perzische Golf tracht
te vestigen, maar ook, dat Rusland en
Du'tschland dit plan op allerlei wijzen dwars-
Ooomen. Eigenlijk wordt er sedert eenigen
tijd niet alleen te Konstantinopel, maar
ook in de hooidsteden van Perzië en Af
ghanistan, Teheran en Kaboel, tusschen
Engeland en Rusland een hoog politiek
spel gespeeld. Zoo nu en dan wordt een
zet bekend en wanneer zulks plaats heeft,
dan kan men deze bekendmaking ook al
weer als eene daad van beteekenis be
schouwen.
Het bericht uit St. Petersburg, dat een
buitengewoon Perzisch gezantschap aan de
Russische grenzen met veel luister is ont
vangen, kan men zeker in dezen groep
rangschikken.
Zou Rusland daarmeê ter algemeene
kennis willen brengen, dat zijn haan te
Teheran koning heeft gekraaid De be
langrijke concessies, die door Perzië zijn
verleend, zouden zulks bijna doen ver
moeden. Rusland heeft eene wijziging ten
zijnen voordeele in de invoerrechten aan
de Russisch-Perzische grenzen verkregen,
het heeft een gunstig handelstractaat met
den Schah afgesloten en toestemming voor
den aanleg van telegraaflijnen en strate
gische wegen ontvangen. In zijn gramschap
heeft Engeland, of liever de EDgelsch-
Indische Regeering, twee plaatsen in Zuid-
Peizië bezet. De Perzische regeering heeft
tegen die schennis van het volkenrecht
men uit Zuid-Atrika, de vredesonderhandelin
gen goed vorderen. Het aanbod van de En-
gelsche regeering, om den wederopbouw der
vernielde hoeven te bekostigen, maakt een
allergunstigsten indruk, terwijl hare weige
ring van amnestie voor de rebellen, geen
ernstigen invloed heeft. Ingelichte menschen
te Londen gelooven daarom,dat de afgevaardig
den der Boeren den IBen dezer te Vereeniging
den grondslag van den vrede, door de Boe
renleiders gelegd, zullen goedkeuren.
Alle Engelsche bladen bevatten hoopvolle
berichten over de vredesonderhandelingen, en
allen erkennen thans, dat de algemeene am
nestie onvermijdelijk is.
Lord Salisbury, de Engelsche premier, sprak
Woensdagmiddag op de jaarsvergadering van
de Primrose League in Alberü Hall. Ten
I opzichte van den Zuidafrikaanschen oorlog
deed hij opmerken, dat de Boeren zonder
eenigen grond en zonder beklag rustende op
eenige schending van het volkerenrecht, Britsch
gebied waren binnengevallen en land van den
Britschen souverein hebben bezet„De En-
gelschen hadden het volkomenste recht om
zich tegen zulk een inval tot het uiterste te
verzetten."
j TeD opzichte van de vredesonderhandelin
gen zeide de premier
„Ik kan niet, terwijl deze onderhandelingen
hangende zijn, spreken over de verschillende
kansen, maar ik wensch het misverstand weg
te nemen, dat de Regeering bereid is te luis
teren naar alles wat om zoo te zeggen een
terugtocht beteekent uit haar vroegere stel
ling, of de erkenning dat de rechten, waarop
zij aanspraak maakt, niet langer gelden. Zij
kan niet toelaten, dat na de verschrikkelijke
opofferingen, die het land zich getroost heeft,
de dingen terugglijden tot een positie, waar
uit de vijand den strijd zon kunnen hernieu
wen, zoodra het oogenblik daartoe geschikt
leek. De macht van de Regeering over het
terstond geprotesteerd. Tot antwoord heeft land moet zoo groot zijn, dat dit onmogelijk is."
itiel craiicSt Ér tbëL
„De zieke man" laat zijn tanden zien, zoo
is de algemeene indruk, dien het bericht,
dat Turkije 2COO man troepen naar Tripoli
gaat zenden, op Europa heeft gemaakt. In
Italië heeft deze tgdirg nog een bijzondere
Opschudding verwekt. Men beschouwde daar
xeeds algemeen Tripoli als een Iialiaarsche
bezitting, waar de overbevolking des ri:ks
onder de be; okeim< nde vleugelen van het
moederland, een verlengstuk van het jonge
koninkrijk zouden vormen. Reeds twistte
men in het parlement over de meerdere oi
mindere wenschelijkheid dezer kolonisatie,en
nu komt daar onverwacht de mededeeling
dat de beer zijn huid niet wenscht ver
kocht te zien vóór hij geschoten is.
Een Afrikaansche jacht heeft evenwel
voor Italië weinig bekoorlijks. Het ligt
nog te vc-rtch in het geheugen, hoe het
jachtav onluur in Abessynië is afge
loop en, en bij het terugdenken aan Adoea
ze ontvangen, dat Engeland een scherp
onderzoek zal instellen naar de rechteD,
die Perzië op genoemde grensplaatsen kan
laten gelden. Het zal alleen dan zjjne
troepen terugtrekken, indien werkelijk blijkt,
dat de bezette plaatsen op Perzisch grond
gebied liggen.
Men ziet, dat er daar ginder harde noten
worden gekraakt. Of de nieuwe beweging
in Cb;na een onderdeel uitmaakt van den
strijd tusschen Rusland en Engeland, is tot
heden neg een diplomatiek geheim. Tcch
mag men er op rekenen, dat deze onlusten
tot gevolg kuDnen hebben, dat de ontrui
ming van Noord-Cbina door Rusland wordt
vertraagd. En daarmeê zou de Russische
diplomatie al veel gewonnen hebben, 't Is
voor Rusland van groot belang, dat, nu de
verhouding met Engeland in Azië al scher
per wordt afgeteekend, dat zjjne betrek-
Lord Salisbury verklaarde geenszins bezield
te zijn met een gevoel van bitterheid jegens
Engelands tegenstanders, hij wenschte inte
gendeel dezen toe het volle genot van de orde
en de kracht, aan de zusternaties verleend
door het koloniale stelsel.
De Daily Express verneemt, dat de
Boèrenbijeenkomst te Vereeniging wellicht
niet zal plaats hebben vóór het einde der
maand, met het oog op de moeilijkheid om
de commando's te bereikeD. Enkelen dezer,
in den Vrijstaat en in West-Transvaal, nemen
een onverzoenlijke houding aan, maar toch
is er uitzicht, dat de vrede tot stand komt,
al is er weinig hoop, dat de oorlog geëindigd
zal zijn vóór de kroning.
Een correspondent van de
Daily Mail, die uit Rusland is teruggekeerd,
na een lang verblijf, dat ten doel had zich
per wcrat aigeie»uoi ziji.c ucucn „oe(j 0p hoogte te stellen van den toestand
kingen met de overige Europeesche mogend- het Czarenrijk, deelt meê, dat in de buiten
heden van hoogst vriendschappelgken aara ]all(jsche bladen slechts een zwak denkbeeld
zijn. In 't bijzonder staat het op eeD goeden
voet met zijn buurman Oostenrijk. Niemand
minder dan Graaf Goluchowski, de minister
van Buitenlandsche Zaken der Oostenrijk-
Hongaarsche monarchie, heeft dit Donder
dag te Buda-Pest in de delegatiën verklaard.
De bijeenkomst der delegatiën, afgevaar
digden van den Oostenrijkschen rijksraad
en Honjraarschen rijksdag, om de gemeen
schappelijke aangelegenheden te bespreken,
gegeven wordt van de werkelijkheid.
Een waar schrikbewind heerscht er volgens
dezen correspondent, van de Zwarte tot de
Baltische Zee.
Dagelijks doet de politie huiszoekingen,
zelfs bij menschen die niets uitstaande heb
ben met de politiek. De menschen gaan zoo
min mogelijk het huis uit.
Tot nu toe waren de professoren te Peters
burg niet gesteld onder politietoezicht. Sinds
eenigen tijd is dit echter veranderd. Een
hunner, een vriend van den correspondent, is
zelfs gevangen gezet. Onder de militairen
heerscht een geest van verzet, evenzoogoed
als onder de burgers.
Een dagorder, onlangs afgedrukt in de dag
bladen, zegt, dat de troepen geen rekening
moeten houden met sexe, leeftijd of gesteld
heid. Dit bevel is gegeven naar aanleiding
van het gedrag van een detachement solda
ten, dat geweigerd had te schieten op een
massa menschen, waaronder zich vele vrouwen
en kinderen bevonden.
Een tiende deel van dit detachement is ge
fusilleerd. De overigen zijn naar Siberië ver
bannen.
De staat van beleg is afgekondigd in vijf
districten van het gouvernement Pultawa.
Vreesel ij k ongeluk bij Charle-
roi. Te Wanfercée-Baulet, op drie mijlen
afstands van Charleroi, heeft een vreeselijk
ongeluk plaats gehad.
Het voornaamste gebouw van de coöpera
tieve werkliedenvereeniging, dat eene lengte
bezit van 50 meters, stortte in.
Van nit de puinhoopen werden twee dooden
en acht gewonden te voorschijn gehaald.
Maar het aantal slachtoffers is ongetwijfeld
veel grooter.
Teer als stofvanger.
De ingenieur Rimini, van Ravenna, heeft
proeven genomen met koolteer, om een weg
bij deze stad, waar zeer veel verkeer is, van
stof te zuiveren. En niettegenstaande het
langen tijd zeer droog was geweest, lukte
de proefneming uitstekend. Hij beteerde
den weg op twee plaatsen, zoodat hij
vakken kreeg van 13 meters lengte en
3 meter breedte, en 246 meters lengte en 4.7
meters breedte.
De oppervlakte van den weg wordt zeer
hard, zóo zelfs dat regen geen modder ver
oorzaakt.
De kosten zijn 0.075 lire (83/t cent) per
strekkenden meter voor den eersten keer.
Waarom slapen wij niet graag
op de linkerzijde Een eigenaardig verschijn
sel is het, lezen we in de Leeuwarder Courant,
dat de meeste menschen beweren niet op de
linkerzijde te knnnen slapen. En werkelijk zal
ieder het in meerdere of mindere mate
ondervonden hebben, dat, bij het liggen op
die zijde, men door benauwde droomen
geplaagd wordt, door onverklaarbare pijnen
in de zijde en aan den rug, die bij het op
staan weer verdwijnen.
In dm beginne stelt men gewoonlijk het
hart daarvoor aansprakelijk, aangezien dat
orgaan groótendeels in de linkerhelft van
den thorax ligt. En l iter is het ook bewezen,
dat dit idee niet geheel en al uit de lucht
gegrepen was.
Eerst onlangs zijn de geleerden te weten
gekomen, dat, wanneer men op de linker
zijde rust, het hart onderhevig is aan een
buitengewone verschuiving zelfs tot 2'/i cM.
toe. Met zulk een verschuiving gaan ook
veranderingen in de ligging der groote bloed
vaten, longen, enz., hand aan hand. De
gevolgen daarvan, alshartkloppingen, he
klemmingen, duizelingen en pijn aan de
linkerzijde, worden daarna verschillend ver
klaard.
Allereerst vermoedde men mechanische
belemmering van den bloedsomloop bij het
verschuiven van het hart, welke dan ge
paard kan gaan met een prikkeling der
naar het hart gaande zenuwen.
Zulke kleine bezwaren oefenen bij gezonde
menschen, wanneer hun lichaam in orde is,
weinig invloed uit. Alleen worden zij gewaar
schuwd voor al te snelle ontvettingskuren,
aangezien de beweeglijkheid van het hart
dan te spoedig intreedt. Met zieken is dit
echter anders gesteld. Bij hen kunnen storin
gen in de beweeglijkheid van het hart zoo
sterk zijn, dat zij ernstige hartkwalen na
zich kunnen slepen. Dat evenwel is niet de
eenige reden, waarom menschen niet op de
linkerzijde knnnen slapen. De andere oorzaak
schuilt in de hersenen en hangt nauw samen
met het feit, dat de meeste menschen de
rechterhand gewoonlijk gebruiken, m. a. w.
dat z\j rechts zijn. Het kenmerk van een ge
zonden slaap is een zekere geringe aanwezig
heid van bloed in de plaatsen, gelegen aan
de uiterste grenzen der hersenen, die in ge
wone omstandigheden arbeid verrichten.
Aangezien bij rechtsche menschen, de lin
kerzijde der hersenen overwegend is, lijdt
het geen twijfel, of de afwezigheid van bloed
aan die zijde is voor den slaap noodzakelijk.
En het allereerste zal dat gebeuren, wanneer
de mensch op de rechterzijde ligt, -want bij de
in den slaap iets verminderde energie van
het hart, heeft het bloed iur de slagaderen een
geringen aandrang naar boven te stroomen,
en kan het aderlijk bloed gemakkelijker naar
het hart terugstrooinen, wanneer daarop
geen druk wordt uitgeoefend, terwijl door de
zwaarte van het hoofd de aderen, gelegen
aan de zijde waarop men ru6t, licht gedrukt
worden en er dus kans bestaat van opstop-
piugen.
De linkerhelft der hersenen is dns meer
beveiligd voor bloedaandrang, waaruit be
nauwde droomen kunnen ontstaan.
N ergens waarsch ij nl ij k zoo
schrijft men uit Stockholm aan de Kölnische
Zeitung zullen de Mei betogingen op zoo
groote schaal plaats gehad hebben als in
Zweden. In alle steden zijn optochten gehou
den, waaraan groote menschenmassa's deel
namen. De optocht te Stockholm omvatte 137
werklieden-, vrouwen- en andere vereenigin-
gen, ze telde minstens 20.000 personen. Men
trok naar het L dugiudsveld. w i _r vier
grooit» spveUtgeotOuiLttu wtuvu opgericht, «u
niet alleen over den normalen arbeidsdag,
