Zondag 15 Maart 1903.
47ste Jaargang No. 3818.
TWEEDE BLAD.
Hollands
Noorderkwartier,
ODRAAIT.
Vergadering van de Vereeni-
ging tot Ontwikkeling van den Landbouw in
gehouden op Woensdag 11 Maart 1903, des
voormiddags half elf uur, in het lokaal van
den heer J. Igesz te OOSTHUIZEN.
De Voorz., de heer K. Breebaart Jz., opent
deze 68ste vergadering met een kort woord van
welkom, de hoop uitsprekende, dat ook deze
vergadering weder zal zijn gewijd aan het
edele doel dat de vereeniging voorstaat
ontwikkeling van den landbouw in Hollands
Noorderkwartier. (Applaus).
De Secr., de heer W. Teengs, leest daarna
de zeer uitvoerige notulen, die onder applaus
worden goedgekeurd.
Hierna doet de Voorz. de volgende mede-
deelingen
le. dat de vereeniging telt 167 leden en
1 zoon-lid2e. dat op het adres aan de
regeering, inzake miltvuur, een gunstig resul
taat is gekomen, tenminste, het is het be
stuur bekend, dat verschillende burgemees
ters aanschrijving hebben ontvangen, om bij
een geval van miltvuur dadelijk dun naastbij
zij nden veearts een onderzoek op te dragen
en alle maatregelen te nemen, die zij dienstig
achten3e. is het adres aan den raad van
Alkmaar, aangaande de verplaatsing der paar
denmarkt, verzonden 4e. de voordrachten over
bijenteelt zijn gehouden en met succes5e.
het resultaat van het onderzoek van ver
schillende lijnzaadkoeken en andere voeder
artikelen zal spoedig worden gepubliceerd
6e. de heer P. Plas te Edam is uit een
10-tal sollicitanten gekozen, om opgeleid te
worden tot vee verloskundige, onder leiding
van den heer J. Pronk7e. het bestuur
heeft gemeend, de proef met paarden-dorsch-
machines van de agenda te moeten afvoeren
en de voorkeur te moeten geven aan een
proef met gras-maaimachines8e. de voeder-
proeven met mest vee zijn van de agenda
afgevoerd, met het oog op de financiën 9e. de
Commissie voor de paardenstallen zal spoedig
een onderzoek instellen, een ontwerp van
een geschikten stal, bereikbaar voor een
kleine beurs, zal worden gemaakt en gepu
bliceerd 10e. de enquête over de voeding
van rnn deren is nog loopende11e. de ge
wijzigde prijsvraag kaasfabrieken is nog niet
ingekomen.
Ingekomen stukken le. Missive Ged. St.,
mededeeling benoeming van den heer Kühn
tot lid der Prov. Commissie ter bevordering
der veefokkerij 2e. missive Ged. St., dat de
provincie f500.meer aan den zuiveïconsu-
lent wil geven, mits het rijk eenzelfde bedrag
meer geeft3e. een verzoek van de tol ver
eeniging, om adhaesie te betuigen aan haar
adres aan de Regeering, inzake sle bekende
toltarieven van Duitschland. Wordt bij accla
matie besloten, adhaesie te betuigen.
4. De bekende circulaire der Schager
Kaascommissie, met verzoek de Weerstandskas
te steunen.
De heer H. Jb. Avis zegt: Waar Uwe
vereeniging beoogt de bevordering van den
landbouw in Hollands Noorderkwartier waar
vanaf 1885 Uwe vereeniging is voorgegaan in
protest tegen de hooge wik- en weegloonen
waar Uwe vereeniging een jaar geleden mede
weer geprotesteerd heeft tegen de te hooge
wik- en weegloonen, daar vraag ik met
vrijmoedigheid, dat deze Vereeniging de
weerstandskas zal steunen en mede een
krachtigen stoot geeft om deze goede zaak voort
te stuwen.
Wij vragen in de le plaatswat is het
denkbeeld van deze vereeniging ten opzichte
van de weerstandskas en in de 2e plaats een
bijdrage van f 500 voor deze kas. Ver uit te
wijden over de hooge wik- en weegloonen
vind ik onnoodig. Dat die te hoog, veel te
hoog zijn, weten we allen. We weten, dat
ons groen land met een belasting van f 1.
per H.A. is belast en waar veel boeren noode
rondkomen, is hot hoogst noodig, dat aan die
onbillijke belasting een einde komt.
De heer P. v. Poreest zegt, niet gekant
te zijn tegen de Schager kaasmarkt, verre
van "dat. Het bestaan van een kaasmarkt
te Schagen juicht spr. toe. Hoe meer gelegen-
feuilleton.
c n <30 f c r.
Roman van
M. GRAVIN VON BÜNAU.
0-0-0
19.
Ilse had besloten, heimelijk het huis te
verlateD, te voet naar de naaste stad te
gaan en daar voorloopig in een hotel te
verblijven. Een telegram aan haar voogd
moest vandaar dadelijk verzonden worden.
Die kon dan beslissen, of zij alleen de
verre reis naar hem moest aanvaarden, of
waarheen ze anders moest gaan.
Haar groote verlatenheid voelde ze eens
klaps in al haar ellende. Zij snikte als een
verdwaald kind, dat niet weet waarheen
zich te wenden.
Het was misschien dwaas, Kurt niet in
kennis 'te stellen met haar voornemen,
maar een onbedwingbare afschuw hield
haar daarvan terug. Na hetgeen hij gister
avond had durven doen, dacht ze hem tot
alles in staat, zelfs dat hij haar met ge
weld tot blijven zou dwingen, of haar bij
de Langens in huis zou brengen.
Op Steinfeld zou ze hem bepaald veel
moeten ontmoeten, en dat juist wilde ze
voorkomen.
De juffrouw liet zich niet langer weg
sturen zij had reeds herhaalde malen ge
klopt. „De juffrouw moet toch iets gebrui
ken", riep zy.
Hse vroeg een kop thee, om met rust
gelaten te worden.
„Mynheer heeft reeds naar u gevraagd",
heid voor afzet van kaas, zooveel te beter
voor den boer. Maar spr. is tegen het kunst
matige van deze beweging. Men wil de
boeren, die op de Schager kaasmarkt te kort
krijgen, met geld uit de weerstandskas
steunen, dus een markt met kunstmatige
middelen in het leven houden, en dat is
verkeerd. Spr. wil toestemmen, dat de kaas
markt van Schagen, zoo niet geheel, dan toch
veel heeft bijgedragen, dat de Alkmaarsche
gemeenteraad genegen is tot de verlaging
der wik- en weegloonen over te gaan. Er
zullen wel leden van den raad van Alkmaar
zijn, die zich steeds tegen een verlaging van
de wik- en weegloonen hebben gekant, die
door de vrees voor de concurrentie van Schagen
tot andere gedachten zijn gebracht. Daar is
kentering in dat college. Tenminste, de raad
heeft de vorige week een geheime verga
dering gehouden, en na afloop dier vergade
ring heeft de Voorz. medegedeeld, dat in
die vergadering besproken zijn do wik- en
weegloonen, en is in de openbare zitting een
commissie benoemd, die zeer spoedig, bepaald
voor 1 Mei, rapport over de wik- en weeg
loonen zal uitbrengen. Spr. twijfelt niet, of
de Raad zal besluiten tot een groote wijziging
in de heffing der wik- en weegloonen, en
als Alkmaar voorgaat, zullen de andere
steden wel volgen. Deze beweging zal bepaald
slagen, ook zonder weerstandskas, en de
kindskinderen, om dan met het adres te spre
ken, zullen van die vermindering genieten.
Het ligt evenwel niet op den weg dezer
vereeniging, de kas, die reeds zoo noodlijdend
is, voor dit doel te plunderen. Lat.m particu
lieren hier helpen.
De heer K. A. Kaan wil heel gaarne aan
nemen, dat in de geheime vergadering van
den gemeenteraad van Alkmaar gesproken
is over de verlaging der wik- en weegloonen
en Spr. hoopt daar alle gunstige resultaten
van. Spr. is het evenwel niet met den heer
Foreest eens, dat deze zaak hier niet thuis
behoort.
Verleden jaar heeft deze vereeniging een
bewijs van sympathie met de stichting der
kaasmarkt te Schagen gegeven laat zij dat
nu door een gift, als door den heer Avis
genoemd, bekrachtigen.
De heer Van der Zande is van oordeel,
dat de vergadering eerst moet uitmaken, of
deze zaak in behandeling zal komen. Het
adres is ingekomen na de laatste bestuurs
vergadering; 't staat niet op 't convocatie
biljet, er zullen zich dus 2/s der aanwezigen
vóór behandeling moeten verklaren, wil dat
plaats hebben. Spr. kiest ook met den heer
Foreest partij tegen den heer Kaan. Het
geven van subsidie aan een weerstandskas
is iets, dat niet bij Noorderkwartier thuis
behoort. En de geest èn de letter van het
reglement verbieden zulks.
De heer D. Breebaart Jz. is vóór behande
ling; verschuift men het naar de najaarsver
gadering, dan kan men de zaak gerust geheel
van de baan schuiven.
De heer Avis wijst er op, dat de heeren
Foreest en Van dor Zande de zaak verkeerd
voorstellen, het doel, dat de weerstandskas be
oogt,niet goed begrijpen. De weerstandskas heeft
niet het doel, den bloei van de Schager Kaas
markt, in geenen deele, maar wèl de verla
ging van de hooge wik- en weegloonen. Even
zoo goed als de Hollandsche Maatschappij
Landbouw f 1000 geeft voor het zenden van
vee naar Zuid-Afrika, evenzoogoed kan
Noorderkwartier f' 500 geven voor de verla
ging der te hooge wik- en weegloonen.
Tijdens de discussie is binnengekomen de
heer Lovink, directeur-generaal van landbouw,
die dqor den Voorz. hartelijk welkom wordt
geheeten en wien dank wordt gebracht voor de
hooge eer, die hij door zijn bezoek, aan Noor
derkwartier bewijst. Voorz. hoopt dat de ver
gadering van heden een zeer gunstigen indruk
mag geven van de werkzaamheden der ver
eeniging [applaus].
Daarna wordt overgegaan tot stemming,
of het voorstel-Avis c. s. in behandeling mag
komen.
Met 47 tegen 8 stemmen wordt dit voorstel
aangenomen.
Daarna worden de discussies heropend.
De heer Foreest, zegt, dan te willen herhalen,
dat het volstrekt niet ligt op den weg van
Noorderkwartier, om voor een dergelijke
zaak zijn geld te geven 't doel is alleen, dien
boeren geld te geven, die zoogenaamd te kort
voor hun kaas krijgen te Schagen, dus de
markten zoodoende meer met elkaar in
meldde het meisje.
„Zeg hem, dat ik een poosje ben gaan
rusten", wees Ilse kortweg af.
„Mijnheer gaat naar Steinfeld,om mevrouw
Von Langen kennis te geven van den dood
van onze mevrouw. Voor het avondeten is
hij wel weer terug
Ilse haalde verlicht adem. God zij dank
dan was er geen gevaar, dat hij haar
heengaan bemerkte. Zij wachtte ongedul
dig tot zij het rijtuig had hooren voor
komen en wegrollen. Zoodra het rjjtuig
verdwenen was, sloop ze het huis uit. Weg,
weg! zoo snel mogelijk.
Niemand lette op baar. Het park was
ze vlug doorgeloopen. Maar nu kwam nog
de lange weg, de eenzame landweg, en
dat donkere pad door het bosch. Zij was
bang. Bij elk ritselen keek ze angstig om.
Wanneer een tak knapte, ontstelde ze
verbazend. Het angstzweet stond haar op
het voorhoofd.
Haar kleine voeten konden bijna niet
meer vooruit. Zij was moede door de vele
nachten waken en de groote onrust, en
ze kwam slechts langzaam vooruit.
Haar lange japon haakte hier en daar
aan de takken vast,
In de verte hoorde ze een rijtuig aan
komen. Ilse was blij. Dan toch eenig men
schel ij k leven. Het rijtuig kwam nader. De
paarden schenen goed door te draven
nu moesten ze aanstonds de plaats passeeren.
waar de weg het boschpad sneed. Zij stond
diep-ademhalend tegen een boomstam ge
leund. Zij wist niet, wat ze hoopte mis
schien een bekend gelaat, wie het dan ook
wezen mocht.
De paarden gingen plotseling in stap.
Hier was de weg pas opnieaw met grint
overeenstemming te brengen.
Het oprichten van een markt te Schagen
juicht Spr. toehij hoopt dat de gemeente
Schagen zal krijgen een bloeiende kaasmarkt.
Ik ben niet, zegt Spr., van die gemeente-en-
omgeving-liefde bevangen, dat ik Schagen
die markt niet zou gunnen. Hoe meer mark
ten, hoe beter voor het platteland. Maar
een dergelijke markt door ongezonde middelen
in het leven houden, dat is niet goed. Ik ben
vrij-handelsman in den ruimsten zin van het
woord.
De beweging te Schagen juicht Spr. met.
den heer Kaan van harte toe. Zooeven is
de naam genoemd van mijnheer De Jongh, die
zich zoo sterk heeft geïnteresseerd voor de
hooge wik- en weegloonen en daar zoo man
moedig tegen heeft gestreden, welnu, jaren
lang is Spr. bestuurslid geweest met den
heer De Jongh en heeft met hem dezen strijd
meegestreden, om de wik- en weegloonen
tot een bescheidener bedrag terug te brengen.
Nog eens, zegt Spr., wil ik zeggen, dat ik
geloof, dat de oprichting van de kaasmarkt
te Schagen, zoo niet alleen, dan toch zeker
méde, verandering heeft gebracht in de opinie
van velen te Alkmaar, door de vrees voor de
concurrentie van Schagen, en ik geloof, dat
daarvan het gevolg zal zijn, dat buiten een
ministeriëele beweging om, nu het belang van
Alkmaar er mede is gemoeid, de wik- en
weegloonen zullen worden verlaagd en daarom
juich ik de beweging vanuit Schagen toe,
van harte, en ik hoop dat Schagen zal krijgen
een bloeiende kaasmarkt. Maar onze fondsen
voor zoo iets af te staan, daartegen, moet
ik ten sterkste protesteeren.
De heer Avis merkt op, dat de heer Foreest
heeft gesproken van het in leven houden
der Schager markt door niet-economische,
ongezonde middelen. De heer Foreest ver
geet één zaak de markt moet niet in 't leven
gehouden worden, maar in het leven worden
gebracht.
De weerstandskas zou niet noodig zijn, als
de kaaskoopers zich niet solidair hadden ver
klaard om niet op de markt te Schagen te
zullen koopen. Maar nu dat is geschied, is
het plicht dat tegenover die macht staat een
macht van boeren, en daaraan te helpen, is
Noorderkwartier's plicht.
Als het de gevolgen zal hebben te Alk
maar, diode heer Foreest opnoemt, juicht spr.
het van harte toe. Maar, vraag ik u, zou dat
geschied zijn, als deze beweging niet op
touw gezet geworden was
De heer Huijgens verklaart zich ook sterk
voor hot steunen van de Schager kaasmarkt,
als middel om te komen tot de verlaging
der hooge wik- en weegloonen. De Schager
markt is als een jonge plant, een kasplant,
die zich nog moet ontwikkelen en nu is het
plicht van iederen boer, die plant in zijn groei
te steunen, opdat straks door het bestaan
van een bloeiende markt te Schagen wordt
bewezen, dat geen hooge wik- en weegloonen
noodig zjjn.
Het gevraagde bedrag van f500 acht spr.
voor de kas te groot; maar toch acht hij het
dringend noodig, dat een vereeniging als
Noorderkwartier, wier naam zoo naar buiten
klinkt, met het geven van een fatsoenlijk
bedrag haar zegel aan deze beweging hecht.
Wordt nu in rondvraag gebrachtzal de
vereeniging Noorderkwartier ïteun verleenen,
of niet Aangenomen, steun te verleenen.
De heer J. Breebaart Kz. zegt, dat uit de
stemming blijkt, dat velen tegen het ver
leenen van steun zijn en daarom acht hij het
beter, niet zulk een hoog bedrag te geven,
als genoemd is. Spr. stelt voor, f100.te
geven.
De heer Foreest f25.
De heer E. E. Stoel f10.—
De heer Kaan wijst er op, dat het voor
de kas van Noorderkwartier niet zulk een
groot bezwaar behoeft te zijn f 500 te geven
't Geld is niet eerder noodig (om
uit te betalen), dan in 1904, dus kan het te
geven bedrag heel gevoegelijk op de rekening
van het volgende jaar gezet worden. Spr.
handhaaft het bedrag van f 500.
De heer v. d. Zande wijst er met nadruk
op, dat Art. 2 een schenking, als wordt ge
vraagd, niet toelaat't is geheel in strijd
met het reglement. Ook wil Spr. even zeg
gen, dat een overrompeling als vandaag is
geschied, beneden de waardigheid is van
Noorderkwartier.
De heer Claij zegt, dat Noorderkwartier
zoo gaarne proeven neemt, welnu, is er ooit
bestrooid. De wagen hobbelde verbazend.
„Verwenschte slechte weg", morde een
stem.
Ilse sprong op. Die stem was haar
zoo bekend.
Het was een jachtwagen met een huzaar
als koetsier en achterin in een grijzeD
mantel gewikkeld een officier.
„Axel 1" schreeuwde Ilse luid. Het was
een kreet om hulp en steun.
„Halt, Karsten halt, dadelijk
Ortzin sprong van den wagen. „Ilse,jij?
Hier alleen in het bosch om dezen tijd?"
Zij antwoordde niet, haar kracht was op.
Zij klemde zich slechts aan hem vast en
vleide, in steeds afgebroken, nauwelijks
verstaanbare woorden „Verlaat my niet
om Godswil, blijf bij mij."
Hij legde den arm vast om haar heen.
„Altjjd, Ilse altijd Vergeef me, dat ik
je eens verliet."
Zich niet bekommerende om den huzaar,
die van zijn hooge zitplaats met groote,
verwonderde oogen op het paar neerkeek,
leunde Ilse met haar kopje tegen Ortzin's
borst en hij wachtte geduldig totdat ze
een weinig bedaarder zou zijn geworden.
„Zal ik je naar Klokkenburg terugbren
gen, Ilse?" vroeg hij eindelijk zacht. „Ik
was op weg naar jou. Ik heb de toestem
ming van je voogd in mijn zak. Nu kan
niemand meer tusscben ons treden."
„Neen, niet naar Klokkenburg 1" riep Ilse
uit. „Slechts niet daarheen Irma is dood!"
„Mijn arm kind 1Hij streelde zacht
haar gelaat. Zijn rustige teederheid deed
haar oneindig goed. „Je bent bij haar
gebleven tot het laatste oogenblik hebt
haar opofferend verpleegd. Dat zal een
troost voor je zijn. Ik had ongelijk, toen
mooier proef te nemen dan met de Schager
kaasmarkt, om te probeeren die tot voort-
durenden bloei te brengen? En die proef is
zeker, niet minder dan al de hier genomene,
bevorderlijk aan het belang van den boeren
stand in het algemeen. De Schager markt,
dat is de drijfkracht om te komen tot ver
laging der wik- en weegloonen. Noorder
kwartier behoeft geen bedrag van f 500 te
geven, maar moet fatsoenlijk haar steun
verleenen.
Het voorstel f500.vindt geen voldoende
ondersteuning.
Het voorstel f 100.wordt verworpen met
29 tegen 28 stemmen.
De heer Foreest trekt zijn voorstel f 25.
in en verklaart zich één met den heer
Stoel, f 10.—.
De heer G. Vas Visser zegt, een bemid
delingsvoorstel te hebben. Een middelman,
wat heeft men er anzegt men wel, maar
hier, dunkt spr., is 't wel gewenscht. f 10
bijdragen in deze beweging, dat acht ik,
zegt spr., beneden de waardigheid van
Noorderkwartier. (Applaus.) Wij moeten hier
rekening houden met de vergissing, die de
vergadering heeft begaan en waarop mijnheer
v. d. Zande heeft gewezen, het voorbij-zien
van art. 2, waarbij het geven van een der-
gelijken steun niet mag. Ik zou nu wel, zegt
spr., willen voorstellen, deze zaak naar het
bestuur te renvoyeeren, om het in de najaars
vergadering met of zonder een praeadvies te
behandelen. Bij acclamatie aangenomen.
Is nog ingekomen een verzoek om een
bijdrage voor het zenden van vee naar Zuid-
Afrika. Met het oog op de geldmiddelen
wordt daaraan niet voldaan.
Het jaarverslag zal in het Landbouw
weekblad verschijnen.
De rekening en verantwoording wordt op
advies der financiëele commissie goedgekeurd,
met dankzegging aan den Penningmeester.
Een zeer uitvoerig en uitstekend gestyleerd
verslag van de algemeene vergadering van
het Ned. Paarden-Stamboek wordt uitgebracht
door den heer Teengs, die er in zijn verslag
op wijst, dat hij gedurende 15jaar de functie van
afgevaardigde heeft vervuld, al is het dan
ditmaal, ingevolge van een besluit van Noorder-
j kwartier, voor de laatste maal, door het opzeg
gen van het lidmaatschap.
Dr. L. T. C. Scheij brengt een lijvig rap
port uit over de werkzaamheden van den
Zuivel consulent over 1902.
Daarna wordt voorgelezen het verslag van
de werkzaamheden van de Pachtcommissiën
over 1902. Eén schatting had plaats gehad in
het 3e district en gedeeltelijk in het 5e district.
Tot bestuursleden worden gekozen de heeren
J. Koopman, P. Schenk en J. A. M. Huij
gens, die hunne benoeming aannemen.
Te Zaandam zal de volgende vergadering
plaats hebben.
De heer J. Winkel, Nibbixwoud, wordt tot
Voorz. gekozen. (Aangenomen.)
Wordt nu overgegaan tot behandeling
van de Bestuursvoorstellen.
a. Tot het voortzetten der proeven tot
bestrijding van unjer.
De inleider, de heer C. Nobel, wijst er op,
dat met deze proeven geen afdoend resultaat
is verkregen, maar dat men tot de hoop is
gekomen, dat het nog wezen kan dat met
sterke bemesting een goede bestrijding te
vinden zal zijn. Wil er resultaat komen, dan
dient de proef eenige jaren lang in dezelfde
richting te worden voortgezet.
De proef zal als volgt worden gehouden
Het bestuur heeft een stuk land van den heer
Best te Wognum, sterk bezet met unjer,
voor 5 jaar voor de proef gekregen. Dat
land zal sterk worden bemest, voortdurend
worden gemaaid en niet met vee worden
geweid. Door de sterke aanbrenging van gras
en door het hoog opschieten daarvan denkt
men den unjer te verstikken.
Men zal de helft van het land nemen,
ongeveer 80 A., en dat afhekken. f 100 aan
kunstmest zal men er opbrengen. Men is
overeengekomen, dat, houdt Best zich niet aan
de verplichtingen, dan f 50 mest per jaar zal
worden ingehoudenanders wordt hem de
f 100 per jaar aan mest vergoed en het hek
krijgt hij cadeau.
Het 2e gedeelte van de proef zal worden
genomen op bouwland; daar wil spr. het met
vergiftiging van unjer probeeren.
Op 2 A. bouwland, te beplanteh met late
aardappelen, is 2000 K.G. kalk eu kaïniet
gebracht en ook op 2 A. 2000 K.G. chili-
ik van je verlangde, dat je haar zoudt ver
laten. Dat heb ik ingezien."
„Neen, je hadt gelijk 1" Ilse richtte zich
op. Haar groote, wijdgeopende oogen zagen
hem aan met die onaangename starheid,
die hoogst zenuwachtige menschen zoo
eigen is. „Je hadt gelijk Geldern
Kurt
Zij kon niet verder spreken.
Ofschoon hem duizend vragen op de
lippen brandden, zeide hij niets, om
haar maar nog niet meer op te winden.
„Neen neen je behoeft daar niet
meer heen", meende hij, rustig. „Je blijft
bij mij. Wij rijden terug. Ik breng je bij
mevrouw Von Rosen. Is je dat goed
Ilse had geen wil. Zij liet zich in den
wagen tillen als een kind.
Hij hing haar zijn mantel om, want ze
trilde alsof ze de koorts had.
Het was byna donker, toen ze voor het
huis vau mevrouw Von Rosen aankwamen.
„Ik houd u bij uw woord, mevrouw",
zeide Ortzin, toen mevrouw Von Rosen
hen in den gang tegemoet kwam. „Mevrouw
Von Geldern is dood. Ilse kan niet meer
op Klokkenburg blijven. Ik breng mijn
verloofde bij u."
Hjj liet Ilse's hand niet los. Zij klemde
zich als een kind aan hem vast.
„Blijf jij ook hier", smeekte ze.
„Voorloopig ja, mijn lieveling. Je bent
hier in goede handen."
Mevrouw Von Ros<*n ontving Ilse harte
lijk. „Mijn arme, kleine ziel. Wij zullen je
wel weer gezond maken. Wat heb je al
alleen doorgemaakt, mijn arm kind."
Ilse's mond trilde. Haar oogen vulden
zich met tranen.
„Niet meer weenen, mijn hart", verzocht
salpeter.
Tevens zal worden nagegaan, of door de
zooveel grootere opbrengst de bemestings-
kosten zullen worden vergoed.
Met algemeene stemmen aangenomen.
b. Tot het aanleggen van aardappelproef-
I velden. De heer C. Nobel deelt mede, dat
het de bedoeling is te onderzoeken
1. welke poters verdienen de voorkeur,
kleine, groote of middelmatige;
2. of uit zaad gekweekte variëteiten betere
uitkomsten leveren, dan die uit knollen.
De pootaardappelen worden gesorteerd
i (van de beste afkomst) in 7 grootten. Zij
zullen worden gepoot op twee pootafstanden.
Het zal zoo worden ingericht, dat de poters
van de op elkander volgende regels steeds
een trapje grooter of kleiner zijn, dus in
opklimmende en afdalende reeksen. Zoo
doende zal men kunnen krijgen een over
zicht van den invloed van de poters. De grond
zal gelijkmatig worden bemest, opdat de
vruchtbaarheid daarvan zooveel mogelijk
gelijk is.
i Aan de regeering is f 150.— gevraagd. Voor
de geheele proef is f 250.uitgetrokken.
Aangenomen.
c. Voor de verdere opleiding van veever
loskundigen wordt bij acclamatie f 200.— uit
getrokken. De inleider, de Voorz., deed voor
lezing van een tweetal brieven, waarin de
meest gunstige getuigenissen over de twee
veeverloskundigen, die voor rekening van
Noorderkwartier waren opgeleid.
d. Tot het nemen van voederproeven met
verschillende maissoorten bij varkens. De
inleider, de heer Van der Zande, deelde in
't kort mede, dat het doel van de proef was,
het verschil in prijs te beoordeelen van de
zoogenaamde platte en ronde mais. De ronde
of mixed mais is duurder dan de platte mais.
j Is dat verschil in prijs goed te maken met
de meerdere voedingswaarde
j De proeven zullen genomen worden bij de
heeren Frans te Warmenhuizen en Avis te
Midwoud. De varkens zullen in 2 groepen
worden verdeeld en de eene groep met platte,
de andere met ronde maïs worden gevoederd.
De varkens zullen gewogen worden bij het
begin van de proef en bij aflevering, f 150
wordt voor die proef aangevraagd. Aange
nomen.
e. Tot het nemen van proeven met
Visser's weideploeg. De hoer D. Brander Tz.
deelt mede, dat de proef op twee plaatsen
zal worden genomen, voor een gedeelte op
land, met stalmest bemest, en voor een
gedeelte op niet bemest land. De heer W. C.
Visser te Nieuwe Niedorp stelt een ploeg
beschikbaar. Aangenomen.
f. Tot het bevorderen van doelmatige
bewaring van gier. De heer C. Kooij Hz.,
de inleider, houdt eerst een warm pleidooi
voor de waarde, die ier als meststof heeft
toont met cijfers aan, hoeveel dairvan voor
den boer verloren gaat, om daarna te komen
tot een even warme aanbeveling van het
maken van gierputten. De inleider stelt voor
samen te stellen een beknopte brochure,
waarin wordt aangegeven de inrichting van
een geschikten ierkelder,, met een bijvoeging
van een kosten-berekening. Dan in 1903 en
1904 8 premies van f25 beschikbaar te stellen
voor de beste gebouwde ierkeldersdan te
onderzoeken,welke bodem het meest gewenscht
is voor ronde ierkelders en dan een onder
zoek in testellen naar de waarde van de ier,
die van den mesthoop wegloopt, f 300 wordt
daarvoor aangevraagd. Aangenomen.
g. Tot het houden van een wedstrijd met
grasmaaimachines. De heer A. Zijp Hz.,
inleider, wijst op de steeds mindere werk
krachten en het nut van machines voor den
landbouw.
Veel machines werken reeds prachtig, van
de grasmaaimachines is dat nog niet te
26ëSeDwedstrijd van die machines is
met het oog op de verbetering daarvan, zeer
aan te bevelen, f200.wordt aangevraagd.
Aangenomen.
Daarna wordt de bespreking geopend over
het wetsontwerp tot het instellen van land
bouwraden. Daar niemand het woord vraagt,
j stelt de heer G. Vas Visser voor, in aan-
j sluiting met het besluit van de algemeene
vergadering van de Hollandsche Maatschappij
van Landbouwdat allen wenschen een
nauwere aaneensluiting van,een nauweren band
tusschen regeering en landbouw, maar dat
men zich met het ingediende ontwerp van wet
Ortzin zacht.
„Wij leggen onze lieve Ilse nu op de
canapé 1" babbelde mevrouw Von Rosen.
„Alleen jij blijft bij haar, Ortzin dat is
het beste. Gelukkig zijn we vanavond
geheel onder ons. Mijn logeerkamer is in
de beste orde. Mijn drie wilde nich
ten zijn weg. Dat zal heerlijk voor me
zijn, dat ik nu mijn kleine gast zal mogen
verplegen,"
Mevrouw Von Rosen kuste teeder de
bleeke wangen van het jonge meisje.
Langzamerhand kwam Ortzin alles wat
gebeurd was, te weten. Zijn kalmeerende
woorden deden Ilse eindelijk wat bedaren
Hij verliet haar eerst laat in den avond.
Mevrouw Von Rosen beloofde hem, de
juffrouw op de kamer van Ilse te laten
slapen, want het jonge meisje was nog ver
bazend van streek.
Den volgenden morgen zou er dadelijk
om den dokter gestuurd worden, die baar
bepaald het deelnemen aan de begrafenis
moest verbieden.
Ilse verzette zich, op aanraden van Ort
zin, niet tegen dat verbod. Zij voelde zich
r.og zeer ellendig en boven alles zag ze er
zeer tegen op, Kurt te ontmoeten.
Ortzin ging alleen naar Klokkenburg
en wist Von Geldern, die hem ontweek,
toch een oogenblik alleen te spreken te
krijgen. Hij verklaarde hem kort en bondig,
dat juffrouw Von Hanstein, met toestem
ming van haar voogd, zijn verloofde was en
nn onder zijn bescherming stond.
Op het oogenblik was ze ten huize van
zijn commandant. Zij zou dat huis slechts
verlaten, om zich, door hem begeleid, naar
zijn ouders te begeveD. Daar zou na eenige
weken de bruiloft plaats hebben. Elke
