Landbouwproefvelden.
Burgerlijke Stand.
Gemengd Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
Rusland en Japan.
Dat men in de gemeente
ANNA PAULOWNA een levendig belang
in den aanleg van de tram Wieringen-Schagen
stelt, blijkt nit de bijdragen, waarvoor van
particuliere zijde wordt geteekend. Het bedrag
van f 15000, waarvan wij reeds melding
maakten, is thans tot f28000 gestegen en
nog is in deze het hoogste cijfer niet bereikt.
Ook in de Wieringerwaard denkt men er
aan, van particuliere zijde gelden voor de
tram beschikbaar te stellen. Wanneer de
kortste verbinding met Schagen de goedkeuring
der autoriteiten kan wegdragen, is de aan
leg der lijn zoo goed als verzekerd.
Dom, dommer, domst. -
Te MIDDELBURG is een milicien afge
keurd wegens „domheid in den graad, dat
de persoon ongeschikt blijkt te zijn om in
den dienst geoefend te worden." [Art. 66 van
de voorschriften omtrent het militair genees
kundig onderzoek]
Het ambteljjk Nederlandsch!
Ieder, die het goed met onze taal meent,
zal met voldoening de pogingen hebben ge
zien om te trachten, de winkeliers over te
halen op hun winkels opschriften in het
Nederlandsch te plaatsen, maar veel bemerkt
men van de uitkomsten nog nietdat zal
eerst komen als de groote menigte de dwaas
heid van in vreemde taal geschreven opschrif
ten zonder deze tenminste in eigen taal
daar boven te plaatsen. inziet
Maar kan er intusschen niet nog op andere
manieren getracht worden, misstanden op te
ruimen, die niet van de groote menigte, maar
van enkele personen afhangen Ik meen
van Ja.
Zoo las ik o.a. met stomme verbazing het
volgende
„Bij geregistreerd exploit van mij Deur
waarder, is ten verzoeke van Neeltje ten deze
tot aan het uiteinde der executie van na te
noemen grosse arrest domicilie kiezende te
's-Gravenhage ten kantore van Advokaten,
van wie Mr. tot aan het uiteinde dier executie
als procureur voor de requlrante occupeert,
beteekend aan Pleter, die in executorlalen
vorm uitgegeven, behoorlijk geregistreerde,
eerste grosse van een arrest, gewezen tusschen
de requlrante als appellante en Pieter voor
noemd als geïntimeerde
Is dit, OI Meester in de rechten 11 nu een
Nederlandsch ambtelijk stuk in het begin der
20e eeuw
Op een kast in mijn werkkamer stond een
boek met „recueil militair" er op nooit was
het noodig en ik dacht, dat het een Fransch
krijgskundig werk was,tot ik,het eens inziende,
zag dat het „de verordeningen van de Land
macht" bevatte.
Waarom deze leidraad voor" den Neder-
landschen krijgsman in Fransch gewaad
gestoken
Is dit nog een overblijfsel van deFransche
overheersching
Hoe is het verder mogelijk, dat men voor
een „boertje" wordt gehouden, indien men
durft spreken van bijv. voetvolk, paardenvolk
en aanslaan, in plaats van de vreemde woor
den infanterie, cavalerie en salneeren
Om den omslag van een ambtelijk schrijven
las ik „Zij deze gerenvoleerd aan het Depar
tement ter beschikking om consideratie
en adviesin verband met het kabinets-ap-
pointement."
Dit zijn eenige grepen uit vele
Wordt het niet tijd, dat de ambtelijke we
reld eens breekt met zulke verouderde termen
en Nederlandsche woorden gebruikt waar
zulks mogelijk is? [Neerlandia.]
Een leuke briefkaart.
Op 14 April 11. ontving pastoor dr. Alph.
Ariëns te STEENDEREN een niet getee-
kende briefkaart uit Tiel, van den volgenden
inhoud
WelEerwaarde Heer I
Hebt u wel eens gezien, dat het drankge
bruik werd bestreden door peisonen, die weten
wat zweeten is Zeker niet, wel
Maar wel door personen, die niet weten
wat werken is, die niet weten, wat zweeten
is, door diegenen gewoonlijk, die het
J. van
morgen
den Bergh. De brand werd Vrijdag-
half vier het eerst ontdekt
DE POMP.
In de laatste vergadering van „Algemeen
morgou uiut
door den nachtportier en bjj onderzoek bleek
al spoedig, dat zagerjj en kuiperij, die alleen
reeds een oppervlakte beslaan van 3000 vierk.
metera, in lichterlaaie stonden. Daartegen
vermocht de onmiddellijk in werking ge
brachte brandslang niets, soodat hulp drin
gend noodig was. Achtereenvolgens werden
dan ook in werking gesteld 7 stoomspuiten
met 13 stralen, 6 handspuiten met 12 stralen,
4 brandslangen uit de fabriek.
De zagerij en kuiperij waren niet te redden,
daarin bevonden zich niet minder dan 26
8 stoomschaven, 5 cirkelzagen
en andere metalen voorwerpen" op zee
s te ontdekken. Het verschil tusschen de
jjst te «circa- reeds bestaande toepassingen
van
de
Belang" was besloten, een l§8t te aucu wivu rApns
ieeren om het nog ontbrekende bedrag voor wmsw r
de pomp op deze wijze te trachten aan te dr&adlooz© tölö^r&fio ©n d©zc UKvindin^
a™*- verschil- bestaat alleen hieruit, dat, terwijl men bjj
fl
'-«ntfAii nn
vgze io
vullen. Het bedrag, waarvoor door verschil
lende belangstellenden is geteekend, beloopt
ongeveer f 100,
-r
ond hield men in de zon<jerljjk gebruikt, men g
w Jnm nn Düinn
V r ij d a g a v
Katholieke School eene vergadering,
de oprichting eener Katholieke Kieevereeni-
ging te bespreken. 46 Personen waren hierbij
tegenwoordig. Zij traden allen staande de
vergadering als lid toe. Tot bestuursleden
stoomzagen,
en nog een groot aantal andere machines, te
zamen wel 100 in getal, terwijl een groote
voorraad bewerkt hout lag opgeslagen. De
taak der brandweer was das, deze gebouwen
te omsingelen en zoo mogelijk de overige ge
bouwen te redden. Daar met het oog op
brandgevaar de gebouwen zeer laag zijn ge
nomen, gelakte zulks.
Betrekkelijk is de directe schade niet zoo
bijzonder groot, maar de indirecte schade zal
van beteekenis
veer 400 man werkten en het bedrijf door
het vernietigen der zagerij en kuiperij gedeel
telijk tot stilstand zal zijn gedoemd. Juist
door de goede inrichting der gebouwen slasgde
de brandweer er betrekkelijk spoedig, in het
vuur te beperken.
De opstallen van de fabriek waren, uitgeno
men de hontloodsen, verzekerd voor f 466.860.
De lijst van de landbouwproefvelden In
onze provincie voor 1904, welke onder toe
zicht staan van den landbou wieeraar, den hr.
C. Nobel te Schagen, is verschenen.
Daaruit vermelden wjj de volgende -
werden gekozen de heeren J. Merz als voor
zitter en F. Gielen, P. Henneman, G. Dor-
beck en J. J. v. d. Meulen, die de overige
functiën onderling znllen verdeelen. Besloten
werd, om op de vergadering te Noord-Bchar-
woude op den 2en Pinksterdag, mede te werken
aan een Centralen Bond voor Provinciale Sta
ten en 2e Kamer.
Wegens bezwaren,
tegen het honden
die er
de Arrondissements-
iuci giuyt, - - vergadering op een Maandag in Juni ontston-
beteekenis zgn,,daar in deJab_riek#onge- dJ deSonPder wijze"- en onder wijzereden-
vergadering dit jaar, in afwijking van de onde
gewoonte, op Maandag 4 Juli in hetN.-Holl.
Koffiehuis alhier worden gehouden.
De Schoolopziener in het Arrondissement
Helder, Mr. R. van Goens, die het vorige jaar
in Dr. P. H. Ritter een plaatsvervanger mocht
vinden voor de toen ongesteld geworden
lnleidster, mej. Anna Fles [Eldar], zal zeker
voor dit jaar naar den wensch van velen wel
weer pogingen aanwenden, laatstgenoemde
als lnleidster voor een onderwerp betreffende
spreken of zingen voor de Arrondissements-
vergadering te winnen.
Toen wij naar vettekoeien
Proefvelden, aangelegd
te toonen, dat bemesting
kunstmest den grond niet uitpnt, als slechts
alle stoffen, waaraan de grond behoefte heeft,
in voldoende hoeveelheid worden aangevoerd.
J. H. Boeker, Wierlngen. Kalkarme klei
grond,
terrogge.
R. Keppel, Aartswoud. Kleigrond. Haver,
aangelegd in 1904.
Proefvelden, aangelegd met het doel te
onderzoeken, welke combinatie van natuur
lijken mest en kunstmest in bepaalde streken
of bedreven het meest is aan te bevelen.
S. 8. Mulder, Westerland, Wieringen.
Zandgrond. Groene erwten na winterrogge.
Proefvelden, ten doel hebbende eene verge
lijking tusschen de meetwaarde van zwavel
zure ammoniak en chllisalpeter.
L. van Zandwjjk, Anna Panlowna. Zand
grond. Blanwe aardappelen napaardeboonen.
Proefvelden aangelegd met het doel, de
werking na te gaan van bemesting met kalk.
J. H. Boaker, Wieringen. Kalkarme klei
grond. Grauwe erwten met kar wij, na win
terrogge.
S. S. Mulder, Westerland, Wieringen. Zand
grond. Groene erwten.
C. Conijn, Weere, Hoogwoud. Kleigrond
Weiland.
Het doel is de uitwerking der bemesting
van super en chili op „unjer" na te gaan.
i A. Posker, Schagen. Kleigrond. Vroege
Bloemkool na dito.
Het doel is, een bestrijdingsmiddel voor
knol voet te zoeken.
Te OLDEBOORN hebben Dinsdag
een paar kinderen het geheele dorp In rep en
roer gebracht. Een dikke steen werd met een
plomp in 't water geworpen. Groote menschen
hadden van verre den plof gehoord en dade
lijk daarop een jammerend roepenbij zinkt,
hij zinkt. In een oogwenk stroomde een groote
menigte bijeen, met ontstelde gezichten starend
naar het nog kringende water. Drie kinderen
te water en 'reeds gezonken. Helpe dus wie
kan. En weldra sprongen eeu drietal dappere
mannen in den stroom om de drenkelingen
op te duiken, en kwam men met haken en
dreggen aangerend. Tevergeefs, men vond
natuurlijk niets. Eu de kinderen lachten, de
3 vui^cuuo i.tt J.
met het doel aan informeerden, was 't antwoord „stug goeae
met uitsluitend kwaliteit 38 a 84 cent, mindere naar even
redigheid. Op onze vraag naar de oorzaak,
was 't bescheid„de aanvoer was te groot".
Of dat een algemeen verschijnsel was, of een
plaatselijk karakter droeg? „Dat doet zich
Grauwe erwten met karwg na win- Cp alle markten voor, door de toename van
't aantal weiders." En de aanleiding daartoe
„Omdat het getal melkers afneemt." Wat
de reden daarvan is? Wel, gebrek aan arbeids
krachten. Melkmeiden zijn eenvoudig niet te
krijgen, en goede melkknechten zijn schaars.
Volgt de oonclosie: de vetprijzen zijn even
redig met de werkkrachten. In geldekoeion
was de handel mede gedrukt; kalf koeien
prijshoudend. In schapen en lammeren was
een levendige handel; vette schapen brachten
het tot 82 gld.; dien piijs kreeg de heer D.
B. van Kolhorn. De geheele aanvoer lamme
ren werd tegen goede prijzen van de hand
gezet, vette varkens bleven bjj een vrij groo-
ten aanvoer prijshoudend. De handel waa vrjj
ving. Boter cd eieren gingen iets omhoog.
Uit het opstel van een soholier.
De Batavieren kwamen nit Batavia, trok
ken door Rome, en onderwierpen, in deze
landen aangekomen, de Romeinen. [Historisch.]
de draadlooze telegrafie seingever en
ontvanger op verschillende schepen af-
n bg je telemo-
uuovowp seinontvanger op
een en hetzelfde schip heeft. De door
den seingever uitgezonden electrische
golven kunnen den seinontvanger op
datzelfde schip niet rechtstreeks berei
ken, maar moeten door een metalen
voorwerp op zee (dus door een stoom
schip) teruggekaatst worden en zoo langs
een gebroken lijn op den ontvanger
komen. Het groote voordeel, dat de
uitvinding biedt, schuilt vooral hierin, dat
schepen, die met seingever en ontvanger
volgens dit stelsel zjjn voorzien, elk ander
schip zonder zulk een toestel kunnen
oatdekken. Aan den kapitein op de
commando-brug wordt zelfs op 3 tot 5
K.M. afstand de richting gemeld, waarin
zich het hem tegemoetvarende schip be
vindt, zoodat hij, zelfs alB licht- en mist-
signalen geen dienst kunnen doen, nog
tijd genoeg heeft om zijn vaartuig den
juisten koers te geven en zoodoende
rechttijdig een ongeluk te behoeden.
De proefnemingen te Keulen met de
kleine toestellen die slechts op kleine
afstanden berekend waren, slaagden vol
komen. De uitvinding zal door een naam-
looze vennootschap geëxploiteerd worden.
In de omgeving van Nioetsjwang
plakkaten aangeplakt, geteekend door H
chef van den generalen stal - et
Japansche leger, waarin
staf
de Chi
7an het
orde
te
neer-
worden aangemaand, de urue te har,/
haven en de voorraden en transport*a»e
veilig te bewaren. De Japanner» JV0'
irroofcste gedeelte van de week den tjjd omstanders lachten en het hulpvaardige drie-
V* .1i- L^i. 1SA l „1A A ann nat na Ir naar
o-
hebben, om met een sigaar in het hoofd, een
wandelstok in de hand en een stnk kachelpijp
op het hoofd, door de een of andere gemeente
te wandelen
Is het n ooit overkomen [iets wat een dege-
tal ging woedend en met een nat pak naar
huis. [N. Gr. Ct]
Naar het zich laat aanzien znl
len aan den Langedjjk de nieuwe aardappelen
dit jaar wel enkele dagen vroeger klaar zijn
- - - i ïvl 1 /»i v
j Uil; jaoi rw oi "U
lijk werkman wel overkomt] dat gij s avonds dan j,et vorjge jaar. Als gewoonlijk heeft ook
eens bij uw vrouw zijt gekomen en dat gij
tegen uw vrouw hebt kunnen zeggen „vrouw,
nu kan ik u met eeu woord van waarheid
getuigen, nn kan ik mijn hemd wel uitwrin
gen van het zweet, dat ik vandaag heb gelaten.
't Is n nooit overkomen, nietwaar
Welnu, gevoel er dan i6ts voor voor hem, dien
dat wèl overkomt en gun dan het gebrnlk
van een glaasje drank aan den werkman.
Misschien geeft dit voor n na eenlg ernstig
nadenken, wel stof tot overweging".
Z.Ew. publiceert bovenstaande in de „Kruis
banier" met het volgende onderschrift
Het leuke van 't geval is, dat lk die brief
kaart op mijn tafel vond, toen lk terugkwam
van eene propaganda-reis en zoodanig zweette,
dat ik onmiddellijk van kleeren verwisselen
moest. Ik heb echter heusch geen behoefte
aan 'n borrel gehad.
Bjj de N e d. Herv. Kerk te
HEER HUGO WAARD beroepen [toezegging]
Dr. C. Hille Ris Lambers te Haaksbergen.
- WINKEL.
Woensdagavond vergadarde de afdeeling
Winkel van de Vereeniging Volksonderwijs,
bij den heer A. Wit.
De heer K. Breebaart Jz. opende en leidde
als Voorzitter de bijeenkomst.
Slechts elf personen (waaronder maar één
bniten het bestuur) waren aanwezig.
nu weder de heer J. Kloosterboer te SINT
PANKRAS de primeurdeze bouwer toch
had in de afgeloopen week reeds een klein
partjjtje op de markt te Alkmaar aangevoerd,
De heer D. Langedjjk te BROEK
OP LANGENDIJK slaagde Donderdag LL te
Haarlem voor het examen als onderwijzer.
Te SOEST brak dezer dagen
's naohts een brand uit, niet ver van een ooie
vaarsneet. Terstond brachten de ouden de
beide nog hulpelooze jongen naar een veilige
plaats over. Toen de brand gebluscht was en
het neet gespaard was gebleven, werden de
jongen weer in het neet teruggebracht
De opbouw der afgebrande
smederij te HARINGHUIZEN is gegund aan
den heer C. de Graaf in de Moerbeek.
Schagen, 21 Mei 1904.
ZEERAMP OP TEXELSTROOM,
Men zal zich herinneren, dat in den nacht
van 20 op 21 April 1.1. op Texelstroom een
treffend ongeval plaats had.
De blazersohipper C. P. Vlas stootte op
een daar door de Marine geankerd sohletvlot
Voor welk soort worst?? I Neeltje Aarsen.
Jack, de olifant nit den dierentnln te Gent,
is Woensdag doodgeschoten. Bij den onlangs
gehouden verkoop van dieren te Gent was hij
het eigendom geworden van den heer Hlllaert,
een Gentenaar, die hem overdeed aan den
dierentnln van Londen. Maar toen men daar
hoorde, dat Jack een zeer boos dier was, is
de koop vernietigd geworden. De heer Hil-
laert was toen vrijwil verlegen met Jack en
heeft hem ten slotte laten doodschieten. Het
dier kreeg een kogel boven het rechteroog,
viel neer en werd afgemaakt. Het vleesch
werd gezonten en in tonnen gedaan
Te Frankfort is uitspraak
gedaan lu de zaak van den vermoorden piano-
fabrikant Llchtensteic, die, zooals wij inder
tijd hebben gemeld, op klaarlichten dag in
zjjn pianomagazijn werd vermoord.
De beide daders dier misdaad, Gross en
Stafforst, die kort na den 26 Februari waarop
de moord plaats had, werden gearresteerd,
zijn na een proces, dat drie dagen duurde,
beiden door de Jury ter dood veroordeeld.
Een verbazend strenge etraf.
Toen KeizerWilhelm, uit Italië terugkeereude,
bij Mühlhausen eeu veld passeerde, waar een
bataljon infanterie aan het exerceeren was,
liet de bevelhebber van het bataljon zijn
soldaten zich in positie scharen en het ge
weer pieeenteeren bij het voorbijkomen van
den keizerlijken trein. Hij ontving daarvoor
uit Karlsruhe een telegram met eenige waar-
deerende woorden van den Keizer.
Maar een der soldaten voer er slechter bjj.
Hij had, toen de trein voorbjjsnelde, zonder
dat men iets van den Keizer kon zien, zijne
teleurstelling daarover te kennen gegeven in
woorden, welke voor den Keizer beleedigend
waren.
Die woorden werden door den sergeant
gerapporteerd en thans is de arme soldaat
veroordeeld tot vervallenverklaring van den
militairen dienst en zeven jaren opsluiting
een straf, welke zelfs in de Dnitsohe militaire
kringen als bovenmatig gestreng wordt be
schouwd.
Nader bljjkt, dat de majesteitsschennis alleen
daarin heeft bestaan, dat de soldaat tot een
kameraad zei
„De Keizer had den trein wel langzamer
kannen laten rjjden, opdat wjj hem konden
zien, ook al had hij onzen groet niet willen
beantwoorden.
Gemeente SCHAGEN.
Ingeschreven van 18 20 Mei '04
GeborenRens Arie, z. v. Cornelis
Stammes en Cornelia Wajjboer. Aatje,
d. v. Ta mi 8 Jongejan en Dieuwertje
Koorn.
OndertrouwdGeene.
Getrouwd Dirk Boontjes en Dieuwertje
Raven.
OverledenGeene.
Gemeente ANNA PAULOWNA.
Ingeschreven van 14—21 Mei 1904.
Geboren
Getrouwd
Wilhelmina
Maria Kant.
Overleden
3 mnd., d.
en OndertrouwdGeene.
Willem Cornelissen en
Cornelissen. Jan Los en
Albertje Botje van Buuren,
v. Pieter van Buuren en
Japansche wiegeliedjes.
Japansche moeders, de zuigeling aan de borst,
in de hand een rooden lampion, trekken tegen
woordig na elk gunstig oorlogsbulletin met
en zonk met het scheepje in de diepte. Zijn de geheele bevolking door de straten der Ja-
Moeten we hierin zien onverschilligheid wednwe verkeert met hare belde nog jeugdige
voor de zaak, of een bewijs van vertrouwen
in de handelingen van het beetuor vragen
we met den Voorzitter.
Ingekomen was een verzoek om adhaeeie
van het Hoofdbestuur op haar adres aan de
Eerste Kamer, in verband met het bekende
wetsontwerp op het hooger onderwijs. Na
heel wat discussie besloot de vergadering met
6 tegen 5 stemmen de gevraagde adhaesie
niet te verleenen.
Van de behandeling van den beschrijvings
brief deelen we alleen mede, dat de ver
gadering zich verklaarde vóór mr. Smeenge
als lid van het Hoofdbestuur.
Als afgevaardigde naar de Algemeene
Vergadering werden gekozen de heeren
C. D. Colpa en Jb. Spaans. De laatste met
het lot tegen den heer L. Beijneveld.
Ten opzichte van het schoolfeest werd be
sloten, dat de kinderen, die nn zitten in de
eerste, tweede en derde klasse, een plaatselijk
feest znllen vieren op een Zondag. De vierde
klasse gaat naar Enkhuizen op denzelfden
dag als de vijfde naar LTmuiden vertrekt.
Het zesde leerjaar en zjj die deze klasse heb
ben doorloopen, maken op de bekende voor
waarden de reis naar Amsterdam.
De kinderen van de Fransche school mogen
op eigen kosten meedoen.
Brand te ROTTERDAM
Te Rotterdam is verbrand de modern inge
richte, zeer uitgebreide stoomhoutzagerij,
kistenmakerij en koipery der firma Arnold
kindertjes in zeer hulpbehoevenden staat en
ook de 78-jarlge oude visscher, eigenaar
van het verongelukte vaartuigje, dat nagenoeg
lijn eenig middel van bestaan uitmaakte,
wordt door de ramp zwaar getroffen.
Om het lot dezer ougelukkigen zooveel
mogelijk te lenigen, wordt er door den heer
W. Mets Tz. te Texel een bundeltje
gedichtjes uitgegeven, dat ten behoeve
der zwaar beproefden beschikbaar wordt ge
steld tegen den prijs van slechts
cents.
Men verzocht mg, voor dit doel eene ljjst
te willen laten circnleeren, waarop men voor
zoo'n handeltje gedichtjes kan inteekenen.
'Gaarne aan dat verzoek voldoende, zal de
heer A. Prins zoo vrij zijn, deze ljjst bg de
ingezetenen van Schagen te presenteeren en
wensch ik hem veel succes.
H. FEISSER.
MARKTGELDEN.
De pachter van de marktgelden van onze
boter- en kaasmarkt ondervindt den laatsten
tijd allerlei moeilgkheden met de inning van
volgens hem verschuldigde marktgelden. Som
mige boterleverancierz, die aan wederver-
koopers des Donderdags hnn waar leveren
tegen den hoogsten marktprgs b.v., meen en
voor hun over de markt vervoerde en verhan
delde boter geen marktgeld schuldig te zgn.
De pachter meent echter van wel en heeft
dan ook tegen een dezer ontduiken van markt
geld proces-verbaal laten opmaken.
te eeren.
It, dat bg de Spar-
pansche steden, om de
De geschiedenis verh
taansche moeden het welzgn van het vader
land boven dat van hun kind ging. In
Japan schgnt Sparta te herleven. Ook de
Japansche moeders klagen niet. Hun echt-
genooten en zonen worden door kogels en
kartetsen ln stokken gereten, en verdrinken
sis muizen ln de kille golven der Gele Zee,
bengelen aan galgen, wanneer ze als spionnen
in 's vgands vallen en toch lachen de
dertig Japansche moeders en echtgeuooten door henr
tranen heen.
Groote gebeurteniasen doen nieuwe liederen
ontstaan. Japansche dichteressen hebben nn
wiegeliedjes geschreven, die een troost zgn
voor de moeders in haar leed en tegelijk de
ln den strgd gevallen helden verheerlijken
De liederen worden reeds gezongen op hon
derden jaren onde volkswijzen. Kinderen sla
pen liefjes-lachend in, terwgl de moeder den
dood van den vader bezingt, den roem des
Keizers verkondigt.
Weer heeft door een onderzeesohe mijn
een ongeluk plaats gehad.
Uit Yokohama komt het telegram:
Admiraal Togo heeft gemeld, dat tjjdens
een dichten mist bg Port Arthur de
kruiser „Kasoega* den kruiser „Yoshino"
heeft aangevaren. Deze laatste zonk na
eenige minutenslechts 90 opvarenden
werden gered. Op denzelfden dag stiet
de kruiser „HatBoeso" op een Russische
onderzeesche mijn; het schip zonk; 300
man werden door torpedobooten gered.
En laterAdmiraal Togo meldt, dat
bij een kruistocht in de buurt van Port
Arthur, ter dekking van een landing van
Japansche troepen, de „Hatsoeso" opeen
mijn stiet, op een punt, ongeveer tien
knoopen ten zuidoosten van den haven
ingang. Het schip seinde om hulp, maar
stiet direct daarna op een tweede mjjn.
Het zonk binnen een half uur.
Petersburg, 19 Mei. Uit partiouliere
bron bericht men, dat, hoewel men geen
enkel bericht van Russische zijde ontving
over de vernieling van Japansche oor
logsschepen, ambtenaren van het minis
terie van marine verklaren, dat men na
het verlies van de „Petropawlowsk," dat
te wjjten was aan de zorgvuldige waar
neming door de Japanners van den ge
woonlijk door de Russische schepen bij
het verlaten van de haven gevolgden weg,
besloot zoo mogelgk dezelfde taktiek
tegenover de Japanners te volgen. Daarom
zond men des nachts van Port Arthur
torpedobooten uit om drijvende mjjnen
neer te laten, op de plaatsen waar de
vjjand zich eenige uren te voren had
vertoond. Men hield vooral de aandaoht
gevestigd op de zee in de nabijheid van
het voorgebergte Liaotsjan, op een plaats,
dikwgls door de Japansohe oorlogsschepen
uitgekozen ter beschieting der verster
kingen.
De Japansohe opmarsch.
Moekden, 19 Mei. Op het oogenblikis
de Japansche opmarsch gestaakt, in het
bjjzonder in het Zuiden. Officiëele be
richten maken zelfs melding van een
tjjdeljjke aohterwaartsche beweging van
de ingenomen posities na de jongste
gevechten, die op 17 Mei schijnen te zgn
beëindigd. De Russen hebben vernomen,
dat de Japanners sjjn teruggetrokken op
veertien mjjlen afstand van de stellingen
bij Kaitsjan.
Het Russische Telegraaf-agentschap
meldt, dat volgens de jongste mededee-
ling de opmarsch der Japansche troepen
is gestaakt. Verschillende afdeelingen der
voorhoede zgn teruggetrokken. Bljjkbaar
concentreert zich de hoofdmacht van den
veilig te bewaren. De Japanners z„i,
hiervoor naar de volle waarde betaW
Een kleine Russische afdeelin»
Nioetsjwang achtergebleven, maar ij" 'e
reed, bjj de nadering van den vijand t. 5*
te trekken.
De correspondent van de Tenn»
Weenen heeft een zeer ernstig berjJ*
De bekende oneenigheid tusschen »e
raai Koeropatkin en admiraal Alex^
zon tot een crisis zgn gekomen. GeneJ*!
Koeropatkin Bchrjjft en dit schii'
juist de nederlaag bg de Jaloef'
aan de bevelen van admiraal Alexe:!f
in strgd met de zijne, flg 8tey
voor, Port Arthur te ontruimen k!
garnizoen dier plaats bjj zjjn troepen j?
voegen en op Kharbin terug te trekb*
Want volgens zijn verklaring kon h:
met niet meer dan 60.000 strijdbare
mannen (de cjjfers wisselen nogai<je
Japanners te Liau-jang niet weerstaan
Admiraal Alexejef daarentegen houdt
vol, dat het dwaasheid zou zgn port
Arthur op te geven, de vloot té ver.
liezen, een zedelijke nederlaag te lijden
en het garnizoen te Port Arthur door
de Japanners te laten uitmoorden. Hij
zegt, dat Port Arthur onneembaar ia
Te Petersburg, in de omgeving van den
keizer, zou men naar Alexejefs zienswijjg
overhellen.
Hoe natuurljjk klinkt dit alles 1 Strijd
i tusschen overmoedige voortvarendheid en
berekenend geduld. Strgd tusschen mis-
plaatst eergevoel en welbegrepen vader
landsliefde. Men moet beide mannen
kennenden ietwat luchthartigen en
overmoedigen Alexejef, aan wiens kort
zichtig zelfvertrouwen misschien de oor
log, zeer zeker de eerste en wellicht
ook verdere tegenspoed te wijten was;
en Koeropatkin, den man, die, minister
en militair tegelijk, onder alle omstandig
heden het hoofd koel houdt, nooit ver
geet wat hjj kan en niet kan, en die
de schande van een nederlaag wel wil
ruilen voor de oneer van een terugtocht,
die hjj beide voorziet. Hoe begrijpelijk
het ook zou zgn, als niet de bedacht
zame, maar de man die zich alleen op
de nationale eer beroept, stenn gevonden
had bjj de lieden thuis, en hoe verklaar
baar, wanneer de ander zich daarna had
teruggetrokken - wij willen vooralsnog
niet gelooven, dat men te Petersburg
het gevaar zou voorbijzien, van paarden
te verwisselen in 't midden van den
stroom.
Want men erkent nu toch wel te
Petersburg, dat de toestand verre van
bevredigend is. De Russen hebben
volgens bericht vandaar aan de Nat.
Zeitung ontzaglijke hoeveelheden
voorraden en oorlogsmateriaal op ver
schillende plaatsen in Zuid-Mantsjoerije
moeten vernietigen en dientengevolge
wordt de spoorweg zoodanig voor de
legervoorziening in beslag genomen, dat
het vervoer van troepen daardoor ernstig
wordt belemmerd en de zei>ding van
troepen uit Europeesch Rusland stilstaat.
Generaal Koeropatkin had versterkingen
ontboden uit Wladiwostok en omtrek,
maar er moest tegenbevel gegeven wor
den wegens het verschjjuen van Japansche
oorlogsschepen en transporten in de Oei-
soeri-baai.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat
men zich daar op nog meer
T7 Ke"uïTn i s g i s t e r en v o o r vijand tusschen Fengwangsjeng en de
- - Yaloe.
In Port Arthur is het volkomen rustig.
De ontruiming vaD Nioetsjwang.
Maandag leverden de Japanners een
gevecht tegen het Russische garnizoen
van Kaitsjan aan de kust, 23 mjjlen
ten zuiden van Nioetsjwang. De Russen
werden verdreven.
een gezelschap van genoodigden, onder
wie vertegenwoordigers van de Nord-
deutsche Lloyd waren, de telemobilos-
coop, een uitvinding van den ingenieur
Hülsmeyer te Dusseldorp, vertoond. De
uitvinding berust, naar de Köln. Ztg.
mededeelt, op het beginsel van de draad
looze telegrafie en heeft ten doel, tzohepen
voorbereidt. De „Nowoje Wremija", dis
het publiek voorbereidt op mogelijks
tegenslagen, zegt
„Wjj moeten ongetwijfeld ernstige
gevechten verwachten, doch hoe ook de
uitslag er van zijn moge, beslissend is
die in geen geval. De strategische com
binaties van den vjjand kunnen niet van
beslissenden invloed zgn op de komende
gebeurtenissen. Onze strijdmacht is nog
te klein om den Japanners een verplet
terende nederlaag toe te brengen. E»
de Japanners zgn, na den slag hij
Koelienajeng, zeker niet in staat om m>B
een ernstige nederlaag toe te brengen-
„Een militaire medewerker wees on»
er op, dat thans de Japanners de <>nt*
wikkeling van hun opmarsch voltooi14
hebben, en dat thans het bewijs moe'
geleverd worden, aan welke zijde de
meeste bekwaamheid in het manoeuvreeren
met de troepen bestaat. Generaal Koero-
patkine schgnt een beslissend gevecht te
willen vermijden, en de vijand p°°8
onze flanken te overvleugelen, en teven*
een krachtigen aanval te doen op het
centrum onzer stelling.
„Het is een belangwekkende en zorg
volle tjjd, dien wjj thans doormaken-
Aan de Eoho de Paris wordt over de
toekomstige plannen van Koeropa,
kin gemeld, dat zgn voornemen «oO®
schijnt te zijn, slag te leveren. Hjj
de twee Japansche legers afzon der H)
willen verpletteren. Wanneer hij he
onderspit delft, zou hjj terugtrekken
den regentijd afwachten, daar de Japa"*
ners dan zeker niet zullen kunnen op
rukken, tenminste onmogelijk snel Khar
bin kunnen bereiken. En hier kom
het in hoofdzaak op aan, omdat Khar i
Koeropatkine's hoofdkwartier is, vanvtaa
hg in Augustus met zjjn 400.000 ®a
sterke leger het offensieve zal nemen-
Londen, 20 Mei.
De Daily News verneemt nit Tien t
