Uit de Oude Doos.
een Boerenmeid.
een Boerenknecht
een Scliilflerskneclit,
een Smidsknecht,
H.A. te leid staande
TE KOOP
HONDENZIEKTE.
Café Central.
Berlose 1,11, III.
een
Weid-Huishoudster,
Arbeidsloouen en
Landprijzen.
Staalman's
vertentiên.
2 Biljarts Toulet.
zeggen en doen.
A (1
Terstond gevraagd:
379ste Staatsloterij.
INGEZONDEN.
Gevraagd
Terstond gevraagd:
Gevraagd,
Er biedt zich aan:
Alkmaar. R. WILLIG.
Uit de hand te koop:
een nieuwe Tilbury op
coll. patent-as, een Kaas
wagen en een Tilbury,
zoo goed als nieuw,
A KHIKï Aas., Timmerman,
te Burgerbrug.
tl. H Pokkers en Lief hebbers, en
zij. die veel met honden omgaan,
worden attent gemaakt op de 200
gunstig bekend staande geneesmiddelen
en heeft te streden met een monsterachtigen
reus, zijn dansmeester Ronggo Mangoen
Matsja. Natuurlijk wordt de reus eindelijk
door een boogschot gedood.
Na de Wiièng weer een nar van verfijnd
genoteen serlmpidans, door vier jonge
meisjes uitgevoerd. Het zijn nichtjes van
Zijne Hoogheid, veertien k vijftien jaar oud,
die zoo mogelijk de bedojo's nog overtreffen
in hemelsche gratie
Dit na is wel de mooiste avond geweest
van mijn geheele leven
Lt. Clockenkr Brodsbok b. d.
P e n g i n g.
in.
Daar tiert onder de menschen een last om
te liefhebberen op 't gebied der woordaflei
ding van Aardrijkskundige namen en vooral
van de plaatsnamen. Verklaarbaar is zalks
alles zins-
Algemeen bekend toch is 't, dat die namen
oud, heel oud zijn, en tevens begrijpt iedereen,
dat onze voorvaderen, toen zij de plaatsen
en gehuchten benaamden, daarmede een ge
dachte uitdrukten. Juist 't idéé 't heeft toch
wat moeten beduiden, maakt, dat men, al is
't dan maar van de plaats zijner inwoning,
gaarne de beteekenis van den naam kende.
Er naar zoeken is meestal een onbegonnen
v-erk en daarom begeeft men zich in 't zoo
uitgestrekte veld der gissingen want meestal
is de naam zooals hij nu luidt totaal onver
staanbaar. Dat gissen en raden is echter in
't algemeen, maar vooral hier een hoogst-
gevaarigke liefhebberij. De gevolgen blijven
dan ook niet uit en men krijgt vaak de aller
dolste uitkomsten. Ik behoef U maar even
te wijzen op 't komische wapen van Hens
broek, waar men broek heeft opgevat in
dien zin, als waarin 't thans bijna niet meer
In een fatsoenlijk gezelschap mag worden
genoemd, n.1. in den zin van pantalon.
Dit voorbeeld met 'n legio anderen aan te
vullen, is iets dat den lezers wordt overgelaten.
Zeker, nu weet Ik wel, dat er ook genoeg
zijn, die gemakkelijk kannen worden verklaard,
maar dat neemt niet weg, dat er tegenover
één duidelijk sprekende minstens tien staan,
waarvan de beteekenis totaal verloren is ge
gaan. Eigenaardig, zooals 't gaat met de
plaatsnamen, zoo gaat 't ook met die van
stukken land, want, opvallend nietwaar, ook
die dragen in veel gevallen een naam. En
alweer dringt zich bij 't hooren van die vaak
zoo vreemd klinkende onderscheidingen bij ons
de vraag op „Vanwaar die gekke naam Bij
zeer vele daaronder leeft nog een oude over
levering voort, meestal betrekking hebbende
op den verkoop van 't bewuste perceel. De
„Deventer koek" dan zou zoo heeten, omdat
het Indertijd werd verkocht voor wat de naam
uitdrukt, een voorrecht dat echter aan wie
weet hoeveel stukken wel- of bouwland kan
worden toegekend. Maar bewijzen voor die
bewering te vinden gaat meestal niet. Toch
zijn ook die namen in den regel heel oud,
want, om maar een voorbeeld te noemen, de
landerijen, die nu nog aan de Niedorper kerk
behooren, droegen in 1667, dus bjjna twee en
halve eeuw geleden, reeds den naam dien ze
thans nog bezitten. De volgende oude reke
ningen mogen u dat duidelijk maken, terwijl
er tevens uit valt op te maken, dat in 1657
de financieele toestand van de kerk niet
meer zoo gunstig was als Jacob van Nierop
in 1601 schreef, toen hij beweerde, dat de
kerk zijn onkosten gemakkelijk bestrijden kon.
Staet van de Eercke goederen ende lnco-
men binnen Nijendorp geextraheert uyt de
orginele Registers van de verhuuringe der
Landen van stock tot stuck, met uytdruokinge
van de huure van dien, sulck de noch jonghst
op den 16 Novemb. 1656 zjjn verhuurt, neffens
ander incomen. Ende daertegens uytgedruckt
de presente lasten die van wegens de selve
kerek moeten werden gedragen, in maniere
als volght.
Pastorye en vicarie Landen, staende tot
onderhoat van den Godtsdienst.
't Westerstuck van 't Slick, Arjaen Jan
Michielsz, 68 0 0
(Bestaat nog evenals 't volgende),
't Oosterstuck van 't Slick, Jan Glas,
47 0 0
't Oosterstuck van Bjjl, Jacob Koy,26 0 0
d'Oostcant van 't Westerstuck van Bijl, dat
ter noch gebleven is. Corn. Govertsz,
22 0 0
De Westzijd van 't Westerstuck in Erfpacht j
Jacob Koy, 30 0 0
[Deze drie heeten nu samen de
B ij 1 e n.] I
't Westerstuck van Kieftebosch, Claes j
Egmont, [bestaat nog].
't Agterstuck van Middelbosch. Heyndrlck
Slotheer 20 0 0
[Zou' dit door den huurder mis
schien den naam hebben gekre
gen van Slo ^h eer's bosch?]
't Oosterstuck van Valckebosch, Corn. Corn.
Langedijk 0 0
't Westerstuck van Valckebosch, Claes fr.
Willemsz. *6 0 0
[Die beiden heeten nu deValken)
't Noortetjnd van Clegdam* Dirk Doncker,
45 0 0
't Zuijdeijnde van Clejjdam, Michiel Pietersz,
51 0 0
[Deze heeten nu samen de Klei-
dammen].
De molen werf daer de Zaechmolen op
staet, Nihil.
De verpachtinge van de noteboomen op
't kerekhoff, 6 0 0
De erfpaohten bedragen in t geheel omtr.
70 gl., dan alsoo de gemeente sustineert tot
de helft gerechtigt te sijc hoewel bij kereken-
raet in dispnyt getrocken, soo can echter
de selve tot voordeel van kerek niet hoger
comen circum circa als 60 0 0
Comt totale somme van den
incomen 1878 0 0
Edoch soo men de huuren van de jaren 1648
als wanneer de landen den kerek
s jj n gecomen tot 1656 door mal-
cander met d' erfpagt en noten calculeert
comen deselve te bedragen 1998 gld. 10 stv.
Voor 't openen van ijder graf binnen in de
kerek wert genoten twee gld. doch daer op
can geen staet gemaect worden als van
weijnigh lnportantie, els mede dat noch wel
enig groefen te Coop zijn.
Presente Lasten ende ongelden.
Eerst over ongelden der Landen te zamen
van yder zoorte in een gezommeert,
Over verpondinge van Landen jaerljjcx
287 3 0
Over dijeke en schot 68 8 0
Over molengelden, 337 16 0
Over heynen en speten van landen circum
circa 60 0 0
Eerstelijk een weijd binnen- gld. stv. penn.
paed, groot omtrent vijf geersen, 96 0 0
11e huurjaer Claes Castercum.
(Nu genaamd 't Papenwei dj e.)
Een weyd bovenp-sed aent pat groot 9 geer
sen, 2 snees, 10 roe, (Nu de lange ker
ke w e i d) 181 0 0
3e huurjaer Giel Gerritsz.
De voorste helft van bloemersven (N u d e
Blomvenne] 8e huurjaar Svmon dag
bode 67 0 0
't Achterstuk van bloemersven. 2e huurjaer
Pr. Pietersz Bossenaer, 56 0 0
De weijd aen de Langereijs, (Nu den
zelfden naam dragend) groot 9geer
sen 2 snees 10 roe, 108 0 0
3e huurjaer Fieter Maertensz.
Heer Jacob Stokens Zaet, in de Were groot
26 geersen. 5 roe, Jan Boijckeaz 200 0 0
Dit stuk is waarschijnlijk een cleél van of
'theele vicariaat, gefundeerd door Jacob Stoock.
't Is in 1871 voor f 18824 verkocht.
Landen in de Rijd bjj de gemeente ofte
Regenten bedijkt tot onderstant ende fafeur
van de kerek.
't Ooster stuck le huurjaer, 52 0 0
Maerten Corn. Lutjewl.
't Middestuck, 41 0 0
Claes Pietersz. Willemsz.
't Westerstuck, Dirok Doncker 86 0 0
Deze drie dragen alle nog den
zelfden naam.
Dlrck Heynls en Groenisbosch, 19 0 0
le huurjaer Symon Joosten Cruijf.
De dijk van de Rijd van zaechmolen tot den
officiersheck. Jan Corn. Visscher, 8 0 0
De gront van 't Blootewater In erfpacht
vrfi geit. Den officier, 26 0 0
Deze drie zijn onbekend. Waar
de oude zaagmolen stond en
waar 't officiershek was valt
nog niet uit te maken.
Volgen Landen ofte Bosschen van outs
bij de gemeente geleent tot fabrycq en onder
stant van de kerek en nu weder bij deselve
gevoecht bij dispositie van hare Ed. mog.
op 't versoeck van Gereformeerde Leden van
Regenten.
't Hoge kerekhof (bestaat nog) Claes
Duyn 114 0 0
't Lage kerekhof (bestaat nog) Barthelo-
meus Arisz 65 0 0
't Noordeyndt van grootebosch Arjaen Corn.
Wever 66 0 0
't Middelstuck van grootebosoh, wed. Pr.
Snijder, 20 0 0
't Zugdeynt van grootebosch, Pr. Arjaon
Deddies, 66 0 0
Bestaan nog alle drie.
't Hoexken van Corn. Prsz. Hofstede.
Claes Jansz Campen, 6 0 0
Nu onbekend.
De Koetebosch, Jan Broersz, (bestaat nog)
60 0 0
't Riedt van Koetebosch Barthelomens
Arisz, (bestaat nog) 8 0 0
De Visscherijebosch, Heyndrick Jochumsz,
(Onbekend.) 56 0 0
Somma 748 2 0
't Weloke nu jaarljjcx sooveel bedraeght
en noch merckelijk sal comen te verhogen
met de apparente contributie tot de drechter en
noordercoggedijcken waervan de subsidien
tot dato deposito zijn opgeheven en nu om-
megeslagen sullen dienen.
Andere lasten, Interessen van opgeheven
penningen.
De Kerek was in 't geheel schuldich, 't
welck deposito was lopende elf duysent vier-
hondert en vjjftich gld. waervan getogen
vijff duysent tweehondert gld. die de ge
meente de kerek heeft voldaen en van de
voorsz schuit afgenomen, over 't geen sij per
slot van rekening volgens deposito van hare
Ed. mog over genoten incomsten mochten
uytkeeren.
Blijft de kerek noch belast met ses duysent
tweehondert vijftich gld. Daervan voor renten
jaerl. worden betaelt. 260 0 0
Andere lasten tot onderhout van de Godts
dienst.
Salaris aen den Predicant 600 0 0
Over huyshuur 80 0 0
Aen den Coster en Voorsanger 125 0 0
Aen den Houtsmjjter en toesiender
40 0 0
Over vrachten en classicale oosten, alsmede
tgeen beschuldigt wert over 't geen in de
bedieninge des avontmaels van noden is,
circum circa 60 0 0
Andere Lasten tot fabryok en onderhout
van de kerek.
Over de kerek te witten, schoon te maken
en schoon te houden circum circa ten minste
60 0 0
Over ordinare reparatien aen de kerok, soo
aent dack, van binnen, glasen, 't kerekhof,
tooren en anders circum circa 200 0 0
machine welke door luohtdruk gedreven
wordt, maar is niets meer en niets minder
dan een petroleummotor. *t Voornaamste ver
schil tusschen eiken gewonen petroleum-motor
en den motor uit den Niedorperpolder bestaat
alleen daarin, dat laatstgenoemde motor werkt
onder een spanning, welke eenige malen
giooter is dan de spanning van den stoom bij
elke locomobiel en dus nog eenige malen
meer dan de spanning bjj alle gewone motoren.
Door deze buitengewoon hooge spanning kan
de Dieselmotor met veel succes gedreven
worden door veel onzuiverder petroleum.
De aanleiding van de foutieve omschrijving
is eenvoudig de manier, waarop de Diesel
motor wordt aangezet. Dit gesohiedt namelijk
door uiterst zwaar samengeperste lucht. Bij
't in gang brengen laat men door middel van
een kraan een gedeelte van deze samenge
perste lucht achter den zuiger van den motor
ontsnappen. Deze zware drukking doet het
zelfde werk als de eerste ontbranding van de
machine. De Diesel-motor ontvangt das alleen
zijn eerste beweging door luchtdruk en
verder niet. Te begrijpen is 't, dat deze in
richting dus aan alle gas- en petrolenm-
motoren kan worden aangebracht.
Veel bijzonders is 't dus niet, en het gaat
in 't geheel niet aan, om te zeggen, dat de
Diesel-motor door samengeperste lucht ge
dreven wordt. Wij vertrouwen, dat de machine
dezen naam alleen gekregen heeft door de veel
vuldige en beslist noodzakelijke waarschu
wingen van de monteurs, om toch vooral
voorzichtig met deze inrichting om te gaan.
Men mag nl. nooit vergeten, dat in die lucht
druk-cilinders, welke niet onder rijkstoezicht
staan, een buitengewoon zware spanning op
gehoopt is, een spanning welke vele malen
grooter is dan bjj de stoommachines, welke
steeds door de ingenieurs van stoomwezen
worden gecontroleerd.
Deze inrichtingen zjjn dus gevaarlijk speel
goed in handen van niet-machlneknndigen,
en eenige uitleggingen vaa „luchtdruk, samen
geperste lucht" ene. van de monteurs zgn
dus zeer op haar plaats.
Een tweede grief is ons wel 't steeds ver
zwijgen van den naam „Diesel." Uit werk
tuigkundig oogpunt is de uitvinding van deze
soort motoren prachtig. De naam van den
uitvinder behoeft werkelijk niet verzwegen te
worden. Eere wien eere toekomt. Laten we
dezen motor in 't vervolg niet meer ontheiligen
door een prul omschrijving, maar haar noemen
zooals 't behoort, 't zij „Dieselmotor" of
Diesel-Oliemotor.
dankend voor de plaatsruimte, teekenen we,
Hoogachtend,
8.
ging der loonen, de grondprijzen zijn omhoog
gegaan. Wjj moeten hieruit opmaken, dat het
landbouwbedrijf in „de laatste jaren betere
financiëele resultaten oplevert dan eenige
jaren geleden". Is dit het gevolg van arbeid-
besparende machines, welker gebruik volgens
het verslag in 1904 sterk toegenomen is
„Inzonderheid werden veel grasmaalmachlnes
aangeschaft en verder graanmaaimachines,
hooisohudders, paardenharken en dorsch-
machines voor stoom- en voor paardekracht."
Of is de verhoogde welvaart meer een ge
volg van de ontwikkeling der coöperatie Op
het gebied van den tuinbouw nam 't aantal
veillng8vereenigingen weder belangrijk toe.
Het totaal bedrag, waarvoor in 1904 werd
geveild, bedroeg pl.m. 6 millloen gulden.
De coöperatieve aankoop van landbouw-
benoodigdheden breidt zich zeer uit.
Het krachtigste leven vertoonde zich in
1904 intusschen op het terrein van het
ocöperatief crediet.
Het aantal boerenleenbanken, aangesloten
bij de Centrale Bank te Utrecht, vermeer
derde met 52; dat, aangesloten bjj de Cen
trale Bank te Eindhoven, met 28
Voorts werd in Aug. 1904 een 8e Centrale
Bank opgericht, nl de Coöp. Centr. Chr.
Boerenleenbank voor Noord-Holland te Alk
maar. In Mei van 1905 waren bjj deze bank
16 boerenleenbanken aangesloten.
Trekking van Dinsdag 26 Juli 1906,
le klasse. Se lijst.
No. 12881f 1000.
No. 643 20148; f 400.
No. 19532: f 200.
No. 291 7081 16788 20608: f 100*
Prijzen van f 20:
Bedragende de voorsz Las
ten te zamen 2198 2 0
Ende sulex meerder als den incomen
820 2 0
Waeromme de kerek genootsaect is, noch
jaerljjcx penn, op te lichten, ofte te verachteren,
ofte van njjens bjj de gemeente moet worden
gesubsidieert.
Staet noch wijders te cocsidereeren,dat het ge
heele zuyderdack van de kerek gansoh wejjnich
deucht ende in corten tot excessive costen
sa! diecen vercy-mt. Item dat de pylaren
en muuren als noch ontsincken hoewel ge
hoopt was door 't ophogen geholpen soude
sijn, waeromme beducht worden deselve met
nyene fundamenten en steunselen noch ge
nootsaeckt sullen sijn eerlangh te ondervan
gen, twelck sonder seer swaren costen niet
soude connen geschieden.
Wijders dat in gevalle vant beroepen van
een secunde predicant, dat het oude verval
len pastoorshuys van den gront af sal moeten
werden geerlgeert en nyens getimmert tot
laste van kerek.
Alsmede dat int doen van beroepinge
oock costen sullen comen te vallen, die alle
pogingen tot verachterlng sullen opge
heven moeten worden, waerdoor 't incomen
van kereke te meerder sal comen te decli-
neeren.
In der voegen het mogeljjck is tot last van
kerek enich tractement, voort geheel oft ge
deelte tot een secunde predicant can werden
gevonden, maer van elders, mits de groote
nootsakeljjckheyt, sal dienen geprocureert.
Te getulgchgenisse van waerheyt heb ick
onder geschr. secrets de posten en coaten
met respective geschriften accorderende bevon
den ende 't geen tot fabrycq en onderhout
staet, na redelijksten geestlmeert ende tot
meerdere bevestiging dese met mjjn signature
door last van kerek mog. en regenten beves
tigt. Actum Nyedorp den 18e April 1667.
(De onderteekening ontbreekt echter, en de
laatste bladzjjde is moelljjk leesbaar, doordat
't papier op de vouw bjjna geheel versleten ls.]
D V.
Amsterdam, 24 Juli 1905.
Mijnheer de Redacteur I
In uw blad lezen we, dat de Diesel-motor
uit den Niedorperpolder waarschijnlijk ver
plaatst zal worden naar den Callantsooger
polder. De omschrijving van dezen motor laat
echter zeer veel te wenschen over. Deze motor
toch is niet zooals gemeld wordt, eene
Evenals vele bestrijders van de openbare
school, beweerde ook de heer Staalman,
dat hij de openbare school nooit iets in den
weg gelegd had.
De heer Bos, afgevaardigde voor Winscho
ten, viel toen den spreker Staalman in
de rede met de woorden: „U heeft de open
bare school vergif genoemd." De beer
Staalman erkende hierop, dat hij de
openbare school bjj vergiftig zaad had verge
leken.
Dus ouders, die uw kinderen naar onze
school zendt, gjj weet hethet onderwijs, dat
uw kinderen daar ontvangen, is giftig zaad.
't Is dus erg met de openbare school
gesteld.
Doch zoo slecht is onze school nog niet
of. de vader Staalman zendt zgn eigen
dochter naar de openbare normaalschool,
om gedurende een viertal jaren van dat ver
giftigd onder wjjs te genieten.
En dat nog wel op dien leeftijd, die voor
de verdere ontwikkeling zoo hoogst belang
rijk is 1
Toen dan ook de heer Ketelaar hem op
het dubbelzinnige van zgn handelwijze wees,
antwoordde de afgevaardigde Staalman,
dat er in Den Helder geen bjjzondere nor
maalschool was.
Maar, vragen we: zgn die niet in andere
plaatsen? Zgn er zelfs geen bgzondere kweek
scholen
Ons dunkt, dat een vader z'n kind niet
vrjjwillig naar een school kan stureD,
waarvan hjj zelf beweert, dat het onderwjjs
er vergiftigd is.
Het bljjkt hier dus al weer uit, dat men
wel op de openbare school in vergaderingen
kan schelden en toch in de practijk die
school goed genoeg acht voor het dierbaarste,
dat men heeftzgn kind.
't Is dus ook hier weer met den heer
Staalman geen overeenstemming tusschen zijn
woorden en daden. Ook hier tweeslachtigheid
en draaierjj.
46
2629
6043
7810
9776 12812 15910 18476
66
68
50
17
9823
892
933
486
121
2704
5129
19
68
969
938
492
150
09
62
22
76
13001
946
626
171
12
84
86
9908
082
946
670
209
26
96
7447
82
058
990
779
278
33
5316
61
65
083 16022
833
326
64
18
68 10008
108
036
866
856
76
77
66
163
178
094
958
894
2802
79
7554
164
246
214
978
434
46
6412
97
307
304
223
984
439
61
87
7649
363
830
240 19055
647
2916
46
7737
366
407
299
108
615
29
77
48
869
415
440
114
676
8011
89
7887
421
508
477
180
687
12
6600
61
500
512
509
187
696
21
24
74
543
743
626
213
698
39
65
88
787
877
685
240
744
76
91
7971
829
884
687
288
762
82
6641
83
880
901
719
361
772
90
52
8026
914
971
768
863
806
3136
6716
32
948
973
809
495
810
61
37
48 11012 14079
861
516
838
68
5832
8170
030
085
954
519
856
65
88
77
045
124 17046
624
944
8362
90
8204
048
129
102
699
982
80
6941
46
086
149
164
602
1026
3442
84
8311
302
168
176
603
34
62
87
89
363
182
182
628
60
67
6051
8408
480
314
284
660
1179
91
6106
19
494
322
804
697
91
8531
48
8611
496
824
311
706
1229
84
6273
22
563
326
865
760
44
79
6365
28
681
868
380
709
1378
3618
99
68
600
372
888
850
1442
43
6461
8606
694
404
445
807
94
3774
63
10
699
407
549 20027
99
82
66
8750
730
537
609
094
1667
8807
84
8802
794
643
616
151
81
72
88
38
806
738
629
188
1771
3938
6687
57
818
762
643
270
1887
41
74
91
898
907
708
316
1911
68
78
8929
937
993
790
829
20
4068
87
32 12015 16003
820
852
69
61
6602
9026
022
034
857
376
73
4104
6764
44
099
063
933
516
99
27
69
9133
114
114 18081
523
2067
61
67
98
171
189
121
644
94
64
95
9205
177
282
127
681
2108
4212
6828
14
266
306
140
588
09
4481
66
77
298
899
143
605
61
4631
68
9812
828
408
165
640
62
36
6953
86
859
463
222
657
73
4631
7060
87
474
610
280
725
2240
4746
52
9407
605
646
268
769
57
68
66
12
644
576
276
918
73
88
7107
94
696
579
812
922
97
89
10
9648
602
666
890
929
2391
4862
14
95
682
718
392
2460
73
22
9618
663
778
438
2610
4914
7280
29
714
791
456
43
41
89
9709
768
880
465
Trekking v»n
Woensdag 26 Juli
1906.
le klasse. -
3e lijst.
loon
gras
f 3 bij P.
gem. Helder
PLUISTER, Koe
P Gbij een Weduwnaar mei twee
groote Zoons, bij T v d VLIRT
Kleinesluis, Anna Paulowna
die goed kan melken, tegen hoog loon,
bij P. van dkr OORT onder Schagem
bij W. ÏANGERVELD te Oudesluis,
om terstond in dienst te treden,
om zoo spoedig mogelijk in dienst te
treden.
bij J. H DE WIT, Behagen
bekend met boerenwerk en Hoefbeslag
Brieven lett. K, Bureau v d Blad
Aanbevelend,
bij massa of per
bij S. HOOG VORST
Callantsoog
perceel,
SzKoegras,
Dezer dagen ontvingen we No.3 der ver
slagen en mededeelingen van de
afd. Landbouw van het ministerie van
Waterstaat, Handel en Nijverheid. Dit ver
slag vormt een ljjvig boekdeel met heel wat
cjjfers en beschouwingen over den toestand
van onzen landbouw en veehouderjj. O.a. viel
hierbjj onze aandacht op een paar artikelen,
waarin mededeelingen worden gedaan over
arbeidskrachten en loonen en
landprjjzen.
We lezen daar uit alle provinciën des lands
mededeelingen, dat de arbeidskrachten
sohaarscher en de loonen tn de laatste jaren
hooger geworden zijn. In Limburg houdt op
menige boerdeijj de landbouwer zich staande,
doordien hjj zich met de leden van zjjn gezin
behelpt.
Naar aanleiding hiervan vraagt het ver
slag verder
„Is de stijging der loonen, die een gevolg
ls van de schaarschte der arbeidskrachten,
van dien aard, dat zjj voor den boerenstand
een gevaar oplevert De luide klachten, die
men hier en daar In de landbonwerskrlngen
hoort, zonden het doen vermoeden."
Doch wat zien wij nu?
In alle deelen des lands zgn de koop- en
huurprijzen in de laatste jaren gestegen
Uit Noord-Holland wordt bericht, „dat de
hunrprjjzen van landerjjen vaak onbegrjjpeljjk
hoog zgn, zoodat men zich af moet vragen,
hoe zjj met de altkomsten van het bedrijf
zgn te rjjmen. Vooral betreft dit de
grasbedrijven. In de koolstreek waren
de prjjzen, die overigens buitengewoon
hoog zgn, tengevolge van het slechte jaar
merkbaar lager. Op het eind van 1904
1908
besteed8°'lter Weder zeer hooge prjjzen
Uit de andere provinciën komen ongeveer
dezelfde berichten, uitgezonderd het oosteljjk
deel van Noordbrabant, waar de koop- en
hunrprjjzen vrj) standvastig schjjnen te zjjn.
„Wanneer daar groote boerderjjen vrjj komen,
valt zelfs eenige vermindering waar te nemen.1''
In Drente daarentegen is de stjjglng ln de
veenkoloniën zoo aanzlenljjk, dat voor de
koopers en hoorders met gegronde vrees de
toekomst moet worden tegemoet gcalen."
Wij zien dos, dat, niettegenstaande de stjj-
No.
No.
No.
No
No.
118
154
197
201
265
844
560
638
640
708
710
762
797
800
809
828
849
863
885
942
976
1004
80
55
80
1136
1211
41
71
1369
98
99
1409
20
32
60
77
93
1569
86
99
1618
71
1704
73
89
1841
52
1986
2026
2181
2227
68
94
2882
2404
27
68
77
88
2560
20187 t 20.000.
1205 f 1600.
6668 18635 f 400.
10038 16778 20632f 200.
3885 4867 7896 9557 12664 12747: f 100.
Prijsen van f 20:
5580 7918 10882 12686 15544 18687
2561
2631
42
2742
83
2820
40
2936
3023
73
8112
42
68
3838
49
50
61
8426
27
85
98
3676
8630
51
8728
62
67
3801
20
46
48
8919
56
97
4082
86
4178
4271
83
4300
63
4460
4618
40
4638
34
4700
07
26
76
4970
5066
79
6176
5300
99
6440
6625
88
65
68
72
6642
67
404
698
690
592
73
8018
432
701
601
694
96
51
465
706
609
628
6717
8207
471
713
684
664
6910
48
602
736
646
696
60
8315
687
927
706
751
6044
31
594
968
712
761
81
65
699
986
761
764
6183
75
615 13028
809
799
6224
8468
617
082 16081
880
6363
66
681
158
138
846
6450
8512
687
168
136 19150
92
21
705
166
139
186
6694
29
714
199
212
212
6603
45
816
868
228
308
06
49
822
414
392
862
28
66
862
481
397
408
62
8687
874
489
426
506
63
96
981
666
486
631
87
8812 11010
691
668
622
96
24
083
666
578
635
6700
71
069
677
596
677
26
90
070
700
687
684
6870
8902
142
820
692
692
79
9018
157
828
695
718
6948
34
221
840
724
761
68
68
226
869
728
752
7004
76
246
980
750
835
68
9127
254
970
801
859
62
9814
279
989
903
886
68
66
814 14026
907
896
7120
76
860
066
916
934
32
90
898
107
981
957
66
9410
464
180
964 20029
94
80
469
167 17080
032
99
69
497
210
128
089
7200
72
498
274
186
178
12
9569
646
291
831
288
42
93
687
332
482
888
44
9665
608
421
478
898
77
77
606
466
538
413
87
9708
669
476
681
424
7801
81
676
499
667
438
12
9889
677
629
700
440
31
66
761
618
718
467
90
9908
766
689
747
646
97
60
772
724
768
650
7469
71
848
772
800
565
7568 10046
884
896
868
683
7608
068 12004
925 18068
627
12
085
067 16112
112
700
70
167
070
116
189
770
77
189
142
184
160
778
7782
222
208
136
162
811
68
282
216
277
275
903
7828
301
277
286
868
911
27
842
341
389
878
957
68
862
864
842
482
973
68
865
894
492
567
7907
881
646
506
678
bij J. VOORTHUIJ8EN, 8t Maar-
tensbrug
Ondergeteekenden
ieefd san tot het
l»iai)téesi van
bevelen zich be
ijveren en
Eigen fabrikaat. Billijk in prijs.
Voor dichtheid wordt ingestaan.
D. WrOEI/, Metselaar,
Berlose I is het éénig bestaande
en zoowel aan H H. Veeartsen als
anderen proefondervindelijk onfeilbaar
gebleken middel ter genezing, 1,1
enkele dagen van de gevreesde
Honden/dekte, zelfs in wanhopige
gevallen
BerlOM II is het éénige middel,
waarmede men de Hondenziekte beslist
voorkomt dat de groeikracht en den eet
lust in hooge mate bevordert, het
beenderenstelsel buitengewoon krach*
tig doet ontwikkelen en zelfs rachi-
tisme (Engelsche ziekte) bij j°'%e
honden onvoorwaardelijk voorkom' e"
geneest.
Be r log» III geneest in
tijd de hardnekkigste huidziekte, z(
die, welke als totaal ongeneeslij
waren verklaard.
Verkrijgbaar te SCHAGEN tn
Drogisterij. Molenstraat 108.
BerloBe I f 1 90. Berlose II f 1
Berlose III f 1 50
Aanbevelend,
K. REZELMAN J'-
(le
10.
