COURANT,
Voorbereidend Militair Onderricht.
Zondag 3 December 1905.
49stt Jaargang No. 4102.
Dit blad verschijnt tweemaal per week: Woensdag- en
Zaterdagavond. Sij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTËNTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Burcaa©CHAttKüT. liaan, 4.
Uitgever P. TRAPMAN.
Prijs per jaar f 3Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTËNTIEN van 1 tot, 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 ct
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
EERSTE BEAU.
Oemeente Sciiat5«»i.
BEKENDMAKINGEN.
Uitbaggeren van slootea.
Waterdiepte privaten.
Vegen van schoorsteeoen.
Binnenlandsch Nieuws.
AlmiBitiï- k
M
Bit nummer bestaat uit drie bladen.
POLITIE.
Tar Secrstaria dezer gemeente zijn inlichtingen te
bekomen, omtrent een damesbont, terwij! inlichtingen
worden verzocht omtrent een schaap.
Btrgemscater en Wethouders der gemeente Schsgen,
Gezien artikel 97 der algemeene politieverordening
voor die gemeente,
Bevelen den eigenaars, vruchtgebruikers of be
heerders van binnen of aaa de grens van de kom
dar gemeente gelegen slooten of wateren, die te doen
uitbaggeren of te doen slootea op een diepte van
0.76 °31. en bodemb eedte van 0 .90 M. en zulks
\6ói den 24 December 1905.
Belanghebbenden worden herinnerd, dat nalatigheid
ten deea stratbaar is met een geldboete van ten
hoogs'e f 25.of hechtenis van ten hoogste 6
dagen, onve mir derd de bevoegdheid van Burgemeester
en Wethoude s tot het doen uitbaggeren of slooten
ten koste van eigenaars, vrnchtgebrnikers of be-
heei ders
Sehagen, den 28 November 1305.
Burgemeester en Wethouders,
De Secretaris, De Bu gemee3ter,
ROGGEVEEN. fl. J. POT.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Schsgen
herinneren de ingezetenen aan het bepaalde bij
alinea 4 van artikel 122 der algemeene politieveror
dening van die gemeente, luidende als volgt
Onder privaten geplaatst biven vaarten, slooten of
wa'eringen, moet bij eene nitgestrek haid van minstens
1 M*eene waterdiepte van minstens 0,6 I. aan
wezig zijn
Een ondetzoek, of deze bepaling behoorlijk wordt
nagekomen, zal worden ingesteld vóór den 24 Decem
ber dezes Jaars.
Nalatigheid is strafbaar met een geldboete van
ten hoogste f 25, of hechtenis van ten hoogste zes
dagen.
behagen, den 28 Nov. 1905.
Burgemeester en Wethouders,
De Secretaris, De Burgemeester,
ROGGEVEEN. H. J. POT.
Da Burgemeester der gemeente Sehagen brengt, ter
voorkoming van bekeuringen, ter kennis der inge
zetenen, dat de achoorsteenen ingevolge het bepaalde bij
artikel 155 der algemeene politieverordening dier
gemeente, twee malen 's jaars, en wel in December
en Maart, moeten worden geveegd en schoongemaakt.
Sehagen, den 23 November 1935.
De Burgemeester,
H. J. POT.
De Burgemeester der Gemeente Sehagen,
brengt bij deze ter kennis van ds iogesetenen
dier gemeente, dat het kohier co. 4 der
Paraoneele Belasting dienst 1905 op den 29
November j 1. door den Heer Directeur der
Direote Belastingen te Amsterdam is rxeoatoir
verklaard en op heden »an den Heer Ont
vanger der directe belastingen binnen deze
gemeente ter Invordering is overgegeven.
Ieder ingezetene, vrelke daarbij belang
heeft, wordt alzoo vermaand op de voldoe
ning van zijnen aanslag behoorlijk acht te
geven, teneinde alle gerechtelijke vervolgin
gen, welke uit nalatigheid zouden voortvloeien,
te ontgaan.
Sohagen, den 1 December 1905-
Ds Burgemeester voornoemd,
H. J. POT.
Onderzoek ter verkrijging van een bswijs
van voorgeo8fecdheid.
De Burgemeester der Gemeente Sehagen
breDgt ter kennis van belanghebbenden, dat
In de maand Januari a s., ten overstaan van
eene Militaire Commissie, een onderzoek zal
plaats hebben ter verkrijging van een bewijs
van voorgeoefendheid.
Aan dat onderzoek mogen deelnemen
lo. de lotelingen, die in aanmei king komen
om in het volgend jaar bij de militie te worden
ingelijfd
2o. de tot korte oefening ingelijfde lotelin
gen in het genot van uitstel van eerste-
oefening, die hun vroeger verkregen bewys
van voorgeoefendheid wenschen opnieuw te
verwerven, ten einde daardoor aanspraak te
Verkrijgen op verlenging van dit uitstel, en
8o. de jongelieden, die bet vereiechte
militair getuigschrift wenschen te verwerven
om eene verbintenis te kunnen aangaan bij
bet Reservekader der Infanterie, der Vesting-
Artillerie of der Genie.
De lotelingen, hlervoren onder lo. genoemd,
kunnen by het onderzoek drieërlei bewyzen
van voorgeoefendheid behalen, te weten
het bewijs van militaire bekwaamheid
bet bewys van liohamelyke geoefendheid, of
het bewijs van militaire bekwaamheid èn
lichamelijke geoefendheid.
Bedoelde lotelingen, die een dezer bewyzen
oebben verworven, worden, op hunne aau-
Ingelijfd bij het korps en geplaatst
zk j K3ri>'zoen hunner keuze, voor zoover
9 daartoe gesch'kt zijn en dit met debelac-
B»» ^9U «Heust is overeen te brengen,
bowit S'u v?n k0t 'n de derde plaats genoemde
ben s nebben daarbij den voorrang boven
verwi6-y^n ^ci<^8 eer«tverme!de bawjjzeu
de U» v?u k0t'D de derde plaats genocm-
ebben daarenboven aanspraak om
vóór anderen in aanmerking te komen voor
inlijving tot korte oefening (vier maanden.)
Alleen de bewijzen van voorgeoefendheid,
die in Januari a a. zullen worden behaald,
geven by de inlijving In het volgend jaar
aanspraak op vermelde voorrechtenalle
vroegere verkregen bewijzen zijn alsdan ven
onwaarde-
De lotelingen, hiervoren onder 2o. genoemd,
kuncea bij het onderzoek alleen verwerven
het bewijs van militaire bekwaamheid en
lichamelijke geoefendheiddit bewijs moet door
hen bij de aanvrage om verlenging van uit
stel van eerste-oefening worden overgelegd.
Zij, die in deze Gemeente woonachtig zijn
of verblijf houden en aaa het in Januari a s.
te houden onderzoek wenschen deel ta nemen,
moeten zich vóór 10 December a.s, ter Secre
tarie der Gemeente atcmslden.
Dsg en uur waarop, zoomede de Gemeente
en looalüöit waar, hst onderzoek zal plaats
hebben, zullen op een der laatste twee dagen
van het jaar bij publicatie ter algemeene
kennis worden gebracht.
Sehagen, den 80 November 1906.
De Burgemeester voornoemd,
H J. POT.
Openbare raadsvergadering te
HARINGCARSPEL, den 29 Nov. 1906, voormiddrgs
10 uur.
Afwezig de heer J. B. Boekei.
De Vuorz. opent de vergadering en verzoekt den
Secretaris, de notulen te lezen der vorige; onveranderd
worden ze vastges eld.
Door den Voorz. wordt medegedeeld, dat de heer
Keesom benoemd is tot Zetter voor 's Rijks directe
bal stingen dezer gemeente en dat de in de vorige
vergadering benoemde cade wijiers voor het bo-halings
onderwijs voor jongens, hunne benoeming hebben aan
genomen
Gel. i m wordear
lo. danhbstu'ging van de afd. Haringcarspel van
„Het Witte Kruis", voor de toegezegde subsidie ad
f 100.-— in da kosten van het magazijn
2o. verslagen omtrent het in den afgeloopen zomer
aaa raeivjes gegeven herhalingsonde wijs. Uit die
verslagen blijkt, dat het onderwijs bevredigende
resultaten heelt opgeleverd, wat den heer Slot aan
leiding geeft tot de oj merking, dat het zoo wenschelijk
zou zija, iniien de ouders wat beter b-igrepea het
groote nut, dat voor hunne kinderen gelegen is in
her halingsonderwijs
De mededeeluigea en ingekomen stukken worden
voor kennisgeving asngenomtn.
Ds Voorz. b engt ter tafel een voorstel tot aanbouw
aaa de school te Waarland en tot vervanging van de
bestaande schoolbanken door nienwe. Alvorens de
discussie hierover te openen, wordt den Secretaris
verzocht voor te lezen de omtrent dit punt gevoe.tle
correspondentie met den Distr.- eu Arr.-Schoolop
ziener en het betrokken Hoofd der School.
Uit die correspondentie blijkt hei volgende:
De Distr.-Schoolopziener heeft naar aanleiding vm
een iapjort van den Arr.-Schoolopziener over het
schoolgebouw te Waarland, een bezotk gebracht aan
die schoolwaarbij gebleken is. dat de jnhond van één
lokaal te klein is voor de 48 leerlingen, die er
geplaatst zijn, terwijl een ander lokaal te klein is,
wanneer daar 52 jongens plaats nemen, hetgeen
geschiedt als handweikonderwijs woidt gegeven. De
heer Plaatsman stelt zich volgens ait. i) der Wet
L. O. bloot san boele wanneer de toestand besten
digd wordt, waarom de D.-S. hem had aangezegd 3
leerlingen te verwijderen nit het eene lokaal en maat
regelen te nemen, waardoor ovei bevolking van het
andere lokaal tjjdens het handwerkondowijs werd
vootkomen. Aangezien dit shehts een halve maat
regel zou zija, stelt de D.-S. voor één schutting
uit de tchool weg te nemen, de andere te verplaatsen
en een nieuw lokaal bjj te bouwen, en dan tevens
de oude schoolbanken, welker iurichting zonder rug
leuningen tegen de Wet is, te vervangen door twee
persoons banken.
Dit schrjj ven, doordien niet met B. en W. kon wor
den vergaderd, onbeantwoord gebleven zijnde, werd dra
gevolgd door eea schrijven van den Arr.-Schoolopz.,
waarin de medewerking van B. en W. werd inge
roepen zoo tot ni breiding van de school, als tot de
aanschaffing van nieuwe banken, en kort daarop door
een verzoek van het betrokken Schoolhoo fd, om over
te gaan tot asnwjjzing vau de leeilingeu, die ver
wij terd moesten worden, ierwyl ten sloite dato 21
dezer een schtyven van den ü.- S. inkwam met
de mededeeling dat, indien het H d ,8 niet vóór 1 Dec.
voldeed aan het voorschrift der Wet op het L. O,
wat betreft het aantal leerlingen, die in een lokaal
mogen worden toegelaten, de strafbepaling van art.
9 dier wet op hem zou worden toegepast.
Als antwoord op dit laatste sch-yven beeft de
Burgemeester terstond gemeld, in de vergadering van
B. en W. en den Raad de schoolk westie Ie Waarland
ter sprake te zullen brengen en voor te stellen over
te gaan tot aanbouw van een lokaal en aanschaffing
van nieuwe binken, tevens met het ve zoek niet over
te gaan tot toepassing van de straf bepaling.
De D.-S. ve klaarde evenwel niet bereid le zjjn
den onwetligan toestand, die aedeit 1 Mei 11. te Waar
land bestond, tot don zomer van 1906 te bestendigen
en derhalve niet anders te kunnen doen dan zjjn vorig
achrijven te handhaven.
De Voorz.. hierna bet woord namende, deelt mede,
dat het lokaal waarin de le en 2e klasse worden
onderwezen, te klein is geworden doordien in Mei LI.
een buitengewoon groot aantal leerlingen is toegelaten
moeten worden. B. en W. hebben nu den toestand
opgenomen en stellen, teneinde tot afdoende verbetering
te geraken, ove eenkomstig de adviezen van de H.H.
Schoolopzieners, voor, één schutting le vernlaztsen, de
andere te verwijderen en een nieuw lokaal aan te
bouwen, en voorts nienwe banken aan te schrffen.
De hoor Bu ger stelt de vraag, of het niet voldoende
is, wanneer de oude banken worden VOO' zien van
rngleuningen, waarop de V,orz. antwoordt, dat de
Wet tweepersoons banken eischt, terwijl de bestaande
zijn ingericht voor 6 zitplaatsen.
De heer Ztit kan zich met het voorstel wel ver-
eeoigeo, doch wijst er op, dat de verandering nu eene
afdoende verbetering dient te wo'd.n.
Da heer Slot stolt de vraag of 't den heer Keesom
uit hst Waarland ook bekend is, dat onder de bevolking
aldaar cf in de parochie waartoe het Waarland
behoort, plannen bestaan lot oprichting eener btjzonde e
school. Nu de gewjjzigde wet op hot L. O. de
oprichting van bijz. sch- len gemakkelijker heeft
gemaakt, zou dat zeer goed mogelijk kunnen zijn, en
wanneer dat nu werkelijk het geval was, zou met
die plannen bjj oDze beslis:i g rekening kannen worden
gehouden.
De heer Keesom ve-klaart, van plannen in die
richting nimmer ts hebben vernomen Kotten tijd na
den vorigen verbouw van de school te Waarland, zegt
de heer Keesom, heb ik al van den heet Plaatsman
vernomen, dat de school te klein was. Het heeft S r.
daarom verwonderd, dat de Distr.-Schoolopz. zija
goedkenting heeft verleend op die bouwplstmen.
De Voorz. merkt naar aanleiding h ervan op, dat
de schoollokalen na den verbouw in 1904 gi oit genoeg
waren; de overbevolking is ontstaan met Mei j.1.
Het voorstel van B. en W. hierop iu omvraag
gebracht, wordt met algemeene stemmen aangenomen.
Op een desbetreffende vraag van den heer Slot
deelt de Vooiz. mede, een onderzoek te hebben dom
instellen naar de kosten. Volgens zeer globale
berekening (le tijd voor nauwkeurige opname was te
kort), zou de aanbouw, met wat daartoe gerekend
kon worden, kos.en ongeveer f 1600.de banken
ongeveer f 500. Alleen van den ver bauw wordt
25 °/0 door het Rijk teruggegeven.
list is toch zeker de bedoeling, zoo vraagt de heer
Burger, een en ander aan te besteden onder de am
bachtslieden in de gemeente Voor hetgeen gedeel
telik door het Rijk betaald woidt, zegt de Voorz, is
beperk e mededinging niet geoorl-.o'd. Natuurlijk wel
voor de banken, omdat de gemeente die zeil moet
betalen. De heer Plaatsman hed echter in overweging
gegeven, de banken aan tc koopen aan eene fabriek;
ze zijn goedkooper en niet zwaar eu derhalve gemak
kelijk te verplaatsen.
De heer Buiger zou, als 't verschil in prijs niet te
gioot was, de banken liever in de gemeente willen
laten maken. De heer Slot veronderstelt, dat het voor
de timmerlieden in de gemeente moeilijk concu reeren
zal zija met fsb iekswerk.
Bestoten woidt, een prjjsc .urant van schoolbanken
aan te vtagen en in de vo geDde vetgadeuDg eene
beslissing te nemen.
Iu behandeli'-g wordt genomen punt 2 van de
agenda: het voo-stel van B eu W. tot aankoop van
een stukje grond bewesten de onderwijze swoning te
Kerkbuurt.
Ter toelichting van dit voorstel me kt de Voorz.
op dat de gemeente ten westen van de onderwjjzers-
woning geen grond btzitdo westmuur vo. mt de
oostelijke g-ens vau heter, van Hof.
Waaneer nu mettertijd dat erf mocht wo den ver
kocht en als bonwlerreia gebruikt, zou er gevaar
kunnen bestaan dat tegen den muur van de ondeiwij-
zerswoning werd aangebouwd. Om dat bezwaar
te ondervangen, haldeu B. en W. zich tot Hof
gewend met het verzoek, cf hij genegen was, en zoo
ja tegen weiken prjjs, een klein s ukje van zijn erf
ie verkoopeu. De onderhandelingen waren nu zoo ver
gevorderd, dat Hof bereid was, voor f 2.50 de M2.
ongeveer 30 M2 af te staan B en W., dien aankoop
in het belang der gemeente achtende, stellen voor
daartoe te besluiten.
Den heer Burger komt de koopprijs wat hoog voor;
f 2.60 per M' is een som, die hier voor b iuwierrein,
nog nimmer besteed is. De heer Slot vindt den p ijs
niet te hojg, z i. kan de prijs, dien de gemeente in
dit geval voor een klein stukje grond moet betalen,
niet worden vergeleken met de kosten van bouwterrein.
De Voorz. raadt aan, tot den aankoop te besluiten;
wanneer tegen den muur van de onderwijzerswouiag
woidt aangtbouwd, zou het Hood der School aan de
Westzijde zijn uitzicht worden benomen. Daarmee
is de heer Burger het wel eens, doch hg stelt de
vaag, o£ Hof niet te bewegen zou zijn, den grond voor
minder af te staan.
Nadat ele Voo z. had medegedeeld, dat B. en W
daartoe tevergeefs jiogingen hadden aangewend, woidt
het voorstel in stemming gebracht en met aigtmeeoe
stemmen aangenomen.
De Voorz. deel mede, dat B. en W. hebben
ontworpen eene verordening tot htfflrg eener belasting
op openbare vermakelijkheden. De opbrengst dier
belasting wenschen zij, voor zooveel noodig, te gebruiken
voor bestrgding der kosten van buitengewone
diensten door de politie bij die gelegenheden bewezen.
Tot dusver, zegt Spr., wordt de politie betaalt door
de kasteleins die haar diensten noodig hebben, doch
aangezien de politie geen belooniog mag vrageD, is
ze afhankelijk van de goedgvefschheid van de kasteleins.
B. en W. hebben gemeend, dien toestond niet te mogen
bestendigen en vandaar de verordening.
De Sccr. leest hierop li at coneept voo-, zoowel van
de htfBcgsverordening als van die op de invordering.
Daarnit bljjkt, dat voor bals, tooneelvoorsiellingen en
dergelijke aan de gemeentekas verschuldigd zal zijn
f3 en voor dergelijke vermskelijshelen by
gelegenheid der gewone jaarlijkache ke mts te houden
f 2.—.
Op de vraag van den hoer Burger, of de kasteleins,
d or deze belasting iu te voeren, mter zullen moeten
betalen dan hetgeen ze vroeger v. ij willig aan de
politie uitkeetden, antwoordt de Voorz., dat het
ongeveer gelijk zil zijn.
De verordeningen worden hierna aangenomen.
Gelezen wordt een verzoekschrift met toelichtingen
van eene commissie, benoemd door de afd. Noord-
Scha'wouüe, Haringkarspel en Si. Maarten van de
Naaml. Landbotw-en HandelsvereenigiDg „Ltngedijk
en Omstreken," om mede te werken tot veikrijging
van eene spoorverbinding van het station Nooid-
Scharwonde naar het dorp van dien naum Voor die
spoorverbinding wordt de bettoodigde rentegarantio bi-
groot op I 8000.terwjjl het van de gemeente
gevraagde f 800 bedraagt.
Naar 's Voorzs. meening is dit plan vrjjwel gelijk
aan dat, 't welk indertij 1 door den heer Kroon is
opgeworpen. De heer Kroon kon toen voor stijn plannen
geen voldoenden steun verkrggende gemeente- en
poldei besturen zagen er tfgen op, eene eeuwigdurende
rentegaranfie toe te zeggen. Ook thans zal dat wel
een bezwaar z|jn.
De heer Burger, die in de commissie zitting heeft,
deelt mede, dat de garantie, evenals die voor de
toevoerlijn nsar B oek op L-ngendgk, kan sfloopen.
De heer Slot acht de Ign naar Noord-Scharwonde
niet overbodig, doch da beho fte er aan niet zoo groot
als v oeger, toen de toevoerlijn naar Broek op L n<~g
nie! bestond Zi verdient bet aanbeveling voorloopig
eene afwachtende houding aan .te nemoneerslens is
het onbekend, we'.k- n invloed de tolta ieteu zullen
uitoefenen op den ve bouw van groenten in deze streek
en vervolgen», b slaat cr nog kans, dat de Noorder
Sto mtram tot stand komt?
M t het oog op de toltarieven, zou de heer Burger
de lijn naar Noord Scha'woude juist zoo noodig echten.
Dan konden de bouwers in deze stre-k ook bloemkool
(die vy is van invoerrechten) ve bouwen,
De heer Slot meent, dat, als de N o. det Stor mtram
tot stand komt, de lyri naar NuorJ-Scharwoude
overbodig is de bouwers kunnen evsngoed naar
Wa'mechnizen.
Op de vraag van den Voorz., of reeds eenige steun
voor het plan is toegezegd, deelt de hoer Burger
mede, dat Oudkarspel afwijzend heeft beschikt;
Noord-Scharwoude heeft instemming betuigd met het
pl-.n
De heer Slot kan zich zeer goed voorstellen, dat
Noord-Scharwoude voor het plan iets gevoelt. Komt
do lijn tot stsnd, dan zal daar ongetwjjfdd eea dtukke
matkt ontstaan. Oudkarspel kan zijn producten te
B-oek aan de markt brengen en behoeft deihalvezich
voor een lijn naar Noord-Scharwoude geen offers te
getroosten. Haringcarspel en St Miarten hebban voor
den verbouw van bloemkool de meeste behoefte aan
een sneller vervoer.
De Voorz. s'elt nu voor, rriet betrekking lot dit
adres vootloopig een ifivachtende houding aan te nemen.
Dit voorstel wordt aangenomen, evenals een voorstel
vsn d. n hter Burger, om, mocht de commirsie eene
ve gaderirg willen beleggen ter nadere bespreking
van het plan, van gemeentewege afgevaardigden daar
heen te zenden.
Een verzoekschrift van de afd. „Geestmerambacht"
van de Nederl. Heid-maalschappjj, cm adhesie te be
tuigen met het doel der afd., n.1. om te trachten het
openbaar vischwater meer produetitf te maken, wordt
voor kennisgeving aangenomen, aangezien de gemeente
niet de bsschikk'ng heeft over vischwaie: en het ver
zoek derhalve had behooren te zijn gericht tot polder»
bsturen.
Rondvraag.
De heer Groot brengt een verzoek over van J.
Jonker te Tui'jenhorn, om een kieiu stukje grond
vsn den weg te mogen koopen voor het leggen vsn
mest. De vergaderirg beeft niets tegen de inwilliging
van het verzotk en bepaalt den koopprijs op f 1
de M2.
De heer Bijpost informeert, of het Bu'gerlijk Arm
bestuur reeds uitvoering gegeven heeft aan het besluit
tot het voeren van een procedure. De heer Groot (lid
van dat Bestuur) zegt nog geene inlichtingen te kunnen
geven en dat het Armbestuur na tflrop van de raads
zitting daarover za! vergaderen.
De heer Zat wijst erop, d&t de brug bij J. Bruin
te Waai laad bij gladheid wordt bestrooid met grint,
zeer tot nadeel van de brag. Hij geef t in overweging
zand aan te koopen. Sp?. verklaart zich op een
drsbetreffend ve:zock van dea Voorz. bereid, daarvoor
te zorgen.
De heer Ba-ger ve zoekt, namens J Spaaneen te
Ke kebuu t, voor gemeente ikenirig te ve bete en een
sloot tusschen een gemcenteakker ia 't Groo'.eblok en
land van de Heiv. Kerk. Spaansen meende, dat hij
daar volgens de vethurtngsvooiwaaiden recht op had
en zou dan 't liefst willen, dat er spoedig werk van
gemaakt werd Wijl de Kerk hierbij ook geïateressee-d
is en waarrchijolijtc genegen zil zijn, de helft der
kosten te dragen, belooit de Voorz. hierover met het
Kerkbestuur le zulleu spreken. B'ijkt dat bestuur
bereid mede te werken, dan zal iemand worden
aangewezen, die met de heeren Barger en Slot, als
gemachtigden van de gemeeite, een onderzoek zullen
instellen, met de opdracht naar eigen goedvinden te
handelen.
De heer Slot vrasgt, oi de gemeentelijke politie—
vero dening bepalingen bevat in het belang van de
Zondags-uit Neen zegt de Voorz., dit onderwerp is
geregeld door den Rijkawe'gever.
Da heer Slot heelt met het stellen van die vraag
speciaal op het oog schipper Wink, die altijd des
Z mdags zijn vrachtgoederen rondbrengt, en op enkele
neriag/ic-cnden, die nog met allerlei we kzaamheden
bezig zjjn als een ander naar de ketk gaat. Spreker
vindt dat Zond'gswerksp (hetgeen trouwens niet noodig
is, want er zija genoeg plaatsen, waar 't niet gebeurt)
stuitend voor degenen, die den Zondag heilige» en zou
gaa-ne zien, dat er maatregelen werden gem men om
dat zooveel mogelijk te voo:k men.
De hter Burger slnit zich bij dien wensch asn ook
hij heelt dikwjjls Zondag.-.we-kers aangetriffm.
De heer Keesom deelt mede, dat het in den Speketer-
polder zelfs is voorgekomen, dat er op Zondag
geploegd werd
De Voorz. belooft, de politie op dit punt opmerkzaam
te zullen maken en sluit daarop de oj en bare vergadering
Mon schryft uit den Gel-
derschen Achterhoek
Atn drankbestrijders moet de in deze
streek bestaande gewoonte, om bruid en
bruidegcm naer hun nieuwe woning te
brengen en van en naar het gemeentehuis
te geleiden wel reden tot ergernis geven.
Zoo n bruidsstoet heeft een zoogenaamden
draskwagen. Wanneer de bruidsstoet in
gang is, kan ieder, die kennis of vriend
schap heeft met het jonge paar, den stoet
aanhouden, hetzjj door het spannen van een
touw over den weg, of door het vasthouden
van het paard, Hiermee is het ssin gege
ven voor den man of de vrouw, die over
de jeneverfltsch gaat, om den aanhouder
en zjjn huisgenooten een borrel te schenken
Duurt zoo'n tocht laag, dan wordt er heel
wat jenever geschonken, want dit schenken
geeft voor den stoet vaak heelwat opont
houd In tusschen beginnen velen in te zien
dat dit jenoverschenken een misbruik is,
zoodat bjj sommige bruidsstoeten rteds
andere versnaperingen gegeven worden.
(Arch. Ct.
B ii v a gestikt.
Te HILLEGOM is door den storm van
Zondagnacht een zinkon schoorsteenpijp van
de woning afgeknapt van den heer J. v.
d. P. Door dit ongeval vond de rook geen
uitweg meer, zocdat woon- en slaapkamer
hiermede werden gevuld, en de beer dea
huizes 's morgens zich in zoodanige bowust-
loozen toestand bevond, dat geneeskundige
hu'p moest worden ingerorpen. (Tel)
Bjj de gehouden periodie
ke verkiezing van leden voor het kiescollege
der Hervormde Gemeente te EARINCAR-
SPEL zjjn herkozen da hoeren C. Bijpost,
C Bakker en A. Kistemaker, terwjjl her
stemd moet worden tusschen de heeren P.
Raap, aftr. en Jb. Krabman.
G o u d s c h e p jj p e n.
Uit Gouda schrjjft men aan Het N. v. d.D,:
Den 4en December a. s zal de firma P.
vau der Want Gz. het 275-jarig bestaan
herdenken van de oprichting harer beken
de pjjpanfabriek „De gekroonde W. S."
Da Goudsche pjjp is schier overal bekend,
maar slechts weinigen weten iets omtrent
de geschiedenis en den oorsprong dezer
oude Goudsche industrie.
Wanneer da eerste pjjpen. gemaakt zjjn,
valt niet mat zekerheid te zeggen. Men
meent, dat zekere Wissius het eerst pjjpen
gefabriceerd heeft van pijpaarde of hoogst
waarschijnlijk van pottenbakkersaarde.
Ia het begin der 16e esuw dienden,
volgens oude geschriften, een aantal Gou
wenaars op onze vloot, en men gelooft, dat
die deze industrie van Engelsche matrozen
hebben overgenomen, en verschillende vak
termen wjzea eenigszins in die richting,
Eet fatsoeneeren van de pjjpen wordt
„trommen" genoemd, waarschjjaljjk afgeleid
van het Eagelsche woord „to trim" een
andere bewerking faset „kasten", van „to
cast"; een stuk gereedschap van jjzerdraad
"weier", van. „wire", enz,
Volgens de overlevering moeten da ear-
ste pjjpen in houten vormen gemaakt zijn
dsze waren zaar lomp en dik van steel, da
kop evenwel zser klsin en de lengte er
van was pl. w, 16 Eagelsche duimen. De
vervaardiger maakte ze in zjjn voorhuis en
droogde in de lucht op zjjn pothuis, waar
na ze in pottenbakkeraoveas werden gebak
ken, Dat men daar toen reeds verschil
lende fabrieken van geglazuurde potten
had, bewjjst het aangebakken glazuur, dat
men op oude pijpen vindt, ia verschillende
klauret), doch meestal groen of geel.
De eerste Goudsche pjjpen waren niet
van merken voorzien, deze werden ge
maakt in het bagin der 16e eeuw. Van
dien tjjd tot 1630 had het pjipenmaken
een sóó groote vlucht gsnomen, dat men
reads ter ouderscheiding teekens op de
hielea der pijpen ging zetten. Zekere
Willem Stevens de Jonge, in de Kuiper-
steeg te Gouda, begon dan ook in 1630
met op zjine pjjpen een merk te zetten,
en wel zyne voorletters W. S.
Ditzelfde merk W. S. wordt tot op heden
zonder ooit van standplaats veranderd te
zjjn, nog op dezelfde plaats gezet, en zon
derling is het, dat dsze pjjpsnfabriek altjjd
met afwisseling in de mannoljjke en vrou-
weljike linie is gebleven. Zjj is de oudste
dar thans nog bestaande pjjpenfabrieken-
De merken maakten indertjjd zulk een
opgang, dat de familie Cirq waarvan een
der laden burgemeester van Gouda was,
eene pjjpecf&briek oprichtte, waarop haar
familiewapen jtr^kte. Deze pjjpen werden
„Ctrqueepjipan" genoemd.
De pypan-industrie nam steeds in bloei
toe, zoodat allengs ongeveer 800 fabrieken
ontstonden, waaraan '4000 menschen werk
ten. Hierbjj moet men in aanmerking
cemon, dat het vervaardigen van pjjpen
grootendeels iuisarteid was.
In die dagen werd ook het pjjpmakers-
giida opgericht, dat nog heden op dezelfde
wjjze bestaat, al is Let aactd leden aan
zienlijk verminderd, wijl er neg slechts 7
iabrieken bestaan, die aan 250 menschen
bio:»d verschaffen.
De houten pijp heeft de Goudsche pjjp
wei gedeeltelijk verdrongen, omdat zjj ster
ker is, maf.r de echte rooker verkiest nog
altijd de meer poreuze Goudsche pjjp.
De verm der pjjpen is in dien tjjd veel
veranderdmaar de fabricage geschiedt,
behouders enkele verbeteringen, nog steeds
op dezelfde wjjze.
De fabriek „De gekroonde W. S." heeft
de eeuwen getrotseerd, In 1889 werd zjj
grootendeels door brard verwoest, maar zjj
herrees scbcocer uit hare assche, Na dien
t jjd is zjj verbouwd geworden zjj munt in
de industrie ook uit door hare pracliscbo
en hygiënische inrichting.
De heer Ds, W. B a x J r.
vroegpr predikant ts Kolhorn, thans te
VENHUIZEN, heeft het beroep
Sandpocrt aangenomen.
naar
Het verwaarloosde meisje.
Naar wjj vernemen, ljjdt m"j Bsgrrirg
Pecema, verdacht van mishandeling en
wederrechtelijke vrjjheidsberoovicg van een
18 jarig meisje uit BATBHEN, over welke
zaak in ons blad uitvoerige mededeeling en
zjjn gedaan, aan bÏEdedarmontstekirg, De
verdachte is opgesloten in het huis van
bewaring ta Zutphen, nadat tegen haar een
bevel van gevangenhouding was uitge
vaardigd,
De rechter-commissaris heeft de instructie
voorloopig geschorst.
De iodiuk bjj de Zulpheische rutori-
toiten scbjjnt zich te vestigen. d> t mtj F.
ontoerekenbaar geacht moet worden
Haar tofstnnd is ovcugers niet levens
gevaarlijk. Zjj gedraagt zich naar omstan
digheden zeer kaim, [Tel
