HËNRliTGËHRTS. en Dit blad verschijnt tweemaal per week Woensdag- Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden A VERTEN TIEN in het eerstuitkomand nummer geplaatst. I GEZONDEN STUKKEN één dag vroeger. EERSTE BLAD. emeente Schagen BEKENDMAKINGEN. Bsasreaii8CHAQI5M, ~fi 4. UitgeverP. T R A P M A NI. Prijs per j ar f 3.franco per post f 3.60. Afzonderlijke nummers 6 Cent. AD VERTEN TIEN van 1 tot 5 regels f 0 25 iedere regel meer 5 ct Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Donderdag 21 December 1905. SCHA I 49ste Jaargang No. 4107 COURANT k Laniloowblai jrwi Dit nummer bestaat uit twee bladen. POLITIE- Tar Secretarie dczsr «stasanta zija inliah- tingen te bekomen omtrent drie schapet, tchtcgeblevsn op do merkt sao Donderdag den 14 December j.1. Tweede Kamer. Van de „Algameece Beschouwingen" wrrd dit jaar heel wat verwacht. Er was r den voorde verkiezicgen, die zoo bni- tn verwachting warén afgeloopon, zooveel v reugde aan den cenen kant, zooveel droefe- r is en epjjt aan den anderen hadden ver- r ektde wijze waarop de verkiezingen varen geleidde vraag of er gegreado aanleiding voor het zittende ministerie had bestaan om af te tredenof het rieuw opgetreden ministerie met zjjn beginselen klopte op de samenstelling der Hiaten G3aeraalwat dit ministerie ons orengen zou hoe de houding der verschil lende partijen zou zijn, speciaal die der sociaal-democraten hoe de kennismaking met de nieuwe ministers zou uitvallen, ziedaar onderwerpen en vragen, die in hooge mate veler belangstelling wekten. B:j den „start" meldden zich 27 sprekers aan na de eerste ronde hadden de fceeren Heemskerk, Talma, Van Vlijmen, Troelstra, Drucker, De Savornin Lokman de „leiding", Heemskerk vooraan. Hjj sloeg met armen en beenen, dat de toeschouwers er angstig van werden de uitslag der verkiezingen en de dunne praktijken dar liberalen om ex-minister Kuyper zoo af te halen, de niet te verdedigen handelwijze van den heer Borgesius, om een ministerie te vormen en er zelf geen zitting in te nemen, het. droevige van 't geval dat nu alle moois sociale plannen der vorige regeeriag van de baan waren, de rijder werd vermoeid geen wonderde Amsterdamsche Wethou der, die in zijn qualiteit als zoodanig, eigenlijk al zijn krachten noodig heeft, zo daarvoor in ieder geval behoorde te gebruiken, kwam slecht beslagen ten jjs; de Utrechtsche burgemeester, die zich in 't openbaar tevreden had betoond met den uitslag der verkiezingen, kon hem niet redden hjj bleef down, laag bjj den grond krabbelen. Troelstra haalt op; blijkbaar waa hjj goed getraind; 81/» uur sprak hj; zonder rost en, vooral in 't eerste gedeelte zijner rede, onder de volle aandacht zijner toehoor ders. Gij verwjjt de linkerzijde haar verkiezings- practjjken; laat ons er over zwijgen, waar de heer Heemskerk, uw partjj heeft zich minstens evenveel te verwijten als de libe ralen Hier heb ik een strooibiljet van een antirevolutionnairen burgemeester, die, in zjjn qualiteit, candidaten zjjner par tjj aanbeveelt. FEUILLETON. Roman van FRANS ROSEN. 8. Jesta ging beleedigd met het schreiende kind de kamer uit, Henrik verhinderde het haar niet meer. Hjj stond nog een heele poos midden in de kamer, staarde naar de kleine natte plek, da splinters glas en do rozen. Hjj zag er ernstig en bedroefd uit. Zjjn kleine meisjes zouden dadeljjk een dergeljjke kleine domheid hebben bekend. Hjj stond daar nog, toon Jesta weder binnenkwam. Zij zag er zeer zenuwachtig en verhit uit. „Hoe kan je dat kind nu zóó behandelen," zeide zjj verwijtend. „Je kunt het toch immers geen rekenschap vragen voor iets, dat hot nog niet begrijpt. Je zult het erg van je vervreemden en bovendien zeer schuchter maken." Hjj keek haar verbaasd aan en zjj sloeg de cogen neder. „Ik heb Rik niets geen kwaad gedaan," antwoordde hjj kalm. nik heb slechts de ontdekking gedaan, dat hjj lat is. Vervreemden Hoe kan ik een wezen van mjj vervreemden, dat lap nog nooit eigen geweest is Zij haalde do schouders op. „Kinderen hebben hun eigenaardigheden, die ons dikwjjls onbegrjjpeljjk zjjn. Hjj hangt nu eenmaal het meest aan mjj. Je «noet er je best voor doen, het kleine hart Li&t ik U overigens zeggen, dat wjj met groot genoegen Uw ministerie hebben zien tuimelen, omdat zij was eene bjj uit stek reactionnairo regeering. te gevaarlijker wijl aan haar hoofd stond een man als Kuyper, wiens talenten dienstbaar werden gemaakt aan onderdrukking van het pro letariaat, wiens antithese het volk kunst matig verdeelde in christenen en paganistea, daardoor verdeeldheid zaaiende onder de arbeiders; die de vakvereenigiagea trachtte te nekken en de sta kingewetten provoceer de; die burgerljjke eu militaire ambtenaren hun vrjjheden ontnamdie huichelaars kweekte door zjjn partjjdige benoemingen. Niet door ophitsing, zelfs zonder dst door ons daartoe het wachtwoord werd uitgegeven, stemden alle arbeiders, spon taan, mot geen ander doel dan af te schud den het gebate juk, op de candidaten der linkerzijde, Edoch, voor het huidige ministerie nemen wij geen verantwoordelijkheid op ons; ons doel isgetuigen een veel zwaarder juk moet worden afgeschud: de druk van het Kapitalisme. Zie rondom U en constateer met mjj de ellende onder ons volk, zie hoe het ge- knschte volk a!s minderwaardigen door da boven hen geplaatsten behandeld wordt zie zjjn lage loonsn en lange werktijden, zija achterlijkheid. Nog altijd mogelijk ie het, dat jeugdige kinderen en vrouwen langdurigen en zwaren arbeid moeten ver richten in fabrieken en werkplaatsen tot onberekenbare schade voor de opvoeding van het gezin. Hoe zoudt gjj U gevoelen, mjjne h6eren, indien Uwe kinderen en Uwe vrouwen in de fabrieken werden gedreven De heeren zoeken verpoozisg in qo koffie kamer Troelstra was mooi begonnen, maar wat hjj r u besprak, hadden ze al zoo dikwjjls gehoord, 't duurde ook te lang Wij hebben van dit ministerie weinig te wachten, ging Tr. voort; het Iè.3 ons niet geveB, wat wjj verlangen Wjj zullen het steunen, als hot komt mat voorstellen in onze richting, het krachtig bestrijden waar het reageert. Wjj zjjn en bijjven opposi tiepartij, echter zullen we goed uit onze oogen zien, nauwlettend acht geven, dat we niet gebruikt worden els werktu:g in do handen dor vroegere regeöriBgfpartjjen, om dit ministerie een beentje te lichten. De heer Drucker, de bekwame Leidsche professor, de man van het Arbeids-contract de leider der vryz.-democraten in de Kamer, een sieraad zijner partjj, de welwillende man, de hoogst beschaafde en bekwame sprekerde heer Drucker zet op. Met lange snee,eierljjken armzwaai, fiere houding. Tegenover de regeering zal onze houding welwillend zjjn, zegt njjkome zjj spoedig met daden die toonen dat zjj vooruit wil. Stel niet uit, maar kom spoedig met een arbeiders pensioen en voorstellen tot grond wetsherziening. Wjj wachten uwe daden af De heer De Savornin Lobman schiet nu uit onder algemesne belargstelling. De anti these was door Dr, Kuyper wel wat te scherp gesteld, maar zjj is er en zal blijven ook de benoemingen van den vroegeren premier konden niet geheel genade vinden, te winnen, in plaats van ijverzuchtig te zjjn." Daar was het er uit, het leelijke woord 1 Henrik kromp ineen. „Jeata," zeido hjj, „wanneer j3 mjj liefhadt, kon je zoo iets niet zeggen op dien toon." Zij keek boos langs hem heen Haar lippen trilden. „Ik wil je zeggen, wat het is, Jssta. Jjj staat tusschen mjj en het kind. Je neemt het geheel voor jou in beslag en laat mij geen deel in hem. Jjj verwaarloost mjj, omdat je nu al je zinnen op den jongen hebt gezet. Ea dan spreek je nog over ijverzucht I Wat heb ik toch aan je, Jesta Er sprak een zoo eerljjke smart uit zjjn woorden, dat haar hart onrustig begon te slaan Maar zjj verroerde zich niet. Toen trad hjj op haar toe, legde zjjn arm om haar heen, boog zich over haar, om haar beter in het gelaat te kunnen zien, en zeido zacht, met onderdrukten hartstocht „Jssta, wanneer dat zoo voortgaat en je blijft mjj opzjjde schuiven terwille van den jongen dan, Jesta, zou ik weoscher, dat onze jongen nooit geboren was!" Bjj de laatste woorden drukte hjj haar zoo vast tegen zich aan, dat hot baar pijn deed. Zjj werd bang voor zijn liefde, voor zjjn toon. En tegelijk was zjj er zeer gelukkig over. Wat zjj maandenlang ver geten had, drong haar nu weer in groote zaligheid tot de ziol door. Snikkend viel zij hem om den bals. Zij kusten elkaar ais twee jonggeliefden en vonden het een heerlijkheid, weder- keorig te gevoelen, dat zjj zonder elkaar niet konden leven. Na een lange poos van zwijgen, maakte Josta zich eindeljjk los. „Nu wil ik toch eens gauw kjjken, of omdat zij plaats hadden op advies van een niet-verantwoorde! ijk raan. Dergelijke ad viezen mogen alleen door verantwoordelijke ambtenaren gegeven worden. Van een blanco artikel in do Grondwet moest hij niet veel hebban't is eenvoudig een middel om algemeen kiesrecht te krijgen dat de regeering het wil doordrijven, vindt bjj on- practisch, waar EÓch de verkiezingen, nóch de samenstelling der Kamer er aanleiding voor geven. Zjjne houding zal niet vijandig zjjn, Do heer Tydeman, een der voornaamste vrjjzinniga woordvoerders van de fractie rechts, verheugde zich zeer over den val van 't miaisttrie Kuyper. Da geschied schrijver zou constateeren, dat het sfgeloopen 4-jarig tijdperk zich kenmerkte door han delingen, niet vrjj van psychische aberraties (geestelijke afwijkingen). Met uitzondering van bet blaceo-ait ke', konden bjj en de ri'r.en zich met 't regceringsprogram verfcrigen Benige maiden-speecken van de hh. Van den Bergh, Rotterdar-; Rejjne, Kampen, Jannink, Lochem; Van d"n Bergh, Helder, Patijn, Zierikzee. Vo~~al Reijne was niet onverdienstelijk, evenmin als Patjjn. Beiden schijnen financieels specialiteiten en voor standers van de 10 opcenten op Vermcgens- en Bedrijfsbelastingen Dat viel in den smaak van den minister De Moester, die, zonder een redenaar te zjjn, foch klaar en duidelijk zjjn meenirg zegt. 's Ltxds kas eisckt versterking voorzien moet worden in de onderwjjs-uitgaven van 't vorig minis terie. Door bezuiniging alleen komen wij er niet. Dus houdt de minister aan zjjn 10 opcenten gedurende 1 of 2 jaar vast. Inmiddels krjjgen we nieuwe belasting voorstellen. Alle ministers, allen outsiders, vertoon den zich nu op de baan. Ze zija aan 't racen niet gewoon, dat ziet men duidelijk. Vooral do Minister van Oorlog deed vreemdtoch was er overtuiging in zijn stem en houdtrg, De Amsterdamsche Stelling, als laatste reduit, moot afgemaakt ea snel ook. Dat kost geld, maar 't is ncodzakeljjk voor standers van een Veïhsltger wees hij toch op de verschillen van ons land met Zwitserland. De minister had eenerzjjds vertrouwen, anderzijds wantrouwen gewekt, zoodat de heer De Meester later een verklaring voorlas, waaruit morst blijken, dat da minister van oorlog 't niet zoo erg ge meend had. De race was beëindigdde blikjes zullen later uitgereikt worden, wijl er nog onzekerheid bestaat over de gemaakte tijden. Alleen de heer Troelstra sloeg het record. Hooldstuk III, Buitenlandsche zaken. Een uitvoerige discussie tusschen dsa minister don hoer Tets van Goudriaan, en de h. h. v. Nispen, Van Idsinga, Hubreeht, Plate, over een organisatie van het consu laatwezen. De heer Tak keurde af het interview dat de heer De Meester aan een Belgisch journalist had verleendook eventueele plannen van een Nederiacdsch— Belgisch «araa—me—nnmiiiiTnniiniimiii'—Mm Rik nog huilt." Zjj ging vlug heen, in de deur wendde zjj zich nog eerimaal om, knikte hem lachend toe, met een paar oogen, die nog nat van tranon waren. Maar over zijn pas teruggekeerde zaligheid gleed een sohaduw, licht en zacht, evenals buiten de avondschemering over den warmen zomerdag. Zulke scèies herbaalden zich dikwijls. Zij ontlastten, als een onweer de lucht, en brachten de echtelijke liefde voor een oogen- blik weer meer op den voorgrond des levens. Maar veranderd werd er eigenljjk niets. Henrik Gahrts gewende zich mettertijd aan het optreden van zjjn vrouw. En toen hjj inzag, dat aanmerkingen op haar leefwijze al leen maar onaangenaamheden tengevolge hadden en geheol zonder resultaat blev9n, begon hij baar te vermijden. Had hij Jesta minder liefgehad, dan wr.s bjj misschien meer heer en meester gebleven tegenover haar. Maar omdat bjj haar nog even liefhad als op don eersten dsg van hun huweljjk, kon hjj niet zoo hard en streng tegenover haar optreden als noodig geweest was, om bjj haar het evenwicht hsrer plichten te herstellen. Het veroorzaakte hem een lichamelijk mishagen, te zien hoe Jesta den jongen vertroetelde, in hem opging. Het goede en aardige overdreef zjj bjj hem in blinde teedc rhcid, zijn ondeugden verontschuldigde zjj en deed alsoi zjj niet bestonden, wanneer zjj er tenminste niet harteljjk over lachte. Zijn luimen huldigde zjj. Het heele dienst personeel moest doen, wat R k wilde, en hem lat6n doen alles wat hem eigenljjk verbond. Het zou ons voeron tot militarisme. Uitmuntend vond hij eon interparlementaire conferentie tot ontwapening, maar keurde st de vredes conferentie en do daaruit ontstane verwachtingen, die den Czaar maakten tot symbool van onderdrukking eu mcord Hier moest do voorzitter voor 't eerst esc spreker in do rede vallenbjj kon niet toelaten, dat alzoo over een bevriend vorst gesproken werd. De heer v. Karneheek meende, dat, sl was de ontwapening niet direct klaar, do gevolgen der vredesconferentie toch in 't oog liepener was reeds menige oorlog door voorkomen. Na Hoofdstuk III komt in behandeling Hoofdstuk II, Hcoge collegiën van Staat en Kabinet der KoDirgin. nadat eerst de begrooticg der Landsdrukkerji was goed gekeurd. Ook bij de Landsdrukkerij zal de commercieels boekhouding worden tof ge past, als waarvan sprake is bjj vele andere rjjksexploitaties O. i. een gewenschte ver betering. De heer Van Wichen bepleitte bjj Hcoldstuk II: vrij verwer van de Kamerleden cp de spoorwegen. Dat kan niet, zegt de minister, 't is in strijd met de Grondwet. Dan maar een blaECO-artikel, roept de heer v. Wichen. Neen, repliceert do minister, eerst een blanco-artikel 89 maar 'k wil wel aan do Spoorwegmaat schappijen cm viij vervoer voor jelui vragen. Merci! zegt da heer Van Ksrcebeek, dat nooit Hoofdstuk II goedgekeurd zonder stem ming. Bjj hocidstuk IV Justitie, riet minder dan 14 sprekers voor 't algemeen debat, waaronder 2 maidenspeechen van de heeren Mees en Limburg van Rotterdam en Den Haeg. Den minister, den heer v. Raalte, een oud-gediende in 't parlementaire leger, werd door sommigen hulde gebracht, met het oog cp zijn plannen door anderen ver weten dat bjj lang niet genoeg voorstelde Zoo wenschten velen nog herziening van ons burgerlek proces, dat ióó achterlijk is. dat de meneohen liever onrecht Ijjden dan een proces te beginnen- Dus drongen zjj aan op een algemeens herziening van ons Wetboek van Burgerljjko Rechtsvoi'fterirg; op herziening van onze Strafvordering. Vooral de heer R.-gout drong aan cp wijzig ir g van f it 240, opdat strenge straffen kannen worden uitgedeeld aan de versprei ders van zederi kwetsen de schrifturen en af beeldingen. Nog vele andere wijzigingen en herzieningen werden verlaDgd in onze oude wetboeken, maar de minister krn ze niet belooven. niet omdat hjj niet wilde, maar omdat alles niet tegelijk gaat. Hij wenschte niet méér te beloven, dan hij geven kon. De heer Troelstra diende een motie in, welke ten doel heeft herziening van het Wetboek van Koophandel en van Strafrecht, ten opzichte van de knoeierijen door middel van Naaml. Venn., rycdicaten enz. gepleegd. Die motie wordt later be handeld. Bjj do behandeling der artikelen was het vooral de heer Van Limburg, die wees niet paste. Hjj werd reeds vroegtijdig een onuit staanbare tyran, die naar alleo sloeg wat hem maar in den weg trad. De kleine meifjes vonden het in 't geheel niet aardig meer, met Rik te spelen. Zjj moesten steeds toegeven. Hjj plaagde ze en wanneer het dan een kibbelpartij werd, gaf moeder R:k steeds gelijk. Nadat zij vele malen ten genoegen van Rik gestraft waren, of door hem waren uitgescholden, begonnen zij in den tuin de plekjes waar hjj speelde, te vermijden. In zjjn kamer in huis zag men de kinderen nooit en zjj hielden zich alleen dan met hem bezig, als hot haar bevolen werd. Ook daarover werden zjj dikwjjls door Jesta berispt. „Jelui bent liefdeloos en onvriendelijk. Je moest heel erg gelukkig zjjn, een broertje te bezitten met wien ge spelen kunt. Hot is immers niets meer dan natuurlijk, dat ge tegenover zulk een klein kird toegevend zijt Eenmaal waagde Rutb het, die als oudste steeds het meest te hooren kreeg, to antwoorden „De kleine zusjes waren vroeger toch anders dan R;k eu is." „Daarvoor is Rik een jongen Jebegrjjpt het niet, jo kunt niet met jongens oirgran. Jongens zjjn steeds anders dan meisjes." Ruth klaagde er over tegen haar vader. „Het is werkeljjk niet mogeljjk, vader. Wjj kunnen niet met R:k spelen. Wjj willen alles doen, wat hjj wil, masr wanneer bjj dan domheden doet, is het ónze schuld. Van Luus heeft hjj het teekenschrift stuk gescheurd, van Gred heeft bjj de pop gebroken, en de kleine Els heeft bjj gister zoo gekrabd, dat het bloed haar langs het gezichtje liep. Toen ik hem daarop een op dsn achterstand bij de rechterlijke col leges in de groote steden. Dikwjjls worden de procedures 2 jaar na indiening afge handeld, Do heeren waren het er niet eens over, op welke wijze daarin kon worden voor zien. De hser Van Limburg wil meer perso neel, de heer Lohmun korter pleidooien en meer overleg tusschen rechtbank en balie. Beide middelen kunnen van dienst zijn, maar er bestaat o i. een anderde rechters moesten wat vaker en wat langer zitten. Ons is een rechter bekend, die als forens i3 aangeslagen in de gemeente, waar zjjn rechtbank gevestigd iszjjn woon plaats ligt buiten de kom van die ge meente. Hjj bewees minder dan drie maan den per jaar in de gemeente te vertoeven. Deze rechter verdient dus zjjn 4000 gulden in drie maanden. Inderdaad, een rechter is de slechtst betaalde staatsambtenaar 1 gelijk sommige Kamerleden zeggen. Een eigenaardige stemming had plaats over art- 29, waarop 2200 gulden was bezuinigd door decentralisatie in 't ver schaffen van kleeren en wapenen aan de rjjksveldwachtmaar 1800 gulden moest daardoor meer aan „schrijverij" worden betaald. Da hoor Van Veen, die voorstelde do 1800 gulden te schrappen, sprak van bureaucratie, en de heer Drucker van „inkt- wellustelingsn". De minister werd boos en maakte zelfs oen soort van vertrouwenskwes tie van 't geheel, 't Hielp niet: met 32 tegen 81 stemmen werd het voorstel aangenomen, De geheele rechterzijde met de sociaal- demoeraten en de heer Van Deventer stemden voor, de hoer Lobman met de linkerzijde tegen. Hoofdstuk IV, Justitie, werd zonder stemming aangenomen. Hoofdstuk V, Binnenlandsche Zaken. Door den heer Van Asch van Wjjck werd het werkplan van den minister gecritiseerd, Voor den inhoud van een Armenwet vreesde hij, ook voor een herziening van de drank wet. Waarom komt de minister niat met eon Zondagswet De Kerkeinke partijen vreezen eea horzia- nitg van deArmenwet omdat zjj bangzjjnvoor de overbrenging van de Kerkeljjke armver zorging naar het Burgerlijk Bestuur en daardoor vermindering van invloed en van liefdadigheid. Toch komt hot ons voor, dat juist om het vooropstellen dier Armen wet, minister Rink hulde verdient en dat hjj daarvoor don dank zal inoogsten van de duizenden, die een betere wet noodig hebben, en van de hondorden die haar moeten toepassen. Het is bjjr.a niet mogelijk een hardvoch tiger wet zich te denken, met haar bedeeling alleen in gevallen van uiterste noodzakelijk heid, een wet die aan de gemeentebesturen en armverzorgers zooveel moeilijkheden berokkent. Eon paar zeer belangrijke punten besprak de pas tot Ridder van den Nsd, Leeuw gedecoreerde heer Treub. Hjj wenschte een aanvullirg en een wijziging van de gemeentewet. Esn aanvulling, om de ge meente te verplichten een regeling van de rechtspositie harer arbeiders ter hand te klap gaf, begon hjj luidkeels te schreeuwen en toen kwam moeder en kreeg Els straf. Wij houden zeer veel van den kleinen Rik, maar er is werkelyk met hem geen huis te houdeD." Henrik Gahrts luisterde zwijgend en nadenkend naar zulk klsgen. Hjj sprak ernstig en dringend met zjjn kleine dochter, vermaande haar, verstandig te zjjn en trachtte het haar begrijpelijk te maken, dat moeder geljjk had. Met een jongen was het werkeljjk anders dan met een klein meisje. Tenslotte deden zjj dat,wat alleen mogelijk waszjj liepen Rik uit den weg. Hjj en zijn moeder behielden het veld. Toen R k zes jaar was, zag Henrik zich voor de ecste maal verplicht, ernstig tusschen beiden te komen. Rik moeat beginnen te leeren en Jesta wilde, dat de onderwijzeres harer dochters dit zou doon. Henrik verzette zich daar evenwel beslist tegen. „Ten eerste heeft zjj meer dan genoeg te doen. Ten tweede is het beslist gpodig, dat Rik vanaf het eerste oogenblik in vaste handen komt." „Waarom juist Rik, wat bedoelt ge daarmede „Juist Rik!" herhaalde hjj, „die in hooge mate bedorven en vertroeteld is. Er groeit bepaald niets uit hem, wanneer dat zoo door gaat." Je3ta was, als steeds indien Henr'.k het over den jorgen hsd, gekrenkt. Zjj wilde haar wil doordrijven met huilen en boos zjjn Henrik deed het met kalmte en jjzoren wil Ditmaal zegevierde Henrik 1 WORDT VERVOLGD.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1905 | | pagina 1