HENRIK GEHRTS.
Pe Sehager Zuiveitentoonstelling.
Zondag 4 Maart '06.
TWEEDE BLAU
in Friesland.
FEUILLETON.
Arrondissements Kecht-
bank te Alkmaar.
Dat het moge gelukken, èn lil het belang
van den boerenstand In het algemeen, èn In
dar van de ve-laglng der wik- en waegioonsn
in het bijsonder, dese voorgenomen mi/el-
tentoonstelling in 1936 wil te doen aiagen,
Ie de weosch van Kaas commissie en Comité.
Namens dece,
De 8ecretarisM VISSER.
Sckagec. Maart 1936.
Om de bereiding van een goed prodnct te
bevorderen, werden door de vereenlglng ook
boter- en kaaskenringer. gehouden.
Da kaaikearingen zqn ongeveer ingericht
als die van den Bond van Coöperatieve Zui
velfabrieken. Er worden evenwel aan toege
voegd de resultaten van een ondersoek naar
de bereiding enz.
10 urcYuiuc.cu. Geheel in overeenstemming met het doel
leidde "de*Commissie lot het der vereenlglng, is het exposeeren van zaivel-
de vraag, of het der markt producten op binnen- en bnitenlandsche ten-
toonstellingen.
Het hoofddoel Is evenwel het verhsndelen
o—o—
De groote Commissie voor de verlaging
der te hooge Wik- en Weegloonen, die in
den bloei der Bchager Kaasmarkt het krech-
t.gste strijdmiddel sag om tot haar doel
te geraken, sette Immer alle sellen hfi om
niet slechts het bestaan dier markt te veree-
keren, maar ook en vooral, om haar bloei
sooveel mogelqk te bevorderen.
Dit streven
c7erwegen van
ook bevorderlijk soa kannen sijn. eens eece
Zniveltentoonstelling te Schsgen te orgsni-
seerec.
Het antwoord op die vraag Het tich licht
raden en z/ker zen de groote Commissie slle
middelen hebben aangewend, cm mei succes
te slagen, als zij haar voornemen tot het
houden van snik eene tentoonstelling niet
had willen en moeten laten varen torn bet
nltsloht op de mogelijke verkrijging van de
frootere landbouwtentoonstelling te Behagen
In 1906 het aankondigen van eene kleinere
Zniveltentoonstelling ongewanscht en onge
wild had gemaakt.
Echter die groote, tentoostelllng
Behagen ontgaan.
Moest nn de kleinere KaascommUele als
opvolgster van de groote dier afgebroken
taak in dese niet weer opvatten
Zeer seker ja en daartoe weid dan ook in
bare vergadering van 22 Sept. 1906 besloten.
Van vele zijden ontving de Commissie bjj
het doen van de eerste stappen voor de zaak
de ondnbbelsinnigste bewijzen van tympatble.
DeVereenlgizg tot bevordering der Zuivel
bereiding In N.-Holland, de Paascbtentoon
etelllDgs-vereeniglng te Behagen, de Bond
honten deuren met gond belegd, toegang
werd verleend naar de verschillende vertrek
ken. Om aan dit alles nog wat meer luister
bjj te zetten, rnischten eensklaps ntt een der
zjjvertrekken de mtlodiense tonen van het
reusachtigs ie sc kostbaarste orchestrion, dat
men zich kan voorstellen. Aldns was de
ontvangst, en onder den Indrnk van zooveel
rijkdom werd mij een kijkje verieend in de
verachtiiende vertrekken- Wat lk daar aan
schouwde, overtrof nog wat ik gezien had.
Met bijna vorstelijke weelde waren de ver
trekken gemeubileerd en versierd. Wij maak
ten kennis met des heeren Wassenaar* een
voudige echtgenoote, dronken zeer huiselijk
een kopje thee en praatten over koetjes en
kalfjes.
De tijd liet evenwel niet toe, dat wij lang
konden blijven zitten, zoodat wij besloten om
de boerderjj te gaan bezichtigen.
Met genoegen zag ik, dat hier alles goed
in orde was, geen overdreven weelde of
pronkerij, maar alles soliede en heel goed
Ingericht. Een dnbbele Frlesche stal, die
jammer genoeg slecht was verlicht en
daarenboven ook weer verbssend hooge
staan- en ligplaatsen had. Anders was er wel
veel goeds,
zich toch langs „den meer en meer gebrnlke-
1 ijken weg" ds navolgende voorwerpen toe
geëigend een paar muilen van den baas,
een garneeripaitje van den anderen knecht
van De Winter, sekeren Willem Bakker, dan
een garneerboek ten dienste van banketbak
kers, en een paar schaatsen, want hij dacht
er stellig wel aan, dat, hoewel hij nn e
Winter ging verlaten, hij toch tevens den
Winter tegemoet ging.
Die spulletjes waren wel van een ander,
nn ja, maar als je 'n geweten hebt, net
als ee-j vlichkaar met gaatjes I zoodst
wat je kwjjt wilt wezen er zoo maar uitloopt,
non, dan trek je je van die kleine dlngsig-
heldjes zco heel veel niet an. De baas trok
er zich echter zooveel van aan, dat hjj het
aangaf bjj de bevoegde autoriteiten en
de O. v. J. vond redenen genoeg om
het wettig en overtnlgend bewjjs gele
verd te achten. Z. E. G. wees er op,
dst, hoewel de jongeheer Ansljjn, als hjj
slechts een psar dagen jonger wss geweeet,
volgens de Kinderwetten had moeten worden
behandeld, toch lang geen kind meer fsdit
geldt vooral ten opsichte van het slechte,
manier v-n vastzetten der koelen, waarbjj
van de producten der leden. De ondervinding, »Uen W* door,het omdraaien
hleromtr-nt opgedaan, geeft aan de onder- een staaf los konden worden gemaakt
U,CIVU1 Aaw A* Kavariniy vati dfin KftimMt «n nri
nemer* tile reden, om met mo?a en vertroawen
ten opsichte van
want de informatlëo, omtrent den beklaagde
zoo bjjv. de waterverzorging, de ingewonnen, zijn inderdaad niet gnnatig.
De elach luidde, met toepassing van artt.
810 en 56 W. v. Str., wegens diefstal en de
daaraan ontleende „voortgezette handeling"
3 weken gevang.
van Run i vcefok vereenlglngen in deze pro- f^P^oken
/•fnefe, de Vereenlglng vsu ond-leerlingen der
Rijks'ardbonv'wlntp'scbocl. de sfd. Behagen
e. o. ven de Holl. Maatschappij v Landbouw,
Algemeen Belang te Behagen zjj allen
jachten het voornemen toe ea beloofden
financiëelen of zedeljjken stenn.
Thans en daarom is de Kaasoommissle,
die zioh door welwillende toetreding vsn
andere belangstellenden tot grootere voorloo-
pige tentoonstellingscommissie heeft uitge
breid, een sohrede verder gegaan en heeft zij
zich onledig gehonden mst het opstellen van
een voorloopig tentoonstelllngs program.
Het voornemen dan is, op een Woensdag na®r
de toekomst tegemoet te gaan.
Een goede maatregel kan wordeo genoemd,
dat aitslnltend door het Rgksboteroontiole-
statlon gecontroleerde botei wordt verhandeld, t7
zoodat de vereenlgiDg in dit opzicht veei 'e
vertrouwen begint te krijgen. Er wordt niet dorschvloer, waarna
verkocht aan personen, van welke men ver
moedt dat zjj de boter zntlen vermengen met
andere vetten, hetgeen tenminste de knoeierij
l( ln den handel zooveel mogelijk tegenwerkt.
Gedurende het geheele jaar was de handel
zoo levendig, dat men zich niet diok behoefde
te makeD om goede afnemers te krijgen
Zelfs bjj den grootsten aanvoer, n.1.90 478*
K G. per week, ging alles goed en werden
flinke prijzen bedongen.
De goheele omzet over 1904 was 2.973,379
KG., waarvoor werd afgerekend aan dedeel-
genooten met f 3-486 976.82 of f 1156 per K.G.
De gemiddelde prjjs was, vergeleken bjj het
vorige jaa-, 8.26 cent per KG hooger.
De handel in kaas is, in strjjd met de uit-
verwachtingen, klein gebleven.
Misschien is de ooizaak hiervan in hoofdzaak
gelegen in de minder vette kaas, waarover
men ln Friesland heeft te beschikken.
O/er het geheel genomen waren de resul
taten over 1904 zeer bevredigend en men
koesterde de hoop dst binnen weicige jaren
de boter van alle fabrieken ln Friesland ge
regeld kan worden verhandeld.
De wijze waarop dit verhandelen geschiedt,
is zeer eenvoudig en doeltreffend De Direc-
tenr slnit met de verschillende afnemers over
eenkomsten af en zendt beticht aan defabrieken,
die dan hate zendingen gereedmaken en ze
de aangewezen plaatseD staren. Veel
is hier das niet bjj noodig Alles gaat
in de maand Augustus niet den 291 ten 8edo,® .- .-
eene tentoonstelling te houden van znivelbe- ofdelgk en iedere we«k wordt de geheele
reidingsartlkelen. kaas en vee met melkstaten- boeveelheid boter van de hand gedaan.
Voor deze drie rubrieken zullen - de Ata slot van onze beschouwing werd mg
Commissie hoopt dsartoe rjjkelgk ln staat te de boekhouding «zonder
worden gesteld - prjjzen worden uitgeloofd, jeel moeite was het mogelgk, om onmiddellgk
- - - den geheelen stand van zaken te overzien. Daar
mede was mijn bezoek teneinde en nam lk
afscheid van den bereid willigen heer Ertks,
dien ik had leeren kennen als een man van
zaken, die voor de Frlesche Znlveibereiders
met kracht de zaken regelt.
Van het Landbouwhnie begaf ik mij naar
de Benrs, alwaar lk de kaaskenrtng van den
Bond van Zalvelfabrieken, op invitatie van
den beer Keestra, ging zien en waarvan ik
reeds vertelde.
Het doel van mjjne reis was hiermede be
reikt Mijn v landelijke hospes, de heer De
Jong, bereidde mjj echter ten overvloede nog
eene verrassing. Hjj stelde mjj voor, om de
boerderij van den heer J. Wassenaar te Jel-
aam ook nog te gaan bezien Het spreekt van
Aan da bewaring van den stalmest en nrine
weid alle zorg besteed, want gedurende den
geheelen winter werden zoowel de vaste
nltwerpselen als de nrine der koelen, in eeD
reusachtige kelder bewaard. Wjj namen nog
paardenstal en op den
de bezichtiging was
geëindigd. Tot mjjn leedwezen was ik niet
in de gelegenheid, om de door mjjn hospes
zoo hoog geroemde koeien van deD heer
Wassenaar te zien. Wjj namen afscheid van
den gemoedeljjken heer Wassenaar en diens
vronw en redrn naar Lten warden terng.
Een nar daarna stond ik gereed aan den
trein om in te stappen en naar huis te keeren-
Op de terngrels had Ik allen tjjd om nog eens
na te denken over alles wat ik gezien,
gehoord en geleerd had. Onwillekeurig greep
Nlcolaat Bernardns Admiraal, in zyne woon
plaats Alkmaar beter bekend onder den naam
van „De Dwerg", had het maar dienstig ge
oordeeld stiknm achter de schermen te bljj-
ven en als beklaagde geen „zitting te nemen."
Hjj leverde den 26zten Jannari j.1. In de
St. Annastraat te zjjner stede weer het meest
doorslaande bewijs, dat hjj, als hjj te veel aan
Bacchus heeft geofferd en dat gebaart
nogal eens! een verdal veld lastig kereltje ls.
De politie-agenten Bronwer en Corstanje,
tegen wie hjj dien avond vreeseljjk weder-
spannig was, niettegenstaande zjjne kameraden
nog hnn best deden om hem mee naar hals
te krjjgen, maakten procesverbaal op en de
O v. J., die zich zeer goed herinnerde dat
Ik uit mjjn reUtasch de reglementen en Admiraal al meerdere malen veroordee'd was
In aantal en waarde groot genoeg om flinke
inzendingen te mogen verwachten.
Voor de tentoonstelling der znlvelbereidings-
artlkelen hoopt de Commissie een der groote
lokalen In Schsgen te tonnen verkrijgen,
voor die der kaas en voor het vee wenscht zjj
aan het Gemeentebestnnr de beschikking over
het marktterrein te vragen.
In de rnbriek snivelbereldingsartikelen
denkt de Commissie te plaatsen; toestellen voor
melkondersoek met zoo mogelgk voordoen
van de wjj te van behandeling, melkvervoer-
vaten, katns, kaasbakken, persen, doorhalen,
enzenz
De rnbriek kaas zal Inzendingen moeten
omvatten van fabrleksttapels zoowel als van
boerenkaas.
De rnbriek vee met melkstaten hoopt de «elf, dat ik gretig van de gelegenheid gebruik
i i i ma.Akr+* nm Hnn mn nno tmr (lipntffi atftAnriAn
Commissie te kannen doen bestasn nlt col
lectles vee van eigenaars en veefokvereenlgln
gen en zoo mogelgk nlt Inzendingen van
■tlereD, afkomstig van gecontroleerde koelen,
ingeschreven in een stamregister.
Znlk een tentoonstelling zal niet alleen de
aandacht vestigen op de Scbager kaasmarkt
ln bet bjjzonder, maar ook van groot nat
kannen zijn voor den geheelen boerenstand
ln het algemeeB.
Een f 160 is der Commissie reeds toegezegd
voor het goedmaken h&rer onkosten.
Maar er is meer noodig, veel meer. zal
alles knonnn gedaan worden, zooals de Com
missie blijkens het bovenstaande voornemens
is te doen.
Eane opwekking tot het geven van milde
bjjdragec voor de goede zaak te zenden
aan ondergeteekende meende de Commissie
daarom niet achterwege te mogen later, en
geeft ze haars inziens ten volle in dit over
zicht van de wordingsgeschiedenis en van den
tegenwoordigen stand der znlveltentoonstel
licgs-zaak te Behagen.
maakte, om den mg nog tea dienste taanden
tjjd nattig te bestede a. Zoo kwam het das,
dat wjj met een uitstekend rijpaard voor het
goed Ingerichte rjjtutg. de nette en rnime
straten van Laeuwaiden doorreden om den
met boomen beplanten weg naar Jelsnm op
te rjjden. Na ongeveer een half nnrtje jjdena
arriveerden wjj bjj de kolossale boei der jj, die
met da prachtige villa tot voorhuis niet het
type is van een Frlesche boereuwoning Wjj
reden het bieede rjjpad op, om achter de boer
derjj nlt te stappen. Door een der arbeiders
lieten wjj belet vragen.
Onze onverwachte komst was geen beletsel
om met genoegen te worden ontvangen.
Geheel in tegenstelling met wat ik mjj
had voorgesteld van de persoonljjkheld van
den heer Wassenaar, was deze een hoogst
eenvoudige landbouwer, die mjjn hospes, een
viiend van hem, heel vertronweljjk de hand
drnkte en mg. misschien omdat ik zoo half
en half een kennla van zjjn vriend was, even
vriendschappelijk ontving.
Aldns b etraden wij den breeden marmeren
gang, vanwaarait, door prachtige ebben-
verslagen van de verschillende vereenlglngen,
waarmee Ik kennis had gemaakt en die mjj
zooveel goeds te aanschouwen gaven.
Het weer begon ongunstig te worden, de
wind was wat opgestoken sd de regen
kletterde tegen de raampjes van den conpé.
Ia Stavoren was het ving overstappen op
de boot en voort ging het naar Holland
Wind en regen maakten het verbljjf op het
dek onhoudbaar. De fraaie en fantastisch
verlichte kajnit bood evenwel gelegenheid
te over, om alle onaangenaamheden van het
weer te vergeten.
Terwjjl lk behageljjk zat op de zachte
kussens, dwaalden wederom mjjne gedachten
af naar van Friesland, waarbjj lk tot de
volgende conclnale kwam.
Ern oordeel te vellen over geheel Friesland,
in verband met hetgeen ik gezien had, zon
een dwaasheid zjjn, wjjl ik slechts enkele
dagen in de Provincie vertoefde en een klein
deel kon bestndeeren. Wel dnrf lk een beslist
gnDStlg oordeel uitspreken over hetgeen ik
heb aanschonwd, al la het vrjjzeker waar, dat
ik steeda het allerbeste mocht zien. Ontegen-
eeggeljjk vond ik er vele zaken, waai in men
ln onze Provincie ten aohter komt, vooral op
het gebied van het vereenigingsleven.
Ten slotte wil ik nogmaals getnigen van
de overal ondervonden vriendelijkheid en gast-
vrjjheld van hen, die hnnne Provincie ver
eeren en liefhebben en ei p.jjs op stellen dat
menachen nic andere Provinciën zich eens
komen overtuigen, dat het in het Noorden
van ons land niet zoo kond en de bevolking
er niet stroef is, zooals wel wordt gezegd.
Ven harte hoop ik mjja bezoek te herhalen
om meer nog te leeren kennen het goede,
dat er te vinden Is.
Lntj «winkel. G. NOBEL
Zitting van Dinsdag 27 Februari 1906.
Friedrloh Wilhelm Ansljjn, beklaagde no. 1,
doch afwezig, was ln Ootober des vorigen
jaais als eerste bediende gekomen in dienst
van den koek-, banket-, pain de Inxe- en ka
detjes producent Jacobns de Winter, een
kranig vertegenwoordiger van het edele bak-
kertgild, wonende te Uitgeest
Den 12den November 1.1 echter ging ainjenr
Anslija, wien 't in Uitgeest een beetje
te eng werd, met de Noorderzon (casn qno
den spooitrein) vertrekken naar Beverwijk en
vervolgens naar Groot Mokum, om niet we
der te keeren-
Dit zon sioh co in zooverre wel schikken,
dat de baas toch niet erg over Ansljjn te
vreden was méérhg was niet alleen ge
gaan I
Niet dat hjj de ega van den baas had mee- of
en jnist niet in de rnbriek „oppassende jon
geileden" thnls hoort, eischte tegen hem wel
1 maand gevangenisstraf
Theodorus Gerardns Buisman van Alkmaar
kreeg in den avond van 20 Jannari j.1., aldaar
met den wjjnkoopersknecht Gerrit Bakker
zoo'n hooggaander, twist, dat hij dezen met
een blljartqnene op zjjn tabernakel kwam en
dat keurige stuk gereedschap aan drie of vier
stukken door de gelagkamer van 't café Suisse
deed vliegen.
Toen echter de politie agent Overeem zich
eens even met de zaak ging bemoeien, maakte
Bnisman wjjseljjk, dat hjj weg kwam. Maar
het heeft hem niet veel gebaat, want hoewel
hjj overigens niet ongunstig bekend staat,
eischte de O v. J. toch wegens mishandeling
met toepassing van art 800 van het wetb.
van strafrecht, flO.— boete, tabs. 7 dagen
hechtenis tegen hem
De volgende zaak hondt teer nanw verband
met een treurspel, onlangs op de Noordzee afge
speeld we bedoelen het stranden van het
groote Dnitsche schip „Serbla, Hamburg,
No. I," tengevolge van welke stranding een
heele massa artikelen, waarnaar de diverae
strandjutters gewoonljjk met valken
blikken staan te tnren,ln het bereik van die
lieden kwam, wat tengevolge heeft gehad,
dat velen zich hebben vergrepen aan
die „gevonden" goederen, zoodat er etteljjke
strafzaakjes door de Alkmaarsche Rechtbank
zullen moeten worden behandeld. De eerste
van die vele zaakjes dan voerde als beklaagde
ten tooneele den 26 jarigen arbeider Adriaan
Vader.
Deze snnlter nn had den 17den Jannari j.1.
zjjn moedig hart, dat allerlei gevaren zoo
wel te land als ter zee trotseertbrengt zulks
zeker mee een onweerstaanbare aanveohting
gekregen om eens een aanvang te maken met
zeevaartkundige stadiën, om dan bjj voldoende
bekwaamheid later als een echt self-made-man
frank en vrjj de woeste zeeën te doorkruisen,
al worstelende met de woedende elementen,
en, behonden binnenkomende, als een man die
verre reizen deed, veel te kannen verhalen.
Maar instrnmenten voor dnsdanige doeleinden
zjjn nogal dnnr, t e daar althans voor Adriaan,
en hjj wist den ook raad.
Op genoemden morgen apoeide er een boot
van de Serbia niet ver van Callantsoog, Adri
aan's woonplaats, aan, waarin onder meer
zich ook een compas bevond. Toen hjj dat
voorwerp zag, begon het echte zeemansbloed,
eenmaal door zjjn naamgenoot Adriaan aan
diens zoozeer beroemden zoon Mlohiel de
Ruiter geschonken, ook hém zoodanig te door-
stroomen, dat hjj alles om zich heen vergat
strandvonders, burgemeesters, politie- en
justitie dienaren, rechtbank.... allea I
Slechta 't oompas vergat hjj niet I Dat
nam hjj stiknm mee, doch niet zoo handig
het werd opgemerkt. Van zjjne vondat
getroond, neen, déarvoor ia onze jongeheer had onze ondernemende jongeman echter
zeker niet romantisch genoeg aangelegd, waarachtig niet veel plezier, want de onder
maar, hoewel het meei prozaïsch is, had bjj strandvonder Pieter Kooger, die tevens dienaar
van politie Is, haalde nog den. eltoéc «vAC
het compas weg, dat Adriaan hem
volgens beweren zon gebracht hebbenijg
Verdacht ls het evenwel, dat beklaagde aan
vankelijk tegenover Kooger volhield, van niets
te weten. Ook nn w-nichte hjj de rechtbank
nog wjjs te maken, dat het zijn stellig voor
nemen was, 't compas bjj den strandvonder
te brengen, maar de fongeerende President
Mr. Umbgrove wist 't er toch nlt te krjjgsa,
dat hjj het voorwerp gewoonweg gestolen
hed.
Toen 't zoover was. deed de heer Offloier
er ln zijn requisitoir ook nog een hartig
woordje bij. Z E G wenachte dat de „Sarbla"
niet was gestrand, dan waren er ook niet
zoovele procednren ontstaan, die de E, A.
heeren nog de twjjfelachtlge eer zonden
hebben van nader te mogen ondersoeken.
En nn waren vermoedelijk nog lang niet
alle gevallen van ontvreemding aangegeven 1
Mr. Cnopins vond 't miserabel, dat
de Hollanders bjj snlke gevallen steeds als
verkapte zeeroovers moesten worden ge
boekstaafd en eischte 10 dagen gevangenis
straf.
Maarten Vos, dis 24 |aren geleden te Zijpe
werd geboren en te Csllantsoog het eerzame
visschersbedrjjf uitoefent, had ook al een
oogje geslagen op dezelfde roeiboot, waar
alt Vader 't compas had weggenomen en
toen dat vaartuigje den 17den Jannari deze*
jaars dan ook bij de „Groote Keeten" nabjj
Callantsoog kwam aandrijven, pakte Maarten
er een bas met scheepsbeschuit alt, die hjj
niet bjj Kooger, den onderstrandvonder,
bracht omdat hg zoo moe was. En toen
's avond/ Kooger, die er al van onderricht
was, de bns met beachuit maar weer kwam
halen was Vos nlt. Vos was gebleken dat
die beachnlt bedorven was en bjjgevolg on
bruikbaar daarom had het wegbrengen zjjns
lntiens zooveel haast niet.
De O J. hechtte aan deze vertelling
van beklaagde, die aan 't einde toe den dief
stal bleef ontkennen, niet veel waarde, maar
eischte ook tegen hem 10 dagen gevang.
In de herberg van Nicolaaa Klaver aan de
Gouw, gemeente Berkhout, is den 21sten
Jannari j.1. eene uitvoering van 't Zangge
zelschap „Apollo" gegeven. Liefelijk en
teeder waren de laatste tonen van den
den mensch zooieer veredeleaden zang wegge
smolten nog een laatate trilling ln het
harte van enkele der gevoeligste toehoorders
en de altvoering behoorde weer tot het ver
leden en werd door de wél versneden pen
van den accuraten secretaris ln het notnlen-
boek bjj hare znsteren en voorgangsters
gedeponeerd Eohter zjjn 't niet alleen zoete
klanken, welke dien avond waren genit,
want de 22-jarlge Hendrik Bakker hief kort
nadat 't programma was afgewerkt zoo'n
vreeselijk krijgsgehuil aan, dat de aanwezigen,
zich zoo even nog zoo onschnldig amnseeren-
de. elkaar verstomd van schrik aansagen.
Heintje was zoo strijdlustig, dat hjj door
de polltie-mannen T. Leegwater en J. Prins
bniten de denr werd gezet en er ten slotte
beslist niet meer in mocht komen. Toen onze
held geen menscheljjk slachtoffer kon krijgen,
ging hjj met de glasruiten aan het vechten.
Een ruit sloeg hjj heelemaal aan gruizele
menten en hoewel hjj het daarbjj liet, waa
het voor den heer Officier thans voldoende
om wegens vernieling f7 boete of 7 dagen
brommen tegen Hein te eischen.
De eenige vrouwelijke beklaagde, die we
vandaag hadden, heette Johanna Gesina Hoen
der* en is 48 jaren ond, zooals ze althans 't
E. A. College trachtte wjjg te maken.
De President eohter, ala altjjd zekerheids
halve gewapend met een uittreksel nlt het
register van den Bnrgerljjken Stand, ditmaal
van Kampen, waar deze welgedane juffrouw
geboren is een maatregel die in het alge
meen wel aanbeveling verdient, maar in het
bjjzonder tegenover het schoone geslacht,
met alle respect, dienstig kan zj|n, voorname-
ljjk wanneer zjj wie het geldt, al op eenigs-
zins gevorderden leeftjjd komt, want
ln dat geval willen de leden der zwakke sekse
o, zoo graag jokken, al ia het maar om een
paar jaartjes! vroeg haar zeer beleefd of
het niet mogelgk kon zjjn, dat ze 50 |aren
telde en nn ja ze waa
een dochter van Lambert Hoenders en Catha-
rlna Cats en den 18den September 1865 ge
boren en thans sinds bjjna 2 jaren wednwe van
Albert Visser. Deze was in 1904 verdronken
en jaren aan een had zjj in het Visachersfonds
te Den Helder, waar vronw Visser thans
nog woont, gecontribnëerd. En zie je,
déér zit nn jnist de kneep. Na jaren achter
een trouw 10 cents per week contributie te
hebben geofferd, eene opoffering die deze
vronw zich zelf* tot 14 dagen na den dood
haars echtgenooten getroostte, kreeg ze lekker
niks 1 Geen sprake van eenige nitkeericg toen
ze op zoo noodlottige wjj ze wednwe werd.
En dat zie de haar minder en aan haar
zeer zeker eenigermate gegronde grieven gaf
ze weieens uiting doch hoewel ze herhaalde-
ljjk mjjnheer A. P. Staalman den Voorzitter,
opzocht en ook weieens bjj den Secretsrls
van het Vissohersfonda P. de Jong verscheen,
Roman
van
FRANS ROSEN.
24. o
„Ach wat begrjjpt gjj daarvan 1"
zuchtte Jesta
„Kan men dan slechts dit meegevoelen,
wat men zelf heeft ondervonden Men
verstaat en voelt meA waar men lief
heeft."
„Wie van ons hebt ge dan lief vroeg
Jesta bitter, met een scherpen blik op de
vrouw, tegen wie se steeds een antipathie
had gehad „Rik toch zeker niet
„Ik kan dat niet zoo precies zeggen en
noemen," zeide Lisa onbevangen „Ik kom
in elk geval uit warme, liefdevolle
deelneming. Ik ben ook moeder, Jesta
„Jawel, een gelukkige, een trotsche
moeder, die zich in de ellende van een
ongelukkige moeder wil vermeien. Neen,
zoo diep gezonken ben ik nog niet, om dat
te kunnen verdragen."
„Wanneer het je liever is, dat ik weer
ga zal ik mg natuurlijk niet aan je
opdringen Maar ik zou je dan eerst nog
iets willen zeggen, dat misschien van
nut kan zjjn bjj de navorschingen naar
je zoon
Jesta luisterde nu gretig toe. En Lisa
ging. dit oegenblik te baat nemend, voort
-Bertie heeft mjj gezegd, dat uw zoon in
den laatsten tjjd op schooi vreemde praat
heeft geuitMen moest zich niet verbeelden,
dat bjj zich langer zou laten plagen hjj
was rjjkhjj had dat leeren en blokken
niet noodighjj zou zioh aan die tyrannie
weten te onttrekken, en dergeljjke praat
meer. En dan had hjj een soort vriendschap
gesloten, die door de anderen volstrekt niet
werd goedgekeurd, en waarom zjj zich
meer en meer van hem hebben terugge
trokken met een jongen jood, wiens
vader een soort reizend tooneel- of circus-
gezelschap heeft. Bertie zeide mjj nog kort
vóórdat hjj weer naar school ging. heel toe
vallig, dat hjj bljj was, dat die vriendschap
nu moest ophouden, want dat de troep zich
dezer dagen giDg inschepen naar Amerika
eu dat die jongen dan meeging."
Jesta schreeuwde het luid uit.
„En dat zegt ge mjj nu pas I
„Ik heb geen idéé gehad van de ware
strekking van die vertellingen,
ook maar vermoedens van mjj
grjjpt zoo iets aan en volgt het spoor dat
men denkt dat uitkomst geven kan.
Wist ge dan niets van Rik's vrienden
„Neen," antwoordde Jesta troosteloos,
„hjj vertelde mjj niemendal."
„Maar dat hjj met zeer grooten tegenzin
school giog, dst was u toch wel be
kend
„Natuurljjk wist ik dat. Maar wat moest
ik daaraan doen Hearik stónd er op en
dwong hem er toe. Henrik is altjjd hard
en onverstandig jegens den jongen geweeet
Het jjs was gebroken. Jesta schuwde er
niet meer voor, te praten. Zij was zoo
onzelfstandig en hulpeloos in haar smart,
dat ze, nadat de eerste schroom over
wonnen was zich vastgreep aan de eerste
de baste, die haar kon steunen.
Het zjjn
men
Zjj had het zoo noodig, zich eens uit te
spreken, het was zoo veel. dat zich in haar
hart had opgehoopt
Lisa troostte zoo goed als het kon. Zjj
zocht alles bjj elkaar, wat maar een gun
stige hoop, een reddende mogelijkheid
genoemd kon worden. En waar Jesta's
klagen en smeeken niet te verhooren of te
weerspreken was, daar wees zjj op God,
die in allen nood uitkomst gaf. Op
haar raad schreef Jesta een brief aan
Henrik, waarin zjj hem alles wat Bertie
zjjn moeder had verteld, meedeelde.
„Ik zal een omweg naar huis maken en
den brief zelf op de post doen," zeide Lisa.
Toen keek Jesta haar schuw en ver
legen aas.
Den brief kon de koetsier wel wegbren
gen. Of zjj niet tot den avond bljjven kon
Lisa was gelukkig. Iets aangenamers bad
Jesta haar niet kunnen vragen. De moge
ljjkheid, voor Henrik Gahrts wat te kannen
doen, dat was reeds geen geringe, geen
kleine zaligheid voor haar.
In ernstige gedachten verzonken ging ze op
den laten avond naar huis Zjj had een
diepen blik geslagen in dat hniaeljjk leven,
en wat ze daar had gevonden, had
haar een nieuwen kjjk op den man ge
geven. Zjj begreep nn, hoe eenzaam hjj
was, begreep dat wat hjj bjj zjjn vronw
vond, voor hem niet genoeg wezen kon.
Een onbegrensde bewondering en hoog
achting koesterde zjj nu voor hem, die dat
alles zoo dapper, zoo manneljjk droeg en
trots alles het middelpunt, het plechtanker
van zjjn huis wss
Hjj had haar zeker niet ter wille van
Jeeta hier geroepeo Hjj had bepaald gewild,
dat zjj dit alles eens zou leeren kennen,
meeleven en verstaan
Zjj moest het weten, hoe zwaar, hoe
moeiljjk hjj het had niet slechts uit
zjjn met karige woorden gedane ver
tellingen, maar uit eigen overtuiging en
aanschouwing.
Zjj had hem niet weergezien sedert dien
bewusten avond. Zjj wist, wanneer zjj hem
nu zou weerzien, dat dan zjjn kracht,
zooals zjj die vandaag in zjjn eigen huis
had leeren kennen en bewonderen, haar
steun en redding eveneens zou zjjn.
Henrik Gehrts zocht zjjn zoon.
Zgn gedachten volgend, had hjj zich be
geven naar een groote havenstad Hjj vroeg
naar alle schepen, die in de laatste dagen
met passagiers in zee gegaan waren, en
liet zich de ljjsten voorleggen der pas
sagiers, die aan boord waren opgenomen.
De naam van zjjn zoon was daar niet onder.
Moe van hoofd en krank van hart,
bracht hjj een slapeloozen nacht door. Den
volgenden morgen ontving bjj den brief
van Jesta
Lang zat bjj op een stoel, met de hand
onder het hoofd, na te denken. Dan besloot
hjj, de aanwjjzing door Lisa gegeven, te
volgen. Hjj hoopte en verwachtte niet veel
daarvan. Integendeel, bjj hoopte bjjna, dat
ook deze weg niet naar het gewenschte
doel mocht voeren. Want wanneer hjj zjjn
zoon vond, wat dan
Dan kwam eerst de grootste moei-
i jjkheid,
Hjj mocht niets onbeproefd laten ter
wille van Jesta. Hjj vernam, dat acht dagen
geleden een vrachtboot met een troep too-
neelspelers, met al het personeel, honden,
paarden, enz., aan boord,wes vertrokken, met
als doel v&n de reis Amerika.
Hjj vroeg om de passagiersljjsten te
mogen zien.
Zjjn hart sloeg zwaar toen aan zgn ver
langen werd voldaan.
Hg was bang, voor de eerste maal van
zjjn leven. Hjj was bevreesd den naam
van zgn zoon te zullen lezen.
Juist, daar stond hetHenrik Gehrts,
18 jaar, geboren tepaarden
knecht.
Niet eens een valschen naam opgegeven,
dat had de bengel niet noodig geoordeeld.
Zjjn vader en zjjn familie sleurde hjj met
een kalm gezicht door het sljjk.
Paardenknecht I Dat was maar een voor
wendsel om mee te komen. Daar ginds
zou hjj zich wel spoedig met wat anders
bezighouden. Het was te hopen van met iets
beters. Maar dat was nauweljjks te hopen.
Paardenknecht bjj een reizende kermis
troep
Telkens weer zeide hjj dat tot zichzelf, als
waren alle andere gedachten uit zjjn hoofd
weggeband, door de smart, door de
schande.
Paardenknecht bjj een troep circusmen-
echen, kunstenmakers I Zjjn zoon, de erfge
naam van zjjn naam, van zjjn eer en zjjn
bezit.
Hjj wist eigenljjk niet, waarom of hem
dit zoo schrjjnde. Hjj had den jongeu
immers nooit lief gehad! Hjj had immts
nooit iets van hem verwacht, nooit iets
van hem gehoopt! Het was ock niet alleen
de vlek op zgn naam, die hem tot in ce
teerste deelen van zjjn ziel verwondde.
Het was als bjj een gevaarljjke operatie.
Men ziet de noodzakeljjkheid in men wei t
dat men er voor staatmen trekt allq
