llitieci Nieows-,
Aiwisfliifr yiibinvllal
Zondag 3 Juni 1906.
50sU afgang No. 4155
EERSTE BLAD.
POLITIE.
Vetjaring van Vorderingen.
Buitenlandsch Nieuws.
Politiek overzicht der week.
Tweede Kamer.
Binnenlandsch Nieuws.
SCHA
COURANT.
en
f 'it blad verachijnt tweemaal per week Woensdag-
Z 4 t e r d a g a o n d. Bij inzending tot 't morgens 9 ure, worden
ADVERTKNTIEN in het eeretuitkomend nummer geplaatst.
INGRZONDBN STUKKBN één dag vroeger.
Bureau »€H IGEN, Laan, D 4.
UitgeverP. TRAPMAN.
Prijs per jaar f 3,Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 6 Cent.
ADVERTBNTIEN van 1 tot 5 regels f 0 25 iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DU nummer bestaat uit drie bladen
tiemeente Schagen
BEKENDMAKINGEN.
Ter Secretaris dezer gemeente «orden inlichtingen
verlicht omtrent tweeopde ma kt rtn Pon ledig j1.
tc'miste Ummeren, witrrin een gemerkt met een
rood linkeroor en een met S roode ooien en een
iwnrten streep over den nek.
Bnrgemeeeter en Wethouders der Gemeente Schtgen
b'engen belsnghebhenden in herinnering, dnt ulle
vorderingen ten lnnte vnn het Rjk, de Provincie en
de Gemeente, over het diens jnsr 1906, vóór of op
d<n 1 .etsten Juni aanstaande, bij de beetnren en de
ambtenaren, die het nnngint, moeten sijn ingediend-
Alle op dien termjjn niet irgediende vorderingen
«orden voor verjaard an vernietigd gehouden.
Voorts worden belangbrbbenden ve-zcht niet den
uitenten termjjn nf te waeh'en. ms.r da indiening
der bewijsstukken nooreel mogelijk te bespoedigen.
Sehagen. den 1 Juni 1903.
Bu'gemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
ROGGEVEEN. H. J. IOT.
grootste deel ven het geschat en de daarbij be-
hojrende smmaDltie. Servië wil voor komecde
Itenrngen ook Frankrijk gaarne tot vriend
honden, aoodat het ook dit land bjj da
leverantie dicht te bedenkeo.
„Dat knnt ge," ugt de Ooatenijjkiche
regeering, „maar dan wenschen wij met n
geen bnndelati ectaat af te slatten. jf>e toe-
paailng van het hoogate tulef op nwe
i Invoerartikelen ataat n dan te wachten.
Na li Servië voornamelijk een landbonwitaat
en de afnemer van drievierden van tjjn
prodnotie ia O .-.stenrijk
Het gaat hier dns om eene levecikweatie,
waarbij de twakste altijd atn het kortste
einde trekt. Overal en altijd wat dat aoo, van
de grjjae oudheid tot aan onaen tijd zjjn daar
een aaneengeschakelde reeka van bewjjten
voor te leveren.
Deze theorie van het kortate eind li nog
in de jongste dsgnn eon onaantaatbaar leer
stuk gebleken. Korea heeft alch het protec
toraat van Jspan moeten laten welgevallen,
Marokko heeft de voogdij Tu> F.anktijk en
Spatje direct en indirect van de groote
mogendheden moeten aanvasrdeD, Tnrkjje
heeft aich ter wtl'e van Engeland van de
Bjj den heer B. P. t o HOOG
WOUD la de vlekziekte altgebroken.
WIERINGEN.
Naar wj] vernemen cal door B. en W.
alhier op Dintdsg 6 Janl n e. pnbllek worden
aanbesteed de levering van 820 M'. grint en
het verven der Bargemeeaterawoning.
Eenlge heeren van het p o 1-
derbeatnnr van dfen Anna Paalownapolder,
vergezeld van den Oplichter, brachten van
Miacdag tot Woendag het voorgenomen
beaoek aan Zeeland. Bezocht werden de
overatroomde polders bjj Rtlland-Bnth op
Zald-Beveland, en Oud Vossemeer opTholen.
De heeren zjjn met den tcdrnk teruggekomen,
dat de djjken van Noord-Holland veel bctar
zjjn dan die van Zeeland, zoodat overstroo-
mlngen als daar hier niet gedacht behoeven
I te worden. Dit is seker eene groote gerust
stelling.
Een geruchtmakende laak.
Uit GRONINGEN wordt geseind
Voor de rechtbank alhier werd behandeld
de saik van de boerenknechts Da Haan en
Maring, ta Ulthnlzen, beachnldlgd van het
inwerpen van rnlm 200 glatrniten in drie
kasten der Roode Zee moeten terugtrekken, boerderijen ts Uithaizermeeden, en aan wie
Wjj hebben verleden weck medegedeeld,
hoe de pai gesloten vrede tusichon Keizer
Frans Jozef en zijne Hongaarache onderdanen,
opnlenw dreigde verbroken te tallen worden.
Aan den elsch van Hongarije, cm zelfstandig
de gesloten handelstractaten goed te kenten,
heeft na de Keizer voldaan. Doch wat ca
aan den eenen kant gtwonnen la, la aan de
aDdere zjjde weer verloren- In de eerste plaats
Is de OoeteDtjjkeche Minister-president over
deze Inschikkelijkheid zoo ontsticht, dat hjj
den Keizer zjjn ontelag heeft aangeboden.
Nu waa de „roode prins,wegens zjjn ijver voor
het algemeen kleareoht, in de hof kringen geen
bijzonder gewilde peraoon, aoodat wellicht
deze gelegenheid dankbaar ia aangegrepen,
om van hem af te komen. Men vergist alch
evenwel, als men denkt, dat daardoor de
klesrechtbeweglug tot ataan zal worden ge
bracht. Daarvoor heeft tjj reeds eentegroo-
ten omvang aangenomen. Ook de opvolger van
prins Hohenlohe aal zich In de aangewezen
richting moeten bewegen. De economische
kwestie, door Hongurjje in 't leven geroepen,
heeft evenwel een nog grooter gevolg gehad
Tot heden liep de strijd voorns meljjk
tusschen vorst en volk, doch thans beeft ook
de Ooitenrjjksche Ksmer van afgevaardigden
alch in het geschil gemengd- Het doorloo-
pende treiteren en tarten van Horgerjjs
moede, heeft de volksvertegenwoordiging
zich vierkant tegen Hongarjje verklaard. Ia
eene motie heeft ze met 240 tegen 8 stemmen
aan deze gevoelens nltlng gegeven* De groote
eenstemmigheid in de altijd kibbelende Kamer
bewijst wel, dat de kwestie van hoogat
ernatigen ta*d la. Het eind van deze geachte
den In aal wel zjjn, dat de overeen komit van
1868 de zoogenaamde „Aaaglelch," ontbonden
wordt, en dat de vereenlging taiachen belde
landen nitalnltend het karakter van eene
perzoonljjke unie zal dragen. Tooh wordt de voor de geweren,
afwikkeling van dit ingewikkeld politiek niets leeren.
proces In de staatkundige kringen van geheel
Earopa met bijzondere belangstelling gevolgd.
Aan de overzijde van den ichoonen blauwen
Donan, aan wier lachende oevers zooveel
dleptrearlge drama'» zjjn afgespeeld, ia
thans het laatste tooneel van snik een treur
spel geëindigd
Men herinnert aich den moord op Koning
Altsnnder en Koningin Draga in den nacht
van 10 Janl 1908. Ook weet men, dat sedert
dien tjjd de mlllt.lre bandieten oppermachtig
in Servië waren. Daar Koning Peter aan hen
ajja kroon had te danken en geheel onder
hunnen Invloed stond, konden sjj ongestoord
eiken aanval op hnnne positie trotseeren. Dat
de koningsmoordenaars aich thacs uit hat
openbaar leven hebben teruggetrokken, la dan
ook minder aan eene tegen hen gerichte
beweging in Servië te danken, dan wel aan
eene onverxwakte bestrijding van de Euro-
peescha monarcbltëa.Engeland in het bjj tonder
heeft eene aanraking met deze mannen van
eer, onverbiddelijk afgewezen. Op den daar
wat salk een toestand voor Servië onmogelijk.
De helden van den bloednacht hebben znlka
ook ingezien; zij hebben nit eigen beweging
han pensioen genomen. Ia Servië heerscben
evenwel sa'.ke mlddeleeawache toestanden,
de militaire partij ia er zoo overheerschend,
dat op den een of anderen goeden dag drie
mannen wel opnlenw te voorachjjn kannen
komen.
Wanneer hun eigen belang of dat van
hnnne atille bondgenooten in het leger straks
mcëbiangt, om den natnarljjken zoon van
koning Milan tegen koning Peter alt te
spelen, dan sollen sjj dat doen. Daar la geen
kweatle vat! Voor het oagenbilk heeft Servië
eene kwestie minder. Een andere kwestie
bljjft nog altjjd als het twaard van Dsmu-
cles boven het land hangen Dat la een
tarieven-oorlog met Ooetenr^k-Hongarije,
Ea dien strjjd kan Servië niet aanvaarden,
trots al het geschetter over clenwe maikten'
over zjjne economische zelfstandigheid en
over zjjae vrjjheid van handeling. Oostenrijk
heeft het land zoo volkomen ln zjjn macht,
dat Servië zich aan alle gestelde voorwaarden
zal moeten onderwerpen. Oostenrijk elacht
voor zjjae industrie de bestelling van het
Dit heeten na nog wel vreedssme oplossingen
Gast de druk van den sterke nog met geweld
gepaard, dan beetaat er voor den zwakke
nies eens meer een korter eind, dan Is hst
gebeele tonw voor den sterkere- De tegen
woordige kracht ven kleine staten ligt in den
najjver tnsschen de groote. WaDneer die te
eeniger tjjd tot een accoord kannen komen,
dan Is het met de zelfstandigheid van de kleine
rijkjes gedaan. Dat op een eccoordje gooien
wordtreedaop verschillende manieren beproefd.
Van Rusland en Engeland wordt verteld.dat ie
over eeu verdeelingscontraat over Centrnsl-
Atië onderhandelen. Over die onderhandelin
gen doen allerlei vreemde gernchten de
ronde.
Zeer geheimzinnig wordt g.fl riaterd, dat
de Rusaiaole positie in Oost-Azië daerbjj
belangrijk verbeterd zon worden. Zooala
Engeland eerst Japan gebruikt heeft, om de
Rnislache macht in Azië te knotten, zoo
zon het er ca op alt zijo, om door Rusland
Japan'» invloed te beperken. Net wat voor
E-geland! De kop en de staart asn een
ander en zelf de middelmoot. Dnltachland
eene bekentenis door de mniéchansréia aldaar
sou ajjn afgeperat onder sware mishandeling.
Beklaagden ontkenden bet mlidrjjf, doch
hielden vol, door de maréchanstéta te zjjn
mishandeld.
De maréchaussees ontkenden pertinent, be
klaagden mishandeld te hebben.
Het O. M eischte tegen leder 6 maanden
gevangenisstraf. De rechtbank gelastte, na
in raadkamer vergaderd te zjjn geweest, een
nader ondersoek, mede op verzoek van den
verdediger mr. B. Hes.
Poging tot zelfmoord.
Uit DEN HELDER wordt gemeld:
De zeekrjjgsraad aan boord van Hr. Ma.
wachtschip te Willemsoord heeft den marine
matroos 2e kl. L-jjs veroordeeld tot 2 jaar
gevangenisstraf, met vervallenverklaring nit
den militairen atand, wegena den door hem ge-
pleegden moordaansUg op de vronw Mirte
Bickema te Helder, op 6 April.
Nadat hem het vonnla wta medegedeeld,
trachtte de veroordeelde zich met zjjn halsdoek
te verworgen, wat hem evenwel nog tijdig
de Zuidelijke, Bondstocht per Electrische
tram naar Zand voort, Matirée, Bundsdiner,
Avondconcert, Vuurwerk, etc., etc.
R o s i e r.
Naar wjj vernemen, zegt de Echo, moet
bjj het onderzoek door de medische experts
naar den psycbiechen toestand van Frans
Rogier meer en meer bljjken, dat de
délir q ient aan vervolgingswaanzin ljjdt.
Hieraan is dan in de eerste plaats zjjn
halsstarrig weigeren van voedsel toe te
scbrjjven. Hjj zou nameljjk meenen, dat zjjn
vervolgers het op ijjn leven hebben gemunt,
en dat zjj al zjjn voedsel vergiftigen met
kopergroen.
Reeds bjj zjjn vorig verbljjf in de
gevangenis weigerde bjj hardnekkig alle
voadsel, dat voor hem werd neergezet. Zag
bjj echter zjjn kans schoon om eetwaren
machtig te worden, die niet voor hem waren
bestemd, dan viel hjj er gulzig op aan. Zoo
at hjj bjjvoorbeeld van de rauwe boonen, die
hem ter sorteering werden gegeven. En
de broodkruimels, die zjjn medegevangenen
in het wandeluur voor de vogels uitstrooi
den. werden gretig door hem opgegeten.
Het heele complex van dwangvoorstel
lingen, waaraan bjj ljjdt, moet den genees
kundigen de overtuiging hebben geschonken,
dat Rosier niet simuleert, doch wel degeljjk
krankzinnig is.
Woensdag 30 Mei.
De belangstelling in de behandeling van het Arbeids-
De heer Drieke r «ets er voo*al op, hoe da
beer Tc. tieh voorzichtig had nitgelsten over den
ortegginga'ermün. Eerst heette bij bjj de zgitntie-
mannen .de vloek", thans «ordt voorzichtigheid
betracht. En tsrech', «ant de ervaring en de przetjjk
spreken nadert, sooals nit de geschriften vnn de
meestbevoegde beoordeelaars bljjkt.
Waar ome Bociaiiaten too'n kabaal maken tegen
den opsegginga termjjn bljjkt in andere lnadea. dat
de Soeialia'.iaehe voorlichten decen onmiabaar ach Urn
en «aarachnwen tegen ontiemen daarvan I
Overigens blijkt het, hoe men in 't Socinliatiache
kamp alecht op de hoogte isman behoeft .Het
Volk" maar op te slaar, waarin teer eeatjjdig het
contract «ordt beaproknn an selta dan tekst der «et
verminkt.
De heer Van der Z«aag kwam nog even
anarehiatizch om den hoek. Hjj vindt het ataangeld
zóó af Ie keuren, dnt hjj daarom tegen het ontwerp
sou stemmen. Hjj vindt trouwem hat verbreken van
het contract niet noo e-g; werkstakingen njja nl.jjd
gerechtvaardigd en worden altjjd nit nood begonnen.
Donderdag werd de behandeling voortgezet
't onderwerp waa blijkbaar vrjj wei nitgepnt. Althans,
veel nieuws waa er niet. De heer Z. v. d. Bergh
toonde aan, hoe de arbeider wel aoodig heeft een
wapan om nich te verletten immer*, de werkgever
kan hetd-n arbeiders seer moeiljjk makea. Hjj kan
de werkwgze wjjsiger, de arbeiders alecht behandelen,
minder soort werk geven, eri.
Daartegen moet de arbeider tich kannen vernetten
en pleitte hjj vóór een bepaling, die daideljfk soa
aangeven wal rechtmatige, wat onrechtmatigs atakiag is.
De Minister verdedigde tjjn ontwerp en haddaarbjj
geen nwtre tank; 'I werk waa hem eigenl|Jk al door
de sprekers van gister nit handen genomen.
We kannen volstane met nit Minia'era rede aan
te atippes, dnt hjj er vooral op wees hoe het staan
geld door dit ontwerp niet werd ingevoerd,
doch geregeld Het heelt altjjd bestaan, maar in
een voor den arbeider eeer slechten vorm. Hjj wordt
er nn heel wat beter op. Zjjn ontwerp belemmert
nèoh de werkstaking, rë:h de vakbeweging; een
contract, die in den leatsten tjjd aeer aan 't afnemen i opneggingatermjji is noodzikeljjk
,i kon worden belet- Bjj deze poging: tot zelf-
vLk' L.n nP T',Kern,'*tel,tnde moord heeft hjj eenter tjh nog zooveel
verzekeringen ontvangen hebben. De groote leUe, bekomen fa
buitenlandsche binden zjjn met deze berichten
voor den dag gekomen, 't Wil er bjj om
evenwel nog alecht In, dnt Dultschlaud met
zjjn belde actjjnvrienden In een Aziatisch
complot betrokken eon zjjn. De let van
Al&éclras zal nog niet vergeten zjjn. 't Is
niet alleen Dnltschland, dat daar heeft kan
nen leeren. ook zjjn rcchtstreektahe tegen
stander Franki jjk la dear wjjsrr geworden.
Toen het gevaar van een oorlog als een
dreigend spook door de lacht vloog, heeft
het Fransche ministerie een algemeen onder
zoek naar de weermiddelen aan de Oostelijke
grenzen ingesteld. Daarbjj la toen gebleken,
dat vele forten in een slechten toestand
waren, dat enkelen zelfa niet van het noodlge
geschat en smmacitie waren voortien. Daar
is toen een aom van 195 mlllloen francs
noodlg geweest, om in allerjjl de noodlge
verbeteringen aan te brengen. Net als bjj het
tweede Keizerrjjk. Daar ontbrak geen knoop
aan de slobkousen, en toen het er op aan
kwam, waren er geen voldoende patronen
Er sijn ganiohe volken, die
- WIERINGEN, 1 Janl 19C6.
Naar wij vernemen was de ansjovla-
visscherjj in de afgeloopen week voor vele
vlaschers weer vrjj gunstig. Om de kuat wordt
weinig of niets gevangen, zoodat, als men iets
verdienen wil, men deZuldsraee op moet varen,
hetgeen door de meeate visache s wordt
gedaan. De pr|j» waa tot heden f 7 per dut
zend stuks.
- WIERINGEN.
Door de Vereenlging tot bevordering van
getrouw schoolbezoek iz tot Voorzitter her
kozen de heer Da. H. Btx, die deae herbe
noeming aannam. Verder werd besloten, om
op een nader te bepalen datum met de oudste
tohoolkinderen van Hlppo'ytushoef ea Ooster-
l&nd een reisje per boot te maken door de
Zgpe naar Schoorldam, verder naar Scbocrl
en Bergen, van Bergen per tram naar Alk
maar en terug (er boot naar hier. Met de
overige kinderen aal een plaataeljjk feeatjj
worden gehouden.
- WIERINGEN.
Op de j 1. Woensdag gehonden lammeren-
markt waren slechts een 100 ex aangevoerd,
welke bij vlnggen handel werden verkocht
vanaf f 9 tot en met f 13.60.
Afgescheept werden ongeveer 700 stuks,
hoofdsake'jjk naar de Sohager markt, terwjjl
Donderdag nog 260 ataki werden afgescheept
voor de Leidtche markt.
- WIERINGEN.
Door het beatnnr van het Heemraadschap
„Wielingen" werd publiek aanbesteed het
lossen van pl m. 800 M3 grint Ingekomen
was slechts één biljet en wel van den heer
Jn. Dove» voor f0 60 per M3 aan den Oever
en f0 54 per M3. aan polder Waard Nlenwland 00f
a. w W6rk u gegund 6:6 bond' dle "nvargt ®et ruim 500
bekomen, dat zjjue overbrenging naar
het marlne-hotpitaal noodlg was.
Uit WINTERSWIJK meldt men
aan de N. A. Cr.
Ia het cabaifge Bo:ken werd deze week
op den Dalmenschen weg een kind van eenige
weken geheel naakt gevonden, zonder dat
men kon nagaan, wie de moeder van het
kind waa. Het atnmpert|a bleef evenwel niet
verlaten, want verscheidene personen wilden
de vondeling als kind adopteeren, totdat het
eindelijk aan een kinderloos apothekersgezin
werd toegewezen.
De K o n i n k 1 jj k e goedkeuring
is verleend op de gewjjzigde statuten van de
Vereenlging tot ontwikkeling van den
landbouw in Hollands Noorderkwartier te
WINKEL en aan de L ingedjjker winkeliers-,
nering- en vakvereeniglng te ZUID-
SCHARWOUDE.
ONGELUKKEN.
De arbeider D- in de gemeente 8MAL-
LLNGERLAND soa tjjn hond toemaken. Hjj
struikelde, viel met Ce borst op een ln den
grond staand paaltje en overleed binnen korten
tjjd.
Te NIJMEGEN is Woensdag de 68-|arlge
metselaar A. B van een 6 M. hooge stelling
gevallen en Donderdsg aan de gevolgen
overleden.
Donderdagavond had bjjhet
tramstation ts LUTJEWINKEL een ongeval
plaats, dat wel vreessljjke gevolgen had
kannen hebben. Jalst toen de tram, die hier
halfacht binnenkomt en nog niet tot stilstand
was gebrsoht, ging de heer P. W. nit de
Mo srbeek met ajjn rjjtnig over de ljjn, met
het gevolg, dat deze een geweldigen schok
ontving, aoodat hjj tegen een zwaren paal
terecht kwam. Had deze paal er niet gestaan,
dan zon zeer zeker het rgtuig ln de groote
sloot terecht gekomen sjjn. Denkeljjk heeft
de heer W. de tram niet opgemerkt, daar
op het moment dat hjj voor de lijn was, de
maohine achter de bingwachterzwoning aan
kwam. Dit is de eerz'.e keer, dat zoo iets
met de tram hier vootkwam.
Smakeljjk.
Voor eenlgen tjjd werd te VELDEN een
arbeidersgezin door den huisheer met have en
gosd op straat gezet, aldus de „H. en B."
Welwillend heeft toen door de gemeente asn de
familie tot woning aangewesen het... ljjken-
hulsjs alias arreetantenlokaal. Dit halsje heeft
een oppervlakte van ten hoogste 6 M3 en
daar trokken in vader, moeder en 7 kinderen,
welk getal dezer dagen nog met een tweeling
is vermeerderd. Men moet sich maar weten
te behelpeD.Vanwege de Gezondheidscommissie
werd aangedrongen op wat meer ventilatie.
Ter gelegenheid van de
officieele oprichting van den Nationalen
Dambond, die den Sen Juli ek. te HAAR
LEM in het Brongeboaw zal plaats hebben,
damieest gegeven worden
en de Haokex, «an wlen het
- WIERINGEN.
Ocze muzlckveree^Iging „Harmonie' zal op
Zondag 17 Juni a s. deelnemen aan het Con
cours voor Harmonie en Fanfare-corpsen,
hetwelk vanwege den Bond te Midden
Beemster wordt gehouden.
leden, belooft een goede toekomst tegemoet
te gean. Het feestprogramma, dat eerst
daags verschijnt, zal verscheidene aardige
nummers bevatten, als bet spelen van een
Massakamp tusschen de vereenigingen nit
de Noordelijke Provinciën tegen die uit
wis, blijkens de laatste stemmingen ia de Kamer,
waaraan even 60 leden deelnamen, is weer opgeleefd.
We rija gekomen aan de Ve afdeellng, welke be
palingen bevat betrekke'ijjk het eindigen der overeen,
kornet.
Daarbij komen voornamelijk drie zaken ter aprnke,
n1werkataking.opzeggi ngtt ermgn en
ataangeld. Het laatste werd brspreken,omdat het
er als vanzelf bijbehoort, maar mankt eigenlijk een
onderwerp nit van art. 1638
In een uitvoerige rede besprak de heer Troelstrn
deze zaken.
Niet Tak en ook niet Sohaper mcchleo de
algemeene beschouwingen inleiden, dnt gecchiedde door
den hoofdleider, 't la dan ook aan zjjne handen wel toe
vertrouwd; toch gelooven wjj, dat de beer Troel
atra beter gedaan had, zich nn ook maar verder
buiten de zaak te honden, want veel eer ie er voor de
Soe.-dem. niet meir bjj in te leggen. De werkstaking
daar komt het betoog dea heeren Troelstra op neer
ia een machtsmiddel van den arbeider tegenover
dea patroon, die overigens over het michtsmiddel de
dubbeltjes beschikt en tegen wien de arbeider econo
misch eterk moet gemaakt worden. Ontneemt men
hem de gelegenheid om plotseling het we.k neer te
leggen, dan staat bij ongewapend.
Dsnrom moeten de arbeiders er voor waken, dat
de wet hen niet krachteloos maakt, zooala da staking*.
wetten, die ons nog varech in 't geheugen liggen. In
tegendeel, de wet behoort te zorgen voor de bevordering
der vakbeweging en dat de vakorganisatie niet meer
door de de wet belemmetd wordt.
De heer Troelsta tracht nn te doen uitkomen, dat
een opzeggingstermijn een strop voor de vakbeweging
ia er moet plotseling gestaakt knnnen worden
Het ODtwerp-Loeff ia gelnkkig ingetrokken en
daarvoor is in de plaats gekomen deze zachtere editie,
dank sjj de veel geianaade agitatie vnn de mbiidcre
van alle paitjjen.
De heer Van Wijnbergen, Katholiek, die nog al
democratisch voelt, moest een veer laten. Deze
hzd n.1. beweerd dat er in het onlwerp-Lotff geen
aanslag op de werkstakieg waa gelegen.
Nn dit echter ale vaststaande mag worden aange
nomen, wees Spr. er op. waartoe men komt, als men
vastzit aan een regeering. De Soe.-dem. ajjn vrjj
en dat ia in de eerste plaats noodig, al vond de heer
Tr. toch tok waardeering voor het democratisch
optreden vnn de jonge Katholieken in den laalsten
tjjd.
De opzeggingatermjjn is voor hem het groote
struikelblok dnt is niet altijd in achtte nemen- De
werklieden moeien plotseling knnnen optraden, om
indruk te maken. Daarom is het een verkrachting
van het natuurrecht, nis een we kstnking nonder op-
neggings-termjjn nis een onrechtmatige daad wordt
behandeld.
Als dit onveranderd wordt gehandhaafd, sal de
heer Tr. en ajja ph.lnnn ntemmen tegen het ontwerp.
Tegen deze rade kwamen in verzat de heeren Vnn
Niipen, Tnlms en Dr nek er, de drie be
kwame woordvoerders der dem. Katholieken, anti-
revoiationnsirea type „kleine Inylen" en Vrijz.-dem
Tegenover de argumenten van den heer Tr, (laatste
de heer Vnn Nispen, dal het rechtsgevoel ve: oir deelt
het verbreken van een contract.
De heer Schaper zelf had zich daartegen ve zet.
Spr. erkent evengoed als de heer Tr. het stakings
recht der arbeiders. Alleen, wit is staking Hjj
verstnat er onder het collectief ontslag-nemen met
opzeggingatermjjn. Men maks dien opzeggingstermijn
<oo kort mogelijk, maar hjj moet er lijn en sluit
volstrekt geen werkstsking nit. Bovendien is een
plotselinge, slecht voorbereide staking een onding;
ook daarom in het beter dnt men sieh ieere regelen
naar orde en wet.
De heer Talma protesteerde er teger, dat de Soc.-
Dem. altjjd spreken alsof tjj alleen de vertegen
woordigers der arbeiders zijn. Wel aardig e.i., dat
iedereen de arbeiders wil Tepresenteerendeze
zullen echter wel begrjjpee, dat zelfhulp, zelf-represen
tatie de baste is.
Nn dar, de heer Talma kan er zich niet mee ver
vereen: gen, dat in het contract alleen den werkgevers
verplichtingen worden opgelegd, sooals de
socialisten willen.
,C vergeet de uitsluiting!* roept Schaper,
daarmee een machtsmiddel, dat den arbeider drnkt,
willende tnngeven.
Och kon, meent Talms, welke werkgever zal er
toe o verg atn, waar het betreft verlof met behond
van loon?
Een contrac», zal het zedelijke waarde hebber, be
hoort kindend te zijn voor beide pirtijen.
Ook je heep R e jj n list zich in dien geest nit.
De heer T or-iit-s aam het verdere gedeelte van de
zitting in beslag, om aan te tooaen hoe braaf de
bonrgeois-pzrtjjen zich hier weer aanstellen, en om den
heer D ncker te verwijten, dat hjj een onjuiste voor
stelling van de Duitsche en Fransche bepalingen en
toestanden had gegeven.
Vermoedelijk rinz de heer Tv. hier te ver van
een zoo betrouwbaar man sla de heer Drnc ker kan
dit niet verwacht wordenzon de heer Tr. na
de rechtmatige verwjjtiagen, tot „Het Volk* gericht
zich ook te veel hebben laten leiden door ean gevoel
van wraak -
In de zitting vin Vrijdag kield de heer De Boer
een interpellatie naar aanleiding vnn het bekende feit,
dit toen de Nederlandache conanl-genernnl ter be
schikking, Mr. Van Leylen, op reia naar Nederland
zjjnde, te Parjjs liek werd en, overgebracht naar het
krankzinnigengesticht, daar eenige weken later overleed,
noch het Nederlandjche gezantschap, noch eenige
Nederlandache autoriteit vnn het. voorgevallene kenau
kreeg, hoewel nit de papieren voldoende de identiteit
vnn wjjten Mr, Vnn Legden was vast ts stellen Eerat
reiige dagen na de begrafenis kwam de familie Val
Lejjden het gebrn de te weten.
De Minister van Buiten 1. Zaken
antwoordde-, dit aacvankeljjk de identiteit van Mr.
Van L ylen niet was vastgesteld. Ware door het
beatnnr van het krankainnigangeaticht beter naar
papieren gezocht, dan bid men de identiteit eerder
kunnen vzztztellen. De Minister heeft het voorge
vallene dan ook door onzen gezant onder de asad.eht
der Frnneche rrgee ing doen brengen. Deze etap was
aanleiding lot een ondersoek Ds ophelderingen, welke
de Minister daarop ontving, waren hem niat bevredi
gend. Vard<ar, dat op nader ondersoek ia aangedrongen.
De Minister ia bovendien met zjjn amb'gecorten van
Justitie en Binnenl Z ken in overleg getreden over
maatregelen ter ve k jjjing van opgave van in het
Buitenl.ad in gestichten opgenomen iandgenoatea.
De heer De Boer was niat gehsel bevredigd.
Hjj erkende, dat tjjn verwijt over het hoofd onzer
regeeriDg heengaat, maar hjj oordeelde dat de F,anachs
Regeeritg in deae in hoS jjjkheid neer wat tekort
gstc boten.
De interpellatie wat hie m ie geëindigd.
Het debat over het Arbeidscontract werd daarna
weer voo-tgezel De heeren Van Wjjnbergen en
Vnn Nispen trokken te velde tegen de beweringen
vnn Mr. Tr. over het stakingsrecht en handhaaldes
hin a andpun', dnt onder aUkrng moet worden ver
staan gemeenschappelijk beëindigen ma een dienstbe
trekking met inachtneming vinden opzeggingate-mjji.
De heer D me ker verdedigde zich tegen Mr.
Troelstra's beschuldiging vtn een misleidende voor
stelling van de feiten te hebben gegeven. Spreker
handhaafde zijn meening dat dn warkiag vnn het
ontwerp in de praktijk voorde arbeiders sal meevallen.
Spreker ontkende dat de positie der arbeiders door
de aanhangige bepalingen verslechterd wordt en betoogde
dnt het stelsel van geldigheid van dea opzegginga'.ermjjn
ook bij werkstaking, door den heer Troelatri een
ramp voor de arbeiders genoemd, ook in hst buitenland
wordt gevolgd. Uitvoerig handhaaf Je apreker ds
juistheid vsn de door hem gegeven vooistelling van
de bnilenlandsche wetgeving betrekkelijk den opzeg-
giogitermijn en het staangeld. Spreker betoogde ten
slotte, dat de heer Troelstra in gebreke was gebleven
aan te toonen dnt ons ontwsrp achterstaat bjj dia in
het buitenland en dat de arbeiders achteruit gaan bij
den bes tarnden toestand.
De heer R-jjae is hst ook niet met den heer Tr.
eens, terwijl de heer Van der Zwaag natnnrijjk van
een andere meening is, en met het betoog van den
Minister volstrekt nret kan meegaan.
De keer Van Idainga heeft eenige aanmerkiogen
over de redevoe-ingen van de heeren Drneker en
Van den Bergh. De eerste kreeg eon pretMt te
hoorep ever zjjn uiting alsof de Christeljjk-historischen
niet willen letlen op de belangen van da arbeiders,
met den ander verrchilde hjj vnn meening over ket
stakingsrecht.
Tot slot kreeg men nog een minder verkwikkaljjk mond-
gevecht tnsschen de heeren Troelstra en Vnn Nispen,
welks eerste den lnstsls verweet te ataan liegen en
valsch voor te stelles.
Art. 1639 e en I werden aangenomen.
De Kamer gazt ot Woensdag nitesa.
Aan het h o 1 p p o t k s n t o o r ta
St. MAARTENSBRUG werden gedurerde ce
maand Mei behandeld 75 Inlagen ln dr Rijke-
postspaarbank tot een bedrag vsn f165109
Gezamenlijk bedrag der inlsgen en temgb*-
talingen f6967 47.