Schager Courant.
VERSLAG
Lindboawproeiveldpn in M-HolInntL
1
I
Zondag 30 Sept. 1906.
50ste Jaargang. No. 4191.—
VIERDE BLAD.
biiiiieniaiidscii Nieuws.
OVER DE -
gedurende 1905.
8
10. G. R o o 8, Oosterleek.
Kleigrond. Bruine mosterd.
Dit proefveld is aangelegd in 1905. Behalve voor boven
genoemd doel, zal het dienen om na te gaan of diepe bewer
king op dezen grond voordeelig is.
Op een akker, groot ongeveer 34 Are, die voor 2/3 is
bewerkt met den ondergrondsploeg, zijn aangelegd twee stel
proefvelden, elk bestaande uit 2 perceelen; het eene stel ligt
op het gewoelde land, het andere op het niet gewoelde.
Perceel 1, groot 4.5 Are, is thans onbemest.
Perceel 2, groot 4.5 Are, is thans per H.A. bemest met
600 K.G. super (26 Februari) en 300 K.G. chili (13 Maart
en 15 April telkens de helft.)
Het woelen heeft plaats gehad in het najaar van 1904.
De ploegvoor was 20 centimeter diep, terwijl de grondwoeler
15 cM. beneden de ploegzool ging. Aangezien de gewone
voren wat breed geploegd zijn, kon het woelen beter geweest
zjjn.
De mosterd is gezaaid op 13 Maart. Stooedig na het
opkomen kon men duidelijk zien, dat het jpwas op de be
meste -perceelen het andere vooruitging. De planten waren
zwaarder en grooter en vertoonden eene frisch groene kleur.
De proefnemer durfde er echter niet toe besluiten het gewas
behoorlijk uit te dunnen, waardoor zij niet tot voldoende
ontwikkeling konden geraken.
Het verschil tusschen het gewas op het wel en niet ge
woelde deel was niet groot; daarentegen bleven de bemeste
veldjes steeds beter. Tijdens den vollen bloei der mosterd
was dit vooral duidelijk te zien.
Het niet gewoelde en onbemeste veld B 2 is geschoren
en gehokt op 16 Juli. De overige perceelen stonden toen
nog groen, doch kregen veel last van de mosterdtorren. Dit
noodzaakte den proefnemer op 18 Juli de rest te scheren.
De opbrengst was, berekend per H.A., als volgt:
Perceel
Moeterd-
asad
in K.G.
Mosterd-
zaad
ln HX.
Stro o
in K.G.
Opbrengst
in guldens
Bemes-
tingskoaten
A 1 kunstmest, gewoeld
B 1 onbemest, gewoeld
1622
1333
23
19
3222
2844
f 500
415
f 57
A2 kunstna., niet gewoeld
B2 onbem., niet gewoeld
1520
1360
22
19
3110
3000
479
417
57
De korrel was niet grofde kleur van het zaad normaal.
De bemesting met kunstmest heeft zich ruim betaald.
Het resultaat der diepe grondbewerking is niet groot
geweest. Ware het gewas voldoende uitgedund, dan zou de
opbrengst van de kunstmestperoeelen misschien grooter zijn
geweest.
Dit proefveld stond onder toezicht van den heer J. H.
Steggerda, hoofd van den Landbouwwintercursus te Oosterleek.
Proefvelden aangelegd met het doel
aan te toonen, dat bemesting met kunst
mest zeer winstgevend kan zijn.
11 19. Te Andijk werden in 1904 onder leiding van
de Heeren D. Molen en D. Klopper, als voorzitter en secre
taris der Vereeniging van oud-leerlingen van den wintercursus
aldaar 15 proefvelden aangelegd om een bemesting met kunst
mest te vergelijken met eene even dure bemesting met stads-
oompost. De proefvelden bestonden uit 2 perceelen, ieder
van 1 Are. Op sommige werd in 1904 eene bemesting met
52500 K.G. compost, kostende f189 per H.A., gesteld tegen
over eene even dure bemesting met kunstmest, bestaande uit
750 K.G. chilisalpeter, 100 K.G. zwavelzure ammoniak, 750
K.G. super en 450 K.G. patentkali. Op andere is eene
bemesting met compost van 70.000 K.G., kostende f252 per
H.A., gesteld tegenover 1000 K.G. chili, 250 K.G.zwavelzure
ammoniak, 1000 K.G. super en 600 K.G. patentkali. (Zie
verslag 1904, pag. 15 en 16.)
In 1905 is bij een zestal der boven omschreven proeven
de nawerking van de bemesting in 1904 nagegaan. Deze
proefvelden bleven derhalve onbemest.
De uitkomsten waren gedurende beide jaren, berekend
P«r H.A., als volgt:
Bij vier van de vijf proefvelden, waarvan de opbrengsten
in bovenstaande tabel zijn opgegeven, was de nawerking van
het compost beter dan die van den kunstmest.
Neemt men de resultaten over beide proefjaren te zamen,
dan zijn de uitwerkingen der vergeleken bemestingen ongeveer
gelijk.
Hoewel van 1905 ook de opbrengst aan kleine aardap
pelen is afgewogen, zijn zij niet in het staatje opgenomen,
teneinde beide proefjaren beter te kunnen vergelijken, want
in 1904 is alleen de opbrengst aan groote knollen gemeld.
Dit jaar zijn drie nieuwe proefvelden van bovenstaande
rubriek aangelegd. De bemesting met compost was 70.000
K.G. per H.A., of 4 schuiten op 100 oude1 roeden. De kos
ten per H.A. waren f252 of f9 per schuit.
De bemesting met kunstmest, eveneens voor f252 per
H.A., was: 1000 K.G. chili, 200 K.G. zwavelzure ammoniak,
1000 K.G. super en 1100 K.G. patentkali. Rij het proefveld
van den Heer S. Kieft is zoowel van het compost als van den
kunstmest slechts 7/8 der bovengemelde bemesting gegeven.
Opbrengst in HX.
Meeropbrengst in H.L.
Neem van den
proefnemer
Grond
soort
Vrucht in 1905
Compost Kunstmest
Compost Kunstmest
Groote
Kleine Groote
Kleine
Groote
KleineGroote
Kleine
7. P. Groot KI*.
zavelgr
Blauwe aardapp.-
450
102 448
81
2
Kl.SingerC*.
Duitsche muizen
158
58 109
50
49
9. S. Kieft
Blauwe aardapp.
875
416
.^4
u
.1
-
Bij No. 8 was het voordeel aan de zijde der compost -
bemesting, terwijl bij nummer 9 de kunstmestbémesting de
hoogste opbrengst gaf. Bij No. 7 was het resultaat ongeveer j
ge'jjk. ff rjf
Evenals in 1904 hebben de proeven ook thans voldoende
aangetoond, dat eene bemesting met kunstmest even winst
gevend kan zijn als eene bemesting met compost.
De Rijkslandbouwleeraar voor Noord-Holland,
G. N O BEL.
**m T»n den
Vrucht
1904. 1906.
Muizen Blau
wen
Negen- Blau-
wekers wen
Blau- T&atjes
wen
Muizen Negen
wekere
Blau- 'Muizen
wen
Muizen Muizen
Opbrengst in
HX. 1904.
Com
post.
Kunst
mest.
177
442
191
288
274
260
197
460
198
421
284
Opbrengst in
HX. 1906.
Com
post.
Kunst
mest.
875
406
100
825
426
340
443
157
800
376
Totaal.
Co ni- Kunst-
post. mast.
596
580
851
611
099
590
640
298
781
Meer opbrengst
in HX.
Com- j Kunst-
post. mest.
58
00
00
110
De nummers 1, 2, 3 en 4 ontvingen in 1904 de zwaarste
bemesting, terwijl de nummers 6 en 7 de lichtere bekwamen.
Bij No. 4 is de oogst door ziekte totaal vernietigd, wat
niet te verwonderen is, als men weet, dat de „Taatjes" een
verouderde, zeer voor ziekte vatbare variëteit zijn.
Vergadering van den Baad
der Gemeente NIEUWE NIEDORP, gehouden
op Woeuedag 26 September 1906, 'a namid
dags 8 nar.
Voor». de Bargemeeeter, de heer J. v. d. Stok-
Allen aanwezig.
Na opening lezing en goedkeuring der
notnlen.
Volgt mededeellng a. dat de herzlenlngs-
verordenlng goedgekeurd Ie terug ontvangen
en b. dat de brug van de firma Schoorl en
Batter vóór de fabriek „de Citrus" In orde
Ie gemaakt.
Da heer Kuilman merkt op, dat de tot ijjne
woning toegang verleenende brug, hoewal
herateld, toch nog niet geheel In orde is
de schippers toch hebben er nog last mee.
Die van Schoorl en Batter echter is na perfect
In orde.
Den betrokken timmerman aal worden
berloht, dat de brug voor den beer Kuilman
nog eena onderhanden moet worden genomen.
c. dat de fongete kasverlficatie bjj den
gemeente-ontvanger oonform de boeken aangaf
een ealdo van f 1728 08'
d. dat Burgemeester en Wethouder* hebben
goedgevonden aan de Sociëteit „Over de Helft"
van gemeentewege eene enbeldla van f 30.
te geven.
Voorsltter vraagt en verkrijgt daartoe ap
probatie van dan Raad.
Ingekomen Ie
1*. begrooting van Algeme me Armvoogdjj,
sluitende in ontvanget en altgaaf met een
eindcijfer van f 8860
Kan 'a Raade goedkeuring wegdragen
2e. al eenige maanden geledeD, reedt In
April, een adrea van de dames Posthnmns,
om verhooging -an haar aalarli.
B. en W. sjjn van meening, aan dat ver-
aoek Kedee.ic.Qk tegemoet te komen en heb
ban f 60.— verhooging op de begiooting gezet.
Adressanten vragen f 100.verhooging.
Zal atraka behandatd worden.
8e een veraoek van 't Harmoniegeselschap
„Exoelsior", om de inbaidle alt vroeger ad f 26
jaara wederom te mogen hebben, met
oonditie, dat het geselachap eenige oonoerten,
gratie door het pnbllek bjj te wonen, aal
gaven.
B. an W. atellan voor, f26 daarvoor toe
te staan. Straks nader te behandelen.
4e. begrooting voor de gemeen achappelgke
school aan de Langerelt. Goedgekeurd en
vaetgeateld op f3826.—;
6e. een schrjjven van da K.jj ka verzekerings
bank, waarin wordt medegedeeld, dac thans
alle personen, die tegen vergoeding werksaam-
heden verrichten ten behoeve van hat brand
weer bedrj]f, veraekerd sjjn ingevolge de bepa
lingen dar Ongevallenwet 1901.
De Raad komt ovareen, daarover eerst nog
eens te corretpondeeren
6e. Mededeellng van het beatuar der Al
gemeens ArmenadminUtrstie, dat dit de
«tlerenhoadeijj weder zelf zal exploitaaren, zoo
gauw alt de Rundveefokvereeniging „Voor
uitgang" er mede eindigt
7e. een requeat van de afdeellcg tichagen
en Omstreken van den Bond van Nsderlaud-
•che Onderwjjser», waarin wordt gesegd, dat
naar hare meening de ealarifiering van
ondar wjjaers [essen J in deze gemeente niet
voldoende 1* geregeld, aangezien
a. een minimum van f600 bepaald onvol
doend* ia;
b. een maximum van f700 niet voldoende
kan worden geacht voor een onderwijzer met
gezin
e. de opklimming van f 60 om de 6 jaar
eveneens wjjsiging behoeft, zoowel wat be
ttaf t den duur der termjjnen, als het bedrag
dar va'hoogingen.
Eerst wilde de Raad het adrea in handen
stellen van B. en W. Maar een opmerking
van den heer Wit geeft aanleiding tot eene
andere lotsbeschikking aan gemeld adree
Da heer Wit toch merkt op, dat een mini
mum salaris van f600 werkelijk heel weinig
is. Bjjv. de onderwjjaeree, mej. Langedjjk,
die har* studiën moet voortzetten, zoo
eene heeft er feiteljjk te kort aan.
Voorz. wjjst er op, dat het bedrag niettemin
wordt verdiend in 48 weken, met 26 werk
uren per week.
De heer Kuilman sou er liever later over
willen spreken, op een volgende vergadering,
maar wil toch even seggeu, dat de wjjae van
pstltlonneeren hem niet aanstaat. Dat gane-
raliaeeren vindt Spr. verkeerd. Laat hjj ofzjj,
dl* iets heeft, aelf tot ons komen. Komt
(Wordt vervolgd.)
u.ui Lu*, luuisw lol oua, kan aal het immers
seriens worden behandeld.
De heer Visser vindt er niets tegen, om het
adres op een eerstvolgende vergadering te
behandelen, maar vindt de aanmerking van
den heer Kuilman juist en soa déérom willen
voorstellen het heele ding eenvoudig voor
keunlegevlng aan te nemen zonder meer.
Met algemeene Instemming daartoe besloten.
Daarna wordt de begrooting aangeboden.
Toen meu bi] de uitgaven aan het aalari*
voor de onderwijzeressen [de dames Posthnmns]
aan de naai- en brelsohool waa gekoman,
ontspon sloh eene diseoteie.
Het aalarit, dat die dame* ontvangen, be
draagt f600 Zooale we straks aeiden, advi
seerden B. en W., om dat met f60 te ver-
hoogen.
De heer Kuilman Informeert naar da baten,
die èn de gemeente èn de dame* Posthumua
hebben van de bnitenleerllagen. Het bljjkt,
dat de gemeente zoowel ala de juffrouwen er
ln het ioopende jaar ongeveer een goede 60
galden van genieten. Ea na moeten er nog
drie maanden komen Overigens hebben de
demes selven het aantal baitenlecrllngen wel
eenlgssine beperkt, door er vereohlllende heen
te zenden, wat om geiondheldtredenen ge
schiedde. Vorige Jaren, toen dat niet geschiedde,
waren de baten wel grooter.
Voors. acht het mogeljjk, dat de baten, na
er een derde dame bjj is gekomen, die ook
halp veriaent, weer grooter worden.
De heer Wit soa gaarne alen, dat die bnl-
tenleerllngen, els se niet geregeld komen,
toch evengoed moesten betalen.
De heer Kailman vindt echter de bestaande
desbetreffende regeling goed.
Voorz. licht toe dat wanneer ean leerling
gedurende een geheel* maand wegbljjft, ze
dan niet behoeft te betalen. Maar komt se
ook maar één keer in da maand, dan moet
er ook voor die geheels maand betaald wor
den. Op deaen grond «telt de heer Wit zich
tevreden.
Hoewel de baten den heer Kailman niet
tegenvallen, .oht hjj het salaris inderdaad
garing.
Voors. merkt op, dat, ala de damea zich er
na voorspannen, de baten ook znllen stjjgen.
Maar de heer Kailman vindt, dat het thana
bestaande talaria der dame* Posthumus toch
geen vergelijking kan doorstaan met dat
een er gewone onderwijaerea aan de openbare
lagere school, die toch minetene f600 ver
dient. En «die arbeid wordt dan door ééne
dame verricht, terwijl hier bjj de handwerken
er veeltijds twee Hemig zijn.
Spr. wjjst op da onderwjjsers die eerst
ook op laag aalari* hier kwamen en na al
aardig sjjn opgeklommen, en ten «lotte wenacht
hjj het aaiarls der dames Posthamat meer ln
overeenstemming gebracht te alen met dat
van ander onderwijzend personeel en etelt
▼oor f100 ve.hooging toe te staan an het
talaria op f600 te brengen'; van de baten der
baitenleerlingen geniet de gemeente toch ook
nog zAA-irhim
De heer Koopman gevoelt daar ook veel
voor: de arbeid van die dame* la aan heel nattige
arbeid en wordt wel zetr hoog gewaardeerd
Ook de heer Wit meent, dat het onderwjja
van de dame* Posthamat terdege op prjjs
wordt gesteld
De heer Vieeer heeft enkele beswaren
tegen hetgeen de heer Kailman daareven
aanvoerde:
le. gelooft Spr. niet, dat de onderwijzers,
door deo heer Kailman aooeven bedoeld, op
salke lage salarissen hier zjja gekomen, als
de heer Kailman daoht. (f600 9
2e. kunnen de door de gemeente te genie
ten baten inderdaad wel worden overschat
8e. is de naai- an brelachool feitelijk een
luxe die we ons permitteeroa. Ik vind 't na
wel mooi ala de gemeente hiermee meer doet
dan ae doen moet, maar toch: da gaineante heeft
te voldoen aan wat de wet haar voorschrijfc
en dit schrjjft de wet haar niet voor.
Voors. ia het met qualificatie „luxe" van den
heer Visser niet eens. Immers, 1 la een speci
ale eUch, dat een vroaw goed kan naaien,
breien, ens.
De heer Kuilman vindt dat aen bron van
welvaart.
De heer VlaserIk ben ook voor een
brelachool. Zeker, 't Is nattig, 't Is echter
ook nattig, aie jonge vrouwen goed ieeren
koken en evenzoo als ae warenkennis bezitten.
Maar met dat al aoaden we mjjns Inziens
toch wel wat ver gaan, ala we morgen een
kookschool en een school voor warenkennis
gingen stichten.
De heer Kailman oordealt, dat, war* deze
school voor handwerken er niet, er dan toch
ln da openbare lagere school eene onderwjj-
seres in de handwerken, tooels bjj de wet
verplichtend la gesteld, soa moeten worden
sangeeteld.
En el is het dan ook, sooela we het na
hebben, luxe le achten, dan kannen de dames
Posthumus daar toch niet onder ljjden en om
door de baitenleerlingen alleen het ealaria
voldoende te zien maken, dat.acht Spr. niet
wenscheljjk.
De heer Visser merkt op, dat men hier
spreekt, aleof hjj ongeveer tot opheffing dier
naai- en brelachool bereid sou zjjn, naar het
hem toeschijnt, en dat ia toch gansch zoo
niet. Ook spreker vindt haar nuttig, maar Is
er op tegen, om de begrooting te bezwaren
met poeten ala deze honderd galden ver
hooging voor de dames Posthumus.
De heer Kuilman stelt daarna voor f 100
▼erhooging toe te staan. De heeren Koop
man, De Moor, Wit en de voorsteller sjjn daar
voor- Voorz. en de belde Wethouders, de heeren
Vlfssr en Wjjn, tjjn voor f60.— verhooglug.
't Voorstel des heereu Kuilman Is dus met 4
tegen 8 stemmen aangenomen.
Bjj de bespreking over den poet voor kotten
veu instandhouding van onderwjjserawoningen
en scholen deelt Voors mee, dat 't Dagel.
Bestnnr zich heef: voorgesteld, de geheele
Oostzijde der school No. 1, kom dorp, van
glasruiten te vooralen. De Gezondheidscom
missie echtte de ramen aan de Weetsjjde niet
wenecheljjk, maar aen dat beswaar kan bjjv.
door gordjjnen tegemoet gekomen worden.
De heer Wit verklaart, dat hem ernstige
klachten over het schoonhouden dezer school
No. 1 ter oore sjjn gekomen, waarbjj ook de
heer Koopman tegenwoordig waa.
Er werd dan gesegd, dat de drie school
lokalen ln óén aar tjjds worden opgeknapt.
Dat gaat volgens spreker wel wat te ganw.
Hjj meent, dat er aan 't sohrobben, dweilen,
etc. veel te weinig tjjd en moeite wordt
besteed.
Voorz. dacht jaiit, dat er in de school te
veel geboend en geschrobd werd. Volgens
voorliohting van den Secretaris kost echter
dat opknappen per week wel (telllg meer
dan f2.—.
De heer Kailman verbaast zich daarover
ln hooge mate. Spreker meent, dat met 60
cent per week het schoonmaken der school
al zeer daar betaald ion zjjn, zooals 't thans
geschiedt, en als 't dan nog zóóveel meer
koet
De Secretaris segt, dat het schoonhouden
bjjna f 200.koet per jsar.
't Komt sommigen der heeren hiaat onge
looflijk voor Voorsltter echter beaamt, dat er
teer hooge nota's hem onder de oogen zjjn
gekomen voor dat wark, maar hjj kan nn niet
precies cjjiera noemen.
De heer Koopman wjjst er op, dat de
tohoolkinderen, tengevolge van het onvoldoend
reinigen der eohool, daar soms vnil uit komen.
De heer Wit meent, det anlka komt, omdat
de banken niet worden afgenomen.
De heer Kailman zoo willen veronderstellen,
dat voor het bedrag dat er mee gemoeid Is,
het werk toch wel goed zon kannen worden
gedaan.
Vooraltter belooft, er terdege op te letten.
De sabeldie voor „Exoelsior" gaat, wat B.
en W. betreft, eigenljjk met eenig bezwaar
gepaard- Immers, als er, wat toch wel ge
beurt, een paar kraohten altgaan, la zoo'n
vereeniging gaaw veel veriwakt Het zoa
bovendien wel wenscheljjk sjjn als de Raad
over de Instrumenten iets had te zeggen.
De heer Kailman wjjst er op, dat de instru
menten in de gemeente bljjven en op geen
enkele wjjze vervreemd kannen worden. Ze
hebben f700.— gekost, waarvan f600 ia
afgelost. 4 Aandeelen van f26.— vormen
das nog de echald van het korpe.
De f 26 subsidie is eigenljjk In verband
met de er voor te geven someroonoerten, voor
arbeid die betaald wordt.
Maar op de Inetramenten kan de gemeente
volgen» «preker geen recht laten gelden.
De heer Vlaser aoa het dienstig achten,
«vanneer kon worden voorkomen, det de
instrumenten voor schalden door schaldel-
sohere in beslag konden worden genomea.
De overige heeren achten 't gevaar daarvoor
juist niet groot. Orerigens bljjft de eabsidie
toegestaan
Met algemeene stemmen wordt ten «lotte
de begrooting voor het jaar 1907 vastgesteld
in ontvangst en uitgaaf op f 17867.68' met
een poet voor onvooralene altgaven van
f 602.67'.
De Raad gaat daarop ln comité. Dit op
geheven ijjade, wordt medegedeeld, dat B.
en W. den Raad hebban ingelicht, dat C.
Speets ala huurder van een geboaw van de
gemeente, ln gebreke la gebleven deversahul-
digde huur te voldoen.
B. en W vragen en verkrijgen maohtlglng
▼an den Raad tot het voeren van een geding.
Bjj de rondvraag veetlgt de heer Visser de
aandacht op Iets, dat hj| ln het N. d. Dag
laa n.1. dat in eene Frieeche gemeente een
artikel ln de politieverordening voorkwam,
waarbjj het verboden wordt om op een éen-per-
soons flets een tweeden persoon te vervoeren.
Ook om rjjdende op een etoomfiata, daar
achter een aangekoppelde flets mede te nemen,
mag daar niet. Een en ander aoa spreker
graag in onse politieverordening sien opge
nomen, want waarljjk, door flateer* wordt
ook hier meermalen zeer onvoorzichtig ge
handeld-
Voorzitter had het door den vorlgen spreker
bedoelde ook gelaten en vindt onvoorzichtig
optreden van fietsers, voornamelijk déér, waar
ae behalve hun eigen leven, ook dat van
andeien in gevaar brengen, seer te laken.
Bjj de aanstaande wjjsiging der politie
verordening aal er, soo belooft Voorsltter,
met het ldeé dan ook wal rekening worden
gehouden
De heer Kailman heeft ook nog iets en
aegt ongeveer het volgende:
Ik even spreken over de toenemende
baldadigheid der jeugd en in herinnering
brengen het bestaan dar Kinderwetten.
Zondag J l. waa ik er o.a. getuige van, dat
eenige opgeschoten jongens het dorp door
gingen, leng niet goeddoende. Bjj den win
kelier J. Goet werd de daar opengesmeten
en een stak vuurwerk, een rot, werd bren-
aecde lok-raak den winkel ingegooid, waardoor
het lak van wlnkeldooaen werd beschadigd
vroaw, die bjj de toonbank stond,
de
schrikte.
Ware de brandende rot bjj de petroleum
gekomen, of geworpen in den winkel van
Keaken, van Leien of van Hovenier, daar
met de licht brandbare katoentje», dan
zoa zeer goed brand hebben kunnen ontstaan
Goet, uit den aard boos, snaawde de rekker*
af, maar ze gingen laohend verder. Het
scheen echter, dat ae nog moeeten afrekenen,
want den volgenden dag werd, toen Goet
niet tüoit was, telkens ds deur opengeworpen
en de vronw uitgejouwd.
Zondag moest ook meester Prins het ont
gelden Telken» werd bjj hem hard gescheld
en werkelijk, jnff onw Prins, pas hersteld van
eene .angdarige siekte, heeft dergelijke emoties
nlst noodlg.
Bjj de dames Posthumus ontzien zjj zich
niet, om op de ruiten te spawen en die met
