60IS-
AlntlWUt' k
Zondag 25 November 1906.
5üste Jaargang No. 4207.
Interc. Telephuon No. 20.
UitgeversTRAPMAN Co.
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
Tweede Kamer.
Binnenlandsch Nieuws.
SCHA
A
UT.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zat0rdagavond. Bij incending tot 's morgens 9 ure, worden
AOV BRTKNTIEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
üureaa ACJKgJV, Laan, It 4.
Prijs per jaar f 3,Franco per post f 3 60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 6 regels f 0.25 iedere regel meer 5 ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit vier bladen.
In Frankrijk is het ministerie weer begon
nen met de boedelbeschrijvingen in de ker
ken; die nog niet aan de beurt waren ge
weest. Minister Clémenceau heeft nu door
gezet, wat zijn voorganger half had laten
bakken.
Natuurlijk is er verzet gepleegd, al is het
niet heel erg geweest. De kerkdeuren waren
zoo ongeveer overal gesloten en spuitgasten
en soldaten moesten den ambtenaren van het
gerecht menigmaal toegang verschaffen.
Op sommige plaatsen is het vrij ruw toege
gaan en kwamen er eenige gewonden. Vooral
sommige „dames" gaven blijk van grooten
heldenmoed. Een geliefkoosd middel om
de gewapende macht buiten de kerk te hou
den, is, deze te vullen met zwaveldamp,
zoodat het een paar uur duurt eer men in
de kerk kan verkeeren.
Te begrijpen is het,dat minister Clémenceau
de noodjge aanvallen heeft te doorstaan.
In den Senaat heeft een debat plaats gehad
tusschen hem en de Senator Gaudin de Vil-
laine, waarbij Clémenceau weer blijk gaf van
groote slagvaardigheid.
Over de toepassing der scheidingswet zeide
Clémenceau
„Gy hebt beweerd dat ik van meening
veranderd ben in de zaak der inventarisatie.
Ik heb alleen gemeend, dat men hen, die
zich verzetten, tijd moest geven om tot be
zinning te komen. Thans zijn de inventa
risaties hervat en dat gebeurt, omdat wij op
ons genomen hebben de kerken geopend te
houden, in uw belang en uit liefdevoorden
binnenlandschen vrede.
„Ik moet het leger gebruiken om de wet
te doen eerbiedigen, en ik zal dien eerbied
eischen, zoowel van de Katholieken als van
de werkstakers.
„Dat is de geheele dictatuur, waarover
men spreekt. Heel sterk is zy niet, want een
enkele stemming in het parlement kan haar
omverwerpen.
„Maar ik zal de scheidingswet doen eer
biedigen. Ik maak de vrijzinnige woorden
van den minister Briand tot de mijne; hy
maakt myne daden tot de zijne.
„Wy wenschen niet, dat de katholieken
van ons geduld misbruik maken om in ver
zet te komen en ik heb daarvoor de noodige
maatregelen genomen. Als men tegenover
de soldaten van de wapenen gebruik maakt,
zullen de soldaten schieten op de oproer
makers. Dat heb ik gezegd en dat houd
ik vol.
„Gy hebt een revolutie voorspeld. Uw voor
spelling zal niet uitkomen.
„Ik heb vertrouwen in het volk, dat weer
stand zal bieden aan uwe ophitsing.
„Maar ik herhaalde regeering zal niet
overwonnen worden.
„En verder heb ik de eer u te groeten."
Waarop de heer Glaudin de Yillaine ant
woordde „Daar ik in beleefdheid niet wil
achterblijven, beantwoord ik uw groet."
Een motie van vertrouwen in de ver
klaringen der regeeriug werd met 213 tegen
32 stemmen aangenomen.
De opvolger van minister Pod is in Duitsch-
land benoemd. Het is Van Arnim-Crieuwen.
De toestand zal door dezen nieuweling niet
veel veranderen. Het is een protégé van
minister Pod en hy zal dus de agrariërs wel
te vriend houden. Een scherp partyman is
hy niet. De toekomst zal wel leeren.
Niet alleen in Duitschland, maar ook in
Oostenrijk heerscht een vleeschnood en ook j
daar zijn de gewone gevolgenvloeschduurte
en protesten van alle kanten tegen de slui
ting der grenzen en de hooge vleeschrechten.
Dagelijks, zoo wordt uit Weenen geseind,
hebben vergaderingen plaats, waarin vaak
zeer scherpe moties tegen de regeering wor
den aangenomen.
In agrarische kringen slechts poogt men
met alle middelen een, zy het nog zoo ge
ringe wijziging van de „Grenzsperre" te
voorkomen. En daar de ultra-agrarische
minister graaf Auersberg dit verdedigt, is
or kans dat voorloopig de vleeschnood nog
wel zal aanhouden en toenemen. I
Zooals men ziet, de plaats van handeling
is verschillend, de personen verschillend, maar
de toestand dezelfde. i
Servië heeft altijd bekend gestaan om zyn
rare vorsten. Dat land is met zyn regeer
ders verre van gelukkig. Al hooren we over
den tegenwoordigen koning niet zooveel
kwaad, —wat van den kroonprins, den oudsten
zoon van koning Peter, wordt verteld is
zooveel te erger. Van verschillende zijden
wordt beweerd, dat de kroonprins krank
zinnig is, en de streken, die van hem worden
meegedeeld, zijn niet die van een wijs
mensch.
De correspondent van de Tel. te Weenen
verteld er van
Zoo is een van'z'n geliefde spelen: honden
gevecht. Hy laat twee honden op mekaar
t^nhitsen, tot ze mekaar tot bloedens bijten.
aarby bromt ie als een buldog. In den
«'erentuin van Belgrado, „Koschutnjak"
en dierentuin met enkel herten hitste
6fns 'n heel koppel hofhonden op de on-
nuidige reeën aan. Hy ging pas lekker
nuis, toep drie herten vaneengereten
lagen. Op een eendenjacht in de buurt van
I Belgrado zag de kroonprins oen Macedoniër
in het oeverriet van den Sawo staan. Ik
schiet den kerel een oog uit z'n kop van
hier. Wedden, majoor zei de veelbelo-
vende majesteit der toekomst, mikte en
pang. De Macedoniër was zyn oog kwyt.
In de couranten kwam het verhaal als een
I „ongeval". Maar majoor Pesjitsj heeft in
Boedapest verteld, dat Z. K. H. enkel een
bewys van zyn juisDmikken had willen geven,
i Dat juist-mikken overigens komt Z. K. H.
van pas by zyn tweede geliefde sport. D.i.
zyn adjudanten en den lakeien tusschen de
beenen door schieten. De prins verzoekt
zyn adjudanten met de beenen wyd uit
mekaar stil te staan. En schiet door deze
I levende poort op een schyf hoog daarachter.
I Driemaal moet Z. K. H. hierbij een nestel
man zwaar gewond hebben. Gesproken
wordt er ook van, dat het hart van Z. K. H.
warm klopt voor de vrouwen zijner adju
danten. Feit is het, dat achtereenvolgens
de majoors Posjitj en Pawlowitch 't eereambt
neerlegden en dat er op het oogenblik uit
de heele Servische armee geen officier meer
valt op te jagen, die voor de betrekking in
aanmerking wenscht te komen. Maar dat
is meer, omdat de prins zyn adjudanten als
vee-knechten behandelt
Men weet, dat de Fransche gouverneur
Levasseur by den prins weg is gegaan, om
dat deze hem oorvygde, en dat de koning
zyn spruit by die gelegenheid tien dagen
garnizoensarrest oplegde. Dat was verleden
en de jongen was toen luitenant.
wyze in de Zuider- en Oosterafdeeling van
Borneo is opgetreden, dat een resultaat is
verkregen met kleine macht, wat door specia
liteiten voor onmogelijk was verklaard in
die wildernissen
Het belang van don dienst brengt mee,
dat zulk een buitengewoon man, buitenge
woon wordt beloond.
Daartegen kunnen zyn collega's geen be
zwaar hebben. In ieder geval gaat het dienst-
bolang voor.
Do 3e militaire specialiteit, de heer Van
Vlijmen, stond hier aan 's ministers zyde,
jaar en de jongen was toen luitenant. Om
het den prins niet te zuur te maken, werden van den heer Bosch in „het Volk", een in
Konak-meubelen in het arrest-lokaal gebracht.1906 uit Atjeh teruggekeerd controleur; de
Toen Z. K. H. dit zag, keilde hy al de goede heer Male fijt steunende op oen officieel rap-
gaven door de ruiten. Hy wou écht port, waaruit blijkt dat by den aanleg der
„brommen". Atjeh-tram 382 Koelies stierven aan allerlei
Sinds oefent ie zich op de heele nestel- ziekten,
omgeving in 't oorvijgen, en hy heeft zich 1 De minister erkent dit laatste en excuseert
zelfs aan den chef van het geheim-cabinet, het met er op te wyzen, dat men niet bekend
dr. Dilmitsj, durven vergrijpen. By denver- was met den zeer ongezonden bodem. Hy
jaardag van Z. M., dit jaar, was er gala- zal den Gouv.-Gen. ten ernstigste op de feiten
diner ten hove. De hofmaarschalk zeiwijzen.
Kroonprins George is onpasselijk. Hy was f De heer Schaper was daarmee niet zeer
bezig zyn pa te be-tyranniseeren. En ver- tevreden, wilde de schuldigen gestraft heb-
scheen 'savonds champagne-dronken op het*ben, wat de minister hem niet beloven kon,
Spr. iszelf 3J jaar daargeweesten kan dus oor- lieden.De vasto hebben van f 12.30 totfl4.40
deelen over de moeilijkheden, die Christoffel
had te overwinnen.Hy is over luit. Christoffel's
manoeuvreeren opgetogen en acht de buiten
gewone bevordering ten volle verdiend.
De hooren Thomson en Duymaer v. Twist
bly'ven van meening, dat hy op andere wyze
had kunnen beloond worden, byv. met een
lintje.
Een andere zaak bracht nog de heer Van
Vlijmen ter sprake, die van belang schijnt.
We zyn tot op den huidigen dag niet in
staat voor onze ammunitie in Indiü zelf te
zorgen. Alles moet uit het moederland komen.
Dit is gevaarlijk en er moet ten spoedigste
voor gezorgd worden.
De minister antwoordt, dat de samenstel
lende deelen naar Indië worden verzonden
en daar verwerkt.
De h.h. Schaper en De Waal Malefijt wyzen
op de onrustbarende sterfte onder de Koelies
op Sumatra by den aanleg van tramlijnen;
do heer Schaper aan de hand van een artikel
tot onbewoonbaarverklaring van woningen stichten, één bestemd om aan de hoogste
en aankoop van terreinen. j eischen te voldoen, de tweede met matiger
Het schijnt dus, dat ten opzichte der wo- eischen.
ningtoestanden het in Indië ook al niet beter 1 Een juiste opmerking maakte verder de
is gesteld dan by ons. j heer Van Kol, toen hy er op wees hoe ge-
Deze zaken kunnen rekenen op de warmevaarlyk het is, de toekomst van een jong
sympathie van den Minister en hij zal de ambtenaar afhankelijk te stellen van het
oprichting van gemeenteraden in grootere subjectief oordeel van den controleur,
plaatsen bevorderen. Maar dit zal tijd kosten. I De heer Van Deventer wyst er op, dat nog
Nog bepleiten de heeron Nolting, gesteund pas bleek op het jongst gehouden examen
door Troelstra, verhooging vari loon der voor groot-ambtenaar, dat de opleiding on-
werklieden aan het Koloniaal etablissement voldoende is. Er dient verbetering te komen
te Amsterdam, speciaal voor de losse werk- èn voor do Europeesche ambtenaren ènvoor
per week met een 10-urigen werkdag, pen
sioen, uitkeering by ziekte.
Ik vind dat nog zoo slecht niet, aldus Z.E.
De heer Van Nispen tot Sevenaer bepleit
behoud van het koloniaal werfdepot te Har
derwijk en bouw van een nieuwe kazerne
voor de Kolon. reserve te Nijmegen. Uit
's Ministers antwoord blijkt, dat er noch van 't
een, noch van 't andere vermoedelijk iets
komen zal. Daarby toont Z.E. een bizondere
handigheid in het goochelen met kazernes.
Die van Nijmegen naar Utrecht, van
Harderwijk naar Nijmegen en die van Utrecht
naarde maan; of de Minister de kazernes
op z'n nek naar hunne respectieve stand
plaatsen zal sleepen, dan wel of hy eenvoudig j
de administraties wil verleggen, bleek niet.
De aanleg van een spoorlijntje, uitgaande
van den Sumatra-Staatsspoor naar Pariaman,
welke aanleg een millioen zal kosten, wordt
officiers-bal in het Casino.
Er moet dus een uitweg voor dit exem
plaar gezocht worden en broer Alexander
schynt beter geschikt.
Van andere zijde zegt men, dat de jonge
man onverdiend zwart is gemaakt. Levendig
van karakter als hjj inderdaad is, gevoolde
hy, pas bevrijd uit de banden van het Rus
sische kostschoolleven, (hy behoorde tot het
page-corps aan het hof), lust nu en dan
eens een streek uit te halen, hetgeen waar
lijk niet te verwonderen is. Maar dit werd
hem kwalijk genomen door de vijanden der
Karageorgewitzen en zoo kwamen de praat
jes in de wereld.
Bovenal echter ondervond hij de waarheid
van: ce n' est quo la vérité qui blesse. Want,
waarheidlievend bovenal, en niet gewend
een blad voor den mond te nemen, maakte
hy zich onder de huichelende vleiers ten
hove vele vyanden.
Opbruischend en spoedig toornig, kan by
ook met zyn jongeren broer Alexander, die
koel en gesloten is, niet goed overweg. En
de vry aanzienlijke schulden, die hy heeft
gemaakt, fcyn ontstaan, niet uit groote uit
gaven voor zichzelf, maar doordat hy ver
schillende van zyn landslieden heeft voort
geholpen.
Toen hy hoorde wat er omtrent hem werd
gelasterd, heeft hij zich tegenover een zyner
vertrouwelingen uitgelaten, dat hij van nu
af aan er naar zou streven, een man te zyn
in den vollen zin des woords.
En het is te verwachten, dat hy woord zal
houden.
Wat er van dit alles de waarheid is, zal
spoedig genoeg uitkomen.
omdat dan toch eerst schuld moest worden
vastgesteld.
Do heer Blooker wyst op het manco aan
officieren van gezondheid. Zy staan in som
mige opzichten achter by andere officieren,
vandaar de weinige animo om militair dokter
te worden. De minister brenge verbetering I in Indië
in dien toestand. Spr. wenscht terugkeerDe heer
bestreden door de h.h. Van Karnebeek en voorstel reeds
Van Kol. De laatste beroept zich op hetvoorbereid. De
oordeel van den Ass.-Resident van Pariaman,
die er tegen is, en van enkele hoofden, 't Is
ook geen voordeelig zaakje.
Daarentegen is de heer IJzerman zeer voor
den aanlog. Spreker is persoonlijk met den
toestand daar bekend en acht den aanleg
zoo al niet noodzakelijk, dan toch zeer ge-
wenscht. De lyn komt goedkoop tot stand.
Die Ass.-Res. is altyd in de binnenlanden
geweest en tegen nieuwigheden. De hoer
Van Kol is met diens oordeel niet zeer
gelukkig.
De Minister had dezen steun wel noodig.
Z.E. keurde scherp af het optreden van den
Ass.-Res. Tiviss, die met voorbijgang van de
Regeering zulke adviezen aan Kamerleden
geeft. Zulk een ambtenaar verdient geen
vertrouwen.
Het ontwerp wordt aangenomen met 43
tegen 20 stemmen. By hoofdstuk „middelen
komen de belastingen ter sprake.
Van Kol diont met zyn soc.-dem.
de Inlandsche ambtenaren. Immers, het ligt
in de bedoeling dat de hoofdtaak van het
bestuur wordt gelegd in handen van Inland
sche ambtenaren, terwijl een keurcorps moet
belast worden met dagelyksch toezicht over
den bestuurslast. Spr. keurt het goed dat
van de gedachte wordt uitgegaan, dat slechts
de besten tot de hoogere bestuursfuncties
geroepen zullen worden. Indien er echter
jongelieden zyn, die door eigen studie het
ver gebracht hebben, moeten deze in de ge
legenheid worden gesteld, zich in het buiten
land of de Koloniën zelfstandig te bekwamen.
Op het oordeel van een persoon by de aan
wijzing der ambtenaren mag niet worden
afgegaan.
Als zetel der academie acht hy Den Haag
aangewezen. Verscheidene sprekers voeren
nog het woord, zonder veel nieuws te vertellen.
Ten slotte komt de minister kort zyn
voorstel verdedigen, opmerkend dat dit
tot den vroegeren toestand, toen onbemid- collega s een motie in
delde personen tot officier van gezondheid „Do Kamer, de heffing eener nieuw in te
konden worden opgeleid aan de pupillen-„voeren bedrijfsbelasting in Atjeh en onder-
school te Amsterdam. Uit deze school zyn „hoorighedon ontijdig en niet wenschelyk
„achtende, gaat over tot de orde van den
De dag van heden, Woensdag, gaat rustig
voorby. De Minister had de aanmerkingen
van de heeren Thomson, Duymaer van
Twist, Van Vlijmen en Ter Laan te beant
woorden, die het hadden gehad over gebrek een Kon. B,
.-„j*- J
veel hoogstaande mannen gekomen
De Minister, erkennende dat pogingen tot
verbetering gefaald hebben, zal alsnog over
wegen wat moet gedaan worden om in het
ineompleet te voorzien.
Het nieuwe Instituut tot opleiding van
Inlandsche officieren wordt besproken door
den heer Van Vlijmen. Dit instituut lijkt
hem nuttig wijl het zal voorzien in hot in
compleet aan luitenants, dat het een groote
kosten-besparing zal meebrengen en de onder
luitenants zullen verdwijnen. Hy hoopt dat
de Europ. officieren met tact tegen hun Ind.
collega's zullen optreden.
Het blijkt verder uit een gedachtenwis-
seling tusschen den Minister en den heer
Duymaer van Twist, dat de inl. officieren
voorloopig den rang van hoofdofficier nog
niet zullen bereiken.
De heer Boogaarilt wil de pupillenschool
te Nieuwersluis, die al zooveel jaren leeg
staat, gebruiken voor de opleiding van In
dische pupillen. Dan kon het Gombongsche
Instituut vervallen en we waren er beter
en zuiniger aan toe.
De heer Schaper vindt, dat die „zwarte
jongens" het met zouden kunnen vinden
met de Europeesche en kant zich daarom
tegen het voorstel. Z. E. is het daarmee
eens en wijst er op, dat de besparing niet
groot zal zyn, wyl toch heen en weer moet
gereisd worden.
De heeren Van Wassenaar en Jansen (Haag)
komen met den Minister in discussie over
„dag."
door zyn voorganger was
denkbeelden van den heer
Van Kol vindt Z. E. practisch onuitvoerbaar.
Aan nepotisme mag niet gedacht worden
by de aanwijzing van ambtenaren om de
lessen te volgen. Dit zou wantrouwen zyn
in de Indische autoriteiten, waarvoor geen
aanleiding bestaat.
De hoogere opleiding is ook gewenscht om
ons onafhankelijk te maken van het buiten
land.
Morgen, Zaterdag, er is besloten ook
Zaterdag te vergaderen komen de arti
kelen aan de orde.
Nu krijgen we nog een langdurige discus
sie omtrent de regeling der werkzaamheden.
De Voorzitter deelt mee, dat de centrale
sectie besloten heeft de aanhangige belas
ting-ontwerpen in de sectiën te onderzoeken.
Dat valt niet in den smaak der heeren
Kolkman, Heemskerk, De Savennin Lokman,
die van meening, zijn dat urgentie noodig is
voor zulk een ontijdige behandeling. Zy
wenschen de plannen van de regeering ge
heel te kunnen overzien, alvorens tot behan
deling over te 'gaan en de ouderdomsver-
zekering ontbreekt nog.
De heer De Sav. Lohman wil de leden die
buiten Den Haag wonen, niet dwingen voor
2 dagen in Januari naar Den Haag te komen.
TT. --
p-
De bevolking van Atjeh zal volgens minis- Het eer.ige argument voor de haast die men
ters voorstel aan bedrijfsbelasting f 1.900.000 Reeft, is, dat men de rbelastingwetten nog
moeten opbrengen. Dit, gevoegd bydeAeeren- dit jaar wil tot stand brengen. Dit is het
diensten en de „tiende penning" die 15000 recht der meerderheid, maar het doel is
mensehen in bloed geofferd hobben, is te evengoed te bereiken als het sectie-onderzoek
erg. Verleden jaar werd heffing van hoofd- wordt gehouden onmiddellijk na het reces
van 1897, 't welk eischt een
aan discipline, misstanden in het officiers- eskader van 6 schepen van Indië. De h.h.
corps, bestrijding van het concubinaat—onge- wyzen er op, dat er tegenwoordig maar 5 zijn.
huwd samenwonen de promotie bjj keuze Er zijn er nooit meer dan 5 geweest, zegt
van luit. Christoffel tot kapitein, en de positie de Ministei^ ondanks het Kon. besluit, en de
der onder-officieren en minderen, benevens Kamer heeft altyd aangedrongen op ver
van hunne weduwen en weezen,
De Minister keurde, evenals de heer Van
Vlijmen af, feiten van wreedheid en ruw
heid der marechaussees, indien deze voor
komen. Hy houdt zich overtuigd, dat de
Gouverneur-Generaal ze zal weten te voor
komen. Uit een rapport is hem gebleken
dat gewonde kinderen uitnemend verpleegd
zyn. (Wel, wel!!)
Het lijkt ons voor een Minister, die geen
militair is, moeilijk in te gaan op al die
vragen, welke betrekking hebben op toestan
den in het leger en de huishoudelijke in
richting daarvan. Zoo iemand moet de kla
gers wel met een Jantje van Leiden naar huis
sturen. „Het Legerbestuur zal de misstanden
indien zy bestaan, tegengaan."
0.i. kon Z. E. gerust een stapje verder
gaan en zeggen op al die op- en aanmerkin
gen: „De aandacht van den Gouverneur
Generaal zal op deze zaken gevestigd worden."
De Minister betuigt er zyn spijt over dat2
militaire leden dezer Kamer de buitengewone
bevordering van luit. Christoffel hebben
gecritiseerd, weet de heer Duijmaer v. Twist
wel, dat luiten. Christoffel een unicum is in
het Indische leger? dat hy op zoo kranige
minderen. De Gouv.-Generaal denkt er even
zoo over.
De Minister van Marine komt zich ook in
de discussie mengen. Hy vertelt dat „de
Ruyter" in West-Indië opgevolgd is door
„de" Kortenaer" en daarvoor was personeel
noodig en toen er 8 schepen in Oost-Indië
waren tydens den Jap.-Russ. oorlog, eveneens.
Daarby komt dat de uitzending van jonge
matrozen naai- de tropen ongewenscht wordt
geacht.
Dus er is gebrek aan jantjes, blykt nu.
De Minister maakt van de gelegenheid
gebruik iets van zijn plannen mee te deelen
Voor de Oost 4 schepen, plus een krachtige
torpedovloot.
Reeds is op de begrooting voor 1907 geld
geld van Atjeh afgestemd en thans wordt
verlangd een hooge belasting voor Atjeh
met de onderhoorigheden. De heer Thomson
valt VanKol by in zoover hy sympathie voor het
denkbeeld gevoelt; maar vervalt de bedryf-
belasting, dan blyvon de heerendiensten en
dat moet niet. Ook de Minister en de heer
Van Deventer verzetten zich voornamelijk op
dien grond tegen de motie.
De heer Thomson echter heeft een ander
bezwaar, ook reeds by de algem. beraadsla
gingen door hem besproken, te weten de
hooge boeten in Atjèh geheven, die hy een
voudig schandelijk noemt. Die moeten afge
schaft, als zijnde een onrechtvaardige en
drukkende belasting. De heer Van Kol vult
daarna op Thomson's verzoek zyn motie aan
met: „zoolang het tot dusver gevolgde
„stelsel van boeteheffing in Atjeh en onder
horigheden bestendigd blijft'"
Dit dwong den Minister tot de verklaring
dat hy de Ind. Reg. instrueeren zou met de P - -- r
boeten matig te werk gaan. De motie-Vanevengoed als het vorig ministerie dit inzag
Kol wordt verworpen met 51 tegen 16 stem-1 bijhet stellen van de tariefwet vóór
of op 29 Januari.
De heer Lely, voorzitter der centrale sectie
verdedigt o.i. vry slap het denkbeeld der
sectie; niet alzoo de heer Troelstra, die zich
blijkbaar voorgenomen had om de heeren
der rechterzijde want het verzet kwam
uitsluitend van dien kant de les eens te
lezen. Hy vindt het een argument van ge
makzucht, om niet begin Januari te willen
vergaderen. Met den steun der heeren werd
midden in de begrootingsdebatten het ont
werp voor de snelvuurkanonnen aangenomen
de dwangwetten zyn doorgedreven voordat
zelfs de leden alle stukken in handen had
den, en nu het wetten betreft, die in 't belang
zjjn van de arbeidende klasse, nu hebben
de h.h. geen haastnu hebben de christen
democraten geen haast, de volksbelangen te
behartigen.
De rechterzijde schijnt niet erg gesteld op
het tot standkomen der belastingwetten;
toch is er geld noodig voor de sociale wetten,
I rr rv» -1-1-
men.
Aan de orde is het ontwerp tot opleiding
van Indische bestuurs-ambtenaren.
De bedoeling is beter onderlegde Indische
ambtenaren te krijgen, zoowel voor Indische
jongelui als voor Europeesch-Indische amb-
tenaren.
Er wordt voorgesteld 2 afdeelingen in te
richten, waarvan de eene voor Indische
jongelui, de andere als Bestuurs-academie
voor ambtenaren met verlof bestemd is.
De heer Pierson is ingenomen met het
tariefwet vóór de
ouderdomsverzekering.
We schijnen dus te doen te hebben met
een politieken tegenstand, waaraan toch zeker
de heeren Passtoors' en Talma niet zullen
meedoen.
Maar daarin vergiste zich de heer Troel
stra; tenminste de heer Talma bestreed de
samenkomst op 15 Januari, gebruik makende
van woorden des heeren Borgesius, dat het
fataal was voor het tot-stand-komen van
sociale wetten „millioenen ter beschikking
van de regeering te stellen"; hy vond dat
w._ o - VUilU UctL
voorstel en geeft eenige practische wenken de heer Troelstra zich nog slecht bewoog in
voor de opleiding. Noodig zal zijn een oplei- zijn huidige ministeriëele rol. Onder veel
ding voor bureau-ambtenaar en voor best uu rs- rumoer wordt gestemd; de uitslag is dat de
ambtenaarer zal dus een schifting in dien stemmen staken43 tegen 43, Een 2e stern-
zin moeten plaats hebben naai- do karakter- ming zal worden gehouden op een nader te
eigenschappen van de ambtenaren, waarover bepalen dag.
den regel de controleur zal moeten ge-aH.öe? I'aar. vragen van den heer Mees
naar
hoord worden. De afdeeling B. had spreker betreffende emigratie van Javaantjes
nnni.n/v ninn T-ntnrnl "Mzx/1 \Tinn nf 1
aangevraagd
ciaal type.
voor 2 torpedobooten van spe-
gaarne zien vervallen.
Ook de heer Boogaardt toont zich ingeno
men, terwijl de heer Van Kol vindt, dat we
in plaats van een nieuw schip, een oude
trekschuit zullen krijgen. De Minister schip
pert met halve maatregelen te nemen, waar
alle eischen niet kunnen vervuld worden.
De heer Van Deventer, later geholpen door waarop later de minister o. i. ter snede on-
1T TTT .1 1l'i. 1.1. i: I i. ii i i ii.
den heer Van Kol, bepleit krachtige voort
zetting der„decentralisatie" in Indië en wel in
den vorm, dat het bevestigen van gemeenterad n
wordt in de hand gewerkt. Daardoor zou
aan vele slechte toestanden een eind komen.
Deze raden zouden bevoegdheden moeten
hebben, onteigeningsrecht byv., om te komen
merkte, dat we ons tevreden moeten stellen
met het bereikbare; beter een half ei, dan
een loege dop.
Verder wyst de heer Van Kol erop dat alle
ambtenaren nu over één kam geschoren wor
den, alsof aan allen dezelfde ei=chen worden ge
steld. „Z. i. ware hpt beter 2 cursussen te
-..UUIHJOO
Ned. Nieuw-Guinea en het verzook om over
legging der rapporten, 't welk de minister
toezegt, gaan we huiswaarts met hot drin
gend verzoek van den Voorzitter maar
wo trekken er ons niet te veel van aan
om toch vooral morgen, Zaterdag, present
te zyn. Er zyn zulke belangrijke ontwerpen
aan de orde 1
I)i' diefstal te tumuli.
De Ams-terdamsche recherche is de inbre.
kers van jj. Zondagavond by den liyksont,