Uit en voor de pers.
Binneolandsch Nieuws.
Een nog dikwerf verkeerd
beoordeeld deel van
Hollands Noorderkwartier.
Dubbelgangers. schap; geen wonder, dat iedereen met angst uitkijkt, ruzie ontstaan. Do zoon greep een by'I, sloeg daarmee streven dat daar KeerseHf om de Kaas (e verbeferen,
Een zonderlinge dubbelgangersgeschiedenis wordt uit w'e z'jn lijdens- en toehtgenooten zullen zijn. Hoeken zijn vader op bet lioofd en sneed hom daarna nog met i y e aaiit .ie 1 t m iui i n
1 1 - ien couranten zijn de eerste verdedigingsmiddelen tegen i een zakmes den mond tot aan de ooren open. De moe- Ut zuivtlsihool 111 iioiswain was mlaas wegens va
Biekley, in het lTngelsche graafschap Kent, bericht.
Daar is een man Steer genaamd, die, naar men
meende, in het laatst van April gestorven en door
zijne eigen kinderen begraven was, plotseling gezond
en wel teruggekomen bij zijn familie.
Sleer, wiens vrouw en kinderen te Biekley woon
den, leidde een zwervend leven. Den 24en April was
hij te Bromley en hij vertelde toen aan zijn zoons,
dat hij naai- Surrey ging. Eenige dagen later lazen zijn
kinderen in de dagbladen de beschrijving van een on
bekenden drenkeling, die uit de Theems bij de Chel-
sea-brug was opgehaald en zij meenden daarin hun
vader te erkennen. Er waren bijzondere kenteekencn
genoeg: de man was éénoogig en had een gebroken
neus, een verminkte teen en een litteeken boven het
oog. Dat stemde alles overeen, evenzoo de grootte en
de gestalte van den doode; alleen de kleeding was
anders, maar dit achtte men van wéinig belang. De
zoons en de dochter van Steer gingen naar Londen,
herkenden den drenkeling als hun vader en deze werd
den 3en Mei als Arthur Alberl Steer begraven.
Maar dezer dagen ontmoetten de zoons in een hotel
te Londen waar zij toevallig kwamen, tot hun groote
verrassing hunnen vader in levenden lijve, llij ver
telde hun, dat hij als tuinman werkte te Little Mal
den in Surrey en dat hij vandaar op weg naar Biek
ley was getogen, omdat hij van een kennis had ver
nomen, dat men hem thuis voor dood hield. Hij ging
nu met zijn zoons mee naar huis en het was daar na
tuurlijk een treffend wederzien.
Merkwaardig is, dat Steer, behalve den drenkeling
van Chelsea, nog éen dubbelganger heeft te Whiteleaf,
niet ver van Little Malden, een man, die ook maar
één oog heeft, ook tuinman is en sprekend op hem
gelijkt.
Een juweelendief'stal.
Fclix Liilte, een veelbelovend acteur van den schouw
burg te Neurenberg, is gevlucht met voor ongeveer
400.000 Mark aan juweelen. En nergens is een spoor
ongewenschle gesprekken, doch tevens vaak de bemid
delaars tusschen de verschillende reizigers. Men moet
maar eens zien hoe begeerig de een of ander, die
niet voor lectuur gezorgd heeft, zijn verstandiger reis-
genooten aankijkt. Het moet al een verhard gemoed
zijn, dat zulke blikken kan weerstaan en niet na le
zing de courant met of zonder een paar vriendelijke
woorden aan zijn minder bedeelden broeder toereikt.
Op reis, althans op eenigszins uitgebreide reizen,
maakt men kennis met verschillende natiën, en tijdens
dit gedwongen verblijf in een kleine omgeving leert men
tamelijk goed elks bijzondere eigenschappen en eigen
aardigheden kennen. Hoe spraakzamer een natie is, des
te prettiger is het reizen, des te gemakkelijker knoopt
men in den trein een gesprek aan. In Rusland maakt
men op reis spoediger kennis dan in eenig ander land.
De Rus, kinderlijk in vele opzichten, is ook nieuwsgie
rig en vrijmoedig als een kind, en heeft daarbij groote
behoefte aan vertrouwelijkheid. Men moet zich niet ver
wonderen als u gevraagd wordt waarheon ge reist, wien
ge gaat bezoeken, wat voor bagage ge bij u hebt. Vooral
dames zijn op dit punt zeer vrijmoedig, doch deelen ook
met het grootste gemak alles mede over haar eigen
reisplannen, haar familie en andere bijzonderhedenen
na vier uren met elkander gereisd te hebben, weet men
de namen van haar kinderen en dienstboden, en weet
men de geheele regeling en indeeling van haar leven.
En wat het merkwaardige is, juist die spraakzame
en onbescheiden reisgenooten onder de Russen zy'n de
aangenaamste. Waar zijn eenigszins barbaarsche naïve
teit vergezeld gaat van uiterlijke West-Europeesche be
schaving, wordt de Rus onverdragelijk. Dan is het
voortdurend spotten en lachen over de andere passa
giers, een loerend opnemen en een hoogmoedig afwijzen.
Dat zijn dan meestal dames, in ritselende zijde gekleed
en met groote brillanten in de ooren, die naar het
buitenland reizen, om het buitenland te kunnen be
schimpen. Zegt men een woord tegen baar, dan kijken
zjj u over den schonder aan, en antwoorden zoo kortaf,
dat men zich er niet voor de tweede maal aan waagt.
der hielp hem by do mishandeling. Toen een werkman
te hulp kwam, kreeg hy een steek in de keel, vlak by
de slagader. De twee aangevallenen werden, badende
in hun bloed, naar het ziekenhuis gebracht. De vader
canlie gesloten Deze school is rijk van leermiddelen
voorzien en doelmatig ingericht.
Van de bezichtigde kaasmakerijen was één een nar
ticulicr bedrijf, drie waren kaasfabrieken, d. w. z. kaa.s-
die de melk der leveranciers
ïs onherkenbaar verminkt en lag op sterven. De menigte makerijen die de melk der hweramaers v,x>r gemeen-
wilde den moordenaar te lijf. Hij en zyn moeder zijn schappelijke rekening vcl'^ kt'1; J^ ll('1;' kaf?s-
in hechtenis. makerij was uiterst primitief, maai bijzonder zindelijk
van hem te ontdekken.
De tot dusver vrijwel onbekende kunstenaar heeft, dank
zij deze eene handigheid plotseling een weieldvermaard- j 2eer ongenaakbaar schijnen de Noren. Wie niet aan
heul gekregen. j hen is voorgesteld, bestaat eenvoudig niet. Het kan
Lütte is de zoon van een eerzamen baibiei uit Eik- jeman(j gebeuren, dat hy als vreemdeling achttien uren
ner. Hoewel aanvankelijk bestemd vooi tanden-tech- met Noren in denzelfden coupé zit, en dan tot een
niker, waagde hij zich al spoedig op het glibbciige evenjang stilzwijgen veroordeeld is. Heeft een Noorsch
pad der kunst. Na eerst eenigen üjd bij „Schmieren 8prekend buitenlander de vermetelheid een medereiziger
te hebben gewerkt, trad hij 111 1903 op in het Kasmo- aan te spreken, dan is diens eerste gedachteDie
theater, Ie Berlijn. Het volgend jaar werd hij alseei- babbelaar is zeker een Duitscher." Dit alles verandert
ste jonge rol aan het Berlijnsche „Lustspielhaus ^ge- echter, zoodra men een aanbeveling van een vriend
plaatst. "Ten slotte kwam hij als regisseur te Neuren
berg, waar hij tevens een juweelenhandel dreef.
Deze laatste handel was voordeeliger dan zijn regis
seurs-baantje. Dikwijls toch kreeg hij van zijn direc
teur verlof en ging dan naar Parijs, Monaco en Mi
laan. Van zijne reizen bracht hij steeds halskettingen,
diademen, colliers, enz. mee, die hij verpandde of ver
kocht. Thans is gebleken, hoe hij aan het meerendeel
dezer kostbaarheden gekomen is. Want bij den juwe
lier Herzl, te Weenen. is hij hoewel te laat ont
dekt. Daar kwam hij dikwijls om verschillende siera
den te verkoopen. Hij gaf namelijk voor, dal hij en
zijne zuster Margaretha, die te Berlijn woonde, een
erfenis van zes millioen hadden gekregen, en dat zij
wijl de regeling van het een en ander moeilijkheden
met zich bracht, de kostbaarste sieraden wilden ver
koopen. Het zekere en voorname optreden van Lütte
heeft, of men by het uitstappen door een gemeenschap-
pelyken kennis wordt voorgesteld. Dan wordt de een
zelvige, onvriendelyko reisgenoot de gezelligste, vroolyk-
ste man van de wereld.
In het gesprek speelt do politiek do hoofdrol, en het
duurt niet lang, of er volgt een warme lofzang op zyn
land, dat met geen ander vergeleken kan worden.
Ook de Engelschman is niet toeschietelijk. Hy geeft
kort en beleefd antwoord, als hem iets gevraagd wordt,
en toont verder niet do minste belangstelling in andereu.
Reist hy met zyn familie, dan zijn de Engelschen mees
ter van den coupé en praten samen, alsof zij in hun
eigen huis waren.
Van de Romaansche volken is de Spanjaard de hof
felijkste reisgenoot, dien men zich kan voorstellen. De
Spanjaard biedt dadelijk aan zyn medereizigers zyn si
garetten, zyn levensmiddelen aanmaar hy zou vreemd
heel'l den juwelier Herzl geheel en al van de wijs -y
gebracht. Half Juni kwam Lütle weer terug met een °PkUken>.als z«n mtnoodiging woordelyk werd opgevat,
prachtig paarlen collier, dat na lang loven en bieden
voor 100.000 kronen verkocht werd. 13e tooneelspe-
ler eischte, dat hij het recht zou hebben, de paarlen
met 10 pet. winst weer terug te koopen. Hij kreeg het
geld en verwijderde zich daarmee. Ongeveer een uur
later kwam hij terug en reikte den juwelier een tele
gram over, afkomstig uil Berlijn, waarin stond:
„Geef de paarlen niet uit de hand, zonder ze te
verzegelen, zij konden eens verwisseld worden. Grete."
Lütte verzocht nu met dezen wensch van zijne zus
ter rekening te houden en de juwelier verzegelde in
egenwoordigheid van een zijner employés het doosje,
zoodat hy opeens met leege zakken bleef zitten
o—
In den trein treft men eigenaardige types aan, inter
nationale types, die allen hun kleine, nationale ken
merken vertoouen. De meest voorkomende daarvan is
wel de reiziger voor zaken, de commis-voyageur. Men
vindt hem in drie soorten, van de eerste" tot de derde
klasse. In de laatste vertelt hy de meeste grappen, en
vindt de opmerkzaamste toehoorders. Reist hy met
collega's, die er eenzelfde repertoire op nahouden, dan
wordt al heel spoedig de reisdeken over de knieën ge
legd en komen de kaarten te voorschijn.
Kinderen vormen een zeer geschikt aanknoopingspunt
waarin zich het collier bevond. Daarop begon Lütte j voor een gesprek op reis. Er is alleen dit nadeel bij,
nel gesprek over zijne rijke kennissen, die zoo gaaine t;at kinderen weldra alle aandacht voor zichzelf eischen,
juweelen kochten. Enfin, liet was het gewone opheh- 0n Sp0ec]jg een belemmering voor ieder gesprek worden.
Iers-praatje dat hij den goedgeloovigen juwelier op de g0n nj0f. aj ^0 p1-ebtig gezelschap vormen de reizigers
mouw spelde zoodat deze er m toestemde, hem vooi m0t V00l ban(jbagage, waarvoor zy het geheele net in
ongeveer 400.000 kronen aan sieraden mee te geven, gebruik nemen, en soms nog de plaatsen vullen boven-
Alleen zou een schoonzuster van Herzl, eene 33-jarige ^jen. Verder kan men reisgenooten treffen, die de
dame met Lutte mee naar Neurenberg gaan. En al- raaiBpjes 0pen 0f ^icht willen hebben, juist tegen den
dus geschiedde. Herzl had zijne schoonzuster nog op wenseb hunner medepassagiers in. Maar zoo zou ik nog een
het hart gedrukt, de sieraden toch vooral niet uit de p00sje kunnen voortgaanonaangename menschen ont-
hand te geven. moet men overal. Geduld, inschikkelijkheid en op zijn
ly Neuien!beig aangekomen, stegen Lutte en het fa- fjiiik ontreden zyn de beste hulpmiddelen daartegen
iii/vli/-l uon Hor? in hot vAArndomcto nrw£»l af AlArt .-*•
milielid van Herzl in het voornaamste hotel af. Men
besloot met de zaken tot den volgenden dag te wach
ten en den avond aangenaam door te brengen. Op
verzoek van Lütte kwam de koffer met juweelen in
Lülte's kamer; daarna gingen beiden per auto een tocht
je maken, en 's avonds soupeerde het tweetal heel
knusjes in hun hotel. Tegen 9 uur verontschuldigde!
Lütte zich wegens vermoeidheid en keerde niet meer
terug. Na verloop van een kwartier kwam een vriend
van Lütte de schoonzuster van Herzl meedeelen, dat
Lütte even naar Berlijn was gegaan, om ook bij zijne
zuster nog wat sieraden te halen.
Toen de dame, die eenigszins ongerust was geworden,
in Lütte's hotel-kamer kwam, vond zij den juweelen
koffer op zijn plaats en goed gesloten. Doch toen zij
hem opende, bleken de juweelen verdwenen. Da
delijk werden alle pogingen in het werk gesteld den
dief op te sporen, doch tot dusver is men er niet
in geslaagd hem gevangen te nemen. Men vermoedt,
dat hij zich nog te Neurenberg bevindt.
Reizen.
In een opstel onder het opschrift: „Hier en daar,"
vertelt het Handelsblad het een en ander over reizen.
Het leek ons belangwekkend genoeg om er onze le
zers iets uit mee te deelen.
l)e tijd van op reis gaan is weer daar. Niet voor
de betrekkelijk weinigen, die hun tijd maar voor het
kiezen hebben, die het geheele jaar doorhals het hun
invalt, den koffer kunnen pakken (of laten pakken)
en gaan waar het seizoen hun lokt; maar voor hen,
die zich naar verschillende omstandigheden, hoofdza
kelijk naar hunnen verloftijd of vacantie voor de kin
deren moeten schikken.
Het reizen is geheel iets anders geworden dan vroe
ger. In den lijd der diligence, trekschuit en dergelijke
vervoermiddelen had men den tijd. Men reisde werkelijk
voor zijn genoegen, en tot de genoegens van het rei
zen behoorden zeer zeker de gezellige, minder of meer
belangrijke gesprekken met zijn reisgenooten. Hoe lang
zamer de wielen draaiden des te sneller gingen de
tongen; binnen korten tijd was men op ae hoogte
vair de familie van zijn buurman, alsof men elkander
jaren gekend had. Met weemoed nam men afscheid,
en bleef vaak jaren lang samen in correspondentie.
Hoe verder de reis ging, des te voornamer waren
de reizigers. Wie over de grenzen van zijn landje ging,
was al „een heele Piet,"; die een reis ging doen naar
Frankrijk of Italië moest geen alledaagsch persoon zijn.
Het is een eigenaardigheid der stoommachine, dat zij
het onderscheid tusschen menschen en menschen nit-
wischt, en de wielen der groote locomotieven verplet-
Het laatste gebruike men echter met voorzichtigheid.
Eén ding is zeker: prettig reisgezelschap en een gezel
lig gesprek verhoogen het genot van onze vacantie, en
doeri ons de soms wel eens lange uren in den trein
vergeten.
Ecu nieuwe Kerk.
O.-L.-Vrouwekerk van Antwerpen zal niet lang meer
op den naam van grootste kerk van België aanspraak
mogen maken. Zij zal welhaast overvleugeld zijn dooi
de nieuwe kerk van het H. Hart, te Brussel.
Ziehier wat de XXe Siècle daarover meedeelt:
„Tusschen dit en eene maand zal de aanbesteding
plaats hebben van de eerste werken, het is te zeggen
van de grondvesten der basiliek van het II. Hart, op
het hoogste van Ste-Elisabethspark, te Brussel. De plan
nen van dat monument zijn gemaakt door den Gen
tenaar Langerock, bouwmeester te Leuven.
De kerk zal tien tot elf millioen kosten. Zij zai een
lengte hebben van 110 meters, dezelfde lengte als die
van Ste-Gudulakerk, te Brussel. De hoofdkerk van Me-
chelen -is 94 m. lang; O.-L.-Vrouwekerk, te Antwer
pen 117; de kerk van het H. Hart, te Montmartre (Pa
rijs) 100; de domkerk van Keulen, 119.
De groote kruisbeuk zal 54 meters lang zijn. Die
van Ste-Gudula is er 20; St. Rombauts, te Mechelen,
27, de domkerk van Keulen 45; de kerk van Mont
martre 46.
De vorst zal 34 meters hoog zijn, tegen Studula
26, Mechelen 27, Keulen 45 en Montmartre 46.
De middentoren, daarin begrepen de naald, tot aan
den voet van het kruis, zal eene hoogte hebben van
139 meters. Die van het stadhuis te Brussel is 114
meters hoog; die van Keulen 157; die van O.-L.-V., te
Antwerpen, 123.
De geheele oppervlakte der kerk zal 5330 v. m. zijn;
die der hoofdkerk van Mechelen is 3870; die van Ö.-
L.-V., te Antwerpen 4960die der domkerk van Keu
len, 6166 meters. De basiliek zal 9000 personen kun
nen bevatten. I
Zij zal zeven torens hebbentwee op den voorge
vel; ecnen aan ieder uiteinde van den kruisbeuk; een
middentoren en twee op den achterkant. Onder den
koor zal er eene krocht zijn.
Tot hiertoe hebben de inschrijvingen nagenoeg een
millioen opgebracht. Eenige dagen geleden werd, door
een enkelen persoon, nog eene gift van 200.00® fr.
gedaan.
Een vermogen uit de stalen pen.
Pennen schijnen met pillen en cacao in zoover over
een te komen, dat ze hun vervaardigers een onbezorg-
AAA11- J - i -l
In het blad van dr. Kuyper, de Standaard, wordt
het Driemanschap besproken, dat bij de laatste Sta
tenverkiezing gezamenlijk tegen de Kerkelijke» optrad.
Dat driemanschap bestond uit de heeren: Ivdeman
(oud-liberaal) Goeman Borgesius (unie-liberaal) en
Marchant (vrijzinnig-democraat.)
Dal deze beoordeeling niet zoo heel vriendelijk uit
viel, zal men zich wel kunnen begrijpen.
Hieronder volgt dan in hoofdzaak wat de Standaard
schreef
Mr. Tydeman vertegenwoordigt al de stroeve, hooge
deftigheid van de liberalen uit de tweede helft dei-
vorige eeuw. Bij hem is de uitwendige, zichzelf beheer-
schende kalmte, ook al verraadt blik en woordkeus
niet zelden de felheid van den afkeer dien hij aan
de Christelijke jiartijen toedraagt. Persoonlijk is die
afkeer niet.
De haal tegen „de fijnen" is hem een erfstuk, dat
hij in den d'oor hem aanvaarden boedel der liberalen
uit een vroegere periode gevonden heeft. Hij zou ach
ten de traditie» zijner beste voorgangers te verlooche
nen, indien hij op dit punt toegaf. Te Gorkum sprong
het dan ook in het oog, hoe hij veel scherper dan de
heeren Borgesius en Marchant zich in dezen boozen
toon hooien liet. Waar ooit inspiratie van hem uit
gaat, zal het altoos inspiratie in dien geest zijn. Het
is de Kappeyne-pretenlie die in hem naleeft, en die
uit hem spreekt met overtuiging, talent en taaie vast
houdendheid. Juist alzoo de man om in een oogen-
blik van versagen, ..gelijk nu, hel schier gebluschte
vuur weer aan te blazen, en de nu ingedrukte veer
nogmaals te doen opspringen.
Een heel andere figuur is de heer Goeman Bor
gesius, dien men wel eens, en niet geheel ten onrechte
een lichamelijk en geestelijk perpetuum mobile heeft
genoemd. Wie hem uil zijn Kamerbank of op een
meeling spreken hoorde, zag niet alleen het hoofd zelf,
maar van dal hoofd oog en lippen, en onder die lip
pen heel het lichaam met armen en handen, en tot
de voeten toe, in gestadige beweging. En wie hem
in zijn geestelijken en politieken gedachtengang gevolgd
heeft, moet wel erkennen, dat lichaam en geest bij
dezen politicus in volkomen harmonie leven. Altoos
trillen, steeds slingeren en wisselen. Het typische tegen
beeld van het semper idem. Een kleur verschietend
politiek gedoe.
Juist dus datgene, wat mr. Tydeman zoo ten eenen-
male mist. Wat bij hem stroefheid is, is bij Borgesius
enkel soepelheid. Mr. Tydeman zingt één aria, altoos
dezelfde. Mr. Goeman Borgesius heeft op eiken vin
ger een anderen deun. Maar juist hiermee hangt bij
den laatste saam zijn ongelooflijke vaardigheid van aan
passing aan de toestanden. Iets bijna cameleontisch.
Men heeft van zijn slimheid, een enkele zelfs van
zijn sluwheid, gesproken. Gaat men niet veiliger door
te spreken van zijn onuitputtelijke ressources'? Ge her
innert u zijn gestie bij de jongste drankwet. Toen het
ontwerp uitkwam, was hij enthusiast ervoor. Een prach
tige wet. Dat was de positie, die bij hem een prime
sautier innam. Was hij niet de voorzitter van den
grooten Bond tegen het drankmisbruik'? Tweede bedrijf:
Hem woei een gewaarwording aan, dat er uit dit ont
werp politieke munt is te slaan. Travestissement 5 vue.
Hij gaat ditzelfde ontwerp bestrijden. Er komt oppo
sitie van Roomsche zijde. Hij er als de kippen bij,
om zich aan die oppositie aan te sluiten. Toch berust
hij nog, tot het slotbedrijf komt. En nu krijgt ge een
deftige allocutie urbi et orbi, dat hij wel tegenstemmen
moet. Hoe soepel en rijk moet een geest wel niet
zijn, die zulk een volte face in minder dan geen tijd
doorloopt. En toch, haast nog sterker was zijn toe
schieten op mr. Schokking, om een orthodox-theologi
sche faculteit in Leiden, Utrecht en Groningen te her
stellen. Ook hier zat politieke munt in. En weer sloeg
mr. Borgesius zijn slag.
Oordeel nu, dat zulk een vaardige mobiliteit den
politieken ernst in verdenking kan brengen, toch zult
ge niet loochenen kunnen, dat er in zulk een perpe
tuum mobile (de zedelijke waardeering er van nu bui
ten rekening gelaten) een ongemeene kracht schuilt
voor den aanval, d ie tegen u loskomt.
In de Kamer moet hij nu reeds gezegd hebben: Ja,
ik zit nu als Job op mijn aschhoop, maar Job kwam
er weer bovenop. En denk er om, dat dit bij zoo
vindingrijken geest als hem eigen is, een diepen zin
kan hebben. Verlegen staat hij nooit.
Van minder politieke kracht is de derde in den
bond, cle heer March-anl, maar ook hij heeft eigenschap
pen, die, op zichzelf w aardeloos, gevoegd bij wat het
duo vertegenwoordigt, u duur kunnen te staan komen.
Hij is noch stroef, noch duikt hij om u uit zijn
schuilhoek te bespringen; veeleer is hij doorzettend,
slechts één tred kennend, altoos doldriftig. Hij is niet
als mr. Drucker stil denker, noch als de heer Bos
lokkend door zijn uitstalling wfh billijkheden, maar ra
dicaal dweper, met al den gloed van de bezieling aan
den dweper eigen.
Als mr. Tydeman te veel aarzelt en mr. Goeman
Borgesius zich te veel kronkelt, pakt hij beiden onder
den arm en zet ze, af ze willen of niet willen, een
eind vooruit. Voor hem zijn beiden, Tydeman en Bor
gesius, achterlijke drentelaars. De socialisten prikke
len hem dat ze vooruit zijn. Hij wil ook vooruit,
en de andere twee moeten mee. Dat dit spaak kan
loopen, en nu met Staal spaak liep, is juist, maar
vergeet daarom de voortstuwende kracht niet, die van
zulk een impetueuzen geest uitgaat."
13e kazen worden wekelijks naar de markt te Scha-
gen of te Alkmaar gezonden.
De kaasfabrieken zijn zeer goedkoop en eenvoudig
gebouwd, ze zijn van binnen evenwel zeer doelmatig
ingericht.
13e kaasbergplaats op den zolder houd ik evenwel
voor minder practisch, daar de kazen in den zomer
te warm, in den winter te koud liggen. Dat er aan
het opslaan van kaas in Nederland zoo weinig aan
dacht wordt geschonken, wordt hierdoor verklaard, dat
de meeste kazen reeds, als zij 6 of 8 dagen oud zijn
naar de markt worden gebracht. Het rijp worden ge
beurt in de pakhuizen der groothandelaren. 13e avond-
melk is, wanneer zij geleverd wordt, afgeroomd, de
morgenmelk niet; zij wordl naar het vetgehalte be
taald. De melk wordt uit de hand afgeroomd, I)00r
vijf kaasmakerijen wordt gezamenlijk één controleur
aangesteld, die wekelijks proeven neemt en de melk
onderzoeken moet.
De opbrengst aan kazen was over het algemeen goed.
Dat de kaasmakerijen gunstig werken, ligt in de eerste
plaats aan de weinige bedrijfskosten en verder aan de
bijzonder gunstige afzettoestanden. Een Hollandsche
kaasmakerij, die haar product wekelijks op de nabij
gelegen markt brengt en terstond geld krijgt, heeft veel
minder onkosten dan de Nederrijnsche kaasmakerijen
met den kleinhandel.
De schrijver trekt uil zijn beschouwingen de vol
gende conclusies
De fabricage van de Edammer kaas wordt in Hol
land in veel sterkere mate dan aan den Neder-Rijn
bedreven, begunstigd door de uitstekende veefokkerij
en melkproductie aan den eenen kant, de voortreffe
lijke afzettoestanden aan den anderen kant. In de tech
niek is Nederland den Neder-Rijn niet vooruit, maai
er wordt met grooten ijver met behulp van zuivel-
consulenten, proefstations en zuivelscholen aan de ver
betering der kaasfabricage gewerkt.. Al zijn Zwitserland
en Zuid-Duitsehland verder in de techniek der kaas
makerij, toch is het van het grootste belang, hel slre-
ven in Nederland met aandacht te volgen. Met de
verbetering der techniek moet hel streven tot verbe
tering der afzettoestanden hand in hand gaan. Zeker
zullen er weer andere wegen ingeslagen moeten worden.
De concurrentie legen Nederland zullen we slechts zoo
lang kunnen uithouden als de Neder-Rijnsche kaas
makerijen den naam behouden, dat hare waar beter
is dan de Hollandsche.
Pettener Zeewering;.
Donderdag werd door het Prov. bestuur 'van Noord-
Holland te Haarlem aanbesteedBestek 150. De ver
zwaring van den buitenduinregel benoorden de Pettemer
Zeewering met bijkomende werken: Raming f4500.
Laagste inschrijversGebrs. Appeldoorn te Egmond
Binnen, voor f3852.
Een treurige zaak
houdt te Leeuwarden de gemoederen bezig. Een zeer
geacht 47-jarig onderwijzer aan rle onlangs opgerichte
nieuwe openbare school voor uitgebreid lager onderwijs,
tevens leeraarr aan de burgeravondschool, zal den 8 Juli
moeten terechtstaan wegens diefstal van een hoeveel
heid bloemen en planten, takken van planten en een
beukenboompjo, gepleegd in het Oranjepark in do maan
den Mei en Juni j.1.
Lieflijk.
Twee agenten van politie hebben Woensdagavond in
een woning aan de Pieter Jacobst.raat te Amsterdam
een man ontzet, die door zijne vrouw en eene schoon
zuster werd mishandeld. Hij was duchtig met haarspel
den in het aangezicht gekrabd, maar had zich zyner.tyds
ook niet onbetuigd gelaten. Zyn wapen bestond in een
zaag, waarmede hy beide vrouwen eenige lichte ver
wondingen had toegebracht. De vrouwen zyn in het
Binnengasthuis verbonden.
I3c .Voord-Hollandsche kaas door een Duitscher
beoordeeld.
Aan de Alkm. Crt. werd door een welwillend stadge
noot inzage gegeven van het laatste nummer van de
Allgiiuer Molkerei Zeitung, waarin een artikel was over
genomen uit het Landwirtschaftliche Zeitschrift fürdie
Rheinprovinz. Het artikel is geschreven door den di
recteur Muller van het zuivelleer- en proefstation te
Griethausen, diie met een directeur van een zuivelfa
briek een studiereis heeft gemaakt in Noord-Holland.
Het eerst werd Hoorn bezocht. Het Landbouwproef
station vond men „zeer goed ingericht." Ook over het
laboratorium van dr. Schey wordt gesproken:
Van hier gaat ook hoofdzakelijk het streven uit. om
door fabricage van Edammer kaas met gewaarborgd vet
gehalte den roem (die door fabricage van steeds ma
gerder waar zeeip verbleek! was) en daarmede den af
zet weder te verhoogen. Tot nog toe wordt dit slreven
lang niet genoeg met goeden uilslag bekroond. Bij den
Oond van kaasfabrieken, die kazen met een vetgehalte
van 40 pet. in de droge-stofmassa garandeert, heb
ben zich tot nu toe slechts ongeveer 25, voor
terden weldra in hun vaart alle bijzondere reciitcn den ouden hun kroost (dat wil zeggen bet kroost 1 gróotsTe",deerklêtaere^kaaTm^erijen'aanKs(otên"*croot
en voorrechten. „Sinds men zoo snel vooruitkomt, wordl der fabrikanten) een zorgenvry leven verschaffen, althans fere fs lechts drie Een van de grootste "moeilijkheden
er weinige.- gepraat; nu „alles" rent, ontmoet men'zelden 18 de byzondere gemeenschappelijke eigenaardigheid L wel de me Uev^i. g wrder fe omstaSdd da
iemand." Be groote massa is afgedeeld in klassen, van Engelsche producten van die soort. Zoo juist is op de handd nog bHna hm'recK
d,e soort hij soort van stad tot stad gesleept wor- den gezegende» ouderdom van twoe-en-tachtig jaa? HetLffie s&
.bij soort van stad tot stad gesleept wor
den. Het reizen, vroeger een daad, is een toestand
geworden, en wel een toestand, waaruit ieder zich liefst
zoo spoedig mogelijk wil vrijmaken. Het genot is een
noodzakelijkheid geworden, een lastig overgangstijdperk.
Zoo komt het dat de reizigers maar zelden in een
prettige stemming verkeeren, maar nog al vaak af- 0
getrokken, knorrig en wantrouwend zijn en geen lust z6 de helft vermaakte aan liefdadige instellingen,
hebben om te praten.
Vooral in de tweede klasse kan men zijn opmerkin
gen maken, omdat men daar hoofdzakelijk de meest Yau
verschillende jnenschen bij elkandei vindt, li/igeiilijk keien Münzel, dat in een woning als een stal huist wmwo jaicB uczcuuc mmu ueieveu ais iNeaeriana en
js elke spoorwegreis een langere of kortere gevangen- en bovendien nog menschenen den kost heeft, was Allgiiu. Het schijnt mij daarom van belang aan het
0 JICIZA;UUÜ uiii iivi Aaaavvim um viyü ïiaiivi*-.
komen te" overlijden miss Ellen Perry, de eenige over- door levering van vette kaas met ^n gewaarDorga vei-
levende oudste dochter van den wereldbekenden ponnen- gehalte te doen stijgen, vinden wij in nei geuieu uei
fabrikant Perry en tevens de grootste a mdeelhoudster Limburgsche kaasmakerij in Allgau, evenwei mei
in do firma Perry and Son. De overledene liet oen
fortuin na van drie hondord duizend pond sterling
(meer dan drie en een half millioen gulden) waarvan
„;i Ar.
Beestachtig.
In de arbeiderswijk van Frankfort a.d. Main is een
ontzettende misdaad gepleegd. In het gezin van ze
ITAHAV» TlfV4«»»Al J i- -
zelfde negatieve gevolg. Zoolang de groothandel geen
belang stelt in gewaarborgde vette kaas en de wetgeving
de zaak niet ter hand neemt zal het streven tevergeefs
zijn of er zal slechts door langdurigen, volhardenden
arbeid iets te bereiken zijn. Daar de Neder-Rijnsche
kaasmakerijen ,ook reeds beginnen hun kaas minder
vet te maken, is het zeer waarschijnlijk, dal wij binnen
enkele jaren dezelfde ramp beleven als Nederland en
Koegras. Velen buiten deze streek denken by het
noemen van den naam „Koogras" aan een uithoek van
Noord-Holland, waarvan, o, zoo weinig goeds te vertel
len valt. Zy denken aan een oord, afgelegen van het
verkeer; aan ondankbaar weideland, dat by een eenigs
zins drogen zomer een dor en kaal aanzien heeftaan
slechte zandwegen; aan hofsteden, aan vee, de kenmer
ken met zich voerend van een zwaren stryd om hot
bestaan; kortom, men gelooft nog vaak „Koegras" als
een streek, waarvan men in den achterhoek van ons
land de evenknieën vindt. Zóó was het eertijds. Maar
kom nu eens' Wat een ommekeer,eene verandering en
een vooruitgang in het laatste tiental jaren. Geen
stemmen zullen er meer in onze Staten opgaan om
deze streek aan de golven prys te geven, omdat de
koster, van onderhoud der zeeweringen de waarde dei-
beschermde landen verre overtreffen. De tyd ligt
achter ons, dat hofsteden met 70 a 80 II.A. land voor
f 3000 a f 4000 nauwelyks koopers vondendat men
op plaatsen van die grootte ternauwernood een bestaan
kon vinden.
Koegras is welvarend geworden. Dank zjj het milde
ed oordeelkundig gebruik van hulpmeststoffen, dank zjj
den bouw van 100 inmalingsmolens, dank zjj de
meerdere verdeeling der landerijen, is de waarde van
het land meer dan vertienvoudigd, de veestapel aanzien
lijk vergroot en mag deze gezien worden,de bevolking meer
dan verdubbeld. Jaarljjks vinden de landbouwproducten
grooter afzet. Twee kaasfabrieken werken reeds met
succes, terwijl er stemmen opgaan tot stichting van een
derde.
Door het optreden van een krachtig polderbestuur zjjn
tal van verbeteringen aangebracht of in uitzicht gestold.
Alle wegen zjjn reeds begrint en zjjn of worden van een
flink klinkerpad voorziende bruggen zjjn vernieuwd,
voor toevoer van bomaiingswater is gezorgd.
Dageljjks stoppen een tiental Ireinen op verzoek aan
de halte „Koegras", terwijl tweemaal's weeks een motor
zorgt voor bet vervoer van de produkten naar do markt
te Alkmaar.
Ook het vereenigingsleven, als teeken van meerdere
welvaart en vooruitgang, ontwaakt. Naast een rede-
rykeiska-ner hebben we een fanfarecorps, een jjsclubon
een vereeniging „Koegrasser Belang", wier doel o. m. is,
bevordering van alles, wat in het belang dezer streek
geacht wordt. Waar zoo alles een hoogere vlucht neemt,
daar wordt ook dringend de behoefte gevoeld aan een
centrum, een middelpunt voor den geheelen polder,
'tls daarom goed gezien, dat de heeren LOOPUIJT c. s.
het initiatief genomen hebben tot stichting van oen
dorp in het midden van Koegras. Flink behardo en
breede wegen zyn in het toekomstig dorp aangelegd.
Bouwterreinen van pl.m. 900 MJ. zyn gekaveld en tegen
zeer billijke voorwaarden te koop. De heer J. v. d. VEER
te Koegras, gem. Helder, is bereid alle inlichtingen te
verschaffon. Een timmerman, een metselaar en een
schilder hebben er zich reeds gevestigd; terreinen voor
een hulppostkantoor, een poldergebouw en een kerk
zjjn aangewezen. Tal van neringdoenden, als een schoon
maker, zadelmaker, kleermaker, handelaars in groenten
en landbouwbenoodigdheden enz., zullen er bestaan kun
nen vinden. Tuiniers zouden togen matigen prijs grond
kunnen huren of koopen voor kweekerij, bloembollen
teelt enz.; wart ook hiervoor is het land geschikt,
getuige de proeven, die elders in dezen polder met uit
stekend succes genomen zyn. Het kan dan ook niet
anders, of door geestkracht en ondernemingsgeest zal
„Loopuytdorp" als middelpunt van .Het Koegras", een
maal een schitterend figuur maken in de rjj van
Noord-Ilolland's dorpen.
—o—
