BU.
Tweede Kamer.
Plaatselijk Nieuws.
Predikbeurten.
Burgerlijke Stand.
Kantongerecht te Schagen.
nam menMér^ïlinigtf^ilU nsugf4dl$jj?dt;DJor ^qj minister. lm
.eik- gelokt. werd in die stad de trein gevolgd door I wikkeling heeft de jongelingschap, lichamelijke
iderden.' De straten en grachten onuenroDt I ni»t hnter vi
>1 klein en groot. Te 6 uur ruim
inkomsten moeten derven. Er Geschiedenis, bestaande in bijbelsche geschiedenis
na
alw"
wer<J
•ots
Het
aan de
deze to<
ngen, dil
1 indruk bij
'den die laatsten
in Amsterdam groot,
Nog dagen lang
cheid-^öx'
Va uui,- d kinderen meest allen
phaald.t thilde aan de landbou-
tte hie^oor nog wel tijd wisten
prachtig geslaagd en een woord
Isie is hier zeker niet misplaatst,
heeft ook die naar Amsterdam met
ÉleiSfflngen, dirGle school reeds hadden verlaten, een
erlJLi indruk bij de kinderen achtergelaten. Och,
-n„ i-tctKn ook genoten! Wat was het
mooi. verrassend. Neen.
zullen zij er over spreken en
geleerd hebben zij er zeker veel door. Artis, het Pa
leis enKrasnapolsky, waar gedineerd werd, ze
zullen nooit uit de herinnering der kinderen gaan. Ook
deza commissie komt zeker een tvoord van hulde toe.
Zij heeft een zware taak met groote verantw oordelijkheid
geheel naar behooren verricht
Anna Paulowna.
Ü6 uitkeering, door het Rijk aan deze gemeente, in
gevolge art. 1 der wet tot regeling der financiöele ver
houding tusschen het Rijk en de gemeenten
üHBHlBAlHfaaaAr- U 1
waren
werd de
koers gezet
1 >=-- tAncroiincrw.haD. lKhameniKe oniw I ambtenaar bb de Schutterij waren, een vergoeding toe bare school worden gehouden. Verkeerd vond hii
Dat kost 40 mille per jaar 1111 „i4.
opgepropt
boot weer
naar
keling brood noodig
worden dan
monie d. w. z.
UIVIMV
spieren en lichaamsdeeien.
„Mens sana in corpore sano" staat geschreven in het
vaandel der gymnastenSlechts in een gezond lichaam
|l. Dis voor
1908 bepaald op f 7534.18. Dit bedrag wordt berekend
naar het aantal inwoners op 1 Januari van het jaar.
- Anna Paulowna.
In het afgeloopen halfjaar werden uit deze gemeente
deor het Rijk overgenomen 7 runderen, welke lijdende
bevonden aan clinische tuberculose, terwijl in
6 aanvragen tot overname zijn afge
waren
datzelfde
wezen.
tijdvak
1, 2 en 3 Juli.
VAN VLIJMEN
en deze kan niet beter verkregen
r Kymnastiek die zich toelegt op har-
op gelijktijdige ontwikkeling van alle
msdeelen.
in corpore sano'
v annuv.
mnastenSlee1-'
kan een gezonde ziel huizen.
Zoo'n gezonde ziel komt iedereen te pas, zelfs bij mi
litaire oefeningen.
Het antwoord van den Minister aan den beer
THOMSON inzake de militaire rochtsbegrippen,
cificeerd door de voorbeelden daarbij aangehaald het
blijkt dat de bestrafte en het Hoos Milil
3 DüBuaiw v»»
rechtshof in het gelijk gestelde Kapitein de heer Tboin
bewees, dat de minister hangt aan oude
~I Ai*\ /la ofrof üttraf".
son zelf is
en verouderde begrippen
Die kolonel, die de straf eerst
had toegediend en, naaat net a. JU.. VA. UOUl AAWV»
seerd, de straf toch weer op den conduitestaat noteerde,
s t dat doen meende Z. E. omdat de '■"^inmonten
üJv-fl fanlomnt
m 0 S 1
den krachtigen steun van
van ieder weldenkertde in
De heer VAN VLdJMJtrt die zoo fel Minister VAN
RAPPARD had bestreden en mede oorzaak was van
diens val, stond nu aan de spits der verdedigers van
Minister SABRON; laat ons het erkennen: terwijl hij
bleef in zijn rol. Ik wil waar voor mijn geld, had
hij Minister Van Rappard toegeroepen en die waar
krijgt hij nu: meer mannetjes.
Dat meer mannetjes, meer geld kosten en het land
er toch niet meer verdedigbaar door wordt, dat doet er
minder toe; als er maar meer waar voor de centjes
komt!
De ministers Staal en VAN RAPPARD zorgden niet
voldoende voor de weerkracht en hebben mitsdien niet
gehandeld in overeenstemming met art. 18 van de
grondwet. Zij hebben niet gezorgd voor voldoende
oefening der manschappen en voor kader. Deze mi
nister wèl 6. Maanden oefeningstijd is te weinig, dat
moet 8J maand worden, en dat wil minister Sabron
ook. Daarom heeft de heer VAN VLIJMEN in dezen
minister, dien hij sinds jaren kent, een onbeperkt ver
trouwen.
Als vakman staat hjj zeer hoog. Dat kan waar zijn.
Maar het is toch zaak om op 2 zaken die thans op den
voorgrond treden, de aandacht te vestigen, te weten:
'8 ministers optreden in zake het blijvend
ten opzichte der militaire rechtsbe-
nadat het H. M. G. haar had gecas-
ïduiteetaat noteerde,
eglementen
hem dat voorschreven. Dat zulke reglementen dan niet
deugen en dat de vorm en de wiize waarop dit geschiedt
enorm veel afdoen, voelde de minister niet.
Wie zooveel jaren in een bepaald gareel heeft geloo-
pen, stapt er niet gemakkelijk weer uit.
De minister maakte er den heer Thomson een ver
wfjt van, dat hij al deze dingen hier, in de Kamer, had
ter sprake gebracht. Wat moesten de manschappon en
onderofficieren daarvan wel denken! Natuurlp zag de
heer THOMSON daarvan niets in; integendeel vond hij
het zeer gewenscht den vinger te leggen op de rotte
plekken en hij had daarbij
den heer MARCHANT en
den lande.
Bü de verdere behandeling der begrooting is, in het
geschil tusschen den Minister en deD heer THOMSON
over de rechtspleging in het legér, nog van belang de
opinie van den heer VERHEIJ, van oudsher de liberale
specialiteit in oorlogszaken. Deze is van oordeal dat de
minister een onjuiste behandeling .van zaken heeft trach
ten te verdedigen, misschien zelfs heeft trachten te ver
goelijken. De minister beeft blp baar, naar de heer
Verhey meent, een geheel andere opvatting omtrent
aard en wezen van beoordeeling door officieren, dan hij.
Hier is geen sprake meer van stelsel, maar van
verwording.
Dat is inderdaad kras gezegd. Over de zaak-Thomson
als we het eens zoo noemen mogen is nog lang
door verscheidene sprekers het woord gevoerd. De
den minister en blijkbaar tenslotte ook
aan hen, die 10 of meer jaren hij gaarne aanbevelen, maar" kon moeilijk op dTonen
rt TTorrrnaHirKr Kom ophnol roonlftn croV» nn /T TTj .f
en
verdedigers dan toch nog wel, iets
minister zen »vdiuvu,
de militaire rechtsbedoeling ontbreekt. De minister
J te hebben, dat de rechtsbe-
de
aan wJl
verklaarde nooit beweerd
deeiing in het leger het beste js dat te krijgen isook
dat er verbetering moet komen zonder al te groote
schokken.
De commandeerende officier beeft niet het recht ge
kregen onder eede te hoorendient ook volgens den
minister, verandering te komen.
Dat is het succes, dat de heer THOMSON heeft be
haald.
Bij de artikels-gewpe behandeling der oorlogsbegroo-
had Aa TER LAAN bii art. 22 een amendt
te kennen.
De h.h. MEES en DE KLERK vinden 10 jaar 10
„aar is genomen omdat het aansluit bü de pensioenwet
te lang en stellen voor 5 jaar te bepalen.
De minister zegt overweging toe om in dat geval ge-
durenoe ten hoogste 5 jaar een gratificatie toe te ken
nen. Z. E. belooft echter niets. De h.b. Mees en De
Klerk echter nemen genoegen met die belofte en de
minister zal er dus niet meer onderuit kunnen.
Het slot der zitting is de afdoening van het wets
ontwerp tot invoering van den «-ettelijken
Amsterdamschen tijd. De heer DE VISSER met 5 an
dere heeren dienden een motie in tot invoering den
midden-Europeeschen tijd, maar trokken haar gauw
weer in om geen vertraging te doen ontstaan.
Met 62 tegen II stemmen wordt de Amsterdam-
sche tijd wettelijk gesanotionneerd.
De Kamer gaat met zomervacantie naar huis.
Uitspraken van 2 Juli 1908.
H. M. te Schoorldam, motorreglement, f8 of 4 dagen.
A. S. te Wieringerwaaid, pol. overtr., f 10 of 4 dagen.
H. de W. te Winkel, jachtwet, f3 of 2 dagen. C. v. d.
VI. te Petten, ontslagen van rechtsv. P. V. te War-
menhuizen, motorreglemont, fl of 1 dag. Jj. D. te
Warmenhuizen, motorreglement, fl of 1 dag. P. J. te
Warmenhuizen, motorieglement, f 1 of 1 dag. A. S.
h./v. N. C. te Burgerprug, pol. oVertr), fl óf 1 dag. A.
K. te Winkel, art. 426 Str., f3 of 2 dagen. C. B. te
Petten, art. 458 Str., een boete van f2 of 2 dagen en
een boete van f4 of 2 dagen.
J. B., Westfr.dyk, Zijpe, prov. reglfl of 1 dag.
D. W., (Vestfr.dyk, Zijpe, prov. regl., f i of 1 dag. C. K.
te Wieringerwaard, leerplicht, f0.50 of 1 dag. P. H.,
zonder bekende woonplaats, art. 453 Str., f 5 of 3 dagen.
S. K. te Schagen, art. 453 Str., f3 of 3 dagen. A. S. te
Schagen, art. 453 Str., 'f of 2 (jagen. G. 8. te Burger-
brug, pol. overtr, f2 of 1 dag. P. Z. te Callantsoog,
art. 459 Str., 2 boeten een van fl of 1 dag en een
van f 4 of 2 dagen. M. Th. M. te Schagen, pol. overtr.,
fl of 1 dag. J. R. te Schagen, motorregl., f2 of 2
dagen. B. te Schagen, motorregl., fl of 1 dag. J. B.
te De Kreil, Barsingorhorn, leerplichtwet, 6 dagen hech
tenis. A. O. te Nieuwe Niedorp, motorregl., fl of 1
dag. J. K. te Schagen, motorregl., f2 of 2 dagen. C.
S. te Winkel-Weere, motorregl., f2 of 1 dag. J. de W.
te Zijpe, f 10 of 4 dagen. G. B. te Zijpe,
Buurtje, art 431 Str., f 1 of dagen. N. K. te Helder,
art. 431 Str., f2 of 2 dagen. J. K. te Anna Paulownaj
poL overtr., f2 of 1 dag.
gezochte voorcursussen uitgaande van het huisgezin, de
gemeente, enz. Dan liever maar beginnen bjj het begin
dus met de Batavieren en zoo verder de heele geschié
denis door gaan, vergelijkende het nü met het verleden.
Leerleesboeken achtte spreker alleen goed als herhaling
De kunst van vertellen, kennis en liefde voor geschift,
denis moeten eigenlijk de grondslagen zjjn van het on-
derwijs in dit vak. Aanschouwelijk dramatisch wil hal
gegeven worden zal het vruchtdragend wezen Niet t«
veel licht laten vallen op het leelijke, maar helder doen
uitkomen het mooie in elk tijdvak. Ook niet te veel
moraliseeren. De feiten spreken genoeg voor zich zelf
en het kind trekt nu of later zijn conclusies wel. De
geest is een stille werker. Dat neutraal onderwijs heel
moeilijk te geven is, spreekt van zelf. Elk onderwijzer
drukt zjjn persoonlijken stempel op zijn onderwijs, ook
bjj geschiedenis. Maar den weg der ware neutraliteit,
dat is met wijsheid zoeken naar het geschikte voor het
kind, met ontwijking van alles wat kwetsend Kan zjjn
voor andersdenkenden, zoeke ieder met ernst bij het
onderwijzen onzer geschiedenis. (Applaus.)
Voorzitter dankte den neer v. Rjjsens voor zijne zaak
rijke en schoone voordracht, waarna de schoolkinderen
van den heer Stadt eenige nummers zang ten beste
gaven. Het luid applaus bewees den kleinen en hun
leider, dat de liederen en de wijze van voordracht zeer
in den smaak der aanwezigen vielen.
De inmiddels ter vergadering gekomen burgemeester
van Wieringerwaard werd door den Voorzitter hartelijk
welkom geheeten.
Na de pauze werd bekend gemaakt, dat tot bestuur»,
leden waren gekozen mej. v. d. Veen (aftredend) en de
heer P. Stadt in de plaats van den heer M. Visser tft
Schagen, die als zoodanig bedankt had. 123 Onderwijzers
en onderwijzeressen hadden de presentielijst geteekenj.
Een flinke vergadering dus.
Met zeer toegejuichten zang van mej. Zijp en van de
kinderen onder leiding van den heer Stadt begonnen
verder op aangename wijze de werkzaamheden van de
namiddagvergadering. De hulde, aan die allen gebracht,
door Voorzitter, was wèl verdiend.
De heer A. W. Steilwagen, oud-leeraar van het gym-'
nasium te Den Haag, hield een boeiende voordracht
over Constantijn Huygens, wien hij zeide «eer te be
wonderen. Qp hoogst aangename wijze vertelde hij de
levensgeschiedenis van den dichter, afgewisseld door tal
van, geestige opmerkingen en verhalen, en droeg hjj
onderscheidene gedichten van Hhygens voor. De ver
gadering volgde met alle aandacht sprekers rede en
toonde aan het eind» d«or een luid applaus, van harte
in te stemmen met de woorden van lof en dank, he«
door Voorzitter gebracht.
Als plaats voor de vergadering in 1909 werd Schagen
het beste genoemd. Voorzitter zou echter de bepaling
van die plaats van omstandigheden willen laten afhan
gen en de vergadering daaromtrent zich niet bindend
willen laten uitspreken. Aldus geschiedde.
Nadat hierop de heeren Nobel en Korver nog dank
hadden gebracht namens de schoolcommissiën te Scha
gen en Den Helder voor de ontvangen uitnoodiging en
de heer v. Rijsens den, voorzitter gecomplimenteerd had
met de zoo goed geslaagde vergadering,, sloot de heer
Brugmans qp gebruikelijke wijze de bijeenkomst met
allen een hartelijk „wel thuis!" te wenschen.
het b 1 jj-
zljn opvattingen
grippen.
De heer VAM VLIJMEN sprak ook over
vend gedeelte en verdedigde de door don minister
genomen maatregelen met de bewering dat de 2200
dienstbaar gemaakt worden aan de
opleiding van het militie-
LiUOOUv -
in zake het blijvend gedeelte en ting uau -
1 om het daar uitgetrokken bedrag met f 1 te verminderen.
Het was den afgevaardigde van Hoogezhnd er om te
doen met dit voorstel te voorkomen dat de herhalings
-13
man moeten
1 lïVr' mtar -XKl'
Als men
baarheid vanjonge officieren
In één woordvoor oefeningen
let op deze motieven, waarvoor de 2200 man noodig
zouden zijn en ook op die, daarvoor door minister SA-
BRON opgegeven, dan ziet men het verschil. De laatste
geeft heel andere motieven, voor de in-stand-houding
van het blijvend gedeelte. Het zou volgens Z. Ex.
•dienen voor handlangersdiensten en versterking der
-détachementen in 't belang der mobilisatie. 1500 Man
voor handlangers en 700 voor mobilisatie. Maar dat is
heel wat anders dan de heer VAN VLIJMEN zei.
De minister heeft thans, na de rede van de
heer PATIJN, vrij duidelijk aangegeven waarvoor de
Kao Vni
oefeningen werden verlengd
Deze waren in 1906 en 1907 bekort, maar zoo ver
klaarde de minister het was door de praktijk bewezen,
ook naar het oordeel van de ministers STAAL en VAN
RAPPARD, dat ze te kort duurden. De Kroon had dus
van haar bevoegdheid gebruik gemaakt voor 1908 om
den duur der oefeningen iets uit te breideu, De heer
Ter Laan wilde dit voorkomen, vandaar zijn amendt.
Het was een amendt van verre strekking, omdat het
bedoelde een reeds in Maart genomen Kon. Besluit van
MT T- "oiroi zjjn er altijd pro-
T ,U"P"D-
man moeten dienst doen; hjj heeft verteld hoe hij
den generaier staf door minister
VAN RAPPARD is opgeroepen om te oordeelen over
1 r-tanarrft HV AT* af-
2200
zelf met den chef van
IgüiVWgV" -r
het blijvend gedeelte. Beiden hebben gezegd over af
schaffing en vermindering: het kan niet, maar minjster
VAN RAPPARD had gezegd: het moet, want ik heb
tt x mm-ij-
Minister VAN RAPPARD wilde burger
maar
onmogelijk «^«hementan, 2200
Vol oloa b rmnn ct£»lrractATT
het beloofd,
handlangers,
0r V AiXI xvm
maar deze minister heeft gezegd da>t het
Er zouden 4100 man beslist no-odig
oonn
zjjn: 1900 voor verstem mg
voor corveeën. De minister heeft z'n 2200 man gekregen.
De puzzle iswaarvoor dienen ze nu
Natuurlijk voor corveeën, zal elkeen zeggen en die
n x„r<Tars zooals ook minis-
J.T (tbu Ui lij O tvv.
zal elkeen
kunnen gedaan worden door burgers,
ter STAAL wilde.
O n m o g e 1 Ij k, zegt minister Sabron,
taire corveëers hebben. Och wat, zegt
VLIJMEN, ze dienen voor oefening van
jonge officieren!
Zoo gaan onze dubbeltjes en om zulke motieven wor-
jk moet mili-
<j© fieer VAN
het kader en
DE
dat
Zjvau gaau v/üovy uu... v
den ministers en ministeries gewipt!
De heer MARCHANT meende dat de minister meer
geleid wordt door politieke taktiek dan door
beginsel. Wij weten niet wat daarvan juist is, maar
beginsel kunnen ook wij niet in die blijvend-gedeelte-
historie ontdekken; wij zouden eerder zeggen dat bü
het omverwerpen van een ministerie de politiek krach
tig is geholpen door militaire cóterlegeest en militaire
eigenzinnigheid en dat bü dit alles voorzat volslagen
gemis aan praktischen zin en begrip van wat het alge
meen belang eischt.
Het resultaat der discussies is, dat nu duidelük is ge
worden dat 2200 jonge mannen voor handlangersdien
sten onder de wapenen worden gehouden en dat, om
dat doel te bereiken, ministeries zün gewipt met al den
aankleve van dien. Is het niet diep treurig!
De minister kon dus eigenlü'k weinig anders mede-
deolen dan dat inderdaad voor 2/3 deel der 2200 man
voor handlangersdiensten moesten gebruikt worden,
terwül onduidelü'k bleef, waar dan het overblü'vende
1/3 deel heenging. Summa eummarum, de heer PATIJN
had wel gelük gehad.
De zaak was verward en problematiek; de heer
THOMSON plaatste de mannetjes in de grensplaatsen,
J-tHno Hor mobilisatie; de heer r. VLIJMEN zei:
kracht te berooven. In zoo'n geval
testen genoeg. Het zün de vaste klanten: de h.h.
SAVORNIN, LOHMAN, VAN DOORN, TIJDEMAN e.a.
Deze h.h. hebben bezwaar tegen den vorm of wenschen
onaangetast de rechten der kroon.
Pe h.h. schü'nen daarbü uit het oog te verliezen
der Kamer het budgetrecht toekomt.
Zonder de dubbeltjes kan niets uitgevoerd worden
Wie dus iets wil, moet maar eèrst aan hef geld zien
te komen. Hier was de zaak omgekeerd. De Kamer had
slechts te voteeren.
Eigenaardig, dat weder de heer VERHEIJ zich vóór
het amendt. Ter Laan verklaarde; zoo ook de heer
THOMSON, de eenige van de commissie var. rappor-
teurs.
Ook eigenaardig, dat bü de stemming over het amendt
Ter Laan slechts 2 sociaal-democraten aanwezig waren:
de b-h. Ter Laan "en Hugënholtz. Dit verwekte nog al
hilariteit en beweging,
De Kamer vond n.1., dat het nu wgl was met
het debat over deze toch maar halfjaarlijksche begroo-
ting en toen de heer Ter Laan nochtans haar vaeantier
stemming en haar geduld weer eens tartte, kwam ze
in opstand. Ze gonsde van zulk een luidruchtige jolig
heid, dat de afgevaardigde, van Hoogezand, die toch
geen groot orgaan heeft, volkomen onverstaanbaar was.
Hij werd er boos om en viel plotseling uit tegen den
op «eenigen afstand van hem zittenden heer N o 11 i n g.
Deze was echter juist een uitzondering van bedaard
heid en stilzwijgendheid op dat oogenbtik en werd op
zijn beurt verontwaardigd over het onverdiende ver
wijt. „Nou wat seg je daa'yai}!" riep hij uit. „Wat 'n
brutaliteit!" En toen de heer fer Laan hem nog toe
riep dat het een zaak gold waarvoor hij (4e hoer
Nolting) óók wel eens mocht opkomen, werd „ónze
Piet" toch tureluursch. „Je ège mènsche' zitten in
Delft!" liep hij terug. En deze zinspeling op de af
wezigheid van een paar partijgenooten des heeren Ter
Laan, die de Delftsche feesten aantrekkelijker schenen
te hebben gevonden dan de belangen waarvoor de
afgevaardigde van Hoogezand zich warm maakte, deed
een daverend gelach opgaan. Maar dat herhaalde zich
nóg sterker toen bij de stemming over het amendement
(want dat ging nog éven aan <jie stemming vooraf) de
namen van de heeren Schaper en Van Kol vlak
achter elkaar werden afgeroepen eai beide slechts weer
klank ouden in een jolig geroep van.: „De
'amer tolli
voor dekking der mobilisatie,HB
ze zün noodig voor oefening van manschappen, kader
en jonge^ officieren; de antir. militaire specialiteit
TWIST vertelde iets, waar niemand wat
de minister erkende dat de mannen
a J
DUIJMAER v.
van begreep en
-"-OA -- I
voor corveeën grootendeels, voor een klein deel dienden
de detachementen te versterken, om voorbereid te
indien plotseling een oorlog uitbrak. Z E. haalde
ian 7o Qp 3 Juli was nog niets
Juli reeds gemobiliseerd werd.
T.,i,
om
zün
door een dreunend gelai
een van de pret.
Maar de heeren Nolting en Ter Laan stonden nog
lang daarna herhaaldelijk met booze blikken en gebaren
tegenover elkaar.
Het amendt-Ter Laan werd met 55 tegen 27 stemmen
bekend, terwijl op
Heel juist, repliceerde de heer patijn, maar op 7 j
werd de oorlog pas verklaard en er was dus tüd
overvloed tot mobiliseeren. Gü, Excellentie, behoeft dus
niot nniiflr de waoens te houden; roept
als ik bü de behandeling
der noodwet voorstelde, en gü bespaart den mannen de
lasten, aan de schatkist de dubbeltjes.
De minister blükt overigens op de hoogte van zün
taak en de vereischte slagvaardigheid te bezitten om
voor de Staten Generaal op te treden, een eigenschap
die Generaal v. Rappard vrüwel ontbrak.
Minister SABRON is een militair van
stempel. D. w. z., van een volksleger moet hü niet
veel hebben; hü schünt zelfs, te oordeelen naar de
maatregelen die hü neemt, over te
staande leger.
Van een oefeningstüd van 6 maanden wil hü niet
weten; hü vindt 8} maand nog krap genoeg.
Voor gymnastiek schünt Z.Ex. veel te gevoelen en
daarin gaat hü dus wel met den vooruitgang mee en
terecht. Overal moest een flink lokaal zün voor gym
nastische oefeningen, in iedere stad en ieder dorp, waar
een onderwüzer voor de lessen behoorde aangewezen te
worden. Het individueele in norlosrstiid weer
meer op
,&an
Juli
in
de mannen niet onder de wapens te n 0 u u e n
ze op als er gevaar dreigt, zooals ik by de behandeling
den ouden
hellen naar het
verworpen.
Naar aanleiding van een door den heer THOMSON
ter sprake gebrachte bestraffing van een sergeant op den
hoofdcursus te Kampen, die, omdat hü een kleine
schuld had en daarbü gejokt had, van den hoofdcuisus
was verwüderd, kwam ter sprake het ergerlüke feit,
dat de meeste sergeanten van den hoofdcursus geduren
de hun opleiding tot officier groote schulden maken
en van f800 komen dikwüls voor; het spreek'
vanzelf dat dit slecht werkt op de carrière der jonge
officieren en er in den laatsten tüd naar getracht is, in
dien toestand verandering te brengen. Generaal Sabron
zelf werd indertüd door minister Staal een onderzoek
opgedragen en daarbü is gebleken hoe moeilü'k het is,
de verlangde verbetering aan te brengen.
Eenerzüds de moeilükheid om het bestaan van schul
den te constateeren, anderzüds de tegenwerking der
burgerü. Als het niet verandert zal de school uit Kam
pen moeten verdwünen, getuigde de minister.
De Oorlogsbegrooting is aangenomen met
65 tegen 15 st., nadat de heer GOEMAN BORGESIUS
had verklaard dat 'nü en zün politieke vrienden deze be
grooting beschouwden als een credietwet en daarom niet
tegen wilden stemmen, heewel het beleid van
den minister van Oorlog indruischt tegen
hetgeen hü en zün geestverwanten wenschen.
Bü de volgende begrooting zou er gelegenheid zün
nader van gedachten te wisselen, wat zoo veel zeggen
wil alsover 3 maanden stemmen we je begrooting af.
Intusschen, de meerderheid is thans zóó groot, dat het
Vaderland rustig kan zün.
Algemeen? vergadering van Onderwijzers en
OnderwUzeréssen in het arrondissement
Helder op Vrjjdag 3 Juli.
Vrüdag 3 Juli had in het N.-H. Koffiehuis alhier
bovengenoemde vergadering plaats, onder voorzitterschap
van den heer H. W. Brugmans, schoolopziener in het
arrondissement Helder.
Te ruim half elf werd de vergadering geopend met
een hartelijk woord van welkom van den Voorzitter.
Inzonderheid werden welkom geheeten de leden van de
Schoolcommissiën uit Schagen en Den Helder en de
heer Züp, wiens dochtertje der vergadering het genoe
gen zou doen eenige liederen te zingen.
Van de bestuursleden waren afwezig de heer Klerk,
die echter na de pauze nog kwam en wegens ongesteld
heid mej. v. d. Veen. Den toestand van het onderwüs
noemde spreker in het arrondissement gunstig. Het
personeel treedt op met tact en werkt met üver. Ook
de leermiddelen zün over het algemeen overal in vol
doenden staat aanwezig en de scholen goed. Toch zü'n
er natuurlük ook gebreken en tekortkomingen. Over
eenige vakken maakt spreker eenige afzonderlijke op
merkingen. Het schrijven is zeer goed in het arrondisse
ment, het lezen ontaarde piet. m het geven van een
zaakles, maar bevordefe het goed werktuigelijk lezen,
Zang is over het algemeen gunstig en vooruitgegaan.
Schoolopziener beveelt vooral aan bét leeren der Vader-
landsche Hedoren,
Wegens het niet voldoend repeteeren van het arron-
dissements-zangkoor kon dit heden niet optreden. Als er
onder de nu aanwezigen niet genoeg stemmen opgingen
om dit koor te behouden, wenschte voorzitter dit liever
te ontbinden. Een verslag in de Schager Courant had
hem opmerkzaam gemaakt op het kinderkoor van den
heer Stadt te Wieringerwaard. Het was voorzitter ge
lukt dezen te bewegen met eenige kinderen van zijne
school te komen zingen en bovendien kon hü de ver-
blüdende mededeeling doen, daf dé heep Züp zoo
vriendeJü'k was geweest tpe té staan, dat zün dochtertje
een paar nummers zou komen zingen, (luid applaus.)
Verder gaunde met de opmerkingen over sommige
leervakken, bracht voorzitter hulde aan de onderwüze-
ressen voor het handwerkonderwü's. Aan 10 scholen
echter zeide hü, was de toestand der leermiddelen nog
niet zooals hü wenschte. Daarin hoopte hy verandering
te' kunnen brengen. Aan 22 scholen uit zün arrondisse
ment wordt handwerkonderwüs gegeven gedurende de
gewone schooltüden. Aan sommige andere scholen bui
ten de gewone schooltüden zonder extra vergoeding
voor de onderwüzeressen. Ook dat hoopté schoolopziener
te verbeterep (applaus). Voorzitter sprak verder den
wensch uit, dat ef naar gestreefd zou worden in dezelf
de gemeente voor alle soholen op denzelfden tüd vacan-
tie te nemen, dat was voor het Rükstoezicht wel zoo
wenschelük.
Het herhalingsonderwüs verkeert niet in bloeienden
toestand. De avondlessen voor meisjes hebben veel tegen,
terwül er naar getracht moest worden, de jongens moer
practisch onderwüs te geven. Wel in bloeienden toestand
verkeert de Rüksnormüalschool te Den Helder. Dit jaar
waren weer 7 leerlingen geslaagd. In sprekers Arron
dissement zü'n thans 202 leerkrachten, waarvan 176 bü
het openbaar en 2fi by hot büzondor onderwüs.
Er hadden in het afgeloopen jaar 19 benoemingen
plaats gehad bü het openbaai en 5 bü het büzonder
onderwüs. Vüftien rijdelüko ^•pemlngen waren gedaan.
Van de vertrokkenen herdacl^foorzitter in het büzon
der de overledene 67-jarige zuster Serafine van de R.-K.
meisjesschool te Den Helder, die juist heden begraven
werd. Spreker eindigde zün huldigend woord aan de
overledene me) een door de vergadering stil aangehoord
zÜ ruste in vredel
Het relatief schoolverzuim was zeer groot geweest,
veel te groot. Voor 584 kinkeren, waarvan 897 alleen te
had hü aanmaningen moeten verzenden,
GeslaAgd.
De heer W. van der Wal, alhier, is geslaagd voor
het eindexamen der Handelsschool met 6 iarigen cursus
te Amsterdam.
Bekroond.
De heer C. Veer, vroeger alhier, thans te Neukirehen
in Duitschland en Oberkaser aan de kaasfabriek aldaar,
heeft op de Landbouwtentoonstelling te Stuttgart een
eersten prijs behaald voor de bereiding van Goudsehe-en
Edammer kaas.
Het verloren horloge-,
0,p den Maandag van onze kermis verloor eene doch-
ter van den heer P. S. te Burgerbrug een gouden horloge
met ketting. Van de vondst kwam geen aangifte in en
ook een advertentie leidde tot geene teruggaaf. De
opraping van het horloge was evenwel gezien door een
paar personen, die van het geval aangifte deden. Door-
enkele aanwüzingen van M. G. alhier kwam men den
vinder op het spoor. Dit spoor leidde naar Beverwü'k,
waar de vondst in beslag werd genomen. Tegen den
vinder is procesver-baal opgemaakt.
Marktbericht
Hollands Noorden heeft gebrek aan water. Het hooge
weiland wordt daardoor vooral getroffen. Waar geen
gras is, valt ook niet te eten, zoodat reeds enkele
weiders van den nood eene deugd moeten maken en
begonnen zyn een deel van het vee op te ruimen.
Daardoor was de aanvoer Donderdag voor eene zomeiN
markt zeer aanzienlijk. Het fonds boekte 82 stuks
slachtkoeien. Voor dien grooten aanvoer was het een
geluk, dat er veel vraag was, waaruit een levendige
handel met goede prijzen ontstond. De hoogste markt
kwam toe aan den heer K. Zander van Barsingerhom
met 300 gld. Vette schapen, eveneens met een grooten
aanvoer, waren traag. Prijzen van 27 gld. verkregen de
heeren C. Meurs van Winkel en D. Stammes alhier.
Vette varkens, met een niet te groot getal en voldoende
vraag, waren goed. Goede kwaliteit kon 3 cent gelden.
Mindere soorten waren naar evenredigheid. Aan het be
zoek was te zien, dat het in den hooPyd is. Wie voor
zaken hier moest zü'n, maakte dat hü met bekwamen
spoed weder weg kwam, zoodat de markt in mindet
dan geen tü'd leeg was.
Aanbesteding
De uitslag der aanbesteding ten behoeve van den
polder en de banne alhier was als volgt:
Zand: Jb. Kuiper, fl,45 per M3.; G. Borst alhierJjj
f 1,50 per M3.; O. Kulit, Buurtje. fl,50 per M3.; K.
Govers alhier, fl,75 per M3. Gegund aan den heer Borst.
Straatwerk: D. v. d. Hulst alhier, rüstraat 30 ct.,
paardopad 10 ct. per strekkende Meter. Joh. Ehlebracht,
Spanbroek, rüstraat 30 ct., paardepad 9 ct. Gegund aan
J. Ehlebracht.
Eerte Coöperatieve VereentKlns.
De le Coöperatieve vereeniging tot aankoop van lijn
koeken enz. paste over het thans afgeloopen boekjaar
1300 gld. aan boete op de verschillende zendingen vee
voeder, wegens onderwicht of onvoldoend gehalte, toe.
Dit bedrag wordt thans aan de deelnemers in dé
leveranties naar hunne bestellingen uitgekeerd.
Boawen.
De bouw van hel heerenhuis dat voor rekening van
den heer P. Buis Jz. aan de Landbouwstraat alhier
zal verrijzen, is bij onderhandsche aanbesteding opge-
aan den heer S. Overtoom alhier.
Onze markt.
dragen
Den Helder, naa ny aanmaning OIX UiVOUUU
voor 144, waarvan 106 te Den Helder waarschuwingen, De vooruitgang in den aanvoer op onze markt,
voor 75 aanzeggingen en voor 72 processen-verbaal. waarop wij bij hel einde van het le kwartaal vin
ue nuu Absoluut schoolverzuim bestaat eigenlük in het arron- dit jaar in het nr. van 29 Maart wezen was ook bij
Kroegberen van f800 komen dikwüls voor; het spreekt'di8sement niet, dank zü den commissiën daarvoor en den het einde van het 2e kwartaal te constateeren Wij
carrière rior ion^e hoofden van scholen. De onderwüzerscorporatiën waren geven hier de cijfers van de voornaamste rubrieken:
met 1 verminderd, doordat Helder I van het N. O. G. vette koeien 1907. 462 stuks, in 1908. 570 stuks gelde
zich vereenigd had met Helder II. Het aan tal corporatiën koeien 1427 en 1672 stuks; kalfkoeièn 1035 en fl30;
bedroeg dus thans 8. Voorzitter dankte de secretarissen vette schapen 2243 en 2280; overhouders 4510 en 5610;
der véreenigingen voor de bekomen inlichtingen. Met lammeren 6755 en 7425; vette varkens 619 en 603.
den wensch, dat de verhoogde rijksuitkeeringen overal In bijna al deze afdeelingen is dus eene belangrijke
ten goede van de onderwüzars mochten komen en geen mm 8
gemeente meer op de „zwarte lüst" zou blüven staan,
eindigde Voorzitter zün zeer toegejuicht openingswoord.
Nadat daarop do notulen der vorige bü'eenkomst wa
ren gelezen en met enkele kleine veranderingen waren
goedgekeurd, werd verslag uitgebracht "uar ön arron-
\~afl
be-
Lil Uj VYOiU t Cl ojuf, p.
over de arron
dissementsbibliotheek. Het aantal boeken daarin is ver
meerderd van 406 tot 459 nummers.
Alsnu zong Annie Züp oen drietal nummertjes van
C. v. Rennes, begeleid door den beer Züp. die z.ier wer
den toegejuicht om de lieve wüze, waarop ze werden
voorgedragen.
De heer Van Rysens hield daarop zy'n voordracht
over Het onderwüs in de geschiedenis op de lagere
school.
Op heldere wüze legde spreker uit, van hoeveel belang
dit onderwüs tot aankweeknu; van leeslust.
veihooging op te merken. Alleen was de aanvoer
vette varkens iets minder, maar dk is Yan geen
langrijke beteekenis.
POLITIE.
Ter Secretarie dezer gemeente worden inlichtingen
verzocht omtrent twee verloren zilveren armbanden eny
een gouden broche.
ten
Zond,
LOKAAL „BETHEL", HOEP, 8CIIAGEN
behoeve van de Nederlandsch Hervormde Kerk
Zwaan uit Haarle®.
5 Juli, voorm. 10 uur, Ds.
>uoi tanu zuovig u.w.. v
Onder den hamer gaan snel door zoo'n dreigement UAU Uliuoi nya ..v.
Het ïnuiviuuOTio in avondvergaderingen helpt altüd verscheidene karaktervorming, plichtsbetrachting en vaderlandsliefde.
den voorgrond en de kryg heeft dus behoefte kleine ontwerpen en verder de vergoeding toe te Ook wat er op de school moest onderwezen worden,
AirtiiH de kennen aan de menschen die tengevolge van de ophef, duidde spreker aan. Een voorcursus tot de Vaderlandsche
nMr^ontwlkkeldrjonie^ Aldus de kennen aan
Gemeente Schagen.
Geboren, OndertrouwdGeene.
Getrouwd: Johannes Cornelia Maria
Mul en
Mar»»