Zondag 15 Maart 1908.
52e Jaargang. No. 4343.
VIERDE BLAD.
Bekendmakingen.
PROEVEN met SERUM
TEGEN MOND- en KLA.UWZEER
Nationale Militie.
Binnenlandscb Nieuws.
Uit en voor de pers.
GEMEENTE 8CHAGEN.
De Barftemeesler der gemeente Sehigen brengt ter keneie rnn be-
lnnghebbeeden datblijkens «Ig'meete kennisgeving van den Djrec
tear Gene ul ren deo Landbouw dd. 80 Januari 1908, nen de Rjjks
lemminrichting te Rotte dim, thnns sernm tegen mond- en klaaw-
neer beeld en in voorraad gebonden wo-dt.
De reenlteten, met eenige p'oeven ve kregen, doen vermoeden,
dit dit serum een doelmatig hulpmiddel kan lyn bij de be.t'ydiog
der lijkte, wanneer het kan aangewend wo den bjj rnnderer, die,
ofschoon bloo'staande ui de brametting, de aieke nog niet onder d.
leden hebben. Het ligt daarom in de bedoeling dit nieuwe middel
nis proef by bed elde rnnde en in toepassing te brengen
Wijl het Oekend ia, dat het mond- eo klnnwieer eieh in den regel
spoeiig van de nieke op de geiende dieren nitbreidt, s.1 met e
seruminspuiting elechte rit een gnnatig reenltait te verk-ygen ryn,
wanneer de veehouder, bjj bet optreden der eerste niektevtrscbijnse.
len, de esngetaite dieren dadelyk afiondert en onver wyld ungifte
doet bij den Burgemeeaer.
Ale mmtregel ru voorsorg kan de veehouder de plaateen. weer
de ungetaete dieren geatasn hebben, met kalkmelk (1 deel gebrande
kalk op 10 deelen wite reinigen.
Zoodra het beetaan der aiek e door den districineearts of door
den veenrta, die hem vervangt, geconstateerd ia, worden de geaonde
dieren, indien dn eigenaar bet verlangt, kosteloos met sernm inge
spoten.
Dene operatie kan ook gcsrhielen bjj het vee, dat aich op aan*
grenseode ei ven bevindt.
De veehonde'» worden, mede in hun eigen belang, nitgen.odigd
do poging'n om mei behulp der eernminapnitiig het mond* en
klaunr er vóó den wei'yl te osderdiokken, te s'ennen door eeue
spoedige attondenng van de aangetaste die en en onm ddellyke aan
gifte van het nitbreken der nekte.
Sc hagen, den 6den Maart 1908.
De Burgemeester voornoemd,
H. J. POT.
Vergadering van den Raad
der gemeente SCHaGEN op Dinsdag 17 Maart 1908, des
voormiddags ten 10 ure.
De onderwerpen van beraadslaging zijn:
1. Ingekomen stukken.
2. Balans, winst- en-verliesrekening gasfabriek.
3. Geldleening gasfabriek.
4. Adres stichting regenbak,
en hetgeen verder zal wordon voorgedragen.
Schagen, 12 Maart 1908.
De Burgemeester,
H. J. POT.
Honderd en twintig gulden premie voor vier maanden
vrijwillig verblijf onder de wapenen.
o
De Burgemeester van Scbagen, ten deze handelende
op verzoek van den Ministter van Oorlog van 4 Maart
1908, Afd. Militie en Schutterij (M.), No. 112; brengt
deze ter algemeene kennis
lo. dat voor de verlofgangers der militie van het
wapen der infanterie, om het even tot welke lichting
zij behooren, gelegenheid bestaat om van 27 Maart tot
25 Juli 1908 vrijwillig onder de wapenen te komen
tegen eene premie van honderd en twintig gulden (f120)
Komt vóór 25 Juli 1908, door omstandigheden van
hun wil onafhankelijk (bijv. door ziekte), een einde aan
hun verblijf onder de wapenen, dan bedraagt de premie
één gulden (f 1.voor eiken dag van hun vr{jwillig
verblijf.
2o. De premie wordt in ééns uitbetaald bij vertrek
met groot verlof of, bij voortgezet verblijf onder de
wapenen, op 25 Juli 1908,
kwaliteit, nam die niet tegelijk made, doch haalde er
nu eené één, dari weer eens drie, of wef, liet zich die
zendon, en zoo moet hij, met behulp van anderen, in
Int bezit zijn gekomen van een hoeveelheid eerste klasse
banden, wel voor een waarde van een paar duizend
gulden.
Hij heeft die banden ver onder de waarde ook hier
ter stede verkocht aan tal van winkeliers, waar de
politie, die gisteren een onderzoek instelde, een deel
ervan vond.
Een deel, want op last van den commissaris van
politie werd het verdere onderzoek gestaakt, omdat er
nog geen klacht uit Amsterdam was ingekomen. Zelfs
had de commissaris verboden een onderzoek te doen bij
een der handelaren hier en werd dit door de politie
belet.
Van die handelwijze snapt hier niemand iets.
Intusschen, de zaak is aan het rollen en zal nu wel
verder worden afgewikkeld. Alle handelaren, waar be
reids banden werden gevonden, hebben verklaard ze van
H. S. te hebben gekocht.
Gemeenteraadslid en krijgsman in werkeiykcn dienst.
Met het door het gemeentebestuur van Velsen tot
II. M. de Koningin gericht adres om van art. 23 k der
Gemeentewet, waarin het lidmaatschap van den ge
meenteraad onvereenigbaar wordt verklaard met de
betrekking van krijgsman in werkelyken dienst, wijzi
ging voor te stellen in dien zin, dat in plaats van
krijgsman in werkelijken dienst wordt gelezenb e-
r o e p 8 krijgsman in werkelijken dienst, hebben reeds
instemming betuigd de gemeentebesturen van Alkmaar,
Baarn, Bergen-op-Zoom, Bolsward, Benthuizen, Bleskens-
graaf en Hofwegen, Breda, Dockum. Doetinchem (stad),
Ede, Ferwerderadeel, Franeker, Finsterwolde, Goes,
Giethoorn, Haskerland, Heemskerk, Hillegom, Krimpen
aan de Lek, Kampen, Landsmeer, Leeuwarderadeel,
Opsterland, Schiedam, Schoonhoven, Schoterland en
Streefkerk.
Ken arme rjjke.
In de gemeente Schoterland overleed een bejaarde
weduwe, die 5 jaren te bed lag en aan wie de buren
voedsel verstrekten. Haar boerderij verwaarloosde zij
geheel, haar kleeren enz. eveneons, alles uit gierigheid.
Na haar dood vond men overal potten met bankpapier,
oude munten, gouden en zilveren voorwerpen. Alen
schat de nalatenschap op- 1120.000, die onder 9 erf
genamen moet verdeeld worden, van wie 8 in behoefiige
omstandigheden verkeeren.
liet wordt al minder.
Het bericht van de in de diepste verwaarloozing over
leden rijke weduwo Z. te Schoterland wordt door onzen
berichtgever in zoover verbeterd, dat de in de nalaten
schap gevonden geldswaarde f7200 bedroeg. (Zie hier
boven).
Goede nitkomst.
In Friesland werd verleden jaar eens maatschappij
opgericht voor het verhuren van pLeiziervaartuigen (met
bemanning) om tochtjes te maken op de Friesche wa
teren. De financiëele uitkomst was heel goed. Na flinke
afschrijving bedraagt het dividend 7 pet. £n gunstig
was het weer in 1907 voor watertochtjes niet.
Een middenweg.
IMpit 6 legen 5 stemmen besloot de Raad der ge
meente Gaasterland voortaan de Raadsvergadering met
gebed te openen. De voorzitter weigert echter het ge
bed uit te spreken. Het is nu den secretaris opgedragen.
Verdraagzaamheid.
Onder dit opschrift deelt men mede, dat kerkvoog
den (der Hervormde gemeente Drachten besloten had
den het kerkgebouw voor de sprekers van verschil
lende politieke partijen open te stellen. De heer J.
H. van der Meulen, administreerend kerkvoogd, schrijft
ons nu dat dit bericht op een misverstand moet berus
ten. Het is geheel onjuist Hbld.
De Cullinan.
De heer Ilenri Koe is thans te Amsterdam (rustig
bezig met het slijpen van den Cullinan. Het speciaal
daartoe vervaardigde gereedschap van groole afmetin-
gen voldoet uitstekend en reeds zijn op den kostbaren
ven. Niettegenstaande dit, werd het rund toch geschat1 steen twee facetten, of wel plekken, zooals men ge
en de eigenaar nam met die schatting genoegen, terwijl in het eerste stadium noemt, aangebracht.
leverde verzocht. Door deze kopie, die hem verstrekt
werd, mét het totaal bedrag der Tekening bekend ge
worden, heeft de bedoelde persoon een qnitantie over
bedrag, van oen valsche handteekening voorzien,
ongeboden. Toen deze poging tot oplichting mislukt
as, beeft die persoon later een nota, welke reeds be-
^ong oJI38' '?l'.cle brievenbus gehaald en ze kort daarna,
na hqH r 'e handteekening voorzien, aangeboden.
De dader is nog niet gearresteerd.
Diefstal.
Het N. v. d. D. schrjjft
Nadat eenige dagen zjjn voorbijgegaan zonder dat wij
e01}lrl^rfa^ t(? vermelden hadden, bereikt ons het be-
richt, dat de inbrekers te Amsterdam weder terdege
aan het werk zjjn geweest. Volgens die opgaaf is bil
den heer W. F. J. de Doop, Woesperzyde 38 telmsier-
dam, de brandkast opengebroken en daaruit voor een
bedrag van f 10 000 aan diamant gestolen.
Deze inbraak is wel onder zeer buitengewone omstan
digheden geschied, zóó buitengewoon, dat hier aan een
brutaliteit gedacht moet worden, die tot-nog-toe zonder
wedergade was. De bovengenoemde heer De Hoop is
directeur van „De Eerste Nederlandsche Coöperatieve
Diamantbewerkers-Vereeniging" en bewaart als zooda
nig de diamant, welke op de fabriek van deze vereeni-
ging bearbeid wordt. Daar de fabriek wegens de alge
meene slapte in de industrie stil staat en in den dia
manthandel ook weinig omgaat, bevatte de brandkast
het genoemde bedrag aan ruwe en geslepen diamant.
Deze kast, een zeer zwaar meubel, stond op een ka
mertje van de derde verdieping der woning van den heer
De Hoop. Die woont aldaar met zjjn gezin, bestaande
uit vrouw, vier kinderen en een dienstmeisje en juist
dezen nacht logeerde ook een zwager ten zynent. Men
had met deze tot drie uur in de huiskamer opdeoerste
étage zitten praten en was toen naar bed gegaan. Ten
gevolge daarvan was do heer De Hoop des morgen wat
laat opgestaan en kwam hy ook pas tegen halftwaalf
op het kantoortje, waar de brandkast stond. Toen bleek
dat op een raadselachtige wyze inbrekers in het huis
waren gekomen. De brandkast was van haar plaats
gehaald en lag voorover op den vloer, terwyl uit den
achterwand een groot rond gat gehakt was. Uit een
portefeuille waren al de daarin geborgen briefjes met
diamant verdwenen, benevens een bankje van f40.
Voorts stond een schrijfbureau open waaruit een beirag
van f7 benevens eenige postzegels vermist waren. De
bewoner was voor oen bedrag van f20 000 bjj de maat
schappij „Rhenania" tegen inbraak verzekerd.
Geen der huisgenooten heeft iets gehoord, wat te
merkwaardiger is, omdat twee der kinderen, meisjes
van 10 en 12 jaar, slapen in een vertrek tegenover de
plaats van de inbraak en deze zelve bijna vlak boven
de slaapkamer der ouders gelegen is.
Een gunstige gelegenheid voor inbrekers was wel is
waar, dat een commensaal, wiens slaapvertrek naast
het kantoorije ligt, juist dien nacht niet thuis was en
dat de buiterdeur, ook al een gevolg van het hebben
van een commensaal, niet op de knippen gesloten was.
Moord.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft Donderdag de
gevangenisstraf van 15 jaar, door de Haagsche recht
bank opgelegd aan A. S., verver te Leiden, wegens
moord op een meisje met wie hy in ongeoorloofde be
trekking stond, verminderd tot twaalf jaar.
Tuberculose ouder hei rundvee.
De minister van Landbouw heeft aan de commissa
rissen der Koningin in de provinciën het volgend schrij
ven gericht:
Ten aanzien van de maatregelen in zake de bestrij
ding van de tuberculose onder het rundvee, heeft zich in
een gemeente het volgende geval voorgedaan.
Voor een rund, lijdendoaan tuberculose, was bij dezer-
zydsche beschikking, het verzoek van den eigenaar, dat
bedoeld rund door het rijk zou worden overgenomen,
ingewilligd, terwijl, als gewoonlijk, tevens in die beschik-1
kirig wa3 vermeld, dat het bedrag der schadeloosstelling
nader zou worden bepaald.
Toen de schatter ter plaatse kwam, om de waarde
van het rund te taxeeren, bleek het dier reeds gestor-
hem, na afgifte door den burgemeester van de voorge
schreven formulieren bij den ontvanger der directe be
lastingen het bedrag der schadeloosstelling werd uitbe
taald. De burgemeester meende volkomen overeenkom
stig de bestaande voorschriften te hebben gehandeld,
aangezien volgens hem, wanneer de beschikking, nadat
het verzoek tot overneming wordt ingewilligd, is geno
men, de overneming ook heeft plaats gehad.
Deze meening is niet juist. Een gestorven dier verte-
3o. De verlofgangers, die dit jaar voor herbalings-genwoordigt voor het bedrijf van den eigenaar goen
oefeningen worden opgeroepen en die tot het hiervoren
bedoeld vrijwillig verblijf zÜn toegelaten, mogen voor
het volbrengen dier oefeningen dadelijk na 25 Juli
onder de wapenen blijven.
4o. In het geheel kunnen tot bedoeld vrijwillig ver
blijf worden toegelaten ten hoogste 2200 man. Melden
zich meer dan het vereischte getal aan, dan he-bben zjj,
die zich het eerst aanmeldden, den voorrang boven hen,
die later komen.
5o. De aanmelding van verlofgangers, die zich tot
bedoeld vrijwillig verblijf bereid verklaren, geschiedt
bij den Korpscommandant per brief, waarin hun vol
ledig adres duidelijk is vermeld en waarbij is ingesloten
een bewijs van goed gedrag, dat ter Gemeentesecretarie
moet worden gevraagd.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat het hiervoren
bedoeld vrijwillig verblijf alleen dan kan geschieden,
Indien het wetsontwerp, waarbij de voor de premie
benoodigde gelden zijn aangevraagd, is aangenomen.
Gegadigden ontvangen van of namens den Korpscom-
mandant bericht, of zij tot het vrijwillig verblijf worden
toegelaten. Ieder die zoodanig bericht ontvangt, heeft
recht op de premie.
Gegadigden zullen goed doen zich vooral SPOEDIG aan - -
te meldendie zien het eerst aanmeldt, heeft de meeste 1 'uurplaat reeds waren gereedgelegd en van daar ook
waarde en kan dus niet inetr getaxeerd worden. Vóór
de taxatie gestorven runderen moeten dus beschouwd
worden, als niet door het rijk te zijn overgenomen. Noch
van het toekennen der desbetreffende schadeloosstelling
aan den eigenaar, noch van het in rekening brengen van
vervoerkosten, noch van het opzenden van de huid naar
een der abattoirs kan in dergelijk geval sprake zijn.
Zal waarschijnlijk ten aanzien van het in den aanhef
dezer bedoeld geval, voor ditmaal in de niet-terugbeta-
ling der schadeloosstelling worden berust, in den ver
volge zal met die handelwijze geen genoegen worden
genomen en de burgemeester genoodzaakt zijn, het ten
onrechte uitbetaalde bedrag der schadeloosstelling van
den eigenaar terug te vorderen of anders dat bedrag voor
eigen rekening aan het rijk terug te betalen.
Ongeval.
Men seint uit Rotterdam:
Een 4-tal werklieden was hedenmorgen te 7 uur in
de Nederl. Stoomkistenfabriek van de firma Dubbeldam
en Co. bezig het vuur onder den stoomketel aan te
leggen, hetgeen geschiedde met krullen uit het naburige
spaander- en zaagselhok, toen de vlam eensklaps naar
buiten sloeg, zich mededeelde aan de krullen die bij de
kans genomen te worden.
Nadere inlichtingen worden verstrekt ter Gemeente
secretarie, waar voor gegadigden een bewijs van goed
gedrag verkrijgbaar is en waar desgewenschb tevens
zorg wordt gedragen voor de opzending van den brief
van aanmeldi' g aan den Korpscommandant.
Melden zich geen genoegzame manschappen voor het
vrijwillig verblijf aan, dan zullen, by aanneming van
het wetsontwerp hierboven bedoeld, van hen, die in
1907 voor eersteoefening onder de wapenen zyn ge
weest en niet zyn aangewezen voor de eerste of tweede
ploeg van het blijvend gedeelte, zooveel manschappen
worden opgeroepen als noodig is om in de behoefte te
voorzien.
Behagen, den 12 Maart 1908.
De Burgemeester:
H. J. POT.
EandbouwonKevullenwet.
Men schrijft aan de „N. R Ct."
Naar wy vernemen, zal de minister Talma ook het
ontwerp-landbouwongevallenwet intrekken.
E®n gewaagde sprong.
By een in aanbouw zynd heerenhuis te Bolsward, zag
een metselaar zich opeens door een losschuivende steen
massa bedreigd. Zonder zyn tegenwoordigheid van geest
te verliezen, waagde hy den vreeselyken sprong van een
u L ge 8 k. met het gunstig gevolg, dat niets
gebroken werd, en een rust van enkele weken volko
men herstelling kan aanbrengen.
Gemeenteraadsverkiezing te 8t. Maarten.
Voor de vacature—J. Dekker zyn candidaat gesteld de
hoeren: G. Jonker Pz., K. Kooy, W. W. Schermerhorn DD_.v
en A. Wit. De stemming wordt gehouden 21 Maart a.s. bandenfirma Bates, uit Amsterdam, ontdekte, dat hier
het naburige spaanderhok aantastte. De vier persoi en
met het aanmaken van het vuur bezig zynde, de
machinist P. J. Stelten, de stoker C. Beersman en de
krullenjongens G. Vrymuth en D. la Hoy, zagen zich
eensklaps door hoog opstygende vlammen omringd. Drie
van hen wisten door het vuur met brandende kleeren
de fabriek in te snellen, waar hun medewerklieden de
vlammen doofden. Viymuth sprong in het Boerengat,
dat van achteren de fabriek begrenst. Allen kregen min
of meer brandwonden die door ma1-schappen van de
toegesnelde reddingsbrigade voorloopig werden verbon
den, terwyi Beersman en Viymuth daarna per rijtuig
naar het Ziekenhuis werden vi-rvoerd. Geen van allen
is evenwel levensgevaar yk gewond. Het begin van
brand In de fabriek werd met eigen middelen gebluscht.
Een deserteur.
In het laatst van het vorige jaar is te Haarlem
gedeserteerd een jong tamboer.
Een sergeant snapte hem op het ys en bracht hem
naar de kazerne, waar by in arrest werd gesteld. Daar
wist hy te ontsnappen, en nam de wyk naar Duitsch-
land, waar hy volgens zyn boweren van een Duitscher
i voor 2 mark kocht een nationaliteitsbewys van een
milicien, die in Duitschland werkzaam was.
I Met dit bewya vervoegde hy zich by de Koloniale
I Resorve te Nymegen, liet zich daar aanwerven voor het
j Indische leger en het handgeld uitbetalen.
I De milicien, wjon het nationaliteitsbewys toebehoorde,
werd afgeschreven.
Eenige dagen later gaf de milicien kennis in zyn
eigenlyke woonplaats, dat zyn nationaliteitsbewys ge
stolen was. Zoo kwam de fraude van den avonturier
aan bet liGbt. Hy «al zich voor den krijgsraad te Haar
lem hebben te verantwoorden. (O. H. Ct.)
Itywiclbaiidcudiefstal op «route schaal.
Men meldt uit Haarlem aan de Tel.:
De heer De Vries, vertegenwoordiger van de rywiel-
Het slijpen van den Cullinan gaat zeer langzaam
en minstens de geraamde tijd zal er voor noodig zijn.
De groote kwaliteiten van het juweel komen vooral nu
schitterend aan het licht. Tel.
Huidziekte.
Alen meldt uit Haarlem aan de N. R. Ct.
In de Korte HeerestraÜt 13 woonde een gezin van
man, vrouw on 3 kinderen, dat zoodanig door een
huidziekte werd aangetast, dat de geneesheer onmiddel
lijke overbrenging naar het gasthuis noodig oordeelde.
Gistermiddag heeft de gezondheidscommissie een in
spectie in het pand gehouden, met het gevolg dat van
de woning de buitendeur op haar last met papier is
dichtgeplakt. Het huis is dus niet meer toegankelijk.
Postkantoren.
Er worden dooi- het publiek herhaaldelijk klachten
ingebracht over gebrek aan welwillendheid bij de ambte
naren in zake de vordering van geld op kwitantiën.
Bij sommigen hunner schijnt de meening te bestaan,
dat aan het loket geen gelegenheid tot betaling kan
worden gegeven.
Ter wegneming van misverstand wordt thans door
den directeur-generaal per dienstorder meegedeeld, dat
wanneer schuldenaars, die bij de tweede aanbieding
te hunnen huize de kwitantiën om de een of andere
reden niet hebben kunnen voldoen, zich tot betaling
daarvan alsnog ten kantore aanmelden op een tijdstip,
dat de betrekkelijke kwitantiën aldaar nog aanwezig
zijn, de ambtenaren hun zooveel mogelijk ter wille be
hooren te zijn.
Brandstichting.
Door twee meisjes te Spekholzerheide (L.) werd een
hoeveelheid stroo in brand gestoken, zich bevinden
de in een alhier staand huisje, toebehoorende aan een
in België woonachtig aannemer. Alles stond direct in
lichte laaie. Toegesnelde buren hebben den brand ge
bluscht. De vermoedelijke brandstichtsters zijn bekend.
L. K.
Tegen de plaag van onzen tyd.
Aan den Gemeenteraad te Rotterdam is een adres
gezonden, waarin dezen verzocht wordt een verorde
ning tot stand te brengen, waarin, met de noodige uit
zonderingen „pianospel of andere quasi-muziekver
boden wordt vóór een daarbij te bepalen ochtenduur en
na een daarbij te bepalen avonduur. N. R. C.
Nederland in Ryp.
H. H. M. M. de Koningin, de koningin-Moeder en
Z. K. H. de Prins der Nederlanden, hebben dezer da
gen ieder bij afzonderlijk schrijven aan den uitgever S.
Bakker Jz., Koog-Zaandijk Hunne Hooge ingenomenheid
betuigd met het door hem uitgegeven Prachtalbum Ne
derland in Rijp dat in 200 foto-reproducties den in
druk levendig houdt van de wonderschoone natuurta-
fereelen in de dagen van 18—25 Januari van dit jaar.
i Dit album heeft alom een welverdiende bijval ge
vonden, zoodat binnenkort, een derde oplaag ter perse
gaat. (De eerste oplaag verscheen 15 Febr. en was toen
reeds niet voldoende om aan de vraag te vol
doen.)
die sedert 1901 heeft stilgestaan, künneö dit Kabinet
slechts met stugge onveTscfmligheid begroeten, in de
overtuiging, dat zelfs in de huidige politiek conjunc
tuur beters had kunnen bestaan.
En ten slotte: het blijkt toch nu wel duidelijk, dat
de verwerping der oorlogsbegrooting in December 1907
goeden grond heeft gemist Alen gooit het nu op het
Blijvend Gedeelte, maar bij de intirpellatie-Marchant,
wierp men het daarop niet. Het wetsontwerp der Re>-
-geering-De Meester was nog niet in behandeling geko
men."
Het blad juicht bij voorbaat toe een ontwerp tot
wijziging en aanvulling van het Wetboek van Straf
recht, met name van de bepalingen tot bestrijding der
openbare onzedelijkheid.
De openbare onzedelijkheid heeft zeker op haar minst
een wetje noodig en wij twijfelen niet of, samengesteld
door een zoo kundig, practisch en tot scheppen bij
uitstek in staat jurist, als mr. Nelissen, zal het der
Volksvertegenwoordiging aannemelijk voorkomen.
Verder merkt het blad op, dat zelfs de principieele
vraag: vrijhandel of protectie, niet is aangeroerd
De Nieuwe R o 11. C t. merkt o.a. op. dat, waar
de verklaring begint met wat men zou kunnen noemen
den 'geloofsbrief van het ministerie, die niet in zeer
gelukkige bewoordingen gesteld is. De regeering heeft
gemeend, ..de roeping" te moeien „aanvaarden," wijl
de mogelijkheid der formatie van een nieuw Kabinet,
steunende op een geconcentreerde linkerzijde, niet kon
worden aangenomen.
„Indien dat de reden is van het optreden van dit
Kabinet, komt hek zoo niet twee jaren, in elk geval
één jaar te laat. Eene geconcentreerde linkerzijde heeft
nimmer bestaande onmogelijkheid om daaruit een
Kabinet te formoeren stond reeds bij de crisis ,van
verleden jaar vast. Waarom heeft men dan toen piet
toegeslagen'?
Aleer overeenkomstig de waarheid, althans aanne
melijker ware geweest, indien de reeeering erkend had,
dat wie een Kabinet doet terugtreden volgens consti-
tutioneele beginselen, verplicht is, het bewind over te
nemen. Intusschen wij willen over dit verschil niet
twisten. Het Kabinet is er, en zijne aanwezigheid is,
in het licht der jongste gebeurtenissen beschouwd, ge
rechtvaardigd.
Het Kabinet wil een Kabinet van de rechterzijde
worden genoemd. Wij hadden niet anders
verwacht. Een niet-agressief, wil men; een ge
matigd Kabinet van rechts. De bewoordingen, waarmee
het Kabinet zich. aandient, zijn zoo omzichtig mogeTijk
gekozen. Het nieuwe ministerie zal het bewind voeren
overeenkomstig de beginselen, levende in da partijen
der (rechterzijde." Niet eens wordt hier aangeduid
en er is ook verder geen woord in heel de Kabinets
rede, waaruit het valt af te leiden of op de po
litieke, dan wel op de godsdienstige beginselen fier
rechterzijde gedoeld wordt. Ware het niet, dat eenzelfde
politiek beginsel, dat in de partijen dar .rechterzijda
leeft, verre te zoeken was, men zou niet weten welke
beteekenis aan de passage te moeten hechten. Doch
nu is twijfel niet mogelijk.
Het Kabinet zal, indien het zich aan de regeerings-
verklaring en aan haar geest houdt, bij uitstek gematigd
zijn al dadelijk is hieromtrent teekenend, merkt de
N. R. Ct op, dat het Kabinet, zoo het misschien het
epitheton „christelijk" voor zijn naam krijgen zal, daar
van niet zelf de schuld zal hebben te dragen Het
eigengerechtigde woord, dat slechts zin zoude heb
ben, wanneer het kon gebezigd worden als tegenstelling
tegen een Kabinet, dat niet Christelijk is wordt in
de regeeringsverklarin,
wijst op eene politiek,
Nog anders.
reeds geiuimen tijd eerste klasse banden, van die
Aan een firma in behangselpapieren enz. te Rotterdam fabriek afkomstig, werden verkocht voor pryzen, ver
is naar de N. R. Ct. meldt het volgende overko- onder die, door de fabriek zelf berekend,
men. Nadat by een klant een groote party behangsel-1 Hy gaf daarvan kennis aan de firma, en dit heeft
papier bezorgd was, beeft zich by dezen een persoon aanleiding gegeven tot de ontdekking van een wel
vervoegd, die voorgaf, dat do leverancier met de num- reeds sedert een jaar gepleegde fraude op groote schaal,
iners der onderscheidene papiersoorten in de war was Een zekere H. S., een bekend wielryder, kocht aan
geraakt en daarom om kopje van de nota van het ge- de fabriek vaak twaalf banden tegelijk, van inferieure
De Regeeringsverkiezing.
Het Vaderland meent, dat dit Christelijk Ka
binet op sociaal gebied, niet veel meer verrichten gal
dan wat technisch herzieningswerk. De ziekte-, ouder-
doms- en invaliditeitsverzekering blijven in de ministe-
rieele bureaux. Zelfs wordt niet gemeld of de „beschik
bare krachten" het geïmproviseerde ontwerp-Kuyper
weer zullen afstoffen.
„Het vraagstuk der kieswet-uitbreiding is voorloopig
opgeborgen, het blijvend gedeelte komt voorloopig "te
rug; een Raad van Defensie zal voorloopig bij Ko-
ninkbjk Besluit worden ingesteld, belastinghervorming
voorloopig worden afgewimpeld.
Dit ministerie is er een van voorloopigheden en
wel van de uiterst behoudende.
De RegeeringsverklarLng is mat. Durf noch initiatief
blijken er uit. 't Is al tot 1909 van poeslieve
neutraliteit.
Wie met ongeduld wachten op de sociale hervorming
angstvallig vermeden. Dat
ie niet op prikkelen belust is.
„De nieuwe Regeering is van zins naar hare woor
den te handelen. Al wat aanstoot zou kunnen geven,
al Waaruit, volgens het Kabinet-Kuyper, de „beginselen,
levende in de partijen der rechterzijde" het helderst
aan den dag zouden moeten treden, is uit het program
van het Kabinet-Heemskerk zorgvuldig geweerd."
De hoofdmoolen der regeeringsverklaring zijn, meent
het blad, aan de werkzaamheid der departementen van
Landbouw en van Oorlog gewijd. Minister Talma begint
met ontwerpen in te trekken.
Gelijk voorzien kon worden, gaat het ontwerp-ouder-
domsverzekering naar de archieven van het departe
ment terug, de heer Talma heeft altijd verdedigd, dat
de ouderdoms-verzekering als onderdeel van de invali
diteitsverzekering moet worden geregeld, en verlangt
dus de twee in één ontwerp samen te gieten. Maar
ook het ontwerp-ziekteverzekering ontmoet bij dè re
geering bezwaren, die „eene zoo ingrijpende omwer
king noodzakelijk maken, dat «ij meende de totstand
koming eener wet het best te bespoedigen" door maar
dadelijk het oude ontwerp terug te nemen, en den
arbeid tot omwerking te beginnen. Toezeggingen (om
trent de indiening van nieuwe ontwerpen binnen „kor
ten of „niet te langen tijd" gelijk het van andere
ontwerpen heet worden niet gegeven.
Daar staat gij versteld van'? Gij hebt tot nu toe in
en buiten de Kamer hooren verzekeren, dat de strijd
tegen het Kabinet-Kuyper vooral daarom zoo onver
antwoordelijk was, omdat met den val van dat ministerie
zeer onnoodig en roekeloos stagnatie in de totetand-
koming van do sociale wetgeving kwam? Gij meendet
dat de ontwerpen, doortrokken van de „beginselen,
die in de partijen der rechterzij'de leven," kant en
klaar lagen, en maar voor het indienen waren? Rn
nu zou de ziekteverzekering van Alinister Veegens, schoon
als een copie schier te beschouwen van het ontwerp-
Kuyper „ingrijpende omwerking,, moeten ondergaan?
Ter-wijl van de invaliditeitsverzekering in de regeerings
verklaring nog niet meer kan worden gezegd, dan dat
met „de beschikbare krachten" beschikbaar, nadat
er een deel is afgenomen tot het ineenzetten van een
„nadere regeling" van de arbeids-inspectie, terwijl een
ander deel zich met de ongevallenwet zal hebben bezig
te houden gewerkt zat worden nog slechts.......
aan (de voorbereiding" daarvan?
Het program, zooals het daar ligt, bevat zegt tiet
blad ten slotte, stof genoeg, om de vertegenwoordiging,
zoo niet tot 1917, toch zeker tot 1913 bezig te houden.
De ArnhemscheCt. schrijft:
Het Kabinet kondigt zich beslist aan als een ministerie
van rechts, maar in heel wat gematigder "toonaard,
dan waarin het vorige Christelijke Kabinet, bij monde
vooral van zijn premier, voor zijne beginselen placht
te getuigen. Het nieuwe Kabinet „wil trachten door de
toepassing zijner beginselen zooveel mogelijk bevrediging
te schenken. Wat aan het vorige christelijke ministerie,
zoo (het 'dit al bedoeld moge hebben, voorzeker allerminst
gelukt is. In dit opzicht zal men intusschen de pogingen
der (regeering moeten afwachten; wat zij meer in 't
bijzonder in verband met hare Christelijke beginselen
aankondigt, behoeft zeker niet tot heftigen strijd aan-
Ldidipg te gevenwijziging en aanvulling van het Wetboek
van Strafrecht, met name van de bepalingen tot be
strijding der openbare onzedelijkheid, en subsidioering
van bijzondere middelbare scholen, zullen van links
in beginsel althans nauwelijks tegenstand ontmoeten;
op de uitvoering komt tiet aan, inzonderheid wat het
eerste punt betreft, dat niet preventieve maatregelen
de vrijheid van gedachte in woord en beeld bf
de vrije kunstuitingen beletten. In de in dezelfde alinea
aangekondigde voorziening in den financieelen nood dei-
gemeenten door verruiming van haar belastinggebied
en niet door verhooging der rijksuitkeering, vermo
gen wij geen christelijk beginsel te ontdekken. Intus
schen voor een spoedige voorziening in dezen jiood
Is 't zeker weinig bevorderlijk, dat eerst nog eens ad
viezen der colleges van Gedeputeerde Staten worden in
gewonnen.
Het denkbeeld, om het bezwaar der drukkende ver
lenging van den dienst tengevolge van het instituut van
het blijvend gedeelte te ondervangen door een wijziging
der Militewet, waardoor de oproeping voor den eersten
oefeningstijd bij de onbereden wapens zal kunnen ge
schieden op twee verschillende tijdstippen van het jaar
tengevolge waarvan do wettelijke duur van dien tijd
van ten hoogste 81/» maand voor alle miliciens bene
den den rang van onderofficier een waarheid zal kun
nen worden, heeft de volle sympathie van het blad
Dr. Bronsveld ongerust.
Dr. A. W. Bronsveld is niet gerust voor de belangen
der Ned. Herv. Kerk onder het nieuwe ministerie. In
