Belangstelling.
TRAPMAN Co.
Zondag 31 Mei 1908.
52ste Jaargang. No. 4365
Bureau SCHAGEN, Laan D 4.
lnterc. Telephoon No. 20.
EERSTE BLAD.
Bekendmakingen
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
SCHAGGR
Alpien Nieuws-
Aieeneitie- Lullinllil
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgen^ 9 ure, worden
ADVERTENTIËN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 Ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer beetaai uit vier bladen.
GEMEENTE SCHAGEN.
De Burgemeester der Gemeente Schagen, brengt bij
deze ter Kennis van do ingezetenen dier gemeente, dat
de kohieren nos. 8 en 4 der Personeele belasting, dienst
1908, op den 26 Mei j.1. door den Heer Directeur der
Directe Belastingen te Amsterdam zijn executoir verklaard
en op heden aan den Heer Ontvanger der directe belas
tingen binnen deze gemeente ter invordering zijn overge-
geven.
Ieder ingezetene, welke daarbij belang heeft, wordt
alzoo vermaand op de voldoening van zijnen aanslag
behoorlijk acht te geven, teneinde alle gerechtelijke ver
volgingen, welk uit nalatigheid zouden voortvloeien, te
ontgaan.
Schagen, den 29 Mei 1908.
De Burgemeester voornoemd,
H. J. Pot.
Hebben we niet allen dat genoegen gekend, die zelf
voldoening gesmaakt, als we na inspannenden arbeid
ons mochten verheugen in de belangstelling en waar
deering van ons werk door hen die daartoe bevoegd
waren? Maar kennen We daarnaast niet evenzeer dat
harde, koude oordeel van iemand, die of niet bevoegd
tot oordeelen of dien het koud laat, hoe ge u hebt
ingespannen en u Irustolooze oogenblikken heb getroost'?
En ik spreek nog niet van hen, die hoewel totaal
belangeloos, toch belangstelling voorgeven, doch die
steeds gepaard doen gaan met een maardat den
werker doet gevoelen hoe klein en hoe onkundig hij
toch nog is. Ze begrijpen niet, die zoo oordeelen, dat
ze daardoor juist laten zien, hoe weinig begrip zij
van de zaak hebben.
Belangstelling is iets dat we nimmer mogen veadiezen,
het gemis daaraan voert ieder uit het maatschappelijk
leven.
Wat een treurige figuren worden het ten slotte, ver
gaderingen van welken aard ook, 't kan hun niet
schelen. Politiek, ze doen er niet aan, als ze zelf niet
te kort komen, dan kan de icst hen niets schelen, Y voor 6e^n<iheid vroegen, dan zou ook op
i i i i i TilPi ViPirTTtifWiPin cnincticr KpcphiLrt mnnfnn WArHnn on Hof
en. zij laten Gods water over Gods akker loopen.
Doch gelukkig zijn er nog zeer veel belangstellenden,
voor de benoeming van een voorzitter van den ge
meenteraad niet op gelet, tenminste vooral vroeger werd
daar minder op gelet, en 't is nog maar enkele jaren
geleden, dat in onze hoogste vertegenwoordiging er de
aandacht op werd gevestigd, dat het zoo dringend noodig
was, dat Burgemeesters meer menschen waren, op de
hoogte met hun taak en berekend voor hun zeer om
vangrijke betrekking, en dien weg moeten we op. Burge
meester zijn is heusch geen luxe betrekking, kan niet
naar behooren (worden waargenomen alleen wanneer
over een groot kapitaal wordt beschikt en de noodige
kennis wordt gemist.
't Gaat nog goed in die gemeenten waar ze worden
bijgestaan ld oor een secretaris, maar dat is niet overal
het geval en meermalen komt het voor dat een persoon
niet bekwaam voor Burgemeester toch wordt benoemd,
en later tevens voor de betrekking van secretaris, waar
voor hij evenmin bekwaam te achten is.
Wat is daarvan het gevolg'? een bestuur waar geen
invloed van uitgaat, waaronder niets tot stand komt
en waaraan ge ten slotte uw vertrouwen zult ontzeggen.
De belangstelling waarmede ik de vergaderingen der
gemeenteraden volg, sterkte mijn overtuiging, toen ik
o. a. voor enkele dagen iriijn aandacht vestigde op
een raadsverslag van een der gemeenten uit onze om
geving.
De voorzitter, Burgemeester, tevens Secretaris, begint
met verschillende zaken ter kennis van den Raad te
brengen, waarmede de Raad niets te maken heeft. Stelt
vervolgens aan de orde over te gaan tot het opmaken
van een voordracht voor een lid van de Gezondheids
commissie onder mededeeling dat de Raad der gemeente
aan den Commissaris der Koningin een voordracht van
2 personen moet inzenden. Voor kennisgeving aange
nomen.
Brengt uwe getoonde belangstelling u niet in de war?
Wat wordt niet geklaagd over die lastige gezondheids-
commissiën, en nu, nu de gelegenheid daar is, om te
trachten minder lastige menschen af te vaardigen, vindt
men het niet der moeite waardig.
De geheel© zaak echter hoorde niet bij den Raad, maar
naar mij uit een onderzoek bleek bij Burg. en Weth. en
kan er geen sprake zijn van voor kennisgeving aannemen
waar het betreft de uitvoering van wettelijke voorschrif
ten, en dan bleek mij toen ik ook informeerde omtrent
het verzoek om die aanbeveling in te zenden, dat de
voorzitter den brief verkeerd had gelezen, want niet
de gemeenteraad, maar de Centrale gezondheidsraad
moet de voordracht aan den Commissaris der Koningin
doen.
Nog een belangrijk punt der vergadering was het
aanhouden eener beslissing op een yerzoek van enkele
inwoners, om met het oog op de gezondheid een sloot
te zuiveren. Er moesten er eens meer komen die ook
bij wien zich een ander opstandeling, de bekende Boe heeft prachtig werk geleverd. Geregeld werd daarbij1
Hamara, heeft aangesloten, en die nu op het punt staat zorg gedragen voor de verspreiding van de drie bro-
op te trekken naai- Fez. De Fransche bladen kunnen ehures en andere geschriften.
onmogelijk Hafid's succes langer ontkennen of over De beschrijvingsbrief vermeldde een inleiding over
het hoofd zien; maar laten zich daardoor niet uit het het Middenstandsvraagstuk door den heer dr. D. Bos.
veld. slaan. Wordt Hafid de baas, welnu, dan zullen "Na deze inleiding en eenig debat was de conclusie
de Mogendheden hèm tenslotte erkennen! dat het bestuur de quaestie nog niet rijp acht voor
We zullen zien wat de toekomst baart, als de vrede het nemen van een conclusie, een opvatting waarmee
er maar mee gediend wordt de vergadering zich vereenigde.
Itoosevelt. I Donderdag werd de vergadering bijgewoond door 70
j personeele leden en 47 afgevaardigden, die 46- afdee-
Alles wijst er op dat de president der Vereenigde |ingen vertegenwoordigden.
Stoten van Noord-Amerika met meer de man in besloten werd het aantal leden van het hoofdbestuur
5^. j'J 4 O 14-4 U ,e brengen van 12 op 15.
Niet dat de groote massa Rooscvelt niet aanhangt, Ten !anzien van £e vooretellen van de afdeelingen:
Arnhem: „De afdeeling Arnhem verzoekt het hoofd
bestuur van den Bond op de volgende algemeene ver-
o ja, maar het zijn de congresleden die hem den
rug toekeeren.
De President weet dit zeerwel; hij zelf schrijfthet j gadermg advies uit te bfengen of te latai uitbrengen
verschijnsel toe aan het fat, dat niet hijzelf maar Tafto( stoatspensionneering als onderdeel van het program
die een open oog en oor hebben voor alles wat om
hen heen gebeurt en ook Criticus tracht zijn best te
doen om tot hen te behooren.
Sprak ik zoo juist over het beoordeelen van iemands
werk, het veroordeelen daarvan, uit zucht van beter
weten, én beschouwde ik dit als een bewijs van onvol
doende kennis, toch hoe meer mien in zekere zaak
belangstelt, hoe meer men ziet, dat er gebreken schuilen,
of dat menig stuk werk is verricht door onbevoegde
hand, menig woord door onbevoegden mond gesproken.
Een mooi voorstel wad zoo dikwijls door toedóen
van een onhandigen voorzitter afgebroken en verworpen.
't Meest dienen we belang te stellen in onze naaste
omgeving, ons bestaan, hoe we onzen plicht vervullen
en hoe we worden bestuurd, of de handelingen van
hen die boven ons gesteld zijn ons vertrouwen moeten
en kunnen wegdragen, of dat daar gebreken en tekort
komingen zijn, die met vereende krachten moeten be
streden worden.
Wij allen inwoners des Rijks hebben recht op bescher
ming van personen en goederen, maar is die bescher
ming toevertrouwd aan goede handen? Ziet eens op
marktdagen, als een staalkaart van uniformen ziet ge
tol van dienaren van politie; er zijn a onder, flinke
figuren, anderen die hun uniform bespottelijk maken
door toevoeging van verschillende ingrediënten, als
parapluie, pijp, stok enz., weer anderen hebben zich
in hun nog jeugdige ijdelheid onderscheidingsteekens ver
oorloofd, welke niet met hun rang overeenkomen en
slechts passen voor inspecteurs in groote gemeenten
zooals lange sabels, kleine petten ai zilvaen biezen
met krul. Is het ook geen uwer even als mij overkomen,
wanneer bij aandachtig aanschouwen, de schouders
moesten worden opgetrokken en ge niet gerust zoudt
kunnen zijn omtrent het toevertrouwen van uw recht
op beschaming van persoon en goed?
Door belangstelling in de wijze waarop we worden
bestuurd, blijven we op de hoogte met de toestanden,
die we noodig dienen te weten, en waarvoor we nog
zoo dikwijls te weinig ons die moeite getroosten
't Js wel een aardig vermaak, bij het verschijnen
van een of anda blad, het verslag van de vergadering
van den Raad uwer gemeente te lezen, maar toen wordt
het gevaarlijk een oordeel te vellen, over een of ander
besluit, omdat niet de discussiën welke daarover gevoerd
zijn in het verslag zijn opgenomen, zelfs wanneer het
een besluit is dat u zelf betreft, wordt meestal gewacht
i°t de courant met het raadsverslag vaschijnt. Is er
"us genoeg belangstelling voor eigen zaak aan den dag
gelegd? Neen, want dan had de vergadering bezocht
tonelen worden en gesteld dat op een verzoek afwijzend
Werd beschikt, ge hadt de redenen, welke misschien
hij nader inzien zeer juist waren, gehoord, terwijl bij
het lezen uitsluitend der afwijzende beschikking uw
°°rdeel hard zal zijn.
Stelt belang in uwe raadsvagaderingen, zou ik den
inwoners da gemeenten toe wiEen roepen, en bezoekt
ze van tijd tot tijd, vooral wanneer gewichtige punten
de orde gesteld zullen worden, gaust, het zal van
tovloed gijn op de behandeling daarvan, want ik heb
iJ ondervinding dat wat dikwijls als een onderonsje
Wordt behandeld, veel meer tot zijn recht komt als
toiar belangstellenden tegenwoordig zijn.
Bij de noodige belangstelling moet worden getracht
weinig op de hoogte der zaken te zijn, en dan.
meer dan ooit zal de vraag op den voorgrond treden,
uwe belangen in goede handen zijn. Moi hoort dan
vooral de voorzitters hun woord doen en bij vele goede
woordvoerders zult ge a maar al te dikwijls ontmoe
ten die niets anders ihobben te zeggen dan hetgeen
hun reeds voor de vergadering wera voorgezegd. Hoe
komt dat? zou een particulier dan iemand in dienst
die verzoeken gunstig beschikt moeten worden en dat
vond de Raad bezwarend.
't Is slechts één uit velen wat ik u meedeel lezer,
doch voldoende om ieda te doen zien, dat het toch
eigenlijk anders moest zijn, dat geen naam of geld
iemand geschikt maakt voor een veelomvattende taak,
waarvoor ontwikkeling, verstand en een gezond oordeel
als eerste eischen kunnen worden beschouwd.
CRITICUS.
Rusland Fraukrjjk Engeland.
Een verbond tusschen Frankrijk en Engeland en
Engeland en Rusland en als gevolg daarvan tusschen
Rusland, Frakrijk en Engeland, ziedaar het onderwerp
van den dag.
De president van Frankrijk is op dit oogenblik in
Londen en laat zich bejubelen en doet van zijn kant
alles om zich aangenaam te maken. Aanstonds gaat
Koning Edward naar Rusland en daar wordt hetzelfde
liedje gezongen, en als gevolg van al die complimenten
en buigingen, handdrukken en glimlachjes een ver
bond!
Het is natuurlijk dat de bladen in de verschillende
rijken kolommen en nog eens kolommen vol schrijven
de candidaat zal zijn da Republikeinen bij de ko
mende verkiezingen. Maar er zijn toch nog wel andere
oorzaken.
Het Congres is de talrijke, veel zins heftig en dol
driftig gestelde presidentieele boodschappen van Roose-
velt mea dan moe; het neemt er eigenlijk niet veel
nota mea van. De voorstellen en raadgevingen van
den President worden tazijde gelegd, of in zoo ge-
wijzigden, verwaterden vorm aangenomen, dat het
staatshoofd a in dien vorm geen genoegen mee kan
nemen. Een onbetwistbaar persoonlijk succes, als dat
't welk Roosevelt heeft behaald met de gouverneurs-
conferentie te Wjashington, nu pasgeleden, kan daarin
geen verandering brengen.
Een tweede categorie van invloedrijke mannen, bij
wie Roosevelt geen goed mea kan doen zijn de zaken
lui, zoo te New-York als elders in de Yéreenigde
Staten. En die animositeit, die wrok tegen den Presi
dent komt dikwijls op fel-persoonlijke wijze tot uiting
Dezer dagen hielden te New-York de leden van de
National Assoeiation of Manufacturers hun jaarlijks
feestmaal. Het is bij dergelijke feestmalen gebruik, dat
de voorzitta van de tafel den eersten dronk van den
avond uitbrengt op „den President van de Vereenigde
Staten". Doch ditmaal kwam Roosevelt niet voor op
de lijst der toosten. Ludwig Nissen, die aan tafel voor
zat, zeide dat hij zou volstaan met den aanwezigen
te vragen „zich te verheffen van hun zetels en in
stilzwijgendheid hun glas te ledigen ter eere van het
hoogste ambt, dat door het volk wordt verleend."
En aldus geschiedde. Naam en pasoon van Roose
velt waren uit de toost gebannen; aan het ambt, als
mandaat van het volk, werd de eere. gebracht
De correspondent te New-York van de Londensuhe
Daily Telegraph noemt het gebeurde „vrijwel de ergste
voor-den-neus-knipperij van Amerika'» hoogs ten be
windsman, die ooit heeft plaatsgevonden".
Zoo ziet men het, menschengunst is niet zeer stand
vastig. Een verstandig man rekene er dan ook maar
niet te vast op.
Treurig.
Woensdagmiddag is te Hilversum een droevig onge
luk gebeurd. De 10 jarige D. v. d. B. was met zijn 8-
jarig zusje aan 't hout sprokkelen in 't Spanderswoud
en ter afwisseling wou hij eens gaan zwemmen in de
z.g. Nieuwe Vaart. Hij stapte echter in een der diepe
kuilen, die zich daar, geheel voor 't oog verborgen door
waterplanten, in den bodem bevinden. Op zijn hulpge
roep kwam een werkman toesnelion, die zich te water Alkmaaxsehe justitie was prijzenswaardig vlug aanwezig
w.?rH "fnPnoa? gew^t Heel het dorp sprak over het geval Iedereen
m keilde Gant Schouten maar niemand vertelde veel
kan worden opgenomen."
Haarlem: „De algemeene vagadaing bepaalt in zake
de ouderdomsva-zekering haar standpunt. Ten einde
hiertoe te geraken, wordt in deze vergadering eene
commissie benoemd, welke op de eerstvolgende alge
meene vergadering een ontwap-program over het vraag
stuk der ouderdomsverzekering indient";
Gouda: „De Bond benoeme een commissie ta bestu
deering van het pensioenvraagstuk", adviseert het hoofd
bestuur deze zaak dit jaar niet te behandelen, maar
aan het hoofdbestuur op te dragen hieromtrent een
schriftelijk rapport te doen uitbrengen door eene daar
toe, na overleg met de voorstellende afdeeling te
benoemen commissie, welk rapport in eene volgende
algemeene vergadering kan worden behandeld.
Aldus werd besloten.
Wettelijk geregelde tien-urige arbeids
dag.
Over den wettelijk geregelden tien-urigen arbeidsdag
werd een inleiding gegeven door de Jieeren J. Mussert,
secretaris van het centraal bestuur van het Alg. Ned.
Werkliedenverbond, en mr. H. L. Drucker, lid van de
Tweede Kamer.
Na inleiding en debat stelde het hoofdbestuur ten
slotte de volgende motie voor:
De vergadering, gehoord de inleiders ai de beraadsla
gingen, spreekt de wenschelijkheid uit dat een wettelijke
regeling worde getroffen omtrent den 10-urigen werkdag.
De vagadaing nam met algemeene stemmen deze
motie aan.
Na de pauze werd de uitslag van de bestuursverkie
zing meegedeeld. Herkozai bleken de aftredende leden
mevr. W. Wijnaoidts FranckenDyserinck, mr. S. J.
L. van Aalten, P. Wj. J. van Hassel,*P. Hofstra, Th. M.
Ketelaar, U. G. Schilthuis, Herman Snijders, mr. M.
Wt F. Treub en C. A. Zelvelder. Gekozen werden de
heeren mr. J. A. van Gilsa, prof. dr. D. van Embden,
P. Nolting, Jac. Welleman te Krabbendijke, A. Kelder
man te Deventer en P. Visser te Rotterdam.
Een man geworgd te Oudendjjk.
Over het drama dat te Oudendijk is afgespeeld deelt
de Alkm. Crt het volgende mee:
Het [rustige Oudendijk werd op den ochtend van
Hemelvaartsdag ppgeschrikt door het gaucht, dat er
een moord zou zijn gepleegd. Gerrit Schouten zou in
den vorigen nacht vermoord zijn geworden door den
arbeida Willem Broatjes. Ook tot in Alkmaar drong
het gerucht door en toen men al spoedig den substituut
officier van justitie mr. Cnopius per fiets zag uittrekken,
bracht men dit natuurlijk in verband niet den moord.
En inderdaad r— Gerrit Schouten wès dood eri de
droge te brengen. Onmiddellijk werd toen naar oen
dokter getelefoneerd, die, vergezeld van twee verpleeg
sters, zoo spoedig mogelijk op de plaats van het onheil
aankwam. Ondanks alle moeite van den geneesheer,
mocht het dezen niet gelukken, het knaapje weer bij
te brengen.
Vrijzinnig-Democratische Bond.
Te Arnhem werd Woensdag en Donderdag gehouden
de algemeene vergadering van den Vryzinnig-Democra-
met bespiegelingen van: het verbond komt niet het I tischen Bond, die door 84 afdeelingen werd bijgewoond.
4 t r\ Drt \Tn/iroiténi» \fTranK rvnnnnn mof non rnrls\ A/~,rm
komt wel. Deze is er voor, een ander er tegen, en
zoo gaat het voort. Het verstandigste Ts de resultaten
maar af te wachten.
In Duitschland, en dit toont alweer de pers, is men
over die toenadering niet zoo heel erg in z'n humeur.
Want je behoeft er geen politieken neus voor te hebben
om te ruiken tegen wie al dat aaneensluiten is ge
richt.
Het bezoek van Koning Edward trekt vooral de
aandacht.
Het is voor 't eerst sedert zijn troonsbeklimming, nu
ruim zeven jaren geleden, dat Engelands Koning roe
ping voelt om te voldoen aan den beleefdheidsplicht,
die op hem rustte om den Tsaar te bezoeken. Het
schijnt, dat de Keizerin-moeder van Rusland er in
geslaagd is, bij het laatste bezoek dat zij bracht aan
het Engelsche Koningspaar, haar zuster en zwager, dit
bezoek in orde te brengen. Wannoa Koning Eduard
den eersten stap gedaan heeft, dan zal Tsaar Nioolaas
wel spoedig den tweeden stop daarop laten volgen,
en zoo spreekt men reeds van een oontra-visite in
het najaar.
Nu wordt wel aan die reis naar de Russische wate
ren de schijn van een familiebezoek gegeven; maar
het is toch aan geen twijfel onderhevig, dat die ont
moeting ook een politieke beteekenis heeft. Het is zoo,
de Koning zal niet door zijn minister van buitenland-
sdhe zaken, Sir Edward Grey, vergezeld worden op
die reis; doch het is bekend, dat Koning Edward zelf
op het buitenlandsch beleid van zijn land een grooten
invloed uitoefent, en mans genoeg is, om, zonder het
constitutioneele spoor te verlaten, ook alleen over
zaken van hooge politiek te handelen.
Zooals gezegd, in Duitschland is men heel niet in
zijn humeur met al die toenadalng. Want het aan
halen der vriendschapsbanden tusschen Rusland, Frank-
rijks bondgenoot, en Engeland, Frankrijks voornaamste
mandataris in Marokko, kan niet anders dan de Fran
sche actie in dit Sultanaat ten goede komen tot
stille ergernis van de staatslieden te BerlijTi. „Terwijl
Engeland zich in Europa van Frankrijk wil bedienen
als steunpunt tegen Duitschland", zegt zeker Duitsch
blad, „laat het aan Frankrijk in Marokko de vrije
hand."
Geen wonder daarom, dat de Franseh-Engolseh-Rus-
sische betooging in verband wordt gebracht met den
gang van zaken in Marokko. De toestand ginds schijnt
brillen nemen, die niét voor zijn taak berekend, voor sinds eenige dagen een radicale wijziging te hebben
»ju wak geschikt was, immers noen, waar daar wordt ondergaan ten gunste van den tegen-sul ton Moefti iiafid,
De Voorzitter, Mr. Treub, openae met een rede deze
vergadering.
Aan het jaarverslag is het volgende ontleendIn den
loop van htt jaar traden zes nieuwe vereenigingen tot
den Bond toe, waardoor hst ledental steeg tot 4513. Het
getal personeele leden steeg tot 545. Een herziening
der statuten kreeg de vorige vergadering haar beslag
en de defensie-paragraaf werd vastgesteld, terwijl een
voorstel werd aangenomen tot de benoeming eener
commissie tot onderzoek der wetsontwerpen op de ar
beidersverzekering. Voor het vormen dezer commissie
werden door het hoofdbestuur bereid gevonden de heei en
mr. H. L. Drucker, mr. J. van Drooge en P. Nolting.
Bij de periodieke gemeenteraads- en provinciale ver
kiezingen in 1907 is de party krachtig vooruitgegaan.
Wel werden in een paar groote steden ons enkele ze
tels ontnomen, doch dit verhinderde niet dat wy zeer
versterkt in gemeenteraden en Staten terugkeerden.
Een verblydend verschijnsel was mede dat partygenoo-
ten in Oost lndiö ook daar bezig zyn om de V. D. be
ginselen ingaDg te doen vinden. Te Batavia werd 15
December 1907 door bomiddeling onzer, personeele leden
aldaar een vryzinnig-democratische kiesvereeniging op
gericht en een permanent informatie-bureau gesticht
waar vragen van politiek of economisch belang in
studie kunnen worden genomen.
Een aanmerkelyk getal personeele leden meldde zich
aan. In het verstreken jaar bleek wederom op tal-
ryke plaatsen dat de toeneiging van de jongeren in het
vryzinnige kamp tot onze party zeer sterk is. Ons
breed democratisch program en de degelyke arbeid
onzer partygenooten in Tweede Kamer, Provinciale
Staten en Gemeenteraden werken daartoe mee. De
drang naar organisatie op vryzinnig-democratischen
grondslag uitte zich in de ryen dezer jongeren in deop-
richting van ontwikkelings- en propaganda-clubs te
Amsterdam en Den Haag.
De propaganda Voor liet algemeen kiesrecht werd
mede namens den Bond door het propaganda-comité
voor grondwetsherziening en algemeen kiesrecht zooveel
mogelijk bevorderd, gelijk uit het uitvoerig verslag van
dit comité blijkt. Een gansche reeks van vergaderingen,
vooral ook op het platteland, werd gehouden, waar overal
werd gepleit voor grondwetsherziening en algemeen
kiesrecht. Door de oprichting van sub-comités worden
tal van vereenigingen tot ons getrokken die door het
Ned. Comité, dat als socialistisch bekend staat, niet -HMJ|
waren te Winnen. Vooral het Zeeuwsch subcomité, waar- was het te laat; Schouten was reeds gewurgd,
bij reeds 1b vereeniguigen met 850 leden zijn aangesloten, 's Ochtends vasduinen justitie en politie. Zij hadden
goeds van hem. Vroeger was hij winkelier geweest,
maar, ofschoon hij niet aan den drank was, oppassen
wilde hij toch ook niet recht. Het ging niet met den
winkel en daarna deed hij van alles en nog watsigaren
handelaar, prentbriefkaartenventer, fotograaf.
Men was niet bijster met Schouten ingenomen. Hij
kon soms bijzonder lastig zijn. Vooral Willem Broertjes
ondervond dat. Hij scheen vroeger al het land aan
dezen te hebben. In November had hij Broertjes be-
leedigd en die had daarvan procesverbaal laten op
maken. Schouten moest toen voor de rechtbank ver
schijnen. Hij wad tot tien dagen gevangenisstraf va-
oordeeld. Eigenaardig is het, dat mr. Cnopius Schouten
destijds niet geheel en al toerekenbaar achtte. Althans
verklaarde hij, dat het niet ondienstig zou zijn, wan-
nea eens een onderzoek werd ingesteld naar de geeste
lijke vermogens van den beklaagde, om de zekerheid
te krijgen, dat men niet met een queulant te doen had.
Sedert dit vonnis schijnt Schouten nog lastiga te
zijn geworden tegen Broertjes. Hij zocht hem, zeiden
de dorpelingen. Het was aisof Schouten Broertjes bij
elke gelegenheid tartte, om hem woest te krijgen, oin
te maken, dat hij oen aanklacht jegens hem zou kunnen
indienen, wegens beleediging of mishandeling. Maar
Broertjes bleef altijd kalm en handelde op deze wijze
het verstandigst
Woensdagavond zou Broertjes met zijn vrouw op
bezoek komen bij zijn buurman. Schouten wist dat
Hij had zelfs te voren gevraagd of hij ook van do
partij mocht wezen, maar de buurman, wetend dat
men Broatjes en Schouten maar liefst zoo va mogelijk
uit elkaar moest houden, had gezegd, dat Schouten
dien avond maar niet moest verschijnen. Schouten ver
scheen echter wel in de buurt. Hij vatte bij een
bruggetje post en wachtte. Wachtte geduldig, totdat ein
delijk Broertjes met zijn vrouw weer terug kwamen.
Hij viei het echtpaar lastig. Broertjes hield zich eerst
kalin. maar des sarrens eindelijk moe pakte hij Schouten
beet om hem een afstraffing te geven.
Broertjes bleek onmiddellijk de sterkste. „Schouten
moest het onderspit delven en angstig riep hij uit:
„Laat me los, ik zal je niets meer doen." Toen zei
Broertjes: „Goed, ik zal je loslaten als je belooft m'n
vrouw en mij niet weer lastig te vallen." Schouten
beloofde en Broertjes liet hem los. Doch nauwelijks
was Schouten weer op de been of hij kroog een boks
ijzer en ging hiermede Broertjes te lijf, zeggende: „Een
van onze twee moet er nou maar aan gelooven."
Op hetzelfde oogenblik gaf hij hem een slag. Broer
tjes greep toen zijn aanvaller bij de' keel. Doch terwijl
hij Schouten nog vast had valoor hij, waarschijnlijk
tengevolge van de verwondingen met het boksijzer het
bewustzijn. De vrouw had om hulp geroepen en ver
schillende personen snelden toe. Zij waren echter niet
in staat Schouten to verlossen uit den ijzeren greep
van den bewustelooze. To,-n het hun eindelijk gelukte
