Scletsen uit du Rectaal.
Uitgeverss TRAPMAN Co.
EERSTE BLAD.
Buitenlandscb Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Zondag 28 Juni 1908.
52ste Jaargang. No. 4378
Interc. Telephoon No. 20.
Bureau SCHAGEN, Laan O 4.
SCHAGER
Aliiiui Nicin-
COURANT.
Aütittitit-LaiOboiwblad.
Dit blad verschijnt tweemaal per weekWoensdag- en
Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens 9 ure, worden
ADVERTENTIËN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
INGEZONDEN STUKKEN één dag vroeger.
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels f 0.25 iedere regel meer 5 Ct.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dit nummer bestaat uit vier bladen.
I'erziê.
Het is in het Oosten steeds zulk een Janboel, dat
men wel dagwerk zou hebben, steeds melding te maken
van de beroeringen zoo hier en daar. In Perzië is
het evenwel nu zoo sterk aan het spoken, dat aller
aandacht op dat land is gevestigd.
Wat is er eigenlijk gebeurd?
De shah heeft, in 1906, een parlement ingesteld, hij
bedoelde een schijnparlement. Het werd niet gekozen,
doch bestond uit stam- en stedehoofden, priesters enz.,
in overeenstemming met de Perzische maatschappelijke
regeling.
Dat parlement is met de rol van schijnparlement
niet tevreden geweest Vooral de stede-afgevaardigden
en eenige priesters zijn krachtig opgetreden om de
misbruiken der autokratie te signaleeren, en op te
komen tegen de willekeur en de verkwisting van den
shah en zijn hof.
Dat verdroot den heerscher en hij wilde het parle
ment wel weer kwijt. Doch dat ging niet zoo gemak
kelijk en 't vorig jaar, toen hij een poging zou doen
om het met geweld weg te jagen, boden de steden
troepen aan om het parlement te verdedigen tegenover
keizerlijk geweld. Kortom, de hervormingsgezindheid zat
dieper in liet volk dan de Shah meende en hij moest
voorzichtig zijn. Doch meteen was hem het gevaar
voor zijn betrekking ook duidelijker geworden en hij
bereidde alles voor om een staatsgreep op touw te
zetten.
Deze staatsgreep is thans gekomen.
De shah heeft hoepen verzameld, ongeveer 3000
kozakken, hij heeft maxims en kanonnen gekocht en
achtte nu den tijd gekomen.
Hij verliet zelf zijn paleis te Teheran, hok naar
een "buitenpaleis, buiten de Kaswinnerpoort, omringde
zich daar door zijn hoepen en begon nu den oorlog
tegen het parlement.
Hij begon met drie voorname aanhangers der her
vormingspartij gevangen te nemen. Het parlement liet
vragen naar de redenen der arrestatie en de shah ant
woordde met een aanklacht tegen het parlement zelf.
Hij wilde rust hebben en het parlement had slechts
onrust gebracht.
Dit liet hij in een proklamatie zetten die verspreid
werd. Daarin werd ook het dragen van wapenen ver
boden. Daarna liet hij de troepen op zijn tegenpartij los.
Het parlement stelde daartegenover een tegenprokla-
matie, waarin de gevangenneming een misdaad werd
genoemd .en gezegd werd dat een heerscher die zelf
de wet niet in acht neemt, geen gehoorzaamheid meer
verdient. Deze proklamatie werd afgescheurd en de
shah had nu ook met geweld op tegen het parlement
zelf.
De correspondent van de New York Herald te Tehe
ran seint het volgende aaneengeschakeld verhaal: In
antwoord op het ultimatum, dat Maandagavond aan
den Sjah was gezonden, stuurde Zijne Majesteit Dins
dagochtend kozakken en soldaten met veldstukken, om
zich voor het gebouw van de Nationale Vergadering
op te stellen en de aangrenzende straten te beheerschen,
zoodat het parlement van alle gemeenschap met de
stad was afgesneden. Omstreeks zes uur kwam oen
afdeeling van 50 kozakken onder een officier bij het
parlement aan en eischle de uitlevering van vijf mannen,
die als shijders beschouwd worden en die in het Huis
de wijk hadden genomen. Verder verlangde men, dat
het parlement stappen zou doen, om aan de samen
scholing van volk in de buurt een einde te maken.
Het parlement weigerde dit te doen, waarop de
officier zijn manschappen verliet, na hun opdracht te
hebben gegeven alle ingangen te bewaken, om verslag
van de uitkomst van zijne zending te doen en nadere
bevelen te halen.
Tegen achten werd van het dak van een huis in
de nabijheid een bom geworpen, die twee paarden
doodde en een paniek veroorzaakte. De kozakken, die
zonder officier waren, wisten niet, wat zij zouden doen.
Toen de officier vernam, wat er gaande was, kwam
hij ijlings terug. Toen hij de politieke club uit Azer-
bajdzjan voorbijkwam, vuurden de menschen van het
dak op hem. Hetzelfde gebeurde toen hij de club uit
Moezaferie voorbijkwam.
De kozakken schoten terug en drie uur lang werd
een hevig geweervuur over en weer onderhouden.
Tegen elven begon het langzaam te verzwakken. De
artillerie bleef echter tot twee uur vuren, waarbij het
parlement heftig gebombardeerd werd. Tegen vier uur
was alles afgeloopen. De verliezen waren aan weers
kanten zeer zwaar en er werden ook veel paarden
gedood. De correspondent ging de schade opnemen,
die aan het parlement, de aangrenzende winkels, het
paleis van Zil-es-Soeltan en de politieke clubs was
toegebracht. Die was, vond hij, niet zoo groot, waar
uit hij opmaakt, dat de kanonnen in den beginne
alleen ,met los kruit schoten, om de menschen bang
te maken. Ten laatste werden echter granaten gebruikt.
De correspondent sprak later iemand, die op het
dak van het parlement meegevochten had en vroeg
er gebeurd was.
hebben antwoordde hij ongeveer ander-
'l uur aan een stuk door geschoten, maar onze
schietvoorraad raakte op en de geweren werden Zoo
heet, dat wij er niet langer mee konden vuren. De
eerste granaat deed de deur van het parlement sprin
gen. L)e kozakken voerden daarna een charge uit Wij
da enten, dat wij verloren waren, en vluchtten naar
de plaats achter het Huis.
„Zoodra de soldaten het parlement stormenderhand
binnendrongen, begonnen zij te plunderen. Daarna
kwamen de wankels in de buurt aan de beurt en ten
slotte het paleis van Zil-es-Soeltan. Maar wat mij het
meest trof, was, dat honderden menschen, die nog een
paar dagen tevoren voor het parlement te hoop waren
geloopen en tegen den Sjah te keer hadden gegaan,
het parlement begonnen te verwoesten. Terzelfdertijd
wetf,n c Sjah! Wij willen geen grornd-
Met hulp van Rusland heeft de Sjah zich een troe
penmacht verzekerd, en nu hij die heeft toont hij zich
in zijn ware gedaanteals autocraat. In Teheran heerscht
de Russische generaal Liachof, en dat kenmerkt den
Jttestawl Hoe hel verder zal jjuan, zal ^roohuideels
afhangen van dien generaal en van de Russische raad
gevers van den Sjah.
De Engelsche invloed die werkte voor het behoud
der grondwet en voor ae bescherming der vrijzinnigi
groepen, is na de overeenkomst met Rusland, snel
geweken. Rusland is nu de eeniga die in Perzië nog
macht en aanzien bezit. En van Russische zijde wordt
de Sjah gesteund met geld en met troepen, en gesterkt
in zijn reactionnaire neigingen.
Hoe het er in de provincies uitziet is uit de ont
vangen telegrammen niet na te gaan; vooral in Aser-
beidsjau, waar de revolutionnairen tot dusver het sterkst
waren, zullen wel opnieuw gevechten tusscheh revo
lutionnairen en reactionnairen worden geleverd. Maar
ook daar zal Rusland wel aan de zijde van de reactie
staan.
En zoo zal in Perzië de strijd nog geruimen tijd
voortduren, voordat door geordende en grondwettigs
toestanden op den duur in de gemoederen rust en in
het land vrede zal ontstaan zijn. Arm land!
Dnitschland
De oorlogzuchtige woorden die Keizer Wilhelm heeft
gesproken, doelende op het samengaan van Engeland,
Rusland en Frankryk, hebben de gemoederen in beroe
ring gebracht, zoo zelfs dat het Duitsche volk op deze
woorden reageert.
Een een bezoek aan Hamburg van Keizer Wilhelm,
was daar een ware uitbarsting van geestdrift.
De Hamb. Correspondent vertelt, hoe dat zich heeft
toegedragen. De Keizer was op het balkon verschenen
en een dichte menigte stond buiten opeengepakt. Opeens
en zonder dat do muziek de wys had aangeheven,
weerklonk uit duizenden by duizenden kelen, haast
plechtig, het lied Deutschland, Deutschland über Alles.
Het was een treffend oogenblik, en de Hamb. Corres
pondent zegt, dat men duidelijk voelde, dat die menigte
op straat onder den indruk verkeerde van het ernstige
tijdsgewricht, dat voor de Duitsche staatkunde is aan
gebroken.
De Keizer moet dit, blykens zijn antwoord, evenzeer
gevoeld hebben. Het woord„Laat ze maar opkomen 1"
de Keizer moge het te Dörberitz al dan niet gebruikt
hebben geeft de gevoelens van het oogenblik in
Duitschland weer.
Zelfs het radikale Berliner Tageblatt teekent bij
'sKeizers rede aan; De stemming, waaruit de betooging
(te Hamburg) voortkwam, leeft in heel het Duitsche
volk. Maar niet minder sterk voegt het blad er ver
zachtend aan toe is het verlangen Daar het behoud
van den vrede als waarborg voor onze verdere oecono-
mische ontwikkeling, dat dit laatste vooral het streven
van den grooten Keizer bly've 1
De verkiezingen voor het Pruisische Huis van Afge
vaardigden zijn achter den rug. Eu zoo men weet zijn
er eerst 6, na de herstemming nog 1 meer, dus 7 sociaal
democraten gekozen. Dat heeft een heele opschudding
veroorzaakt. Het niet geheime, drie-klassen stemrecht
had tot dusver elk indringen der sociaal-democraten
verhinderd, nu hebben zij evenwel een bres in de ves
ting geschoten en juichen daarover luide en met reden!
Zij hebben hard gewerkt, zoowel mannen ais vrouwen,
maar steeds met eerlyke middelen.
De sociaal democratie beeft steeds het niet geheime
stemrecht verfoeid, omdat de werkgever daardoor con
trole kon uitoefenen op de politieke beiydenis van zyn
werknemer, en niet alleen controle, mcar ook pressie.
Te recht heeft zü gewezen op het machtsmisbruik, dat
by voorbeeld de Oost-Elbische jonker kon maken en
helaas ook gemaakt heeft tegenover zyn pachters
en boeren.
De conservatieven die werkelijk soms eerbied af
dwingen door hun ruiterlijk agrarisch egoïsme zoch
ten hun recht en vonden hun kracht in dit niet-geheime
stemrecht. Omdat het een middel was tot versterking
van eigen macht, door verzwakking van den grootsten
vyand, de sociaal-democratie.
Nü hebben de sociaal-democraten zelf van dit stok-
conservatieve Pruisische wapen gebruik gemaakt in het
gebied, waar zy wisten, dat het treffen en wonden zou;
in de wijken van Berlyn, waar kleine neringdoendon
economisch afhankelijk zyn van het „zelfbewuste prole
tariaat, dat op het standpunt staat van den klassen-
stryd."
Wie niet stemde, of niet socialistisch stemde, onder
kruideniers, bakkers, barbiers, melkventers, enz. enz.,
werd gewaarschuwd, dat zyn sociaal democratische
klanten voortaan ergens anders hun inkoopen zouden
doen of baard laten scheren.
En erger nog, den dag vóór de herstemming waren
aan huizen en winkels groote plakkaten geplakt, waarop
te lezen stond
Onderstaande kiesmannen hebben den 16en Juni hun
stem uitgebracht op de conservatieve, resp. vryzinnige
1. A. B. herbergier straat, No
2. C. D. bakker ...straat, No....
3. E. F. slager ...straat, No....
4
Het is niet bout gesproken, wanneer beweerd wordt,
dat de sociaal democraten in Moabit de overwinning te
danken hebben aan dit jonkerlyk conservatieve stryd-
wapen. De cijfers bewijzen het.
Hard vallen kan men er hen niet om. Zü kunnen
de conservatieven toeroepen: „Wat gy niet wilt dat u
geschiedt, doet dit dan ook een ander niet."
Maar het boycot zwaard kon wel eens een tweesny-
dend wapen worden: de burgerlyke partyen zouden op
dezelfde wyze sociaal democratische winkeliers kunnen
tracteeren, ook onder de leus: „Wat gy niet wilt",
enz.
De „Voss. Ztg." getft een typisch staaltje van de wijze,
waarop de sociaal demcoraten hun vryzinnigen tegenstan
ders in Moabit terroriseerden
Op het uithangbord van den winkelier Sela in de
Bandelst, is een papier geplakt, dat reeds herhaaldelyk
is weggenomen, maar iederen morgen weer opnieuw
wordt aangetroffen, Daarop 6taan de namen van 15
bakkers, groentehandelaars, kleine winkeliers, schoen
makers enz. die op den 16 Juni voor den vryzinnigen
of conservatieven candidaat stemden.
De winkelier, een vryzinnig kiesman, is geheel ter
neer geslagen; hy hing een bedroevend tafereel op van
de toekomst. Sedert de boycot is uitgesproken heeft hy
belangryk geleden in zyn inkomsten. Alle huisvrouwen,
die hij voor vaste en alledaagsche klanten hield, bleven
weg. En zyn lot zou nog erger worden als by vandaag
van zyn stemrecht gebruik maakte. Hy ging dus niet
ki6Z6tii
Zyn vrouw was heengegaan; zy kon het in den leegen
winkel niet uithouden.
Hy wil nu pogen zyn huurcontract te doen ontbinden
en dan ergens anders heengaan. Of het daar beter zal
gaan is de vraag. En zooals hem, gaat het velen.
Dat zyn de gevolgen van de terrorisatie, mogelyk
dcor het in 't openbaar uitbrengen van de stem by de
verkiezingen. Met zulke middelen wordt in Pruisen
gestreden, niet door één party, maar door allen.
Daarom wordt daar het kiesrecht een zware plicht
voor de kiezers.
IXL.
Na dertig jaren 1 Oude I iefde. etc.
't School voor wie de menschen wien 't hier
betrof, van-nabij kenden, eigenlijk dieper. Maar
slechts zeer-intiem kringetje wist dat.... 't Dateerde van
een dikke dertig jaren terug. Toen was oom Daan
nog zoo n aankomende slungel van een jongen, in de
(per bij een timmerman, in wiens zaken hij eenmaal
moest komen, dank zij een duitje, dat-ic van een tante
geërfd had en door vader zuinig, behoedzaam beheerd
werd.... Meneer Dijkmans, de huisvriend van nu was
in z'n jonge dagen bij een drogist in den winkel ge
weest, kon soms nog erg „geleerd" doen. Beweerde,
als-dat-ie 't eenmaal tot apotheker had kunnen bren
gen.... 't Was in de dagen, toen er nog een soort van
examen voor drogisten bestond, in zwang was. Dit was
de eerste mijlpaal op den weg, die eerzuchtigen Ko
Dijkman tot carrière had moeten brengen...Tussehen
de respectieve moeders van Daan en van Ko was t
toen ook al uiterlijk schijn van teedere en hartelijke
vriendschap, waaronder hatelijke, vinnige jaloezie zich
verborg.... Als de beide dames samen ergens in gezel
schap waren, dan konden zij elkaar van die spelde-
prikken geven.... Van die „ribbestootjes", in figuurlijken
zin, waarvan slechts degenen, die 't best ingewijd waren,
:het juiste, echte, snapten.... Juffrouw Dijkmans kon
jdan zoo smalend, zoo schamper-medelijdend spreken
'over „van die jongmaatjes" bij „ambachtsbazen", die
„toch maar altijd werkman bleven".... En de moe van
wat dan nu „oome Daan" is, over „armzalige stumpers",
die zich „verbeelden dat ze heel wat zijn", maar, op
den keper beschouwd, „nog geen stuk droog rogge
brood kunnen verdienen".... Enfin, 't was in den grond
der zaak een gespannen, onplezierige verhouding. De
jongens, Daan en Ko waren al van school-af,
dikke vrinden, 's Zondags zag je hen altijd samen. Maar
't was meer gewoonte dan spontane behoefte aan eikaars
bijzijn.... Daan was van een plagerige natuur. Die kop
er allemachtig veel plezier in hebben om den ander
te sarren, 't Land op te jagen. En als ze dan met
z'n-beiden zoo'n Zondag-middag kuierden, had arme,
bleeke, schrale, ielwat-pokdalige Ko heel wat „op te
slikken". Hij was naar den meneer geweest, die te
zeggen had over dat drogisten-examen. Om te vragen
of hij, Ko, als-ie nou eens heel erg z'n best deed,
kans zou hebben om.... Misschien 't volgend jaar of
zoo.... Moeder was nu eenmaal verzet op zoo'n diploma,
't Idee dat zij haar kennissen zou kunnen vertellen
„Mijn Ko is door zijn examen. Hij is (nu gediplomeerd....
Ja, das geen kleinigheid, en nog zoo jong!.... Daar
zit Goddank een studiekop op dien jongen!Met
haar weelderige fantasie had Ko's m ceder zich wel
al duizendmaal voor den geest gehaald zoo'n oogen
blik.... Hoe de kennissen hun best zouden moeten doen
om, onder lieve glimlachjes en met snoezig-hartelijki.
hoofdknikjes, hun jaloezie te verbergen.... Hoe haar
moederhart zou zwellen van trots en glorie.... Maar
't w-as een luchtkasteel gebleven. De meneer van de
drogisterij had een poosje met Ko gepraat.... Toen had-
ie een snuifje genomen, zijn bril eens gepoetst.... Niet
recht geweten wat-ie eigenlijk moest antwoorden.... Zoo
snugger was Ko wel, dat-ie snapte, hoe hij alle illu-
siën van studie voor altijd moest prijsgeven.... 't Eind
was geweest dat vader, practisch man, den knoop
doorhakte en den jongen bij een kruidenier in de leer
deed. Voor Ko zelf was 't een opluchting. De moe
der werd er glijd, mager en stil van. Vertoonde zich
in den eersten tijd bijna niet onder de konnissen
Ontweek stelselmatig het bijzijn van juffrouw Strong,
de moeder van vroolijken, plaagzieken Daan
Zoo spoedde de tijd voort. En bleef het vuurtje van
stillen, i ngekankerden haat voortsmeulem... Smeulen.
Vrienden, naai- den schijn, bleven Ko en Daan. En
de eerste was mal genoeg om na dat-ie de „geleerd
heid" over-boord had gesmeten, nog te blijven „geu
ren" met de stuk of wat uitheemsche namen, termen,
die hij bij z'n drogist geleerd had. Feller, bijtender
werd de spot van den ander.... En als er derden bij
waren, dan kon Daan, grof van gevoel, dingen zeggen,
die Ko 't bloed naar de vale wangen joegen. De haat
tussehen hen werd heviger, vinniger, maar de uiter
lijke schijn werd bewaard. Toen gebeurde 't, dat Ko
verliefd werd. Een nicht van z'n patroon, den krui
denier, had groote bekoring voor hem.... In zijn vage
jeugd had-ie wel rijmpjes gemaakt, die door z'n moe
der als wonderen van dichttalent werden voorgelezen;
overgeschreven op prachtige stukjes papier, met bloe-
menkransjes erom-heen....
Zelfs naar een courant waren ze gezonden, voor
een Zondags-nummer en toen de Redactie ze met een
kort, beleefd briefje als „onrijp" had teruggezonden,
was moeder woedend geweest.... Intusschen, vader be
hoorde tot de goeie-adverteerders van het blaadje.... Tot
de oudste, trouwste abonné's.... Men had daarom, als
pleister op de wond, in het briefje iets gezet van:
Waarschijnlijk op rijperen leeftijd.... Ontluikend talent...
Veelbelovend.... En dat troostte moeder. Dien brief had
ze zelfs laten lezen aan de kennissen.... Ombuigend de
passage, waarin van „tot spijt moeten terugzenden"
gerept werd
Verliefde Ko Dijkmans, dan, had een vers gemaakt
voor zijne Marie. Hij had het geschreven met prach
tige letters.... Dunne op- en dikke neerhalen.... En iets
allegorisch in de groote, eerste „D" van het poeem....
Diep in de geheimenis van zijn ziel had-ie het ver
borgen gehouden, wat er nu in zijn hart omging..,.
Maar Daan, die een scherp oog had en hem door-en
door kende, kreeg er de lucht van.... Daan dacht nog
niet aan trouwen. Maar de gedachte om Ko Dijkmans
in de (wielen te rijden, ze was al te aanlokkelijk....
Daan begon met nichtje Marie te „flirten". Hij be
steedde groote zorg aan de coiffure van zijn bruine,
weelderige krullen. Hij schafte zich een pronkstuk van
een das aan. Zwierig, met sjiek-lossen strik.... Hij liet
zich een klein, donzig snorretje staan en trachtte er
kokette puntjes aan te draaien.... Hij kocht zich schoe
nen met verlakte neuzen voor des Zondags, liij putte
het gansche, welvoorziene arsenaal van zijn grappen,
grollen kwasterijen uit, zoodat Marietje dat een
goedlachsch dikkertje was het uitschaterde.... Daan
ging verder. Hij kon soms op frappante manier men
schen nabootsen.... En nu trachtte hij het eerste kiempje
van teederheid voor Ko Dijkmans als het in Maries
hart mocht genesteld zijn, onherstelbaar uit te roeien
door spot. door charge, door haar over Ko te laten
lachen.... Hij trok net-zoo'n ongelukkig, strak, onbe
holpen-verliefd gezicht als zijn vrind. Bootste zijn ma
nier van loopen na.... Keek Marietje aan met net-zulke
verliefderige, beverige oogjes als Ko kon doen.... Zoo
dat, wanneer arme Ko zich maar vertoonde, Marie al
op haar zakdoek beet en het moest uitproesten... Het
gedicht baatte niet. Het goedlachsche dikkertje was
inderdaad tikje-verliefd op grappigen, vroolijken Daan.
Liet Ko Dijkmans begrijpen dat ze niks met hem
wou te maken hebben.... Had (hoorde hij) over hem
gesproken als van „den blikken domenee". Wachtte
tot Daan haar „vragen" zou.... Maar op zekeren dag
liep het gerucht door de kringen der kennissen, dat
Daan Strong geëngageerd was met een meisje uit Den
Haag.... Niet mooi, maar met „een aardig centje"....
In stilte stortte goedlachsch-dikkertje heete tranen
Sommigen noemden Daan een*,rakkert".... Als Ko Dijk
mans tikje-moed had bezeten, dan zou-ie....
Maar hij deed niets. Troostte zich over zijn leed.
Woog met verdubbelden ijver koffie, suiker en thee....
Van toen af hepen, echter, de wegen der twee vroe-
ger-onafscheidelijken uiteen....
Totdat.... Gril van het toeval hen weer telkens samen-,
bracht in denzelfden kring.... Na dertig jaren. Ko Dijk
mans gegoede, nog steeds ongetrouwde eigenaar van
welbeklante kruideniers-affaire. Daan Strong. de tim
merman, met drukke zaken, groot gezin. Nog altijd
de onverbeterlijke plaaggeest van vroeger.... Wie in
Ko's hart had kunnen schouwen, hij zou gezien
hebben dat de veete, de haat nog altijd niet was uit
gebloed.... En als ze daar zaten, dikke en magere vijf
tigers, met vergrijsden en kaal-geworden schedel, dan
was het Ko wel tienmalen naar de lippen gedrongen....
Als de stekerige wre-ed-spottende oogen van den bui-
kigen timmerman 'hem dan aankeken met dat klein-
achtende; dat sarcastische; precies als dertig jaar gei
leden.... Dan was het meneer Dijkmans zoo' vaak naar
de lippen gedrongen.... .Want hij wist het wel, van
dat zaakje, waar meneer Strong een paar duizend
gulden mee had verdiend. En waar men toon. indertijd,
zoo druk over gefluisterd had. Dat er eigenlijk leelijk
mee geknoeid was.... Bewijs het maar eeins!.... En zoo-
meer....
Dien avond toen de beide heeren, intiem van
dertig jaren her weer bij Hein en Saartje tegen
over elkaar hadden gezeten; ieder met zijn sigaartje;
ieder met zijn grogje voor zich... En Daan extra
plaagziek was geweest.... Zoodat Saartje, die al dik
wijls voor ruzie gevreesd had. Aan het gesprek een
andere wending had willen geven, wat niet lukte....
Toen dertig jaren nadat, in Ko's hart, liefde ge
bloeid had voor goedlachsch-dikkertje, dat nu gewor
den was een „schommel" van een aardig eind in de
vijftig. Toen wou het ongeluk, dat Daan aan zijn
vierde grogje door het overmoedige heen, door het
dolle heen, ging zinspelen op Ko Dijkmans oude, tra-
gisch-vervloeide liefdeshistorie.....
Saartje zag het direct aan meneer Dijkmans zijn
gezicht, dat het zou misloopen. Ze fluisterde haar man
iets in, maar deze wenkte geruststellend-glimlachend
van: Kom, ben je nou gek.... Dat geeft niks!...." Maar
liet „gif wel wat". Daan begon te vertellen.... Van dat
die Stijve, deftige, knappe meneer Dijkmans, die
daar zat, dat die in zijn tijd een „echte meisjesgek"
was geweest... Nou, en wat een, hoor! Haddein ze
nooit gehoord die geschiedenis van hem, Ko Dijkmans,
en zekere Marietje.... Hij, Daan Strong. zou nou maar
geen namen noemen.Hé, Ko, jong, zeg, weet-je het
nog wel.... Kom, vertel nou's wat! De donkere spot-
oogen van ouden, dikken, wreeden timmerman schit
terden van leedvermaak... Meneer Dijkmans werd wit
om den neus. Zijn vale lippen beefden. Hij tastte^ met
koortsige grijpbewegingen, naar zijn das, zijn boord....
Saartje, de gastvrouw wees er haar man 'op.... Deze
snapte nu ook, dat het ernst.... Maar het was te laat!
Plotseling vloog meneer Dijkmans, de slanke en kaal
hoofdige kruidenier, op.... Wit als een doode. Sidde
rend over het gansche spichtige lichaam. En met rauwe,
heesche, bibberende stem kwam het er bij hem uit:
„Maar ik ben Goddank, geen oplichter!..!. Geen be
drieger!.... Ik vervalsch geen contractenIk ben er
niet op uit om de lui om den tuin te leiden.... Ik
ben op een fatsoenlijke manier aan mijn geld geko
men!...."
De woordenvloed was niet te stuiten, te remmen.
Al de opgekropte haat van dertig lange jaren.... AL
wat er in hem gestormd had toen Daan zijn Liefde
vermoordde.... Dat alles barstte nu los.... Zocht zich een
uitweg.... De rauwe woorden, de hoonende, de scherp
en felkrenkende, striemden Daan in het gezicht. Met
drie man moesten zij den razenden timmerman tegen
houden.... Anders waren er, dien avond, nog andere,
nog ergere dingen gebeurd...
....Tot de openbare rechtzitting is de aanklacht we
gens beleediging, die Strong tegen den ander instelde,
niet gekomen.... De rechter-commissaris wist het te
sussen. Partijen te beduiden, dat zie toch eigenlijk
Voor hun eigen goeie-naara en reputatie..... Ze moesten
het zeiven weten, maar
Strong verzocht, eindelijk, de zaak maar blauw-
blauw te laten.... Bedacht, in zijl» centje, dat toch ook
eigenlijk.... Er was al genoeg „gekletst" indertijd.
Maar wanneer de gewezen vrinden, nu doodsvijanden
voor eeuwig, elkaar op straat ontmoeten, dan spuwt
de sanguinische timmerman zeer hoorbaar op den
grond.-... En de slanke ex-drogist neemt pose aan van
man, die zijn matelooze verachting uitdrukt dcor on
genaakbare hoogheid, onderwijl trek van walging zich
op zijn hoekig gelaat afteekent....
MAiTRE CORBEAU.
Kr in gevlogen.
Toen de slager v. Z. te Winkel Donderdagmiddag
bezoek kreeg in zyn zaak van enkelo vrouwelyke bewo
ners van een woonwagen, werd hem gevraagd of hy
ook in het bezit was van oude kwartjes of dubbeltjes.
Daar de slager toch geld terug moest geven, legt hij
zyn zilvergeld uit zyn zak, te laat outdekte hy dat die
wisseldery f3.— had gekost.
