Schetsen uit de Rechtzaal.
Grepen uil Land- en Tuinbouw.
Arrondissements Rechtbank
te Alkmaar.
Zondag 30 Ang. 1008.
52e Jaargang. Ne. 4301.
DKKDE BLAD.
gebracht op het vale gezicht van de dertigjarige
En vader keek haar, toen ze dat zei, aan met zekere
vergenoegde fierheid Die woordon deden hem goed,
na al de vernederingal het chagrynig maken - soe
batten van den laatsten ty d
Toen gingen ze rusten. Vader viel in slaap, maar
moê lag te woelen Kon niet tot kalmte komen
Was van een natuur, dat zij het verdriet tn de angsten
meer in zich .verwerkte"
ze zich verslapen zouën
1908 was, helaas, niet zoo goed
Het aantal voor de tokkerij gebruikte schapen op
Texel bedraagt ruim 40000 stuks, leder jaar wordt
circa een vierde deel der oude schapen verkocht en
evenveel jonge ooilammeren worden ter vervanging van
deze aangehouden. Bij de meeste schapenboeren wor
den deze eerst in het tweede jaar voor de fokkerij
bestemd. Het is aan geen twijfel onderhevig, dat men
Was ook te bang dat 1 aldus flinke fokschapen bekomt, die krachtige lamme-
Porde vader al om half i ren voort kunnen brengen.
acht 't bed uit Hoe vroeger hoe beter 1 Mis-1 Het meerendeel der Texelsche lammeren en oude
schien kon-ie dien meneer van het geld kantoor wat j schapen wordt op de wekelijksche markten te Leiden
vroeger te spreken krijgen en te Purmerend verkocht. Kleinere partijtjes worden
Maar hjj maakte haar duidelijk, dat in zulke dingen ,e Schagen verhandeld,
overijling het slechtste was, wat je doen-kon. Juist: heel 'exel had reeds in vorige eeuwen een beroemd
bedaard, heel kalm Anders dachten ze dat je er i schapenras. Een zestig jaar geleden trad er echter een
op zat te „branden" verzwakking van het ras in, die men te boven is ge-
Toen de bakker schelde, daarna de melkboer, durfden komen door een oordeelkundige kruising met Engel-
Van veelgemartelden
Roofvogel.
Hij had den
't. hoofd tegen
verdriet voelde
hoe het leven
Telkens wanneer er in het stille straatje
van buitenwijk voetstappen weerklonken, keken zij
elkaar aan met angstige oogen. Drukte moeder de
trillende hand tegen de hartstreek. Plukte de jongere
aan 't zakdoekje, dat ze verfrommeld had, in haar
bezweete vingors, tat een prop. Hielden zij den adem
in om te luisteren of ze 't kónden wezen.
Het brood lag onaangeroerd in den tinnen bak op
tafel. En 't lichtje onder den theepot was uitgewalmd.
Ze hadden, dien ochtend, geen van drieën trek gehad
om iets te gebruiken. En vader kon 't in bed niet
uithouden. Had al-maar rondgeloopen, om de vyf
minuten kijkend hoe laat 't was.
„Hij heeft je toen toch zoo makkelijk uitstel gegeven",
z«i de magere vrouw met de vale wangen en de diepe
rimpels van angst en zorg, die zoo moe was van 't
sjouwen en wurmen, den godganschelyken dag door,
en die nu niet tot rust kon komen. Evenmin als d'r
man. Die nog woorden zocht om hem te kalmee-
ren.
„Alles is naar den bliksem", zei de man, en hy
wreef zich over den kalen schedel, en hij veegde zich
over de vochtige oogen, „alles is verloren als er
beslag wordt gelegd. Dan komt Helmers natuurlijk ook
direct met z'n pretentie los. En Goedmans levert
me geen cent meer. Geen halve-rooie cent! Wat
motte we beginne 1 En plotseling met oogen,
wijd van schrik, door invallende gedachte. Zoodat
moeder er een steek in de hartstreek van kreeg, dat
alles om d'r heen draaide.
„En morgen-middag komt 't briefie van den nieuwen
theeleverancier ookAan wien ik op handslag en
eerewoord heb beloofd. O God, vrouw, wat motte we
doen. Wat motte we doen!"
Zachtjes werd de deur van de slaapkamer geopend,
en op d'r kousevoeten in witte nachtjurk, sloop
daar binnen schrale, verschrompelde figuur van veroude
rend meisje, dat al die jaren van angst en tobben met
d'r ouders had meegemaakt. Haar trekken waren hoekig
en scherp geworden. De glans was van d'r haar gewe
ken. Het kleine lichtje van levenslust in d'r oogen
gedoofd. Die zachte oogen van duldend, verdurend,
onderworpen schepselzich geschikt hebbend in 't besef
van vreugdeloos, troosteloos leven.
Ze zagen den man, die daar stond, 't gelaat in de
handen verborgen, met deernis aan. En met haar
schrale, schorrige stem van anaemisch, afgeploeterd
slechtgevoed menschje poogde zij hem te bedaren.
L"gde zy een van haar knokigdorre handen op z'n
schouder. Streelde hem over den arm. „Toe-nou
vader", zei-ze, „wind-je niet zoo op. Je weet toch dat
't slecht voor je is. Alles kan toch nog terecht
komen. 't Zal zoo'n vaart niet loopen. Je zult
zien, vader. Moe, zegt u dan ook eens wat!"
Maar de vrouw in 't bed schudde van neen. Vader
zag 't wel goed in. 't Stond er zoo bar, zoo vreese-
Ifjk bij.
M arm om zijn kind geslagen en drukte
haar aan. zijn groot, vlijmend
hy nu dieper en scherper dan anders,
van de dertigjarige gewoest was weg
kwijnen en niets dan zich-opofferen. Schreide hy
van deernis over haar.
„Maar dat kantoor dan. U hebt toch gezegd.
vroeg zy, terwijl straaltje van hoop over haar trekken
gleed.
En hy haalde de schouders op. Hy durfde niet
meer verwachten dat er nog redding zou kunnen
komen.
„We hebben er de laatste centen heengebracht die
in" huis waren. Dat wtet-je toch!. En ik zou
binnen een week antwoord krijgen. Op z'n aller
laatst. Gisteren was de week al om. Had
niets gehoord, vóór dien tya, dan moest 'k maar op
het kantoor komen. Ja, dat hebben ze me toen
toch gezegd. Dat's waar!.
„Welnou dan 1" riep de dertigjarige uit, en 't straalde
nu van verrassing en vreugde, op haar sproetig gezicht
van scherpe lijnen. „Welnou dan, waar maakt u je
dmi zoo druk ovor. Dan is 't toch in ordeDat
spreekt toch vanzelf 1"
Moeder was in bed rechtop gaan zitten. Tuurde
naar haar oian. Wat die ervan vond.
En hij kwam iets by. Hij knikte vandat Loes
gelijk had. Waarachtig, de meid zei niets te veel.
Hy fleurde op.
„'t Is waar!" zei hij, „hoe bon 'k zoo stom geweest.
Daar heb ik heelemaal niet aan gedacht. Als 'k géén
antwoord kreeg, dan was de zaak in orde. Zóó
hooft die meneer 't me gezegd, wóórdelyk.
En moeder in opwinding van vreugde over dat
plots-veranderde, wel wetend dat vader nu niet zoo
licht boos zou worden al zei ze iets-vinnigs, begon te
pruttelen. Van dat-ie een ouwe-brompot was.
Een akelige pruttelaar. Zoo was-ie nou altijd
geweest. Haar niet eens te laten slapen. Alsof
ze daar centen mee zouën krijgen.
Vader was niet nijdig te krijgen. Die was nu warm
geworden van geluks opwinding Had Loes een
zoen gegeven van plezier
„En moê ook een, hoor zei Loes, hem naar hot
bed trekkend
„Nee!" riep rnoè, half gekscherend, „ik wil geen zoen
he' bon van zoo'n brompot!
Maar' Loes in de goedheid van haar braaf hart ook
één en al vreugde over haar eigen inval, duwde do
oude-uionschjes naar elkaar toe En vader pakte
moê beet Kuste oudje dat t kjapte
Loes was even weg geweest. Kwam terug in de
slaapkamer Met een „staartje" wyn, dat er nog in
een flesch was En met één glas
Schonk vader in. Dat zou hem goed doen Dan
moest ie lekker gaan slapen, en morgen-ochtend om tien
uur konie-immers de centjes krijgen Die lui van
de belasting zou men misschien aan den praat kunnen
houden, als-ze kwamen
Die herinnering viel weer op vader neer als een
grauwe wolk, van angstige bezorgdheid... Dat 's waar,
dat dwangbevel dat al vier weken oud is Do deur
waarder had hem gezegd Gisteren was de uiterste
termijn Anders moesten zy besiag-leggen Daar
hielp geen lieve-moedertje aan
De vreugde daalde al. Maar Loes had vader gedwon
gen, van den wyn te proeven, en daarna moê Toen
nam zij zelve een paar slokjes. Het „staartje" werd
opgemaakt
En zij zaten nu, met hun drieën, te redeneeren. Als
ze nu toch eens kwamen Op dat kantoor most je
soms zoo lang wachten Missehien kreeg vader eerst
om twaalf uur, of zoo, 't geld Ze piekerden, zoch
ten, overlegdon, 't Was zoo kort-dag! Alles hadden ze
toch al geprobeerd Met tante Cornelia was niks
te beginnen... En oome-Daan liad zelf niks... 't Zou
toch verschrikkelijk zyn Terwijl 't geid disponibel
was, zóo iets te moeten ondervonden En al die
kosten
„Dat ze 't mij nog, zonder borg, willen leenen, zoon
driehonderd gulden!" mompelde vader
Maar Loes werd er nijdig om. Of-ie nu heelemaal
geen vertrouwen meer had in z'n solieden-naam
De menschen wisten waarachtig wei, wie Kramer, uit
de Hoogstraat was Al naddeu zo nu zorgen, op t
moment maar daarom was vader z n woord toch
noch wat waard Neen, diè was goed!
De emotie eu do paar slokjes wyn hadden tikje kleur
ze haast niet te gaan kykon
van de belasting
En om negen uur vloog vader al de deur uit
Met bezweet hoofd. Z'n das scheef. Z'n Zondagsche
jas onafgeborsteld Gejaagd loopend, allerlei straten
om, totdat-ie den meneer van 't kantoor zou knnnen
vinden In doodsangst denkend aan „wat er thuis
aan de hand zou wezen"
Als ze 't eens waren, sche rammen. Het is vooral het Lincolnras ge
weest dat men ter verbetering heeft ingevoerd. Het
voormalig Texelsche ras, waarvan men het vorig jaar
met heel veel moeite nog enkele exemplaren heeft op
gespoord, is geheel verdrongen door het verbeterd
texelsche ras.
Het hedendaagsche ras is zwaarder dan „d e p ij 1-
s taarten" (van voorheen, doch bezit er overigens
nog alle goede eigenschappen van.
Het lexelsche schaap heeft een kalen, onbewolden
kop, draagt fijne, gladde woL, is middelmatig groot van
stuk en levert vleesch van goede kwaliteit. Het is
minder veeleischemd in de weide dan de Engelsche
En by had niet den kruislingen, waarvan gezegd wordt, dat men ze vóór
of r.u die drie- e koeien uit moet weiden, terwijl de Texelsche
lammeren er achteraan kunnen grazen.
zei de meneer, rustigjes- Over het algemeen groeien de Texelsche schapen
spelend met een glinsterend potloodje, dat-ie op en neer niinder snel vet dan de dieper gekruiste, zoodat. ze
liet wippen „ik heb alle hoop Alle verwach- °°k in den regel niet als vette lammeren, maar meestal
ting Schoon mon in zulke dingen natuurlijk geen als overliouders voor de slachtbank worden afgeleverd
bepaalde zekerheid kan goven. Maar, zooals ik u reeds Op Texel vindt men veel landbouwers met 200 tot
zei 300 schapen, in zuLk een uitgebreid bedrijf is heel wat
„D Dus 't Geld is er nog niet Op dit zor8 noodig om het bedrijf uit elkaar te houden. Zulke
oogenblik zei de ander, en hy voelde dat de tranen groote schapenstapels worden in koppels gesplitst om
van radelooze wanhoop hem uit de oogen sprongen de fokkerij naar eisch te kunnen uitoefenen. Dat men
De meneer tfok de wenkbrauwen héél hoog op. Glim- op deze bedrijven meerdere rammen vindt, spreekt van
't Hart bonsde hem -
meneer van 't kantoor zat
niet uit z'n woorden komen
moed om te vragen Of
honderd gulden
,'t Staat er zeer goed voor
- toen hij tegenover den
zóó geweldig, dat-ie haast
I lachte zóó grijnzend-medelijdend, zóó tergend, met zóó'n
expressie van wat-bèn-je-toch-een-stumper Dat
Kramer, uit de Hoogstraat, de handen opeen moest
klemmen om zich te beheerschen Zóó fel laaide
nu, in z'n stemming van verslagenheid, de drift in hem
op i
Meneer merkte 't best. Drukte, voor alle securiteit,
op electrisch knopje Als die vent eens Om
dan den klerk in de nabijheid te hebben
Maar meneer kende z'n menschjes. Hij legde hem
uit Rustig, zakelijk, vriendelijk Hy maakte,
dat de hoop weer begon te leven in 't hart van den
teleurgestelde Werd zelfs vertrouwelijk. Vertelde
van z'n „kanalen", - z'n vele relatiën. O, hy kón wel
maken dat 't gauwer in orde kwam Zekert
Maar dan was 't iets-duurder, een half percentje
misschien één percent
Dat's goed 1 Dat kan me niet schelen 1" riep de ge
martelde uit. „Dan maar die duurdere transactie.
Er niet meer aan denkend, hoe hij zich bloot gaf voor
meneer van geldkantoor Tegen wien hy gezegd
had, dat „er volstrekt zoo'n haast niet was by de
zaak.
De meneer begon opnieuw te vertellen. Ja, dat
andere „kanaal" was puik... En vlug... 0, zoo vlug!..
Maar dan moesten er nieuwe „kosten" worden
gestort. Dat was de onafwijsbare eisch van den
„particulier", by wien het kantoor zou aankloppen.
Vijfentwintig gulden Vandaag nog Voor
j vieren Want de „particulier" ging op reis. Voor
belangrijke zaken.
zelf en ook, dat uitstekende rammen meerdere jaren
voor de fokkerij dienst doen, wat bij de uiteenhouding
der koppels ook zonder gevaar geschieden kan.
Ier bevordering der fokkerij wordt op Tpxel ieder
jaar een drukbezochte rammenkeuring gehouden,
waar meteen een uitstekende gelegenheid gegeven is
voor aankoop van dieren Uit andere bedrijven voor
bloedverversching.
Het Texelsche schapenbedrijf is er op ingericht, dat
begin November het meerendeel der ooien gedekt wordt.
Volgens gemeentelijke verordening mogen op Texel van
1 October tot 1 December de rammen niet in de weide
loopen, doch moeten op het hok gehouden worden.
Op geregelde tijden leidt men deze dieren bij de
schapen rond ter dekking. Deze handelwijze laat toe,
dat men de besprongen ooien direct aan kop of hals
door teerstrepen kan merken. In het voorjaar kan
men aan deze teekens zien, wanneer de lammeren te
vei'wachten zijn.
Ieder schapenhouder heeft voor zijn dieren een eigen
domsmerk, dat met roodaarde op de huid wordt ge
plaatst en ieder jaar na het scheren wordt vernieuwd.
Zoo yoorkomt men het zoek raken of diefstal van
schapen.
Behalve teerstrepen en merken met roodaarde en
verf dragen de Texelsche schapen en lammeren nog
verschillende merkteekens in de ooren, waar
aan men den ouderdom, de afstamming, de verwant
schap tot de rammen enz. kan herkennen. Er staa4
zoo waar een gansche boekhouding op een Texelsch
schaap j In de groote schaj>enhouderijen van Groot-
De ander smeekte Soebatte. Liet den meneer in Brittanië handelt men op overeenkomstige wijze,
z'n razende opwinding, precies merken, hoe 't er by -,VS <!<-' lammeren duur zijn, tracht men zooveel mo-
hem mee stond. Merkte niet eens het spottende glim- g^bja „tweelingen" te telen. De vruchtbaarheid der
lachje waarmee men hem aanhoorde. Stumper, die schapen is een erfelijke eigenschap, daarom houdt men
zoo in de knel zat en geloofde dat men hem zonder voor bet eigen bedrijf de ooilammeren aan van vroeg-
borg, driehonderd pop. geboren tweelingen. De ervaring leerde ook, dat een
„Krijg ik het dan vast en zeker? Misschien uitstekende weide tijdens den springtijd gunstig op het
overmorgen vroeg de man, wien het angstzweet van aantal tweelingen werkt en daarom tracht men in dien
het voorhoofd druppelde. bjd zulk land beschikbaar te hebben.
En de meneer zonder iets te zeggen kneep de Was voorheen het aantal lammeren ongeveer iy3
oogen dicht en knikte togen hem met de pose van een, P61" schaap, thans zijn er wel bedrijven, waar dit is
die wil uitdrukken„Laat dat maar eons aan my opgevoerd tot 1% per schaap, terwijl 11/2 per schaap
over! thans regel is. Drielingen zijn ongewenscht en worden
Had moeite om zich goed te houden tot de aanvrager
goed en wel in de gang was. Hield dan z'n zakdoek
voor de lippen om niet te laten hooren, wat 'n pret-ie
had. Amuseerde zich dien heeien ochtend in z'n
eentje èn met z'n klerk, over dat gevalletje.
Van die
driehonderd
zonder borg!
Toen hoorden zy dien ochtend vader
binnenkomen. En met één oogopslag merkten zy 't
Mis!
„O God, va 1" riep Loes uit, en ze barstte in tranen
uit. Want nu brak ook baar courage
En moeder, die hem tegemoet was gegaan, greep
naar de tafel. Want ze dacht te zullon bezwijmen...
Rad, verward, onstuiming praatte hij. Veitelde.
van dat 't nóg terecht zou komen.In Gods naam
Beslag, kosten. Hy zou zelf naar don deurwaarder
loopen. Maar die vyf-en twintig gulden,
nieuwe „kanaal*.
Hy was als krankzinnig. Hy praatte alles wild door
elkaar.
Ging toen naar de linnenkast, haalde er iets uit.
Nam een voorwerp uit den hoek van de kamor. ..sloeg
er een doek over sprak van direct naar een kruier
te brengen.
„Vader, wat ga je doen 1 Je weet toch 1" riep
Loes nog.
Maar by was al weg
De vrouwen vielen elkaar snikkend om den hals.
Vader had de voordeur lattin openstaan. Ze hoor
den niet eens dat er „volk" kwam.
't Was gebeurd. 't Versohiikkeiyke.
van de fokkerij uitgesloten.
Nroeger was het algemeen in zwang, dat de schapen
bij het weiden „gespanne n" werden, d. i. dat het
linker achter- en voorbeen door een geteerd touw wer
den verbonden.
I hans ziet men niet zooveel schapen meer „in span
loopen doch meer en meer gaat men ijzerdraad aan
paaltjes over de tuinwallen spannen om het uitbreken
uit de weide te verhinderen.
oorhieen was de k a a s m a k e r ij op Texel van
groote heteekenis. Na verkoop der lammeren werden
de ooien geregeld gemolken en deze melk werd ver
werkt tot de oudtijds beroemde volvette groene
I exelsehe schapenk aas, die een belangrijk
handelsartikel |was. Tegenwoordig wordt weinig scha
penkaas meer gemaakt. De melk wordt thans direct
gebruikt of voor boterbereiding gebezigd.
De aangehouden lammeren, opgegroeid tot jonge
schapen, worden 's winters meestal binnenshuis gehou-
Voor het <'c" en aldaar sterk gevoederd met hooi, haver, boonen,
gebroken Amerikaansche lijnkoek, gedroogde spoeling
of ander, kraehtvoeder. De oudere schapen blijven 's
winters voortdurend buiter 1, maar worden naar behoefte
bijgevoederd. Thans geschiedt dit in sterkere mate en
meestal ook op andere wijze dan vroeger.
rocger voederde men tweemaal per dag hooi in
erplaatsbare ruiven, later 1 maai daags hooi en 1 maal
daags krachtvoeder uit een aparten bak, terwijl thans
de meeste kleinere sohapenfokkers in het geheel geen
hooi meer geven, doch tweemaal
strekken
per daj> voer ver-
De rechter-commissaris bohandolde den man, die
tegenover hem zat: in voorarrest als verdacht van ver
duistering, niet zekere zachtheid. Iets uit het leven
De te geven hoeveelheid voer is vooral afhankelijk
xan de hoeveelheid gras in den herfst, hjet weer in
de wintermaanden en na het „oonen in! April van
net aanlal lammeren. Tweeling-ooien krijgen veel meer
\oer dan die, welke maar één lam gebracht hebben.
Gemiddeld geeft men op Texel aan voer per schaap
en per dag: in December voor 1 cent in Januari
v 001 centen, jn Februari voor 3 centen, in Maart
voor 4 eenten en in Am-il voor 7 12 -f-inien per
U Uo'twi riJvi /iOixwi w nucuciivivi. -4WI- 14 1 X <X XM LCjAXLDii
van jarenlang eerlyk, moeizaam geworsteld hebbenden M!.u'aP <t'n P01' winter bedraagt dit f3 tot f.6.
man was heui ontsluierd.
En vooral dat einde van den man, die steeds z'n
eerlykeu naam bad weten te handhaven. Toen de
angst hem overstelpt, half krankzinnig gemaakt had,
was tragiscb.
„Maar kondt-ge dan niet begrijpen, als man van zaken"
vroeg de réchter hem, „dat die heeJe historie een truc
was, een schurkenstreek, om je noir je laatste duiten
afhandig te maken dat die schavuiten van do zooge
naamde Credietbank je achter je rug hebben uitgelachen
Met z'n versufte oogen zag de verdachte den rechter
aan Slechts vaag drong iets van de woorden tot
hem door Hy wist niet wat te zeggen Staarde
in wüde verte Met de expressie van mensch, jn
wien het laatste overblijfsel van intellect langzaam maar
zeker aan 't uitdooven is
De rechter roerde 't punt niet verder aan... Terwijl
hy verder bladerde de stukken van 't dossior, rees
de vraag in hemHoevelen zullen er, als deze onge-
I ypische gebouwtjes op Texel zijn de talrijke over
het geheele eiland verspreid staande „schapen boeten",
riet gelijken halve schuren, waaraan hel woonhuis ont
breekt. Het middengedeelte dient voor hooibersiing en
dc zijgangen aan dne zijden dienen 's winters tot stal
ling der jonge schapen.
rei vei duidelijking van eenige der bovenstaande mede-
deeangen laai ik nieronder een opgaaf volgen over
aam oer en prijzen op de zes offlciëefe Texelsche Lam-
merenmarkten in 1907 en 1908.
190" 1908
aantal prijs
6855 f 8.00—f 13.
9300 f 8.00—f 12.
7302 f 7,50—f 12.
4318 f 7,00—f 12.
3026 f 7,00—f 11.
998 f 7,00—f 11
le markt
I
5e
6e
aantal
7964
9006
6500
3958
2645
1385
prijs
f 12-1 15,50
f 12—f 16,-
f 12—f 15,50
f 11—f 15,-
f 11—f 13.50
f 11—f 15,-
1 jf*' staatje kan men gemakkelijk berekenen, dat
Slachtoffers °pbrerlgst der wolvee-houderij op Texel dit jaar
bc annriik rmnilor !c u„ï -
lukkige, nog hier tegenover me zitten Slachtoffers j* uP"reugM uei woivee-naudenj op Texel dit jaar
van de menschelyke bloedzuigers, die aityd nieuwen buit 'mignjk minder is, dan in het gunstige jaar 1907.
De lager e prijzen, voor wol en oude schapen bedongen,
mede ln rekening gebracht, zal Texel uit zijn schapen
stapel dii jaar ton minder ontvangen hebben dan
in 1907. 0
Ook in dit bedrijf wisselen vloed en ebbe elkaar af'
D. E.' LANDMAN.
vinden, hoè groot ook 't gewicht is van bet gekerm en
troweeklaag der door hen geplukten
K MAiTRE CORBEAU.
AAAl. De srhapeulrauilery op Texel iu verband
met de aanstaande groote l.audbouw tentoonstelling
De groote beteekenis van Texel's schapenteelt blijkt
het duidelijkst uit eenige getallen. In 1906, '07 en 08
werden circa 40.000 lammeren per jaar uitgevoerd. In
eenige jaren voor 1906 jaarlijks ongeveer 35000 stuks,
De Laatste jaren waren de prijzen zeer gunstig, maar
Zitting van Dinsdag 25 Augustus 1.808.
Met de klomp
Het eerste nummer waarmede het omvangrijke wo-
giamma van vandaag werd afgewerkt, waa een hooger-
beroep-zaakje, voor een paar weken terug aangehouden,
omdat toen de voornaamste getuige, de heer Ds. J.
Kooiman, Doopsgezind predikant te Barsingerhorn, niet
present was.
Die was er nu wel en nu zal de aandachtige lezer
ook wel al reeds het vermoeden hebben opgevat, dat
het de meer beruchte dan beroemde Jacob Bras was,
die thans op het bokkebeuntje plaats mocht kiezen.
Ook die was present.
Zooals velen reeds bekend zal zyn, smee4 Jaap
onlangs met zyn klomp een ruit in de pastorie waar
Ds. Kooiman woont, in, omdat deze niet precies dacht
als Jaap zelf, ten opzichte van de „boodschap" die Jaap
zyn schreden naar de pastorie deed richten.
En daar Jaap de aangename toezegging deed morgen
nog eens eventjes een „Da Cape" toe te passen met die
ruiten-vernieldery by „Domenie", had de heer Kooiman
de politie met de loffelyke voornemens van Bras in
kennis gesteld, tengevolge waarvan de plaatselijke politie
in de personen van de heeren J. Langedyk en N. Dub
belman zich beiden op den loer legden. Doch hunne
waakzaamheid was in zooverre tevergeefs, dat Jaap
zyne fraaie belofte totaal heeft vergeten en de pastorie
in rustige rust liet.
Hoe Jaap vandaag zyn anders zoo sterk geheugen
ook pynigde, heden kon hij zich maar niets herinneren
absoluut niets. Wel wist Bras te vertellen, „datte
we teugewoordig gnappe mensche in de wereld hewwe
deer hei je Donderdags van de kermisweek, toe ware
„she" an 't vechten, moorden, brandstichten en
Maar de fnngeerende president Mr. Lagerwei, beduid
de Jaap gauw, dat hy zich in zyne redeneeringen by
deze strafzaak had te bepalen.
De 0. v. J., ten slotte uitgenoodigd geworden zynde,
over een en ander zyn meening kenbaar te maken,
vond dat de moeite eigenlyk wel kan worden gespaard,
om Bras tot andere gedachten te brengen. We kennen
hem, vindt Z.E.G., die opnieuw wegens opzettelyke,
wederrechtelyke vernieling van eenig goed, dat een
ander toebehoort, met toepassing van het betrekkelijke
wetsartikel (350) van het Wetboek van Strafrecht, tegen
Jaap 1 maand gevangenisstraf eischt.
Bras wou notabene de zaak opnieuw onderzocht zien.
Een model-echtgenoot.
Is zaak No. 1 contra Bras, voor hem, die erdebyzon-
derheden van kent, vry treurig, niet veel minder zal dit
helaas het geval zyn by de zaak uit Benningbroek
(gemeente Sybecarspel) die nü aan de beurt was. Waar-
lyk, de buren en bekenden van hem, die hierin de dubi
euze eer had voor beklaagde te mogen spelen, zullen
zeker de drama's in hun stil dorpje af en toe ten huize
van den kastelein Nicolaas Buis afgespeeld, treurig vin
den. Drankmisbruik schynt hier de hoofdrol wel zoowat
te spelen.
Over wien we het eigenlyk hebben? Wel over den zoo
even reeds genoemden kastelein, die zyne vry tengere
vrouw dan al vreeselyk kan mishandelen, als mijn
heer zyn hoofd niet goed staat. En dat gebeurt nogal
eens, daar sinjeur dikwyls ver over zyn thee is en dan
zeer twistziek schynt te zyn, vooral tegenover zyne
echtgenoote.
Beklaagde was absent
Van het hem ten laste gelegde dat hy zyne vrouw
zou hebben geslagen en geknepen bekent hy blykens
zyne vroeger op schrift gestelde verklaring, alleen het
slaan. Dat geschiedde behalve op andere dagen, 0. a.
ook op Maandag in 't laatst van Juni, toen Buis best
aangeschoten was en zyne vrouw en de ega van Willem
Bakker; Vrouwtje Koeleman genaamd, de wasch bered-
d enden.
't Werd middag... etenstijd. Buis wou niet eten,
hóe zyne vrouw er hem ook toe trachtte over te halen.
Hy pakte haar beet, smeet haar in de gang tegen het
schot, gaf haar daar een hort en een duw, zooals de
waschvrouw zei, sleepte haar by heur haren langs den
grond, mishandelde haar later opnieuw op de dorscb,
kortom, het ging er vreeselyk te keer.
De vry ernstige zaak werd onder de aandacht van de
justitie gebracht, maar de rechter-commissaris heeft de
toezegging aan Buis gedaan, dat, wanneer deze zich
.verder behoorlijk en rustig gedroeg, geen voortgang aan
de rechtzaak zou worden gegeven.
Edoch, hoewel Buis goede beloften had gedaan aan
den rechter-commissaris, was 't toch al weer heel gauw
mis en hy al weer spoedig de oude ruwe Klaas. De
laatste paar dagen ging het evenwel vry goed.
De heer Officier heeft echter voor zoo'n dag of wat
zich rustig houden niet veel respect en zou evenals de
President (Mr. van Houweningen heeft het presidium
nadat Bras' zaak was afgehandeld, overgenomen van
Mr. Lagerwei) veel gevoelen voor opzending van Klaas
naar eene inrichting ter genezing van drankzuchtigen.
Buis heeft den wensch te kennen gegeven, er voor
deze maal met eene geldboete af te komen, maar Z.E.G.
zou het werkelijk noodig achten, dat hy eens een
flinke les kreeg, wellicht dat dit hem nog tot
andere gedachten kan brengen.
De mishandeling bewezen achtende, hoewel niet in
alle in de dagvaarding opgenomen onderdeelen, requi-
reerde Mr. Cnopius tegen Buis wegens mishandeling
van zyne echtgenoote, 8 dagen gevangenisstraf.
Rij wiel verduistering.
De 18-jarige te Haarlem geboren en te Alkmaar
wonende kistenmaker en houtzager Gerardus Matthias
Verwoest was wél present afs beschuldigde.
Hem was ten laste gelegd, dat hy op 1 of op 2 Juni
j.1. een fiets heeft verduisterd van den Alkmaarschen
rijwielhandelaar Arie Ruiter, welk karretje eene waarde
van ongeveer f60 vertegenwoordigde, Na de fiets van
Ruiter te hebben gebuurd, peddelde hjj welgemoed naar
Hoorn, waar hy in 't Weeshuis, waarin hy is opgevoed,
nog gelden had, die hy meende te kunnen opvragen,
om daarmee naar zyn in Brussel wonende familie te
gaan zooals hy voorgeeft.
Het vermoeden ligt evenwel eenigszins voor de
hand, dat mijnheer eens goeden sier wenschte te
maken.
j Erg liep het hem echter niet mee, want te Hoorn
j kreeg onze vriend nul op 't rekest, waarna hy naar
Amsterdam fietste.
1 Hier gevoelde ons baasje zich dra in zyn element.
Hy verpatste de fiets voor f 15 aan een hem onbekend
Israëlietisch koopman Meyer Engers genaamd en ver
teerde de zoo gemakkelijk verkregen guldens in alle
vroolykheid. Van familiebezoek natuurlijk geen sprake.
Ruiter zat echter ook niet stil en weldra was politie
en justitie in 't geval gemoeid en het rijwiel opge
schommeld.
De heer Officier heeft aanvankelijk zijn best gedaan,
om vervolging achterwege te laten, maar de manier
waarop bet feit gepleegd is, pleit al lang niet ten
gunste van beklaagde en het feit zelf, in zyne bijzonder-
beden bekend wordende, eischte wel vervolging.
Mr. Cnopius heeft dus den beklaagde doen dagvaar-
j den en eischte thans wegens verduistering eene maand
gevangenisstraf tegen hem.
Alog een rgwielgeschiedenis.
Eer. andere rijwielspecialiteit van een aanverwant
gehalte is de 25-jarige Jan Blokdyk, een Hoornsch
koopmannetje, geboren te Wester-Blokker.
1 Jan had zich by contract verbonden tot den koop van
I een rijwiel van den handelaar Dirk Beets, voor f 65.
Elke maand moest f5 worden afbetaald. Reeds had
Jan het tot de respectabele som van 50 guldegi ge
bracht met de afbetaling, toen de financieele bron van
den eenigszins spraakgebrekkigen schuldenaar plotseling
begon te verdrogen En, dwaas genoeg, verkocht hij
later de fiets voor f25 aan iemand die er weldra man
kement aan kreeg en er mee te repareeren ging naar....
Dirk Beets. Deze herkende 't karretje gauw genoeg en
de reet laat zich denken.
Jan zat tengevolge van den verderen loop, dien de
zaken namen, vandaag op 't bokkebeuntje te zweeten.
Hy heeft heelemaal geen moeite gedaan, om de zaak
in 't reine te brengen.
De O. v. J. eischte wegens verduistering 14 dagen
gevangenisstraf tegen hem.
De zitting wordt geschorst.
Van wie is het medaillon?
Nadat de zitting weer is heropend, maken we kennis
met een ouden bekende, den visscber Antomus Selie,
geboren en wonende te Hoorn. Hem wordt eeu heel
