Helene.
r
Zaterdag 7 Mei 19J0.
54e Jaargang. No. 4703.
TWEEDE BLAD.
j 1.11 g e z o n (1 e n.
393ste Staatsloterij.
Binneulandsch Nieuws.
Geachte Redactie-
In de laatste nummers van uw geacht blad zie ik
eene advertentie waarbij „de Ring Alkmaar van de
Broederschap der Notarissen in Nederland zich be
schikbaar stelt tot het geven van inlichtingen om
trent de aanbieding door ongenoemde personen van"
j goedkoop geld tegen hypothecair verband. Zoudt u
I dit college niet eens willen vragen om door middel
van uw blad mede te deelen wat zij met deze adver
tentie hoopt te bereiken en op welke wijze zij de
gevraagde inlichtingen zal beantwoorden? Ik meen
dat gemelde Ring met beantwoording van boven-
staande vragen velen van dienst zal zijn.
Onder dankzegging voor de plaatsing,
VERITAS.
4de KLASSE. 3de TREKKING.
HOOGE PRIJZEN.
f 1Ö00: 10422.
f 400: 7911.
f 100: 19100.
Prijzen van f 65.
38 1998 4108 5658 7873 11394
169 6924
178 984
193 2167
372 441
501
707
834
919
769 3354
786 495
741 5140
836 330
995 359
878 595
995 669
244 7104 8499 12259
445 323 586 830
467 375 685 13051
508 395 9344 768
834 465 985 14204
959 619 10652 373
728 733
747 11016
862 193
1056 640
186 685
284
516
561
784
bouten 4e klasse, 2de trekking:
3957 m. z. 10957.
471
919
974
15179
563
986
16023
582
992
17189
18209
341
443
644
671
18698
711
761
776
848
929
957
19181
741
20097
148
155
dirkshorn.
Woensdag had alhier de gewone driemaandelijkschie
vergadering plaats van het Onderling Veefonds voor
«te gemeente Harenkarspel.
Vezekerd waren gedurende dat tijdvak 1262 stuks
vee, waarvan 16 stieren.
De schade hierdoor geleden Ixxlroeg f 1577.50. De
•inslag per rund werd vastgesteld op f 1.25.
In het bestuur waren twee vacatures ontstaan door
het vertrek van de heeren J. Boon en J. Molenaar;
in deze vacatures werd voorzien door benoeming van
de heeren N. Groot en J. Krabman.
Harenkarspel.
Nu de Raad der gemeente in zijn onlangs gehou-
jehouden vergadering besloot tot het verkenen van
een jaarlijksche subsidie van f 2.— per lantaarn voor
de straatverlichting van Dirkshorn, zal de commissie,
welke voor dit doel indertijd in 't leven geroepen is,
spoedig overgaan tot het plaatsen der lantaarnsmen
rekent op de plaatsing van 26 stuks. In de vergadering,
Dinsdagavond gehouden, werd een reglement vastge
steld en een Bestuur gekozen, bestaande uit de hee
ren A. H. de Boer, J. Dam, L. Doekes, J. Homan en
J. Wartenhorst. Personen zullen worden opgeroepen,
die zich met het verzorgen der lantaarns willen be
lasten.
Harenkarspel.
Het He rhalingsonderwijs te Dirkshorn is deze week
begonnen met 11 meisjes, dat te Kerkebuurt met 7.
Winkel.
De loteling Pieter Witsmeer der lichting 1910 is op
geroepen om op 25 Mei a.s. voor vorte oefeningen
te worden ingelijfd.
De opkomst voor Landweeroefeningen is voor ver
lofgangers uit deze gemeente die er aan deelnemen
moeten als volgt: Op 9 Mei a.s. Landweer-Infanterie,
J. Zeeman, I). L. R. Bruin, W. Dijkstra, \V, Smit,
Ph. Silver; op 3 October a.s. Landweer Vestig Artil
lerie, G. Kuiper, J. Smak W. de Vos, P. S. Vries,
G. Kampop 10 October a.s. C. Klos; op 24 October
.s. D. v. d. Oord.
OUDE NIEDORP.
Tot de Openb. School te O. Niedorp zijn met Mei
12 leerlingen toegelaten en te Zijdewind 18, terwijl
te Oude Niedorp 4 leerlingen de school verlietente
Zijdewind bedroeg dit getal 31. In laatst genoemde
school bedraagt liet aantal leerlingen thans 118 en in
eerstgenoemde 44.
openluchtsamenkomst der
vruzinmg-godsdienstigen.
De eerste openluchtsamenkomst der Vrijzinnig-
Sodsdienstigen is Donderdagmiddag (Hemelvaartsdag)
op het landgoed van den heer Jhr. Mr. P. van Fo-
reest gehouden.
Liet het weer zich niet zoo heel gunstig aanzien
zoo liep het daarmede nogal goed af en was het
mede daardoor dat deze eerste samenkomst als vol
komen geslaagd mag worden beschouwd.
Was te ongeveer éen uur het bezoek niet zoo heel
groot, later bewoog een dichte drom van belangstel
lenden zich op het terrein. Voor het Provinciaal-
Comité voor openluchtsamenkomsten in Noordholland
is het een succes-dag geweest. Van heinde en verre
kwam men op en niet het minst van Tessel, vanwaar
een boot vol (400) meeting-gangers naar Alkmaar
was gekomen.
Nadat een muziekcorps onder leiding van den heer
J. M. Otto te Alkmaar een passend nummer ge
speeld had, werd er verzamelen geblazen en nam
de heer Ds. Melchers van Oterleek het woord, waar
bij hij o. m. het volgende zeide: „Ik roep u van
harte een welkom, een hartelijk welkom toe, en doe
dat met te meer vreugde, omdat de vrijzinnig Her
vormden in zoo grooten getale zijn opgekomen op
deze eerste openluchtmeeting, die gehouden wordt
op initiatief van Ds. Bosch te Limmen en deze mee
ting ook wat het weer betreft, zoo volkomen slaagt.
Het is wel niet zoo heelemaal zomer, maar ik hoop
dat de warmte van binnen, de kou van buiten zal
verdrijven.
Deze groote samenkomst mag een bewijs heeten,
dat er belangstelling in den lande bestaat voor onze I
zaak, en dat een nieuwe geest zich thans een weg
heeft gebaand en waarop alle vrijzinnigen steunen.
Die vrijzinnigen die meenen iets te hebben te zeg-
gen en daar velen van ons volk het niet kunnen j
hooren, hebben zij deze openluchtsamenkomst te
baat genomen. Dit middel van propaganda wordt ook
door andere richtingen gevolgd.
De vrijzinnige beginselen worden door andersden
kenden niet alleen in, maar ook buiten Alkmaar ver- j
keerd begrepen. De orthodoxe leden der Ned. Herv. j
Kerk worden onkundig gehouden van het werken en j
streven der vrijzinnigen. Vandaar dat een klove I
tusschen hen begint te bestaan, die even zoo diep
schijnt, als de klove tusschen Katholieken en Protes
tanten.
Het is te betreuren, te meer, omdat er zoovelen
zijn aangetast door de besmettelijke bacil der on
verschilligheid, welke bacil die menschen doet leven
alleen maar in de meening, dat zij leven voor hun
brood en maatschappelijke positie en dat de gods
dienst is een zaak van zeer ondergeschikt belang.
Wij als vrijzinnig Hervormden, wij staan voor onze
zaak, en dat die zaak niet alleen een broodwinning
voor hen is, daar wijst spr. op het spreken van een
hoofd der school. Was het comité er in geslaagd,
dan zouden hier ook een heer en dame zijn opgetre
den, die niet bepaald in betrekking staan tot het
godsdienstig leven.
Verder vestigt spr. de aandacht op het in de laat
ste halve eeuw gebeurde, waaruit blijkt, dat er een
geest is van zoeken, en die zich rekenschap geeft
van wat zij gevonden heeft, die kent de omgeving,
waarin zij leeft. Wie verder ziet naar het verleden
van onze voorouders, zal willen en moeten bemer
ken, dat wij een anderen tijd uitgaan.
Spr. vestigt er de aandacht op, dat het godsdien
stig leven, niet te vergelijken is met de struisvogel
politiek van velen, en op het universitaire onderwijs,
waarin men tweezijdig wordt ontwikkeld, nl. voor het
leven binnen en voor dat van buiten de kerk. Dat
is zeer verkeerd, de kerk geeft ons niet alleen een
geestelijk voedsel, maar moet ook ons geweten stich
ten. Het publieke leven is veel anders dan het vroe
ger was, en waar er velen zijn, die meenen niet naar
de kerk te behoeven te gaan, daar noemde spr. dit
geen kanker, maar toch een bewijs, dat niet genoeg
wordt beseft, dat daar gevonden wordt de stichting
van een overtuiging.
Wij zijn geen ketterjagers, wij verdragen een an
dere meening, maar wij houden voet bij stuk bij
die overtuiging die wij met trots de onze durven noe
men. Wij streven naar gerechtigheid op dat daaruit
voort zal vloeien het ware mensch-zijn. Wij zijn over
tuigd van ons denken, ons werken en ons willen. Wij
staan hier niet als kooplieden, maar als aaneengeslo-
tenen, die zeggen, wij houden voeling met elkander,
opdat wij sterker worden in den strijd ter bereiking
van ons doel. Wie den strijd daartoe doormaakt, zal
begrijpen, dat die ook verband moet houden met ons
maatschappelijk leven. Er is nog veel te doen, maar
wanneer wij hier rondom ons zien, dan gelijkt de
strijd ons gemakkelijk, omdat er zoovelen zijn, die
toonen te willen, die toonen te durven, dat zij voor
hun overtuiging uit willen komen en dat zij de over
tuiging der vrijzinnig Hervormden zijn toegedaan.
Spr. eindigt tenslotte met de hoop uit te spreken,
dat wanneer wij straks naar huis zullen gaan, wij
niet alleen zullen meenemen een overweldigenden in
druk van het overgroote publiek, maar een blijvenden
indruk van datgene wat hier gesproken en gehoord
wordt.
Na een gemeenschappelijk lied, traden achtereen
volgens verschillende sprekers op, nl. Ds. A. Bakels
van Haarlem met het onderwerp: Achter de natuur
schuilt God; Ds. Reinders van Amsterdam met: Legt
godsdienst in der kinderen harte; Ds. Bax Jr. van
Sandpoort met: Wat onze provincie heeft en wat zij
mist; C. Stumphuis met: Durft getuigen; Ds. H. de
Jonge van Andijk met: Gelooven?... Als je maar
goed leeft!; Ds. Van der Burgh van Westwoud met:
Wie maakt u wat wijs?
Al deze spreekbeurten werden door een groote scha
re aangehoord en steeds afgewisseld door een gemeen-
schappelijken zang.
De heer Ds. Melchers van Oterleek sprak weer
vol opgewektheid het sluitingswoord en constateer
de met genoegen dat deze samenkomst door onge
veer 3000 h 4000 menschen was bezocht.
Er werd druk met allerlei schrifturen en couranten
gecolporteerd.
WI KRINGEN.
Door de vereeniging ter bevordering van het Vak
onderwijs in Weslfntstand, werd j.1. Donderdagnamid-
dag eene vergadering gehouden in de concertzaal „Con-
eordia" alhier.
Aanwezig 35 leden.
De hoer Jb. Kooler, voorzitter, opent de vergadering
met een woord \an welkom, waarna de heer C. Schui
temaker van Mede inblik, het woord verkrijgt.
De heer Schuitemaker begint met te zeggen, dat
hijzelf eerst in de practijk werkzaam geweest is en
er langzamerhand toe gekomen is, zich op het vak
onderwijs toe te leggen, zoodat men hem geen al te
hooge eischen moei stellen, hij zal echter alles zoo
goed mogelijk uiteen trachten te zetten en zal volgaarne
nog eens herhalen, wat niet recht duidelijk mocht zijn.
Spreker zegt een o ogen blik bij het wezen der vroe
gere gildenvereenigingen te willen stilstaan en herinnert
er aan, hoe men toen om van leerling, gezel te kunnen
worden, een proefstuk moest maken, eveneens om van
gezel tot meester op te klimmen en hoe men voor
alle bedrijven gildenvereenigingen had. Langzamerhand
zijn die echter geheel uitgestorven en zijn de ambachten
als 't ware verwaarloosd; ieder kon dan zooals hij
zelf verkoos, om dit wat te beperken, is men er toe
gekomen ambachtsscholen en cursussen in Vakonder
wijs op te richten. In de meeste plaatsen staat de
practijk naast de theorie, en de theorie naast de prac
tijk. practijk en theorie moeten echter samengaan.
In het begin van 1908 zijn in verschillende plaa'sen
afdcelingen opgericht, welke zich vereenigden, om zoo
tot dit doel te komen. In het eerst ging dit met beperkte
middelen, thans echter wordt het beter, behalve geld,
van de leden leerlingen, donateurs, enz., krijgen wij
nu eene subsidie van 't Rijk, de Provincie en van som-
"*9?® gemeenteneenigen tijd geleden ontvingen wij
echter bericht, dat Gedeputeerde Staten, hunne subsidie
slechts dan meer vvenschen te gieven, wanneer dat dooi
de (vetrokken gemeentebesturen ook wordt gedaan.
Dit jaar is men er voor het eerst toe overgegaan,
leerlingen op contract bij patroons te plaatsen. Iedere
afdeeling vormt een zelfstandig geheel; de leden daarvan
Hielden zich bij het plaatselijk bestuur aant terwijl door
aj die afdcelingen tezamen het hoofdbestuur gevormd
wordtuit iedere plaatselijke afdeeling neemt een lid
zitting in het hoofdbestuur.
Het onderricht bestaat inteekenen (in al zijn onder-
deelen), rekenen, taal, boekhouden. De cursus in tee
kenen duurt 5 jaareen cursus duurt ieder jaar 5
maanden en vvordt gehouden van October tot einde
Februari en de leerlingen moeten minstens den leeftijd
van 12 jaar bereikt hebben, het komt natuurlijk veel voor
dat men ook veel ouderen krijgt.
Er wordt opleiding gegeven in timmeren, wagen-
maken, metselen, stucadooren. schilderen, smeden, meu
belmaken, koper- en zinkwerk.„schoen- ^zadcl- en zeil-
maken, kleermaken, letterzetten en schepenmaken.
Deze practijkopleiding duurt, zooals ik zei, drie jaar;
elk jaar vvordt een oproeping gedaan aan de ouders, welko
hunne kinderen bij een baas geplaatst vvenschen te zien
en vvordt dan onderzocht of de kinderen geschikt zijn
voor het ambacht dat zij gekozen hebben en of de bazen,
waarop zij hun oog gevestigd hebben, wel te verkiezen
zijn.
Wanneer er leerlingen op contract geplaatst worden,
wordt dat .aangegaan voor den tijd van drie jaar; het
eerste jaar ontvangt de baas f 50, het tweede jaar f 10
en het derde jaar f 25. Hij moet den leerling het eerste
jaar echter uitkeeren een zakgeld van minstens f 0.50
per week, hel tweede jaar f 1.per week en het
uerde jaar f 2.25 per week.. Eens in het jaar wordt
eene tentoonstelling gehouden van de vervaardigde stuk
ken en teekeningen en zoo mogelijk een prijs toegekend.
Op onze laatste tentoonstelling te Wognum werd deze
bezocht door ruim 800 personen.
Hiermede eindigde de spreker zijn uitvoerige en zake
lijke rede en werd er van de gelegenheid tot debat
gebruik gemaakt door de heeren A. Peereboom, N. J.
Poel, J. W. de Goeje en L. Spaander, welke heeren
allen tot hunne tevredenheid werden ingelicht door den 1
heer Schuitemaker.
Tijdens de vergadering traden reeds 27 leden toe
en ging men over tot de bestuursverkiezing, waarvoor
werden gekozen de heeren J. W. de Goeje, N. J. Poel,
Th. H. Boersen, J. Luit en O. J. Bosker. De heeren
A. Peereboom en Ds. Bax hadden als bestuurslid be
dankt.
Tot lid voor het hoofdbestuur werd gekozen de hoer
N. J. Poel, die zijne benoeming aannam.
Hierna sluiting door den voorzitter, den heer Jb.
Kooter.
Zuldscharwoudc.
Beroepen bij de Ned. Hervormde kerk te Oost-
voorne (toez.) ds. E. K. Groeneveld Wz. te Zuid-
scharwoude.
inbraak.
Gisterennacht heeft een brutale inbraak plaats ge-
vónden bij den pastoor der R. K. kerk te Driehuis
(gem. Velzen). De brandkast heeft men naar het lij
kenhuis gesleept. Daar echter de daders niets machtig
konden worden, lieten zij een schrijven achter waarin
zij mededeelden dat door te goede opberging der
voor hen van waarde zijnde zaken niets is buitgemaakt.
Dat is nu in korten tijd reeds de tweede inbraak bij
een pastoor in dezen omtrek.
rijwielongeluk.
Maandag had te Stokhem (Limburg) een droevig
ongeval plaats. Een wielrijder uit Aken kwam in \olle
vaart den steileu berg afgereden van af de hoeve
Berghof genaamd de Doodeman. Drie jeugdige kin
dereu die op den weg waren, werden overreden en
de fietsrijder maakte zoodanig kennis met den grond,
clat hij bewusteloos bleef liggen. De drie kinderen
werden zoodanig verwond, dat geneeskundige hulp
moost worden ingeroepen. Allen zijn zwaar gewond.
LANDBOUWTENTOONSTELLING TE HOORN.
Het programma der Groote Landbouwtentoonstel
ling, door de afd. Hoorn en Omstr. der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw op 14, 15, 16, 17 en 18
September te Hoorn te houden, is verschenen.
Beschermheer is Z. K. H. Prins Hendrik; terwijl
in het eere-comité zitting hebben de heeren Talma,
minister van Landbouw, en mr. G. van Tienhoven,
commissaris der Koningin in N.-H., als eere-voorzit-
ters, en H. W. de Joncheere, burgemeester van
Koorn, als voorzitter.
Het programma bevat de volgende onderdeelen:
Rundvee, wolvee, varkens, kaas, boter, groenten-,
vruchtenteelt, bloemen, bloembollen, verpakkingsmid
delen ten dienste van den fruitkweeker, akkerbouw,
knol- en wortelgewassen, pluimvee, wetenschappelijke
afdeeling, bijenteelt.
Het vermeldt mede de volgende feestelijkheden: 14
September loslating van postduiven, concours van trek
honden en wedstrijd voor groente- en ooftwagens; 16
September concours-hippique; 17 September con
cours van politiehonden; 18 September ringrijderij in
tweewielige rijtuigen.
helder.
De gemeenteraad heeft Woensdagavond besloten
voor beharding van het gedeelte Strooweg, van den
Huisduiner straatweg tot den Doggersweg een subsi-»
die te verleenen van 1/12 gedeelte van de kosten tot
een maximum van f 1000. Het bestuur van den pol
der Het Koegras heeft zich eindelijk bereid verklaard,
dit gedeelte weg voor rekening van dien polder te
doen beharden. Daarmede zal een belangrijke verbe
tering worden verkregen.
De afd. Helder van de S. D. a. P. had, betoogende
dat in deze gemeente woningnood heerscht, verzocht,
dat de gemeenteraad zou besluiten tot gemeentelijke»
woningbouw. Daarin wordt ze gesteund door verschil
lende plaatselijke vereenlgingen. B. en W. adviseerden
op bedoeld verzoek afwijzend te beschikken, omdat
hun van woningnood niet was gebleken. De raad be
sloot uit zijn midden een commissie van 5 leden te
benoemen, die binnen 3 maanden zal onderzoeken en
rapport uitbrengen, in hoeverre er woningnood aan
wezig is.
Ten slotte werd definitief besloten, met ingang van
1 Sept. a.s. aan de Zeevaartschool een machinisten-
afdeeling te verbinden en in verband daarmede tot
verhooging van de jaarwedden van het leeraarsper-
soneel. Het rijk heeft de jaarlijksche subsidie van
f 3000 voor 1910, 1911 en 1912 verhoogd tot f 5400.
Voor 1913 wordt bedoelde subsidie gebracht op
f 5700 en te beginnen met 1916 op f 6000, terwijl
de provincie voor de eerste 3 jaren een subsidie heeft
toegezegd van f 1200, welke subsidie later evenredig
wordt verhoogd, in verhouding tot de hoogere rijks
subsidie.
een leeujke vergissing.
Men meldt ons uit Schiedam:
Mej. M.. echtgenoote van een onderwijzer, had het
ongeluk met ander papier een bankbiljet jan f 60 in
de.: brandende kachel te gooien. De heer M. heeft
de asch verzameld, hopende hierin nog sporen te ont
dekken, en heeft zich daarmede begeven naar den agent
van de Nederlandsche Bank alhier, die hem echter
met de overblijfsels van het bankbiljet naar de bij
bank te Rotterdam heeft verwezen.
ongeluk.
Maandag had, naar de ,,L. K." meldt, te Stokhem.
L., een droevig ongeval plaats. Een wielrijder uit Aken
kwam in volle vaart den steilen berg afgeredenvan
de hoeve Berghof af, genaamd den Doodeman. Drie
jeugdige kinderen der echtelieden M., die op den weg
waren, werden overreden en de fietsrijder maakte zoo
danig kennis met den grond, dat hij bewusteloos bleef
liggen. De drie kinderen werden zwaar gewond. De
wachtmeester uit Gulpen stelde ter plaatse een Onder
zoek in. De fiets werd in beslag genomen en de wiel
rijder vertrok, Dinsdagimiddag, ernstig verwond, naar.
die Heimath. Hij was ongeveer 17 jaar, van beroep
fa b rieksarbeider
van de politie.
Naar het Vad. verneemt, is ernstige verdenking ge
rezen tegen een rechercheur van politie in Den Haag,
als zou deze zich aan chantage hebben schuldig ge
maakt. Later wordt bericht, dat hij is ontslagen.
de komeet van halley.
Uit Greenwich komt het bericht, dat de sterrewadit
aldaar thans berekend heeft, dat de aarde niet door
den staart van de komeet van Halley zal gaan! Het
bericht vraagt dringend om bevestiging, te meer, daar
alle vroegere berekeningen tot nu toe juist werden be
vonden. De observator aan de Berlijnsche sterrewacht,
dr. Guthnick, zegt, dat 't mogelijk is, dat wij de ko
meet niet vóór de zonneschijf maar ten noorden of
zuiden daarvan zullen zien, omdat de baan van de
kern gewijzigd wordt. Maar zelfs dan is het nog zeer wel
mogelijk, dat de aarde door den staart geraakt zal wor
den. die meestal niet recht, maar lichtelijk gebogen
I is. Daarom kan echter evengoed, ook wanneer de kern
zich wel rechtstreeks tusschen zon en aarde bevindt,
toch de staart de aarde niet raken.
watersnood in friesland.
Door de waternoodscommissie zijn aan ingezetenen
van AVartena (Fr.) die bij den jongsten hoogen water
stand schade leden, vergoedingen uitbetaald van f 10
tot f 300. De meesten toonden zich met deze bedragen
zeer tevreden
schandelijk.
In De Zeeuw koml het volgende bericht voor:
,,Te Ierseke werd Maandag door een parapluiekoop-
man aan een scharenslijpersechtpaar een kind ver
kocht voor den prijs van 2 gulden en 3 glazen bier.
Het echtpaar, dat niet met kinderen is gezegend, ver
heugt zich zeer over den koop".
Feuilleton.
ROMAN
van
hans von zobeltitz.
21.
Het speet Lene dat haar broeder Frits en haar
vader ongenoegen hadden over politieke beginselen.
Br hielp geen overbruggen. Zij waren te verschillend
van aard en aanleg.
Ja, de politiek, dat monster, maakte elke betere
verhouding onmogelijk.
De zon stond hoog aan den hemel. Het moest
reeds bijna middag zijn. Nu moest die vervelende
Wilke toch eindelijk wel het veld hebben geruimd.
Maar toen Helene weder voor de veranda stond,
zat de gestrenge beambte, de schrik van drie stede
kens en tien dorpen, nog steeds op zijn stoel. Hij
zat daar wel geheel in elkaargezonken, met voorover
gebogen rood hoofd, maar toch nog steeds met de
hand aan het glas.
..Prosit, Wilketje," zeide oom juist. „Nu nog een
slokje óp' je stevige constitutie. Jawel, ik bedoel
°D jouw eigen constitutie."
«Jawel mijnheer de baron de constitutie..."
Zijn tong sloeg leelijk dubbel en blijkbaar begreep
de man zelf niet meer wat hij zeide. „Zesduizend vier
honderd
..Ga maar een poosje liggen, Wilke," meende oom
Ernst. „Zoo Leentje, nu kon jij wel even naar den
knecht loopen, de ossenwagen moet voorkomen." Daar
bij keek hij schuins naar zijn bezoeker, den heer
Wilke en lachte zeer tevreden. Deze had nu de oogen
gesloten en snurkte ais een zwijn.
De ladderwagen met twee ossen bespannen kwam
voor. De ambtsman Schmidhals schreed heel deftig
daarnaast en hielp den slaper opladen. Als een doode
lag Wilke daar. Oom Ernst legde hem de muts en
reuzenzakdoek op den buik en vouwde zijn handen
daarover, schoof hem het hoofd wat gemakkelijker
op een bundel stroo.
„Zoo," meende hij dan. „Christiaan, je rijdt heel
erg langzaam naar Stellberg en laadt mijnheer Wiike
voor zijn huis af. En zeg tot den oudsten zoon,
dat zijn vader morgen naar Ephraim Herz moet gaan,
die brengt alles in orde. Vooruit Christiaan."
En daar was plotseling ook tante Marie, zij keek
door haar lorgnet naar het schouwspel en lachte dat
zij schaterde. „Eigenlijk afschuwelijk," zeide zij daar
bij en lachte weer.
De ossen trokken aan. Zwaar rammelde de wagen.
Oom Ernst kwam langzaam de trappen op en legde
teeder zijn dikken arm om de taille zijner kleine
vrouw, die er naast hem als een sierlijk poppetje uit
zag en zeide: „kunnen wij niet spoedig eten Marie-
tje? Dat gevalletje heeft mij een geduchten honger
bezorgd. En een dorst heb ik een dorst. Kóm
Leentje, wij maken ons een aardbeibowl gereed."
Het liefst was Helene weer den volgenden dag
naar Rohlbeck teruggegaan. Zij kon een gevoel van
weerzin niet overwinnen.
Heel wonderlijke gedachten kwamen in haar op,
revolutionnaire gedachten. Daar waren die Racko-
wers, zij wist nu, dat zij diep in de schulden staken,
zij hadden hun rijkdom verzwendeld. Daar zaten haar
ouders op Rohlbeck, die hadden zeer spaarzaam ge
leefd en toch zoo slecht geboerd, dat zij nu arm
waren als kerkratten. Niet veel anders stond het met
oom Gueker, die op zijn mooi majoraatsgoed zat en
ook met de andere familie en al de buren.
Had haar broeder Wilhelm niet gelijk, dat hij weg
gegaan was van het land naar Berlijn om zich een
nieuw arbeidsveld te zoeken f Maar zeker, hij ook had
het bloed der Hackentins. Ook hij had er geen besef
van om het huisje bij het schuurtje te houden.
Het geld zwom hem tusschen de handen door.
i Juist nu weer. Eigenlijk deed hij met zijn winst uit
do spoorwegconcessie ook niet veel anders, dan de
ouders hadden gedaan toen hen een groote erfenis
in huis was gebracht en zij de tonnetjes met geld
onder het bed hadden geplaatst en daaruit met volle
handen hadden gegrepen, totdat het laatste goud
stuk verdwenen was.
Het bloed der Hackentins! Misschien niet alleen
het Hackentinsche. Iets dergelijks moest bepaald ook
in het bloed der anderen zitten. Wie dreef in den
omtrek zijn zaken nu eens winstgevend? De een ver
kwistte het, de ander deed alle best zoogenaamd,
maar kwam niets verder, een derde teerde op een er
fenis, maar vermeerderde zijn bezitting met geen
cent.
Lag hij een nieuwe generatie misschien de toe
komst?
Helene moest aan de jongens denken, aan de zoons
van Wilhelm, Hans en Thedi. En daarbij weer aan
Martha. Misschien hadden zij den practischen zin van
Martha. Misschien erfden zij van haar die groote
zuinigheid, dien gezonden geest.
Eigenlijk waren haar de jongens vreemd gebleven.
Zooals een mensch soms het allernaaste vreemd
blijft. Als onaardige bengels, die dikwijls lastig wer
den, zoo had zij ze altoos beschouwd. Nu dacht zij
over die bengels na. De oudste had veel van moe
der, was nadenkend, een boekenwurm was hij. Thedi
was voor het uiterlijk precies een Hackentin, was
ook vaders lieveling. Hij was schitterend begaafd,
heette het; alles vloog hem zoo maar toe, waarover
Hans met moeite en zorg moest blokken. Maar hij
hield niets recht vast. Over dien jongen kon men
zich bezorgd maken.
Helene kreeg verlangen naar de kinderen, het leek
haar alsof zij reeds weken van hen gescheiden was.
Ook dat trok haar weer naar Rohlbeck terug. Maar
uit Rackow kwam men niet zoo gemakkelijk weg.
Oom Ernst en tante Marie hadden een vriendelijk
heid en gastvrijheid, die men maar moeilijk weerstaan
kon. Al mochten die beide menschen anders zijn dan
men hen wel zou wenschen, zij oefenden toch een be-
toovering uit met hun grenzenlooze gastvrijheid.
Nu was ook het huis weer vol gasten. De kleine,
ronde Grete AValdegz was er, neef Moltard was juist
uit Florence thuis gekomen, ook Merivaux was plot
seling verschenen. Dan was er nog een arme stu
dent, die reeds voor de tweede maal een paar zomer
maanden In Rackow mocht doorbrengen, om zich zoo
doende wat op voer te zetten. Helene kende hem
reeds. In den vorigen zomer was hij met holle, blee-
ke wangen gekomen, en met bolle weer verdwenen.
Dat was iets, wat Helene weer met tante Marie ver
zoende. Haar goedhartigheid was even grenzenloos
als, haar gastvrijheid beiden uitten zich als luimen
en vroegèn niet veel naar het hoe en waarom.
Het jonge volkje was zeer fideel en oom Ernst
en tante Marie deden mee. Steeds stond er wat nieuws
op het dagprogram. Eens ging het gezelschap naar
l<et bosch, naar de Hazelbergen en alles was gela
den op een paar reuzenladderwagens. In de dorpsher
berg werd geprijskegeld en tenslolte werd de oude
graaf Delkonitz in zijn grijze burcht overvallen.
's Avonds werd er zeer dikwijls muziek gemaakt.
De kleine, bleeke student was een zeer knappe
pianist. Moltard speelde zoo'n beetje guitaar en
de roode Grete Waldegz zong blijkbaar met groot
welgevallen, meer slecht dan recht haar liedjes. Ook
Merivaux had zijn instrument meegebracht.
Helene was er zeer nieuwsgierig naar, om hem
te hooren. Juist even nieuwsgierig, als zij verbaasd
geweest was, toen zij hoorde, dat hij vioolspeelde.
Nu, hij was geen meester. Zij hoorde dat al dade
lijk. Maar hij was toch ook geen stumper, en zijn
spel had iets eigenaardigs persoonlijks. Het klonk
zoo frisch, zoo warm, evenals zijn wezen zelf was.
Zij kon niet anders, zij moest hem een paar vrien
delijke woorden zeggen.
Hij legde juist zijn instrument in de ltist, keek
op, glimlachte een weinig droef: „De goede wil is
het beste van mijn heele spel, geloof ik..." en hij
voegde er vlug aan toe. „Toch ben ik zeer geluk
kig dat het u een weinig beviel."
Toen werd Helene geroepen. Bijna steeds moest
zij aan het eind zingen. Oom Ernst trok steeds een
comisch-ernstig gezicht, wanneer hij haar uitnoo-
digde; hij huppelde altoos half dansend op haar af,
maakte een diepe buiging, sprak op de vleiendste
manier van de genade die de hooge kunstenares zijn
nederige gasten zou aandoen en stelde een vor
stelijk honorarium in uitzicht.
Toen zij de eerste maal in den rooden salon aan dien
vleugel stond, begonzij te beven. De herinnering werd
in haar wakker. Maar een kleine inspanning van haar
wil was genoeg om haar daarover heen te helpen. E11 zij
