Grepen uit Land- e» Mouw.
Zaterdag 18 Juni 1910.
54e Jaargang. No, 4727.
DERDE BLAD.
Bekendmakingen.
blijft, zal ze ook nooit Katholiek worden.
Want Katholiek wil zeggen: algemeen, geldend en
dienstig voor allen, voor geheel het menschdom, voor
heel de wereld, zooals dit Jezus Evangelie van liefde
en erbarming en algemeene broederschap waswaar
door het verschil tusschen Jood en Samaritaan weg
viel, en de afstand tusschen Jood en Heiden werd op
geheven wil zeggen'n godsdienst, die den mensch
plaatst boven 'n club of 'n clubje, boven 'n kerk
of 'n kerkje van welken naam ook.
Hel Katholieke geloof en de Katholieke prediking
is niet het monopolie van een of ander instituutmaar
is overal aanwezig, waar ziel en zinnen gericht zijn
op dat eeuwige en ware, wat waar en eeuwig is onder
alle hemel en onder alle menschen. En dal wat ooit
het speciaal eigendom zou wezen of zou genoemd wor
den van 'n Kerk, in den zin van 'n club, kan nooit
door 'n reus, 'n held. ,'n vrome, als Jezus was, be
doeld zijn. En wie dit toch meent, is 'n domkop of 'n
leugenaar. Als een Roomsch mensch ook Katholiek
is. dan is hij het boven zijn kerkwant zijn kerk
is het niet. En als er ooit 'n Roomsche Paus geweest
is. die te\ens „Katholiek" was, Sylvester II b.v.
(999—1003) of Nicolaas V (14491455) dan was hij
dit boven zijn Pausschap en in weerwil van zijn
kerk, en stend hij gewoonlijk heel slecht bij de Room-
schen aangeschreven. Zoo verleiden zij zelfs van Syl
vester II, dat hij, om het pausdom te verkrijgen, zijn
ziel aan den duivel verkocht had.
Roomsch en Katholiek zijn water en vuur want zoo
onbeperkt en grenzenloos als de idéé „Katholiek" is,
zoo beperkt, begrensd, benepen en bekrompen is de
idéé „Roomsch"even bekrompen en exclusief als eenig
lichaam, waar men de Waarheid, Gods eeuwige, nooit
te omvatten of uit te spreken Waarheid, in 'n dogma
samenvatte, in 'n boekje drukken liet, en "het als rnpoo-
polie in zijn zak met zich droeg en er zich op beriep.
Geen enkele kerk is Katholiek in den zin door Je
zus bedoeld, en voor zoover zij het is, is zij: het bui
ten en boven haar eigen leeren deze buiten- en
bovenheid is de eenigste waarde, die zij heeft in het
oo» van God.
De rest is wat de Engelschen „fuss" noemenniets
anders, en zeker niets meer.
.1 Maar nu zit de Paus er mee, en heeft hij zich
om raad gevraagd, dan zou ik gezegd hebbenMan, doe vastgepraaten er zal heel wat scholastiek en dialectiek
het niet! Want zóó kunt ge niet schrijven, of het lokt aan te pas moeten komen, om 't zaakje weer in orde
weer geschrijf van anderen uit. Of je 't nu vriendelijk te krijgenalthans zóó, dat de Duitsche Keizer en
meent of onvriendelijk, of 't iemands bedoeling is de de Duitsche politici, en al de hervormden over heel
menschen uit den droom te helpen of den boel in de wereld want „die rebelsche beroerlingen" schui-
de war te sturen, de uitslag is altijd dezelfde. Zoo- len overal weer gelooven, dat de Paus en de Room-
dra de menschen maar 'n regel schrifts van je zien, sche kerk hun vijanden niet zijn.
vliegen ze op je aan als honden op 'n katen jat De Roomsche Paus had 'n oogenblik vergeten, dat
badt je nu honderd encyclieken geschreven, waar met hij ook „Katholiek" mocht zijn, ging schelden op allen
geen vinger naar gewezen kon wórden, en je zoudt die 't niet met hem en zijn kerk eens waren, sprak
dan in den honderd en eersten 'n komma vergeten of van „een breederen weg van ongebondenheid" door
'n letter op zijn kop zetten wat dan toch altijd hen betreden, van „zeer verdorven vorsten en volken",
nog aan den zetter of aan den corrector geweien kon wat dan op onze voorouders sloeg en wat de vroegere
worden dan deugt er van al die honderd encv- Hohenzollerns zich mogen aantrekken, de Saksers en
clieken geen regel, geen woord, geen letter. Dan ben de Coburgerswat de bet-overgrootvader óf voorzaat
je 'n „warhoofd, n praatjesmaker, 'n ruziezoeker, 'n van enze Koningin raakt en meer dan half Europa
herrieschopper" en nog wel honderd andere leelijkhe- van heden zich gezegd mag weten,
den meer, zoodat je ten felotte nog blij mag wezen, 1 De Paus heeft 't dan nu maar eens heel duidelijk
niet in 't tuchthiiis te zitten. Dan krijg je brieven, gezegd, wat eigenlijk de bedoeling was van die „trot-
die onderteekend zijn en ook brieven, die niet onder- sche en rebelsche menschen". Ze stonden op tegen
teekend zijn, en als er onder vijftig daarvan dan één ..het Kruis van Christus" beter vertaald: tegen de
is. waarin 't woord „beste vent" voorkomt, dan mag Roomsche Kerk omdat zij „het aardsche na-
je je handen toeknijpen. ,n Putjesschepper is er beter streefden en omdat hun buik hun God was". Daarom
CCLI.
IETS OVER DE BORROMAEUS-ENCYCLIEK.
„Het es nu menecli logenaer
Die smeeken ende decken dwaer
Als hen die heren souden horen.
T' ordeel sueken si oppenbaer:
Sirve willen niet sterven maertelaer."
Der Kerken clage. Jacob Miverlant,
Die buel trad aan om worgen
Doe sloot si haer oogen fijn,
Hebbende in haer hart verborgen
Een Trooster niet om sorgen,
Verlangende thuis te sijn.
I
Dus liefelick ontslapen
Is Wendelmoet in den Heer,
Maer monnicken en paepen.
Die naer het christenbloet gaepen
Versaet werden si nemnibrmeer.
Noord-Hollandsch liedje uit de
dagen der vervolging.
De Paus had zich tweemaal mogen bedenken eer
Hij aan die Borromaeus-encycliek begon. Had Hij mij
ik vind 't wel mooi, al beware God er mij voor 'n dekten, hebben ze de belanghebbenden de middelen
Mi'Itatuliaan te worden.
IV. K. Gun mij tijd dit te onderzoeken, als 't
ten minste een onderzoek waard is.
aangegeven om het kwaad in zijn voortgang te stui
ten.
Bij de in 1909 gedane nasporingen is gebleken, dat
Ds. J. de Vr. Uw eerste vraag over die voorna- de ziekte reeds in alle provinciën van Nederland
men is in onderzoek, ofschoon, als ik van de week voorkwam, doch meestal nog in geringe mate. Slechts
maar even tijd heb, ik u mijn persoonlijke meening in de Over-Betuwe en in Amerongen en omstreken
daarover zenden zal. De kwestie van dat versje meen w oedt zij algemeen en hevig. In die streken zijn groo-
ik in de courant te moeten bespreken, want als 't u te en veel opleverende kruisbessentuinen waardeloos
niet klaar en duidelijk is. wien zal 't dan helder geworden en uitgeroeid, omdat er geen redding
n mooi' vnnr uiac tupq-otic Ho nloowioonh rl /t „lrt/\
zijn?
't Versje luidt:
Giebt es wiederum auf Erden
Nichts wie Friedensliebe?
Dürfen wir nicht Helden werden?
Bleiben wir halt Diebe.
L. B.
meer voor was, wegens de algemeenheid der ziekte
en de besmetting van den grond.
Waar de zieate nog gering is, moeten dadelijk alle
zieke bessen worden afgeplukt en verbrand of in
water goed gekookt worden om alle schimmelsporen
te dooden.
In geen geval mogen de aangetaste bessen verhan-
wat in „eenvoudig Nederduitsch", zooals u ^eld worden, daar men hierdoor de kans loopt, dat
dit van mij vraagt, naar mijn meening zeggen wil: j het buitenland zijne grenzen voor onze kruisbessen
Al wat de klok tegenwoordig slaat, is vrede, vrede ziekte is ook in het buitenland zeer
en nog eens vrede. Maar omdat vrede en de komst
aan toe dan 'n mensch die schrijft. Als hij Roomsch
is, krijgt ie van de Protestanten op zijn kop, en als
hij Protestant is, van de Roomschen. Als hij Jood is,
van allebei; en als hij niemendal is, van alle drie.
Toen ik er pas van hoorde, van die Borromaeus-
bul. dacht ik„Daar kan de man nog! plezier van
beleven"; en in minder dan geen tijd stond dan ook
want zoo zijn die lui, die alles voor hun buik over
hebben hebben zij zich laten hangen en radbraken,
zich laten vierendeelen en wurgen.
Dóórom liet Peter de Br u ijs, 'n Roomsch en
tevens 'n Katholiek priester in het Zuiden van Frankrijk,
zich in 1126 verbranden. „De kruisen kunnen neerge
haald worden, zei hij. de vasten afgeschaft, want zij
daarvan dat wil zeggen: van den eerlijken, waar-
achtigen, ernstigen vrede zooals ik meen, dat
Jezus dien bedoeld heeft, 'n heeleboel van 't be
staande ten ondersten-boven zou gooien, er heel veel
van wat nu in hoogheid is gezeten zou doen neer
tuimelen, en dit ontegenzeggelijk 'n groote verwar
ring zou te weeg brengen, is er 'n zekeren, helden
moed voor noodig om daaraan te beginnen. Wie wordt
er graag met den vinger nagewezen? Wie loopt er
graag gevaar in 'n tuchthuis te verzeilen, zijn be
trekking te verliezen, zijn conversatie kwijt te ra
ken? enz. De zachtmoedigste wereldlingen zouden niet
meer kunnen doen dan Felix deed tegenover Paulus,
toen deze hem sprak van „rechtvaardigheid, matig
heid en van 't toekomend oordeel" en antwoorden:
„Voor ditmaal ga heen, totdat ik gelegener tijd zal
hebben bekomen." (Handelingen XXIV.).
Maar die tijd komt nooit, zelfs niet als Koning
Agrippa en Bernice met groote pracht in de stad
komen en Paulus weer eens wat zeggen mag; eigen
lijk meer om eens te laten hooren hoe 'n idealist
te keer kan gaan, dan om zijn woorden van ver
maning ter harte te nemen.
En omdat dit allemaal zoo is, is 't bijna 'n on
mogelijkheid 'n „Held" te worden, „dürfen wir es
nicht". En daarom doen we maar met den grooten
hoop mee. Dan liegen we wel, en dan stelen we wel,
en dan komt ons geweten wel in opstand, maar de
uitwendige rust blijft althans bewaard, en dat is
blijkbaar 't voornaamste. Daarom
Bleiben wir halt Diebe."
Zie, zoo heb ik den spot van L. B. verstaan.
Ter verduidelijking en ter illustratie deel ik hier
het volgende mede, waarboven ik „Geautoriseerde
Dieverij" zou willen schrijven.
Er is 'n anecdote in omloop van Tsaar Alexan-
der I en Generaal Kleigels, welke laatste zich be
klaagde, dat hij niet toe kon komen met zijn trac-
tement. De Tsaar vroeg, of dan de anderen dat wèl
konden, en hij niet. De Generaal antwoordde daarop
aarzelend, dat die anderen niet altijd op eerlijke
wijze aan hoogere inkomsten kwamen. De Tsaar
keek den Generaal verbluft aan, en antwoordde toen,
óok aarzelend: Hoor eens, Generaal, meer tractement
De aangetaste scheuten moeten dadelijk worden
afgesneden en ook verbrand of in kokend water ont
smet worden. Men mag ze nooit op den mesthoop
brengen of in een sloot werpen, want dan verstui
ven later de sporen en besmetten opnieuw de strui
ken.
"Met het nazien der struiken en het uitsnijden der
zieke scheuten moet men geregeld blijven doorgaan
tot in den herfst. Het afgevallen blad moet netjes
worden opgeharkt en verbrand. In den winter worden
alle twijgen flink afgesnoeid en dit snoeihout, waar
aan de sporen kunnen zitten, wordt weer ten vure
gedoemd.
Wie den vorigen zomer aldus gehandeld hebben,
zien thans nog geen beginselen der ziekte, wat veel
hoop geeft, dat enkel door zorgvuldig uitsnijden en
verbranden van al wat ziek en verdacht is, het voort
woekeren van den Amerikaanschen meeldauw- belet
kan worden
Veel plantenziekten kunnen bestreden worden door
besproeiing met Bordeausche pap of andere middelen,
doch tegen de hier besproken ziekte geeft dit wei
nig. Sterk aangetaste struiken moet men geheel rooien
en verbranden, omdat zij toch geen gezonde bessen
meer voortbrengen en de ziekte over de gezonde strui
ken verbreiden
De verbreiding van Óen Amerikaanschen meel
dauw is vooral geschied door vervoer van aange
taste jonge struiken en stekken uit de kweekerijen.
Boomkweekers, wier terreinen nog onbesmet zijn,
kunnen van het Hoofd van den Phytopathologischen
Dienst te Wageningqn gratis certificaten bekomen ten
geleide hunner leverantiën, waaruit de koopers kun
nen zien, dat de waar gezond is. Niemand koope
kruisbessenstruiken die niet vergezeld gaan van certi
ficaten.
Verder is gebleken dat de ziekte gemakkelijk kan
overgebracht worden met verpakkingsmateriaal, voor
al met manden.
Kruisbessentelers moeten daarom nooit vreemde
manden bij de struiken brengen, doch deze buiten
den tuin vullen en slechts in nieuw gekochte pluk-
manden de bessen oogsten
Personen, die op besmette tuinen geplukt hebben,
moeten sehoone kleeren aandoen, als zij naar andere
ïanU alf «ÜS-.SÖ
dan ook maar I honde" en ka,fen kunnen de bemesting ook overbren-
Zoo, wil L. B., naar mijne meening, zeggen, is de ,uoln is ,het noodzakelijk, dat op zieke ter-
vrede, die nu heerscht.
jTiauoi 'uouoaq ojsjanpB uftz do puBjipsirnQ jaap staan de ware vroomheid in den weg". „De transsub-
zcoals nu achteraf blijkt de Paus die verwijten niet stantiatie is 'n leugen". En toen hij dit volhield, ver-
eens tegen Duitschland en zijn hervormers of hervorm
den bedoeld heeft. De gezant van Pruisen heeft 't uit
Merry del Vals eigen mond gehoord en de „Osser-
vatoré Romano" heeft 't in 'n „bevredigende nota"
gepubliceerd en toegelicht.
brandde hem de kerk; en hij liet zich verbranden...
omdat hij zooveel van zijn buik hield.
Arnold van Brescia, die er op aandrong, dat
de Paus afstand zou doen van ziin wereldlijke macht,
die zich bij alles beriep op de Schrift, werd hf 1139
De komst uwer brieven is mij 'n groote blijdschap
en voor meerdere beveelt zich zeer aan
Uw altijd dankbare leerling,
H. d. H.
reinen de aangetaste plantendeelen steeds verwijderd
worden.
De teelt van kruisbessen is goed loonend en in
vele streken van Nederland ook van beteekenis. In
1908 bedroeg de uitvoer naar Engeland 1.650.400 K.G.
naar Duitschland 571900 K.G. en de totale uitvoer 214
millioen K.G. ter waarde van 180.000 gulden.
In het fruitdistrict Bangert bij Hoorn werden in de
eerste helft van Juni 1910 reeds 40000 K.G. groene
kruisbessen voor export verkocht. Behalve daar is ook
in >le Beemster jen de omgeving van Beverwijk de
kruisbessenteelt van beteekenis in Noordholland.
Aangezien de zoo gevreesde Amerikaansche Kruis-
Daar zal Merry del Val toch niet om liegen, en de door de Lnteraan-svnode verbannen en tot zwijgen ver-
Paus nog minderoordeeld. Vluchtend van Italië naar Frankrijk, vandaar
CXXIV. DE AMERIKAANSCHE KRUISBESSEN
MEELDAUW. - XT~ J
In de kruisbessen kende men tot vóór enkele jaren bessenmeeldauw in Noordholland .nog maar op enkele
weinig ziekten, totdat er plotseling een hoogst ge- P'aa'sen in geringe mate voorkomt, is er gegronde hoop,
vaarlijke parasiet in ontdekt werd, een zwamsoort, die deze vijand der ooftteelt hier beteugeld kan wor
den naam draagt van Amerikaanschen kruisbessen
den.
Waar blijft Bethmann—Hollweg nu met zijn „pro- naar Zwitserland, overal vervolqd. tot in Duitschland meei(jauw in verschillende staten van Noord-Ameri-Het is echter beslist noodig, dat iedereen goed toe
test"?! Waar blijft (vriend Haekenberg nu met zijn toe, wordt hij eindelijk door Keizer Barbarossa, die ka woedt 'deze ziekte reeds lang, want in New-Jersey - zjetook ZÜ die slechts weinig struiken hebben voor
.gloeiende rede", die zoo n „diepen indruk" maak- ..den altijd brullenden leeuw" had laten grijpen, aan de deed zij reeds in 1889 groote schade. In 1900 trad fige" gebruik, want ook daarin kan het kwaad ^chui-
o w - 1.1fi .1 1JCl. 1 r ^.3 \ITCC *-* 1 T.* 1M LJ »-v-\ mr„T„10I A m. 1J „V,-»■» .1 d r* -1 TV 1 j i1Pn PTI clP lif-cin PH 1 n nl 1 r 1 TV r■-r001 o 4mA.T* 1
te? Waar blijft de Brunswijker afgevaardigde Wolff nu Kerk van Rome ovemeleverd. die Arnold verbrandde zy op jn Ierland, in 1901 in Zweden en Rusland, la-
met zijn „motie van verziet"?! Waar blijven nu al en zijn asch in den Tiber wierp, „opdat van hem geen ter ook jn andere landen.
die op hun tetnen getrapte Protestanten?! De Paus memorie meer ware". jn Duitschland werd de ziekte in 1904 en 1905
heeft er zelfs niet aan gedacht naar hen te wijzen, Ieder begrijpt, dat Arnold dit deed, omdat hij ..het nog maar op éene plaats in Posen waargenomen, maar 1 nebben, kan bessen of scheuten per postpakket opzen-
laat staan ze te beleedigen. Maar de Paus heeft '11 paar aardsche nastreefde" en „omdat zijn buik zijn God tegenwoordig komt zij op verscheidene plaatsen voor den aan den Directeur van het Instituut voor Phvto-
regels geschreven, en dóórom is hij nu „de ge- was". in Oost- en West-Pruisen, Pommeren, Posen, Slees- Pamologje te^ v\ageningen. Het onderzoek geschiedt daai
len en de besmetting van groote tuinen zou er uit
kunnen volgen.
Wie vermoedt de ziekte in de kruisbessenstruiken te
beten hond". Dóórcm regent 't brieven en telegram- Alberich van Bena, die keltersch genoeg was,
men, en wordt er gepraat van „diepgaande ontroering" om te beweren, dat iedere zondaar de hel in ziehzelven
wijk-Holstein en Mecklenburg.
In Engeland en Schotland is zij sedert 1906 opge-
en „groot gevaar voor den godsdienstvrede". Alsof er draagt, en durfde volhouden, dat de sacramenten tot i treden en heeft zich in vele streken verbreid o. a
één mensch meer en beter dan de Paus zou weten te niets nut ziin. werd in 1210 in den han gedaan, en
waken voor 't behoud en de bestendiging van dien
vredeWat Hij dan ook doetEn zoo doet de Paus
niet alleen; zoo doet de heele Roomsche Kerk. Laat
er eens 'n Protestant cf 'n Jood of 'n vrijdenker
al was hij er socialist bij bij den Paus, of aan 'n
andere Roomsche deuy, aankloppen, en zeggen: „Me-
'n poosje later door de belijders van Jezus' liefdeleer,
om ziin eigen best-wil verbrand.
Eno van Haarlem, 'n kleermaker te dier stede,
in Kent, Worcestershire enz.
In den zomer van 1907 trof Professor Ritzema Bos
te Wngeningen den gevreesden meeldauw voor het
eerst aan in zfes bessenboomgaarden onder Rhenen
dreef daar pl.m. 1450 zijn ketterijen. Hii kende aan enj Amerongen.
de Mis geen waarde toe en noemde de hostie ..maar Waar deze ziekte zich eenmaal gevestigd heeft en
rew"d brood". Thuis kon men even goed bidden als ongehinderd kan Voortwoekeren, richt ze in weinige
- - 0daar
geheel kosteloos. Dit geldt eveneens voor allerlei ziek
ten in land- of tuinbouwgewassen.
D. E. LANDMAN.
GEMEENTE KCHAGEI,
HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTEN.
Burgemeester en Wethouders van Sehagen maken
bij deze bekend
a. dal dit jaar voor den hei-ijk der maten en ge
wichten zitting zal werden gehouden in het lokaal be
stemd voor de vrije- en orde-oefeningen der gymnas
tiek bij de Openbare Lagere School te Sehagen op
Juni van 9 tot 12 uur, op 22, 23 en 24 Juni'van
bladeren™veel ^uTen^ ^t^de^ateVl^^êhten schoon, droog en
P^tvril TTlDDfon V»z/-v»-.rl,rK»A 11J 0
neer. ik zou wel Roomsch willen worden", zoowaar jn de kerk, meende hij. Hij sneed rustig zijn hozen en jaren de schoonste kruisbessentuinen te gronde. Waar
als ik leef, al heette hij „Geus", hij zou met open de Hnarlemsche gildehroeders lieten trem d:e sniiden. men echter vanaf het eerste optreden geregeld het
armen, vriendelijk, welwillend, vaderlijk, genadig zelfs, Maar toen 'n paar hissrhonneliike speurhonden kwa- kwaad bestrijdt, kan men het gevaar afwenden
worden aangenomen. De Roomsche Kerk heeft nog men. .was hij spoedig ontdekt, en afgebeeld als ,,'n Er zijn een groot aantal meeldauwzwam
nooit iemand, die berouwvol en ootmoedig tot haar wolf, die gevaarlijk was voor de kerkelijke kudde." Maar elk op een bepaalde s" heschadieen
kwam, van haar dorpel verjaagd. Nog nooit! Dat mogen Fpo wolf of niet. was Allerminst 'n strijdvaardig held. EO(^ ,f,® kwlinen door het
kruisbessen niet aan en hebben dus met den Ame
rikaanschen kruisbessenmeeldauw niets ts maken.
Dat is een aparte soort, die alleen voor de kruisbes
sen gevaarlijk is. Roode, witte en zwarte bessen heb-
Langzamerhand wordt het zwamweefsel dik en vet-
een chocolade-bruinë kleur aan. De
sterven af, schieten opnieuw uit en ma-
datemogen nagemaakte Christenen ooit bestaan hebben, markt van tegenwoordig stond 'n strafbankje cn
maar de Roomsche Kerk doet 't niet, en heeft 't gaaren zit Fno. Toen hem 'n lnnre nreek was voor-
nooit gedaan ook. gelezen, herriep hij zijn ..dwalingen" en de Kerk ver-
Inlegendeel. Zij is er steeds op bedacht geweest te nr<Wló<- m m tot bet drae**n van 'n pak kleeren.
redden en voor zich te behouden, wat voor Haar ver- met 'n geel kruis op den rug. 's Zondags kon men hem
loren dreigde te gaan: Keizers en Koningen en zelfs voor de processie ui' zien loopen met 11 waskaars in
'n dochter van Nathanaël de Rothschild, toen ze met de hand. en als F. van rel ie gelezen werd stond hij
'n Hollandschen Roomschen meneer trouwde en op voor den preekstoel te pronk.
't kasteel De Haar" wenschte te wonen, 't Is waar, Ja. de Kerk weet wel wat ze doet. Omdat f-po Z"n
■t k^ den oude^ Nathanaël - die zijn dochter graag woorden hrreoere'n W. nuf da kerk hem riin volle ben er zoo goed als niets van te duchten,
een adellijken echtgenoot gunde - ze was zelf 'n ge- verlangen niet. Eigenlijk had hi} verbrand willen wor- he mieeMauw tas^feuten6w^rd^n
horen barones een millioen gulden, maar goed 1 den dat hereerde hu voor zpn buik t mmüst. c ce Dessen aan. Je jonge scneuten worden
de Kerk wees haar toch niet af. al was ze dan 'n Jodin Herman van Rijswiick, die durfde beweren, gaap ereespoIdk u^tzien^of !r ^eel
En nu kunnen kwaadsprekers wel weer zeggen, dat ;,dat hij christen geboren was. maar zich was paan «el overdekt en gaan er spoedig uitzien,
dit was om 't vele geld, dat genoemde juffrouw bezat, schamen voordien naam. omdat de christenen geheel Eane/amerh---
maar dat is pure laster; want het penninkske der we- verdwaasd waren", werd door de Inquisitie gevangen ge- gn
duwe en de laatste cent van slovige Dirkje uit de poort, nomen wegens „diverse artieulen tegens t heiihgh kers- gclleuton g(er
die op vastendagen vet eet wat anders voor wagen- ten-gheloeve ende blasphemie tegens C[od n^daC^r!'L k*m bossige koppen, waarin de ziekte weer gauw ie
smeer Gebruikt wordt, is haar even welkom. Of t sodat hi verbeurt heeft sqn lijf ende sim goed, ende nemen
eerlijk op de Beurs verdiend is of bij halve centen w ™'w
uitgehongerd en uitgespaard, dat is haar hetzelfde. Af
wijzen doet Zij niels, omdat elke aave Haar 'n bewijs
is van vromen zin en belangstelling in Gods liefste
kind: de Kerk.
ALs Zii 't van den een aannam en van den ander
afwees, dan zou Zij onderscheid maken; en daartoe
is Zii. als draagster en vertegenwoordigster van God
en Zijn liefde op aarde, niet geneisd cf in staat. „Komt
allen tm mii!" zegt Zij haren Heer na. en als allen
niet gewillig of goedschiks komen, dan zal Zij ook
weer naar hel woord van haren Heer ze allen ..dwin-
Heu" om in ,e „a,, jn haar Koninkrijk van liefde en
behoud.
Zóó doet de Roomsche Kerk en z.óó heeft zij al-
Ui d gedaan, en aan dit streven dankt zij haar door
geen enkel verstandig mensch begrepen bijnaam van
„Katholiek"- wien dan ook de sameuvoering van
„Roomsch-Katholiek" in de ooren klinkt als „wit-
jwnrt". Want 'n ding kan wel wit wezen, maar dan
Ls 't niet zwarten 'n mensch "kan wel Roomsch
maar dqn ic hij n^t ,.Kn*holi€k rte van
Jezus was Katholiek, en de prediking van Paulus was
Katholiekmaar de Katholiciteit van Petrus was verre
v,ün zuiver. F.n evenmin als Dr. Kuyper, of eenig ander
otlhndnx predik-ept ooit Katholiek Geweest >s m zijn
Pr|*bking al heeft hij 't een oud-vader in zijn „twaalf
rtikelen 'nare'-igpn evenmin als n vrome Jood
"1 w-aarheid kon -4aan vertellen, dat hij Katholiek is,
evenmin heeft Je Roomsche Kerk ér óóit 'n seconde
dauw op bladeren en vruchten; verder kunnen erw- roestvrij moeten worden aangeboden om 'onderzocht
ten en komkommers, aardbeien, perziken, appels, te kunnen worden-
eiken en nog vele andere planten hevig geteisterd j c. dat betaald moet worden voor het justeeren van
worden door meeldauw. Al die soorten tasten degewichten en wel ten bate van 's Rijks sSist
kruisbessen niet aan en hebben dus met den Ame- d riot s atkis
van onsen genadigen Heere".
(Die ^gienadigen Heerc" was de Graaf van Hollanri
die dit bènefietje ten deel viel voor zijn hulp in 't geval.
..Voor wat, hoort wrat".
Johannes Hiiss werd verbrand. Girolamo
Savonarola verbrand. Jan de Bakker yerbrand,
Wendelmoet K1 a a s d oc h t e r verbrand, en dat al
les omdat zij het aardsche nastreefden en omdat hun
buik''hun God was". De kerk, die zich nooit vergist,
was ook hier in haar recht.
Ja de Paus weet 't wel, en 't is goed, dat hij *t
nu maar eens duidelijk en onomwonden gezegd heeft.
Als die stomme, aarts-domme, olie-domme Calvinisten
het nu nog niet begrijpen, wat zij' van hun „coalitie
le wachten hebben, dan weet ik het met meer.
Maar de Paus mag ook zijn hoofd wel eens na
laten zien. H d H
geslelt sal worden in een vuer, e gera-nfiite de halfvolwassen kruisbessen ziet men de zwam
en assche. ende^sijn g^ederen geconfis p hegju juu; en iater; eerst als een wit vettig huidje,
dat zich snel uitbreidt en dat later bruin wordt. Zul
ke hessen zijn slecht van smaak en als ze tot jams
verwerkt worden, wat met onrijpe kruisbessen veel ge
scliiedt, zijn deze bitter en onsmakelijk.
Het is daarom 'icht te begrijpen, dat de fruithande
laars streng toezien op de aan te koopen kruisbes
sen en daarin hebben ze groot gelijk, want tijdens
de verzending wordt de ziekte veel erger. Het is
er ongeveer mee gesteld als met zakken aardappelen,
die verzonden worden met zieke knollen erin. Ook
daar neemt de rotting in enkele dagen geweldig toe.
Wie kruisbessen teelt, moet dus bij het plukken goed
uitkijken, of er geen bessen in zijn met de beruchte
witte of bruine schimmelvliesjes erop en of er geen
scheuten aldus zijn aangetast. Niet de oudere tak
ken lijden van den Amerikaanschen meeldauw, doch
■uitsluitend de scheuten. Ziet men in Augustus of
September op de bladeren aan oudere takken meel
dauw, dan is dit de gewone meeldauw bij de fruit
telers sinds lang als „honingdauw" bekend, die wei
nig kwaad doet en nooit op de bessen woekert.
De Amerikaansche kruisbessenmeeldauw daarente
gen woekert uitsluitend op scheuten en bessen en
op die deelen alleen heeft men het kwaad te zoeken.
Toen de ziekte in Nederland ontdekt was, heeft
onze Regeering dadelijk krachtige maatregelen ter
beteugeling genomen. In alle streken, waar de kruis
bessenteelt van eenige beteekenis is, hebben deskun
digen inspecties gehouden en waar zij de ziekte on,t-
CORRESPONDENTIE.
M B de B Dat woord kunt ge vinden in „Vor
stenschool". maar 't is 'n beetje anders dan 't door
u geeïteerd werd. Als ik mij niet vergis - ik heb
■t ni»>t thuis staat er:
Maar de arme, stomp voor jok, is prikkelbaar
voor spot en spotternij, en wat hij daarvoor houdt.
Ja, dat vers van Herman is algemeen bekend. Men
eedacKt Ket te zlffl. Ze IS r,Rooms«h"' In hart eïl - Muitatuli 't spottend bedoeld beeft, maar
ren- maar niet „Katholiek"ct zoolang ze Roomsch
d. dat de maten en gewichlen vóór 1 Januari 1912
gestempeld moeten worden met de letter s en tot
dien datum ook de letter r geldig is;
e. dat de maten en gewichten, die gestempeld wor
den met het vastgiestelde atkeuringsmerk, niet in win
kels enz. teruggebracht mogen worden;
1. dat er nog gelegenheid is maten 'en gewichten
te laten herijken aan het ijkkantoor te Amsterdam
Brouwersgracht 276, op eiken Maandag en Vrijdag van
9 tot 3 uur;
g. dat de onderdeelen van het Gram (de milligram
gewichten) niet op de herijkzitting, maar alleen aan
de ijkkantoren herijkt kunnen worden (Opzending per
post franco.)
Sehagen, den 4 Juni 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Burgemeester,
J. P. W. VAN DOORN.
De Secretaris,
ROGGEVEEN.
ONTTREKKING AAN DEN OPENBAREN
DIENST.
De Burgemeester der gemeente Sehagen, brengt ter
kennis van de ingezeten, dat door den Raad dier ge
meente in zijne vergadering han den 14 Juni 1.1. is
besloten, het marktterrein gedurende de kermis, zijnde
van den 19 tot en met den 26 Juni a.s., aan den open
baren dienst te onttrekken.
Sehagen, den 15 Juni 1910.
De Burgemeester voornoemd,
J. P. W. VAN DOORN.
VERGUNNING TAPPERS.
De Burgemeester der gemeente ScJiagen:
Gezien de artikelen 10 en 12b van de Politieveror
dening dezer gemeente
VERLEENT VERGUNNING
aan Ie tappers jm gedurende de kermis muziek te
laten maken, danspa; ïjen te doen plaats hebben en na
bezetten tijd hunne lokaliteiten open te houden, on
verminderd de bevoegdheid om deze vergunning ge
heel of ten deele in te trekken.
Sehagen, den 15 Juni 1910.
De Burgemeester voornoemd,
J. P. W. VAN D007*
