Sclietsen uit de Becliizaal
RECLAMES
maken van het bijgeloof en de domheid der groote
menigte, stoomfabrikanten van heiligen, onzinnige geo
grafen van hoe het er uit ziet in het Paradijs, in
don Hemel zelf. Daar zijn de „hemelphantasieen" van
H d. H„ zooals ze in de „Groene" en in de „Scha-
ger" voorkwamen, niets bij. Die bleef ten mins e
vóór de poort. Maar de Jezuïten weten aUes hunnen
alles durven alles en doen alles. Dat bebb®u J?e
Pausen bewust, dat heeft de Roomsehe kerk, dat heb
ben de Roomschen onbewust ondervonden. Sede
jaren drijven de Jezuïten 'n groothandel in wonderen
en r«l eken, vooral bij de Romaansche volken in
frankrijk. Spanje en Portugal is het aantal womlere
niet meer te tellen. In Italië is 't precies eender met
dit verschil, dat daar te lande de politie d°0'
ervaring wijzer geworden de gewoonte b«e"
genomen, om de wonderdoende madonna s «n andere
wonderdoende heiligen over dezelfde te sche^re^
met zakkenrollers, en ze aan n eve updrog bijna
zoek 'e onderwerpen. En aangezienhet bedrogMjn
altijd aan 't licht komt, worden deze w inkels
heiligheden en mirakelen bijna even spoedig g
-3hs. r .Kr vSoSr,.Ans r
mmmmM
t 'z"zsz «san
SÏÏ'.Sür-SiS a .-r. ssss »r
HU JS?»nto.r ook I» ..De Jezuïten voeren n
openlijken ooi log tegen het rationeele gedeelte der
wijsbegeerte lan den heiligen Thomas en een be
dekten kwalijk verborgen oorlog tegen zijn theolog
Se bemoeiingen, ofschoon beide voorgeschreven
zUn door het Instituut van den H. Ignatius en door
al de algemeene congregaties behalve die van
ionesten tijd. Toen ik jaren geleden, zoo vernaa
Gurci mij te Piacenza bevond, ontmoette ik n jeug
dig Spaansch Jezuït, zeer ervaren in scholastiek
en ziin leerling, 'n jongen abt, zekeren Bossette, die
daarna tot kanunnik en hoogleeraar in de wysbegee -
te benoemd, dezelfde leerstukken °nderwees aan
twee gebroeders Serafino, en Domenico Sordi, oe
den met groote talenten begaafd en als l5 J°°r
de beoefening der bespiegelende wetenschappen. M
toeii deze gebroeders Sordi lezuïten waren gew -
trachtten zij, in 't geheim natuurlijk^ dR
hun geen a nderen jeg ^pen te Napels ge-
Ju.St, Me,t Serafino'de k°?'4teUetne?™r„,e?hÖS
t Pater Taparelli werd van zijn leerstoel
in de Ssbegeerte te' Napels ontzet en als onder-
vijzel' in de Fransche taal naar Palermo gezond.en.
7on schrijft Gurci in zijn bovengenoemde boek. E
waarom ik"dit oververtel? Alleen om 'n getmgems
te meer te hebben, dat de Jezuïten en niet de Pau
c.en de Roomsehe Kerk besturen. Want terwijl Pater
Taparelli door hen werd afgezet van zijnS,
stoel kwam Kardinaal Gioacchino dat is de la
^Ire Paus Leo XIII Gioacchino Pecci om de-j
zelfde reden met hen in conflict. Hij was zijn broe-
der die ook Kardinaal was onder Plus IX, behulp
zaam in de edele en heilzame poging om de scho-
ïa^tipk wG6r in eere t© br©ng©n.
Over dc scholastiek - dat is de poging, om het
Eodsdiensliij geloof te kunnen toetsen aan dc leden
zal ik later, als er wat minder voorvalt dan nu,
"VS* *£0'pMW lusschen den Paus en
de orde van Jezus heeft gedurende jaren voortgewoe
kerd, totdat Leo XIII eindelijk heeft moeten zwichten,
evenals de meeste zijner voorlange is.
Wanneer wij Protestanten ons eren!waaidigd uitla-
wr het Roomsehe stelsel, dan meenen sommigen,
dat wij vechten tegen den Roomschen eerediensl de
Roomsehe hiërarchie. Maar dit is zoo met. W ij strijden
leen de zwarte bende der Jezuïten, die de Roomsehe
Kerk beheerscht. en op hare beurt tegen allen strijdt:
legen Joden en Geuzen tegen koningen en Pausen-
Want er is geen Paus, die voor haar niet zwicht.
Dat Pius I\ voor hen boog, de ïjdele. oppervlak
kige p ater. dien '1 er altijd om te doen was n g^slig-
hrtd te zeggen, al ging ze niet diep: die niet zoo heel
verstandig was en niet zoo ver keek; wiens wetenschap
pelijke ontwikkeling niet hocger stond dan die van
'n middelmatig pastoor, men heelt het kunnen begrijpen.
Hi had n afkeer van geleerdheid en voelde zich t
best thuis tusschen middelmatigheden, tusschen men-
sehen die evenals hij. niet veel wis'.en, en hevei
c apje' maakten, dan ernstig dachten. ^aaf dat Jen
slotte I eo XIII voor hen gebogen heeft, dat sdiiTit
len hemel. Met het groote gevoel Y^^si^i ^n pt- I
oomheid was hij genaderd tot aan den Stoel van 1
Pus Met de beste bedoelingen bestijgt hij dien. Be
landslak niet met de Jezuïten, knoopt buiten hen
(un onderhandelingen aan met Duitschlamd, Rusland,
België enz Maar als door onzichtbare handen worden
spaken h, de wielen gestoken .De vrece tnsschen Prue,-
sen en Rome blijkt onmogelijkm Belgie komt m
nl i iis van tot 'n verzoening, tot n volkomen breuk
Zwi se laiid doen de dcricalen alle onderhandehngan
mislukkenen bij slot van rekening mag
doe: de clericalen hierin tegengewerkt geen
«1 uilen met cl© 1* ranschc Republiek.
de p '.rticulie.e vertrekken van Zijne Heiligheid, n Op
stand dreigde. En I.eo XIII, de eens zoo wijze aarts
bisschop van Perugia, die zoo aandoenlijk schreef ovei
beschaving en „burgerlijke samenleving die zoo
zelfstandig handelde, waar willekeur en despotisme bru
taal te voorschijn traden, en deze door zijn machtig 1
woerd hel zwijgen cplegde. dezelfde man, die geschre
ven hul ovc, dc .Almacht Gods, waarvoor alleen n
mensch te buigen heeft", en „Vrijheid, de bekoorlijkste
bloem noemde eener gezonde samenleving die man,
maakte rechtsomkeer en.... gaf zich over aan de Jezuï- j
'\lweer 'n teleurstelling te meer voor alle menschen
van goeden wille, voor het Protestantisme en voor de
Roomsehe Kerk, voor het Pausdom in 'de allereerste j
plaats. 0111 vrij te zijn en zich naar eigen vroom in
zicht te mogen ontwikkelen. De voorwaardendooi de
Jezuïten den ..Leeuw van Carpineto' voorgelegd, zijn
liekend. Het „heilig officie", de „Index het „stand- j
punt van Pius IX" de „clericale pers' spelen in die
voorwaarden 'n voorname rol.
Zoo ging hel met den man Pecci. Toen de vrede
tusschen hem en de Jezuïten gesloten was, was er aan
den lof over Leo XIH in de clericale bladen geen
einde Maar de m a 11 was 'n kind geworden, die
zich naar anderer handen zetten liet. Van Pecci's groote
geleerdheid, van zijn onkreukbare waarheidsliefde, van
zijn zelfstandige vroomheid, die hetzelfde eischt voor
alle menschen, is er na dien vrede niet veel te bemer
ken geweest. En de muse der historie mocht achter zijn
naam schrijven: „Ziedaar '11 groot man, die van al
wat voortreffelijk in hem was, afstand deed, omdat de
Jezuïten het aldus wilden
Hoe het met het Pausdom ging nadat Leo was
heengegaan behoef ik u niet te vertellen. De gemoe
delijke vroomheid van Pius X wiens omgang den
indruk maakt, alsof hij '1 Evangelie niet beter 111 toe
passing kon brengen, dan op alles wat men hem
voorstelt „ia en amen" te zeggen is '11 gemakkelijk
wapen in de handen der Jezuïten, om de liocle wereld
naar hun hand le zetten, en de heele wereld in te
palmenlichamen en zielen, overtuigingen en dubbel
tje-s. Wat hen op den openbaren weg niet in tuinden
valt, dat zullen zij vermeesteren op zijwegen. Wat zij
niet in 'I openbaar uil den weg kunnen ruimen, dal
maken zij schadeloos achter 'n haag.
Mag ik '11 paar data In herinnering brengen
Den 10 Juli 1 :>81 werd wi 11 cm <le Zwijger vermoord
door Ralthasar Gerards. 'n Groote som gouds, brieven
van adeldom en de eeuwige zaligneiu vvaien hom voor
nei p.egen van Uien iutmi u toegezegd, iceii i ne-
ilofti van den siuipuiooiu, ic izvi.i gepieegu. ivoine J>e-
lenv.c. weid ee 111 doil Tuil i'leier n „lv Lroüm aau-
geileven.-
L-en zó Juii 1 ió ondei teekende Paus Clemens Xl>
tiei meve ier algemeene opnening van de tnue nor
jezunen, „ais zyade ueze orde cii naiv neuoeun^eu
111 snijd met den godsdiensi en de beginselen van je-
zus leti
Den Sep.embei' 1/74 stieri diezeitde Paus ori-
der -groot vermoeden van vergiiugd te zijn. ,;Een uur
na z.jii verscneiden was zijn njK zwart ais sceeiikooi
Den 12 juli iaub weid iJre/jtus vrijgesproken.
,vloet ik aan deze laatste herinnering nog iets toe
voegen? weet men de schandelijkheden niet meei, die
gepleegd zijn tegen den maiteiaar van net Uuiveis-
enaiid r Wat waslijn andere misdtuid, dan dat nij 11
jood was? En is nij niet met keiieis en vnjma^ons
„als zijnde van '1 zeilde allooi op één lijn ge
steld. En wie bleken ten slotte de schuldigen te zijn?
Welke openbaringen bracht het ,,J accuse van Zo ia?
En was itome, onder den invloed der Jezuïten, onscbui-
dig aan die poging tot mebschenmoord? Denken de
pastoors, denkt ue Redactie van „Ons Diad' misschien,
nat we de gesprekken van ophitsing tegen al wat Jbou
was, tegen Dieijfüs in 't bizonder. nu al vergeten zijn?
Neen, geachte Redactie, wat we mét eigen oogen gezien
en met ons eigen ooren gehoord hebben, hetzij te he-
velaer of in de Nölre Dame te Parijs, hetzij van den
Roomschen kansel of in den Roomsclien huishoudeiij-
ken kting. dat laten we ons door geen tien kolommen
druks uit de h anden staan. L vv vaderlandsche en uw
algemeene geschiedenis is de onze niet. Wij hebben
niets goeds te pralen. Bij ons Hervormden, staal de
hei-vormer Calvin omdat hij vveloverlegd 'n moord
beging niet zoo hoog aangeschreven, zeker eerbie
digen wij hem als 'n groot man, 'n durver. '11 reforma
tor, maar 'n man van christelijke zachtmoedigheid en
christelijke verdraagzaamheid was hij niet. Ware hij
'11 „christen' geweest, dan zou hij den Spaanschen
docter Servedo niet hebben laten verbranden. Men
schen verbranden en wurgen is 'n uitstekend werk voor
lui van 't heilig officie, voor Jezuïten en dergelijken,
maar voor „christenen niet.
Genoeg1! Alles zeggen, wat ons op 't harte ligt. kun
nen we niet en willen we nieiomdat 't ons niet
le doen is, om de klove tusschen menschen én menschen
nog wijder te maken dan ze reeds is. indien ik woorden
van aanklacht gesproken of geschreven Jieb tegen leu
gen en vriendschap, dan vraag ik daarvoor excuus aan
allen die leugenachtig en vijandig zijn aangelegd; en
wil hen verzoeken te doen, alsof ze mijn woorden niet
hebben verstaan. Ik wil niemands vijand zijn. Alle
anderen, die waarheid en Evangelie betrachten willen
Roomschen en Hervormden, Joden en Doleerenden
zijn het met mij eens. Maar als ik '11 Protestant
zou ontmoeten, die met opzet den winkel van 11
Roomsehe vermeed, of 'n Roomsehe dien van n Pro
testant of van 'n Jocd: als ik 'n Protestant zou ont
moeten, die „door dik en dun" met zijn partijleider
zou meegaan, of 'n Roomsehe. die zelf niet denken
durft en dat zijn priester voor hem laat doen, 'n mensch,
wiens denken en waardeering, '11 denken en vvaardeering
is uit de tweede hand, dien zal ik zeker mijn goede
genegenheid niet onthouden, maar ik zal hem niet er
kennen op mijne hoogte te staan.
Zie, ik heb mijn opleiding gehad als theoloog én
tel onder de theologen dominéés en ook wel 'n
enkelen Roomschen priester mijn beste vrienden.
Maar elkander naar den mond praten, doen wij niet.
Ook de dominéé kan wel eens ongelijk hebben. Zoo
denken de meeste protestanten er over. En die dit
niet doen, tellen niet mee als protestanten. Vandaar
hun eigen persoonlijken godsdienstzin.
En in dit opzicht kunnen de Roomschen heel wat
van de Protestanten leeren. 't Was 'n dominéé, die
zei: f
„Zelf moet ge 'I zoeken en zelf moei ge 't vinden,
Mensch. jn uw hart. in het Woord, in uw lot,
Anders dan spelen de vverv'lende winden,
Mensch. met uw hoop uw geloof en uw God'. 1
Hoort ge 't? „Zelf"! 'En aan die les moeten <je
meeste Roomschen nog beginnen; al had de gelijkenis
van den verloren zoon reeds, hun de overcompleelheid
van den piiesler kunnen bewijzen.
Saluut, Trapman, wil je zoo goed wezen, het ver
zoek, door mij aan 'I begin van dezen brief gedaan,
niet te verseten'?
H. d. H.
af te doen, waarvan hij gelogen had, telkens, dat-ie
de kwitantie alweer had vergeten. Hij zag hei oude.
grijze hoofd van vader, met kalotje op de witte
haren; de zachte, vriendelijke oogen zonder schijn,
zweem van wantrouwen, hem aankijkend boven
bril uit
,/n Mooie administrateur!" had va geschertst,
„ben-jij op kantoor óok zoo accuraat...? Nou, dan zul
len de zaken wel prachtig marcheeren!" VA meende
't zoo kwaad niet. Maar moeder lachte er niet mee.
Die kon Jo zoo bezorgd, zoo scherp aanzien, dat hij
een kleur als vuur kreeg
„Hèusch, kind, dénk er nu toch eens om," had moe
vermaand, „je weet, dat pa zoo precies op die dingen
is. Breng die kwitantie nu toch mee!"
Hij was in dagen niet meer thuis, bij de oudelui,
geweest. En op een middag was z'n zuster op 't kan
toor gekomen
„Zeg, Jo, geef me nou 's gauw-effen die kwitan
tie... v.. Pa wordt anders beslist boos op je, als je 't
maar weet... Ik snap niet, hoe je den man nu toch
zoo kunt plagen!"
Eén oogenblik had hij Trui naar zich toe willen
trekken, haar alles bekennen; haar smeeken, vader
om vergiffenis te vragen... Hij moest vechten tegen
de tranen, die hem de keel dichtsnoerden. Maar José
deed of-ie kwaad werd.
„Wat kletsen jelui toch met die kwitantie'k
Heb 't ding niet bij me. 't Is of je gek bent om
me daarvoor op kantoor te komen storen!"
„Nu ja," zei zus, die eigenlijk vond, dat Jo ge
lijk had, maar door moe, die de zaak bedenkelijk
begon te vinden, gestuurd was...
„Nu ja, breng 't dan ook mee!" Hij had Trui laten
vertrekken was naar z'n plaats teruggegaan...
Maar denzelfden dag had-ie een lang gesprek met
z'n collega Van Duinen, den „richard" van het per
soneel. Er was een stuk opgemaakt... Jo zou elke
maand zoo- en zooveel afbetalen. Collega-Richard zou
4 pCt. rente berekenen... Mooier kön toch niet
Handen werden gedrukt; gevoelige woorden gespro
ken. Collega werd een patente kerel, een juweel van
'n vent, een „coeur d'or" geroemd. Onvergankelijke
erkentelijkheid werd bezworen... José had de vijf-en-
tachtig gulden om vaders postje af te doen, de
kwitantie te krijgen... Op zak. Nog vijftien gulden
over!... Hij was dien avond, heel voorzichtig ge
weest. Drie bankjes van vijf-en-twintig en een blauw-
lapje had hij in z'n portefeuille gedaan, en in een
dichtgeplakte enveloppe... WAt er ook gebeurde, dAAr-
aau mocht niet geraakt. Dat was heiligEer
zou-ie... Zou-ie
Maar Doris Dumont... De leuke baas onder de ken
nissen... Kwiek ventje, wien je de Fransche afkomst
direct kon aanzien... Veel leukey, joliger, losser, plei-
zieriger dan de meeste Hollandsche kantoormanne
tjes toch... Dumont had dadelijk gemerkt, dat José
dik in de duitjes zat.
„Jij komt niet meer bij Sammetje?" liet hij zich
ontvallen, toen het derde rondje whiskey-soda door
den kellner gebracht was, dien avond...
„Groot-gelijk, man!"
DAt er tusschen Doris Dumont en den derde aan
het tafeltje zeker „contact" was... Van elkaar be
grijpen, van weten waar 't op-aangestuurd moest...
Dat zou men zoo, op 't eerste gezicht, toch niet
gemerkt hebben. En toch wAs 't zoo... De derde, de
kleine Wagemans, had zitten vertellen over de „veine'
die Jan Degens laatst had... Bij dienzelfden Sammie.
Toch maar eventjes vijfhonderd pop, droge winst, 's
morgens thuisgekomen... En hij schoof dichter bij...
Fluisterde van de manier om het spel te „foroeeren"..
Men moest hèm laten begaan... Kwam er wat op-an,
zulke speelbazen.Of die beduveld werdenMet
kleine schitter-oogjes; met fijn-sluwig grijnsje om de
lippen, babbelde de kleine Wagemans... Ze waren
toch onder intieme vrienden, hè?... Over de trucs
om te winnen... Gróf geld:.. O, als hij duiten had,
nu, op slag... Niet meer dan een lapje van vijf-
en-twintig... Op z'n hoogst... Fortuintje te verdie
nen
De Whiskey-soda glansde met grijze tinten't
Biuiste in de versch-gevulde glazen't Parelde
erin... 't Danste met jolig gehuppel in de tumblers...
De hoofden kwamen nög dichter bij elkaar
En plotseling, midden in het gesprek, was er: „Aan
nemen!" geroepen... Haastig betaald. De kleine Du-
inont wou met alle geweld „gastheer" zijn. Voldeed
alles.
„Zanik nou niet! Allo, vooruit dan!"
En ze duwden José vóór zich uit... Gauw... Vóór- j
dat-ie weer begon berouw, en zoo, te krijgenI
Elkaar knipoogje» toewerpendI
VAN EEN REQUISITOIR.
OCHTEND-ROESJ E.
...De juffrouw van het melksalonnetje, met
de papiertjes in de gele haren, het slaperig-nijdige
gezicht en de verwonderd-wantrouwende oogen,
had het glas zurige, oud-bakken melk vóór hem neer-
i gezet, op het morsige tafeltje. Bekeek nu zéér
I nauwkeurig den riks, dien José haar had voorgelegd,
j „Hebt u 't niet kleiner?" vroeg ze, drukkend,
buigend aan het geldstuk
Twee-,'driemalen had hij gedraaid, gewurmd aan de: Hij grooide in z'n vestzakken. Haalde anderhalve
deur van het melksalonnetje. Maar hij wist wel, cent voor den dag..* I11 z'n portemonnaie hoefde-ie
eerst zeven uur ging de boel er open... Toch hoor-1 niet te kijken. Die had hij al wel twintigmaal open
de hij beweging. Het gordijntje werd tikje wegge-en-dicht gemaakt... Daar straks op het bankje in
schoven en hij zag het slaperige gezicht van de ma- plantsoen
g-ere, tanige juffrouw, papiertjes gefrommeld in Hij dutte in bij het tafeltje.
de gele haren. Met nijdig-verwonderde oogen... Een „Hei, meneer! Meneer! Gaat u liever naar huis! 't
sleutel werd, met driftig rukje, in slot omgedraaid. 13 hier geen logement," schreeuwde de juffrouw,
Hij trad er binnen, 't Was er muf, beuauwd. Uit toch al woedend over den vroegen gast, dien ze niet
een achter den winkel gelegen vertrekje kwam vun- had durven weigeren. Zoo'n slampamper; zoo'n lee-
z'ge slaaplucht, 't Was er vies-rommelig. Met stof lijke zwierbol, die natuurlijk den heelen nacht heeft
op* de tafeltjes. Hier en daar plasjes melk of cho- rondgezwabberd... Most-ze niks van hebben
cola, den vorigen avond gestort. De werkvrouw kwam „Meneer, word u wakker asjeblieft!"
eerst half acht... I „Hè?"... Met lodderige oogen keek-ie haar aan
Juffrouw keek hem strak aan... Wachtte even, vóói Zij stopte hem den riks weer in de hand...
dat zij de deur weer sloot. „Die stuiver komt wel terecht," zei de juffrouw,
Hij was op een van de stoelen neergevallen. Tuur- hem van den stoel hijschend... De melk had-ie niet
de verwezen vóór zich uit... Dacht nog enkel na, of aangeroerd... „Gaat u liever naar uw huis... Ik krijg
hij genoeg bij zich zou hebben om hier te wach-den stuiver wel eens van u... DAg, meneer!" Dicht
rinkelde het deurtje van dep melksalon.
Hij slofte rond... De stad begon op te leven.
ten... Te wachten... O, ja, de kellner had hem, bij
het heengaan, een riks toegestopt. Om half vijf...
^rï^ald, gezworven bij de De Ruy^r-J-Hij zag de frissche gezichten van menschen, die een
koortsstemming van de „club". lekker-gezonden slaapnacht achter den rug hadden.
Hij voelde z'n handen zoo branderig en klam, dat
hij ze afkoelde aan de koperen leuning bij een maga
zijn-raam. Toen liep hij een vierderangs-café binnen,
dat net-precies geopend was. Bestelde brandewijn-met
suiker. De kastelein gewoon om met z'n klantjes
fideel-amicaal om te gaan, bracht 't hem al-glim
lachend. Ging bij hem, aan het tafeltje zitten. Slurp
te zelf welbehagelijk z'n eerste, vroege ochtend-
koffie.^^H^^I
,,'n Beetje opkikkeren!?" begon kastelein, terwijl
pierewaaier walgde, kikhalsde tegen eerste teugje al
coholisch vocht van bar-slechte kwaliteit
Kasteleinsche kwam binnen, met groot, frisch
huishoudschort voor... Zóo uit de slaapkamer; versch-
gewasschen. Gereed om aan den slag te gaan
Trok, hoezeer »ok gewend aan zulke tooneeltjea.
mondhoeken minachtend omlaag, bij het zien van
zwabber, nu al... Vóór half acht liefst!... aan
tien brandewijn. Fijn meneertje, hoor...! Schudde 't
- o nu weer zóo hoofd tegen kastelein, die er echter niet op rea-
schtrp voor zich.... Hoe_ blonde Mieu het
De drank hinderde hem toen heelemaal niet,
maakte hem zelfs helder van geest. Hij had plezier
het kijken naar het geschitter van de ochtendzon
op 't water... Voelde leuke reisplannen in zich op
leven. Was zorgeloos, fantastisch, blij dat er nu
toch een verandering moest komen... Toen had-ie,
op een bankje, zitten dutten... Was huiverend wak
ker geworden. Een agent stond hem aan te kijken.
Hij schaamde zich. Voelde werktuigelijk over z'n
vest... Herinnerde zich. Horloge was weg. In pand
gelaten, met ketting-en-al, voor dat laatste tientje. Hij
moest lachen over dat gezicht van Sam Drijver, -—
den compagnon van speelclubbaas, bij het taxee-
reu van z'n horloge. Hij zag dat minachtend, bevoe
len, «betasten van het gouden ding... „Geen cent
waard, wat ik je vertel!..." En. dan de ander, die
president-commissaris van de „club"... Dikkige, vet
tige, goedige tronie. Verhit van al de wijntjes,
blij met de winst van het nachtje... Hij, op het
bankje in plantsoen hangend, zag het
wene letters te schrijven. Gaf het te bezorgen a»
dochtertje van kastelein... Nö gauw-even brengen U
Aan schoonmaakster afgeven op kantoor. Nu was
nog niemand-anders. Vooral niet zeggen van wie«
ze kwam... Alléén maar afgeven... Nög een dubbie
Kastelein werd spraakzamer. Vertelde moppen, waar
vunzig-geurtje aan kleefde... Denkend, daar zoo'n pie.
rewaaier plezier mee te.doen... José had pret...
Tracteerde kasteleinEen plicht biertje?... nou'
afijn, een biertje dan
Juffrouw-van 't café dribbelde woedend rond...a
En vóordat-ie 't zelf wist, had José visite-kaartjj
uit den zak gehaald. Aan kastelein gevraagd, of-ie
ook, tot straks; tot van-avond, geen uur langer
tien pop voor 'm had...^.
Dê man weifelde... Stond op het visite-kaartje te
kü ken.
Dacht: misschien krijg ik er een klant mee... ging
naar binnen. Deur van huiskamer ging dicht, men
hoorde mompelen... Driftig jiraten
,,'t Spijt me," kwam hij zeggen, moet juist van
daag wissels betalen... Onmogelijk! Anders, met
plezier
Iloofd van kasteleinsche was zichtbaar... Hij mötht
eens zoo gek wezenII u-
José stapte voort over de drukker wordende och
tend-straat. Grabbelend in de kwartjes en dubbeltjes,
over van de riks... Stond, voor hij 't zelf recht
wist, vóór de deur van collega-Richard... Die hem
de honderd pop geleend had... 't Gonsde in zijn
hersens. De drie glazen genever-brandewijn maakten
dat hij niet geregeld denken kon... Dat er nog vaag
vóór hem stond 't beeld van wat er gebeurd was...
Eu dat een angstgevoel hem 't hart, nu en dan,
saamperste
Hij was boven-gelaten door de juffrouw van collega
Rieltard, José wist best. André van Duinen kwam
niet boven water vóór elf uur, halftwaalf. Had twee
weken verlof. Zou overmorgen eerst naar Tyrol gaan.
Was den vorigen avond niet... natuurlijk was-ie daar
hè
„Ik zal op meneer wachten?" had hij tegen de -
hospita gezegd, „meneer komt over een uurtje thuis,'T?
„O, best, meneer!" zei oude juffrouw, doods
bang dat ze Iets doen zou tegen wil of zin van rijk
lodgertje......
José lag op de lekkere, donzige sopha. 't Was heer
lijk koel en donker in de zitkamer van collega Ri
chard. Hij had het welbekende hoekkastje open ge
maakt, zich een groot glas port ingeschonken. DAt
smaakte... Z'n oogleden werden zwaar... José ging
zich, in collega's slaapkamer het hoofd wasschen.
Dat frischte op... Hij schonk zich nog wat port in...]i
Zoo'n Van Duinen is toch een benijdenswaardige ke
rel. Minstens van drie gulden de flesch
Zacht sloop José naar de kamerdeur. Geruischloos
draaide hij den sleutel om... Voelde, of de deur wel'
secuur dicht was... Van Duinen kon elk oogenblik
thuiskomen
Een fiksche ruk nog... I>e' brandy en de portjes ga
ven 41 u bijzondere kracht...
Eén rukje nog... I^eek zóó forsch, zoo solide,
de gebeeldhouwde schrijftafel van collega rukkend.*
Toch maar voddegoed...
Hij had bij hel krijgen van de honderd pop
gezien, waar André duiten uit haalde. Het binnenkustje
was dichtgesloten.... Minder gunstig.... Geen van zijn
sleutels paste. Een zakmes had-ie niet bij zich. Hij
vond een groot vouwbeen... Ouderwetsch, sterk ding.
Duwde 't in de sleuf. Een stukje knapte af... Splin
ter vloog hem in 't gezicht. Nog eens geprobeerd,
't Kraakte... Vloog open..
I)e buit viel tegen. Nog geen tweehonderd gulden...
Had méér verwacht... Grabbelde 't bijeen. Sloot kastje,
maakte schrijfbureau dicht... Dacht niet eens aan
de sporen van inbraak, die te zien waren.... Vond,
met z'n verhit hoofd, alles best. veilig, toen de klep
woei' behoorlijk was neergelaten...
Ging naar beneden. Hel bankpapier iii een hand saam-1
gefrommeld....
De hospita was er niet. Gauw gauw de deurl
uit... weg!
Met onzekere passen niet wetend waar hij eigen-1
lijk heen liep. slofte sjokte, zwierf, José de .stad
in... stijf klemmend in z'n hand de tweehonderd gul
den waarde uit het loketje van André's schrijfbureau...;]
„Een jaar en zes maanden!" kwam de jongste der'
cmploy's aankondigen, dien ochtend, toen José had -
terecht gestaan.
De pennen wei den neergelegd, zelfs dc oudste der
heeren de chef van de kamer 'stond op... Was I
er ontsteld van. Keek den man, die naar het Paleis
van Justitie was geweest, om te hoeren, wat „de eisch' I
was, met bleek gezicht aan....
„Anderhalf jaar!...."
„'t Is vreeselijk", zei een, die dacht aan den ouden?
man, schim van wat hij nog vóór enkele maanden'
was geweest.... Aan armen, ouden vader, wiens blozen- i
de wangen geel en wiens vi iendelijke. genoeglijke oogen
hol en uitgebluseht waren geworden, van mateloos hart-l
zeer...
„Z'n verdiende loon' gromde een collega met spit-1
zigen kop en ijzerstrakke trekken.
„Kom, heeren". hernam degeen, die dacht aan hel,
huis van den ouden, vervallen, ongelukkigen vader
„Kom, hoeren, niel zoo crimineel, kerel!
at crimineelviel de anders zoo leuk-guitige
kleine Wagemans uit... De grappige verteller over df
„trucs" 0111 speelbazen te bedotten.Van dien avond.]
toen José zich zoo heilig had voorgenomen niet aan drt
vijf-en-twintig gulden te raken... En toch gezwikt was..-|
Na liet pi ikkelend verhaal, weet men immers....
„Wat crimineel!' riep de kleine Wagemans uit
ben-jelui stapelgek?....
Zoo'n ploert, zoo'n bandiet van een kerel... Zoolt
inbreker.... Tien jaar hadden ze 'm moeten gevenI
Nog véél te clement
En zóó verontwaardigd was de grappige Wagemans.ï
dat hij de punt van z'n pen gebroken had... Een niet"
exemplaar uit het doosje moest halen...
Zulke sentimcnteele weekerigheid kon hij niet ver
kroppen....
MAiTRE CORBEAL.
]5MJW-hUI5-00K
noezóo
KLEIN
0ÖCN -/AOET
ER-5TEED5
ZIJN
uc, „klokje" 1 geerde
had willen meenemen... Zij wist een liefhebber. Maar, José nam, tweede brandewijntje.
Sam vertrouwde 't niet. Smoesde met compagnon... ..Dat 's twintig cent, asjeblieft," zei kastelein.
Toen kreeg José... Hij was eigenlijk Joseph gedoopt, i twijlelend of klant wel duiten bij zich had... Geen
maar had z'n, naam verspaanscht, dat stond eleganter, trrk gevoelend om te. „poffen" zoo'n verloopen sin-
.Kreeg José het laatste tientje. Was in een kwar-Jeur, zonder horloge-op zak, die geen boe-of-ba te-
tier weg... President-Commissaris kwam met z'n hoed gen hem zei... Weer rinkelde de riks van Hein, den
en stok aanloopen... Mien en d'r vriendin Anne maak- kellner uit de „club"...
ten gauw dat ze wegkwamen... Hij, José, wou nog Kastelein liet 't ding een paar maal huppelen op
leeninkje sluiten. Was tegeii half tien in de „club" het zink van toonbank... In orde. Hij telde het klein-
gekomen, met over de driehonderd pop bij zich... geld uit
Alles weg. Voor z'n hospita maand pension; voor- José slurpte brandewijn. Werd vroolijker. Begon
schot van het kantoor om dat exploit van z'n kleer- den toestand minder tragisch te vinden... Vroeg pen-
maker af te doen... Morgen alleruiterste termijn... en-inkt. Papier zonder hoofdje. Legde dubbeltje lieer.
En dan"haI' Ue? m°est hij bij den deurwaarder zijn... Vond toen zelf vulpenhouder... Wat op kastelein ze-
hem had"KeÈevlenn'll 1 U rg8tf Het Keld' dat vadt'>' kereu indruk maakte. De kleereu ifan dien sinjeur
leden. om dat postje ^n acht. tlé" Jagen ge- waren toch wel fijn, zie-jeJosé schreef briefje,
z n kantoor voor hem uar.r kantoor, zich geweldig inspannend om ge-
het ecnige middel tegeu
Asihma en alle Borst
en Longaandoeningen.
Prijs per Hacon van 230 gram f 1.
van 550 gram f2.— en van 1000 gram
f 3 50. IIoc grooter flacon hoe voor-
deeliger dus! Verkrijgbaar bij de
bekende verkoopers en de meeste
Drogisten en Apothekers.
C e n t r a a 1-D e p t
L. I. AID Git tl! tütllll-
