Dinsdag I November 1910.
54sle Jaargang No. 4804.
Bureau SCHAGEN, Laan C 4.
Uitgevers i TRAPMAN Co.
Rinnenlandsch Nieuws.
AliEieei Niïiws-
Mwttntis- LniïimiM
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag-, Woensdag-
Donderdag- en Zaterdagavond. Bij inzending tot 's morgens
9 ure worden ADVERTENTIEN in het eerstuitkomend nummer <»»-
plaatst. INGEZONDEN STUKKEN éen dag vroeger.
ge-
Interc Telephoon No. 20.
■■■■nBSUSUBHHaaHVn
Prijs per jaar f 3.Franco per post f 3.60.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels f 0.25; iedere regel meer 5 rw
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
SI Maartensbrug. Aan de nagelaten betrekkingen van deze beide
Doordat het paard schrikte van een voorbijzeilend laatste getroffenen, waarvan de een verdronk, terwijl
schip in het Kanaal, geraakte Zondag het rijtuig van de ander bij den val van een wagen den, ruggegraat
ZUIDSCHARWOUDE. den heer K. op zijn reis van Schoorl naar 't Zand brak. werd een blijvende rente toegekend. Deze we-
Onder voorzitterschap van den heer W. de Boer onderstboven- duwen ontvangen een wekelijksche uitkeering van
vergaderde gisteravond de afd. Zuidscharwoude van de Naar wij vernemen, bekwamen de inzittenden wei- f4.56 en f3.06.
Tuinbouw- en Handelsvereeniging, ten lokale van den nig letsel en was de matriëele schade ook niet groot Van de blijvend invalieden verloor de een een vin-
heer J. van Twuiver. Ruim een 20-lal leden waren want na een half uur vertraging kon de reis wor- ger en de ander een oog. De eerste ontving een
slechtsopgekomen. den voortgezet. uitkeering in eens om hem schadeloos te stellen
Met een" woord van welkom, ook aan de pers. werd _T. T v00r het se!eden verlies, dat geen blij venden invloed
de bijeenkomst geopend. Na lezing en goedkeuring der BKtTAAL. op zijn arbeidsgeschiktheid heeft; de laatste ontvangt
notulen werd door den heer S. Zeeman meegedeéld, Ee° Juffrouw in de Korte Wijngaardstraat te Haar- een geregelde uitkeering van 25 ct. per werkdag,
dat het aantal aangeslotenen bij de Tuinbouw-Onder- I®D] heeft bij de politie aangifte gedaan uit een ge- Hiermede is de opsomming der ernstige ongevallen
linge. op 't laatst van September 2616 bedroeg, de pre- ®l°tin linnenkast in de voorkamer van haar woning nog niet afgeloopen, want van boven onder c. ge-
mie waarvoor verzekerd was f 3,966,000, terwijf in de ™18sen een doos, waarin twee gouden schakel- noemde getroffenen is er een tweetal, dat nog niet
maand September 12 ongevallen zijn voorgekomen, waar- urmbanden, een ander doosje, waarin drie fantasie hersteld is. Eén van deze arbeiders zal waarschijn-
van 8 van langer duur dan 10 dagen. In de kranten bioches en een doosje met bruine granaten koralen, jjjk levenslang een stijven arm houden.
was de opgave niet juist, vandaar dat de heer Zee- f6", ^an';as'e manchetknoopen en andere kleinig- Van de ongevallen die in het tweede halfjaar van
Leden. 1909 voorkwamen, waren er eveneens twee met doo-
«,lu, uiuMvuu.v et 's de recherche gelukt spoedig de hand te delijken afloop, terwijl nog een tweetal patiënten
erzoek van den voorzitter der 'eggen op drie jongens, resp. van negen, vijf en ze- onder geneeskundige behandeling is. Hieronder is
Hollandsche commissie nog enkele dagen langer ge- veer ©®n. ©en bejaard man, die tot geenerlei arbeid
man nog eens bijzonderen nadruk op de getallen legde
Tweedens werd meegedeeld, dat de BrusseLsché téntoon-
stelling op herhaald verzoc
opend is gebleven. De subcommissies zijn daarop aan- E® beide eersten waren in de woning geweest en meer in staat is en die dus ook voor zijn verdere'
(«KohiOTon bun 11 iU-rsIe best te doen óm de mooiste wadden den diefstal gepleegd, terwijl de derde op leven een blijvende rente zal krijgen. Voor deze
geschreven, hun uiterste best te doen. om de mooiste C'!U"en aen aiersiai gepleegd, t<
producten gezonden te krijgen. Ook de Langedijk is n. ultkijk stond. Ze hadden ei
in dezen niet achtergebleven. Er zijn o.a. ingeizon- waJ"'ng gegeven aan een zestienj;
0 - I IQ Inn rrnnrx 11lii.i
ven.
een en ander in be- rente alleen is een bedrag van pi. m. f 4350 noodig.
zestienjarige meid. Nu zijn gelukkig al de bovengenoemde ongevallen
De jongens zijn op het politiebureau onder han- niet zoo duur als dit, maar bij het lezen van derge-
den genomen en daarna aan hun ouders teruggege- jjjke cijfers blijkt toch duidelijk, dat een plaatse
lijke kas nimmer in staat zal zijn in de kosten van
dergelijke ongevallen te voorzien. De bij een plaatse
lijke kas verzekerde arbeiders zullen dan ook niet
mogen verwachten, dat, wanneer zij aan de gevolgen
van een ongeval komen te overlijden, hunne nabe
staanden op "behoorlijke wijze verzorgd zullen achter-
ichtergeblevc
den 2 mooie soorten wortelen, reuzen, z.g.n. tusschen-
soort. en Lombokkers door den heer R. Slot. De hee-
ren Jb. Kostelijk en S. Wagenaar hebben met veel moeite
gele en groene koolsoorten welen te verzamelén. Ook was KERMIS
er gezorgd voor beste herfstkool, terwijl uit Alkmaar De' Ameósfoorteche berichtgever van het Handels-
spruilkool was betrokken. Lien behoorden mede tot blad schrijft- Jianaeis
de gezonden producten. De heer Zeeman twijfelde niét. Hoewel de anders zoo beruchte Dolle Vrijdag der
of alles wat er was was mom. Me mogen ons zelf Amersfoortsche kermis een ongewoon rustig verlof
wel fcliciecren, zegt de heer Zeeman, mét dén besten had. zijn toch in den nacht van Vi-lida^L7*ter- bliJven> en evenmin dat aan hen de waarborg kan
indruk, dien wij in Brussel hebben gemaakt. dag nog ongelukken gebeurd "worden gegeven, dat zij bij blijvende invaliditeit ge-
Nog deed deze laatste mededeeling van iets nieuws Een man werd, dicht bij zijn huis, onverhoeds van
in de tuinbouwtechniek, nl. de toepassing van de achteren aangevallen. Hij kreeg een messteek, die de
electriciteit als bevorderaar van den plantengroei en rechterlong raakte, en hevige snijwonden aan hals en
durende hun geheele leven voor gebrek bewaard zul
len zijn.
Bovendien volgt uit het hierboven gegeven over-
viovia«vi«.vu, V* W. g*es- 1VV.U«111UU6 ICMWVIC, CIA UCtlfiC Dil IJ WU11UCU ctclll UcllS CI1 1_ J11j „„O.11
in verband daarmee vermeerdering der opbrengst. achterhoofd. Een ander die een huis wilde binnen- Vaa
dat er veel meer gevaar bij de tuinbouwwerkzaam-
heden is, dan men meermalen meent.
HET ONTSLAG VAN DEN VICE-ADMIRAAL VAN
Verschillende voorbeelden werden hiervan genoemd, dringen, werd de wijsvinger der rechterhand afge
in Zweden, Engeland en Duitschland zijn proeven ge- hakt
nomen, die bewezen, dat soms 40% hooger opbrengst Beiden konden, nadat hun heelkundige hulp was
viel te constateeren! 't Suikergehalte was bij ge- verleend, naar huis terugkeeren. De daders zijn bij HEN BOSCH.
bruik van electriciteit grooter dan zonder dit middel, de politie bekend. Aan het Hbld. is nog o. a. het volgende medege
in de omstreken van Berlijn wordt deze electrische Onder de gemeente Leusden is het lijk opgehaald deeld:
Installatie reeds toegepast en is dan daar ook wel van een kermisganger uit Amersfoort, den 37-jarigen Het is volkomen zeker, dat de admiraal weggaat
te gebruiken; de kosten bedragen voor 25 HA. on- e. B., gewoond hebbende aan de Wolkerstraat. wegens diepgaand verschil van meening met den
geveer 5000 Mark. De tarweopbrengst was daar 25 minister, omdat deze hem op godsdienstig gebied wil
pet. hooger. Hier zal deze uitvinding nog wel niet callantsoog. dringen in een richting die hij verderfelijk acht voor
uitvoerbaar zijn; in ieder geval blijkt er uit, zegt Beroepen bij de Ned. Herv. Gemeente te Callants- den goeden geest op de vloot.
de heer Zeeman, dat men op tuinbouwgebied nog de heer G. Ypey, proponent te Ferwerd (Fr.). Waarin dat „dringen" heeft bestaan? Het is in
niet volleerd is. zijpe. korte woorden moeilijk te zeggen. Maar dit is zeker:
De voorzitter dankt den heer Zeeman voor de Bij de Zaterdag door B. en W. van Zijpe gehou- de admiraal heeft een zuiver neutraal standpunt in-
aangename en duidelijke wijze, waarop een en ander den aanbesteding van het bouwen van drie nieuwe genomen, het eenige dat hij als militaire chef mocht
door hem is weergegeven; dat door de aanwezigen gymnastiekgebouwtjes, éen te Oudesluis, éen te Sint en moest innemen. Maar overigens is den vlootpre-
dan ook met belangstelling werd gevolgd. Maartensbrug en éen te Burgerbrug, is ingeschreven dikant volkomen vrijheid gelaten.
Alsnu komt het volgende punt „Avonden voor de door de volgende personen: M. Groen te Schagerbrug Het is dan ook geheel onjuist, wanneer van an-
Jeugd" ter sprake. De heer S. Zeeman, die als voor f 2374. G. Plevier te Schagerbrug voor f 2363. dere zijde wordt getracht het te doen voorkomen
voorloopig bestuurder reeds enkele bijeenkomsten Jn. Schermer te Burgerbrug voor f 2300. C. Dekker alsof de dominee is tegengewerkt en de admiraal dus
heeft bijgewoond om deze zaak te regelen, deelde te Eenigenburg voor f 2287. W. de Leeuw te Burger- tegen de bij het departement van marine bestaan-
een en ander omtrent deze vereeniging mee. vlotbrug f 2228. de opvattingen in was gegaan.
Na eenige toelichting verklaarde men zich met Gegund aan den heer De Leeuw, behoudens goed- Maar die neutraliteit achten de thans bovendrij-
algemeene stemmen voor medewerking. Als verte- keuring van den districts-schoolopziener.
genwoordiger werd gekozen de heer T. Kostelijk Tz.. ZUpe.
De heer S. de Boer Kz. deelt meee, dat het met Voor de betrekking van Hoofd der Openbare Lag.
het toetreden tot de Onderlinge Verzekering van School te Oudesluis hebben zich 9 sollicitanten aan-
bouwers tegen ongevallen niet vlot gaat. Zeer wei- gemeld,
nigen geven zich aan. Hij vestigt er de aandacht op,
dat men dit nog doen kan. Geklaagd wordt over de
holl. mij. van landbouw.
vende partijen uit den booze en vandaar 't conflict.
De admiraal gaat niet heen in een wrevelige bui;
hij offert zijn functie op omdat hij als man van
eer niet wilde blijven op een post waar men hem
wil dwingen te handelen in strijd met zijn overtui
ging. De admiraal wordt opgeofferd en in hem het
belang van de marine, omdat hij niet voldoende
hooge premie, die f 1.25 per f 100 bedraaet Mpn In de jongste vergadering van het hoofdbestuur
merkt echter op, dat dit zoo hoog is, doordat men der Ho11- M«- van Landbouw was ingekomen van stemmig iewekt N.? hevige ont-
den directeur-generaal van den landbouw een schrij- geWekt" f?U, a' Warners zeggei1 dat
ven, waarbij wordt gevraagd of de belangen der vee- haH c<? ct .met den admiraal heeft ge-
houders zouden worden geschaad wanneer bij ge- h' f zbn lnmenging, al of niet op last van-
f wanneer dij ge- anderen in den inwendigen dienst der marine, is
de afdeeling van Het Witte Kruis een adres aan de
4 gemeenteraden is verzonden om invoering van het
tonnenstelsel te verkrijgen, welk adres nog in 3 ge-
tegen alle ongevallen is verzekerd
Door den heer T. Kostelijk Tz. wordt de noodza
kelijkheid van een hoogeren waterstand besproken, iegenbejd der groote najaarsveemarkten in Noord- de aanleiding geweest voor een scherpe correspon-
aangezien hij meent, dat de tegenwoordige te laag jjolland de handel op Zondag verboden werd en deze dentie tusschen admiraal en minister,
is. De heer K. Zeeman vraagt, of het de bedoeling markten op een anderen dag dan Maandag werden zuidscharwoude.
is aan Let polderbestuur te adresseeren; dan zullen gesteid Zaterdagavond vergaderde de Ziekenvereeniging
zeker alle vereenigingen in het Geestmer Ambacht Beslóten werd, gehoord de hier uitgesproken mee- Helpt Elkander" te Zuidscharwoude ten lokale van
dit moeten doen? De heer S. Zeeman zegt, dat dit ningen den directeur-generaal een met redenen om- heer A Kist Br waren 4 3 leden aanwezig, be-
kan worden besproken in een gecombineerde verga- kleed antWOord te doen toekomen. nevens het eerelid, de beer W. van der Molen, op-
dering van Landbouwbelang, Eendracht, afd. Zuid- Tot tweeden voorzitter in de plaats van den heer ricbter der vereeniging te Broek op Langendijk. De
scharwoude en Groentecultuur. Jb zijp Hzn., die met 31 December a.s. als lid van voorzitter opende de vergadering met een gepast
De heer T. Kostelijk merkt nog op, dat uit de boofdbestuur moet aftreden, werd benoemd de woord van welkom aan de leden en hoopte, dat de
lage polders om het Ambacht de beste producten beer K Breebaart Jz. besprekingen weer mochten zijn in het belang van
Besproken werd nog een concept-reglement voor het fonds Na lezing en goedkeuring der notulen
uit te schrijven stalwedstrijden en besloten met het werd meegedeeld, dat op het adres aan den ge
houden der wedstrijden aan te vangen te Rotterdam meen4eraad, waarbij werd gevraagd om het instel-
en te Amsterdam en ter bespreking en bekendma- jea yan een reinigjngsdienst, afwijzend was beschikt,
mee te deden, wat in een gecombineerdé vergadering kjng vergaderingen uit te schrijven: te Rotterdam op raad achtte dit middel niet afdoende. Verder
te Alkmaar is besproken over de invoering van nieuwe Dilisdag 15 November, des nam. 1 ure in het Nota- WQrdt er door den VOOrzitter aan herinnerd, dat door
cultures aan den Langedijk en Omstreken. Afgevaar- rishuis en te Amsterdam op Woensdag 23 November,
dioden van VIPU-c/>l»ill.»Ti«Jo li,inkra.mo~on.nini<oii waven ^eg yOOrm. 11 UUr, lU Amerlcan-hOtel.
Tot die vergaderingen worden uitgenoodigd de af-
B j®r zou" deelingsbesturen rondom genoemde plaatsen, de melk- meeuteraden moet WOrden behandeld: in Broek op
den kunnen worden ingevoerd, verwezen werd naar inrichtingen en verder alle belanghebbenden, ook niet- Langeudijk had men besloten de op dit onderwerp
andere streken, waar den verbouw van doperwten sla- ledeQ der maatschappij, welke laatsten mede aan de betrekking hebbende ingekomen stukken bij de raads-
boonen. schorseneeren, augurken, tuinboonen, aardbeien wedstrijden kunnen deelnemen. leden te Iaten circuleeren. In verband hiermee stelt
e.a. zeer loonend is. Men zal het echter zoo moeten CONCURRENTIE. de voorzitter voor aan deze adressen adhaesie te
De verbruikersvereeniging te Enkhuizen, die ten- betuigen, daar reeds vroeger stappen in dezelfde rich-
gevolge van de prijsverhooging der melk in bet leven ting door de vereeniging waren gedaan. Dit voorstel
o, ------ .-Hl--.werd en de melk weder op den ouden prijs werd met algemeene stemmen aangenomen,
eer zekere oppervlakte mee te bebouwén, opdat aan beeft than% opnieuw vergaderd, om Ter sprake kWam daarna de indertijd te kennen
de markt genoeg aanvoer is om koopers te krijgen. e welke yerbruiksartikelen voor veria- gegeven wensch aan den Langedijk een ziekenjn-
Deze verkrijgen wel een afzetgebied. Bésloten werd ten w U8'in aanmerking kunnen komen. Daar- richting te verkrijgen. Het Bestuur had reeds besloten
slotte, den heer Hazeloop uit te noodigen een lezing b verschillende commissiën benoemd, die aan de Gezondheidscommissie te Schagen te verzee-
Ie willen houden over de 4 voornaamste producten, volgende algemeene vergadering rapport zul- ken een gec0mbineerde vergadering uit te schrijven
warntoe de bouwers dan speciaal worden opgeroepen. uitbrengen over den prijs van vleeschwaren, brand en daarbjj uit te noodigen de besturen der 4 zieken-
Andere vereenigLngen zullen dezelfde zaak m dèzèn stoffen brood te Enkbuizen en in. andere gemeenten, vereenigingen aan den Langedijk, het Bestuur der
geest bespreken. i afd. van Het Witte Kruis en de 4 burgemeesters. Dit
de ongevallen in den tuinbouw. werd eveneens met algemeene stemmen goedgevon-
Floralia schrijft: den
- - i Nog steeds gaat een zeker aantal 'vv'erJ^®^®^s Het jaarverslag van den secretaris werd onder
Let café van den Leer J. Jonker alLier, voor een den tuinbouw er niet toe f>ver Lunnn ,ri.fs dankzegging goedgekeurd; onder meer bleek er uit,
VriJ talrijk publiek hare eerste uitvoering in dezen verzekeren tegen de geldelijke gevolgen, van bedrijfs- Qp ,t ogenblik 266 leden telt.
winter. Opgevoerd werden: „De gevolgen van een ongeVallen, omdat zooals zu beweren uit het jaarverslag van den penningmeester bleek,
leugen", blijspel in vier bedrijven naar het Dnitsch deQ tuinbouw geen ongevallen van ®®a'g®^te®k® dat de ontvangsten f 1399.90 hadden bedragen, de
van R. Knel&el en „De nieuwe boterfabriek". kiucbt- voorkomen," Voor b®U ban het zyn nut Lebben eens fl7^>27%_ zaodat er
een nadeelig saldo
spel In 1 bedrijf door H. E. Wijers. kennis te nemen van de onderstaande, ons door ae 1 331.37%. In kas was een bedrag van
Ofschoon de vereeniging zich blijkbaar met ernst directie van de Tuinbouw-On.derlinge verstrek ij ri013 74i^ waarvan f 949.55 op de Rijkspostspaar-
geoefend had en meer dan een goede wenk van meer jerg. bank
bevoegden had ter harte genomen, meenen we toch. Terwijl er in het 2de LaJO^van 1909^^^^ Bij de nu volgende verkiezing van een voorzitter
dat stukken als het eerste te moeilijk voor haar Tuinbouw-Onderlinge 94 vereeniging en een commissaris werden beiden met zoo goed als
Het spel was in het tweede stukje beter en waarvan 2 met doodelgken ^loo^ had de ve^mging ®y®^ gtemmell herkozen.
^luuriijker. Jammer en voor de spelers èn voor bet 6edert 1 Januari van dit j j^'a een vrij uitvoerige discussie over het punt:
komen. Een mooi onderwerp meent de voorzitter,
voor Avondjes voor de Jeugd: de rol van het water
in den land- en tuinbouw.
Daarna komt de hoer Zeeman aan hot woord om
«au uuii uaiigcaiijiv wi i/uiou uivvu. nigviuui
digden van verschillende tulnbouwvereenigingcn waren
daarbij met den heer Hazeloop tegenwoordig. Daar
werden verschillende producten genoemd, die hie
aanpakken, dat er van deze cultures genoeg wordt ge
teeld, om er een handelsartikel van te kunnen ma
ken. Daarom is hot noodig, dat men zich verbindt er
Daarna sluiting.
BREEZAND.
Zondagavond gaf de rederijkerskamer „Aurora" in
ftllhlt 1 «uiuioi «u DCUCl l 1 -
laaf dat niet alleen om het bal komt, dat het boeken. Hiervan waren er:
atste eednolfa der tlenuursklanten o CC mof non invnliHitpit VA
blin gedeelte door de komst der tienuursklanten
La geheel onverstnanbaar was
ppn invaliditeit van minder dan 10 da- „Leeftijdsgrens uitgetreden leden", werden 2 voorstel-
a- u eln invaliditeit van meer dan 10 len ingediend, nl. van de heeren S. Zeeman en P.
gen; b. 117 m®j* dan 2 maanden- c. 4 met een Berkhout, die voorstelden; Zij, die 10 jaar lid zijn
HIRKSHORN. d^e,L d7 ™na dan 2 maanden; d. 2 met blij- geweest en de gemeente verlaten hebbende, binnen
He heer L. van Thiel te Dirkshorn is benoemd tot invanaiieii dood a)g gevoig. 5 jaar terugkeeren, worden weer als lid aangeno-
molenaar-machinist van den Polder Woudmeer. vende invaliditeit, e. z.
men; en van den heer H. Stins, die hetzelfde wilde,
maar de 5 jaren wilde uitlichten. Het eerste voorstel
werd aangenomen met 34 tegen 9 stemmen.
Bij de rondvraag bracht de heer A. de Ruiter be
zwaren in tegen de bepaling, dat op vergaderingen
10 cent wordt gegeven aan ieder lid voor vertering.
De voorzitter wist hem echter te overtuigen van
het verkeerde in zijn bezwaren, zoodat de heer De
Ruiter er dan ook maar van afzag, om er een voor
stel van te maken voor de volgende vergadering.
Daarna werd de vergadering met dank aan de
leden en een opwekking om de volgende vergade
ring getrouw te bezoeken gesloten.
dure klei.
Te Baijum (Fr.) is een kleiterp, nog geen 2
HA. groot, verkocht voor f 40.000, of ruim 20.000
gulden per bunder.
belangrijk verlies.
De commissionair in aardappelen r. Veenstra van
Oudebildtzijl, Donderdag uit Holland gekomen met
f 6000 voor leveranties, heeft 's avonds bij de po
litie aangifte gedaan, zijn portefeuille met geld ver
loren te hebben. Hij zou, van Leeuwarden naar
Oudebildtzijl fietsend, bij Jelsum gevallen zijn en
toen een oogenblik later ajn geld gemist hebben.
Vrijdagmorgen reeds om 5 uur is er weer in den
omtrek gezocht, maar niets is teruggevonden. Aan
gifte, dat het geld door een ander gevonden is, is
ook tot nu toe niet bij de politie gedaan.
aangehouden.
In een hotel te Amsterdam is een Duitscher aan
gehouden die in zijn land zich had schuldig ge
maakt aan diefstal van juweelen en sieraden tot een
waarde van ongeveer f 35.000 mark. De bestolene
was hem onmiddellijk met twee Duitsche recher
cheurs nagereisd, die hem vonden en aanhielden in
een hotel, waar hij met zijn vrouw en kinderen in
trek had genomen. Zijn aanhouding is door de Duit
sche justitie gevraagd.
treurig ongeluk.
Aan de aardappelmeelfabriek „de Oostermoer" te
Gasselternijeveensche mond heeft een ernstig onge
luk plaats gehad. Door onbekende oorzaak vloog een
der centrifuges met een vreeselijk geraas uit elkaar,
waardoor drie der in de nabijheid werkende arbei
ders werden gewond. Twee hunner bekwamen slechts
lichte kwetsuren en konden nog te voet huiswaarts
gaan, terwijl de derde, L. de Jonge, met éen verbrij
zeld en éen ernstig verwond been opgenomen werd.
Nadat dr. Wiersema een voorloopig verband had
gelegd, werd de getroffene met de inmiddels ont
boden ziekenauto naar het academisch ziekenhuis te
Groningen vervoerd. Hij is aldaar aan de bekomen
wonden overleden.
SCHOOLKWESTIE TE NIRRIXWOl l).
De Ged. Staten van N.-H. hebben hun goedkeu
ring onthouden aan het gemeenteraadsbesluit tot
opheffing der beide openbare scholen te Nibbixwoud
en te Hauwert, op grond, dat bij het bouwen van
een nieuwe school voor beide dorpen, de afstand voor
bij na alle leerlingen te groot zou zijn.
kiezerskweekerij
Land en Volk schrijft:
De Tweede Kamer heeft Jl. Donderdag een reeks
van naturalisatie-ontwerpen aangenomen. Gelijk ge
woonlijk geschiedde dit zonder schriftelijke of mon
delinge gedacbtenwisseling. Toch waren er ditmaal
ontwerpen bij, die wel eenige aandacht hadden ver
diend. Onder de aanstaande Nederlanders, die als
„F. B. Vercruysse en 23 anderen" werden aange
diend, bevonden zich 19 inwoners van het stedeke
Aardenburg, en daaronder een dozijn „veldarbeiders".
Wanneer men zich nu herinnert, dat voor elke na
turalisatie aan 's rijks kas honderd gulden moet
worden betaald, en dat daaraan nog verdere kosten
zijn verbonden, kan men eenige verbazing niet on
derdrukken, dat er te Aardenburg zooveel ingezete
nen en speciaal zooveel veldarbeiders zijn, die zich
zulke offers kunnen en willen getroosten, om het
Nederlanderschap deelachtig te worden.
WOLVENJACHTEN IN NOORD-BRABANT.
In Noord-Brabant, en vooral in de omgeving van
de Peel, heeft men in vroeger jaren meer last van
wolven gehad dan in de andere provinciën van, ons
land. De eerste wolvenjacht in die streken, waarvan
is melding gemaakt, had plaats op 3 November 1687.
Er was groote schade toegebracht, vooral de scha
pen hadden veel van die wilde dieren te lijden, zoo
dat een formeele klopjacht gehouden werd in de
Milser bossc-hen. Die jacht scheen niet veel gehol
pen te hebben, tenminste het volgend jaar vertoon
den zich de wolven weer in even grooten getale, zoo
dat op 4 Mei 1688 de boeren weer eens op jacht
gingen.
Wanneer een klopjacht moest gehouden worden,
werden de boeren uit al de oni de Peel gelegen dor
pen bij klokkeslag opgeroepen, om in het Gassel-
sche of Bartzenbosch te jagen. Ieder gezin, hetwelk
twee paarden bezat, moest éen man leveren met
snaphaan, kruit en kogels voor minstens zes scho
ten; de andere gezinnen een man met spies of gaf
fel. De mannen moesten 1660 jaar oud zijn en
mochten geen wild of gevogelte schieten, alleen wol
ven en vossen.
In Mei 1716 hadden de wolven zich weer sterk
vermenigvuldigd in de Gasselsche en Geestebosschen.
Aldaar werd weer een klopjacht gehouden. Hier en
daar omspande men de bosschen met wolvennetten,
waarbij jagers de wacht hielden. Tot 1730 werden
nog vier jachten gehouden, maar toen waren de wol
ven vrijwel geheel uitgeroeid. Later werd er nog
wel eens een geschoten, maar deze was dan in die
streken verdwaald geraakt.
Op 28 November 1814 schoot een jager in de
nabijheid van Eindhoven, aan het riviertje Strijp-
sche Gender, een wijfjeswolf. Men had het dier
al eenige dagen vroeger op andere plaatsen gezien,
zonder er een wolf in te vermoeden, daar dit dier
toen te hoogst zelden voorkwam. De boeren dach
ten dat het een hond of een groote vos was. Met
twee schoten gewonen hagel schoot de jager het
dier dood.
In Augustus 1814 werden twee wolven gezien in
de bosschen bij Venray, Gasselsche en Maasheeeche
bosch. Men riep alle weerbare mannen op en schoot
de dieren neer.
De laatste wolven schoot men in December 1820
en Februari 1822 te Groesbeek, niet ver van het
land van Kuik.
