Telegrafisch Weerbericht.
Van liet ilaagsche Binnenhof.
Tweede Kamer.
Gemengd Meuws.
EEN' VERZOEK AAN DE KONINGIN-MOEDER.
Volgens de Ct.' behelzen de Hongaarscho
bladen het volgende verhaal
Tijdens Haar Verblijf le Bcedapest hoeft H. M. Ko
ningin-Moeder Emma vele bedelbrieven ontvangen, waar
in Haar door armen geldelijke hulp werd gevraagd.
Een dier brieven maakte echter daarop eene uitzon
dering. Een oude vrouw, die thans in het armenhuis
woont, schreef daarin het volgende aan de Koningin-
Moeder
„Mogelijk zuil Uwe Majesteit zich mijner willen her
inneren! indien ik U mededeel, dat ik de vrouw was,
die het garneersel naaide op den rok van Uwe Doch
ter Wilhelmina. In het hotel, waar 't U behaagde vóór
ruim 10 jaren te logeeren, trapte Uwe Dochter op
Haren rek en scheurde daardoor het garneersel. Ik
diende toen in dat hotel en snelde dadelijk heen om
«.en naald te halen. Ik ben niet gewoon te bedelén,
maar ik heb een arme kleindochter, die kleeren noo-
dig heeft.
Uwe Dochter, Wilhelmina. zal dien rok zeker wel
niet meer gebruiken en daarom hoop ik, dat het U
"jge beliag.'n hem mij toe te zenden, opdat ik hein
met Kerstmis aan mijne kleindochter ten geschenke
kan g^ven."
To.-u men II. M. vertelde, wat er in den brief stond,
amuseerde Zij zich zeer en noteerde het adrés dér
arme vrouw, opdat zij haar bij Hare thuiskomst den
i uit de garderobe van Koningin Wilhelmina zou
kunnen toezenden
Ni .tliuirieailtrnc.
De heer P. Ruiter alhier, slaagde voor het examen
in Vrije- en Ordeosfeningen.
Den Haag, 9 November.
De voorspelling, dat de algemeene beschouwing
over de Indische Begrooting voor 1911 een zeer kalm,
rustig, hartstochtloos karakter zou dragen is reeds
bewaarheid.
De beide sprekers, wier beschouwingen nog
eens ontwikkelend het program voor Indië's ontwik
keling in modernen geest, waren 't roerend en
treffend met elkaar eens. De Unie-liberaal De Mees
ter en de man van Rechts Colijn, konden elkaar hier
vrijwel de hand reiken. Over de Idenburgsche Zon
dagsrust- en passer-circulaires denken zij natuurlijk
niet eender, maar dit staat toch wel vast, dat t
onder hen, die Indië goed en „de visie", uit eigen
aanschouwing kennen, gaandeweg is gekomen tot
overeenstemming van inzicht. De groote lijnen der
beide kranige redevoeringen loopen parallel; op de
hoofdpunten zijn de heeren Colijn en De Meester
't met elkaar eens. Beiden begrijpen, dat, de tee
kenen des tijds" ons dwingen tot waakzaamheid. De
periode van sleur en slender; van de onaangetaste
heerschappij der Slijmering's van ouderen en jonge
ren datum, ze spoedt ten-einde. Althans, men
beseft, dat 't nu ernst wordt en het taaie monster der
bureaucratie en paperasserijdat zóóvele jaren ach
tereen alle-goeds tegenhield, moet worden gedood.
De slapheid en traagheid, waarover speciaal mr. De
Meester klaagde, zijn trouwe bondgenooten van de
bureaucratie. Decentralisatie, ook en vooral in
fingntiëelen zin, zal den aartsvijand kunnen doo-
de>n. Een Van Heutsz, anders niet voor een kleintje
vervaard en juist niet van de sentimenteele soort,
moest de reuzentaak opgeven.
De heer De Meester noemde de M. v. A. dezer
Indische Begrooting „een knap stuk ambtenaars-
werk"... Arme minister Malefijt, aan wiens ijver
alleszins-verdiende hulde werd gebracht, keek bij
dat woord tikje-sip... Knap werk, roemt de heer
De Meester, maar: wij schieten niet op. Een
stuk of wat millioenen zijn besteed om Java uit de
„inzinking" op te heffen, hoever zijn we met de
irrigatie gevorderd? Hoe lang om iets te noemen
zal men nog geduld moeten oefenen voor-en-aleer
het Indische Strafwetboek zal zijn ingevoerd?... Om
slechts éen ding te noemen. Maar over eene quaes-
tie, draaiend om de vraag of bij zekere plechtige ge
legenheid 't Wilhelmus dan wel 't Wien-Neerlandsch
zou worden getoeterd: de vice-president van
den Raad van Indië. De Meester ontving daar inder
tijd een portefeuille vol stukken over!...
Met talent en in helder, krachtig betoog hebben
de heeren Colijn en De Meester het program nog
eens geteekend van den grootschen arbeid, welke
dient volbracht. Versterking van het inlandsch ele
ment; toepassing van het beginsel, dat de inlander
door den inlander, onder behoorlijke en superieure
controle, moet worden bestuurd. Decentralisatie en
gaandeweg, „langs lijnen van geleidelijkheid" door
voeren van het beginsel der autonomie van Insu-
linde .Het ontginnen der schatten, sluimerend in den
bodem der Buitenbezittingen, speciaal van Su-
matra. 't Ontlasten van overbevolkt Java door immi
gratie naar Sumatra. Aanleg van spoorwegen, vooral
in het zuiden van Sumatra. Opwekking van het Ne-
derlandsch kapitaal om deze plannen te steunen- Jan
Salie naar z'n hofje teruggejaagd. Voor de afwisse
ling eens niet dobbelen in Amerikaantjes en andere
fraaiigheden, tot vermaak van Uncle Sam, die onze
puike tientjes in zijn hoed ziet regenen, maar
naar Engelsch voorbeeld, het wagen, beleggen, van
Hollandsch kapitaal in Indische mijnondernemingen..
Zeker, wij hebben te beseffen, dat de tijd van
dommelen en struisvogel-politiek voorbij dient te
wezen. De finantiëele toestand van Indië moge dan
voor het oogenblik niet zorgwekkend zijn, de
heer Colijn cijferde voor, hoe de inkomsten stijgen,
de uitgaven dalen. Dat 't met de tin verre van voor
den wind gaat. En de opium?...
De heer Colijn verklaarde niet te behooren tot de
menschen, die opium in elke omstandigheid een
vergift noemen. Wat den heer Schaper deed opstui
ven
Och, antwoordde de ander, die behoort tot
de gelukkige menschen, die niet gauw van hun stuk
worden gebracht, och, in Holland hebt-ge wel
menschen die dagelijks hun éene bittertje drinken
en er oud bij worden... Welnu, in Indië wordt opi
um geschoven en zij, die 't niet al te bar maken,
houden 't ook vol
Een woord ter vergoelijking van het opium-ge
bruik is, geloof ik, in de Kamer nog niet gehoord.
Totdusver had men de bestrijders en de zwijgers,
's Heeren Colijn's redeneering lijkt zonderling, maar
men moet van de zaak en van de toestanden volko
men op de hoogte zijn om een oordeel te hebben
over de vraag of vergelijking van het „heulsap" met
't „éene bittertje" van de matigste Hollandsche niet-
geheelonthouders opgaat
Dat jhr. Victor de Stuers zijn „hobby-horse" van
de Atjehsche gruwelen zou berijden, was te voor
zien. En toch, als hij zoo nuchtertjes en langs
z'n neus weg vraagt, hoe dat nu eigenlijk zit... Al
die betuigingen dat 't op Atjeh zoo voortreffelijk
gaat, „eerlang het militair door het civiel bestuur
kan worden vervangen" (zie rapporten-Van Heutsz)
en dan daarnaast legt die officiëele cijfers over
al de mannen, vrouwen en zuigelingen, die „neerge
legd" of „in hechtenis werden genomen"... Ja, als
de kunstlievende grijsaard uit Weert dat alles zegt
en vraagt, verflauwen toch de glimlachjes op de aan
gezichten der heeren
De bewindsman, die nu achter de groene tafel is
gezeten, zal straks blijken 't ook met de heeren
eigenlijk roerend eens te zijn.
Nu ja, men heeft punten van verschil.
Bijvoorbeeld: de Idenburgsche circulaires over de
Zondagsrust en de bekende, sommigen zullen zeg
gen: vermaarde of wel beruchte passer-dito's. Zelfs
dc heer Colijn waarschuwt om voorzichtig te wezen
met de Mohammedanen. Overigens neemt hij, waar
't de eerbiediging (ziet ge, deze, niet de vie
ring!) van den Zondag betreft, den toewan-besaar 111
bescherming.
De heer De Meester is op dat stuk ietwat kal
mer, minder enthausiast. maar de hoer Idenburg
kent Indië te lang en te goed om dwaasheden te
doen. Met die passer- en andere circulaires zal het
wel losloopen.
De groote vraag is thans, of er van Buitenzorg
stuur- en stuwkracht genoeg zal uitgaan om iets
van het zeer vele, dat het nieuwe Indische program
bevat, te verwezenlijken.
De arme ambtenarij raakt leelijk in het gedrang.
Zelfs de heer Boogaerdt, die misschien jè groot
ste Indische specialiteit zou zijn, ware hij slechts
minder hopeloos en erbarmelijk vervelend, zelfs
ihij trekt er thans met gevelde lans tegen in het
jtrijt. Onderwijs en zending zullen blank en bruin
tot vrienden maken, roept hij aan het slot van
■zijne hier en daar zeker verdienstelijke rede,
uit. Eén God, éene Koningin zal allen vereenigen
tot het Groot-Nederland, in welks toekomst de heer
Boogaerdt, die van de „ongedoopte Christenen
van het Heilsleger" niets wil weten, en 't dies af
keurt, dat de Gouv.-Generaal dat Leger eventjes of
ficiéél heeft erkend, vaste lijk gelooft.
Wij komen op die rede, nadat Excellentie Malefijt
heeft gesproken, terug.
Deze eerste dag, dit willen we even constateeren
heeft zoo duidelijk, zoo scherp doen gevoelen dat
er in de verhouding tusschen Nederland en Insulinde
gansch-nieuwe denkbeelden zijn doorgedrongen,
goede, frissche, gezonde, waartegen geen oppo
sitie meer baat.
Men is op den goeden weg... Zeer stellig... De
vraagt blijft, of er een aanvoerder zal zijn, die de
legioenen brengt waar ze moeten komen... En wie
dat zal blijken te wezen
Morgen halfelf: kapitein Thomson, De „thermome
ter" van Indisch debat zou licht kunnen stijgen
Mr. ANTONIO.
10 NOVEMBER.
VERWACHTING:
Zwakke tot matige westelijke tot zuidwestelijke
wind. Aanvankelijk nog buiig. Later half bewolkt.
Droog weer. Zelfde temperatuur.
Predikbeurten.
ZONDAG 13 NOVEMBER.
NEDERLANDSCH HERVORMDE GEMEENTE te:
Schagen, v,m. 10 uur, Ds. Poort.
Sint Maarten, v.m. 9.30 uur, Ds. TinholL
Barsingerhorn. Geen dienst.
Anna Paulowna. Geen dienst.
St. Maartensbrug, v.m. 9.30 uur, Ds. Met. Doop.
Wieringerwaard. Geen dienst.
Noord-Zijpe, Schagerbrug, v.m. 9.30 uur, Ds. A.
Groeneveld.
Callantsoog, v.m. 10 uur, Ds. Hopster.
Winkel, v.m. 9.30 uur, Ds. B. Nieuwburg.
Nieuwe Niedorp. Geen dienst.
Wieringen, Hippolytushoef, v.m. 10 uur, Ds. Bax.
Wieringen, Den Oever, v.m. 10 uur, Ds. Reinders.
Harenkarspel, Dirkshorn, 's morgens, Ds. Sinninghe
Damsté.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE te:
Noord- en Zuidzijpe, Oudesluis 's morgens 10
uur, Ds. L. G. Holtz. Collecte Gustaaf Adolf-Vereeni-
g'ng.
Barsingerhorn, Ds. Kooiman.
Nieuwe Niedorp, Ds. Haars.
Wieringen, Stroe, v.m. 10 uur, Ds. J. M. Leendertz.
LOKAAL „BETHEL", HOEP SCHAGEN,
ten behoeve der Nederlandsen Hervormde Kerk:
v.m. 10 uur. Geen dienst, 's Nam. 2 uur, Ds. A. E.
Vinke van Alkmaar. Avondmaal.
Breezand, v.m. 9.30 uur, de heer H. Woltm&n.
WOENSDAG 10 NOVEMBER.
NEDERLANDSCH HERVORMDE GEMEENTE te:
Sint Maarten, 's avonds 6.30 uur, Ds. Tinholt.
Barsingerhorn, 's avonds 7 uur, Ds. Van Loon.
Zuid-Zijpe, Burgerbrug, 's avonds 6.30 uur, Ds.
Met.
Nieuwe Niedorp, 's avonds 6.30 uur, Ds. Scher-
merhorn.
Harenkarspel, Dirkshorn, 's avonds, Ds. Sinninghe
Damsté.
ONTHULLINGEN UIT PARIJS.
Alphonse Alais, de grappenmaker, vertelt ergens
dat hij eens een gesprek had met een spekslager.
Monsieur le charcutier, zei hij, ik moet u eens
wat vragen. Wat doet u toch met den afval? Hebt
u daar vaste honden-klanten voor, of zoo?...
Wij hebben geen afval, meneer.
Maar...
Neen meneer, dat bestaat niet in ons vak. Tout
se mange!...
Sinds ik deze onrustbarende zinspreuk ken, ben ik
wat huiverig voor de vele uiterlijk zoo propere char-
cuteries van Parijs. Maar zekerheid omtrent de naam-
looze ongerechtigheden die binnen de glimmende,
gespannen huid van al deze worsten en hammen ver
borgen zit, hebben we toch eerst gekregen sinds de
staking van de spekslagersbedienden het een en an
der aangaande de „vakgeheimen" aan het licht ge
bracht heeft. Welgedaan en goedmoedig ziet de var
kensman er nog altijd uit, maar van een eerlijken,
braven spijsbereider heeft de concurrentie hem tot
een met allerlei bijtende chemicaliën werkenden, ge
vaarlijken spijsvervalscher gemaakt.
Ziehier een paar van de procédés om onsmakelijke
smakelijkheden te maken, die de stakende knechten
uit de fabrieken van vleeschwaren misschien wel wat
onvoorzichtiglijk ter kennis van het publiek hebben
gebracht.
Men spreekt van charcuterie, zeggen ze, maar
men denke nu toch niet dat het allemaal varkens-
vleesch is dat Wf verwerken, Vleesch van schapen,
van runderen, van, paarden en ezels is in de fabrie
ken even welkom, en het appetijtelijke rose kleurtje
krijgen de worsten toch wel door den salpeter of de
borax, die ook aan de wat verouderde hammen hun
„frischheid" terug geeft.
Er gebeuren nog heel wat sterkere dingen. De
rookworst is gerookte worst, denkt ge? Erreur, lieve
menschen, we koken ze eenvoudig in water met 'a
poedertje, dat er de gewenschte bruin kleur aan
geeft, kunst-rooken noemen we dat. Den mooien
blanken reuzel zoudt ge óok n,iet moeten zien klaar
maken het zijn allerlei onbruikbare vetten, die
worden opgesmolten en met terre d'Amérique wit
gemaakt. Als dat gebeurd is zouden we er zelf zin
in krijgen
Van de goedkoope worstjes zullen we maar heele-
maal niet spreken; daar wordt alles ingehakt wat
op andere wijze volstrekt niet meer te verkoopeu is.
Zelfs de beenderen worden fijngemalen en door het
stopsel geroerd. In sommige soorten zit soms tot
40 procen. meel, in andere soms wel de helft wa
ter; kookt men die, dan blijft er niet veel van over,
maar daar behoeft men geen spijt van te hebben-..'
Maar 't mooiste is dat veel van de groote fabrie
ken aan de winkels leveren op conditie dat het nlet-
verkochte teruggenomen wordt "m de week of om
de veertien dagen komen dan bestellers en halen
al de oud- en rans-geworden patés met mooi-klinkeu-
de namen weer op. Die worden dan in groote ma
chines fijngemalen en dienen voor 't vullen van de
worstjes a dertien sous 't dozijn, die de kookvrouw
in haar tentje dampend en wel te koop biedt, en wat
veel verkoopt, met een peperhuisje gebakken aard
appelen erbij!
Zoo vertellen de slagersknechts, en er gaat een
rilling door Parijs. Gedurende een week of wat zul
len de charcutiers het wel merken in hun kas
maar dan slijt het wel weer uit. Da's maar goed
ook. Want als de bakkers hun mond eens opendeden,
en de patissiers, en de melkboeren en de boterleve-
ranclers... De juffrouw van Multatuli heeft familie
overal, en wat moet je toch eten, taartjes of ham.
Anders werd 't verhongeren
afneming van het geboortecijfer.
In het Deutsche Medizin. Wochenschrift deelt dr.
Prinzing bijzonderheden mede over de afneming van
het geboortecijfer in Engeland. Ook in Engeland
wordt een daling van het geboortecijfer waargeno
men.
Op duizend inwoners kwamen levendgeborenen:
Engeland. Duitschland. Frankrijk.
18411850...
...32.6
36.1
27.4
18511860...
...34.1
35.3
26.3
18611870...
...35.2
37.2
26.3
18711880...
...35.4
39.1
25.4
18811890...
...32.5
36.8
23.9
18911900...
...29.9
36.1
22.2
19011905...
...28.1
34.3
21.2
19061908...
...26.6
32.4
20.1
Evenals in Frankrijk heeft dat verschijnsel van
de vermindering der geboorten tot tal van beschou
wingen in wetenschappelijke en politieke vereenigin-
gen aanleiding gegeven. In de British Medical Asso-
ciation Is de zaak van verschillende kanten bekeken.
Uit de besprekingen hier bleek, dat de opzettelijke
beperking van het kindertal hoofdoorzaak is en deze
beperking komt niet alleen voor in de hoogere stan
den, maar ook in de kringen des volks. Onder de
bijzondere oorzaken van de daling van het geboorte
cijfer worden genoemd de toenemende bekendheid
met de middelen tot voorkoming van zwangerschap,
de hoogere levenseischen, de algemeen verbreide
dragg naar een behaaglijk" leven, de tegenwoordige
opvoeding der vrouw, eensdeeis met het streven
naar hoogere ontwikkeling, anderdeels met de voor
bereiding voor een beroep, de vrees voor de onge
makken en kosten van bevalling en kraambed, de
groote kosten van de opvoeding der kinderen, de i
drang van vele vrouwen ter deelneming aan het open
bare leven, de vrouwelijke fabrieksarbeid e. d. Bo
vendien werd gewezen op de late huwelijken; terwijl
over het algemeen in Europa de gemiddelde leeftijd
van trouwen daalt, is hij in Engeland zeer veel hoo-
ger geworden. De gemiddelde leeftijd van trouwen
was van 1866 tot 1870 bij den man 25.8, bij de
vrouw 24.4 jaren; van 1901 tot 1905 daarentegen
bij den man 26.9, bij de vrouw 25.4 jaren. Van maat
regelen tegen de daling van het geboortecijfer ver
wachtte men niet veel. Het eenige wat men doen
kan, is vergoeding te vinden, door maatregelen om de i
kindersterfte te doen verminderen.
In Duitschland, zoo merkt de schrijver op, gaat
het geboortecijfer ook achteruit, maar de daling is
alleen groot in de steden, op het land is zij onbetee-
kenen.d. In Engeland woont een veel grooter deel
van de bevolking in de steden dan in Duitschland,
en deze omstandigheid zal de daling van het ge
boortecijfer in Engeland ook wel bevorderen. Dan
komt nog in aanmerking, dat door de uitgebreidheid
van het groot-grondbezit in Engeland een boeren
stand, zooals in Duitschland bestaat en die een zoo
groote factor voor de bevolkingsvermeerdering is,
ontbreekt.
de verkiezingen in amerika.
„Wij hebben geen geld, maar wij zullen de stem
men krijgen en onze tegenstanders over de touwen
slaan" zoo luidde de voorspelling van Roosevelt
in een kiezersbijeenkomst in den avond vóór de stem
ming. Deze bokseruitdrukking heeft zich niet be
waarheid. Wel is er iemand „over het touw gesla
gen", waarmee de politieke kampplaats was afgezet,
maar, die iemand is Roosevelt zelf. In den staat
Npw-York heeft Roosevelt's protégé, Stimpson, de
candidaat voor het gouverneurschap, het met aan
zienlijke minderheid afgelegd. Ja, in het kiesdistrict
Oyster Bay waar Roosevelt zelf woont, bleef de De
mocraat Dix, in de meerderheid, en steeds grooter
worden de Democratische overwinningen.
De nederlaag van Stimpson draagt uit den aard
der zaak het karakter van een persoonlijk échec voor
den oud-president. En de door Roosevelt ter Republi-
keinsche partij-conventie in Saratoga op zij geduwde
partijleiders hebben op het laatst der verkiezings
campagne nog al hun best gedaan, om de verwach
te nederlaag van Roosevelt zoo mogelijk een nog
grievender karakter te doen dragen, door tegen
Stimpson (den Roosevelt man) te werken, maar daar
entegen de andere Republikeinsche candidaten in den
staat New-York te steunen en hen er, zoo mogelijk,
^oor te halen.
Is voor Taft, als het officieele hoofd der Republi
keinsche partij, het terreinverlies der Republikeinen
reeds op zichzelf een verdrietige ervaring te bitter
der moet de partij nederlaag door den President zijn
gevoeld, nu in den staat Ohio (zijn eigen staat),
trots alle inspanning der Republikeinen, toch de De
mocratische gouverneur is herkozen. Bedenkt men,
dat verscheidene ministers, o. w. de secretaris van
Staat, Knox, in Ohio verkiezingsredevoeringen zijn
tomen houden, dan moet voor de regeering die ne
derlaag uiterst pijnlijk zijn.
Veelbeteekenend is ook de zegepraal van dr.
Woodrow Wilson, die, als candidaat van de Democra
ten gekozen is in New Jersey. Niet enkel ging de
Staat „om", maar de verkiezing heeft nog deze bij
zondere beteekenis, dat dr. Wilson een der talent
volste en meest gezaghebbende bestrijders is van de
imperialistisch-roo6eveltianistische denkbeelden. Blijkt
Wilson, die tot dusver enkel als geleerde, paedagoog
cd schrijver over politieke onderwerpen naam had,
cok als regeeringspersoon een man van beteekenis,
can sou hij in 1912 een goede Democratische can
didaat voor het presidentschap kunnen zijn. Want
dit blijft altijd voor de Democraten de groote vraag:
waar vinden wij een geschikten candidaat voor het
Presidentschap. Aan een wederoptreden, als zooda
nig, van Bryan valt niet in ernst te denken.
1 De stemmenverschuiving ten gunste der Democra-
-ten moet vooral- in de oostelijke staten der Unie
enorm zijn-
De twee groote factoren» die de verkiezingen heb
ben beheerscht, waren de strijd om de instandhou
ding of verlaging van de douane-tarieven en het
woedend tumult om en over den persoon van Roose
velt.
NEW-YORK, 9 November. De overwinningen der
democraten houden aan. Volgens de mededeelingen
zullen zij in de Kamer een meerderheid hebben van
minstens 40 stemmen, waarschijnlijk een nog groo-
tere.
bloeddrukkjng bij amateurs.
Prof. Moulinier te Bordeaux heeft eenige waarnei-
mingen betreffende de bloeddrukking bij aviateurs ge
publiceerd, die wel de aandacht verdienen. De vlucht
lot een hoogte van eenige be!eekenis doei dié druk
king toenemen, en de oorzaak daarvan meende de hoog-
leeiaur te moeten vinden in de snelle daling uit lucht
lagen, waar een lage luuhtdrukking is. tot den be-
ganen grond, met veel hooger drukking. Om aan de
daardoor aan het hart en de bloedvaten gestelde eischen
te kunnert voldoen, moeten dc organen volmaakt goed
in orde zijn, en het is niet onwaarschijnlijk, dat eenige
van de ongel ikkcn die voorkomen, meer te wijlen zijn
aan den minder goeden toestand van het mensohelijk
lichaam dan aan dien van de machine, die het door
de lucht droeg.
vreeselljk ongeluk.
ANTWERPEN, 9 Nov. Hedenmiddag had een vree-
selijk ongeluk in het schietkamp Brasschaet, bij Ant
werpen plaats. Gisteren werd een nieuw model obus
250 kilo beproefd, doch die ging toen niet af. Van
daag waren de ingenieur van de fabriek met den ko
lonel en luitenanl De Bom, aanwezig. Zij rieden het
toestel openen door oen artillerist en drie werklieden.
Juist toen 't werk geëindigd scheen en de kolonel, de
luitenant on de ingenieur de loods uitgingen, had een
vrecselijkc ontploffing plaats. De loods stortte in en
ook het huis in de nabijheid. De artillerist en de drie
werklieden waren op slag dood. Onder het ingestorte
huis zij" een vrouw en oen kindje begraven, beiden
werden ernstig gewond. De luitenant werd licht gp.
kwetst, dc kolonel en de ingenieur bleven ongedéérd
visschen en cholera.
Een Italiaansche Ihiooglceraar heeft onderzoekingen
ondernomen, met het doel vast te stellen of de vissehen
een rol kunnen spelen bij de verspreiding van cholera
Dat cesiers typhns kunnen verspreiden is reeds lanó
bekend, maar'van de vissehen is dat nog niet zoo zeker
en in het bijzonder weet men dat nog niet voorzoover
het dc cholera betreft. De zaak is juist voor Italië van
veel l>elang, omdat daar nu cholera heerscht. en de
uitwerpselen der lijders zeer dikwijls in het water cn
daardoor in de magen der vissehen terecht komen
Van typhus zijn er toch gevallen bekend, bij keuken
bedienden, die met groote waarschijnlijkheid wezen op
vissehen als de infectiebron.
alles in de lucht.
Binnenkort zal Engeland voor zijn verdediging 0ver
zes luchtschepen kunnen beschikken. Bij de Betaen
1 Gamma, die het legerbestuur zelf heeft laten maken,
komt eerlang de Delta, die aanmerkelijk grooter zal
worden dan de zusterschepen, die trouwens vrij kiein
zijn. Dan zijn er de Franache dluchtschepen cié-
ment-Bayard en Lebaudy, en in het voorjaar, tegelijk
rnet de Delta, zal de Naval, het groote luchtschip
voor de vloot, gereed zijn. Dan zullen alle drie stel
sels in Engeland vertegenwoordigd zijn, het slappe
met de Beta, Gamma, Clément-Bayard en waarschijn
lijk de Delta, het halfstijve met de Lebaudy en het
stijve met de Naval.
besmetting door vliegen.
Gewoonlijk zoekt men de oorzaak van de besmetting
door vliegen in de kiemen, die zij aan de pooten
meevoeren, maar waarschijnlijk komt een andere wijze
van overbrenging der smetstof nog meer voor. Een vlieg,
die zich aan vast voedsel te goed wil doen, heeft de
gewoonte dit eerst eenigszins te bevochtigen en wéék
te maken met dien inhoud van zijn maag, die hij daar
toe naar buiten brengt, en deze bevat, wanneer hij eersl
op bedorven voe«Jser geaasd heeft, veel meer lévéndé
kiemen dan zijn pooten. Een onlangs verschenen rap
port van den „Local Governement Board" le Londen
stelt dezen gang van zaken duidelijk in het licht.
samenzwering in japan.
TOKIO' 9 Nov. Zes-en-twintig Japanners, die be
schuldigd waren, deel te hebben genomen aan een sa
menzwering. ten doel hebbende den keizer te vér-
moorden, tijdens zijn bezoek aan de militaire school,
zijn door een bijzondere, geheime rechtbank schuldig
bevonden.
De rechtbank Ihocft de zwaarste straf die de wet
kent, tegen hen geëischt. de doodstraf n.1.
EEN AANVAL.
Groot opzien wekt te Praag een aanval, welke heeft
plaats gehad op een trein nabij Kralcep, een industrie
stadje in de buurt van Praag. Een aanial individuen
hielden den trein aan eai dreigde het personeel mél
den dood, wanneer het ziah niet bedaard hield. Zij
stalen uit een kolenwagen een deel der lading. Toen
de trein verder ging werd hij opnieuw aangehouden
en beroofd.
botsing.
Een botsing heeft plaats gcliad bij Lungavilla lus-
schen een exprestrein uit Genua en een goéd ér én-
trein, tengevolge van een verkeerden wissélstand. Twéé
personen werden gedood, tien zwaar gewond.
onlusten in zuid-wales.
De correspondent van de Times te Cardiff gaf Maan
dag een levendige schildering van het begin der troe
belen aan dc mijnen van de Cambrische Steenkool-trust
in het Rhonddadal.
's Ochtends even voor vieren gaf een hoornblazer
te Clydach Vale het sein voor de stakers. Het was
woest weer, storm en regen, maar de straten vulden
zich spoedig mei de mannen. De vrouwen juichten
hun loe. toon zij hun betooging begonnen. De be*
weging was goed voorbereid, want snel waren alle
toegangen tot de mijnen bewaakt. Makkelijk was
dit niet, want er zijn veel toegangen. De Glamor-
gan-mijn b. v. heeft er tien, die op groolen afstand
van elkaar liggen. Geen machinist of stoker kon aan
zijn werk gaan. Aanstonds was hij omringd door een
kring stakers, die hem aldus ^overreedden" niet te
werk te gaan. Van 4 tot 8 uur bleven de stakers
zoo jn weer en wind de wacht houden, en niemand
kon er door. Alleen de mannen, die beneden de
paarden moesten voeden, werden tot de mijnen toe
gelaten.
Llewellyn, de directeur van de trust, was vroeg bij
de hand en bleef een groot deel van den ochtend op
het terrein. Toen hij verscheen werd er gejouwd,
met eenig g-juieh er tusschen door.
Maar in den middag gebeurden er erger dingen. De
stakers maakten zich meester van de machincgehou-
wen. Dadelijk hadden zij de vuren uit en dus wer
den de machines stop gezet. Dit was zeer ernstig,
aangezien nu de ventilators niet meer werkten. De
ruim 300 paanden. die benoden waren., liepen daar
door gevaar te stikken. Maar er kwam polilie, die
de stakers verdreef, en de vuren werden opniéuw aan
gemaakt om de ventilatoren weer aan het werk te
zetten, 's Avonds laat werd de politie echter over
meesterd. Dit alles ging niet zonder dat er over en
weer klapnen werden uitgedeeld.
Bedenkelijker nog was het, dat de stakers de etec-
trische-krachtfabriek trachtten te vermeesteren, want
hield die op te werken dan zou de mijn Vol water
lcopen. Llewellyn, de directeur, hield er 'met eén
troep mannen stand.
Dat was Maandag. Gisteren is het erger geweest
Dat de toestand ernstig is blijkt wel hieruit, da!
de regeering een 300 man van de Londensche metro-
politaansche polilie waarvan 100 man bereden po
litie naar het Rhondadal heeft gezonden. Het zijn
allen oud gedienden. De Londensche polilie staat nl.
onder den minister van biimenlandsche zaken, behalve
die van de City, waarover alleen het City-bestuur te
zeggen heeft. Verder werden gisteren één bataljon hu
zaren en 200 man voetvolk verwacht.
Er zijn op de Glamogan-kolenmijn op zijn minst
honderd gewonden.
Te Tonypandy is het het ergpt toegegaan. De poliue,
geholpen door politie uit Londen, wist wel de aan
vallen op naburige mijnen af te weren, maar ze kon
niet beletten dat er allerlei uitspattingen werden bé-
drevcn. Volgens do berichten zag het er in de straten
uit of er een bombardement was geweest. Overal ge
havende en geplunderde huizen en winkels, allerwégén
zag men gewonden liggen, uit het volk en van «fe
petitie. Naar het heet waren er meer dan hondöA
gewonden.
Er wordt, op het oogenblik een conferentie gehou
den tusschen den vertegenwoordiger van den Engel-
sehen minister van binnenlandscfte zaken, den heef
Askvvith en afgevaardigden der mijnwerkers in Zuki-
Wales en het eerste acvojg van de besprekingén is
reeds geweest, dat d.e «xk-lcgeéndén hunné stakéndé
makkers telegraphisoh hébben verzocht de vijandelijk
heden op te schorten.
Dit telegram zal ongetwijfeld een nuttige uitwer
king hebhep, te moer daar de stakers, in aanmecnjÉ
genomen de groote troepen- en politiemacht, die naar
de stakingsdistricten is gezonden, het waarschijnlijk wel
geraden zullen achten, thans wat minder gewelddadig
op te treden.
De oorsprong dezer staking is te zoeken in reeds
oude grieven.
De invoering der wet op Óen achturigen arbeids
dag, gaf n.1. twee jaren geleden reeds aanleiding Wj
ernstigo ontevredenheid, en <Jpze ontevrédénhéid. wérd
nog aangewakkerd door den strijd tusschen den liberale®
vleugel van den mijn wer kers bond cn den socialistisch®*
De voornaamste grief der arbeiders is het loon,
in het bijzonder voor het werk op „abnormale
sen". waar do mijnwerker ten gevolge van het ve*®
gesteente en leem, geen kolen génoég kan hakkén o"1
zijn vol loon te verdienen. a
Eenige maanden geleden ontstond er wegens d®?
loongeséliillen een slaking in de Ely-schachl van
