ScletseG uit de Becltzaal.
lirepi tut Land- gd Thdogi.
1911.
Vera.
J
55e Jaargang. No. 4895.
Zaterdag 8 April
TWEEDE BLAD.
„NEMESI8".
Als naar gewoonte wachtte zij op het hoekje van
de straat, ui.loopend op de gracht, waar zijn kantoor
was... Eens had zij 't gewaagd om de vestibule in
te gaan, tegen half een... De portier had haar scherp
aangekeken. Voor de loketten stonden nog menschen.
Zij werd aangekeken.... Ze had willen wegloopen. Maar
durfde niet... Eindelijk was de portier naar haar toe
gekomen.
„Waar moet u wezen?" vroeg de man, en hij scheen
haar doen te wantrouwen...
Met heesche stem had zij iets gemompeld.... Van
dal zij meneer Wouters moest hebDen... Klerk op 't
kantoor... Die zou direct komen... Maar de portier
werd rood van nijdigheid. Zoo'n brutaliteit van een
meid, om in de vestibule te durven komen...
Hij had haar laten staan zonder iets te zeggen.
Heoren en heertjes kwamen naar beneden trippelen...
jZe gluurden haar aan, kekèn om, fluisterden, giebel
den... Ze schaamde zich zoo. de arme Door. Maar
t was of iemand haar vasthield. Ze kón niet weg,
nu...
Eindelijk kwam hij. Kees. Met drie andere jon
gens van z'n afdeeling. Eerst had-ie haar niet op
gemerkt. Maar een van de collega's Giefkens zag
ze duidelijk een por... Fluisterde iets...
Waar?..." vToeg hij, met jolig gezicht. En zocht,
zocht door de glinsterende glazen van z'n lorgnet...
Werd bleek als een doek. Zijn oogen fonkelden
van woede...
Samen gingen zij de vestibule uit.
De anderen keken telkens naar hen.
Toen zij een eind verder, op de gracht, waren,
VTt^Zeg, ben je nou stapelgek?... Hcelemaal dol ge
worden... Om... Om... Op t kantoor?..."
Zij had moeite om haar tranen in te houden. Vond
toch kracht om te zeggen
Is geen van jouw collega's geëngageerd
,,Ge... Ge..." begon hij, maar slikte de woorden
in. Liep voort, de handen in de ruime zijzakken van
z'n uister. Ontdaan, ontsteld voor zich uit starend als
een, die uitweg zocht... Over wie iels verschrikkelijks
is gekomen... i
In den melksalon, waar ze elkaar dikwijls ont
moetten. zalen zij nu zwijgend tegenover elkaar.
Hij had een kop chocola besteld, maar liel 't koud
worden. Al-maar rook zuigend uit z'n cigarct. Met
datzelfde hevig-onlstelde gezicht... met. telkens, die flik
kering van woede in z'n oogen.'
„Kees" zei ze eindelijk, „wat héb-je toch? Is dat...
Dan.... Zóó erg... Dat ik..."
En zij kón 't niet meer inhouden. Ze had haar i
uiterste kracht ingespannen om te beletten, dat zij-
't zou ui barsten... Maar nu gingen zij stroomen. de
tranen. Zij drukte het zakdoekje tegen haar gezicht.
Zij snikte 't uit van wanhoop... Dat-u zoo stil, zoo
verwoed, zoo nijdig was... waarom toch?....
Zij had hem willen verrassen. Had gedacht, dat-ie
zou zeggen„Gut-nog-toe,. Dori, dat's nou's aardig?
Leuk dat je zoo vroeg..." En dat hij den arm door
haar arm zou hebben gestoken. Hij kon dat zoo leuk-
joviaal. zoo echt-fidiel, zoo prettig doen... Ze hield zoo
dol- en dolveel van hem.
Hij. doodsbang dat de scène opschudding zou
wekken, slurpte in de confusie van, de hallkoud
geworden chocola, z'n lorgnet kletterde op het marmer
van het tafel'je neer. Hij snoot z'n neus. Ging de
glazen van z'n lorgnet afvegen.... Keek qp z'n hor-
„Wees nou asjeblieft kalm, hé?" mompelde hij, ,,de
menschen letten op ons... Je weet toch dat wij gjéen
visi e kunnen wachten op kantoor... Hoopten, in -p>ed-
gevallen. In hoogen nood... De patroons verkiezen 't
nu eenmaal niet. Al zou 't mama, of mijn zuster
zijn..." Weer vonkte 't in zijn starende, turende, ver-
schrikte oogen. I
Zij bedaarde. Vond dat-ie toch eigenlijk gelijk had...
Waarom had ze 't ook gedaan... 't Kon hem zijn be
trekking kosten. Door zag 'm smeekend aan. Maar
hij zoog aan de cigaretle. Scheen slechts na te piekeren
over het beroerde geval. Ze hadden 't allemaal ge
zien... En ze wist niet. Door, wat er nog meer in
hem omging. Hoe hij dacht aan de mogelijkheid, de
waarschijnlijkheid, dat Durieux, de neef van Cons'an-
oe.... Tien tegen een, zelf, dat-ie 't binnen een half
nur te welen kwam...
Door schommelde in het taschje. dat zij bij zich
had. Hij had 't best gemerkt in een glimlachje was,
heel even, gekomen op bleek-verschrikt gelaat. Ze
haalde eene smalle enveloppe, met een draadje er om
Kwonden te voorschijn. Schoof hem 't ding toe....
ecl disoreet-zachtjes. zoo tusschen de chocola-kopjes
door...
't Verdween in een van de ruime zijzakken. En
hii had. met snelle beweging, ges'reken over haar hand...
Hij zag haar nu weer vriendelijk aan. Knipoogde tegen
Door van: „Merci, hoorDe vreugde over z'n weer-
goed ziin joeg haar haast de tranen naar de oogen,
nogmaals... Maar zij vermaande zich.
En hij klaarde op. Bestelde twee porljes... Boog
Feuilleton.
naar haar over... Zij deed al haar best om nu zacht
aardig le kijken... Was zóó gelukkig over de ver
andering... Verlangde zóó. 'ernaar, dat hij, met
zijn zachte blanke meneers handen zou, strijken,
nop even. .over haar vingers, ,'t Besef, dat de vijf
tig pop. waar hij Door eergisler avond over ge p oken
had. in de zijzak van z'n ulster rustte, maakte hein
opgeruimd. Hij praatte nu weer... Legde haar uit,
waarom zc toch waarach ig niet meer óp het kantoor
moest komen. De heeren verkozen 't niet.. Er was
«een mailen mee. En Door gewoon aan harde gril
ligheid en ruwe baasspelcrij van werkgevers, vond 't
heel natuurlijk. Vader, die jarenlang meesterknecht op
een bakkerij was geweest, mocht ook nooit iemand
spreken gedurende werktijd... Kun-je begrijpen. De baas
zou me daar visite gewacht hebben... Subiet geschorst,
boete, en bij herhaling er uit...
Door geloofde hem... Erkende, dat zij verkeerd
had gedaan... Vroeg of 't nu goed was, van die
vijftig pop?... Jezus-nog toe, als zij ze maar terug
kreeg, hé...? Want hij wist. wanneer vader er achter
kwam, dat zij haar Spaarbank-boekje... In de stille
straat, uitlocpend op do gracht, waar zijn kantoor
was, namen zij afscheid.
Hij hield haar hand even vast.
„Neen, jongen," zei ze, „toe, scbatltef, je bent
toch m'n eigen lieve jongen, hé? Toe, geef me een
zoen!"
En smeekend zagen de zachte blauwe oogen van
het meisje naar hem op.
Toen had Kees rondgekeken, naar alle kanten...
Of er niemand naderde... Naar den kant van de
gracht, of geen van de collega's, of niemand hem
kon verrassen... En toen had hij z'n meisje, snel,
haastig, angstig-vluchtig, gekust...
Daarna zich voortspoedend, ze keek om... Hij wuif
de even v.an adieu......
En snikkend van weemoed: van angst, dat-le tóch
boos zou wezen, liep Door de stille zijstraat twee-,
driemalen op en neer, dat zij wat gekalmeerd was...
„Je begrijpt toch wel, meisje," zei de rechter-com
missaris tot de verdachte, die tegenover hem zat, dat
"wij weten, waarvoor je de sommen noodig badt, die
gij successievelijk eerst bij je vader, daarna bij Je
patroon hebt ontvreemd. Wij hebben hier de rappor
ten van de politie. Maar ik wensch 't uit Je eigen
mond te vernemen
Zij, Door, had de handen tusschen de knieën saam-
gevouwen en het hoofd hield zij gebogen. Sprakeloos
zat ze daar...
De veldwachter tikte haar op den schouder
Merkte ze niet, dat edelachtbare iets vroeg... Hard-
nadrukkelJjk tikten de knokkels van den veldwachter
tegen haar mageren schouder
Zij voelde 't nauwelijks. Ze dacht maar: zou het
waar wezen, dat Kees 't alleen heeft gedaan om...
Om dat geld... Dat-ie niks om me geeft!...
De rest kon haar niet schelen. De cel. de rech
ters, de heele boel... Niks, hoor!... Heelemaal niks!...
„Door eene eerlijke, volledige bekentenis kunt ge
uwe zaak dienen," hernam ds rechter-commissaris,
„bedenk dat toch verdachte. Ik wensch te weten,
waarom gij die sommen verduisterd hebt?... Voor u
zelve? Om het geld zelf te gebruiken?..."
Zij knikte, 't was of iemand haar hoofd heen-en- 1
weer bewoog, maar zij besefte toch... 't Kón hem,
't kon Kees helpen. Als zij hem verdachten van mede
plichtigheid... i
„.la, voor mij, edelachtbare!" riep zij uit, kracht
vindend om 't te zeggen.
Teen was 't stil in de kamer van den rechter
commissaris. „Voor een kerel, die je met open oogen
heelt bedrogen, die je geld aftroggelde en in!vis
sollen eene andere vrouw... Voor zulk een individu
druft-ge..."
Hij dacht dat de methode helpen zou... In zulke
gevallen had rechter-commissaris vaak genoeg suc
ces gehad. Ervaren, dat de uit liefde geboren wilde
haat den mond op3nde
Maar hier faalde 't.
De verdachte sloeg slechts de handen voor 't smalle,
vermagerde gezicht. Zij klemde de handen tegen de
oogen. En worstelde tegen de uitbarsting van wilde
wanhoop, die ze op «ich voelde aanstormen...
Maar ze knikte van neen. Van dat de edelachtbare
heer 't mis had... Nu kon ze niet meer spreken.
Maar nóg vond ze, kracht om te beduiden dat me
neer zich vergiste.... Schoen de handen al-vaster
klemden tegen de lippen, tegen de oogen, om te
smoren de wilde wanhoop, het dolle verdriet dat
haar vermeesterde... En met nijdlg-driftig gebaar;
beseffend, dat 't hier vergeefsche moeite was, klapr
te Z. E. A. de papieren op elkaar
In 't hoekje van het avond-café zaten de twee
vrienden te praten. Hij, Kees, had zijn derde kummel-
tje omgewipt. En de punt van z'n cigarette vonkte
telkens fantastisch in 't halfduister... „Boffen heb
Jij aliiid gedaan," zei de vriend, en 't halfdonker
verbot g de tinteling van jaloezie-haat, die in z'n
oogen lichtte
„Als Constance maar nooit iets van het zaakje te
weten komt hé?" ging de vriend voort. „Als ik
Jou was, zou ik zien, overgeplaatst te worden naar
Dan Hang. Zeg, kerel, waarachtig... Je weet, ik
meen het goed met je, hé?... Maar ik zou de meid
wantrouwen... Echt wantrouwen!" De ander zweeg.
Slepp'e noe een kummeltje.
Vanuit z'n duister hoekje ging de vriend voort
nu geu-imzinuig-tiuistereud:
„Vanm ddag heb ik haar gezien. In de Kalf
Piekfijn, hoor-Je. Maar die oogen bevallen me niet.
Zorg, dat je uit d'r koers blijft. Ze mot denken,
zes maanden gebromd voor Jou... En... En de rest.
Ze is in staatom Constance... Om ja meisje
Sapristi, vijftienduizend pop... En de erfenis van, tan
te Eef
Glaasjes klikkerden op 't cafétafeltje...
De stemmen gingen nog zachter praten
Drukker ook
Even later Kletterde er zilver op het marmer van
't tafeltje... Kees had gewisseld. En de vriend praai
de naar zich toe
De vertrouweling... Die van alles wist... Die on
bewust arme, bedrogen Door wreekte... 't Zilver ver
dween in vestzak van zeer-bevrienden maltre-ehan-
teur
't Was of de vuurpunt van do cigarette sidderde...
Of ze iets weergaf van den angst, die nu groefde
in het hart van den bedrieger... Machteloos zittend
tegenover den vriend van de listige, jaloerscbe brand-
oogen... In het duisterend hoekje van café
MA1TRE CORBEAÜ.
8 1 i rj~| rr-rp
Het was een eentonig leven geweest, hetwelk
Vera in baar kinder- en meisjesjaren geleid had en
toen zij, als verblind door een ongekende wereld, en
omgeven dcor liefde en vriendelijkheid, een blik op
haar vroeger leven terugwierp, toen besefte zij eerst
ten volle wat zij vroeger had gemist.
Reeds bij haar geboorte viel de slag, die het ge
luk harer moeder verwoestte en haar eigen leven
verduisterde; die gelukkige kindsheid waaraan men
sélfs tot in zijn ouderdom nog denkt, had zij moe
ten missen. Toen zij haar onschuldige klnderoogen
tot haar moeder opsloeg had zij steeds weemoed en
smart op bet gelaat der jonge vrouw gezien. ZIJ
mocht niet zingen en lachen, niet luidruchtig spe
len, zooals andere kinderen, neen, haar werd steeds
gezegd stil te zijn, omdat moeder ziek was. Haar
vader en diens troische familie kon zij zich niet her
inneren, zoover zij kon terugdenken, had zij Bteeds
bij haar grootmoeder geleefd. Uren lang kon ztj
doods, il bij de knie harer moeder staan, terwijl men
buiten bet .luid gejubel der kinderen kon hooren.
Zij hield afgodisch veel van haar zachte, stille moe-
d r, die altoos zoo vriendelijk en geduldig vóórhaar
was en wier teedere zorgen zij overal ondervond.
Een Hefkoozing of een flauw glimlachje op het zoo
bleekè gelaat, was Vera's hoogste gel-uk.
Hoe geheel anders was haar verhouding tot haar
grooimot dtr. Deze treurde ja, om haar kind. maar
nog meer beweende zij haar vroegere weelde en rijk
dom. Elke ontharing, die zij zich moest getroosten,
ging vergezeld van de klacht: hoe groot haar opoffe
ring toch wel was. Haar prikkelbare buien, die zij
Doo-t botvierde jegens haar dochter, moest het kind
■iet verdubbelde horigheid vei duren.
Omgang met anderen had Vera niet. Mevrouw
Roland had toen zij zich in de kieine stad vestigde,
elke toenadering trots en köel afgewezen. Zonder
nu bep aid ziek te zijn, vermindei de Hedwig's ge
zondheid bij den dag, totdat zij eindelijk voor altijd
de moede oogen sloot en de kieine Vera alleen ach
terbleef. Zij was pas zeven Jaar, toen haar deze
slag trof en toch bcseite zij ten volle het verdos
harer gelielde moeder, die zij dan ook hartstochte
lijk beweende.
i^aijgü.i.ici'uand bedaarde haar luidruchtige smart,
maar nooit verdween hel s ille heimwee naar de
doode en naar de zachte liefkoozingen van haar, die
de eenige zonnestralen waren gewoèsi in haar somber
kinderleven. Zij leefde nu geheel alleen met haar g.oot-
inoeder, wier humeur door dit nieuwe ongeluk niet
verbeterd was. De pop. waai mee zij voor de voe
ten harer moeder had gespeeld, was haar eenige troost.
De groo:moeder verstond de kunst niet om bet kind
aangenaam bezig le houden, zooals de moeder dat
had gedaan.
Zij ver.elde het kind steeds van al het moois dat
andere kinderen hadden, maar nooit sprak zij met
tevredenheid over hetgeen Vera zelf had.
Zij leerde het kind inzien. hoe ongelijk de aardsche
goederen onder het mensehdom waren verdoold, cn
aal het kind op deze wijze nog tevreden bleef, lag
alleen aan de engelreine ziel. die een gave harer moe
der was. Ook een 'school, waarop Vera zich bij kin
deren van haren leeftijd zou kunnen aanslui en. bezocht
zij niet. Dc trots van mevrouw Roland liel dat niet
toe. Vera mocht geen omgang hebben mei kinderen
van allerlei slag.
Tol Vera's geluk duurde deze toestand niet al
te lang, want ook de groo moeder stierf. Dezen keer
wrong hel kind ach njet in wanhoop en angst de
handen, zij wachtte heel ka'.m cn gelalen de dingen
af. die komen zoudéfï. Pe doode werd ter aarde be
steld. en men boriëhtfe' <Je fami iê .Von Zilhrin°en, dat
deze ri'h voortaaq'.. ïrte^ ,de zorg voor het kind had
te belasten.
CLXVH. DE RESULTATEN VAN VELE PROEF
NEMINGEN MET KUNSTMEST EN VAK1ETE1TS-
PROEVEN.
Algemeen bekend zijn thans van de phosphorzuur-
houociKle kunsiiiiesisa>ucn supcrpncsp-iaat, Uiomavslak-
kenmcel en beendermeel; in de laaii.e jaren zijn bo
vendien op du inanet versencnen: Aigkiscnpho.p.iaai
en agriculiuurphosphaat. Met deze vijl meststofieu zijn
gedurende eenige jaren op verschillende plaatsen in
Nederland vergelijkende proeven genomen. Natuurlijk
word er altijd gezorgd, dat er door ruime bemesting
met nog andere kuustmestsoorlen nimmer gebrek was
aan ka.i en stikstof. Op een proefveld op zandgrond
in Friesland gedurende 7 proefjaren, bloeK slakKen-
nieel hel kraai iig$t gewerkt te hebben op de vermeer
dering van den oog>t en ook een vrij wat hoogcre
winst in geld Le henoen opgeleverd. Op oen p ociveld
op dalgrond afgegraven hoogveen) in Groningen,
was de verhouding Van de verkregen oogsten gemid
deld over 5 jaren als volgl:
Onberaest 100; super 227. slakkenmeel 222, been
dermeel 215, Algiersch phosphaat 209.
Op een proefveld te Dedemsvaart cp dalgrond slond
slakkenmeel bovenaan en super, beendermeel en Al-
giorsch-phosphaat stonden gelijk.
Tc KerkenveLd in Drenlhe op nieuwen dalgrond won
Algiersch-phosphaat het van de andere. Deze meststof
wordt in die omgeving sinds eenige jaren met goede
resultaten gebruikt.
Op 9 proefvelden ia Noordholland bleek niet, dat
de eene meststof betere uitkomsten gaf dan de andere.
Op 2 proefvelden cp schralen zandg.ond in Gel
derland, gif slakkenmeel de gunstigste resultaten, daar
op volgt AIgierscA-pno. pïaa lHelzeitde bleek op hoo
gen zandgrond in Ncxkdbiabant tusschen slakkenmeel
en agriculiuurphosphaat. In Oostelijk Nooidbrabant
bleek beendermeel even gunstig te werken op gewas
sen met langen groei.ljd als slakkenmeel.
Zoowel op de lichtere als op de zwaardere gron
den bleek, dat de verschillende minder oplosbare phos-
pbalen gunstig kunnen werken.
isr dienen nog neel wat vergelijkende proeven met
phosphorzuurhoadende kunstmest.oliën genomen le
worden om met kans op succes dc mecsi voordeelige
keuze te kunnen doen.
In Noordholland bleek sinds verscheidene jaren
op verschillende proefvelden, dat bemesting met kalk
in den regel ouvooideetig is en het verdient daarom
aanbeveling geen kalkbcmestiiig toe te passen vóór
een kleine proef het nut ervan heeft doeu b.ijken.
Iets anders is bet met de aanwending van kalk
ter bestrijding van „knop" ol „kjio-voci hij kooi.
Op een proeiveld te benogen, dai Li Uooge mate be
smet was met deze ziekte, bleek jaren achtereen, dat j
tiinke hoeveelheden kalk een aldoend bestrijdingsmid
del ziju tegen knop in kooi. De boste resuhalen wer
den verkregen met 4000 K.G. kalk per H.A., d. i.
ongeveer lud K.G. per snees.
voor dit doel kan men de kalk gerust tot kort
voor het uitzeden der planten uiisUooiert en daarna
mede onderploegen of inspiUen.
Zoowel in Noord- als ia Zuidholland werd guano
vergeleken met kunstmest. In bijna a.le gcval.en oleek,
dat bij aankoop van beide voor gelijk geldelijk bedrag,
de kunstmeststoffen hoogere opbrengsten gaven dan i
de guano.
GebiuLct men per H.A. 700 K.G. guano, welke f 80
kost, dan kan men in den vorm van küns'.mesf heizelfde
plantenvoedsel verstrekken voor f (33, n.1. per H.A.
500 K.G. super, 50 K.G. patentkali, 150 K.G. zwa
velzure ammoniak en 150 K.G. chili.
Hetzelfde bleek bij het gebruik van Kieler-poudre'té
tegenover kunstmest. In deze meststof, die per 1000
K.G. f 102 kost. zat evenveel plantenvoedsel als in
kunstmest ter waarde van f 67.
Gaano en Kieler poudrette zfjn veel te duur en
dienen om die reden niet gekocht te worden.
Hei besproeien van de aardajp.1 met Bordeausche
pap begint in verschillende p ovinciën langzamerhand
biirggerrecht le verkrijgen. Vooral op de proefvelden
in Noordholland en Groningen is deze cultuur maal regel
gepropageerd. De resultaten toonen duidelijk aan. dat
deze behandeling der aardappelen steeds met voordeel
kan worden aangewend: le. omdat de opbrengst grooter
wordt en 2e. omdat veelal de kwaliteit d r eetaa dnp-
peien beter is dan die van niet besproeide p-rceeien. j
Op grond der gunstige resultaten kan het be
sproeien der aardappelen met Borde&uxsche pap
krachtig worden aanbevolen.
Tel ken ja-re worden er in de onderscheiden provin
ciën van ons land een aantal variëteitsproefvelden aan
gelegd. Hierover zijn in het Verslag der Landbouw-
proefveiden over 19071908 en 1909 veel gegevens
te zamen gebracht. Wij zullen hieruit slechts enkele
grepen doei».
Van de tarwevariëtei'en stonden in Zeeland de Wii-
he'mina-tanve en de Lange witte dikkop van Mans-
holt bovenaan.
In G-r» i gen. waar men altijd veel hst heeft van
het uitvriezen der tarwe bleek dat deae rassen voor
die provjnrie niet sterk genoeg tegen do vorst zijn.
In dit opzicht voldeden de Grenadlortarwo van Mans
holt, do Extra-Squarriic-ad en de Korte witte Dik
kop van Manshoit veel beter. In Noordbrab&nt «af de
witte Monarch de hoogste opbrengst. In Gelderland
en Limburg bleek de Grenadk-rtarwe van Mansholt
ook goed wintorvast te zijn, terwij] de Wühelmina-
tarwe daar meestal erg van de vorst t<- lijden hooft
Waar men door uitwlntereu der Wllhelmlnatarwo
dikwijls teleurgesteld is, verdient Mansholts Grena
dlertarwo vermoedelijk de voorkeur. Wie deze tarwe
nog niet kent, moet er rekening mede houden, dat
zo niet tot de blanke maar tot de roode tarweooor-
ton behoort. Deze kleur zou last in den handel kun
nen opleveren.
De Grenadlertarwe komt oorspronkelijk van 8val0f
uit Zweden.
BIJ vergelijkende prooven met winterrogge bleek,
dat de Petkuserrogge op de betere gronden de hoog
ste opbrengsten gaf. Deze sinds lang gunstig beken
de rogge van den Duitschen kweeker von Ixichow te
Petkus in Brandenburg wordt nog door geen enkele
andere geëvenaard. De Zeelander van Heinc komt er
het dichtst bij.
Omtrent haver vinden wo vermeld, dat in Zeeland
Zegehaver, Manshoit II en Ligowo het best voldeden
Ook in andere provinciën voldeden deze rassen zeer
goed. De Ligowo, welke uitmunt door blankheid \-an
korrel, ls van de drie genoemde echter de minst ste
vige van stroo. Hierin staat wellicht Manshoit II nog
Iets boven de Zegehaver. Ook op lichtere gronden,
die voor Zegehaver niet geschikt zijn, gaf Manshoit
II goede resultaten.
Meer willen we ditmaal over de varlëteltsproeven
niet vermelden, maar we raden de landbouwers aan
hierover het verslag In zijn geheel nauwkeurig te
lezen. Ieder kan dan oordeelen naar de uitkomsten
van proeven genomen op landerijen, die met zijn boer
derij het meest overeenstemmen.
Duidelijk blijkt uK de vele verslagen,, dat do zaden
van den kweeker R. J. Manshoit te Westpolder In
de provincie Groningen, veelal mooie uitkomsten ge
ven en gaarne vestigen wij daarom nog uitdrukkelijk
op dit uitstekende adres voor vele soorten zaalzaad.
Dat zijn voorraad ieder zaalseizoen vlug verkocht is
zal wel geen verwondering baren. Met de Petkuser
rogge bü von Locbow Is dit ook steeds bet geval
Wie aan deze adressen zaaizaad wil koopen, doet ver
standig lang vooruit te bestellen.
Thans iets over de tweede afdeeling van het ver
slag, dat handelt over het GRASLAND.
In verschillende streken van ons land werden proo
ven genomen met het aanleggen van nieuw grasland
door het inzaaien van een passend mengsel gras-
en klaverzaden, welke goede resultaten gaven, als
mede proeven Ier verbetering van verwaarloosde
graslanden op veen- en broek grond door afwatering
en bemesting met kunstmest en proeven tot het aan
leggen van grasland op heide.
Ztei veel proeven zijn genomen over bemesting
van grasland met kunstmest en met Ier. In deze ru
briek zijn verder vermeld proeven omtrent het be
waren van ier, het bestrijden van unjer en de samen-
steJJ: iig der planten, welke tezamen de zode vormen
Ite* belangrijke verslag, bewerkt door den heer A
Rauwirda, leeraar aan de R.L.W.S. te Leeuwarden,
is hoogst, leerzaam en ieder landbouwer of veehou
der wordt de lezing ervan met warmte aanbevolen
D. E. LANDMAN.
Binnenlandsch Nieuws.
lleerhugowaturd.
Door hel Polderbestuur .werd goedgunstig besdiikt
op het adres van Hugowaards Beiang, waaraan door
andere corporaties alhier adhaesie was betuigd, zoo
dat voor het vervolg de poldervergaderingen openbaar
zullen zijn, evenals de raadszittingen. De voordracht
voor secretaris van den polder bes:ond uit de heeren
S*. Penning,n€es,«r, C. den Harligh en J
Poland. Bij dc beslissende stemming verwierf laatst
genoemde de meeste stemmen, zoodat deze als zoo
danig b benoemd.
ONGELUK.
Gisteren is de 19-jarige An'je, Walstra, wonende in
de Saskia-straat. te Leeuwarden, te dicht bij een op den
grond staand gaskomfoor gekomen, tengevolge waar
van hare Jdeeren vlam vatten. Hel meisje liep met
de brandende kleeren de straal op, waar vrouw Van
Dijk. die in de buurt woont, cn zich al meer, bij het
redden van drenkelingen, cordaat heeft gedragen, haar
op den grond wierp en .„door kleedm over de onge
lukkige heen te werpen, het vuur wbt te bhisschen.
Helaas, had dat al zoo vernielend om zich heen gr-
-* 1 mjjm in for
HUM uai «11 VdlUCUOKl Olll ZICH nO
grepen, dat Antje in deerniswaardigen toestand
Stads-Ziekenhi is b opgenomen.
NACHTVORSTEN.
Te Blokker (N^H.zijn de lammeren doodgevro
ren in de weide.
De vroege aardappelen in de Streek, die door
het zachte voorjaarsweer reeds goed ontwlkk°'d
waren, hebben door den strengen vorst zooveel gele
den, dat geheele akkers bevroren zijn en opnieuw
bepoot worden.
De schade wordt op duizenden geraamd.
Door de strenge koude van de laatste dagen
hebben de tulpenvelden In West-Friesland veel ge
leden. Geheele bedden zijn, doodgevroren. De hier
door aangerichte schede is zeer belangrijk.
NKDERLANDSCHE MATROZEN IN DEN VREEMDE.
l>en 2Jen l-ebr. 1.1. werd een ooi gxlccl.e van
de stad Anx Caves door een brand ia d„' as ril g-leod.
De gezagvoerder van het juist te Aux-Caw» aange
komen s.s. „Prins Willem 1 kapitein Nyboer be-
C!71 ,30 man zijner equipage aan wal.' om
bijstand te verleenen, en aan hun heldhaf We porinocn
yoreenigJ met die van bewoners enz. der stad
Ir-ktc 't het Tolhuis, het jialeis. het hospitaal het
lyceum en andere gebouwen te redden. Een'Cura
Nooit hadden Hedwlg en de familie van haar man
weer met elkaar gecorrespondeerd, en zoo kwam de
familie Von Zëhringen tot de onaangename ontdek
king, dat zij eensklaps weldaden moest bewijzen. Men
had de herinnering aan Hedwlg en haar kind reeds
lang ter zijde geschoven en de trotsc-he vrouw, die
nu op het slot van haar vader woonde, was niet ge
schikt om de plaats der moeder bij een arme wees
in te nemen.
Zij had een zoon van veertien Jaar en hoe kon
zij dien laten omgaan met een meisje, wier groot
vader wel is waar was vrijgesproken, maar toch
onder de verdenking hed gestaan van brandstichting.
Hoe kon men zoo iemand als kind des huizes op
nemen. die zich, zooals de gravin zich uitdrukte, in
het adellijk geslacht had Ingedrongen?.
j Maar de wet was onverb'ddelljk tegenover al
deze^ argumenten, zij waren verplicht voor Vera te
zorgen 'en deden dit door een kostgeld voor het
kind aan te bieden. De raad van het kleine plaatsje
nam met deze bepaling genoegen.
i ïueu versetieeu op eea zeaeren morgen *een oude
dame. die zich aanmeldde als dc bloedverwante van
I Vera. Barbara Dronkant. Deze was de oudere zuster
van mevrouw Roland, doch sedert jaren had men niets
meer van haar gehooid. Zij hadden het moeilijk met
elkaar kunnen vinden, de oude zonderling? juffrouw
met haar vaste begrippen omtrent eer en p ieht. cn
de dwaze vrouw, die slechts voor weelde en genol
leefde. Reeds in haar ieugd liepen hunne wegen uHeen,
want loen mevrouw Roland nnar man vógde, bleef
de oudere ieeliike zuster b'j haar vad?r thuis en toen
deze s'vrf. wilde zij onafhankcliik blijven en ging in
betrekking bij een professor, wiens huishouding zij
waarnam.
Dit was tets wat mevrouw Roland haar nooit kon
vergeven. Zij beschouwde dit als een beléedlglng
haar aangedaan en verloochende haar zuster geheel.
Barbara trok zich daar al heel weinig van. aan, maar
bieef met belaDgstell'ng de volgende gebeurtenissen
lb de familie gadeslaan, steeds bereid hulp te bie
den, waar die werd gevraagd.
Maar zoolang mevrouw Roland nog geen gebrek
eed en zijzelf niet het minste verlangen te kennen
gaf. om haar zuster, over wie zij zich had geschaamd
woer te zien, zoolang achtte juffrouw Barbara den
t:.d nog niet gekomen, en eerst toen zij hoorde dat
do klrine Vera hulpeloos en verlaten aan den meeet-
b.ecf-rae zou worden toegewezen, liet zij haar af-
wat ntvndc houding varen. Zij verscheen In 't strijd
perk, meldde zich als de naastbestaande van het
k«.d aan en nam het meisje lot zich.
Vera vo'gde angstig de onderhandelingen die zij
maar half begreep; de oude vrouw met baar luide
stem en gerimpelde wangen meende het zoo goed
met haar. maar achtte het onnoodlg haar dit te
toonen.
Zij deelde het kind kort en bondig mee. dat zij
haar mee zou nemen en dat Vera lief en gehoor
zaam moest zijn, daar de heer, die haar in huis
wilde nemen, erg op stilte en orde gesteld was.
/.ij onderwierp het kind in allerijl nog «Tin een
klein examen en was ten zeers'e verwonderd over hare
geringe vondelingen. De weinige bezittingen van me
vrouw Roland werden verkocht, ook Vera's speelgoed
kwam onder den hamer daar Barbara beweerde dat
het kind voorlaan moest leereir ernstig te zijn.' Het
meisje ui'te geen klacht. stillen weemoed staarde
aj elk dcc geliefde voorwerpen na; eerst toen men
ook zelfs haar lievelingspop wilde wegnemen. s3ireniw-
de zij luid en angstig en klemde het popje vast tecer
zich aan.
I „Wees niet eigenzinnig", vermaande tante, „je ihooct
nu met meer spelen, nu is het tijd van ieeren en
werken
I „Dat zal ik ook," snik'e het kind. „ik zal mim
pop nooit weer aanzien, dan 's avonds, wanneer ik
naar bed gp. Och toe, laat mij haar behouden, zij is
mijn lieve Cora en wij houden zoo erg veel van
elkaar.'
Er lag iets onni'sprekeliiks leaders in deze IteM**.
betuiging voor een levenloos voorwerp. Ook dat arme
