Grep mi M- fin Mom
isde Brierai.
ZONDAGSLAD.
Voor Dammers.
Zaterdag 7 October 1911.
55e Jaargang. No. 4998.
DERDE BLAD.
wat deae rubriek betreft t* zonden aan de
Redactie der Schager Courant, onder bat opuehrift:
„Dam rubriek".
OPLOSSING PROBLEEM No. 57,
van T. NOBEL te Schagen.
Sland zwart, 13 schijven op: 2, 7 tot 10, 12, 13.
16, 18, 19, 24. 30 en 40.
Stand wit, 13 schijven op: 11, 21, 27. 28, 31, 32.
38, 39, 43, 46, 48, 49, cn aO.
Zwart: 12: 21.
27—22.
46—41.
38—33.
39—34.
43 1.
1 45 en wint.
18 36.
36 47.
47 29.
30 39.
16 7.
OPLOSSING PROBLEEM No. 58.
van denzelfden Auteur.
Sland zwart, 14- schijven op: 6, 8 tol 11, 13, 11,
17. 19, 20, 21, 24 25 en 30.
ètand wil, 14 schijven op: 22, 28, 29, 31 tol 3a.
38, 39, 43, 45, 49 en 50.
Oplossing:
.Wit: 22—18. Zwart: 13 22.
31—27. 22 31.
28—23. 19 37.
38—32. 37 28.
33:22. 24 44,
,t 35 2. 17 28.
2:5 en wint.
Goede oplossingen ontvingen we van:
D. A. B. te St. Maarten, C. S. te Keinsmerbrug, J.
B. te Utrecht, H. J. G. te Schagen.
OPLOSSINGS-WEDSTRIJD.
Met onderstaande problemen vangt de OplossLngs-
-vvedslnjd aan. (In de vorige rubriek gaven wij een
uitvoerige mededeeling, waarnaar we verwijzen).
Wn zullen zorg dragen dat de problemen niet te
moeilijk zijn, zoodat elk zijn krachten kan beproeven, j
Voor elke volledige goede oplossing kennen wij 1 puntj
toe. Bil gelijk aantal punten volgt een zeer jk°r,e be-
slissingjs-wedslrijd, waarbij jde problemen moeilijker zijn.
Een 4-tal prijzen (kunstvoorwerpen) stellen wij voor
i de winnaars beschikbaar.
.Wij hopen op een flinke deelname.
PROBLEEM No. 59.
van E. HEERING, 's-Gravcïikage.
Zwart
We kunnen weer „Aequanimitas" schrijven boven
dezen brief, zooals we dit deden boven den vorige,
want de storm van wederwaardigheden, waarover
we toen spraken, is er sedert niet minder op gewor
den, Integendeel; coen die vorige brief verscheen,, was
't alsof alle elementen en booze bgeesten waren los
Igelaten, om 'p mensch zijn laatste greintje rust te
ontnemen: De oorlog tussehen Italië en Turkije een
feit, de eerste schoten reeds gelost, de gezanten te
rug geroepen ,de betrokken mogendheden belast met
de bescherming hunner respectieve onderdanen in
de verschillende landen, ophitsing in geheel Italië,
dat zijn politiek van ..struikroof" tracht te verkla
ren (excuseerep?) uit de opgeraapte veronderstelling,
dat Turkije Tripolis aan Duitschland wou verkoopeu,
de Paus in, „vurig gebed" voor bet welslagen der
Italiaansehe wapenen, enz. enz. Aan de Haagsche
Vredesconferentie, pap het Hof van Arbitrage schijnt
•niemand gedacht te hebben, alle besluiten, plannen,
afspraken, voorstellen enz., daar gemaakt en gedaan,
schijnen niet meer dan zoovele wassen neuzen te
zijn. Het met recht verontwaardigde Turkije riep al
zijn weerbare mannen op, om het gemeenschappelijk
vaderland met hand en tand te verdedigen, en niet
'n Muzelinansehen „heiligen oorlog", maar 'n ..heilige
verdediging van goed recht" te beginnen. Italië dron
ken van, geestdrift; de wijn der gouden bruiloft, eeni-
ge maanden geleden zoo luisterrijk gevierd, schijnt
geen, nawerking van vrede en rechtsgevoel te heb
ben, schijnt ook nog niet op te wezen. Enthousiaste
betoogingen hadden plaats in het geheele land, toen
de troepen werden saamgeroepen, en evenals in
1870 te Parijs het Berlin!" weerklonk, zoo klonk
nu op het Colonna-plein te Rome het „a Tripolis!,
a Tripolis!" En naar Tripolis gingen zij, de half
waanzinnigen, de geheel dronkenen, voortgestuwd en
gedreven door verdraaiers en verkrachters van recht
en billijkheid. Hoe zal de afloop zijn? Volgens man
hen, die het weten kunnen, is het 'n dwaasheid, om
de kracht der Turksclie troepen in Tripolis te on
derschatten, en Italië, het bijbelkundig Italië, mag
zich de waarschuwing herinneren, die koning Achab
zond aan Beiihadad, den Koning van, Syrië, toen deze
zijn eischen stelde tot ver over de grenzen der oor
haarheid, „dat hij, die het harnas aangespt, zich niet
beroeme alsof hij het reeds van zich legde." Het
oude veiihaal deelt verder mede. dat, bij het einde
van den slag, „Benhadad vluchtte van kamer tot
kamer".
Wat zal in dezen de houding der Europeesehe mo
gendheden zijn? Er is uit de kranten niet wijs te
worden; in de eene kolom van de „Kölnische Zei-
tung" staat, dat Engeland evenals Frankrijk het
Turksche Tripolis zoogoed als aan Italië heeft aan
geboden, en in, de andere kolom van, hetzelfde num
mer, dat, Engeland in genen deele het optreden
van Italië goedkeurt. Het poemt dit optreden, „wille
keurig", „schaamteloos" en „in strijd met het volken
recht". Bovendien heeft Engeland vele millïoenen
Mchammedaansche onderdanen.. De Engelsche pers
spreekt deu wensch uit, dat, waar het reeds gebeurde
niet meer ongedaan gemaakt kan worden, Engeland
aiihans zooveel mogelijk doen moet, om de noodlot-
boos is, staat daar machteloos tegenover.
-Machteloos?
Zeg ja, als ge dit woord maar niet verstaat
in den zin van „krachteloos". Want draagkracht is
(kracht, en dulding is kracht, en zelfbeheersching is
kracht, en het kwade niet te willen doen is kracht,
en 'n boos mensch vergiffenis te schenken is kracht,
en iemand, die u aanklaagde van kwaad, door hém
"bedreven, goedheid te blijven bewijzen, is kracht.
Vreemd, hè? Bijna niet te gelooven of te begrij
pen! Maar zoo gaat 't nu toe in de regionen, waar
de „Bergrede" gehoord en ter harte genomen werd,
(welke Rede ook door de meeste menschen niet ver
staan, of begrepen kan worden.
Dunkt u ook niet, dat Aequanimitas het beste is?
H. de H.
Sland zwart, 4 schijven op: 2, 7, 9, 12 en een dam
op 15.
Stand wit, 7 schijven op: 18, 19, 27, 28, 29, 33
PROBLEEM No. 60
van J. NOOME Mzn., Purmerend.
Wit,
CXCIII. KLAVERS EX LUCERNE.
De klaverachtige gewassen worden voornamelijk ver
bouwd voor veevoeder. Evenwel wordt tegenwoordig in
sommige streken ook heel wat klaver geteeld, welke
na flinke ontwikkeling voor groen bemesting wordt on-
dergeploegd.
De groote waarde der klavers voor veevoeding' en
bemesting is gelegen in het hocge eiwitgehalte dezer
planten. Klaverhooi beval gemiddeld lD/s pet. eiwit
•en lucerne-hooi zelfs 16 pet. eiwit. Dat is een groot
onderscheid met v\it stroo, want haverstroo bevat maar
31/2 pet. eiwit, dat bovendien nog moeilijk verteerbaar
is.
De klavers producceren het waardevolle eiwit zon
der daarvoor dure stikslofhoudendc meststoffen noo-
dig te hebben. Zij bouwen het eiwit op uit suiker,
welke in de bladeren gevormd wordt en stikstof uit de
lucht, welke iri de hollen van den bodem rondom de
wortels aanwezig is. Zij worden daarbij geholpen door
de worlelknolletjes-bactcriën. De klavers zijn do ware
stikstofverzamelaars.
Men kan de klavers goedkoop bemesten. Zij be
hoeven op kleiachtige gronden alleen phosphorzuur-
mest, dus supeiphosphaat of thomasslakkenmeel. Op
lichtere gronden moet hier in den regel kaïniet bijge
voegd worden. Chili of zwavelzure ammoniak moet
men ze nooit geven en evenmin ier of stalmest. Deze
dure meslstoffen zijn noodig voor de andere gewassen:
bieten, tarwe, kanvij en grasland.
De klavers hebben niet alleen het vermogen stik
stof te verzamelen, maar zij wortelen diep en maken
voedingsstoffen los, welke andere gewassen met hare
wortels niet oplosbaar kunnen maken. Door de diepe
beworteling bieden de klavers goed weerstand tegen
de droogle. Door hare sterke bladontwikkeling en de
groote massa stoppel; en wortelresten brengen zij den
grond in een uitslekenden toestand. De klavers zijn
werkelijk grondverbetcrende gewassen en hebben daar
om een hooge beteekenis voor een goed geleidén wis
selbouw. Bepaald tot verbetering der slechte structuur
ovan jlen grond teelt men in Groningen op de zware
tige gevolgen van dezen oorlog te verminderen en, klei van'het Oldamht veel witte klaver en in de Veen-
ts beperken; wat zeggen wil: er tegen te waken, koloniën roode klaver.
dat de strijd naar Europa worde overgebracht. In de rij der klavcrachtige gewassen staat de Roode
Ditzelfde schijnt ook, in weerwil van alle ophit- klaver bovenaan. De beste soort voor het bouwland is
sen.de praatjes, in, de bedoeling van Oostenrijk en de Rozendaalsche roode klaver, waarvan het zaad ge-
Duitschland te liggen, terwijl Rusland, hoe oolc ten i kweekt wordt te Ellen, Leur, Rucphen, Spreudel1,
allen tijde gebeten op Turkije, er op dit oogenblik j Wouw enz. in de buurt van Breda en Rozendaal'.
geen belang bij kan hebben, zoo de brand paar Eu- I Een dertigtal jaren geleden was gebrek aan zaai-
ropa in casu naar 't Balkan-gebied oversloeg. zaad oorzaak, dat men klaverzaad uit Noord-Amcrika
Maar de oorlog is gaaude en de afschuwelijkheden, gmg betrekken. De Amcrikaansche roode klaver heeft
die eiken oorlog vergezellen, zullen ook hier wel niet korte, houtachtige stengels en kleine bladeren. De plant
uitblijven, te minder nog wijl twee warmbloedige en E viltig' behaard en daardoor minder smakelijk. De
gemakkelijk op te zweepen naties, hier tegenover groei is veel trager dan die der Rozendaalsche klaver,
elkander in 't strijdperk staan. Alles is nog moge- de wintervastheïd echter iets beter. Het beste Ameri-
jijk, „en daar Oostenrijk Bosnië genomen heeft, Italië kaansch klaverzaad komt uit de Noordelijke Staten en
zijn best doet Tripolis in te pikken .zooals Turkije uit Canada.
het om Thessalië te doen schijnt, daar kan Grieken- i Bij de teelt van roode klaver is één gebruiksjaar
land allicht Kreta gaan begeeren". En, zoo gaat dit reger, wat beleekent, dat men "het klaverzaad 's voor
spelletje maar voort; de een al meer rechten jaars onder een of andere dekvrueht zaait, de stojipel-
latende gelden dan de ander, totdat wetotdat klaver laat afgrazen of maait en het Lweede of eigenlijke
het mogelijk zou zijn, dat we onverwachts midden gebruiksjaar de klaver eens of meermalen maait voor
in 'n Eunopeesdh conflict zitten. i groenvoedor of het winnen van klaverhooi. De laatste
Maar daartegen wordt door de Europeesehe Mo- snede wordt gewoonlijk afgeweid of tot verbetering van
gendheden zooveel mogelijk gewaakt; zij zullen den grond voor groenbemesting in zijn geheel onder
en dit is aan de Turksche Regeering medegedeeld geploegd.
geen aanval dulden op Turksch gebied in Europa. Voor zaadwinning gebruikt men steeds de tweede
Wat deze oorlog te beteekenen heeft op economisch snede. Deze bloeit rijker, terwijl cr in dien tijd reeds
gebied, laat zich hier niet zeggen. De behandeling veel bijen zijn om de noodzakelijke besluiving der
der schade aan alle kanten zou 'n boekdeel vullen, j klaverbloemen tot stand te brengen,
in- en uitvoer van producten ten bedrage van, dui- j Op vele kleigronden van Zeeland, Friesland en Gro-
zenden millioepen worden gereduceerd tot nul, terwijl uingen, alsmede op de dalgronden der Veenkoloniën
geheel Europa belang heeft bij de Turkschstaats- i zaait men in de laatste jaren veel roode klaver uilslui-
pa,pieren. j tend voor groene bemesting. De stoppelklaver wordt
Er is van dezen oorlog evenmin, iets goeds te zeg- daar 'reeds,' in den;herfst Van het eerste jaar ondorgeploegd.
gen als van eenigen anderen oorlog, 't Is willekeur, Hoewel deze éenzomen'ge klaverzode nog betrekkelijk
politiek geknoei, werk van geraffineerde schurken en E, geeft ze toch al1 een goede bemesting,
dieven, die 'n hoop voor het meerendeel onmondige Sterke hitte en aanhoudende droogte doen klaver
jongens tegen elkaar opjagen ,om elkaar te vermin- altijd veel kwaad, vooral pas na hel maaien,
ken of af te maken. De wijsheid der rede en van Strenge, sneeuwlooze winters en droge koude voor-
het gezond verstand is er totaal vreemd aan, de jaren zijn ook zeer nadoelig voor de klavervelden. Vooral
rechtvaardigheid van den overwinnaar komt er niet °P de veenachtige gronden heeft men dikwijls last van
door aan het licht. Integendeel, sedert we zagen wat opvriezen en uitwinleren der klaver,
er op Golgotha gebeurde, schijnt het onrecht meer 1 Waar tarwe goed gedijt, wil' ook klaver uitstekend
kansen van overwinning te hebben dan het recht, wassen. Op lichte zandgronden is ze niet thuis, omdat
Dit heeft ook Dreyfus vijf jaren lang ondervonden; ze er spoedig verdroogtook op veengronden mislukt
dit opdervipden allen, die in handen vallen van ge- ze yaak.
raffineerde schurken, die d,e Waarheid naar hun wel- Volgens het Land bouw verslag over 1910 was er in
behagen durven kneecLep als was, en, 't zij om voor- geheel Nederland 45494 H.A. roode klaver en 4180
deel of uit vrees voor openbaring hunner schande- H.A. lucerne, waarvan 1556. H.A. roode klaver en 264
lijkheden, anderen, betichten van wat zij zelf mis- H.A. lucerne in Noord-Holland. De klaverteelt is dus
dreven, en wat door die anderen geweten, en belangrijk.
verzwegen werd. j Komt men te spoedig met klaver op hetzelfde land
Dit is het loon voor elke deugdelijke handeling, terug, dan wordt ze ziek, m.a.w. de „klavermoeheid"
are belooning was voor openbaart zich. Deze wordt veroorzaakt 'door een schim-
Do Baslerdklavcr of ZweoJschc klaver slaat in g-mu-
wijze tussehen de roolc en witte in. Ze is zeer wm-
tervast en heeft bijzonder weinig lust van klavermoe
heid. Ze houdt in zaadraenj. e s jaar en langer statui
en is dus aan te bevelen bij de verandering van bouw
land in blijvend grasland. Daarbij moet men ook nooit
Rozendaalsche roode klaver litzaaicn maar de En-
grischc wilde roode klaver, ook wel „Cowgms" gril celen.
Ook deze houdt jaren lang sland.
De Lucerne is eene klaversoort. welke op goed
bouwland veel oplevert en jaren achtereen kon blijven
staan. Om er geregeld veel van te halen, mag een
goede kunslmesibcmcsling niet achterwege blijven. Lu
cerne begint al vroeg flink te groeien, waardoor men
ze gemiddeld twee weken vroeger kan maaien dan
roode klaver. Ook voor hooiwinning is ze geschikt,
waarbij de ruiters weer prachtig dienst kunnen doen.
Men kan de lucerne meestal driemaal maaien voor
groenvoeder of voor hooiwinning.
Het beste lucernezaad komt uit Provence of Noord-
Italië. Het Amerikaansche cn Hongaarschc Ls in den
regel slecht.
Luceme-akkcrs moet men zooveel mogelijk vrij van
onkruid hóuden, waarvoor eggen jn het voorjaar cn
telkens na hel maaien uitstekend is.
Men zaait lucerne meestal onder een graangewas en
wel bij voorkeur onder gerst of haver. Het zaad is
grooter van korrel dan dat der roode klaver, waarom
men er ook meer K.G. van per H.A. uitzaait, 11.1. 2025
K.G, Niet zelden zaait men met het iucenie-zaad per
bunder 34 K.G. roode klaver mede uit om het tweede
jaar een voller gewas te hebben, omdat lucerne pas het
tierde jaar krachtig gaat wassen. Als de klaver te we
lig groeit, d's deze handelwijze voor de lucerne op
den duur nadeelig, waarom men het ook niet alge
meen .doet. De meeste lucerne teelt men in Zeeland
en Holland, terwijl ze in Friesland en Groningen vrij
wel onbekend is. De ondergrond zal daar piet voor dit
gewas geschikt zijn.
Over andere klaversoorten, zooals reuzenklaver, zand-
lucerne enz., welke minder smakelijk voedsel leveren.-
willen we hier geen bijzonderheden melden, omdat hare
teelt af te raden is, overal waar bovengenoemde kla
vers en de lucerne goed wassen. Wel zullen we in een
volgend opstel een en ander melden over scrradella'.
lupinen, zand- en gewone wikken, alsmede over spur
rie en knollen. Dit zijn belangrijke groen voedergewas
sen voor hoogere zandgronden, waar de weiden zoo
schaarseh en bovendien zoo schraal zijn, als het niet
aanhoudend nat weer is.
D. E. LANDMAN.
Van dit en van dat.
NUT.
Nijt, dat is een serpente, dat al venijnt, dattet
fciejt, Nijt is des duvels dochter ende des doots
moeder; want overmits nijt des duvels es, so quam
die doot eerst in der werelt. Nijt is een sonde, die
den bosen mensche alre ghelijcste maket den duvel,
horen (hunnen) vader; want die duvel haet alre
luden welvaert, ende minnet alre luden qualicvaren;
also doet oec die nijdighe mensche; is oec des du
vels ule of vledermuus; want hi en mach niet bet(l)
sien die claerheit der duechden in enen anderen,
dan die ule of vledermuus die claerheit der sonpen.
Die natoer der nijdighen is, dat si alle der men
schen duechden gaerpe lesschen ende te niet maken
souden, sijn se cleyn, mïddewaert of groot; daerom
is hi van der naturen, dat die basiliscus is (2);
daer en mach geen groen bliven, daer hi bi is, noch
gheen gras, noch cruut, noch bome.
Maerlant
(1) bet: beter, meer. (2) De basiliscus wordt som-
Ui ds zooals in Jezaia XI vers 8 voorgesteld
als de slang, maar is eigenlijk 'n fabelachtige ko
ningsdraak. dien het bijgeloof de kracht toekende
met den blik zijner oogen.te kunnen, dooden. Al wat
in zijn nabijheid is verdort en sterft, 't Was wel juist
door Jacop van Maerlant gezien, 'n nijdig mensch
metj zulk een gedrocht te vergelijken.
VAX EEX DIEP.
Het was een dief die stal al dat hi crighen conde.
Mer ymmer so diende hi maria die maghet ende
moeder gods in duechden die haer ontfankelie (1)
Waren Ende hi stal also langhe dat hi ten lesten
mitter dieftep ghevanghen wort Ende hi wort corts
daer na ghehanghen Ende om dat hi maria die moe
der gods ghedient hadde So diende si hem weder
want doe hi ghehanghen was. doe stout si onder
hem. ende hielt hem op bi sinep voeten drie daghen
lanc so dat hem niet en deerde Die luden werden
dat gihewaer dat hi noch levede Ende quamep tot
hem ende vraechden hem hoe dattet bi quame dat
hi noch levede Doe seide hi „maria die maghet ende
moeder gods staet onder mi ende hout mi cp bider.
voeiten Doe dat voerden rechter quam. doe dede
hi den dief ofdoen vander galghen Ende die dief
ghinc altehants (2) in een doester ende diende gode
Ende sijn lieve troesterinne maria die maghet ende
moeder gods al sijn leven lanc.
(1) aangenaam. (2) terstond.
Nieuwe abonnementen
bestelle men aan heeren Brieven
gaarders of aan ons Bureau.
Stand zwart, 8 schijven op: 11 'tot 14, 17, 19. 23
en 37. 1
Stand wit 10 schijven op: 22, 25, 28, 32, 33, 35.
41, 44, 45 en 47.
Oplossingen van bovenstaande problemen in te zen
den uiterlijk MAANDAG 16 OCTOBER aanstaande.
CCCXVIII.
OORLOG EN STORM.
Hij die bet harnas aangespt, beroeme; zich niet,
alsof hy het reeds van zich legde."
I Koningen XX 11.
„Steenen wallen
Schudden, schokken;
Torens, kerken
Wagg'len, vallen,
Kleep'lend met de koopren klokken
Als vap schrik!"
Eep Storm op 't Land.
"Nog wappert het fokzeil: 't vliegt weg in den wind,
Als speelgoed gerukt uit de hand van een kind.
Aan flarden de touwen!
Aap stukken het roer!
Gewoel en rumoer,
Gejammer van vrouwen!"
Een Storm op Zee.
Dit: „De Planeten". J. J. L. ten Kat».
en als er nog niet 'n andere belooning was voor openbi
'elke daad van waarheid en recht, voor elke daad melplant, de zwam der klaverkanker of door een klein
van booswichtigheid, dap mochten, we Christus be- wormpje, het slengelaallje geheeten, wat o.a. ook de,
klagen en Judas gelukkig achten. oorzaak Ls der meest gevreesde uienziekle, de „mop" i
Maar de latepte wijsheid en de zuiver mensche- de „bolbroek
lijke rede brengen het zoover piet. Waarheid en De ondervinding heeft geleerd, dat bij goede bemesting j
Recht blijven Waarheid en Recht, al zou de wereld mel kunstmest, slakkenmeel of super en zoo 1100- i
worden omgekeerd. djg bovendien kaïniet, met soms alk derde stof j *2265 IK.»
j daarbij nog kalk of mergel, deze ziekten minder
En gelijk met den oorlog, bralc verleden week de vree zen zijn.
storm los, die aan den dag deed denken, waarop de In I,ct algemeen is klaver zeer dankbaar voor kunsi-
„Berlin" verging. Nu scheen de „Solo", 'n vrachtboot mest. Men zaait de klavers in den regel onder een
van de Rotterdamsche Lloyd, aan de beurt, en het graangewas, dat als dekvrueht dient. Winterrogge, gerst
was 'n ontspanning in de spoedig verschijnende cou- eil tarwe zijn er heel goed voor. Ook haver kiest mc-n
ranten te lezen, dat de bemanning gered was. Maar dikwijls voor dit doel. Men zaait het klaverzaad dan
voor 't overige maakten die couranten den indruk, direct na de haver doch vóór hel
eggen.
alsof de elementen van heel Holland 'n puinhoop j Menigmaal wacht men met het zaaien tot de haver
hadden willen makep. Geen stad of dorp werd ont- 'gewied zal worden om door die bewerking het kla-
zïen, geen bosch bleef verschoond; en 't zou alweer j verzaad meteen onder te werken. In velé streken zaait
overbodig wezep, hier al de nu reeds oude en ver- men 10 K.G. klaverzaad per H.A., in sommige, o.a.
ouderde berichten te gaan ophalen, die de bla'dép m Friesland gaat men zelfs tol 20 K.G. per bunder,
ons verleden, Zondagochtend gebracht hebben over l Hoewel het wat meer kost, heeft eenigszins dik zaaien
de vernielingen, die alom zijn aangericht. Evenals .Aan voedergewassen wel wat voor.
elke andere stad, schoon niet zoo schrikkelijk als ïn den eersten herfst wordt de jonge klaver liefst
den Haag ep Rotterdam, heeft ook Amsterdam dien 1 geweid, omdat ze daardoor dichter wordt dan door
Aejqupnimita, s.
Antonipus Pius.
nacht geleden. Schuttingen woeien om, hoornen wer
den neergeveld, hier meer, daar minder schade aan
richtend in hun val. Vooral moesten het ook de uit
hangborden ep de groote spiegelruiten ontgelden.
'Maar het tramverkeer heeft hier niet, zooals in de
beide bovengepoemde steden, waar alle verkeer zoo
goed als gestremd was, geleden. Er is in geen enkel
stadsdeel 'n oogenblilc vertraging ondervopden; en
pan het telefoonpet raaktep hoogstens 'n paar hon
derd aansluitingen onklaar. Maar alle treinen waren
in den nacht van Zaterdag op Zopdag te laat. Zoo
•kwam. Zopdagnpcht de trein, die te 12 uur 15 minu
ten hpd moetep aankomen, eerst te drie ure aan,
doordat de dijk te Woensdrecht was doorgebroken,
Waardoor 'n groot oponthoud was ontstaan.
Enzoovoort-
Ep verder?
Och, „Aequanimitas"! Wat zouden verstandige
menschen beter doen kunnen, dan te trachten hun
ziel in evenwicht te houjdep? De oorlog woedt, en
de storm woejdt en-dei boozep woeden, en al wat piet maakt den grond losser.
maaien. Men mag ze niet te kaal en ook niet te laat
in den herfst laten afgrazen en evenmin mag zwaar
vee op de jonge klavervelden weiden, want die v
trappen het land te veel, vooral na regen.
Als de klaver in den herfst nog wat kan uitscliielen,
heeft ze veel! minder last van uitvriezen in strenge
winters.
Voor liet winnen van goed klaverhooi is vroeg maaien
een yercLschle, alsmede het drogen er van op de alge
meen in gebruik komende klaverruitórs, welke ook voor
den erwtcnoogst zoo nuttig zijn, alsmede in matte jaren
voor het drogen van grasnooi.
De witte klaver is minder kieskeurig op den grond
dan de roode, ze is ook wintervaster en zelfs beter
bestand tegen verdrogen. Zij blijft kort en is dus be
ter op hare plaats op de weiden dan op velden, welke
gemaaid moeten worden.
Op de boerderijen, op de zware Dollardklei in
Groningen, waar men weinig of geen stalmest heeft,
bezaait men elk jaar een deel van het land met witte
klaver voor groenbemesting. Zij goeft veel stikstof en
I Reeds meermalen hebben wij er in deze kolom-
■men op gewezen, dat, wanneer de nieren tengevolge
vap zwakte of ziekte niet in staat zijn om het bloed
behoorlijk te filtreeren. de onzuiverheden die in het
bloed achterblijven en onder deze neemt het urine
zuur de eerste plaats in de oorzaak zijn van
verschillende ongesteldheden. Op welke wijze deze
zich voordoen hangt van het gestel van den pa
tiënt af.
Onder meer kunnen de onzuiverheden zich in den
vorm van uratep ip de holle gedeelten van het
lichaam kristalliseeren en zich nestelen in de spieren
en gewrichten, waar zij de oorzaak vormen van jicht
en rheumatiek. Uw spieren en gewrichten in de han
den, armen, beenen of heupen, worden als het ware
1 verstijfd. De huid wordt op die plaatsen gespannen
eu rood van kleur, de scherpe kanten der kristallen
veroorzaken hevige pijn en de gewrichten zwellen op.
I Het zal ons duidelijk zijn, dat wanneer aileen de
verschijnselen behandeld worden door pijnstillende
middelen, daarmede geep genezing verkregen wordt
doch alleen tijdelijke verlichting. Wanneer de ziekte
niet in haar oorsprong wordt aangetast, kan de afzet
ting der onzuivere stoffen steeds ongestoord voortgaat
en de rheumatiek of jicht zich tot een chronische
kwaal ontwikkelen.
Behandelt de nieren, de bron van uw ziekte, op
dat zij de schadelijke stoffen geregeld uit uw bloed
filtreeren en deze met de uripe uit het lichaam wor-
dep afgevoerd. Voor dit doel bestaan Foster's Rug-
pijn Nieren Pillen. Zij herstellen de nieren, zij ver-
j sterken hen en maken hen gezond, zoodat zij hun
hoogst gewichtig werk weer volkomen vervullen.
Wacht u voor namaak. De echte Foster's Rug
pijn Nieren Pillen, dragende de handteekening van
'James Foster op het etiket, zijn te Schagen ver-
krijgbaar bij den heer J. Rotgans. Toezending ge
schiedt franco pa ontvangst van postwissel h f 1.75
Voor éen, of f 10 voor zes doozen.