Graai nll Laofl- en Tsi
De zusters Liesegang.
Zaterdag 3 Februari 1912.
56e Jaargang. No. 5065.
TWEEDE BLAI).
SSufcenclmakingeni
Alpbabctischo lijst van do in deze Gemeente
gevestigde Eigenaars of .Beheerders van
Paarden.
Burgemeester eti Wethouders der Gemeente Sdia- J pelen en andere groenten kw
nieuw aangebroken om voor onzen tutu te gaan zor- kroppen. Hierop volgen de voorjaars-hakplanten en ver
gen. Wil men succes met de groenteteelt hebben, dan volgens dio van den voilen grond; telkens weer wal
moet de grond uitstékend bewerkt en terdege bemest nieuwe zaaien.
zijn. Wie niet genoeg stalmest of vruchtbaren mod- DENKT OM HET HERHAALD ZAAIEN I
der daan-oor heeft, kan kunstmest gebruiken. Omdat NV ie ecu tuin heeft, ergert zich ieder jaar aan de
men na vroege groenten en vroege aardappelen graag groole schade, welke de vogels aan het pas gezaaide
nog oen, late groentesoort teelt, b.v. spruiikool, gele doen. Vooral de mussdien en de koolduiven vernielen
savoyekool af andijvie, moet er zwaar bemest worden, veel. Het zijn de verklaarde vijanden van den tuin -
zeer zwaar zelfs. mail. Het spannen van fijne netten hoven het bezaaide
Als er niets anders op komt, kan men de volgende veld is afdoende, mits er nergens in de netton of
kunstmesthoeveelheid aanwenden per Are: S KG. aan de kanten gaten zijn, waar <le rakkers doorkruipen
patentkali, 12 KG. superphosphaat, 4 KG. zwavelzure kunnen.
ammoniak en 4 KG. chilisalpeter. Dit wordt per Kamen met fijn ijzergaas bespannen zijn ook af
snee 3 (2% Are): 20 KG. patentkali. 30 KG. su- doende, maar duur. Bijna afdoende is het spannen van
per, 10 KG. zwavelzure ammoniak en 10 KG. chili, een dicht net van fijne ZWART GAREN, a 8 c.M.
Bij elkaar kost dit per snees omstreeks ff.. Dit is boven het veld. Het ophangen van STUKJES GLIN-
een heele uitgaaf alleen voor mest, doch men kan er STEREND BLIK, 1 M. boven den grond, doet de vo-
na zoo'p rijke bemesting van, overtuigd zijn, dat men gels schrikken en kan heel goed samen gaan met het
zeer veel telen kan. De bouwers, die vroege aardap- spannen van zwart garen.
gen brengen ter algemeene kennis, dat dc ingevolgd j (bemesten ieder jaar even zwaar of nog sterker en
art. 17 van het Koninklijk besluit van 16 December 19U2 j dat doen zij, omdat de ondervinding hun geleerd
^Staatsblad JNo. 222), opgemaakte alphabetische lijst, heeft, dat zij bij rijkelijke bemesting het meest ver-
bevaltondo de namen der in deze g:-moenle méttérwoou dienen door de zeer hooge opbrengsten. Als men ge-
gevestigde eigenaar of beheerders van een of méér j steld is op lekkere aardappelen, kan men de chili
-- v- 11 weglaten, en in plaats daarvan per snees 5 KG. zwa
velzuren ammoniak meer geven, dus 15 KG. ervan.
Als 't noodig Is, kan men de nateelt altijd nog met
5 KG. chili per snees helpen.
Patëntlcali, super en zwavelzure ammoniak kan, men
vanaf lieden uitstrooien, en onderspitten of bij het fijn
maken, van den grond terdege Inharken.
De chil mag men pas strooien, bij het poten -ot
zaaien, of even daarna. Die mag wel ingeharkt wor
den, maar noodig is het niet, omdat chili gemakke
lijk genoeg oplost en naar beneden zakt. Chili alleen
deugt in tuinen niet, want dan rooft men de kali en
het fosforzuur. Men neme daarom steeds de volledige
bemesting. Dit kan men jaren achtereen volhouden,,
zonder dat de grond iets in vruchtbaarheid achter
uitgaan zal; zelfs is er veel kans, dat men geregeld
voor den handel, WEERT DE VOGELS
D. E. LANDMAN.
vordering aan te bieden paarden, gedurende Re
maand Februari, voor een ieder op de Secretarie dezer
Scmccnte ter in zag 3 is nedergelcgd.
Sciiageo, don 31 Januari 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Burgemeester,
J. P. W. VAN DOORN
De Secretaris.
ROGGEVEEN-
o
KERMIS.
Burgemeester eti Wethouders van Schageu brengen
ter konnis van belanghebbenden dat de kermis aldaar
in liet jaar 1912 zal worden gehouden van 16 TOT EN
MET 23 JUNI a.s.
Sdhageti, 31 Januari 1912,
398ste Staatsloterij.
3de KLASSE, 12<le TREKKING.
HOOGE PRIJZEN.
f 1500 11763.
f 1000: 3386. 5648, 19394.
f 400: 1556, 9068, 15334, 20414.
f 200: 11348.
f 100: 364, 777, 3135, 3651, 6482, 7229, 10015,
11031, 12812, 13789, 14067, 15468, 15904.
Prijzen van f 70.
Burgemeester en Wethouders voornoemd, betere gewassen kan oogsten.
De Burgemeester,
J. P. W. VAN DOORN.
Secretaris.
ROGGEVEEN.
GRATIS GENEESKUNDIGE HULP.
Burgemeester en Wethouders van Schagen brengen
Ier kennis van belanghebbenden, dat met ingang van
Dat een halve bemesting van stalmest of modder
I aangevuld met een, halve bemesting met kunstmest,
ook uitstekend is, willen we nog even memoreeren.
Dit is vooral goed op zandgrond en humus-armen
kleigrond. De landbouwers bemesten, in vele streken
bij voorkeur „half om half".
Omstreeks half Maart is het de beste tijd om
vroege aardappelen te poten. Recht vroeg kan men
plant met een korten, ate-
cM. lang. Wie de plan-
•tt Jiuiius van peiaaqjiicumiii'uuir,
1 Februari 1912' alleen des voormiddags van 9 tot 10 daarvan rooien, als men
uur bewijzen zullen worden afgegeven voor gratis ge- I vi£én spruit eraan, 2
neeskund'ge hulp aan de personen voorkomende op ters AOg niet in, platte bakjes te spruiten gezet heeft,
de door Burgemeester en Wethouders vastgestelde lijst, moet ze nu een warm plaatsje geven. Als men zé
ai voorls dat door den heer Gemeente-Geneesheér tén dekt met een paar kranten, blijft de lucht vochtiger
kosto der gemeente zullen worden behandeld alleen f ~Wjt
personen in het bezit van een bewijs als bovenbedoeld.
Sotingen, 31 Januari 1912. j
Burgemeester en Wethouders voornoemd. blijven dan kort en worden stevig.
I Wat o11avvrrw\c-srf- vaal a-avand an
lill IIUCI OVlllWIllC-Utaivwu\A,i -
zullen wumten betandeld alleen spruiten, de poters het mooist
- - i A.1 s de spruiten 3 cM. lang zijn, zet men de bak
ken mest poters zooveel mogelijk in het licht; zij
in dan kort en worden stevig.
Het allervroegst, veel gevend en werkelijk lekker
eu melig is het nieuwe soort vroege aardappelen, dat
den naam van ANDIJKER VROEGE MUIZEN draagt.
Zij overtreffen de gewone Andijker of Deensche mui
zen in vroegrijpheid en kwaliteit. De Andijker vroege
ls een Engelsche aardappel, eenige jaren, geleden in
de Streek Ingevoerd.
Ook zeer vroeg en veel gevend, maar niet zoo fijn,
zijn de SCHOTSCHE MUIZEN, in Friesland bekend
als „Eersteling".
Thans is hot haast onmogelijk goede poters van
Andijker vroegen le bekomen. Wie er in Juli a.s.
moeite voor doen' wil, heeft meer kans van slagen.
Zij worden in Anna Paulowna reeds verbouwd.
Wie van winteraardappelen eens een nieuw soort
wil beproeven, raden we aan B r a v o's of Indus
trie, alsmede de Eigenheimers.
Zoodra het open, weer ls, kan men spinazie
zaaien. "Wie ze vooraf in vochtig zand laat spruiten,
het eerst. Dik zaaien is noodig, b.v.
ons zaad per vierkanten meter; later is een ons
per M.® voldoende.
Ook kan men omstieoks half Februari voor de eersle
maal vroege peulen en vrjoege doperwten
leggen. Ook deze kan men vooraf 21 uren wfeekei en
laten spruiten vóór liet zaaien. Men legt de erwten
3 a 1 c.M. van elkaar, telkens twee rijen, 20 c.M.
vaneen. Tusschen deze dubbele rijen laat men een ruim
pad. waarin men spinazie, radijs, wortelen of kropsla
kan telen en later spruitkoo!, gele kool of andijvie kan
planten. Na 11 dagan of 3 weken zaait men weer
peulen en doperwten cn guit zoo door tot Mei.
Voor de eerste zaaiJngen kiest men de vroegste soorten
eti voor da latere zulke, die laat dragan. Elke prijs
courant biedt daarin voldtvnde keus.
.Tuist, dat opeenvolgend zaaien stelt u in dc gelegen
heid langui tijd de heerlijkste groenten te kunnen oog-j
sten. Zaait spinazie 4 of 5 maal, radijs 3 of viermaal.-
worlclen dito, kropsla eveneens. Hetzelfde kan gezegd
worden van groote boonen en later vanaf half Mei van
de slaboonen.
Als g3 het herhaald zaaien nog niet gewoon 'zijt,
bcg'nt er dan dit voorjaar mede. .Tk durf het u met
volle overtuiging aanl>evelen op grond van eigen
ervaring en do ondervinding van anderen.
VERGEET OP HF,T OPEN VELD DL RILT-
SCHUITINGEN NUT. ALS GE VROEGE GROEN
TEN WILT OOGSTEN!
Wie vroeg bloemkool pp tafel wil zien, moet om
De Burgemeester,
J. P W. VAN DOORN.
De Secretaris,
ROGGEVEEN.
VERKIEZING VOOR DEN GEMEENTERAAD.
Do Burgemeester dor Gemeente Schagen brengt Juér-
modo ter openbare kennis, dat op. Vrijdag, den len
Maart aanslaande ,zal plaats hebben de verkiezing vón
één lid van den Gemeenteraad, tengevolge van het
nemen van ontslag door den heer P. Raat Dz.
Bat op dien dag, van des voormiddags negen tot
des namiddags vier uren, ter Secretarie der Gemeente
hij den Burgemeester kunnen worden ingeleverdOP
GAVEN VAN CANDIDATEN, als bedoeld in artikel
51 der Kieswet en artikel 10 der Gemeentewet.
Deze opgaven moeten inhouden den naam, de voor-
tellers en de woonplaats van den candidaat en onder
teekend zijn door ten minste elf kiezers, bevoegd tot ?aaj®1
deelneming aan deze verkiezing en behoorende tot het i ft
district, waarvoor de candidaatstelling geschiedt.
De inlevering dezer opgaven moet geschieden per-
soonlijk door één of meer der personen, die de opgave
hoblaen onderleekend. De candidaat kan daarbij .tegen
woordig zijn. Van de inlevering wordt een bewijs van
«ntvangst afgegeven.
Formulieren, voor de opgaven bovenvermeld, zijn
lea' Secretarie dezer Gemeente kosteloos verkrijgbaar
van den 2cn Februari 1912 tot en met den dag der ver
kiezing.
De Burgemeester brengt hierbij in herinnering artikel
151 der Kieswet, luidende als voJgt
Hij, die eene opgave, als bedoeld in arlikel 51 in-
teveri. wetende dat zij is voorzien van handteekeningöiij
vnn personen. <lie niet "bevoegd Zijn tot deelneming
aan de verkiezing, waarvoor <lc inlevering geschiedt,
lerwijl zonder die hand toeken in gen geen voldoend aan
tal voor eene wettige opgave zou overblijven, wordt
gestraft met gevangenisstraf van ten hoogte drie maan
den of eone geldlvoste van ten hoogste honderd twintig
gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die wetende dat
hij niet bevoegd is tot deelneming aan de verkiezing,
eene voor die verkiezing ter inlevering bestemde op
gave. bedoeld bij artikel 51, heeft onderleekend.
Sehogm, den. 1 Februari 1912.
De Burgemeester voornoemd,
J. P. W. VAN DOORN.
316
2359
4939
7044
104GG
12903
14874
17521
399
383
5045
101
479
935
921
619
429
392
148
105
622
948
958
749
479
480
219
328
627
958
15076
780
502
638
230
404
827
961
237
866
503
674
255
450
881-
13096
244
18099
539
715
294
460
890
118
398
121
920
748
334
469
983
129
412
179
984
770
335
621
11129
331
512
244
1039
981
412
682
219
420
521
308
49
3051
452
816
272
483
627
520
145
174
462
962
303
573
730
694
164
196
484
8052
308
623
790
19088
228
243
495
64
392
734
892
153
277
342
499
187
624
745
16016
296
278
379
516
659
633
803
63
398
327
389
626
722
698
935
22
467
520
629
853
743
782
982
142
511
550
760
889
747
791
14135
429
669
563
828
6087
754
830
145
456
776
574
872
129
866
836
148
526
945
786
884
212
9185
850
150
531
970
870
4026
217
279
910
208
703
20092
881
87
257
602
967
337
757
157
929
105
432
697
12086
408
820
224
982
254
463
847
87
485
955
346
2059
378
717
936
108
513
17181
375
64
440
718
10032
228
631
194
485
78
473
771
95
251
689
330
584
107
522
899
146
539
718
353
616
117
531
909
189
792
772
443
775
218
681
915
256
820
830
455
945
338
Er is echter cru kentering. Duizenden oud - <Ii<* rai-
dcrwijs van een bepaalden g Lvii astig-n g s! door
trokken. voor hun kinderen wensohen, lu-bb-n, /ij het
ook onder leiding en drang va» gx'-cclijkeri. scholen
van hun richting gesticht. D it wil d is zegg'»: ze heb
ben daadwerkelijk in de richting der scho ingegrepen.
Honderden anderen hebben, even ons ui' opvoed
kundige, hoewel dan niet speciaal goF dienstig.* over
wegingen, onderwijsinstituten o;g richt, die, m. ie orrd-r
hun bestuur, met heersdiend mlsst inden zooveel mo
gelijk hebben gebroken, on» tegen conventie teidhi©
in. bijna uitsluitend rekening te houden met de be
hoeften en helangm 'ter je"!?'- Zelfs heeft men zicli
niet bepaald lot het hgrr onderwijs, maar kunm**
bijzondere gvmnnsia, H.B.S.n. en oen Nederlandsch
Lyoeum geluigni van voortgiand ingrijpen der witters
op geest <n richting ook der mhldelbare en hoogam
scholen. En wat is eindelijk de Vrije Universiteit in
prindp? anders dan 'n greep der Oude:>- in ite richting
der hoogde school
In liet gezicht van deze grttiiq-vi van te-lijk zor-
g n. lijkt mij <1.« vraag inur Ir l Hce'it •- Owlurs
reeds jang benut woont <loor de feiten. En hoe 5! to
j hardnekkige schooigebreken ook in zeer -n den
Plidit helmen wakker geroepen, bewijzen wel hun offcr-
vaardigheid in geld cn tijd. Samenwerkend met haar
verbetering hunkerende onderwijzers, al of niet gestctind
door staatsgeld, lxyperkten zij zich niet tot klagen, zelfs
niet tot pleiten, maar gingen op weg, in nieuwe rich
ting.
De Ouders van nu, die de ervrtring-n van eigen
schoolleven zien dreigen voor hun kinderen, zoude»
zij niet hel Recht hebben dien kinderen menig kwaad
1c besparen, menig goed te bezorgen, cn dit beide vaak
roods door een simpele onthouding De school is er voor
de kinderen, voor hun kinderen. Eerste, ofschoon niet
Het kind en de school.
ii.
Een recht of een plichtr
Hebben de Ouders het Recht, om in de richting
dfer school in te grijpen r vroeg men mij, hetgeen
natuurlijk niet zeggen wilhebben zij het recht in
te grijpen in de dagelijkschc leiding der school.
Ik zou zeggen: ze hebben er den Plicht toe.
Wie zijn er eer geroepen voor de belangen der kin
deren op te komen, dan de Ouders En een groot deel
der kinderbelangcn ligt op het gebied der school.
Dóór kan de physieke ontwikkeling gebaat of ge
schaad worden. Dóór de geestelijke groei bevorderd
of belemmerd. Dóór de gemoedsstemming gewekt of
Van het Haagsche Binnenhof.
Eerste Kamer.
Den Haag-, 1 Februari.
Nieyws heeft deze tweede dag van de behandeling
der Militlewet niet gebracht. Gelijk door gen. Staal
werd geconstateerd, was het debat volmaakt uitge
put. Met den, besten wil ter wereld was geen, nieuw
argument; aan te voeren, 'tzij voor, 'tzij tegen het
ontwerp. Daarvoor hadden de heeren aan de overzijdq
van het Binnenhof al gezorgd en bovendien heeft de
perspolemiek over deze kwestie ook al langzaam aan
een paar weken geduurd!
In den ochtend waren de ministers aan het woord.
Eerst die van Oorlog met de technische argumenten
er daarna die van Binnenlan.dsche Zaken, die zich
meer speciaal toelegde op het „aftuigen" van den
beer Thooft, den afgevaardigde van Gelderland, d'o
als lid van den Raad van Defensie ietwat achter do
schermen heeft gekeken en die thans zich de vraag
stelt, waartoe deze Raad eigenlijk dient en aan wtem
hij heeft te adviseeren. De jolige premier vergele k
eerst zijn martialen collega met Fabius Cungtator cn
later den heer Thooft met den Draak van Ler ia.
wlen telkens twee hoofden aangroeiden, als hem éeu
kop werd afgeslagen. Aldus, zei de Premier, verdub-
,'b-ien zich de bezwaren van den Gelderscheu af
vaardigde, telkens wanneer men hem éen argument
uit handen slaat, waarop de heer Thooft bloosde en
van neen knikte. Hij was wel voor overreding vat
baar en boorde graag argumenten, maar hij kreeg
ze niet.
gedrukt. Dóór de belangstelling en met haar 'de weet- tredend als verantwoordelijk man. het leger in
gevoed of gesmoord. Dóór de wil versterkt e6n staat vond, dat hij liever dan alles te verliez+o,
Wat! de meest aangevochten feiten betreft, dit Dat
de minister van Oorlog met klem van redenen aan
toonde, dat hij op geen enkel hoofdpunt was uit
den weg gegaan voor de bestrijding der Tweede Ka
mer, dat hij alleen op sommige punten van formn-t
belang had toegegeven, waar hij intrensiek zijn 7.:"n
kreeg de modus quo had laten gaan, omdat hij, op
tredend als verantwoordelijk man. het leger in zv.k
gierigheid, ge
of verlamd.
En zouden de Ouders lijdelijk moeten aanzien, dat
hun kinderen in alle opzichten, of in vele, of ook
maar in eiarenkel, de dupe werden van een yerkeérdé
onderwijsriditing cn -inrichting?
Daar komt nog iets bij. De meeste ouders komen
in nauwer aanra^g met het ^n, afgevaardigde, zijn rijke verbeeldingskracht; speelt
zijt! «sdten cihem Parten/' zei de Premier. „En als in late. jar.-n
politici. Deze bc oepq 8 8 buiten de bedriivtec iemand de Handelingen opslaat en daar geboekstaafd
kuiKh^n staanjaak aj tejcr binten de benige dat de mJulster yan 0orlo& s]ap eft zoo
m,valschaj,p.J. Zo V. niseeren oniad zwak geweest is, zal hij, die mijn ambtgenoot. Coiiju
sterke neigingento V- niet kent, allicht op gezag van een zoo hoogstaand
een stuk thcore isohe Nolkomenh^d 'man als de heer Thooft is. aannemen, dat het zx>
soort kleurenblindheid is geweest. Ten onrechte. Want het gaat toch uiot
vi..g.n dvr practij.^. \\annx_c j aan, dat wij de Kabinetskwestie zouden stellen vo-'C
hel virÜ-mpelmesie oen zaak vaJ1 zo° hou-etkelljk geriiwo proportie
plo^b de p;:n, de yro ve SLiJnl deze: wanneer een ontwerp zal worden behandeld
nel kopjesdoekje ai de naa|^» a Iets waarin de minister niet geheel ongelijk had, ook
of verpolitiekte ouders eais j al is hem door verschillende partijgenootcn kwali;'c
wal dc school hun kinderen in genomen, dat hij toen niet een steviger houding t -
ook wat niet. hoeveel mmder schoolsch zou 4ie school genover de motte-Nolens had aangenomen,
er wellicht uitzien. Een der bezwaren van
voor een bijzaak, moest trachten de eene verbete
ring brengende hoofdzaak te redden, zij het dan ook
met een geringe opoffering zijnerzijds.
Een dergelijk antwoord had de heer Heemskerk
voor denzelfden bestrijder, naar aanleiding van diens
verwijt, dat de Regeerieg niet in Juni jl. de behan
deling der wet had doorgezet. ..De fantasie van den
CCX. WENKEN VOOR DE TEELT VAN VROEGE
«ROENTEN.
We schrijven weer Februari en dan is de tijd op-
Feuilleton.
84.
Vader Liesegang ging als altijd te voren n,aar de
iabriek, maar hij verdween steeds met ©en vloek
in het ketelhuis wanneer tante Lindemann opdook,
om haar handteekening hier of daar onder te zetten,
•f de boeken in te zien.
De statige dame verscheen met groote opzettelijk
heid en parmantigheid in de -fabriek en keek en
informeerde naar alles, terwijl haar zwager in de
nabijheid soms het personeel orders gaf, maar hij
verwaardigde haar met geen blik. Haar zenuwen
hadden het dan menigmaal zeer hard te verantwoor
den. Hij sprak nooit met haar, zelfs al liepen zij el
kaar in de deur tegen het lichaam; hij groette ter
nauwernood en wanneer zij een vraag tot hem richtte,
verwees hij haar op sarcastischen toon naar den boek
houder. Zij verkeerden slechts schriftelijk met elkaar
•n lieten dan zelfs den gewonen, beleefdheidsaanhef
weg. Hij dacht er geen moment aan, haar dankbaar
Ce zijn. Dat, wat zij gedaan had, scheen, hem de na
tuurlijkste zaak der wereld toe alleen vauwege
de familie. Wie had hem ten slotte eigenlijk zoover
gebracht? Wie had hem den strop om den hals ge
slagen en ten slotte toegetrokken? Zij zij, voor
den duivel. Verloor zij éen rooden cent? Niets!...
Geen penning! Zij had er nog een aardig voordeeltje
van. Maar zij had hem hier als heerscher verdron
gen, zij had dat verlangd en doorgezet; dat zij hier
door een mari, in wieu zij vertrouwen stelde, alles
en allés liet controleeren. Hij haatte die vrouw, zooals
hij de gemeenste boosheid en arglistigheid zou haten.
Thuis hield vader Liesegaug zich altoos op in zijn
privé-vertrelc, achter in de gang, rookte daar ontel
bare pijpen en zat maar te piekeren. Dat had hij
altijd al reeds gedaan. Maar nu geschiedde bet nog
meer dan anders en mot een zekere bitterheid.
Hij ging eigenlijk in 't geheel niet meer uit, en
het bleek alras dat bij proeven nam voor het gemajs-
Een der bezwaren van generaal Staal, dat nl. d*
Thans bemoeien <le ouders zich gewoonlijk alleen wjuterp]0eg weinig of geen gelegenheid zou hebben
1 if ^rvvmicrde hloemkoolnlanten koo- maar met dc school, als er sprake is van al of mei tot in de openlucht en tot bataillonsoefe-
strceks half faa t - Erfurter dwerg", bevordering, van slagen voor c°n examen, of aan ee njUgen> werd- door minister Colijn uit den weg s -
pen liefst - ineedïil-cr bloemkool uil; jonge oogcwenschte behandeling hunner kinderen, t Zyn kxvos ruim;d door zijn medodeeling en die was het oer-
Hnlf April 7Cl mc¥i I. T b Van Mci lot feiMn, die hen interesseeren, en dan alleen nog maar ste nieuwe dat heel het dei)at bracht dat een
plantjes van dit sogttJïlagan JKJI n[[ he, sch<x>ncven v>11, hun eigen kroost. De reorganisatie van dio w interltehting in bewerking is.
lu]ls7u twiS S S al oavm'nterende sla- richting der school laat hen koud, achten ze buiten CQ eer]ang. de Tweede Kamer zal bereiken. Wijders
te%noSLn todlSi begin Juni reeds mooie hun meel,, en hevocedheul.
keiijker en goedkooper kleuren van linnen en zijde
bij kon daar dagen achtereen, aan besteden.
Met Dela giBg vader Liesegang om net als vroe
ger, als was er niets gebeurd. Slechts de grapjes, die
hij anders zoo nu en dan met haarmaakte, bleven
nu geheel achterwege. Hij had het hoofd vol en ook
Dela stond het hoofd niet daarnaar.
Maar het kwam voor, dat zijn blikken van onder
de borstelige wenkbrauwen het meisje streelden en
dat hij dan brommend in de kamer rondliep. Mis
schien, dat hem zoo het een en ander in het wezen
van het meisje niet beviel. Zij zag er nie.t meer zoo
bloeiejnd en frisch uit als vroeger. Haar opborrelend
temperament, dat anderen, kon meesleepen en aan
vuren, heit was verdwenen. Zij was scherper en stil
ler dan ooit. Vader uitte dan wel de opmerking: „de
meid moet er meer uit, onder de menschen. Zorg daar
voor vrouw!" Dan zweeg moeder. „Ach wat. dwing
haai', sentimentaliteitenEn hij schudde hard en sterk
Let hoekige hoofd. Hij was daarmee met de zaak
klaar, rekte zich. uit, vouwde de handen op den rug
en keek scherp in het licht.
Do late herfst kwam met zijn koele, zonnige dagen,
met zijn bleeke nachten, waarin de sterren zoo hoog
stonden, dat men slechts kon vermoeden, dat zij er
waren.
Tante Lindemann ging nu nog eenmaal een paar
weken -naar Liebensteïn en nam Dela weer mee, om
it. mand bij zich te hebben. Want tante voelde zich
wat eenzaam, een beetje verwaarloosd en verdroeg
dat zeer moeilijk. Mieko was begrijpelijkerwijze met
zichzelf en haar jonge huishouden bezig. Dela liep
een ieder, dus ook haar, wat. koel en spottend ui:
den weg; moeder Liesegang leefde wat gedrukt en
stil... Eu dat zinde tante Lindemann niet. Men res
pecteerde haar, o zeker. Maar er was tusschen haai
en de anderen een zekere schuwheid gekomen,
bijna eeulge vervreemding. Vooral dat laatste hinder
de de oude dame.
En dan volgde een eenigszins droeve tijd, met veel
regen en ten slotte sneeuw en al die ellend-,
Dela ging in zulk weer gaarne uit, lietst tegen den
avond. Wat hinderden haar de vuile straten? Men
droeg hooge laarsjes, spelde de japon hoog op.
„Neen maar, ziet Dela eens," heette het dan a<chter
de vensters, terwijl men naar buiten keek. „Steeds
in beweging en bij elk weer. En, wat haalt zij de rok
ken, hoog op, 't ia haar blijkbaar allémaal hetzelfde.
Maar de heeren ja, die zien dat wel gaarne. Ja
ja zij ziet er wonder mooi uit, is nog mooier ge
worden trots Grell en I-Iedwig. Eigenlijk jammer
- - maar die geschiedenis met den laatste zal nu
toch aan haar blijven hangen!'"
Déla was veel bij Mieke.
De Voigts hadden zich knus voor den winter inge
metseld. De kamers waren heerlijk verwarmd en
Erlch sleepte steeds nieuwe boeken mee naar huis en
legde die voor Mieke neer. Hij had niet veel met
sociëteit en gezelschappen op, wel met zijn huis. Hij
studeerde ondanks zijn groote praktijk heel veel, om
niet geheel en al te „verboeren", zooals hij het uit— j
drukte; hij richtte boven aan den tuinkant een ope
ratiekamer in, want het snijden en kerven ziet u,
bereidde hem 'n apart genoegen. Men behoefde voor
zulke dingen, niet naar Jena of Dresden en zijn groot
ste streven was, een zoogenaamde kliniek in te rich
ten.
Maar 's avonds greep Erlch, vooral ook om dicht
bij zijn vrouwtje te zijn, naar goede boeken, zooals
hij en zijn vrouw die gaarne lazen. Zoo kwam het, dat
zij dikwijls met z'n drieën bij elkaar zaten, Erich,
Mieke en Dela, en de dokter of Dela las dan voor,
nog liever las ieder voor zich en dan spraken zij
daarover, dronken thee en knabbelden 'n koekje.
Dan was het in de Niedertorstrasse bij moeder
Liesegang menigmaal zeer, zeer stil. Zij kwam niet
dikwijls mee. Oude menschen geneeren zach in een
i jong huishouden.. En de vrouw liad thuis zoo haar
eigen gedachten, onaangename, maar ook goede.
Mieke met haar zachten aard, die haar zooveel
nader stond dan Dela, had een groot geluk gevonden.
Daaraan warmde deze moeder zich als aan een zacht
weldoend vuur. In den vroegen zomer zou daar ook
nieuw, jong leven zijn intocht doen. Ja dat waren
gedachten vol troost, terwijl de lamp scheen en de
gordijnen waren dichtgetrokken. Maar tevens trok
d. eenzaamheid sterker en soms dreigender om de
vrouw. Dan nam het gelaat van deze vrouw een zon
derling strakke uitdrukking aan, en haar oogen kre
gen een vreemden, bijna vijandigen glans. Het was
als zag zij achterwaarts in haar leven, over al 'ia
steenen op haar levenspad, waaraan, haar voet zKU
zoovele malen had gewond. Hoe groot was haar ho«;>
er verwachting geweest en wat was er ten slotte in,
vervulling getreden? Zij had nu rijkelijk don tijd
voor zulke gedachten, haar mau hield zich bijna niet
meer in de woonkamer op. En haar handen grepen
weder naar het boek of naar haar werk, maar do
gedachten liepen verder en gingen naar Dela en ble
ven bij baar vol zorg verwijlen wat zou er ten
slotte van Dela worden? Hoe zou dat eindigen,?
Naar tante Zoecke ging Dela eenmaal In de week.
Er was daar steeds wat te bepraten of te doen; en
tante SopQiie verheugde zich over deze uurtjes.
Over Wil I-Iedwig spraken zij niet voel. Zij waren
beiden op dit punt zeer voorzichtig geworden. Steeds
weer gingen er rare geruchten door de stad. Op De-
la's gelaat stond steeds zulk een groote, vaste ernst,
dat tante Sophie haai' meermalen met groot respect
gadesloeg.
HOOFDSTUK IS.
Het werd tijd dat de jonge Voigts in he. nieuwe
jaar hun eerste feestje gaven. Men had alleen maar
een paar menschen bij" zich gehad en het jonge, fijne
vrouwtje had steeds met groote tevredenheid haar
rijkdom en weelde getoond.
Er waren bij Mieke twaalf of veertien paren. Lou
ter jonge menschen. Ook Grcll was cr, discreet en
ernstig. Hij geleidde Liesbelh Haberbrock. Dela had
zich den hoogst interessanten Dr. Wolffer uitgekozen.
Hot verkeer met bankier Haberbrock was voor
eenigen tijd op een opvallende manier stop gezet. Maat
die zakelijke misverstanden konden op den duur geen
Invloed blijven uitoefenen op hot verkeer der dame.*
en ten slotte was het toch ook een hoogst eenzijdige
opvatting, dat mijnheer Haberbrock de handen had
willen uitsteken naar de fabriek van Ltesegang. In
derdaad had niemand in de stad daaraan met beslist
heid geloofd. Zij. kenden allen mijnheer Liesegang en
zijn manier van doen, en vonden het niet meer dan
natuurlijk, dat de bankier op zij eigen zekerheid be
dacht was. Zou mijnheer Liesegang zijn geld op
straat werpen? Belachelijke vraag! De dames Haber
brock waren zeer aardig en gedroegen zich zeer ge-