ian
„■Grepen nu Laad- es Toinbonw.
PE
«Mevrouw Utta en de Jager,
en
dei
LOl<
toent,
eter
cül
Zaterdag 13 April 1912.
5(ic Jaargang. No. 5106.
DERDE BLAD.
CCXX. ANJERS EX ASTERS.
en Zeer weinig bloemen kunnen wedijveren mei de roos.
|Uo uilblinkt door schoonheid van vorm cn kleur en
lige llaaraan nog een heerlijken geur paartde anjers of
it vojrijelieren echlcr streven mei de roos om den voor-
te vrang.
Kr zijn verschillende soorten van anjers en voor
cn duidelijk overzicht zullen we ze in volgorde kort
rijven.
ge 1. DUBBELE TL'IXANJERS Dianlhus coryo-
zoobliyllus floro pleno. Dit zijn zeer waardevolle, ove.-
)k Yhlijvcnde ol' vaslc plank*», die. vermenigvuldigd worden
,ar dloor stek. Do verschillende variëteiten of rassen dra-
ironifcen eigennamen. Zeer fraai zijn: Malmaison (rood
Standard Jeanne d'Aro (zuiver wit, prachlig voor snij-
door de lange stelen), Solcil d'Or (goudgeel;.
1 rK'arïe Kardeau .zalmklcurj. Kr beslaan nog vete andere
"silicone rassen, welke men in de prijscouranlen ver-
«meld vindt,
De prijzen van goede planten zijn ongeveer f 3 per 10
81 Ken betrouwbaar adres voor deze en véle andere
jdanlen is Gebr.s van Namen te Zwijndrecl:. ./.-H.
1 Ook kan men dubbele tuinanjers bekomen, welke
it zaad gekweekt zijn en zonder naam in den handel
OriK'brucht worden. De prijs is f 0.50 per 10 stuks.
OOT GRASANJE;RS Dianlhus plumarius ll.pl.
De grasanjers behooren tot de schoonste bloemen.
Zij vinden haar weerga niet als randplanten door haar
sop vallend, grijze blad en rijken bloei. De schoonste
rasanjers worden voorlgekweekt door stek. Bijzonder
ip.
ii
rleif
raai zijn de rassen Diamant (zuiver wit) en Rose de
dai (rose). Beide munten uil door rijken bloei en
everen praclitigc, ,lang,stc]igje snijbloemen.
De Kngelscilicn duiden de tuinanjers aan als ,,Car-
jialions" .en do lagere grasanjers als ,,Pinks''.
3. DUIZENDSCHOONEN Dianlhus barbatus.
De duizendschoonen zijn overblijvejide planten, doch
:ij verliezen op den duur hare schoonheid, liet best j
s ze daarom ieder jaar opnieuw te zaaien. Men zaail
*n Juni cn plant ze in Oclober op de blijvende
Plaats. Het is aan Ic bevelen er wat blad of ruigte 1
lussehen te strooien om het opvriezen tegen te gaan.
bjkfpe bloei is dan liet volgende jaar vroc" cn overvloedig, j
|)e duizendschoonen moeten in de volle zou staan en
t vojverlangcn oen voedzamen grond. Men kon ze kri.j- I
^rheiS011 311 afzonderlijke klem-envuurrood, wit en rose. o!
inmoHeineu£d-
loma 4 CHINEESCHE ANJERS. - DIauthus cliinensis.
Deze zijn xnaar eenjarig: en moeten dus ieder jaar
j-obl'cPAiemv gezaaid worden. Men heeft er enkelbloeinigo
{en dubbelbloemige plakten onder.
Als een fraaie ondersoort hiervan noemen we de
anjers of koniugsanjers. Voor
perken zijn. dit de schoonste.
mi: De Heddewigi-anjers zijn door rijkdom van kleuren
en bloemen een sieraad voor eiken tuin,. Met een
Hinken kluit aarde eraan kan men zelfs in bloei nog
tma9verp]auteil en jn poften zetten. Zij verlangen goeden
ishaigrond en veel zon. De afstand der planten moet on-
an feeveer 30 cM. bedragen, anders schieten ze te spicli- I
Lig op en vallen om. De best$ kweekwijze is in April
uitzaaien in een bróèibakje of in een kistje, dat met
^-„jeen ruit bedekt wordt en binnensbuis een plokje]
«'ff(krijgt voor een raam. naar den' Zuidkant, liefst in
*een verwarmd vertrek. Als de plantjes wat opge
schoten zijn, is liet noodig ze ineen broeibak of
nol, erooter kistje over te planten, oi' te „verspenen" ,zoo-
men veelal zegt,
Men kan de anjers ook direct buiten zaaien, doch
10 OU eerst omstreeks balf Mei. De bloei va,it dan wel wat
rmidlaat.
De overblijvende anjers worden, gewoonlijk vercne-
nigvuldigd door stekken. Dit wordt op de volgende
manier uitgevoerd: In bet laatst- van, Juli heeft de
VflPÏent een aan,tal jonge scheuten gevormd. Deze buigt
dmen in de aarde, zet er een gebogen draad of „mik"
f over om het losspringen te voorkomen, en bedekt de
met aarde- 0m voldoende beworteling te krij
gen is het noodig met een scherp mes een, „tong" aan
den, in den gron;d t,e buigen stengel te snijden vóór
liet inleggen, In drog;e tijden, moet men de afleggers,
's avonds begieren. In October zijn de jon^e planten
fnpHdoende beworteld en kunnen op de blijvende plaats
'orden overgezet. De tuinanjers met hare lange bloem
Stelen moeten zorgvuldig worden opgebonden. Het
•est geschiedt, dit aan stukjes telegraaf- of heining-
Iraad. Deze stokjes zijn nagenoeg onzichtbaar. Men
:an ze van hoven ombuigen, tot een oog, dat den
(jtengel omvat. Zulke ophouders van gegalvaniseerd
draad zijn voor vele bloemen aan te bevelen, b.v. voor
- hyacinthen, langstelige tulpen enz.
Een gemakkelijke manier om de lage grasanjers te
,t 68vermenigvuld'is:e;n> is de oude Planten in September
of October te „scheuren", d.w.z. in, eenige deelen, te
ordlgsnijden of te trekken. Men plant deze b©wortelde stuk
ken direct en drukt de a,arde stevig aan. Bloemisten
stekken de grasanjers in Juni en Juli „onder glas"
3-a- td.i. in een bak) op een beschaduwde plaats.
k 1
Prachtige zaaibloemen zijn ASTERS. Dc lage soorten
zijn keurig voor perkbcp!unting en de lioogc 'voor snij
bloemen.
Dc schoonste soorten zijn dc Rcuzenbloemige
Komcetaslers en de hoogc Struisvetlcrasters. Dc bloe
men dezer rassen zijn bijna zoo groot cn zoo Io> als
die der beroemde chrysanlih.cn.
Zeer gezocht als snijbloemen zijn ook de cnkel-
bloemige China-aslers. Men krijgt er losse bouquetten
van.
Astei-s kweekt men het best op de manier, welke
we hierboven reeds voor de anjers hebben aangegeven.
Wil men ze direct buiten zaaien, dan moet men wach
ten lol half Mei. Asters [hebben oen sterk verlakt wortel
gestel en kunnen, gemakkelijk verplant wordenzelfs
in vollen bloei, als het met de noodigc zorg wordt
uitgevoerd.
Bij snijbloemen behoort ook snijgroen. Als zóóda
nig wordt asperge-groen veel gebezigd. Hierin is thans
een goede aanwinst, n.1. een asperge-soort met lange,
afhangende lakken. Men kan ze in het voorjaar zaaien
en verder behandelen als een overblijvende plant. Zij
is evenals de gewone asperge volkomen winterhard. Men
bindt zo op aan stokken of tegen latwerk.
Deze plant heet ASPARAGUS YERTICILLATUS.
Als uw leverancier het zaad niet heelt, wendt U dan
tot C. G. van Tubergen Jr. te Haarlem, tuinbouwin
richting „Zwajienb u rg
Zeer mooi bij alle bloemen, is liet Gipskruid -
Gvps'phylla paniculata. Hel dubbelbloemige. is hel
fraaiste. 'Als een sluier vau fijne'witte bloempjes woelt
hel zich door cn om de groote bloemen van liet
bouquet. Gypsophyflft is een vaste plant.
Bekend is de Zómcr-Cyprcs Kochia tridicphylla.
Deze gazonplant lijkt op een kleine conifeer cn is zeer
schoon. Thans is er ook een ZOMERDEN' - - Artemisia
saccorum viridis. Dc cultuur is doodeenvoudig. Men
zanil Artemisia in April iu den vollen grond. Hel
groen is levens fraai voor de binderij,
I) .K. LANDMAN.
Het kind en de scliool.
XII.
De Volksschool.
A. Onder w ij s.
De Volksschool mag nooit Vakonderwijs geven. Zoo
zegt inen. Nu ja. En toch
Van een kantoor kwam de vraag tol een onder
wijzer ,,Hebl ge niet in uw hoogste klasse een leer
ling. die een flinke hand schrijft cn vlug cn nauwkeu
rig rekent r We hebben een klerkje noodig.''
Mag de Volksschool met deze behoefte' geen reke
ning houden r De ouders zijn maar wit blij, als hun
kind aldus de verdienende maatschappij in schuiven
kan. met tegelijk een mooi kansje om vooruit te komen,
Dc Volksschool moest wat meer vakonderwijs ge
ven. De school, die haar leerlingen niet aan het voort
gezet onderwijs, maar direct aan 't maatschappelijk,
aan 't geklvcrdienend leven aflevert, mag veilig, neen,
móet in 't belang dier leerlingen met hun toekomst
rekening houden.
De jongens, die straks liet boerenbedrijf ingaan, zijn
meer gebaat met een natuurkennis", die b.v. de be
mestingsleer duidelijk maakt, dan met wat schoolge
leerdheid over de wet van Archimedes; meer met een
„rekenonderwijs''dal hun wat praclijk geelt in een een
voudige boekhouding, dan met dc oplossing van even
moeilijke als onmogelijke sommen.
De school zou populairder worden, als ze zich meer
gaf aan de door de ouders gevoelde en erkende be
hoeften, w-al minder haar opvoedkundige waarde the
oretisch behoefde te staven. Leerplicht zou voor de
overgroole meerderheid overbodig zijn. liet gros der
ouders wil wel onderwijs voor hun kinderen, mits
dit ook buiten de werekl van becijferd proefwerk reëele
waarde heeft. Geeft den kinderen, wat ze in 't leven
rechtstreeks noodig hebben. Kr behoeven geen nieuwe
leervakken bij te komen, maar de bestaande kunnen
bij de keuze \an leerstof bruikbaarder kennis en vaar
digheid aanbrengen.
'Dit geldt voor de algemeen© als voor de bizondere
volksschool en in ieder boeltje van, 't 'land. De school
rlchte zich naar haar oiu'gevrng.
Maar - ze ga daar tevens ver buiten.
Kinderen, die genot hebben, leeveu krijgen in bet
knutselen, in 't botanjseeren, in 't tuinieren, in het
lezen, van reisbeschrijvingen en historische verhalen,
kinderen, wier belangstelling gewonnen is voor niel
betaalde, voor onbetaalbare kennis en kunst, nemen
een onuitputtelijke bron van levensgeluk mee in het
leven. Gelokt cn geboeid worden door zijn eigen
knutselwerk op zolder, in 't schuurtje of in het tuin
tje; verleid en geketend worden door de koene ont
dekkers in de Poolzeeën of in de laboratoria het
is: gelukkig zijn in de'gevangenschap van eigen reine
belangstelling. Het is zulk een goedkoop, zulk een
gezond, zulk een, duurzaam levensgeluk. Hierin kan
de volksschool haar leerlingen een schat medegeven
van klimmende waarde.
Men hoort vaak klagen, dat de school de gezond
heid der kinderen bederft, hun, leerkracht vernielt,
hun leerlust doodt. En dan krijgen de exameneischen
de schuld. Maar dat kan toch nooit gelden van die
95 der Nederlandsche jeugd, die alleen „de volks
school" bezoeken, nooit examen behoeven te doen.
Als er ontevredenheid is met ,,de volksschool", inoet
de oorzaak ergens anders schuilen. En dan liggen
de middelen tot herstel voor de hand: De volksschool
lcweeke practische kennis en vaardigheid aan, die
door de ouders gewaardeerd kan worden en ook
J gewaardeerd wordt, en ontwikkele door levend on
derwijs leerlust en, leerkracht, geestelijke en lichame-
1 lijke energie, die de kinderen dringt en in staat
stelt, na de schooljaren opgewekt verder te gaan.
j JAN LIGTHART.
399ste Staatsloterij.
2de KLASSE,
Bdc TREKKING.
HOOGE PRIJZEN
f 20000:
10777.
f 200D
560.
f 1500: 4855.
f 100: 12
401.
Prijzen van f 30.
343 2783
5583
7893 11004 14066
16241
18352
404 917
666
8298 704 14134
269
6Ö4
776 3361
097
568 752 599
379
763
812 648
836
811 12117 623
407
19078
1415 752
6061
909 657 643
711
89
489 871
348
914 752 15001
17219
347
613 4063
661
9332 818 14
284
657
2135 155
7041
388 915 275
434
942
209 164
290
517 13501 466
752
996
385 818
293
10655 603 702
822
20013
657 930
506
681 801 865
18041
43
760 990
828
928 14011 906
346
422
2e klasse
2e lijst
6673 m. z. 6672.
Binnenlandsch Nieuws.
WIEKINGEN.
Werd eenige dagen geleden alreeds
vermeld, dat
te Bergen, op Zoom de eerst© ansjovis was aange
bracht, en ook op de Zuiderzee reeds geep was ge
vangen, zoodat dit alles een goede ansjovisvangst in
het vooruitzicht stelde, thans schijnt dit bewaarheid
te zullen worden, daar ook te I.emmer ansjovis is
aangevoerd.
w1f.iungen.
Naar wij vernemen is onze plaatsgenoot de heer P.
Kreijger op liet, aan, de Militaire school te Amers
foort gehouden examen voor hoefbeslag, als nummer
éen geslaagd. Een mooi resultaat.
ontploffing te utrecht.
De ontploffing in de pyrotechnische fabriek dei-
firma Ruysch heeft een slachtoffer geëischu De werk
man Verboom is overleden.
anti-semitisme?
De Prov. Gnon. Ct. schrijft:
De bakermat der vrijzinnigheid en der verdraag
zaamheid. Dat was tot nu toe in Nederland Gro
ningen,
Gaan wij dat veranderen? Een tijd geleden hebben
wij eens gehoord van een publiek lokaal hier, dat 1
zijn, deuren, sloot voor mensehen van zekere afkomst
en geloof. Wij hebben toen aan een betreurenswaar
dige afdwaling van een enkele geloofd en schou
ders opgehaald.
Doch die enkeling is niet alleen, blijven staan. Er
zijn anderen gevolgd. En nu reeds weet men ons
twee, drie lokalen iu onze stad te wijzen, waar men- i
schen van. zekere afstamming en geloof geweigerd
worden,. En, het ergste is, dat men er ons bij ver
telt, dat de eigenaars dier lokalen minder uit eigen
initiatief handelen dan onder den drang van hun
beste klanten.
Is dat inderdaad waar? Gaat de rampzalige bewe
ging, die in het land der verdraagzaamheid het eene
geloof tegen het ander opzet door wie van éen
opinie en van dezelfde zeden zijn, zorgvuldig van de
anderen af te, houden gaat die beweging hier reeds
zulke vruchten dragen in tegenstelling met an
dere steden, waar wij van zulke dingen nog niet
gehoord hebben Gaat de onverdraagzaamheid van
het publiek nu al zoo ver, dat men wie van een
ander gelpof of van een ander ras is niet in een
,eafé dulc» aan een tafeltje naast het zijne. Zijn de
bacillen tïit, minder beschaafde landen naar hier
overgewaaid en gaan wij hier binnenkort ook pro
grams opietten?
Maar hier past geen spottende toon. Het is wel be
lachelijk naar het is tevens allerdroevigst.
Ai wie* werkelijk vrijzinnig is, behoort zich tegen
dit kwaad dadelijk te weer te stellen. Wij verwach
ten een krachtig protest omdat wij weten, dat de
vrijzinnigheid in Groningen, nog krachtig en wijdver
breid is. al houdt zij zich wa,t veel schuil.
En naast dit protest sta een waarschuwing. Men
zij voorzichtig met dergelijke uitsluitingen. Een volk
als het onze kan onder droeven invloed wel eens een
oogenblik het spoor bijster worden,- Doch ten slotte
vindt het zichzelf terug, herinnert het zich, dat zijn
groote taak in de wereldgeschiedenis geweest is de
handhaving van de verdraagzaamheid.
En als het zich zulks herinnerd heeft, dan wee
dengenen, grooten of anderen leiders die met
hun daden ingegaan zijn tegen deze onze grootste
nationale deugd.
KAMKRVERKIEZ3XG HOORX.
De eandidaten Fock en Netscher trekken beiden
hun gestelde caiulidateren, in. De eenheid der vrij
zinnige partij blijft dus vrijwel behouden, behalve dat
de landbouw-candidaat Teunissen roet in 't eten gooit.
ONEERLIJKE CONCURRENTIE.
Over oneerlijke concurrentie schrijvende zegt „Jan
van Amstel1" in De Winkelier het volgende:
„Op het gebied, van het confectiebedrijf is de bru
taliteit vaak grenzenloos. Brutaalweg wordt een fail
lissement gefingeerd, namen van, curator, rechtercom
missaris zelfs plaatsnaam der uitspraak doende
rechtbank, worden listig verzonnen en zonder blozen
als waarheid gepubliceerd. En het publiek is zóo
goedgeloovig, dat het al die bedriegerij voor goede
gangbare munt accepteert. Iu de dagbladen komen de
meest zonderlinge advertenties voor.
„Zoo durft een, vliegende confeetiefirma te annon
ceeren, dat er te Zwolle een groote brand gewoed
heeft, en geeft daarbij een uittreksel uit het Zwolsch
Dagblad van den volgenden inhoud:
Zwolsch Dagblad.
Hedenavond omsireoks halfzeven brak een zware
brand uit in het klecdlngmagaziju van dc flrm.i Brech
stein Co. op de Groote Markt.
Vermoedelijk is de brand ontstaan door kortslui
ting. Ernstige ongelukken kwaui' n ulel voor, alleen
de loopknecht De Groot die In liaa. de trap kwam
ailoopen, kwam te vallen en verzwikte zijn voet. werd
bij apotheker Groen binnengedragen en daarna per
vigelant naar huis gebracht. Assiiranüe dekt de scha
de. Dei winkel brandde geheel uit. De magazijnen vau
dc le étage kregen alleen eenige waterschade."
„Nu dient men te weten, dat het hierboven
noemde „Zwolsch Dagblad" nooit bes,aan beeft. Maar
bovendien heeft er te Zwolle nimmer een firma Brech
steln bestaan, evenmin, heëft er op de Groote Markt
In dat niet bestaande kleedingmagazlju een brand ge
woed.
geteisterde VISSCHeRSvloot.
Men meldt van l'rk d.d. 10 April
Mei cenigen schroom gingen heden de visschers naar
zee om hun nellen te lichten en wel eerslens, omdat
er eigenlijk nog te veel wind was om zee le kiezen,
anderdeels, omdat men vreesde voor dc gevolgen van
den laalslcn storm. Toen dan allen weer binnen waren,
(verscheiden kwamen met "verscheurde zeilen, gebro
ken vischtuig, etc.) had men algemeen groote verlie
zen aan netten Ie betreuren. Dc schade beloopt bij
een matige berekening in de duizenden guldens, tci-
^vijl er visschers zijn, die alleen twee- tot driehonderd
gulden aan verlies van netten cn t:>cbehooren lijden.
ONGELUK MET EEN VLIEGTOESTEL.
Men ineldt uit Breda
Donderdagmorgen trachtte de aviate i Busch van de
Molenheide naar Roosendaal te vliegen, hij dwaalde
af naar Zevenbergen. Bij aankomst daar weigerde de
klep van den motor cn verloor hij de beheersching
over zijn toestel, waardoor Hij in botsing kwam met een
fabrieksschoorsteen. Hii zelf was zoo goed als onge
deerd, het toestel werd vernield.
EEN ADVERTENTIE.
Uit ,,De Katholieke School":
Ernstig gemeend!
Een R.-K. onderwijzer, door vele en veelsoortige
bezigheden, noodig om zijn minimum salaris ton
ntinsie ccnigszins te verhoogen. weinig in de gele
genheid met dames in aanralang te komen, zoekt, in
verband met de toezegging van Minister Heemskerk
in de Tweede Kamer, langs dezen meer en meer g, -
bruikelijken weg in kennis le komen met
een weduwe met kinderen
om na wederzijdsch goedvinden een huwelijk aan ie
gaan.
Brieven mei opgave van aantal kinderen onder num
mer 11 aan het Bureau van dit blad.
EEN SLOEP GEKANTELD.
Men meldt uit Brielle:
Een ontzeliend ongeluk heeft Donderdagmiddag op
dc Brielsche Maas plaats gehad. In een van. de nieuwe
sloepen der torpedo-compagnie waren de 2e-luit. J.
P. D. Raland. sergeant-majoor De Vries en dc to -
pedist le klasse G. Kruyt Pz. aan het oefening-zeilen,
toen omstreeks kwart voor 2 uur in den namiddag cvu
zeer booze bui kwam opzetten. Men bevond zich ter
hoogte van Zwarlewaal met de volle zeilen op. Kru\t.
die uit een scJiippersgeslaolxt is. zag de hui opkomen
en zei hel. Maar er was geen tijd meer om de zeilen
tc strijken. ..We liclen' zoo vertelde hij ,.<!e
schuit vliegens op den wind locpen, maar er was
geen doen meer aan. Het vaarluig kantelde, kwam
zijn zij te liggen, èn vliegens kwam bet wafer er bin-
nenloojicn. Kr was geen mogelijkheid meer de slot p
te laten rijzen, en toen zonk do schuit weg.-'-
Alle drie der opvarenden geraakte nu le wak-.
Kruyt kreeg een roeiriem te pakken en hield zich m-t
dc andere hand zwemmende. Datzelfde deed ook ser
geant-majoor De Vries. Wat er met den luitenant - -
beurde, heeft Kruyt in die oogenblikken van doods
angst niel kunnen waarnemen. Wel zag hij. dat -l
majoor na een vijftal minuten wegzonk
Ook zelf voelde hij zijn krachten verminderen, iüi
probeerde zich van zijn tuniek te ontdoen die. zw.
van hel ingedrongen mater, hem naar beneden t -o-
maar het lukte niet. Ook probeerde hij zijn diem.1-
bchoenen uit te trekken cn kreeg het nog zoover -
daan. dal hij dc riemen loskreeg. Maar loen kon hij ni.-c
meer. Hij voelde zich moe cn afgemat worden en
het oogenblik naderkomen, dat hij den roeiriem, wel
ken hij nog vastgeklemd hield, los moest lalea. t:..-u
er hulp op kwam dagen.
Ken Hoogvlieter schipp-r nam hem gelukkig nog
te rechter tijd op in zijn schuit. Hij zal naar zijn schat
ting ongeveer een tien a twaalf minuten zwemmende
in het water hebben doorgebracht. Toen Kruyt dil,
slechts een tweetal uren. nadat dit alles geschied was.
mededeelde, verklaarde hij zelf niel veel van de door
gestane ellende meer le 'welen, ..Maar". - zoo zei
hij ,.ik krijg het te kwaad, als ze mij naar ii
luitenant en naar den majoor vragen.'
De officier is ongehuwd .de scrgeanl-majoor 1....;
een weduwe en- 2 kinderen Da.
Geiuenjrd Nieuws.
F e u i 11 e t o n.
de storm.
BERLIJN". 11 April. De geweldige s'.orm die gisteren
geheel NoortLDuilschland bezocht heeft, bracht opnieuw
sneeuw cn ijs met zich mede. Te Berlijn zijn de daken.'
wit besneeuwd. De vorst heeft geweldig huisgehouden
onder dc vruchten-boomgaarden.'Ui! Hombu g en ix-
haven seint men weer verschillende schipbieüken n.:i.
is een Hamburger Schoener. ..Emma' genaamd, u -
zoilken. waarbij 3 malrozen 'lieven veflo.cn. Te Lii-
beck is 'n voel sneeuw gevallen: 'l verkeer wordt duo
Fleel i
Hooi roman van rudolf hans bartsch.
fieu\j i4.
lieu» De broer vau Belimir liet van hetgeen hem ver-
Qu(teld wa£, zooveel los, als hem goecl en nuttig bleek.
Hij ging najar pastoor en daar vertelde hij in opge-
Vonden termen, wat hij wist, en deze vertegen,woordi-
.Iger van den godsdienst slingerde vanaf den kansel
ut frijn haat en afschuw tegen het nieuwe heidendom en
w zijn aanhangers. Hij noemde geen namen, maar de
'.arme Mückenbrun,n was met enkele woorden al meer
'tia,n duidelijk genoeg te herkennen.
^,°en' ,Hans °P een goeden dag niet zijn buks ge-
i,7h>iiiWapend uitging om voor zijn gasten een reebok Le
3 Wjpchieten,, vond bij voor de kapel den armen dwaas
'en dweper bewusteloos en bebloed liggen. De aan-
valler bad hem bij de kapel, die hoog en open lag,
oud van alle kanten te bespieden, in een hinderlaag ge-
Bajjfokt. Toen de goede dwaas op Vrouwendag, gedreven
door zijn innerlijke behoefte aan stilte, naar boven
Was gestegen en daar stond te droomen, toen werd
hij vanuit de boschjes met een zware lading steen©n
11 l bNsto°kt, Hij bad de armen uitgebreid, in stil geduld,
j Jotdat bij in zwijm viel. De aanvJMers stoven toen
pit elkaar, zonder zich het minst om den zwaar ge
wonde te bekommeren en verscholen zich voor de
glater onderzoekende gendarmen zoo goed, dat voor
<ie, zooveelste maal een misdaad tegenover Duit-
•pekers weer ongestraft bleef.
Hans gelukte het, den zwaar gewonde, bij wien her
senschudding en het verlies van een oog viel te
constateer en, in de dichtstbijzijnde jachthut te dra-
gein- Mückenbrunn had elke herinnering aan het ge-
verloren, klaagde niemand aan en kwam niet
waartot zijn volle bewustzijn terug. Hans zond naar het
'tardda1, om -01*- Grban, die dadelijk verscheen en nu
verpleegden beide mannen den armen vriend. Zij
deden het zoo teedex en zorgvuldig, dat vrouwen
handen dat werk niet beter hadden kunnen doen. De
won,den toonden zich later gelukkig minder ernstig
dan eerst gevreesd was. Het ergst was de wondkoorts,
die elk verveer onmogelijk maakte. De arme had
een halven, dag in, regen en wind buiten gelegen in
het vuil van den weg. Eindelijk hield de koorts in
zooverre op, dat Mückenbrunn tot bewustzijn kwam.
Toen bad en smeekte hij, dat zijn vrienden hem
uit de hut, zouden brengen in de vrije, heerlijke na
tuur. Hij smeekte om een leger onder de reuzen-
kastanjes.
Daar deze hoornen vlak bij de hut stonden, veroor
loofde Urban in zonnige uurtjes een korte verpoozing
op liet bed van den zwaar gewonde cn hier vonden
mevrouw Utta en Helene, die met de barones waren
meegekomen, hem.
Toen mevrouw Utta naar zijn bevinden vroeg, ant
woordde de onverbeterlijke dwaas met zachte stem:
„O, het is mij heel goed, hoe kan het anders met
mij zijn,, midden in den troost der onsterfelijkheid?
^vijk. dezen boom eens goed aan, mevrouw. Ziet ge
boe diep van naden en groeven hij is? Dat waren
enkele boompjes, die in een kringetje, uit éen wortel
zijn gesproten, van een gestereen oerboom, en die
zich na eeuwen hebben vereenigd, zijn saamgegroeid,
tot éen vasten bundel. Daarom heeft deze stam ook
zulk een, ongekenden omvang."
„Houd u toch stil; spaar uzelf, dat alles is toch
het spreken niet waard," bad mevrouw Utta.
„Toch wel, het is zeer gewichtig," lachte Mücken
brunn; „deze boom heeft
„Maar houd nu toch geen botanische voordrachten.
Pas toch beter op jezelf," toornde de barones.
„Het is niet daarom," ging Mückenbrunn halsstar
rig voort. „Dezeboom heeft nog het heidendom ge
zien. Hans, doe mij bet genoegen en plant op
de plek, die gedrenkt is met mijn bloed, ook een
kastan j eboom
En bij zonk glimlachend achterover en neuriede
in een halven droomtoestand en sliep eindelijk rustig
in; heel licht ademend, bijna onmerkbaar.
Hans dekte hem toe, ging af en aan. wisselde zijn
hoofd veer band en zacht pratend zaten de vrouwen on
der de machtige schaduw van den oerboom, die diep
ruischende sluimerliederen zong.
Bij zulk een, storing van het gezellig samenzijn
op Slraga. konden, mevrouw Utta en haar vriendin
daar niet blijven. Nog eenmaal gingen de beide
vriendinnen door het geheel© ,slot. Overal keken zij
rond. maar het langst bleven zij in de torenkamer
van Hans, zaten daar naast elkaar op den kleinen
divan en spraken over hem.
Hoe rnw hij was en ook hoe teer. Daar hingen
zij" wapens en de schedel van den wilddief, waarover.
Hans nooit iets wilae vertellen en waarover zij dus
de meest fantastische gedachten hadden. Maar onder
de wapens lagen de kostbare boeken en de wilde
"lager, die als het ware scheen, aangewezen om dood
en verderf om zich te verspreiden, onderhield een ver
heven vriendschap met de grootste mannen uit ver
leden tijden en las en dacht als buiten de nacht
wind o;m den toren, loeide. Nu zat hij in de een
zame jachthut en verpleegde den wonderlijken mensch
die hem in, geen enkel opzicht na stond of geleek,
met de zorgvuldigheid en behoedzaamheid eener
moeder. Mückenbrunn stond eenzaam in de wereld en
vrouwenliefde was hem nooit ten deel gevallen. Vrou
wen gaan naar den man door duizenden bewierookt
en vlieden met afkeer het ongekende eenzame;
dat juist, wat Hans zocht en aantrok. Welk een stil
en verheven samenzijn van die drie mannen daar in
de hoogte. De zich al les ontzeggende natuurarts, die
Lr. weldoende aan,dacht zijn laatste levensdagen genoot
de milde, zelfs met steenworpen tevreden afgoden
dienaar, en de eenzame jager, die zoo jong, zoo sterk
zoo mooi. kloek en goed was en toch der wereld en
haar goederen zoo afkeerig.
Met hangen adem, met half toegeknepen kelen lie
pen de beide vrouwen door het slot, over de brug,
naar haar rijtuig.
Toen was het voorbij.
Wel bleven de beide vriendinnen nog een poos op
Rankenstein en hoopten dat Hans den armen dwaas
eindelijk wel aan een hospitaal zou afgeven, zooals
het gezond verstand dat verlangde, en nog een poosje
tot haar zou komen. Elk harer wist, hoezeer de an
der dezen jongen jager, den 1 aalsten van zijn stam,
lief had en Helene hield haar eigen liefde en die
van haar vriendin voor hopeloos. Dan zaten zij daar
in lieflijke treurigheid op het terras en waren beiden
zoo schoon, dat een wereld naar haar begeeren zon,
en keken .naar den stroom, die van Straga en de
bergen kwam en zij gevoelden zich verlaten en t.rc -
rig. Wanneer een van baar nu over Ween en sprak,
dan stokte het gesprek dadelijk. Begonnen zij tet
ter over Straga en of het verloren gaan van dit si.
Hans uit deze streek zou verjagen, dan hadden zij
stof tot praten voor den ganschen' middag en don
geheelen avond
Boven in de jachthut verpleegden Hans en doktor
Urban nog steeds den zieleen Mückenbrunn. Eiken
dag wilden zjj hem vanuit de hut naar een betere
verblijfplaats brengen, en alle dagen smeekte de
zieke, dat zij hein vanuit de heerlijke onsterfelijkheid
niet binnen de vier kille muren van een kamer moch
ten brengen. Hier wilde hij sterven.
Het was September geworden en het had allen
schijn alsof Mückenbrunn beter zou worden. Zelfs zijn
zieke oog kon, al was bet onduidelijk, de omgeving
opnemen. Het werd steeds minder noodig 's nachts te
waken' en op den 23sten September vroeg Mücken
brunn of zij hem niet zouden willen dragen naar den
eenzamen top boven de hut, vanwaar men op de an
dere bergen en de Save kon zien. Daar bleven zij
ook toen het 9c-hemerig werd, want Mückenbrunn wij
de de herfstvuren zien. Maar toen, de oude, droome-
rige herderevuren rondom roodflikkerend op de ver
schillende hoogten zichtbaar werden, toen breidde de
jonge man in zijn extase de armen uit en was een
en al aandacht en gebed. Toen zij den, van dezen
merkwaardigen waan bezetene weer naar de hut had
den gedragen, zelf was hij het liefst op den berg
gebleven bemerkten de oppassers dat de koorts
weer was gestegen.
Daarna werd het heel stil en lange uren hoordc-
Hans niets dan, het klagen der nachtzwaluwen, die onj
den heengaanden zomer riepen. Deze zuidelijke nach
ten zijn vol leven en geluid, vol grillig gezang, zelfs
tot in het laatst van October.
De jonge jager was half In slaap gezonken; zijn
hoofd was hem op de borst gezakt; plotseling rukte
hij het driftig omhoog, zijn oogen werden groot. Het
ritselde buiten het kraakte. Wat was dat? Bij 't
venster
O! hel en duivel! Een vuurstraal een schot
