s
a
L.
Voor Dammers.
éi
HP
Ut
iHl
m
W
p
jjj
f§§
8
ff.
JU
!P
De Landing.
WeriasdJ Briro,
Zaterdag 7 Juni 1912.
5(ie Jaargang. No. 5127.
DERDE BLAD.
EEN DAMZET,
Zwart
te krijgen en toog mee Londen in, om 's avonds eigenschappen tot ontwikkeling brengt, welke den staais-
ieta erger dan, dood thuis te komen. Van vermoeid- burger in net gemeenschapsleven van niet licht te ar
IteW natuurlijk. schatten nut kunnen zijn. Wat hieromtrent g-'Mi voor
En de brief dan?» den jongen, geldt in even groote mate voor het nni,;.
Ga nou maar slapen. Doe je mond en je oogen alleen met dit verschil, dal bij het uitzoeken de.
althans dicht. Morgen komt, er weer 'n dag. lichaamsoefeningen voor den jongen de nadruk mag
En morgen, was 't een pak van 'tzelfde laken. Zoo worden gelegd op het bevorderen der spierkracht.
;rd 't Donderdag en Vrijdag moesten we, Nobel en j wijl bij hel meisje steeds die lichaamsoefening
ik, naar Leamingtou, om oude vrienden te bezoeken ten werden uitgezocht, zoowel wat gymnastiek als \v
en nieuwe plannen op te zetten, terwijl de vijftien spel betreft, waarbij de aesthetisclu: zijde op d.n vrzr
andere reisgenpoten naar 'n ander oord van Enge- grond treedt.
land togen om familiebezoek af te leggen. j Nergens krijg', men een beteren indruk van de
En toen we 's avonds thuis kwamen, de eenen van J aesthetischc grondslag». waarop de !ihaamsoeh-nin.
uit het Westen, de anderen van uit het Noorden, van heide sexen (zij het dan met een grasiuiv
waren allen zoo hopeloos moe, dat 't Hollandsche verschil voor beide) berusten dan bij uitvoeringen va:
..Welterusten!" ten deele achterwege bleef en goed-gelcide damesvcreenigingCn.
ieder zoo gauw hij kon zijn kamer opzocht en in j Kortom, wij hebben het volste recht de lichamelijk:
slaap viel. opvoeding als (-én der beste middelen te bcschou-
Totaal .7238 man.
De steliing der troepen, door deze indeelfng ver
kregen, was zeer geschikt om hrt vermoedelijk slag
veld vlug te kunnen bereiken langs twee groote toe
gangen: de 5e halve brig..du ov r het Zand en de
beide Keeten en de geheele brigade van den gen.-
mtijoor Van. Zuylen van Nijevoit ovc-r Calt-:; :&oog.
ai
mi
mê
m
wm
w
m
ft
wm
m
WW
'yé-;
Jlill >V<lï> I. CtTJl V.WI LAtUiUt /,UU ï»vi uvu J V wj/ MVl nvtm i .1.. j
werd 't Donderdag en Vrijdag moesten we, Nobel en j wijl bij hel meisje steeds die lichaamsoefeningen reo. - I Daensdels gaf van deze zijn genomen maatregelen
iijuh aan den opperbevelhebber Jjrune, voorzien van
een klemmend betoog tot het claa .- ,*11 erxer sterke
reserve van 15.000 tot 20.000 man nabij Haarlem,
deels uit Frausche infanterie en deels uR de JBataaf-
Idiv burgerwacht samen te Btcilen, teneinde bij een
vermoedelijke overmacht dce vijands ter onderrr.eu-
niiü' te kunnen oprukken.
Waren aizoo te land dc noodige bes
nomen den vijand een hartelijke outv:
gen. de gen,-majoor Van Guerlcke, zo
betast met de verdediging wan het r.
gen Den Helder, meende zich verdien
r.en maken door voor te stellen r
Heidér ontoegankelijk te maken, d
diep eenlge scheper, te doen zlnke
Wit
en
„ijtand zwart, 12 schijven op: 3, 5, 6, 8, 9, 11,
e1^ 16. 19, 20, 23 en 26.
r8t*tand wit, 12 schijven Op: 22, 27, 28, 30, 32, 33,
38, 39, 41, 46 en 49.
TBovenstaande stand is uit een partij, den 21 Mei jl.
Morgens nieuwe plannen. H. d. H. gaat schrij
ven, terwijl wij naar de Witte stad gaan.
En jelui zoudt allen tien regels schrijven! Hoe
liob ik 't nu?! Wil jelui me hier opsluiten?**
Ja, hoor eens man, van die tien regels komt
niets. We hebben dat wel beloofd, en we zouden 't
ook graag doen, maar eerlijk gezegd, gaan we maar
liever uit. Ga. jij n,u maar schrijven, en als wij
uitgekeken zijn, zullen we wel eens komen kijken,
hoe je 't maakt. Daa...g!
En zoo trokken ze kalm de deur achter zich dicht.
Maar toen werd ik dan toch wel zoo vergiftig en
kwaadaardig, dat ik van woede mijn hoed opzette en
ze achterna ging, 't, papier 't papier laten.de, en met
lier. meegaan wou en zou, al was 't alleen, om den
boel In de war te sturen.
Maar dit is me niet kunnen gelukken. Na veel ver-
geefsche booze pogingen, om den een tegen den, an
der op te zetten, ben ik voor hun goed humeur en
hun Hollandsche vroolijkheid bezweken en heb ik
ten slotte maar met hen mee gedaan en genoten van
alles wat „the White City", de „Witte Stad" te
genieten geeft.
En zoo zijn we dan nu weer thuis gekomen, heb
ben ons gewasschen^ hebben gegeten, om daarna
zoo luidde de afspraak ieder zijns weegs te gaan.
Er zitten er te lezen, er zitten er te rekenen, velen
zijn winkels gaan zien en ik ben eindelijk begonnen
aan dien brief, waarvan ieder hunner tien regels zou
scurijven* maar waar ik ten slotte alleen voor od-
dfaai.
Of ik dan nu óver de „Witte Stad" ga schrijven?
ning
p&eld in het Vereepjigd Amst. Damgenootschap, Vergeef 'tmij, maar ik kan niet. De vele, telkens weer
>r de heeren Th. J. met wit en D. W. met zwart, nieuwe indrukken, die men in 'n stad, als Londen is,
laatste zet van zwart was 28, waarop wit opdoet, zijn te geweldig, dan dat men die in
aTiirrmrii'Snfl.fi. a hurry, in'n vloek en'n zucht, op papier zou kun
nen weergeven. Die moeten bezinken; die worden
als 't ware ingekuipt, om straks ajs belegen wijn bij
kleine hoeveelheden te worden uitgeschonken.
dam zet aankondigde.
let spel had het volgende verloop:
Vit: 2721. Zwart: 16 18.
26 37.
19 30.
37 28.
die cm eind kunnen maken aan dc wilde j;
kennis en de daaruit voortvloeiende overspan
op jeugdigen leeftijd. Wij hei-halen, dat zij niet
nel eenige middel i;, want ook de godsdienstige <m
en morccJo opvoeding kunnen in niet geringe mate
daartoe medewerken, maar wij leggen er nogmaals den
nadruk op. dat de lichamelijke opvoeding een dubbel
voordeel oplevert, dat zij ten le aan dc eischcn van 't
lichaam voldoet, maar dal zij ten 2e aan den beoefe
naar karaktereigenschappen verschaft, .die den persoon
én als individu 6n als lid van do maatschappij zullen
sieren. Maar 'wil zij aan deze roeping voldoen, dun
mag zij evenmin als do geestelijke ontaarden in vvei-
slri.jdjac.ht en overdrijving; dan moet zij met male wor
den beoefend en gedoceerd door kundige, wetenschap
pelijke mannen, oie niet alleen met lust en met ijver
bezield zijn, doch die tevens beschikken over opvoed
kundige. physiologjsche cn technische kennis. Gelukki
gerwijze gaan wij dezen kant opde regeering gaat
zich dc zaak der lichamelijke opvoeding ter harte ne
men in opvoedkundige kringen gaan stemmen cp te
gen de werd rijving in de sportwereld, de legerautori teilen
geven hunne volle belangstelling aan dit vraagstuk,
directeuren en leeraren geven op hunne lesroosters
ruimte voor gymnastiek en spelmaar dan alleen
kunnen al onze pogingen succes hebben, wanneer het
gehecle volk in alle lagen belangsteling toont in deze
.rijke zaak. Die belangstel!!:
hoogst belangrijke
is het doel van deze regelen.
belangstelling te wekken
Dr. F. J. SOESMAN,
Zenuwarts te 's-Hage.
36—31.
r 3024.
28 19.
33 4.
Illleen mooie afwikkeling.
irki
icr
TWEE SLAGZETTEN.
Zwart.
m
-3'
Én
3
rvj
w
1
mm
Mm
Jl
lil
vJ:
ƒ1
1
H
jü
f§§
PU
bd
SIS
Y\
yfv
i
3
2-
De stijve westenwind, niet zelden de schrik (ten
minste in vroeger tijden) voor koophandel en zee
vaart, had den Engelschen onberekenbaar nadeel be-
.rokkend. Want thans, na al dit gemanoeuvreer voor
i eemt ge daar vrede mee? Ik hoop 't, want ik onze kusten, kon met zekerheid bepaald worden, waar
zou er nu heusch geen anderen raad op -weten, om
eenigszins aan mijn verplichting van een brief te
schrijven te voldoen,
't Is mij gegaan als den boer in 't sprookje van
de leeuwerikken. De jonge leeuwerikken lagen in
't nest midden in, 't hooge koren en de boer kwam
en zei tot zichzelf: Ik zal mijn vrienden zeggen, dat
zij morgen het koren maaien. Dit hoorden de jonge
leeuwerikken en toen de oude leeuwerik in 't nest
kwam vliegen, zeiden, ze: O, moeder, moeder, laten
wij gauw verhuizen, morgen wordt 't koren gemaaid.
Door wie? vroeg de moeder.
Door de vrienden van den boer; we hebben 't
hemzelf hooren zeggen.
Door zijn vrienden?! O, dan hebben we den tijd
nog. Weest maar rustig.
En de kleine leeuwrikken sliepen rustig en bleven
ongemoeid; ook den volgenden dag.
I Toen kwam de boer weer en zag dat het koren nog
niet gemaaid was en hij zei: Als dan de vrienden het
niet maaien, zal ik 't zelf doen; morgen begin ik.
i Toen de oude leewrik nu weer kwam en de jongen
haar de alleenspraak van den boer vertelden, zei zij:
Ja kinderen, dan wordt het hoog tijd, dat wij onze
biezen pakken.
En zij verhuisden nog dien zelfden nacht, wat goed
Wit.
13,
38,
üfetand zwart, 13 schijven op: 5, I
|1| 19 ,21, 23 en 29.
Stand wit, 13 schijven op: 26, 27,
40, 43, 45, 47, 4S en 49.
Wit, de heer Ottina, de bekende Parijsche dam-
.-Ier, won tegen den heer Eizot op de volgende
y Soie wijze:
Zwart: 29
38
18
23
38
49
was, want den anderen dag kwam de boer en maai
de zijn koren zelf.
En omdat, ik dit vertellinkje kende, wist ik ook wel
hoe 't met die tien regels en 't schrijven van dien
brief zou afkomen. En daarom heb ik 't nu zelf maar
gedaan.
H. d. H.
de landing zou geschieden en konden de Bataafsche
legerhoofden hiernaar hunne maatregelen nemen.
Wanneer dan ook later, na den afloop der onderne
ming, de ongelukkige uitslag hiervan door de Engel
se-hen aan den storm tusschen 23 en 25 Augustus
wordt geweten, hebben zij hiervoor alle reden: voor
het minst genomen hadden de Bataven hierdoor tijd
gewonnen, werden zij niet overrompeld en hadden
gelegenheid tot het nemen van de li ieronder volgende
militaire beschikkingen ter verdediging.
Onmiddellijk na de aankomst van uit Den, Helder
van den renbode J: Verveer, den secretaris van den
Schout-bij-Nacht Story, in den -nacht van 22 op 23
Augustus te 's-Gravenhage. gaf de luitenant-generaal
Daendels aari twee aldaar in bezetting liggende batail-
Jor.s van de le halve brigade, aan twee escadrons
van het le reg. cavalerie en aan een batterij artil
lerie van 6 veldstukken, bevel, om onverwijld op
I-Iaarlem aan te marcheeren, teneinde daar, volgens
wensch van den opperbevelhebber der Gallo-Bataaf-
sche armee, generaal Brune, in reserve te blijven.
Gelijke bevelen werden in allerijl afgezonden aan
den generaal-majoor Van Zuylen van Nijevelt, om de
troepen zijner brigade, te Utrecht en in verschillende
steden van Zuid-Holland gekantonneerd, met den
meesten, spoed in beweging te brengen en met de
door Daendels voorbereide transportmiddelen, zoo
wel te water als te land, naar Noord-Holland te doen
opmarcheer en.
Zeer zeker waren deze maatregelen van het groot-
j sta gewicht: gedurende de sommatie der Engelsehen,
dus vóór den storm, beschikte generaal-majoor Van
Wit: 38—33.
4944.
27—22.
35—30!
39—33.
40—35.
38.
49.
38.
32.
29.
40.
45 1.
2
Dok op andere wijze kan wit zijn tegenstander
klefn verliezen:
Wit: 38—33. Zwart: "9 38.
vo„ 2722. 18:27.
Op 28 27 wint wit direct door 22
3933. Zwart: 38 29.
43—39. 27:38.
3934. 23 32.
34:1.
Beide winstzetten liggen niet voor de hand en
i mooi van constructie.
Het kind en de school.
Het verband lussc h~e" n 1 i eh a m e 1 ij Jr e en
g e e s t e 1 i j k e o p v o e d i n g.
(Vervolg).
In ons vorig artikeltje schreven we, dal de lichamelijke
opvoeding, mi's wetenschappelijk en methodisch toege
past. naast indirecte ook directe voordeden afwerp:
Om deze laatste nader ta het licht le stellen, wil
len wij de mi'ddelen, die ons voor de lichamelijke op
scherp onderscheiden in gym-
VAr/Irti'fln ,1 «-* ti,r^!Xnn -1-1
:igcn go-
te bezor-
jc weten,
verdedU
ïsfelijk te - kan-
reed a van Den
in het Lands-
waartoe op ad-
den luitenant-kolonel der Genie Kraijou-
hoff, in een conferentie tusv hen verschillende leger
hoofden, werd besloten, welk plan evenwel niet ten
uitvoer kon worden gebracht. Hiermede was het lot
van Den Helder beslist; reeds onmiddellijk na dc lan
ding zou het door onze troepen verlaten moeten wor
den, teneinde den vijand tot steunpunt en basis voor
zijn verdere operatics te dienen.
Hebben wij hiermede nauwkeurig de positie onzer
legers op den dag vóór de landing beschreven, thans
wordt het tijd tot de vijandelijke vloot terug te kee-
ren. Zooals in het vorig artikel gezegd, was zij ge
noodzaakt zich van onze kusten te verwijderen, wilde
zij niet het gevaar loopen door den hevigen storm
op het strand te worden geslagen. Niet alle schepen
echter hadden tot dezen maatregel behoeven over
te gaan, omdat de laak, die ze moesten vervullen
van het hoogste gewicht was voor het verdere optre
den der geheele vloot. Van veel belang was nl. de
juiste kennis der zeegaten naar de reede van Texel
geleidend en de bemanning van, verscheidene kleine
vaartuigen hield zich gedurende enkele dagen ijverig
bezig met het peilen en betonnen dezer waterwegen,
eau werkzaamheid, welke, hoeveel moeite de Schout
bij-Nacht Story zich ook getroostte, wel vertraagd,
maar niet verhinderd kon worden.
Het was den 26en Augustus, dat de vijandelijke
vloot, die reeds 's anderen daags geseind was van
den seinpost op den Zeedijk achter de Koog, bene-
deugaats van Texel, ten anker lag voor het Texel-
sche Gat en tusschen Callaptsoog en Kijkduin, zoo
dicht aan, het strand ajs mogelijk was.
Zij heston,d uit de volgende schepen:
2 schepen van linie, met de Engelsche admiraals
vlag, 2 schepen van, linie met de Hollandsche admi
raalsvlag, 13 schepen van linie met de Engelsche
vlag, 9 schepen, van linie met de Hollandsche vlag en
wimpel, waarnaast de Engelsche vlag, 26 liniesche
pen, 5 Engelsche fregatten, 8 met Hollandsche vlag
en wimpel, met de Engelsche vlag naast de Holland
sche, 16 brikken, 19 chaloupen, 100 transportsche
pen. 1 vischhoeker en 1 logger. Totaal 176 schepen.
In deze stelling maakte de vijand alle toebereidse
len voor de landing; echter, als wilde de natuur «l n
onzen nogmaals ter 'nulp komen door het uitwinnen
van den zoo noodigen tijd, nogmaals stak de wind
op en verhinderde den vijand zulks vooralsnog ten
uitvoer te brengen. Het was niet voor den anderen
dag, den 27en Augustus 's morgens ten 4 uur. dat
hij op de hoogte van den seinpaal tusschen de Kleine
Krel en het Weeshuis een begin met de ontscheping
maakte. Reeds 's nachts om tw-ie üur was de vijand
begonnen zijn troepen in te schepen, hetwelk o:u
drie uur volbracht was, waarop het sein werd ge
geven naar het strand te roeien. Hierop opende <:e
linie van kanonneerbooten, stoepen, en brikken e n
hevig en wel bestuurd vuur, om ruiia baan te ma
ken voor de landingsvaartuigen.
Een, deskundig ooggetuige verhaalt nimmer mc-r
orde en betere uitvoering van een, krijgskundige ope
ratie te hebben gezien,: van het punt van de ku:-t-
teiegraaf uit gezien, scheen het alsof de landings
vaartuigen aan elkander gekoppeld waren, alsof zij
een vajte brug van de vloot af tot aan het strand
toe uitmaakten. De vaartuigen konden veilig de kust
naderen tot op 200 en 180 ellen cn dan nog gemak
kelijk hunne wendingen doen, om dan eens de ba lo
terij aan stuurboord er. dan die aan bakboord ter be
schikking te hebben.
Niet te 'verwonderen is het derhalve, dat de lan-
Guericke, wiens hoofdkwartier te Schagerbrug geves-
I t!gd was, slechts over 5900 man, zoodat vóór alles j
onmiddellijke versterking der troepenmacht noodzake- ding, welke geschiedde ondc-r begunstiging van heer
lijk was. Dank zij hei noodweer en de daardoor ver- .lijk zomerweer, vlug van stapel liep.
kiegen tijdsruimte mocht het derhalve gelukken onze Reeds bij het aanbreken van den dageraad v:.:\n
krijgsmacht op een zoodanige getalssterkte te bren- 2C00 man onder bevel van de divisie-generaals Pr.!-
i gen. dat met kans op succes een hardnekkige weer- 1 teney en Coote tegenover de Kleine Keeten aan wal,
I stand kon geboden worden. door een noodlottig toeval slechts 20 man door v v-
Voldaan over de genomen maatregelen en zich be- drinking verloren hebbende.
wust in dezen zijn plicht als goed patriot te hebben j Het was nu juist'niet het bekoorlijkste plekje v .n
v olbracht, vertrok Daendels uit Den Haag en kwam Hoilands Noorderkwartier, waar de vijand zijn anke. s
in den avond van den 23eu te Schagerbrug aan, waar had neergeslagen, al kon niet ontkend worden, dat
hij Guericke zijn tevredenheid over diens stelling en mon uit een krijgskundig oogpunt bezwaarlijk bei- r
de verdeeling der troepen betuigde. Aangezien de gelegenheid had kunnen vinden. Wanneer men op .'.e
troepen van uit Utrecht en, de Zuidhollandsehe steden oude kaarten het dorre zeestrand voor de geheele
achtereenvolgens begonnen aan te komen, werden de lengte van den Zanddijk gelegen, met eenige aandacht
manschappen van Guericke meer te samen getrokken, gadeslaat, en daarbij in overweging neemt, dat <ia
ten einde plaats te maken, en deed Daendels daarna geheele breedte daarvan uit dien dijk tot aan zee
een nauwkeurige verkenning van de stranden, de dui- toe gemeten, bij gewone da&eüjksehe ebbe. gemid-
J8
E!
hiï"
oordeelen afwerp:.
---- -— le stellen, wil
len vv ij de middelen, die ons voor de lichamelijke op
voeding ten dienste staan, scherp onderscheiden in gym
nastiek en spal. Beide bevorderen de hygiéne door de
ademhaling in zuivere lucht, beide zorgen voor een
0?,hjkmaügc bloedisverdeéling, voor afleiding van bloed
uit efe bovenmatig ingespannen hersenen. Beide kwee-
kjern hongergevocj, geven opgewektheid, wilskracht en - o-
moed; berde ontnemen ons de vastgegroeide stands:- nen en cle vlajtote va,n het Koegras, welke streek er deld niet meer bedroeg dan 760 Ned. ellen, en dat
niomiimn Ju> Atonn». toentertijd natuurlijk heel wat anders uitgezien zal' J
CCCLIII.
UIT LONDEN.
..O, niijn Londen, dat. ik minne!"
in,a Bolein. Schimmel.
K'atuurlijk! Zóó moest 't wel afkomen, Tên slotte
m b ik 't zelf moeten doen.
HgJhVe waren, met ons zeventlêüèü. Zeventienen zeg
allen wel onderwezen mahpen, oud genoeg, om te
'geiten, dat er plichten zijn, die geen uitstel kunnen
uen en die gedaan moeten worden, jong genoeg
g, om het leven te genieten en van 'n afgepaste
jantje-tijd zooveel mogelijk te profiteereh; Maar,
jals 'n hoer, al wandelt hij „in stad", blijft denken
•hrin zijn koeien en zijn land, 'n huismoeder aan haar
Uliishouding, al gaat zij op bezoek, 'n torenwachter
n zijn toren, al zou hij met de koorts te bed lig-
n of ter kermis gaan, zoo denk ik ook, waar ik
of sta, aan mijn brief voor de „Schager Cou-
ht". Trapman heeft er nooit op behoeven te wachten
0 heb ik niet gereisd in heete hondsdagen of in
jrstmis- of winterkoude, dat ik mijn brief, 'tzij
ein of groot, 'tzij onbeduidend of getuigend van
jnig nadenken, niet op tijd af en op de pers had.
mocht hem dan half schrijven op 'n boot, half in
hotel, broksgewijze in 'n kerk, tusschen bidden en
jigen door, maar hij kwam üf. En toen we nu 1.1.
iusdag, derden Pinksterdag, op de boot gingen naar
als jnden waar we nu al zooveel dagen zitten
nu en had ik al zóo vast mijn stekken gestoken en
iju plannen, gemaakt, hoe ik dan en dan mijn brief
•u schrijven, dat ik mij, wat dit onderwerp betrof,
lilig aan boord begaf.
Maar aan boord waren er maar weinig, die niet
ieziek waren, ik althans was niet in st.aat
[et fatsoen tot honderd te tellen, en de rest v
1 weinig beter conditie; zoodat er van 'n plan,
thema, 'n ontwerp van 'n brief, waaraan ik soms
[er ,vijf dagen zit te tobben, niet veel kwam.
d Welnu, dan maar in, Londen.
■jOch, Hoog, tob nou niet over dien brief! Als
je vanavond thuis komen, en we schrijven elk tien
r.gels ,dan ben. je klaar.
Nqu, goed! Ik ben met 'n mooi praatje wel stjj
- >aoigcgiuoiuc .Ma IJ.U.V
ptooiendie dieper worden, naarmate men geleerde
zeergeleerde, hooggeleerde of verschrikkelijk geloérdé
menschen ontmoet. Beide geven kameraadsehapsgevocj
cn een solidariteitsgevoel van edelen huize. Maar naast
deze gemeenschappelijke eigenschappen van gymnastiek
en van spel .bestaan toch ook ingrijpende verschillen
dozé xttyyl ia hot oog te houden',
net daardoor mogelijk wordt de keuze der
lichaamsoefeningen voor ons kind in overeenstemming
le brengen met zijne individueeJc eigenschappen.
Gymnastiek dan, wordt zij goed griéid cn door ge
schoolde leerkrachten onderwezen, bevordert de krach
ten van spier- en van beenderstelsel, zij verbetert hel
coördinatievermogen, d. i. zij leert ons de juiste hoe
veelheid arbeidsvermogen afgeven voor een gewilde be
weging. niet te veel en niet le weinig en bevordert
daardoor dus de natuurlijke bevalligheid onzer bewe
gingen en ons physiek zelfbewustzijn.
Zn geeft lenigheid aan ons lichaam en geëvenredigd-
heia natl de verschillende ledematen.
Gymnastiek kweekt in hooge mate het gevoel van orde
en zclfbeheerschiüg en leert ons gehoorzamen aan be
velen; vooral dit laatste is een voordeel van onschat
bare waarde, wanneer het kind in het maatschappelijk
leven is ingetreden, want goed te hebben leeren gehoor
zamen is een noodzakelijke voorwaarde voor hem, die
later bevelen moet.
En bovendien leert de gymnastiek accuratesse en
promp'.hefd in het uitvoeren van bevelen.
Het spel kweekt eigenschappen van anderen, doch
niet van minder nuttigen aard.
Daar het steeds gemeenschappelijk wordt uitgevoerd,
kweekt hel spel in veel lioogere male gameenschaps-
en kaïneraadschapsge-oei dan de gymnastiek; het spel
scherpt het waarnemingsvermogen en geeft scherpte cn
levendigheid aan den geest, veel beter dan gymnastiek.
Het vormt de eigenschaphet einddoel le midden
van wisselende omstandigheden te blijven zien en deze
eigenschap is als een bepaalde vorm van wilskracht, on
misbaar in het leven.
Het 'spel geeft practischen zin, d.w.z. het leert ons
die daden uitvoeren, die op een bepaald oogenblik
nuttig cn noodig zijn. het leert ons snel en op het
juiste oogenblrk beslissingen nemen in het belang-van
onszelven en van onze medespelers.
Het gemeenschappelijk spel bevordert het nemen van
initiatief, de plooibaarheid van den geest, die leert
zich aan te passen aan de veranderde stellingen in
het spel en ten slotte leert het gemeenschappelijk spel
het eigenbelang van den speler ondergeschikt maken
aj)ILdat van de geheele partij.
Zooals wij zien jei'dt dus de gymnastiek meer op
tot tucht over het lichaam 'terwijl het spel jneer die
hebben, dan nu. Wij, die ons moeilijk dat landschap
zonder Anna Paulownapolder en zonder Noordhol-
landseh Kanaal kunnen denken, kunnen ons er be
zwaarlijk een, voorstelling van maken hoe de juiste
situatie daar toentertijd is geweest, en er is eenige
moeite voor noodig, <mi zich op oude kaarten uit dien
tjjd te oriënteeren.
Aangezien 't nu. Vaststond, dat de vijand zou lan
den 5aii. de dorre vlakte tusschen Huisduinen en de
Zijpe, werd deze smalle landengte geheel door onze
tioepen ingesloten, terwijl Den Helder door Van Gue
ricke werd bezet, zoodat deze de bewegingen van de
7e halve brigade, te Huisduinen gelegerd en de rech-
ter-vleugel der divisie uitmakende, zou kunnen lei
den.
Mócht er dei-halve Iets plaats vinden, zoo kon men
van alle kanten op het strand toeschieten.
De verdeeling van de geheele divisie van Daendels
werd nu de navolgende:
Rechte r-V leugel onder bevel van den gene
raal-majoor Van Guericke:
Aan den Helder en gekampeerd bij Huisduinen, de
7e lialve brigade, le bat. 617 man,, 2e bat. 534 my
3e bat. 664 man.
Aan, den Wieringerwaard de 5e halve brigade, le
bat. 618 man, 2e bat. 600 man, 3e bat. 583 man.
Aan de Groote en Kleine Keeten, in de Zijpe en
de rechterzijde van den kleinen Zomerweg, 2e bat.
jagers, 674 man.
Aan Den Helder en, Huisduinen, het le reg. cavale
rie 2 escadrons, 211 man.
Te Schagen en in den omtrek, het le reg. cavale
rie 2 escadrons, 200 man.
Te Schagerbrug het 2e reg. cavalerie 2 escadrons,
en 2 comp. rijdende artillerie, 339 man.
Totaal 5039 man.
Linke r-V leugel, onder bevel van den gene
raal-majoor Van Zuylen van Nijevelt:
Te Haarlem en Alkmaar de le halve brigade, le
bat 57 9 man, 2e bat. 500 man, 3e bat. 865 man.
Te Camp, Petten, Schoorl en Groet, de 3e halve
brigade, le bat- 644 man.
Te Koedijk en Warmenhuizen de 4e halve brigade,
le bat. 742 man.
Te Bergen en in den omtrek, de 6e halve brigade,
deze ruimte bij vloed nog ten minste 80 ellen min
der was, dan zal men moeten erkennen, dat deze
strook, voor twee derden met duinen bezet, traps
gewijze tegen den Zanddijk opgestoven, en waar zij
de gemiddelde hoogte bezaten van, IS tot 20 ellen,
geen vatbaarheid 'bezat voor het ontvangen van een
flinke troepenmacht, om tegen een vijandelijke landing
iets van beteekenjs te kunnen uitvoeren, en men zou
op zulk een smalle plek gron,ds met een troepen
macht in het front van aanval, eer verwarring d- ».i
pracüsche resultaten te verwachten hebben.
De Engelschen, die in 't 'bezit van kaarten waren
van dit gedeelte des lands, waarop elke bizonderheid
was aangeteekend, wisten dit natuurlijk drommels
goed, en daarom is het hunnerzijds een meester Jij ko
zet geweest van de eigenaardige gesteldheid van dit
terrein te profiteeren. Het is heusch geen toeval ge
weest, dat wij niet ergens anders, maar juist bij Cal-
lant&oog zijn geland, maar het resultaat van langdurig
oveileg van hunne bekwaamste deskundigen.
Van een heeten strijd, een grooten veldslag, gedu
rende en onmiddellijk na de landing, in het front der
troepen kon derhalve geen sprake zijn. Er was maar
juist gelegenheid om te landen, laat staan tot het
opstellen van groote troepenmassa's in slagorde ea
't leveren van een geregeld gevecht.
Dc bedoeling van Daendels was derhalve den vijand,
wiens landing toch niet verhinderd zoa kunnen worden,
hierin zóóveel Inogelijk afbreuk te doen; le dim einde
werden de duinen bezet door het le en '2- Butaillo»
Bataafsche jagers, die tot laak hadden den vijand door
een levendig geweervuur ac'.e van aanwezigheid te ge
ven en tevens op de hoogte te blijven van 's vijands
verrichtingen. In geval van ernstigen aanval door den
vijand hadden zij jn last zich op de hoofdmacht terug
te trekkenvan een ernstig en welberaamd verzot
tegen de landing kon eenvoudig geen sprake zijn en
de Engelschen landden in de grootste geestdrift, waar
toe menschelijker wijze gesproken, gezien het geringe
verlies aan manschappen en de weinige tegenstand aio
geboden werd. alle reden bestond.
Eenmaal galand zijnde zoo rekende Daendels,
zoo zouden de vijandelijke troepen zich tusschen l\vo-
vuren bevinden, met achter zich de Noordzee cn voor
Nzich de moerassen van de Zuiderzee, en door dr
onzen ter rechter- en linkerflank hevig worden aan-
3e bat. '686 man. I gevallen.
Te Callantsoog en gekantonneerd langs de Schager-, jn een volgend artikel zullen we dit gevecht bij cld
St. Maartens- en Burgerbruggen, de tusschenruimte Keeten, hetwelk den geheelen .zelfden dag "duurde en
bezettende van, den Bos- ën Belkmerweg-, het le bat, dat zoowel in de duinen als in de vlakte werd gele-
ja?ers, 741 man, verd. uitvoerig beschrijven.
Te Broek, Zuid- en. Noordseharwoude en Oudkar- q rreed
spel, het le reg. dragonders, 481 man- Utrecht, juni 1912.
