jlftiüi Bims-
RONA
Brieven uil EnpM.
Van Hcuten's
Cacao
:iëel Overzicht
Dinsdag 1 October 1912.
SGMGE1
56'ste Jaargang N<>. 5191.
COURANT.
ÜTlFltliil- 8 Llllllllllil,
In mijn vorig overzicht ben ik begonnen met iets
te schrijven over het koersverloop van Amerikaan-
sche fondsen en deed ik dit omdat deze markt voor
het oogenblik de meest belangwekkende is. Waar in
de afgeloopen week de belangstelling voor deze af-
deellng eerder toegenomen is, zal ik dezelfde volg
orde volgen. De goede verwachtingen, die men om-
trent Amerika en de ondernemingen, aldaar koestert,
kwamen, nog meer tot uitdrukking. Deze goede stem-
I ming heeft mij niet verrast, waai* ik sedert lang het
I oog gevestigd heb op de gunstige berichten, die van
de overzijde van dien Oceaan ons bereikten,
i Van spoorwegwaarden, welke allen een avans aan
toonden, traden op den voorgrond gewone en preie-
j rente aandeelen Kansas City Southern. Deze maat
schappij publiceerde over de laatste maand gunstige j
I netto-ontvangsten, zoodat de vrees dat het dividend 1
op de preferente aandeelen gepasseerd zou worden,
wel minder wordt en de koers\ erbetering is daarom,
vooral voor de preferente aandeelen, niet ongemoti
veerd. Voorts waren, aandeelen, Atehisson, en Union
belangrijk hooger; de vooruïtzicbten voor deze maat
schappijen, die mede gunstige netto-ontvangsten liad-
j den, te melden, nemen eene sterke positie in. Deze
ondernemingen lceeren reeds resp. 6 en 10% dividend
uit en, kunnen nog beduidend profiteeVen vaagde be
tere tijden, die voor Amerika aanbreken.
Van industrieel© waarden vestig ik direct de aan
dacht op Steels, het voornaamste fonds van deze
categorie. De gunstige berichten, die nog steeds uit
de industriëele centra van Amerika tot ons komen,
wijzen er zeker op, dat de trust belangrijke winsten
moet maken. Voorts waren Amalgamateds en Smei-
tings belangrijk beter; men komt meer en meer tot
het inzicht, dat deze maatschappijen, belangrijke win
sten maken eu dat dividendverhoogingen zeer waar-
I schijnlijk zijn, nu de koperprijzen zich op het tegen
woordige niveau blijven handhaven. Deze verwachte
dividend verhooging is a.1 niet uitgebleven; daar de
Anaconda kopermaatschappij het laatst aangekondig
de dividend met 50% heeft verhoogd. Dit dividend
komt ten goede aan de Amalgamated, daar deze maat
schappij een zeer groot gedeelte van het aandeelen
kapitaal der Anaconda bezit, zoodat het njet te ver
wonderen is, dat Amals hunne rijzende beweging
voortzetten. Ook Smelting® mogen zich in de gunst
van, het publiek verheugen; deze maatschappij heeft
ook nog bij een ander metaal belang, namelijk lood,
en dit metaal is ook veel hooger in prijs geworden.
Behalve voor deze maatschappij is de verhoogde prijs
I van lood ook van invloed op den, prijs van loodwit,
S welk artikel gebruikt wordt door schilders. "Wanneer
iemand nu veel schilderwerk heeft, kan hij daar reke-
ning mee houden..
Voorts zijn lederwaarden als Hide en Leathers en
Central Leather gefavoriseerd met het oog op de
I goede positie waarin de lederindustrie thans verkeert
I en waren in het tweede gedeelte der week aandeelen
en obligatiën Marine trust gezocht, nu verondersteld
wordt, dat de hoogere vrachten ook de trust ten
goede komen.
Het is echter niet te verwonderen dat winstnemin-
gen niet uitblijven en diat soms eene kleine reactie in-
I treedt, wanneer minder gunstige factoren zich doen
I gelden. Ben dier» minder gunstige factoren is de
geldbeurs te New-York. Deze is nog al hoog, en daar
om is men nog steeds bevreesd, dat beleenjngen, op
gezegd wordep. In het midden der week was dan
ook eenige aarzeling merkbaar, doch in de laatste
dagen had de willige stemming de overhand}i,ondanks
\het stijvere geld.
Ik val wel in herhaling, doch nog steeds ben, ik
de overtuiging toegedaan, dat hoogere noteeringen
in uitzicht zijn en dat reacties eerder aanleiding kun
nen geven iets te koopen.
Het verloop onzer staatsfondsen geeft tot geene
i beschouwingen aanleiding; zoolang de geldkoers wat
j hoog blijft, gelijk tegenwoordig het geval is, zal de
koers niet veel monteeren. Buitenlandsche staatsfond
sen hebben evenmin niedging tot rijzen, integendeel
waren Hongaren nog iets lager te verkrijgen.
Aandeelen in cultuurondernemingen bieden ook wei
nig variaties wat hun koersverloop betreft, aan. De
suikerprijzen zijn iets gedaald, daar de vooruitzichten
van den bietenoogst beter beoordeeld worden, nu het'
weer wat zonniger wordt. Van invloed is dit echter
op de noteeringen dezer aandeelen nog weinig ge
weest.
Van mijnbouwaandeelen waren aandeelen Ketahoen
wat beter op grond van bevredigender berichten om
trent het ertsgehalte van het goud, dat de mijn op
levert.
Petroleum waaiden houden zich ferm; van Indische
soorten trekken Perlakken nogal de aandacht; men
verwacht dat verdere boringen goede resultaten mo
gen hebben. Orions kwamen flink op, nu na ruime
afschrijvingen, 9% dividend aangekondigd wordt. In
Russische soorten begint het kalmer te worden; men
zal moeten afwachten, welke reorganisatie-voorstellen
gedaan kunnen worden.
In rubber- en tabaksaandeelen zijn de variaties ge
ring, terwijl scheepvaartaandeelen vast blijven en
enkele nog iets hooger gaan. Vooral aandeelen, Konin
klijk Nederlandsche Stoombootmaatschappij maken eer
goed figuur en bereikten zij reeds een koers van
135%.
Van diversen valt nog te vermelden, dat de rij-1
zing in Peruvians tot staan is gekomen en gevolgd
is door eene reactie. Na mijne beschouwing over drt
fonds in "mijn vorig overzicht is dit wel te verklaren.
J.
Londen, 28 Se.pt. 1912.
Eenfiigen tijd geleden Het een dame, die bij ons lo
geerde, haar paraplu staan op een omnibus. O p zeg
ik, omdat je hier zoowel op als in de omnibussen en
trams kunt Kitten- De paraplu was nog tamelijk goed,,
dus moesten er pogingen in het werk gesteld wor
den, om het verloren schaap terug te vinden. Van
een kennis had ik eens gehoord, dat je voor alle mo
gelijke en onmogelijke verloren dingen naar Scotland
Yard moet gaan, dus begaf ik me daar heen, verge
zeld van de eigenares der paraplu.
Den eersten keer bleek het, dat we onze dertig
centen spoorgeld verknoeid hadden, want we kwamen
ev om half vijf een half uur te iaat. Eenige dagen
later een, andieren schelling er aan gewaagd met
voorloopig meer succes. We waren op tijd. 'n Groot
Talrijk zijn de openlijke en bedekte aanvallen, waar
aan dit goede fabrikaat, waarvan men de concurrentie
vreest, blootstaat, in weerwil daarvan worden dagelijks
talrijker de gebruikers die de goede eigenschappen
er van op prijs stellen.
Zuiver en oplosbaar vol vetgehalte heerlijke
krachtige cacaosmaak licht verteerbaar. Uiterst
goedkoop, want men heeft veel minder noodig voor
cie bereiding.
gebouw in een der mooiste gedeelten van de stad
Westminster vlak bij de bekende Parlementsge
bouwen en de Westminster Abdij, is de bergplaats
van verloren en vergeten goederen:, the Lost Property
Office. Voor paraplu's bleek een afzonderlijk vertrek
ingeruimd t,e zijn, waarnaar weverwezen werden. Twee
beambten waren aanwezig, vier of vijf dames, wij
tweeën en .de paraplu's. Daarmee was het tamelijk
groote lokaal echter zo-owat vol. Van de hoeveelheid
„spuiten", daar aanwezig, hadden drie of vier flinke
zaken behoorlijk voorzien, kunnen worden. Duizenden
paraplu's, parasols en wandelstokken lagen op plan
ken langs de wanden uitgestald.
De hoeveelheid ziende was mijn oordeel, dat we het
verstandigst zouden doen niet öf direct heen te gSan,
öf een niet al te slechte uit te zoeken en te beweren,
dat het de onze was. Maar een der twee beambten
kwam naar ons toe. Wat we zochten? Een paraplu.
Waar en wanneer verloren? Zondagmorgen op bus 33.
Dan moogt u hiervan uitzoeken, en we kregen een
twaalftal volle planken tot onze beschikking. Wat op
de andere planken lag, was reeds vóór Zondag ge
vonden en kwam dus niet in aanmerking. Wij aan het
zoeken naai* een paraplu, waarvan we niet beslist wis
ten of de punit van hout of van ijzer was, waarvan, we
de kleur vermoedden groenachtig te zijn, maai* 't
kon ook bruin wezen (ik bedoel den stok), waar geen
gaatjes in zaten, en die een haak had. Natuurlijk
hadden zoo goed als alle paraplu's in onze afdeeling
haken en hadden we er spoedig vijf of zes gevonden,
die het beslist waren. Maar we voorzagen moeilijk
heden, wanneer we brutaalweg een van dit vijftal uit
kozen en beweerden dat het de onze was. De beambte
zou natuurlijk direct kunnen nagaan, of de bewuste
p.i..*.aplu werkelijk pp bus 33 was gevonden, op Zon
dagmorgen,, want elk artikel was van een papiertje
voorzien,, en, het slot van de geschiedenis was, dat
we zonder den verloren schat vertrokken. En dat
weet ik wel, dat ik in Scotland' Yard nooit meer naar
een paraplu ga, zoeken, tenzij ze geen haak heeft of
mijn n,aam er op staat.
Na dit helaas vruchteloos bezoek was evenwel mijn
nieuwsgierigheid opgewekt, om te weten te komen,
staan, zooals ik vermoedde, op het lijstje bovenaan.
In éen jaar werden er een veertien duizend gevonden
en gedeeltelijk aan de eigenaars teruggegeven. Een
koetsier of conducteur van een tram of bus ,is ver
plicht binnen viel* en twintig uur een gevonden ar
tikel aan een politie-bureau af te geven. Doet hij
dit niet, dan kan-hij gestraft worden met een boete
van f 120. Maai* zijn moeite blijft niet onbeloond. De
eigenaar van een gevonden voorwerp moet den vin
der een vastgestelde belooning geven, die gelijk staat
met ongeveer eèn achtste der waarde, en nooit min
der dan een shilling mag bedragen. Pboto's, papieren
enz. worden een jaar bewaard en daarna vernietigd,
maat de vinder krijgt ook in dat geval zijn shilling.
1 Voor zeer kostbare voorwerpen wordt de belooning
door den Commissaris van Politie vastgesteld- en
menigmaal is een koetsier of conducteur een aardig
sommetje op die" manier ter hand gesteld.
Sommige memschen zijn vreeselijk vergeetachtig,
schijnt het. Van paraplu's wil ik niets zeggen, die
laat ik zelf geregeld staan. Maar een zak met goud
bijvoorbeeld! Een bankier liet een zak met f 8400
in goud achter in een cab. Den volgenden dag ont
ving hij zijn eigendom terug aan Scotland Yard, maar
zijn vergeetachtigheid kostte hem toch f 900 aan den
eerlijken koetsier. Een anderen keer werd er voor
f 36.000 aan juweelen op een bus gevonden. Een koet
sier, wien door de beambte aan Scotland Yard twaalf
honderd gulden, werd uitbetaald voor het terugbe
zorgen, van een zak met geld, nam zijn fortuintje
schijnbaar onbewogen in ontvangst. Hij was, zeiden de
beambten, te vol om iets te zeggen, wat tamelijk
dubbelzinnig is.
Ook de verschillend© 'treinjnaajtschappijen he;bben
afdeelingen, met vaste beambten, voor wat in, de
coupé's en stations gevonden wordt. Een uiterst
nauwkeurig onderzoek wordt ingesteld, zoodra een
tallen telegrammen worden verzonden, en meestal
passagierc verklaart iets verloren te hebben. Tien-
wordt de moeite beloond- Soms evenwel is alles te
vergeefs. Zoo klaagde een heer, die met elf koffers
reisde, over het wegraken van een daarvan. Honderd
vijftig telegrammen werden het land doorgezonden, tot
ten slotte bleek, dat de koffer nog veilig bij den eige
naar thuis op zolder stond.
Een Griiek vorderde achttien duizend gulden schade
vergoeding voor het verloren raken van een doos met
oude manuscripten, die hij beweerde van het Great
Western Station in Oxford gezonden te hebben naar
Paddington Station in Londen. De geheele lijn werd
nagezocht niets gevonden. En de Griek kreeg 12
maanden, want het bleek, dat hij van ©en ander sta
tion in Oxford naar een ander in Londen was gegaan,
engehoopt had, op deze manier de maatschappij af
të zetten.
Honden, kaften, papegaaien, witte muizen hooren
ook al tot dé gevonden, voorwerpen, en worden, ais
zoovele andere,, ook soms niet teruggevraagd. Het
pleit niet voor de taal, die sommige menschen gebrui
ken, wanneer ze hun verloren eigendom niet terug
kunnen vinden, als ik vertel, dat een paar papegaaien
in The Lost Property Office alleeroutzettendst kon
den vloeken.
Om ten slotte nog éen ding te noemen strooien
hoeden, vormen, een aanzienlijk deel van de verloren
voorwerpen bij de treinmaatschappijen. Niet, dat de
rdenschen die bij vergissing laten liggen en bloots
hoofds den, trein verlaten, 't Zijn hoeden, die uit de
raampjes zijn gewaaid en langs de lijn worden gevon
den, Kisten vol worden er 's zomers naar het be-
waarkantoor gebracht. Iemand, die zoo'n, kist vol met
verschillende hoeden aan een station zag staan,
vroeg bezorgd, of er een, ongeluk gebeurd was. Hij
kreeg evenwel ten antwoord, dat het de wekelijksche
opbrengst was van alle stations langs die lijn.
Binnenlandsch Nieuws.
I DE KERKTOREN EN DE KERK VAN
HARINGHUIZEN.
Wie in het laatste halfjaar of sedert langer tijd
niet in het kleine dorp Haringhuizen is geweest en
er n,u komt, zal zeker even opzien tegen den beken
den ouden kerktoren met zijn dikke muren, die, zoo
als dat heet, haast uit de kennis is geraakt.
Het eeuwenoude gebouw is voor slooping bewaard
gebleven en grootendeels gerestaureerd en tot zijn
oorspronkelijken staat teruggebracht. Zooals vanouds
kerk en toren een sieraad van de plaats plachten te
wezen, is nu de kerktoren van Haringhuizen te voor
schijn gekomen uit zijn staat van verval, met de
sierlijke flamboyantbogen in de groote nissen in zijn
tweede verdieping en boven zijn ingang, even fraai
als andere bouwwerken uit de 15de of 16de eeuw,
die als „bezienswaardig'te boek staan. Hier is een
stuk metselwerk aangebracht, waarvan den vervaar
digers eer toekomt.
De oude plompe voordeur is vervangen dpor een
nieuwe met opgelegde scharnieren in stijl, evenals het
het doorgeroeste kruis met den stijf overhangenden
weerhaan op de torenspits, zijn weggenomen en
vervangen door eene nieuwe afsluiting in overeen
stemming met het geheel.
Tegen dien zwaren vierkanten toren staat 't kleine
kerkgebouw met zijn onaanzienlijk uiterlijk. Zoo was
het al tientallen jaren geleden en er zal wel nieman.d
meer leven, die het kerkje grooter heeft gekend,
dan het thans is.
Maar den vreemdeling zal het stellig voorkomen,
dat hier het een kwalijk bij het ander past. En dat
is zoo.
Vroeger zal dat anders geweest zijn.
Tot welken tijd dat „vroeger" zich wel uitstrekt,
en over hoeveel eeuwen het Tijdsverloop gaat, waarin
de herhaalde veranderingen zijn voorgevallen, die het
kerkgebouw tot zijn tegenwoordigen bescheiden om
vang hebben doen inkrimpen, is niet zoo gemakke
lijk te bepalen.
Een der laatste groote verbouwingen van de kerk
heeft plaa,ts gehad in het begin der vorige eeuw. Im
mers: uit het Kerkeboek der Ned. Herv. Gemeente
van Haringhuizen blijkt, dat de EBgelsche troepen, die
in 1799 in de kerk waren ingekwartierd geweest, veel
hadden vernield en beschadigd aan koorhek, doop
hek, zitplaatsen, ramen en muren, waarom in de ver
gadering van Mei 1800 werd besloten om aan de
Municipaliteit (plaatselijk Bestuur) van Barsingerhorr
te verzoeken, het kerkgebouw van Haringhuizen te
repareeren. In den zomer van 1808 is, wegens ver
bouwing, de kerk gedurende eenige weken niet voor
de gewone godsdienstoefening gebruikt kunnen wor
den.
Het koorhek, waarvan hier sprake is. geplaatst als
afsluiting van een, koor, of eene afzonderlijke ruimte,
gewoonlijk aan, de achterzijde begrensd door muren
in een lialven acht- of tienhoek opgetrokken, zooals
dat nog aan de I! rvormde kerk 1» Barsingerhora
te zien, Is, men vindt er te Haringbuizen niets meer
van. De oostelijke muur, waarachter dat koor ver
moedelijk zich bevonden zal hebben, is thans recht
en vlak opgetrokken.
Als men nu het kerkje binnentreedt, zal het iede-
ren bekende opvallen, dat het er veel vriendelijker
uitziet dan 'n paar n>aanden geleden, toen 't harde
blauw van 't houten gewelf 't door de kleine ramen
spaarzaam verlichte gebouw Zoo somber maakte. Het
schilderwerk doet het inwendige van de ke*rk voor-
deelig uitkomen.
De opmerkzame beschouwer vindt hier veel, dat
terugwijst op een, verleden van vele eeuwen en hij
kan zich terugdenken in een tijd, dat de kerk wèl
paste bij den forscli gebouwden toren, die toen nog
een, hoogere, insgelijks met traceeringen versierde
derde verdieping zou gehad hebben, met een hoogere
steenen spits.
Tegen den noordelijken zijmuur staan zware ronde
steenen zuilen met versierde kapiteelen. als in de
gebouwen uit de 15de eeuw. Op eene afbeelding in
een oud boekje, getiteld „Hollandsche Arcadia" door
Nicolaas Bruin, uitgegeven in de voorlaatste eeuw
(1732), staat tegen die noordzijde nog een zijbeuk
i vanjgelijke hoogte en breedte en afzonderlijke over-
kapping als de kerk zelf, met nog bovendien een
kruisbeuk naar het noorden: een dubbel gebouw
dus.
Zooveel is zeker, dat die zuilen met spitsbogen
er tusschen, eene andere bestemming hebben gehad,
dan om te dienen, tot steun voor een lagen muur in
een klein kerkgebouw en het Is evenmin denkbaar,
dat kerk en toren vroeger een zoo groot contrast
hebben gevormd als thans.
Het koorhek is weg, maar het eikenhouten doop
hek met oud houtsnijwerk is er nog, Ook de predik-
stoel van 1654 draagt snijwerk. Voor aan den kansel
is een in hout gesneden wapenschild, misschien af-
komstjg van een der Vrouwen van Schagen, onder
wier Heerlijkheidsgebied. zooals men weet, voorheen
ook Haringhuizen met Ba,rsingerhorn en Kolhorn be-
hoorde.
j Midden in den Zuidelijken zijmuur is (ook aan de
1 buitenzijde van de kerk is dit zichtbaar) eene om
lijsting, die wijst op een vroegeren ingang aan dien
kant.
Boven dien vroegeren ingang hangt thans 't groote
vierkante houten bord met het vers getiteld: „De
Regte Toehoorders", zoo eigenaardig van vorm en
inhoud, zoo echt typisch voor zijn tijd, gedagteekend
met het jaar 1663 en gemerkt met den naam L. Hcn-
dius.
Er hing vroeger nog een ander dergelijk bord be
vattende eene berijmde „geloofsbelijdenis der Chr.
Kerck", doch dat was door den tijd zoozeer bescha
digd en onleesbaar geworden, dat men het nu heeft
weggenomen.
De zitbanken zijn van verschillende constructie; er
zijn er nog met versierde paneelen in den rug. uit
den Gothischen tijd, die misschien zoo oud zijn, als
het oude gebouw zelf. Hoelang die daar al dienst
gedaan hebben? Zoolang misschien als de klok daar
boven in den toren, waarop staat vermeld: „mi
maécte Steven Butendijc in 't jaer ors heren
MCCCCLXXV"?
Die grafzerken in oude kerken.... men kent ze
immers! Hier onder den predikstoel ligt er eene met
een miskelk er op gebeiteld, nog gedeeltelijk leesbaar,
en aanduidende den naam van een diaken-pastoor, in
1564 gestorven.
Zoo is het bescheiden kerkje van Haringhuizen
thans met het oog op het verleden en het heden zeer
zeker de aandacht waard.
SLACHTOFFER VAX HET MILITARISME?
„Het Volk" bevatte Zaterdag het volgende ook
door ons overgenomen bericht:
„Men zendt ons van het manoeuvre-terrein het vol
gend ontzettend bericht:
„De manoeuvres, waaraan wij hier deelnemen, heb-
ben. Dinsdag weder een slachtoffer geëischt. Te I.ei-
muiden is door eén automobiel, waarin minister Co-
lijn met gevolg waren gezeten, een landweerman aan
gereden. De man viel voorover ln zijn bajonet en
was onmiddellijk dood. Hij was in het hart getroffen.
„En nu, alsof daardoor aan het in-treurigc van dit
orgeval nog iets kan worden goedgemaakt, is fle
order uitgegeven dat de verdere oefeningen zonder
bajonet op het geweer zullen plaats hebben.
„Als het kalf verdronken is, dempt men den put...
„Maar dat onze volksjongens aan zoo'n gruwe-
lijken dood gewaagd worden, is een vrees»lijke be
dachte."
Wjj hebben naai* de juistheid van dit bericht la:»n
mformeeren en kregen van den stellingc-om mandaat,
generaa.' Fabius, het volgende ten antwoord:
„Ik kan niet anders gelooven. dan dat het geheele
bericht een canard is, want ik heb er niets van ver
nomen. en dan had het mij toch officiéél moeten ge
rapporteerd zijn. Ik mag niet aannemeq, dat eenige
autoriteit zoo in verzuim zou wezen, om een derge
lijk belangrijk voorval niet onmiddellijk te berichten.
Maar er is meer. Gistereni- tusschen 2 en 7 heb ik,
om de oefeningen van de landweer te controleeren^
een bezoek gebracht op alle plaatsen, waar de land-
I weer öf oefende, öf gelegerd was. Vijf uur ben ik
daarmede bezig geweest, omdat de afstanden zoo
groot zijn. Ik heb allerlei» landweermenschen gespro
ken, de bataljons-commandanten natuurlijk ook, be
halve éen, die, na den zeer vermoeie'nden nacht laat
teruggekeerd, wat rustte. Geen enkele heeft mij iets
omtrent iets dergelijks gezegd, wat natuurlijk het
geval zou zijn geweest, wanneer er iets gebeurd
ware."
Handelsblad.
Bij de ambtelijke enquête naar het doodrijden van
een landweersoldaat door een auto bij de fortma
noeuvres hebben alle vijf landweercommandanten ver
klaard van eenig ongeval van dien aard niets te
wet,en. Het bericht wordt te meer als verzonnen be
schouwd, daar gebleken is, dat te Leimuiden. waar
het doodelijk ongeval op Dinsdag jl. zou zijn ge
beurd, in het geheel geen landweer op dien dag ge
weest is.
In Het Volk schrijft een partijgenoot het volgende:
De Zaterdagavondnummers der burgerpers spreken,
op gezag van den stellingkommandant, eeneraal-ma-
joor Fabius, het bericht tegen, dat er te Leimuiden
een land-..eerman zou gedood zijn.
Deze tegenspraak noopt mij, als den berichtgever
van „Het Volk", de volgende bijzonderheden, "mede te
deelen.: