ssmssmgm
msgSÊmÊmsmrn
wmmmm mmmmm
StefSÉiHcKHf SSbSSW^S?»
Ds laatste beweging der Piinsgezinden.
Jiteber 1139.
Ier Coiraii,
als ik mij niet bedrieg, znücn <Ic eenvoudige N.-H.
kaasmakerijen de goede Edimumu-kaas met oen vetge
halte van -1045 pat. in stand howhu, .terwijl de
toekomst moet loeren, welken weg tlo r.icu'.vcnvcische
grooler© fabrieken zuilen opgaan. De taak \a« den
Bond nu is, de N.-H. kaasf.ibrie-ken te orgenis; -ren,
ze samen te brengen en opvoedend te werken. Duarom
moet er geen enkele afvallen ai moeten de achterblij-
venden met groot geduld op den gorden weg g: b.adil
worden. Ze zullen zeker komen, wanneer de Bond
1 rustig kan blijven doorgaan op den ing.-slog-n weg.
Iels anders zou het rijn, wareneer de N .-II. bcdrijfs-
vorm van kleine Sb rieken slechte fmanüeele «vsul-
j talen opleverde, wanneer er cr->i toestand van mclaise
n J 7 1 vvas' 's ttszins het geval.
OVfif dB aans ÜSt na van dan Bnd ?an ZUJVCl- 0mda* dc voorst?l.ers do geleidelijke ontwikkeling,
UIGI UB QflllOIUiiUly IBII «uil U uil «HU lwjiui yan den Bond jn de waagBchaal sl(?!;en> a<llt ik lU.
fabrieken n Nonfono tand bi dan i indie»in^van bet m nei niet goed. ten si-.ue nog
lauilQft&n lil iivwiHuwiiaim _HI| een paar vragen ;n verband niet de Toelichting van
Oudendijk. Het pr.ieadvies van, het Bestuur was op-
I gesteld naar aanleiding van ten uitvoerige toelichting
Zaterdag 7 December 1912.
56e Jaargang. No. 5230.
TWEEDE BLAD.
Fedaratieven Haderlandschen Zuivelbond.
De Agenda met Toelichtingen cn Praeadvies van
do Algemeene Nergade.ing van den Bond zal met liet
oog op bovengenoemd punt veler be!ang>:elliiig heb
ben getrokken. Ik acht hot gewensdit mijn nieeniing
owei' deze zaak nader uiteen te zetten, te racer om
dat er allo aanleiding is, dat .men. door de ioelidhtimg
van de zuivelfabriek te Sint Maartcmsbrug een. verkeerde
voorstelling krijgt van mijn standpunt. Immers, zooals
de voorstellers en het Bestuur wel welen, heb ik het
voorstel tot aansluiting bestreden, als zijnde on
tijdig en hoogst ge vaar I ijk voor de bestaande
organisatie. l)e door den voorsteller aangehaalde woor
den uit mijn brochure bij gelegenheid van de inzen
ding op de Medemblikker tentoonstelling, sloegen uit
sluitend pp de aansluiting van de kaaslabrieken
bij den N.H. Bond. Men moer wel een zuiveloooperator
dooi- dik en dun zijn, om daarin een verdediging
te zien van de aansluiting van den Bond bij de Fede
ratie van Bonden, ook al zijn de andere leden
ongelijksoortig met andere, soms tegen
strijdige, belangen en hoe ook de omstan
digheden van het oogenblik zijn. Men moet wing en, nieuwen
rekening houden met de nuchtere werkelijkheid. Een
ieder, die Noordholland kent, weet, dat de Noord-
hollandscho hoer, geen. cooperalor met hart en ziel
is; vooral door den drang der omstandigheden [gebrek
aan de noodige werkkracht op de boerderijen i rijn
de gemeenschappelijke kaasmakerijen ontstaan, die de
leden van den Bond) vormen. Zooveel mogelijk is het
van Oudendijk. Het praeadvies van het Bestuur was
opgesteld naar aaateriii.g van, oen uitvoerige toelich
ting van Sint Maart -ra&brug. Vóór 't afdrukken der
agenda werd aan, Ik-.de voorstellers gelegenheid ge
geven, op dé agenda te plaatsen, wat zij aan de
leden, van den Bond wilden, medicdeelen, vandaar dit
het praeadvies van 't L< stuur niet, juist het antwoord
is op deze beide O,- ientingen. Oudendijk voert, o.a.
als motief aan, dat de F.N.Z. diploma's uitreikt aan
melkoontroleurs; 'b het deze fabriek onbekend, dat
sinds eenige jaren, u de behoefte aan melkccinitro-
leurs In Noordholl.-vvi wordt voorzien door de gere
gelde opleiding arm. een cursus te Hoo-rn en te
Behagen, waarna aan de bekwamen een diploma wordt
uitgereikt? Eveneens -n het een onjuiste voorstelling,
dat de Bond diploma's uitgeeft voor kaasmakers;
immers hij heeft -Je opleiding zelve ter hand
genomen, door de Vakschool en de praktijk. Is het
de fabriek onbekend, lut de Bond een bouwcommissie
instelde, zoodat de gewone Noordhollandsche fabrie
ken wel degelijk advies kunnen krijgen bij verbou-
,ubouw.
Dr. L. T. C. SCHEIJ,
Adv. Lid v-j. bet Bestuur van den Bond
van Z. in Noordholland
1
Tweede Kamer.
bedrijf daarin/gebleven zooals het, op de boerderij Modtlimidda. te ao, half hf.^r
aert mlgeoelmd, er is dan ook wstoSg of gan verschil eJrsl in^ 'J dlg u voorrechr had küxc.
in de goede Edammer boeren- en labncsskaas pee., ,x-jitends ha., ell, tot diep ,n de,, middag te
wal de kwaliteit, noeh wal hel vetgehalte betreft .Kt mugeJ1 tadesjaan g.nnlaoli ontwaart op hel gjluat
is de industrie van do veile Edanunci-knas, ,mel 40 MinBler Do Waai Maiefntl..
tot 45 pet vet in de droge stof, en boMxratfaag pis U(„ m [CK>, van staierturi, waaraan wij te dan-
tajtaak Meer dan bij grootere ziurelfabnekeii he ge- ken lloböcm sympaliiek taiüaüel van den
val is. heeft de N.-H. Boer het bedrijf aan zich geluni- hccr Koodlliujaan, do veldeling te 4 „re uiteen gng,
den - met behulp van een kaasmaker en zijn weinig sdBon er geen ivondzdtSg zoS volgen, den nï
taInjk petsoneel, wordt do karsfabriek door de boeren nisier van „oloniai zoo v.iotijk roaite! betwijfel ik.
zelf beheerd; op sommme moge dal beheer wal ,Jaan„.„. is de heer Malefijt oen te sunmig en te
wensohen ovalakh, zonde, twijfel is de algemeene weaiig fuifiie.vix! man. Veeleer geioeil ik, dut tiet ti-e
toestand veel verbetert, mede door de werkzaamheden il K Sexl, moigen -- Vrijdag - oen,end, aan den
kent en geleidelijk lc j^anS tijgen op „et Ptein en ve.wolgens
verbetert. l>e Bond is oen hoogs t nn „ge is,echls als zwijgend-aihooiend infante.- de t weede
stciling voor de V-H kaaslab rieken Wie Kalllc,. ,e VCl^on, /..Exe. opmontcdc. En gra, svon-
de geJMoite «n de onlwodcetnjg van den Bond tot nu Uer, mumeminJ der hnfciae Ik-gruoiiug „loot een
toe hrtboii neqpniiKkt w«en, hooved het gekost eentenaaialast van s aee.e.1 Jlaiofijls. suhouders heb-
hcefl. tte 54 loden die h,j Uions lelt, gjnsaaaeetji i)CJ1 gewen tokt. Ue Kamer heeft hein d,w weken Sn,
to krijgen, en hoe gewoekerd moest worden met <le ilct lmBtch debal, j™ genoudeiT
besclK-iden middelen die de leden toestaan. (De om- t,-,, .|onL.i.v...
0. 11/ rent i/vnrv f vLa eene suiie ciankiwxte zal mui /j ne lippen gaan
slag is Uians lVa ceni pcr 1000 K.G. melk) Wel over Ve.lossing van de lastige, praatzi.-ke, .leusw.iz.
is \vaar Ln^zaarn, doch .geregeld gaat hy voon.it, en lliu.wsgiciTgc en verdere hoSsdc.g^ trengc heere»
word *»en n ant van r.ifTPtn tKwlcrn /;ik-en wamvitin
aangeroerd. Dc minister gaf nexg:ns een antwoord,
<lat hel nader Ci'bij'" toevi.m noodc maakt. Ik s ip nog
tum, dat minister Cblijn verklaarde, <lat de procu-i
lot opleiding van inia/id.cnc krachteu voor d- v.oot. mei
de moeste energie zullen worden voortgezet.
Hcelemaal aan het s.ot kwam dc ine.' t>? Moester,
do xinveimotide en sah.andcie temnaer, nog mei eci.e
hestrijvling dvr overwmsl-l>e.astmg. Hij gcvoc.üe eui ver
klaarde zelf, dat dc Kamer, ehunxerenu naar hel ci .dc
van het Indisch debat, geen boln>i£>tcliuig meer gc-
vuelde voor deze beschouwingen. Muuster .«lalefijt a>:!-
woiadde. als ménsen van trouwen p.ichl, vrij uitvoerig,
t juist even toonloos en schuchter a-s bij hei ce,s
wooid. dat hij over zijne JKg oj.ing sp.as.
En toon, toen was 't, aat do i>Iij-z.»uiige glim-
laca'i zich >p zijn gelaat vertoonde, 't Was g.daan.
,:Gcneraal Eland hoeft de A!g*m:-crK Bosohouwitigcn 1
ingezet. Dc ministers Ilecmske.K, B. Begoot, Kolkman
en De .Marees waren reeds vciscjk.ii ji, g lijk altijd, l.o-
I>aalde de afgevaardigde voor Arnliem z.ca lot een'ge
Korte jZakclijKc opmc.king ii. Hij Ls oen vei de .,w.t,c
iuvcuvan de nuttige, veïstkiKi.g; en b.scheiden mari-
-ncn. die niet ais vci-k'wisicts ontspring011 met den na-
tiosnalen tijd.
De genciaal vi-ceg, wat de meerdere kosten van
de artillerie zullen zijn tengevolge van dé nieuwe Mililie-
wet (or is al van 'Sd a loJ po., hooger "in dc .stukken
gerept I) en daarna hetoogvlc Z.Exc. dut de wco.den
„ten hoogste' in de Militiewei betrekkelijk weinig waai
de hebben. Do generaal z.-i dit naar aanleiding van
hot K. B. van 2/ Septumb r 1912 br tref Bande du lich-
liiig-1913. Is dal besiuit wet igr Dc Jicer r.Land, hoe
en uiig en kort-zakclijk ook steeds, kan oolijk wezen
op zijii beurt. En. hij had voor minister Co.ijn cene
Sintcrk.'aas-surprEe. Pas op!. riep hij hem tce. Zou
het lv. li. onwettig zijn, dan E er nog art. 355 Straf-
welbank, dat op zoo-iels tot drie jaren kerkerstraf stelt.
Gioote vroolijkheid. En de generaal lachte zelf smake
lijk mee. erbij voegend aanstonds dat hij het bewuste
k.B wél wettig aclit.
Maar: aan de interpretatie, door dit Kabinet aan
de woorden „ten hoogste" gegeven, is een volgend
kabinet niet gubonden. Dal had gen. Eland in hoofd
zaak even widen duidelijk maken.
Toen was de hooge vergadering in de juiste stem
ming om, na de naclitzitting en de dagvergadering,
sinterklaas te gaan vieren. De heer Roodhuijzeu
gevoelde dat gelijk ik reeds herinnerde, en wij
gingen huis-toe. Tot morgen, Vrijdag, kwart voor
Leiven.
Dat kwartiertje-extra ook ter wille van het „bij uit
stek nationale feest' zooals de secretaris der Liberale'
Unie 't noemt. Of morgen te 10.45 ure, precies, dc
51 cr zullen zijn..''...
De schulspaLroon van punch en boterletters alleen
weet 't!....
Mr. ANTONIO.
wordt een plant van eigen Bodem. Zaken, waaraan
behoefte wordt gevoeld, worden aangepakt en zoo
WÊÊBÊÊfKM gestrenge
En zelfs hduben we rocd.» ui heel klcbi stukje van
oenoeiie wohu ecvoetu, wo.ncn aangepaKi en zoo grx-a hct t ^töl- der Algemeene Lkscnouwm-u ovei
mogelijk dooi^voeiri; zooals de coopcrahevo aankoop, J^sbegreoling bevalen!
de kaaskeuungen, dc opleiding van kaasmaker, kaas- l 0_
it rer.,-r,i ,i„< - i li. Van dc N'erschillende punten, d!ic nog werden aange-
gi'oolere ziiivi] lab rieken in N^olS lijn W coileubnrilils kwea.ie
wto Mrijf moer ta de riehltag d. Frietclie
boloi- 'en kaasfabnekeai gaat. De boliermakenj trocxl w^™lwuri vm u„i
T- ti^'f
tut de eeiste toediohting Deze eiike^. fabrieken gevoe- anlwtxnd aan kol. Verheij1 ook nu vaag on uilersi
ten^ behoefte aan het gubnuk maken van sommige in- VOOIziehtigbang om iels te zeggen, dat men te Bui-
Sn tond rSfto Iede" I» Kveslie van het oanaibaaL.t eocht de heer
35»^, van de beide ^52 ^lie ÊoT^
^'e^óifx rssfe tirrt ^4--m
over cue opvatting, welke in medische klingen hnqr
KANTONGERECHT TE SC'HAGEN.
Uitspraak van 5 öecembèr 1912.
J. K., Helder, Wo njiwet, f 10 of 10 dagen. G.
van. T., Anna Paulovr^a, Leerplichtwet, f 6 of drie
dagen. A. IC., West- L'-ischelling, Motorregl., f 2 of 2
dagen. C. J., Sint Maarten, idem. f 2 of 2 dagen. J.
van D., Warmetihuiz-.n, idem, f 2 of 2 dagen. C. K.,
Scbagerbrug. Art. 424 Str., f 3 of 3 dageiD. v. d.
V., Petten, Jachtwet, f 16 of 6 dagen. K. v. d. V.,
Petten, idem, f 16 of 6 d .gen. W. B., Anna Paulow-
na, Art. 426 Str., f 5 of 5 dagen. L. K., Anna Pau-
lowna, idem, f 5 of 5 dagen. H. van T., Anna Pau-
lowna, idem, f 5 of 5 dagen. L. van IJ., Anna Pau-
lowna, idem, f 4 of 4 dagen. C. S., Anna Paulowna,
Pol.ver., f 1 of 1 'lag. H. M. de W., Schagerbrug,
Art. 426 Str., f 4 of 4 dagen. J. K., Alkmaar, PoJ.-
ver., f 1.50 of 2 la cum. W. B., Oudkarspel, Art. 4n3
Str., f 2 of 2/éa.gsa. C M., Kolhorn, idem, f 2 of
2 dagen. F. Si, Zijpe, Mot.reg., f 2 of 2 dagen, J. de
J., Schagen, MoLreg, 2 of 2 dagen. J. N., Schager
brug, Art. 427& S.v f 1 of .1 dag. S. K., Ba^sln-
gerborn, Zondagswe", 5 of 5 dagen. P. K., Ha
ringbuizen, idem, f 3 of 3 dagen. G. van T., Anna
Paulowna, Leerplie'awet, f 6 of 6 dagen. P. Z., Cal'-
lantsoog. Pol.ver., f 3 of 1 diag. L. K., Barsingerhorn,
Mot.reg., f 2 of 2 dagen. D. G. Dz., Barsingerhorn,
Pol.ver., f 5 en. f 1, 5 en 1 dag. P. R., Alkmaar,
Art. 453 Str., 6 dagen. A. de B., Winkel, idem, f 1.50
of 2 dagen. C. K., Ann' Paulowna-, Mot.reg., f 2 of
2 dagen. Mr. P. A. O Alkmaar, idem, f 2 of 2 dagen
nog minstens 1 cent" bij (omslag plus verhooging ver-
Siderkoslen enz.) Het ix niet aSn te nemen, dat een
ovoiï.oote meorderhekt van de leden thmv 'plotsob^ Ö^l vtilï^
Het is te begrijpen, dat na, het verlies van den
slag van 2 October en de daarop gevolgde terug
tocht, waarbij weer een geheele landstreek aan den
Engelschen invloed werd prijsgegeven, de Prinsgezin-
den in do door onze legers venat^n dorpen en ste
den het hoofd weer opstaken, hetgeen natuurlijk ge
paard ging met de bekende woeste tooneelen. Want
we moeten niet vergeten, dat hef de onderste Jagen
der maatschappij waren, die zich aldus roerden en
het volk had nog ïang niet die ontwikkeling die het
nu dank zij voora* het verbeterd onderwijs -- be
zit; de gegoede burgerij en .de middenstand hielden
zich rustig.
Waarvoor zouden zij zich ook druk maken: juist
tengevolge van de vlucht der Oranjes, den, val dor
oude instellingen et. de vestiging der Republiek, had
den zij wat meer kam gekregen om de eerste vlcoï y">
bespelen, en het was er verre van dat z ij zich vol
vreugde zouden opmaken om do Engelschen en daru"-
mede het oude ..Oranje-systema"' te begroeten. Eerst;
jaren van Franache overheerst liing zouden voorbij
moeten gaan om ook hen murw te m„ken en V»
doen verlangen aar een zij liet dan ook noodge
dwongen (ineu vorgete dit laatst© nimmer), auto
cratische regeering tier Oranjes.
Het mindere vo!k evenwel, dat altijd in dc Oranje»
hun beschermers bad gezien tegen de almacht en
♦illekeur oeuer machtige ollargischc regentenkllek
(tenminste in de stedc-n) en d;..i veel meer vasthield
aan traditie en overlevering dan de klasse-bewuato
burgerij der steden, het volk uit de aloppsn en krot
ten en dc onontwikkelde arbeidersklas se ten platf-
landc zoo zeiden wij. kwam In beweging.
Niet ontwikkeld genoeg en niet bij machto zélf J.v
teugcls van het bewind in handen te nemen en zich
op te werpen als voorloopigo regeering der onder
scheidene plaatsen trouwens de burgerij liet zich
niet van achter de groene tafel verdringen kwam
men er vanzelf toe dc bekende baldadigheden te be
drijven,
Nauwolijks had ir-, den loop van den 3deit October
de achterhoede van bet Bataafsche leger Egmond a
d. Hoef verlaten, of Cornelis Duyn.mayer, Antliony
Coenen, Albert Jansz. Strooker, Cornelis Bosman en.
eenige anderen sloegen dc schendende hand ano, den
Vrijheidsboom, die weldra van alle teekenen zijner
waardigheid beroofd, ter aarde lag.
Anderen, beijverden zich oon het de zich in&tallee-
rendö Engelsche en Russische troepen zoo gemakke
lijk mogelijk te maken, o.a.. Klaas Mooy, die. zon
der daartoe door der gemeenteraad te zijn gemach
tigd, Inkwartiering verleende, terwijl hij in vereni
ging met een zekeren Jan Meijer het geheele dorp
afliep, teneinde potten, pannen en ketels op tt»
halen, waarin de soldaten hun soep moesten koken.
Een gedienstigheid die, zoover wij weten, nog nim
mer in Nederland aan Nederlandsche - gezwegen nog
van vijandelijke troepen troepen is bewezen gewor
den. Of men ook met elkander ingenomen was!
De Municipaliteitsleden moesten zich natuurlijk ook
van alles laten welgevallen. Eén hunner, nog wel te
gezelschap van den dienaar der justitie te dier plaatse
hoorde zich door zekeren Willem Vennik toevoegen:
Wacht maar, manneke, we zullen u in korte dagen,
wel een anderen wèg voorschrijven!", waarop een.
ander. Jan, Voogt geheeten, den schout uitmaakte voor
alles en nog wat.
In De Rijp, van grooteren omvang en. dus groerter
bewonertal, was de beweging van ernstiger aard
Daar waren het voornamelijk een drie-tal zonen Is-
raëls, waarschijnlijk betaalde agenten dei' anti-gou-
vernementeele parrij, die de leiding in handen hadden
en het onontwikkelde volk ophitsten. Het waren Abra
ham Jacobs, aldaar woonachtig. Abraham Samuël van
Amsterdam, benevens een derde, wiens naam onbe
kend is gebleven, en die zich reeds gedurende eeni-
gen tijd in een der herbergen te dier plaatse had op
gehouden.
Deze lieden, vergezeld van Adam van Kampen en
Jacob Genges, begaven zich in den namiddag van den
oen October naar Schermerhorn, waar men een be
weging zou trachi'en te verwekken en de vlag op
den toren te plaa?j> n.. Het eerste gelukte gedeele-
lijk, doch, hetzij men ze verborgen hield, hetzij ze
er niet waren, vlaggen waren nergens te vinden,
waarom men onvermoeid weer op pad toog om er een
van De Rijp te haR-n. Rijk versierd met Oanje ver
voegde men zich daar ter plaatse bij de Municipaltteit.
die hen een oude, afgedankte vlag deed ter hand
stellen, waarmee men naar Schermerhorn, terugkeerde
Eerst laat in den avond kwam het gezelschap in
De Rijp terug, waar inmiddels het gerucht liep dat
des anderen daags Zondags de Engelschen do
stad zouden bezetten, waarna men eischte, dat da
vlag van den toren zou gestoken worden. Aafli dezen
wensch werd echter geen gevolg gegeven en inder
daad verschenen d- i: volgenden morgen een, dertig
tal Engelsche dragonders ijl de stad. Onmiddellijk be
zetten deze enkele punten; ecnigen vatten post bij
de brug «tan den );c msterdjjk, terwijl anderen zicb-
op den Dam bij de kerk posteerden.
Nu kwamen ook ae Prinsgezdndén voor den dae
en gingen tot het plegen van allerlei gewelddadighe
den over. De Municipaliteit, die inmiddels ter verga
dering was opgeroepen, werd gedwongen de vlag at
te geven, waarna deze op den toren werd gezet en
de klokken geluid werden.
Ondertusschen had men den vrijheidsboom, dü?,
omgeven door een sierlijk hek, met schilden versièrd.
voor het Gemeentehuis stond, omvergehaald en aan
stukken geslagen, Fenlge welgestelde burgers, die In
dertijd hadden meegeholpen aan de oprichting ervan,
werden nu geprest om de stukken op een wagen ta
laden en naar het exercitieveld te brengen, waar mea
er een vuurtje van stookte.
De Secretaris van De Rijp, Jan Heinis genaamd,
waagde zich voor het Raadhuis in, het gedrang, ten
einde zich naar ^ijn woning te begeven, doch moest
zijn stoutmoedigheid betalen met een benauwd oogen
blik. Hij werd genoodzaakt herhaalde malen ..Orauje-
bovente roepeu. toen ter tijde een vreeseüjk ietA
voor een patriottisch gemeente-secretaris en door 'n
schipper, Gerrit de Boer, gemolesteerd, die hom bo
vendien toevoegde: „Jou bliksem! gij meende mijn
schuit voor de Patriotten, in requisitie te nemen
maar nu zal ik jou donderenz. Hierop tracht
te de schipper hem op den, grond te werpen, ten-
Feuilleton. V
De erfenis van Yan Elverdaal.
11.
„Ahny." begon haar >ader, ,,ik heb met diep leed
wezen moeten vernemen, welke oneer, om het zoo te
zeggen, welke schande gij over uzelf en den naam
dien gij de eer ïeht ie dragen^ hebt gebracht en
over de beste fam.rie waartoe ge behoort."
„Vader, lieve vaderriep Anjny ontsteld.
„Schaam jij je niet," ging haar vader op dreigen
den toon voort, ..je iulke brieven te laten, schrij
ven? Voelt ge niet, i.-.c ge door zulk een lichtvaar-
digen en, schaamtricozen leveaipwajidel niet slechts
uw eerbaarheid, maar ook de waardigheid en 't aan
zien der familie schaadt? Hebt ge geen, gevoel voor
moraal en deugd? "Voor waardigheid' en plichtsbesef?
Stil zijn, wanneer ik spreek, Weet ge niet, dat;
het beslist geen, pas gi eft zijn vader in de rede te.
vallen? Zoodra miss Badsley n,o,g eenmaal over je be
hoeft te klagen, zeul ik je naar een, verbeterschool,
zoowaar als ik Elverdaal heet begrepen? Ik
verlang dat in mijne familie tucht en orde heer-
schen. en dat allen letten op de waardigheid, die ik
te vertegenwoordigen, heb. Ga nu. Je komt vandaag
niet aan tafel en morgen eve „min, niet eerder dan
ïniss Badsley zelf hei voor je vraagt en je mij je
verbetering en gehc nrraemheid meldt. Dat is je straf."
Hij had zich in *ipi toorn zoo opgewonden, dat hij
sidderde en beefde. Als Anny maar éen woord had
tegengesproken was er bepaald een scene gevolgd,
evenals vroeger re><ïs tusschen haar moeder en va
der was voorgeval .en. Zoover mocht het niet komen
en zoodoende sloop 4.e„ y met tranen in de oogen en
met moeite haar sa'si en onderdrukkend de kamer
uit. Nog geheel onder den indruk kwam zij bij ha,ar
moeder en, wierp zich in haar armen, haar verdriet
luid uitjammereiüd.
„Wat is er gebai-.I, Anny?" vroeg mevrouw El
verdaal.
„Will heeft mij een brief geschreven en, miss Bads
ley heeft dien onderschept en naar papa gebracht,"
snikte Anny.
Mevrouw Elverdtul ocldie diep het schandelijke en,
onwaardige van het spionnage-systeem, waaronder zij
en Anny leden. Hoe dikwijls kwam het niet voor.
'dat miss Badsley haar-zelf aanmerkingen-maakte, al
was het dan in de meest complimenteuse woorden,
over haar manieren. En ach, hoe kon het anders,
dat zij als vrouw r.it het volk zich gaf zooals zij
was opgevoed. De gezelschapsdame matigde zich het
recht aan, haar- meesteres te corrigeeren. Natuurlijk
kon dit alleen geschieden, omdat miss Badsley wist, i
dat zij onbeperkt verloi bad van haar heer en mees-
ter en deze geheel i a.tr partij zou kiezen als het noo-
dig mocht blijken. Me\rouw ELverdaal had niet den
minsten invloed mejr tp haar man, miss Badsley daai
entegen deed met hom wat zij wilde. Mevrouw El
verdaal kon dat geflo.-im en gestrjjk van miss Bads
ley niet uitstaan c*«L '"On het niet over .zich verkrij
gen om haar eigen, man, met Zijne Genade en Heere
lijkheid aan t© spreien. Zij bedankte er hartelijk
voor, om steeds .-eke' ig te moeten houden met de
maile invallen van haar man en al dien omhaal en,
deftigheid hinderde e.ar in hooge mate.
Zij sprak scherp eu duidelijk tot haar man en dat
beviel dezen aLlermnst. Mevrouw Elverdaal had in
haar trotsche omgeving maar éen spijt, die haar het
meest hinderde, nl. dat zij haar pantoffel in de Bi'ns-
burgstraat had moeten, laten. Zij. had daarmee dik
wijls genoeg gedreigd, en hoevek* malen was die pan
toffel niet haar laa's o redmiddel geweest tegenover
de malle en dwaze neigingen van haar map. Dat ging
nu in de nieuwe heerlijkheid njetr meer in hét bijzijn
van aJ die vreemde menschen, dien sleep van be
dienden. die dag ia, dag uit in het huis rondschar
relden. De pantoffel was het symbool geweest van de
nood en de armoede, een symbool waarvoor Elverdaal
zich zelfs had moe", n buigen ais voor een opper
machtig instrument in öe hand van, zijn vrouw. Nu
waren, de mïlliöenen in huis gesmeten en de opge
blazenheid en verwaandheid van den kleermaker ken
de geen grenzen en gr-vide nog eiken dag, de laatste
teugels waren nu ge» Hen en zijn natuur kon hij
nu geheel botviereu. trt groote ergernis en verdriet
van mevrouw Elverdaa', die er dan ook wel het meest
van had te lijden.
En ook nu wilde zij de inmenging van die vreem
de juffer in de aangeL genheden van haar en haar
kind eens kapifte'ei. 7ïj was woedend en in haar
autoriteit als moeder dtep beleedigd en toornig brak
zij los: „Hoe komt dat onbeschaamde mensch er
toe, jouw brieven cpe;) te raaien, Anny?' Wat gaa(t
"het haar ann, wat Will jou schrijft?"
Maar zij kwam *n haar woede niet verder, want
juist op dat oogenb;'.: trad miss Badsley de kamer
binnen.
/.ij was miss Anny ongeveer op ,<lan voet gevolgd,
omdat zij wel begreep wat voor een draadje of Jucr
gespannen weid. ais "zij »iiet zoigde dat zij' er bij
was.
„Mijn liefste miss Anny, mijui arm kind' riep
mLs Badsley, „o mijn hoog*éee.de miis s van Elvc, -
daal, wanneer g:j beiden c-jls wist, wai ik heb uil-
gedaan. wat ix neb geleden met liet arme kind, hoe
net harte mij bloedde, toen ik zag hoe haar kle.ne ge
heimen zoo ruw en wreed aan 't lient werden ge
bracht.
„Wel voor den duivel, juffer'", riep mevrouw Van
Elve-daal hefiig uit, „vvaa.om heb je den brief van
Anny (dan ojjcu.gebroken en aan mijn man gebraent, in-
pmais van zooae» verstandig was geweest, nem mij te
geven r Waartoe dat alles, uiS het u zoon. leed deed?''
„Ik heb het slechts met oen bloedend hart gedaan,
mijn hooggeëerde mevrouw Elverdaal ging miss bads
ley zacht cn roerend voort, terwijl zij naar oogen met
haar zakdoek wreef, „gelooft ur dat ik zoo ic.s zou
kunnen doem, uit eigen drijfveer r O mijn arme hart.
Maai- wat wilt u, dat een afhankelijk, op des gunst
van haar gebieder aangewezen "vrouw, anders doen
zal r Hoe nad ik de verantwoording kunnen dragen,
om Ie handelen beslist tegen dc bevev~n van zijn inct-
lijkheid in r
„je wiii toch niet beweren, dat mijn man, je zoo
iets had bevolen vroeg mevrouw Elverdaal weer.
„Beweren mijn hocge gebiedster r Het is zco cn ik
beioaag het zelis. dal het zoo is, en ik kan met
den busten wil van dc wereld ree! anders hahde.cnGe
loof. hooge vrouw, dal ik wel weel hoe jonge mcnschcn
zijn en dal ik heusch. wel weet te beoo.deeLcn de zachte
gevoelens van een jongen mam en de reinheid van
tienken en handelen van mijn pupil Anny. ik was
toch ook eenmaal jong. Denkt u soms, dat xk de lente
van het vrouwenleven met al zijn knoppen en bloe
men, met al zijn hoop en heerlijke vervtLtisig met ken r
Ge-oofi gé niét, dat ik met vreugde ande.-s grhande.d
zou heb oen, wanneer ik niet eèn arme dienstmaagd
was, wier cetbgé verdienste is, da! zij gehoorzaam is r"
Miss Bads.ey snikte. Hei viel haar wel moeilijk,
want de üaheiibrcm raakte opgédx'oogd.
En dan ging zij voorteu vooral in dit géval,
mocht ik n.e. anders handelen, dan ik heb gedaan.
Het had besiist mijn betrekking gekost, wanneer ik
de plannen die mijnheer heeft, met het oog^ op |do
toekomst van miss Anny zou dwarsboomen
„Plannen met het oog op de toekomst vrui miss.
.Anny t' vrceg mevrouw Eiverdaal erg ophoor.-nd. „Wat
zijn dat dan wel voor plannen f'
Zij moest dat aan haai" dienstbaren vrag.n, daar
haar man zich niet verwaardigde haar eenige moio-
deeling te doen.
het zijn grootsche plannen, die mijnheer in
zijn fcjoofd heeft'", deelde miss balslcy g.-heimzinnig
moe. „er is sp.ake van, om den huize Elverdaal nieuwe»
luiste, bij te zetten, om vasten voet te krijgen bi du
hoogde klingen en dun-bij ook te zorg .u" voor ven
vriendelijk en hartelijk leven van zijn kind. In 't kort,
zijn 'heerlijkheid bereidt liet huwelijk voor van zijn
dochter Anny, met den markies Gustav d Ag.e.'
„Met dien Frans -hen windbuil?" vroeg mevrouw
Elverdaal verbaasd.
„Hij is van den oi mter en zuiversten adel. hooga
vrouw," ging miss Bacsley op haar meest gewichti
ger toom voort, het leek wel of zij kinderen vertelde
van de heerlijkheden van de Gelaarsde Kat. „Zijn
voorouders gaan tot. ver in de middeleeuwen, terug
markies Gaston is een bloem van ridderlijkheid eu
adeldom. Hij heeft miss Anny innig lief dat weet
ik uit duizend Kloi.-ie dingen, en hij heeft mij
de vorgie week rog ücn pond geboden voor eou
zwart lintje, dat m-ss Anny had gedragen. Ik het»
hem natuurlijk fliTt ttrechtgewezen, wat hij wel v0#
mij durfde gelooven, maai' het bewijst hoe innig hij
Anny lief heeft, en hij 3u de galantste jonge man.
dten ik ooit heb ontmoet."'
„En jij zegt niets, Anny?" vroeg haar moeder.
„Ik ken. dien ma.kies nog zoo weinig, moeder."
„Nu, ik ken hem da.i wel," ging mevrouw Elverdaal
inergiek voort, „ea opdat ge over mijn meening om
trent dezen alleradel ijksten markies niet in hot
onzekere zult blijven, unss Badsley
„Hij behoort tot den oudsteti adel var* Frankrijk."
„Wat mij betref; kan hij van de apen afstammen»
7.00 wil ik u toch ?egg»... dat ik hem voor een op-
lithter eerste klasse houd. voor een zwendelaar iu
folio en dat ik mijn tot-stemming voor een Huwelijk
van mijn dochter m'-l htm nooit en nimmer geef
nooit hoort ge r'.uc zoolang als ik leef zal dat ge-
bi-uren. Zoolang als ik acieni in mijn longen heb om
neen te zeggen, wor't Aimy zijn vrouw niet. God ver
hoede het."
Miss Badsley was, xci-minste voor dat bogenbük»
sprakeloos.
Deze on^omwondr 1 duidelijkheid ontnam haar m
•den waren zin van het woord den adem en herin-
